Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2

Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri

Page 396

(२.१२.५०४-५१०-५११)
लोहिच्चब्राह्मणानुयोगवण्णना
३७१
५०४. "इथिलिङ्गवसेना'ति इमिना पुल्लिङ्गिकस्सपि अत्थस्स इथिलिङ्गसमझाति दस्सेति । सोति लोहिच्चब्राह्मणो। भारोति भगवतो परिसबाहुल्लत्ता, अत्तनो च बहुकिच्चकरणीयत्ता गरु दुक्करं ।
५०८. कथाफासुकत्थन्ति कथासुखत्थं, सुखेन कथं कथेतुञ्चेव सोतुञ्चाति अत्थो । अयं उपासकोति रोसिकन्हापितं आह । अप्पेव नाम सियाति एत्थ पीतिवसेन आमेडितं दट्टब् । तथा हि तं "बुद्धगज्जित"न्ति वुच्चति । भगवा हि ईदिसेसु ठानेसु विसेसतो पीतिसोमनस्सजातो होति, तस्मा पीतिवसेन पठमं गज्जति, दुतियम्पि अनुगज्जति । किं विसेसं गज्जनमनुगज्जनन्ति वुत्तं "अय"न्तिआदि । आदो भासनं अल्लापो, सञ्जोगे परे रस्सो। तदुत्तरि सह भासनं सल्लापो।
लोहिच्चब्राह्मणानुयोगवण्णना ५०९. समुदयसञ्जातीति आयुप्पादोति आह “भोगुप्पादो"ति। ततोति सालवतिकाय । लाभन्तरायकरोति धनधञलाभस्स अन्तरायकरो। अनुपुब्बो कपि-सद्दो आकङ्घनत्थोति दस्सेति "इच्छती"ति इमिना । अयं अट्ठकथातो अपरो नयो- सातिसयेन हितेन अनुकम्पको अनुग्गण्हनको हितानुकम्पीति । सम्पज्जतीति आसेवनलाभेन निप्पज्जति, बलवती होति अवग्गहाति अत्थो । तेन वुत्तं "नियता होती"ति ।
५१०-५११. दुतियं उपपत्तिन्ति "ननु राजा पसेनदिकोसलो"तिआदिना वुत्तं दुतियं उपपत्तिं ठानं युत्तिं । कारणहि भगवा उपमामुखेन दस्सेति, इमाय च उपपत्तिया तुम्हे चेव अछे चाति लोहिच्चम्पि अन्तोकत्वा संवेजनं कतं होति । ये च इमे कुलपुत्ता दिब्बा गब्भा परिपाचेन्तीति योजना । उपनिस्सयसम्पत्तिया, आणपरिपाकस्स वा अभावेन असक्कोन्ता। कम्मपदेन अतुल्याधिकरणत्ता परिपाचेन्ति किरियाय विभत्तिविपल्लासेन उपयोगत्थे पच्चत्तवचनं। ये पन “परिपच्चन्ती"ति कम्मरूपेन पठन्ति, तेसं मते विभत्तिविपल्लासेन पयोजनं नत्थि कम्मकत्तुभावतो, अत्थो पनस्स दुतियविकप्पे वुत्तनयेन दानादिपुञ्जविसेसो वेदितब्बो । अहितानुकम्पादिता च तस्स तंसमङ्गीसत्तवसेन होति । दिवि भवाति दिब्बा। गब्भेन्ति परिपच्चनवसेन अत्तनि पबन्धेन्तीति गम्भा, देवलोका । "छन्नं देवलोकान"न्ति निदस्सनवचनमेतं । ब्रह्मलोकस्सापि हि दिब्बगब्भभावो लब्भतेव दिब्बविहारहेतुकत्ता । एवञ्च कत्वा "भावनं भावयमाना''ति इदम्पि वचनं समत्थितं
371 For Private & Personal Use Only