________________ 62 સંઘભેદ નામનું મહાપાપ છે. બે-ચાર મહિનાના ગાળામાં જ કેવો ફરક પડ્યો છે તે બેય લખાણને સાથે રાખીએ એટલે સમજી શકાશે. એ બન્નેમાં સંવત્સરી માટે ઉદયતિથિનો આગ્રહ સ્પષ્ટ જોઈ શકાય તેવો છે. પૂર્વના લેખમાં 4+ 5 ભંગી રાખવાની વાત હતી. આમાં 6 નો ક્ષય માન્યો છે. વાંચો ત્યારે એ લખાણ : “સંવચ્છરીનો નિર્ણય ચાલતા વર્ષના ભાદ્રપદ માસમાં જોધપુરી પંચાંગમાં શુદ પનો ક્ષય હોવાથી તિથિનો ક્ષય ન કરવાની સમાચારીને આધારે સુદ 3 નો કે સુદ ૪નો ક્ષય કરવો? એ વિષે વિવાદ બહુ દિવસથી ચાલે છે અને કેટલાએક “પૂર્વી એ વાક્યને આધારે સુદ 4 નો ક્ષય ઉપલબ્ધ થાય છે પણ તે દિવસ સાંવત્સરીક પર્વનો હોવાથી તેનો ક્ષય ન કરતાં સુદ ૩નો ક્ષય કરવો એમ કહે છે.” અને કેટલાએકનું કહેવું એમ થાય છે કે શ્રીમાન્ કાળીકાચાર્યજીએ ચતુર્થીની સંવત્સરી કરી તે પંચમીના રક્ષણાર્થે કરી છે તેમ છતાં આ પ્રમાણે કરવાથી સુદ 4 ને સુદ 5 બંને મૂકીને સુદ ૩જે અપર્વે પર્યુષણ કરવા જેવું થશે. સુદ 3 નો ક્ષય કરવા ઇચ્છનારા સુદી ૧પને ક્ષયે સુદ ૧૩નો ક્ષય કરવાની રીતીનો દાખલો આપે છે. પરંતુ એને માટે ચોક્કસ શબ્દો શાસ્ત્રોક્ત છે કે “સુદ 15 ને ક્ષયે સુદ ૧૩નો ક્ષય કરવો’ પરંતુ ભાદ્રપદ સુદ પનો ક્ષય હોય તો શું કરવું એને માટે બીલકુલ શાસ્ત્રલેખ પૂર્વાચાર્યના ગ્રંથોમાં કે સેનપ્રશ્ન હીરપ્રક્ષાદિ પ્રશ્નોત્તરના ગ્રંથોમાં નથી. તેમ કોઈ વૃદ્ધ પુરુષ પૂર્વે એવો પ્રસંગ આવ્યો હતો અને અમુક તિથિનો ક્ષય કર્યો હતો એમ કહેતા નથી. આવી રીતના બંને તરફના પૂર્વ પક્ષો ચાલતા હતા પણ કોઈ પ્રકારે એક નિર્ણય થતો નહોતો. તેથી જરૂરને પ્રસંગે બીજો માર્ગ શોધવાના વિચાર પર લક્ષ દોડાવીને અત્રે ચતુર્માસ સ્થિતિ કરીને રહેલા પંન્યાસ શ્રી ગંભીરવિજયજીએ શ્રી ઉજેણ-જે કે હિંદુસ્થાનનું મધ્ય બિંદુ છે અને જ્યાંથી જ્યોતિષીઓ ગણિતની રેખાઓ લે છે ત્યાંના વર્તારાનું, જેપુરના વર્તારાનું અને કાશીના વર્તારાનું એ ત્રણે પંચાંગો મંગાવ્યાં કે તેમાં ક્ષય કઈ તિથિનો છે તે જોઈને પંચાંગોના બહુ મતે નિર્ણય કરવો. એ ત્રણે પંચાંગો આવતાં તેમાં નીચે પ્રમાણે છે.
