Book Title: Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 1
Author(s): Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
View full book text ________________
(१.१.१४४-१४४)
दिह्रिगतिकाधिट्ठानवट्टकथावण्णना
४०७
असहजातस्स उपादानस्स उपनिस्सयकोटिया, सहजातस्स पन सहजातकोटियाति यथालाभमत्थो गहेतब्बो। तत्थ असहजाता अनन्तरनिरुद्धा अनन्तरसमनन्तर अनन्तरूपनिस्सयनत्थिविगतासेवनपच्चयेहि छधा पच्चयो। आरम्मणभूता पन आरम्मणमत्तआरम्मणाधिपतिआरम्मणूपनिस्सयेहि तिधा, तं सब्बम्पि वुत्तनयेन उपनिस्सयेनेव सङ्गहेत्वा "उपनिस्सयकोटिया"ति वुत्तं । यस्मा च तण्हाय रूपादीनि अस्सादेत्वा कामेसु पातब्यतं आपज्जति, तस्मा तण्हा कामुपादानस्स उपनिस्सयकोटिया पच्चयो। तथा रूपादिभेदे सम्मूळ्हो “नत्थि दिन्न'"न्तिआदिना (दी० नि० १.१७१; म० नि० १.४४५; २.९४-९५, २२५; ३.९१, ११६, १३६; सं० नि० २.३.२१०; अ० नि० ३.१०.१७६, २१७; ध० स० १२२१; विभं० ९०७, ९२५, ९७१) मिच्छादस्सनं, संसारतो मुच्चितुकामो असुद्धिमग्गे सुद्धिमग्गपरामसनं, खन्धेसु अत्तत्तनियगाहभूतं सक्कायदस्सनञ्च गण्हाति । तस्मा इतरेसम्पि तिण्णं तण्हा उपनिस्सयकोटिया पच्चयोति दट्टब् । सहजाता पन सहजातअञमञनिस्सयसम्पयुत्तअत्थिअविगतहेतुवसेन सत्तधा सहजातानं पच्चयो । तम्पि सब्बं सहजातपच्चयेनेव सङ्गहेत्वा "सहजातकोटिया"ति वुत्तं ।
भवस्साति कम्मभवस्स चेव उपपत्तिभवस्स च। तत्थ चेतनादिसङ्घातं सब्बं भवगामिकम्मं कम्मभवो। कामभवादिनवविधो उपपत्तिभवो। तेसु उपपत्तिभवस्स चतुब्बिधम्पि उपादानं उपपत्तिभवहेतुभूतस्स कम्मभवस्स कारणभावतो, तस्स च सहायभावूपगमनतो पकतूपनिस्सयवसेन पच्चयो। कम्मारम्मणकरणकाले पन कम्मसहजातमुपादानं उपपत्तिभवस्स आरम्मणवसेन पच्चयो । कम्मभवस्स पन सहजातस्स सहजातमुपादानं सहजातअञमञनिस्सयसम्पयुत्तअत्थिअविगतवसेन चेव हेतुमग्गवसेन च अनेकधा पच्चयो। असहजातस्स पन अनन्तरस्स असहजातमुपादानं अनन्तरसमनन्तरअनन्तरूपनिस्सयनत्थिविगतासेवनवसेन, इतरस्स च नानन्तरस्स पकतूपनिस्सयवसेन, सम्मसनादिकालेसु आरम्मणादिवसेन च पच्चयो । तत्थ अनन्तरादिके उपनिस्सयपच्चये, सहजातादिके च सहजातपच्चये पक्खिपित्वा तथाति वुत्तं, रूपूपहारत्थो वा हेस अनुकड्ढनत्थो वा । तेन हि उपनिस्सयकोटिया चेव सहजातकोटिया चाति अत्थं दस्सेति ।
__ भवो जातियाति एत्थ भवोति कम्मभवो अधिप्पेतो। सो हि जातिया पच्चयो, न उपपत्तिभवो । जातियेव हि उपपत्तिभवोति, सा च पठमाभिनिब्बत्तखन्धा । तेन वुत्तं "जातीति पनेत्थ सविकारा पञ्चक्खन्धा दट्ठब्बा"ति, तेनायं चोदना निवत्तिता “ननु
407
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Loading... Page Navigation 1 ... 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516