Book Title: Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 1
Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
View full book text ________________
४३०
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-१
(१.१.१४९-१४९)
तथा पाणातिपातादीहि पटिविरति कुसला वा अब्याकता वा, तस्सा हिरोत्तप्पादयो धम्मा पदट्ठानं । तत्थ कुसला सिया कामावचरा, सिया लोकुत्तरा। अब्याकता लोकुत्तराव । "अस्थि भिक्खवे, अ व धम्मा गम्भीरा''ति वुत्तधम्मा सिया कुसला, सिया अब्याकता । तत्थ कुसलानं वुढानगामिनिविपस्सना पदट्टानं । अब्याकतानं मग्गधम्मा, विपस्सना, आवज्जना वा पदट्ठानं । तेसु कुसला लोकुत्तराव, अब्याकता सिया कामावचरा, सिया लोकुत्तरा, सब्बापि दिट्ठियो अकुसलाव कामावचराव, तासं अविसेसेन मिच्छाभिनिवेसे अयोनिसोमनसिकारो पदट्ठानं । विसेसतो पन सन्ततिघनविनिब्भोगाभावतो एकत्तनयस्स मिच्छागाहो अतीतजातिअनुस्सरणतक्कसहितो सस्सतदिट्ठिया पदट्टानं । हेतुफलभावेन सम्बन्धभावस्स अग्गहणतो नानत्तनयस्स मिच्छागाहो तज्जासमन्नाहारसहितो उच्छेददिट्ठिया पदट्ठानं । एवं सेसदिट्ठीनम्पि यथासम्भवं वत्तब्बं ।
___"वेदनान"न्ति एत्थ वेदना सिया कुसला, सिया अकुसला, सिया अब्याकता, सिया कामावचरा, सिया रूपावचरा, सिया अरूपावचरा, तासं फस्सो पदट्टानं । वेदनानं यथाभूतं वेदनानं समृदयादिपटिवेधनं मग्गजाणं, अनुपादाविमत्ति च फलञाणं, तेसं “अव धम्मा गम्भीरा'"ति एत्थ वुत्तनयेन धम्मादिविभागो नेतब्बो । “अजानतं अपस्सत''न्तिआदीसु अविज्जातण्हा अकुसला कामावचरा, तासु अविज्जाय आसवा, अयोनिसोमनसिकारो एव वा पदट्ठानं । तण्हाय संयोजनियेसु धम्मेसु अस्साददस्सनं पदट्ठानं । “तदपि फस्सपच्चया'"ति एत्थ फस्सस्स वेदनाय विय धम्मादिविभागो वेदितब्बो । इमिना नयेन फस्सायतनादीनम्पि यथारहं धम्मादिविभागो नेतब्बोति अयं संकिलेसधम्मे, वोदानधम्मे च साधारणासाधारणतो, पदट्ठानतो, भूमितो च विभजनलक्खणो विभत्तिहारो नाम | यथाह "धम्मञ्च पदट्ठानं, भूमिञ्च विभज्जते अयं हारो"तिआदि (नेत्ति० ४.८)।
परिवत्तनहारवण्णना
आघातादीनमकरणं खन्तिसोरच्चानि अनुब्रूहेत्वा पटिसङ्खानभावनाबलसिद्धिया उभयहितपटिपत्तिमावहति । आघातादयो पन पवत्तियमाना दुब्बण्णतं, दुक्खसेय्यं, भोगहानि, अकित्तिं, परेहि दुरुपसङ्कमनतञ्च निप्फादेन्ता निरयादीसु महादुक्खमावहन्ति । पाणातिपातादिपटिविरति अविप्पटिसारादिकल्याणं परम्परमावहति । पाणातिपातादि पन विप्पटिसारादिअकल्याणं परम्परमावहति । गम्भीरतादिविसेसयुत्तं आणं वेनेय्यानं यथारहं विज्जाभिञादिगुणविसेसमावहति सब्ब य्यस्स यथासभावावबोधतो। तथा
430
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Loading... Page Navigation 1 ... 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516