________________
"जीयाद् विजयसेनस्य प्रभोः प्रातिभदर्पणः । प्रतिबिम्बितमात्मानं यत्र पश्यति भारती ॥"
“વિજયસેનસૂરિજીની પ્રતિભારૂપી દર્પણમાં તો સ્વયં સરસ્વતી દેવી પોતાને પ્રતિબિંબિત થયેલી જુએ છે !”
એમના શિષ્ય ઉદયપ્રભસૂરિજી પણ મહાવિદ્વાન હતા. એમણે સુકૃતકીર્તિકલ્લોલિની, ધર્માલ્યુદય જેવાં કાવ્યો તથા ઉપદેશમાલા-કર્ણિકા, આરંભસિદ્ધિ, શબ્દબ્રહ્મોલ્લાસ, નેમિનાથચરિત્ર જેવા ગ્રંથો રચ્યા છે.
વસ્તુપાલના બીજા ગુરુ હતા મલવારી શ્રીનરચન્દ્રસૂરિ મહારાજ. વસ્તુપાલના એ માતૃપક્ષે ગુરુ થાય. મલધારી ગચ્છની ઉત્પત્તિની કથા પણ બહુ રસપ્રદ છે.
કલ્પસૂત્રની સ્થવિરાવલીમાં શ્રમણ પરંપરાની માધ્યમિકામઝિમિયા શાખાનું નામ આવે છે. આગળ જતાં રાજસ્થાનમાં આવેલ નાગોર પાસેનું હર્ષપુર (-હરસોર-હાંસોટ) આ શાખાનું કેન્દ્રસ્થલ બન્યું. અને તેથી આ શાખા હર્ષપુરીય ગચ્છ' તરીકે ઓળખાતી થઈ. આ ગચ્છમાં બારમી સદી આસપાસ શ્રીઅભયદેવસૂરિ નામના મહાપુરુષ થયા. તદ્દન નિઃસ્પૃહ મહાત્મા. એક ચોલપટ્ટો અને એક કપડો, એટલો જ એમનો પરિગ્રહ. બાકી બધાનો ત્યાગ એમણે કર્યો હતો. નિરંતર છટ્ટઅક્રમની તપસ્યા તેઓ કરતા હતા. જાવજીવ પાંચ વિગઈનો તેમને ત્યાગ હતો. તેઓ મહાવિદ્વાન અને સકલ શાસ્ત્રોના પારગામી હતા. ચક્રેશ્વરી દેવી તેમના પર પ્રસન્ન હતી. તેઓએ શાકંભરીના રાજા પૃથ્વીરાજ ચૌહાણ(પહેલા)ને પ્રતિબોધ પમાડી તેને જૈન બનાવ્યો હતો. અને રણથંભોરના જિનાલયના શિખર પર તેઓના ઉપદેશથી તે રાજાએ સુવર્ણકળશ ચડાવ્યો હતો.
16
