Book Title: Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 1
Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri

View full book text
Previous | Next

Page 391
________________ ३६८ दीघनिका सीक्खन्धवग्गअभिनवटीका- १ बसवत्ती। अहं-सद्दयोगतो हि सब्बत्थ अम्हयोगेन वचनत्थो । सत्तभाजनभूतस्स लोकस्स निम्माता चाति सम्बन्धो । “पथवी "तिआदि चेत्थ भाजनलोकवसेन अधिप्पायकथनं । सजिताति रचिता, विभजिता वा तेनाह " त्वं खत्तियो नामा" तिआदि । चिण्णवसितायाति समाचिण्णपञ्चविधवसिभावतो । तत्थाति भूतभब्येसु । अन्तोवत्थिम्हीति अन्तोगब्भासये । पठमचित्तक्खणेति पटिसन्धिचित्तक्खणे । दुतियतोति पठमभवङ्गचित्तक्खणतो । पठमइरिया येन पटिसन्धिं गण्हाति, तस्मिं इरियापथे । इति अतीतवसेन, भूत - सद्दस्स वत्तमानवसेन च भब्य-सद्दस्स अत्थो दस्सितो । टीकायं (दी० नि० टी० १.४२) पन भब्य - सद्दत्थो अनागतवसेनापि वृत्तो। अहेसुन्ति हि भूता । भवन्ति, भविस्सन्ति चाति भब्या तब्बानीया विय ण्यपच्चयस्स कत्तरिपि पवत्तनतो । " “ इस्सरो कत्ता निम्माता "ति वत्वापि पुन “मया इमे सत्ता निम्मिता" ति वचनं किमत्थियन्ति आह " इदानि कारणवसेना [ कारणतो ( अट्ठकथायं) ] "तिआदि, कारणवसेन साधेतुकामताय पटिञ्ञाकरणत्थन्ति वत्तं होति । ननु चेस ब्रह्मा अनवट्ठितदसत्ता पुथुज्जनस्स पुरिमतरजातिपरिचितम्पि कम्मस्सकताञाणं विस्सज्जेत्वा विकुब्बनिद्धिवसेन चित्तुप्पादमत्तपटिबद्धेन सत्तनिम्मानेन विपल्लट्ठो “ मया इमे सत्ता निम्मिता' 'तिआदिना इस्सरकुत्तदस्सनं पक्खन्दमानो अभिनिविसनवसेन पतिट्ठितो, न पन पतिट्ठापनवसेन । अथ कस्मा कारणवसेन साधेतुकामो पटिञ्ञ करोतीति वुत्तन्ति ? न चेवं दट्ठब्बं । तेसम्पि हि " एवं होती "तिआदिना पच्छा उप्पज्जन्तानम्पि तथा अभिनिवेसस्स वक्खमानत्ता परेसं पतिट्ठापनक्कमेनेव तस्स सो अभिनिवेसो जातो, न तु अभिनिविसनमत्तेन तस्मा एवं वुत्तन्ति दट्ठब्बं । तेनेवाह "तं किस्स हेतू 'तिआदि । पाळियं मनसो पणिधीति मनसो पत्थना, तथा चित्तुप्पत्तिमत्तमेवाति वृत्तं होति । "6 इत्थभावन्ति इदप्पकारभावं । यस्मा पन सो पकारो ब्रह्मत्तभावोयेविधाधिप्पेतो, तस्मा 'ब्रह्मभाव" न्ति वृत्तं । अयं पकारो इत्थं, तस्स भावो इत्थत्तन्ति हि निब्बचनं । केवलन्ति कम्मस्सकताञाणेन असम्मिस्सं सुद्धं । मञ्ञनामत्तेनेवाति दिट्ठिमञ्ञनामत्तेनेव, न अधिमानवसेन । वङ्कछिद्देन वङ्कआणी विय ओनमित्वा वङ्कलद्धिकेन वङ्कलद्धिका ओनमित्वा तस्सेव ब्रह्म॒नो पादमूलं गच्छन्ति, तंपक्खका भवन्तीति अत्थो । ननु च देवानं उपपत्तिसमनन्तरं “इमाय नाम गतिया चवित्वा इमिना नाम कम्मुना इधूपपन्ना "ति पच्चवेक्खणा होति, अथ कस्मा तेसं एवं मञ्ञना सियाति ? पुरिमजातीसु कम्मंस्सकताञाणे सम्मदेव निविट्ठज्झासयानमेव तथापच्चवेक्खणाय पवत्तितो । तादिसानमेव Jain Education International (१.१.४२-४२) 368 For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516