________________ સંઘભેદ નામનું મહાપાપ 97 રીતે શ્રી સાગરજી મહારાજે ઉપર મુજબ કર્યો તે રીતે જ એ કરવામાં આવે તો તપાગચ્છમાં તિથિપ્રશ્ન જેવી વસ્તુ જ ન ઉદ્ભવે. શ્રી સાગરાનંદસૂરિ મહારાજે જૈન ટીપણા અને લૌકિક ટીપણા અંગે પોતાનું મંતવ્ય “સિદ્ધચક્ર'માં રજું કરેલું આપણે જોયું તેના પર પણ જરા વિચાર કરવો જોઈએ. સિદ્ધચક્ર પાક્ષિક, વર્ષ: 1, અંક: 7, પૃ. ૧૫ર પર શ્રી સાગરજી મહારાજે લૌકિક પંચાંગથી ચાલતા વ્યવહાર અંગે પોતાનું મંતવ્ય રજું કરતો પ્રશ્નોત્તર લખ્યો છે. જોકે આ પ્રશ્ન વિ. સં. 1992 પછીનો છે છતાં પણ વિચારણીય છે. પ્રશ્ન એવો લખાયો છે કે “જૈનટીપણાને અભાવે લૌકિકટીપણાને આધારે તિથિઓ મનાય છે કે પહેલા પણ મનાતી હતી?” આ પ્રશ્નનો ભાવ એવો થયો કે વર્તમાનમાં લૌકિક ટીપણાને આધારે તિથિઓ મનાય છે તે જૈન ટીપણાનો અભાવ છે માટે કે જૈન ટીપણું હતું ત્યારે પણ લૌકિક ટીપણાને આધારે જ તિથિઓ મનાતી હતી. આ પ્રશ્નનો શ્રી સાગરજી મહારાજ ઉત્તર આપતા કહે છે : “પ્રાચીન ગ્રંથોમાં જે એમ લખે છે કે હમણાં જૈન ટીપણું નથી' એ ઉપરથી કેટલાક એમ કહે છે કે પહેલાં જૈન ટીપણું પ્રવર્તતું હતું. પણ મૂળ સૂત્રોમાં અષાઢ આદિ મહિનાનો અને પડવા આદિ તિથિઓનો વ્યવહાર હોવાથી પ્રથમ પણ વ્યવહાર લૌકિક ટીપણાને અંગે હોવો જોઈએ એમ કહી શકાય.” આપણે પહેલા જોઈ ગયા હતા કે વિ. સં. ૧૪૮૬માં પૂ.પં. શ્રી હર્ષભૂષણ ગણિવરે “શ્રી પર્યુષણા સ્થિતિવિચાર' નામના ગ્રંથમાં જૈન ટીપણાનો વિચ્છેદ થયાની વિગત લખી, તેના અભાવે ભાંગ્યા-તુટ્યા તે ટીપણાના આધારે આઠમ-ચૌદશ આદિ તિથિ કરવાથી સૂત્રોક્ત થતી નથી માટે સર્વ પૂર્વના ગીતાર્થ સૂરિવરોએ આરાધના અને મુહૂર્તના કાર્યોમાં લૌકિક ટીપણું પ્રમાણભૂત માન્યું છે. એવા ભાવનું વિધાન સ્પષ્ટ કર્યું હતું. એટલે તેનો અર્થ એવો થયો કે જૈન ટીપણું વિચ્છેદ ન ગયું હોય તેવા સમયમાં તે જૈન ટીપણાના આધારે પૂર્વાચાર્યો
