________________
૧૨
પ્રબુદ્ધ જીવન
જુલાઈ ૨૦૧૭
દિવસથી બીજું પદ શરૂ કરવું. આમ ૩૫ દિવસમાં ૩૫૦ માળા બાયપાસ સર્જરી થઈ ત્યારે એનેસ્થેશિયામાં ય ટેરવા ઉપર તેમની ગણાતા ચેતનાનાં ફૂવારા ઉડશે.
આંગળીઓ નવકાર ગણતી ફરતી રહી હતી તે જોઈ તબીબો શ્રી ઉમાસ્વાતિજીએ કહ્યું છે : નવકાર આ રીતે ગણવાથી આશ્ચર્યમાં ગરકાવ થઈ ગયા હતા. પૂજ્ય ભાઈના અંતિમ દિવસને સર્વપાપારિમંત્ર, સંસારોચ્છેદમંત્ર, વિષમવિષહરમંત્ર, કર્મનિર્મલમંત્ર યાદ કરું તો ૮૬ વર્ષની વયે ૧૧ જુન, ૨૦૧૪ની સવારે ૧૦ વાગ્યે ૬ તરીકે તે સિદ્ધ થાય છે.
શ્રમણીજીવોને ૩૦ મિનિટ સુધી નવકાર મંત્ર ઉપર પ્રવચન આપી પૂજ્ય શ્રી જિનચંદ્રસૂરિજી “શ્રી વૃદ્ધનમસ્કાર ફલસ્તોત્ર'માં કહે છે
છેલ્લે ઉઠતી વેળાએ કહ્યું કે: “મારા મિત્રો જે બધા ઉપર જતા રહ્યા છે તેમ પંચપદનાં ૩૫ અને ચૂલિકાનાં ૩૩ અક્ષરો – એમ આખા
તે મને કહે છે કે શશિકાંત, શું કરે છે હજી નીચે ? ઉપર આવી જા. નવકારનાં ૬૮ અક્ષરોનાં આ રીતે કરતા જાપથી અકથ્ય લાભ થાય પણ હું કહું છું કે અહીં રહાન ય પ્રભુના જ કામ કરું છું. પરંતુ જા છે. સુસુ %િ વહુના ?
પ્રભુનો બુલાવો આવશે તો ક્ષણવારનો ય વિલંબ નહીં કરું. એક
વસ્ત્ર બદલીને બીજા પહેરવા જેવી આ સહજ વાત માટે વળી વાર લાગે છે ને જાણે કલ્પતરુ ફળ્યો...પણ કલ્પવૃક્ષની ૩ ખાસિયતો
શી?” હોય છે. એને વાવવું ન પડે, વીનવવું ન પડે અને તેના ફળને વીણવું ન પડે. માત્ર આપણે ઇચ્છા કરીએ અને તે ફળતું જાય. એથી યે
- ૨૪ કલાકને ૨૪ સોનમહોર ગણનાર, અનસ્ત સૂર્ય રામ આ આગળ જઈ શ્રી નવકાર મહામંત્ર તો આપણે જે ચિંતવ્યું પણ ન
મહામંત્રના રોજનાં ૧૦,૦૦૦ જાપ કરનાર...અંતર વગરની હોય એ આપવાની પણ તાકાત ધરાવે છે. મજાની વાત એ છે કે
અંતર્યાત્રા કરનાર પૂજ્ય ભાઈ એ પછી ઘરે આવી થોડું વાંચન કરીને નવકાર મહામંત્ર ગણતા ધારો કે આયુ પૂર્ણ થયું તો અન્ય જન્મોમાં સહેજ આરામ કરવા સૂતા. યોગ્ય સમયે ફરીથી તે આત્માને ફરી-ફરીથી આગળ મોકલે છે નિદ્રામાં પણ કરાંગુલીઓ નવકાર ગણવાની મુદ્રામાં હતી. ત્યારે નિર્વાણ તરફ.
જ લાગે છે કે અનંતકાળથી શાશ્વતીમાં ગુંજી રહેલ નવકારની ૬૮ તોફાન કરીને આવતા દીકરાને જેમ એક મા નેહ કરવો છોડી વણમાતૃકાઓ સ્વયે જાણે પ્રગટ થઈને તેઓના આ શિશુને લેવા દેતી નથી તેમ આચારાંગસૂત્રમાં પ્રભુ ફરમાવે છે:
આવી હશે. નિઃસંગપણે ને ૧૨:૩૯નાં વિજય મુહૂર્તે તેઓ પરમ
શાંતિથી વિદેહી થઈ નવકારમાં શાશ્વત લીન થયા. अणाणाए एगे सोवट्ठाणा, आणाए एगे निरुवट्ठाणा, एतं ते मा होतु।।।
તેઓ ખરેખર જ સદા કહેતા: કો’ક ભલે અનાજ્ઞામાં ઉદ્યમશીલ હોય, બીજા ભલે આજ્ઞાધર્મમાં નિરુત્સાહી હોય, તને આવું ન હો! (કારણ કે તું મારો વિશિષ્ટ
જે આજીવન નવકારને સેવે, તેને ચરમ ક્ષણોમાં સમાધિ સહ પ્રીતિપાત્ર છો!)
ઈચ્છા-મૃત્યુ જ મળે છે.” આપણા સૌના પ્રીતિપાત્ર એવા પંચસૂત્રની ત્રણ વસ્તુ નવકાર
ઉપદેશ તરંગિણીનાં એક શ્લોકમાં પણ મળે છે કે અંત સમયે જાપમાં પણ આપમેળે સામેલ થઈ જાય છે :
જેના ૧૦ પ્રાણો પંચ નમસ્કારની સાથે જાપ, તે કવચિત્ મોક્ષ ન
પામે તો પણ વૈમાનિક દેવ તો થાય જ છે. ૧. ચતુઃશરણગમન ૨. દુષ્કૃત્યગર્લા ૩. સુકૃત અનુમોદના.
।। जस्स मणे नवकारो संसारो तस्स किं कुणइ ।। નવકારના પ્રથમ પાંચ પદ શરણાગતિસૂચક છે. પછીનાં બે પદ દુષ્કૃતગર્તાસૂચક છે ને અંતિમ બે પદ સુકૃત અનુમોદન રૂપે છે. વળી
- નવકારની કેડીએ આપણા સૌનું પણ શુભ સંચરણ હો! નમો’ પદને દુષ્કૃતગર્તાનાં, “અરિહંત'પદને સુકતાનુમોદનનાં ને આયુષ્ય આખામાં એકાદવાર કોઈ ક્ષણની બારીએથી શાશ્વતીનો ‘તાણ'ને શરણગમનનાં અર્થમાં પણ લેવાય છે.
અણસાર પામી જવાય છે. મારી માટે પણ આજે અહીં કરેલ શ્રી નવકારનાં અક્ષરો આપણા ચિત્તમાં એકવાર જો ભાવપૂર્વક
નવવકાર મહામંત્ર ઉપરનો સ્વાધ્યાય એવા જ અનુષ્ઠાનમાં પરિણમ્યો વાવ્યા...તો બસ, એ પછીનું કાર્ય આત્મા પોતે જ કરે છે. નમસ્કાર
છે. આપના આશિષની ચાહ છે કે જે મુજ આંતરમનમાં પણ અવિરામ એ બીજ છે. આપણું કામ માત્ર એ બીજને વાવવાનું છે. નવકારનાં
અજપાજાપ ચાલે પરમ ભદ્રંકર શ્રી નવકારમંત્રનાં. અક્ષરમાં જ મનને રોપી દેવાનું છે. પ્રભુપૂજા, સામાયિક, જપ, તપ પ્રાંત, રુમિ કહે છે તેમ: એ બધા સાથે રોજેરોજ નવકારને ગોઠવી–જોડી દેવાનો છે. સતા- Slience is God's first language. Everything else is a ઉઠતા, ખાતા-પીતા એક પણ ક્ષણ નવકાર વગરની ખાલી ન જાય
poor translation. માટે હવે મારા શબ્દોને પણ વિરામ આપું છું. એવો અભ્યાસ પાડવાનો છે.
આભાર, નમસ્કાર. અધ્યાત્મમાર્ગી અમારા પિતાજી પજ્ય ભાઈને જ્યારે અમેરિકામાં Mob. : 98252 15500. Email : bharti @mindfiesta.com