Tattvavatar

Author(s): Devchandra Kacchi, Bechardas Jivraj
Publisher: Meghji Thobhan Sheth

Page 64

तिपतनशीलं च । ऋजुमतिकं तु तत् न तथा । इति ऋजुमतिविषुलमत्योर्विशेष इत्यर्थः।
क्रमागतं पञ्चमं केवलज्ञानं लक्षयतिसाक्षात् सकलज्ञेयविषयकं केवलज्ञानम् ॥ १६ ॥
ज्ञेयत्वं ज्ञेयविषयता, तद्विषयकत्वं तद्विशिष्टत्वम् । सकलज्ञेयविषयकत्वं तु श्रुतज्ञानेऽप्यस्ति. अत उक्तम् 'साक्षात्' इति । एतच्च प्रात्मनः क्षायिकलब्धिरूपम् ।
एवं ज्ञानपञ्चकं लक्षण-स्वरूपाभ्यां प्ररूप्य तेषां पुनर्विषयप्रदर्शयन्नाहमति-श्रुतयोर्निबन्धः सर्वद्रव्येष्वसर्वपर्यायेषु ॥२०॥
___ पूर्वोक्तयोमतिश्रुतज्ञानयोर्निबन्धः-संबन्धः क्व ? इत्याशङ्कायामाह-सर्वद्रव्येषु-जीवादिषु. पुनः कथंभूतेषु ? असर्वपर्यायेषु, अत्रायं भावः-ताभ्यां हि आत्मा सर्वद्रव्याणि जानीते. न तु सर्वपर्यायानिति । तदनन्तरमवधेविषयं निदर्शयन्नाह
रूपिष्ववधेः ॥ २१ ॥ विषयनिबन्ध इत्यनुसज्यते । 'रूपिषु' इत्यनेन पुद्गलाः, पुद्गलद्रव्यसम्बद्धाश्च जीवाः परिगृह्यन्ते, रूपिष्वेवावधेविषयनिबन्धो, नाऽरूपिष्विति नियम्यते, स चावधिनिबन्धो रूपिष्वपि भवन् न सर्वपर्यायेषु, किंतु स्वयोग्येष्वेवेत्यवधारणार्थम् ' असर्वपर्यायेषु ' इत्यभिसंबध्यते ।
तदनन्तरं मनःपर्यायज्ञानस्य को विषयनिबंधः ? इत्यत आह-.