________________
છે ? આચાર્ય સાહેબે જણાવ્યું કે, આજથી પાંચમાં દિવસે પ્રવાસ એકત્ર થઇ. બે બસનું રીઝર્વેશન કરાવ્યું. ત્રણ દિવસ બાદ થશે. સવારમાં છ વાગ્યે દરેક વિદ્યાર્થીએ ટીફિન સાથે આવવાનું શાળાના બે શિક્ષકો તથા આચાર્ય સાહેબની સાથે સો રહેશે. જે વિદ્યાર્થીની વાલીની સંમતિ નહીં હોય તેને બસમાં વિદ્યાર્થીઓ સહિત શંખલપુરની ગુફાના પ્રવાસે સવારે સાત પ્રવેશ મળી શકશે નહીં.
વાગે ઉપડ્યા. સાંજના સ્કૂલેથી છૂટીને પિયુષે સંમતિ પત્ર પોતાની રસ્તામાં વાસુકી મંદિર તથા વર્ષો પહેલાં પોતાના માતા સમક્ષ રજૂ કર્યો. માતા ચારૂલત્તાએ કહ્યું, કે તારાં પિતાજી જીવોનું બલિદાન આપેલા ૨૦૦ મોટા મોટા પાળીયાઓ જોયા. પેઢીએ છે તે આવે ત્યારે સમજાવજે. અને તેમની સહી લઇ લેજે. વિગત તપાસતાં જાણવા મળ્યું કે આ જગ્યાએ બે લગ્નની જાનને અંતે તો નિર્ણય તારા પિતાજીએ કરવાનો છે. રાત્રે પિતાજી બહારવટીયાઓ સાથે ધીગાણું થયેલું, તેના આ પાળીઆ છે. હેમચંદભાઇ પેઢીએથી આવ્યા. જમ્યાં પછી પુત્ર પિયુષે વાત કરી બરાબર દસ વાગે શંખલપુર ગામ પાસેથી બસ પસાર થઇ. કે બાપુજી મારે આપણાં સાહેબ સાથે પ્રવાસમાં જવું છે, તેથી ગામથી ગુફા પાંચ કી.મી. દૂર હતી તેમજ ગામના પાદરમાંથી આ પત્રમાં સહી કરી આપો અને મને પંદર રૂપિયા આપો. હું રસ્તો જતો હતો. તેથી ગ્રામજનો નિહાળી શકે કે બસમાં કાલે સાહેબને આ બંને આપી દઇશ.
પેસેન્જરો છે કે પ્રવાસીઓ. ગામ પાસેથી ખાડા ટેકરા પથ્થર આ વાત સાંભળતાં હેમચંદભાઇએ કહ્યું કે પિયુષ તું ઢાળ પસાર કરતી બસ અગીયાર વાગે ગુફાથી અર્ધો કિલોમીટર હજુ મારી દૃષ્ટિએ નાનો છે. તારે પાંચ બહેનો છે અને તું મને દૂર ઉભી રહી. શિક્ષકો તથા વિદ્યાર્થીઓએ હવે પગપાળા પ્રવાસ લાડકો છે. તને બહાર મોકલવાનો મારો જીવ બિલકુલ ચાલતો શરૂ કર્યો. વિદ્યાર્થીઓમાં કુતૂહલ હતું કે કઇ કઇ મૂર્તિઓ હશે ? નથી, તું કહે તો હું તને કહે ત્યાં ફરવા માટે લઇ જાઉં પણ તું કેવી હશે ? કેટલી હશે ? પથ્થરના પહાડમાંથી કેવી રીતે પ્રવાસની વાત છોડી દે.
કોતરકામ થયું હશે ? કેટલાં વર્ષો પહેલાંની ગુફાઓ હશે ? પણ બાપુજી, હવે તમે ચપટીમાં જીવ રાખો માં. જેનું
વગેરે વાતો કરતા કરતા બરાબર બાર વાગે ગુફાનાં દ્વાર પાસે હું રાત્રી અને દિવસ સ્મરણ કરું છું તે નવકાર મંત્ર મારા
એકસો ત્રણ પ્રવાસીઓનું ટોળું ઊભું રહ્યું. શ્વાસોશ્વાસમાં છે, મારાં દરેક રૂવાડામાં નવકારનો નાદ નીકળે
ભોંયરામાંથી આરપાર નીકળી શકાય છે કે કેમ ? તે છે. તે ખુદ જ મારી સાથે છે. તે પછી તમારે ચિંતા રાખવાનું કોઇ જાણતું નહોતું. પણ તેની રચના કોઇ એવા ઇલમી કારણ શું ? હું મારી માળા સાથે લઇ જઇશ. સવારે બસમાં કારીગરોએ એવી કરી હતી કે સૂર્યના પ્રકાશના શેરડા ઠેકઠેકાણે નવકારની માળા ફેરવી લઇશ. બાકી હું બહાર નીકળે ત્યારથી જોવા મળતો. આચાર્ય સાહેબ સાથે વિદ્યાર્થીઓ ગુફામાં દાખલ તમારે માનવું કે હું અને નવકાર સાથે છીએ. સમગ્ર બ્રહ્માંડ ધ્રુજી થયા. પ્રથમ ગણપતિની મૂર્તિ હતી. શરીર ચાર અને મોટું એક, ઊઠે તો પણ તમે તમારાં હૈયાંને મજબૂત રાખજો. મને નવકાર ગમે તે દિશામાંથી જુઓ તો મોટું સામે જ લાગે. આગળ વધતાં મંત્ર ઉપર પૂરો ભરોસો છે. કોઇનાથી વાંકો વાળ થઇ શકે તેમ તમામ તીર્થકરોની મૂર્તિઓ, મહાવીરસ્વામી, વિષ્ણુ, ગંધર્વો, નથી. આ પ્રમાણે પિયુષે જણાવતાં પિતાજીએ પત્રમાં તરત સહી વગેરેની મૂર્તિઓ જોઇ, આગળ પસાર થતાં ભગવાન શંકરની કરી દીધી અને પંદર રૂપિયા હાથમાં આપ્યાં ને કહ્યું કે, પિયુષ, તાંડવ નૃત્યની મૂર્તિનાં દર્શન કર્યા. એક વિદ્યાર્થીએ પ્રશ્ન કર્યો કે તું હવે ખરેખર ધર્મની આરપાર ઊતરી ગયો છે. તું ખુશીથી સાહેબ, આ મૂર્તિ નાચ કરતી કેમ દેખાય છે ? પ્રવાસમાં જા. અહીંયાની કોઇ ચિંતા રાખીશ નહીં. પિયુષ ત્યારે આચાર્ય સાહેબે જણાવ્યું કે, જ્યારે જ્યારે પૃથ્વીનો સંમતિપત્ર તથા પંદર રૂપિયા લઇને નવકાર મંત્રની માળા ગણવા પ્રલય કાળ આવે છે, ત્યારે ત્યારે આવી કામગીરી ભગવાન બેસી ગયો.
શિવજીને સોંપવામાં આવે છે અને પૃથ્વી ડોલવા લાગે છે. આ અગીયાર વાગ્યે હાઇસ્કુલમાં બધા વિદ્યાર્થીઓને જોડે વાત થઈ ત્યાં તો કડાડાટ કરતી ધરતી ધ્રુજવાના ભયંકર અવાજો પિયુષે પણ સંમતિપત્ર અને પંદર રૂપિયા ઘનશ્યામ સાહેબને થયા અને આખી ગુફા શિક્ષકો તથા વિદ્યાર્થીઓ સાથે એક આપ્યા. એકંદરે એકસો વિદ્યાર્થીઓના સંમતિપત્રો તથા રકમ બાજુથી બીજી તરફ ડોલવા લાગી. આચાર્ય સાહેબે કહ્યું કે
૧૭૧
(સ્વ.) લીલાવંતીબેન હરસુમખરાય દેશાઇના આત્મશ્રેયાર્થે (ઘાટકોપર).
હસ્તે : સુનીલ હરસુખરાય દેસાઇ
