________________
સિદ્ધસેન શતક [] ૩૩
જ્ઞાન અને ક્રિયા
क्रियां च संज्ञानवियोगनिष्फलां, क्रियाविहीनां च विबोधसम्पदम् । निरस्यता क्लेशसमूहशान्तये,
त्वया शिवायालिखितेव पद्धतिः ।। (૧.૨૬)
જ્ઞાન વિનાની ક્રિયાને અને ક્રિયા વિનાના પ્રચુર જ્ઞાનને નિરર્થક ઠેરવતા એવા તમે ક્લેશના શમન માટેની એક કલ્યાણકારી કેડી કંડારી આપી છે.
Jain Education International
કોઈપણ ક્ષેત્રે કોઈ પણ પરિણામ હસ્તગત કરવા માટે ઘણું બધું કામ કરવું પડે છે, પણ એ કામ કરતાં પહેલાં એ કાર્ય કે પરિણામ અંગે ઘણું બધું જાણી લેવું પડે છે. દરેક કાર્યનાં બે પાસાં છે : જ્ઞાન અને ક્રિયા, theory અને practice. સંગીત વિશે પુષ્કળ ગ્રંથો છે, એ વાંચી કે ગોખી લેવા માત્રથી સંગીતકાર થઈ શકાય નહિ, ગાવાની તાલીમ અનિવાર્ય છે. નિયમો અને તેનો અમલ બંને અલગ વસ્તુ છે. આ વાત ધર્મક્ષેત્રે એટલી જ બલ્કે એથી ઘણી વધારે લાગુ પડે છે. પરંતુ આ તથ્ય વિષે ધાર્મિક વર્તુળોમાં જોઈએ એટલી સભાનતા ઘણી વા૨ નથી હોતી. કેટલાક લોકો તત્ત્વવિચાર કે શાબ્દિક રટણમાં જ ઈતિશ્રી માનતા હોય છે તો બીજા કેટલાક ઢગલાબંધ વિધિઓ અને નિયમોના ચુસ્ત પાલનમાં જ વ્યસ્ત રહેતા
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
