________________
આકાશ પાતાળ-].
( ૨૧ )
[ આખી અણુએ. આકાશ પાતાળ ફરી વળવું, આફત આ | કોઈ માણસ વાતના તાનમાં નિમગ્ન થઈ વી પડવી; દુઃખે ઘેરાઈ જવું.
મને રાજ્યમાં મહાલતા હોય ત્યારે તેને વિષે આકાશ હેડું આવવું, ગમે તેવું ન થવા બેલતાં એમ વપરાય છે. ૨. ફુલાવું; મગરૂર
જેવું કામ હોય તે પણ સિદ્ધ થવું; અશક્ય થવું. વાત કે બનાવની સિદ્ધિ થવી અજબ સાથે આકાશમાં ચંદરે બાંધ, મોટું પરાત્રામ - ગજબ થઈ જે.
કરી ઠેર ઠેર કોર્તિ ગજાવી મૂકવી; બેહદ “હિની, તમે ધારો તો આકાશ હેઠું | પરાકામ કરી વાહવાહ ફેલાવવી; દેશદેશ નામ આવે! મારા જેવા લુંડાઓ તમારી સે- | કરવું. વામાં સદા તત્પર છે.”
આખર સરવાળે, પરિણામે.
ગુ. જુની વાર્તા આખરસોલ, છેલો અવસર; મરણ નજદિક આકાશના તારા ઉતારવા-ઉખાડવા, મ- | હેય એ સમય.
હા ઉત્પાત કરે; અજબ સાથે ગજબ ક- આખલા ઉધામી, આખલાના જેવી મસ્તી– ર; ઉલકાપાત કરે.
તોફાન. આકાશનાં પક્ષી ઝાલવાં અસંભવિત કામ આખા ગામને ઉતાર, ગામનું ખરાબમાં કરી અજાયબી ઉપજાવવી; મહાભારત કામ ખરાબ માણસ; ગ્રામકંટક; આખા ગાપાર પાડવું.
ભમાં ઘણું જ અળવીતરું અને દુષ્ટમાં દુષ્ટ બજેશું તેની વૃત્તિ માફક ચાલીએ જે,
માણસ, એ રીતે તે પક્ષી ગગન તણું ઝાલીએ;
“તમારી દીકરીની નણંદ પણ વઢકારીને હાજી હાજી સરખી મોહિની એકે નહિ, આખા ગામને ઉતાર છે. એમ મારે કહેવું અમૃત શર્કરા તે રસના મહીં છે સહી. પડે છે; પણ હોય, સંસાર છે તે એમજ મારગ.”
કવિ દયારામ ચાલે.”
બે બહેને.
નણંદ બેલી, અંબા માશી, એ તે આકાશની શાથે વાતો કરે છે, વૃક્ષ, મકાન
હતે નહિ પણ પેલી તમારી અંબાગવરી વગેરેની અતિશય ઊંચાઈ દર્શાવવામાં અને તિશયોક્તિ તરીકે વપરાય છે.
આખા દેશને ઉતાર છે તેણે બેસાડ્યાં હશે.”
સાસુવહુની લડાઈ. . “ઈડર ગઢ ઉપર રાજાઓનો બંધાવેલો અને આકાશમાં વાતો કરતો હોય તેવો
આખાં હાડકાં, કામથી કંટાળે એવા કે મહેનત એક રાજમહેલ હતો” ગુ. જુની વાર્તા
કરવામાં કાયર માણસને વિષે બોલતાં વઆકાશને અડે છે એમ પણ બેલાય છે.
પરાય છે. હાડકાનું આખું એમ પણ
બોલાય છે. આકાશમાં ઉડવું, અલોપ થઈ જવું; ગુમ
આખી અણીએ, સહીસલામત; જરાપણું થઈ જવું જતું રહેવું, અદશ્ય થવું ,
આંચ લાગ્યા સિવાય; લેશ માત્ર નુકશાન ૨. વ્યર્થ જવું; ફળ પ્રાપ્તિ ન થવી; નિ
| ખમ્યા સિવાય; અણિરા; એક વાળ પણ રર્થક જવું;
વાંકો થયા વિના. છે. ફુલાવે; વખાણથી મગરૂર થવું.
“ભાઈ જેશા, તમે આજે જે કર્યું તેવું આકાશમાં ચઢાવવું, વખાણ કરી • ઉચે ચ
કોણ કરશે ? દુશ્મનના દવમાંથી આખી ઢાવવું-ફુલાવવું
અણિયે તમે જ અહીં લાવો.” આકાશમાં ચઢ-જઈ પહોંચશે, જ્યારે
પ્રતાપનાટક,
