________________
ભક્તોની ભારતભૂમિમાં પેદા થઈ શકે કે જેણે બ્રહ્મચર્યની પ્રતિભાથી પીધેલા કાચને પણ પચાવવા શરીર દ્વારા ભગીરથ પ્રયાસ કર્યો. જોકે આખરે તેઓ સંપૂર્ણ સફળ ભલે ન થયા, પણ કૈક નાસ્તિકોમાં આસ્તિકતા તો જરૂર ભરી શક્યા, મૂડદાંરૂપ બનેલા નરનારીઓમાં વીરતાની ચેતના ફૂંકી સૌને સજીવન કર્યા.
સ્વામી રામતીર્થ જયારે હિમાલયનાં ગિરિશૃંગો પર ઘૂમતા ઘૂમતા આત્મમસ્તીમાં ચઢીને તેમને આહ્વાન કરે છે ત્યારે તે ઉત્તુંગ શિખરો પણ ધરાશાયી થવા માંડે છે. માનવ ટોળાનું તો ત્યાં પૂછવું જ શું ?
આ બધાનો આ યુગનો સફળ પરિપાક એ જ ગાંધીજીનું ભારતમાં પેદા થવું છે. શ્રી અરવિંદ, રામકૃષ્ણ પરમહંસ, સ્વામી રામતીર્થ, સ્વામી વિવેકાનંદ, મહર્ષિ દયાનંદ, શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર અને ગાંધીજી આ યુગે અને આ સંક્રાંતિકાળે આ જ ભારતવર્ષમાં જન્મ્યા અને જગતને નવી રોશની આપી. આથી જ શ્રી અરવિંદ અને તેમણે એકી અવાજે મુક્ત કંઠે ભાખી દીધું : “જગતનો ઉદ્ધાર ભારત મારફતે થશે.”
ભારત એટલે કોણ ? ભારત એટલે દુનિયાની સર્વ પૂજાઓનો હિતચિંતક દેશ. હમણાં જ પર્યટન કરતાં વડોદરાથી આવેલા સજ્જન બોલ્યા : ડૉ. રામમનોહર લોહિયાનાં મુખ્ય બે સ્વપ્નોમાં એક એ હતું કે વિશ્વ સરકાર બને.' વિશ્વસરકાર તો આજે કે કાલે બનવાની જ. માટે તો સંયુક્ત રાષ્ટ્રસંઘ બન્યો છે. અને તેણે એક પરાક્રમ તો દુનિયા સામે સિદ્ધ કર્યું જ છે કે ત્રીજું વિશ્વયુદ્ધ હજુ થવા
૧૨ - સર્વધર્મ ઉપાસના
