________________
સિદ્ધસેન શતક [] ૯૧
૩૭
વિચારવાનું બંધ કરવું એ આત્મઘાત છે
विनिश्चयं नैति यथा यथालस
स्तथा तथा निश्चितवत् प्रसीदति। अवन्ध्यवाक्या गुरवोऽहमल्पधी
રિતિ વ્યવચન સ્વીંધાય ઘાવતિiા (૬.૬) મંદ મતિ માણસ કોઈ વસ્તુનો નિર્ણય કરવામાં જેટલી વધુ મુંઝવણ અનુભવે છે એટલો જ પોતે કંઈક મોટી વાત નિશ્ચિત કરી હોય એમ હરખાય છે. મોટાની વાતમાંફેર નહોય, હુંતો અલ્પબુદ્ધિ છું” આવા નિર્ણય પર આવનાર આત્મઘાતને માર્ગે આગળ ધપી રહ્યો છે.
પ્રાચીન પરંપરાઓમાં કે પુરાણા ગ્રંથોમાં ઘણીવાર એવી વાતો ચાલી આવતી હોય છે કે જેના પ્રત્યક્ષ પરિસ્થિતિ સાથે મેળ ન ખાતો હોય. એક શાસ્ત્રમાં એક પ્રકારે ને બીજા શાસ્ત્રમાં બીજા પ્રકારે કથન કરેલું જોવા મળતું હોય છે. દરેક જુની-પુરાણી વાતને સાચી જ ઠેરવવાના પ્રયાસમાં પુરાતનપ્રેમીઓની હાલત કફોડી થાય છે. તેઓ કઈ “શાસ્ત્રીને, અરે, જૂના-પુરાણા અર્ધજર્જર એક પાનાને પણ ખોટું તે કહી શકે નહિ. ગૂંચનો ઉકેલ લાવવા એટલે કે ચાલી આવતી ઉલટી-સુલટી, અધૂરી-ઓછી વાતને પૂર્ણ સત્ય સાબિત કરવા પ્રયત્ન તો કરે છે, પણ તેમની તપાસનો નિચોડ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
WWW.jainelibrary.org
