________________
વેગવતી નદી વગેરે નામે સાથે બરાબર મળતાં આવે છે. લછવાડથી અગ્નિ ખૂણામાં “બસબુટ્ટી” ગામ છે, તેને વૈશાલીના બનિયા ગામ સાથે સરખાવી શકાય. સંભવ છે કે, તે એક સમયે “વૈશ્યપટ્ટન” હશે. વર્તમાન ક્ષત્રિયકુંડની ચારે બાજુ નાનાં મોટાં ગામમાં જિનાલયે હતાં પણ હાલમાં નથી. .
આજનું ક્ષત્રિયકુંડ પહાડ ઉપર છે. આ પહાડી તે ખરેખર પહાડી નહિ કિડુ પહાડી ઘાટી છે, અને તે ઘાટી પણ ખંડાલા જે મહટે ઘાટ નહિ કિતુ જયપુર અને દેસા, જયપુર અને આંબેડને કિલ્લે, અજમેર અને પુષ્કર, ચિતડ અને ગઢ, પાતુર અને શ્રીપુર તથા સિરોહી અને બ્રાહ્મણવાડા વચ્ચે જે ચડાવ-ઉતાર છે તેવી નાનકડી ઘાટી છે. ક્ષત્રિયકુંડની દક્ષિણે તે મતનાજી તરફ સપાટ સમતલ ભૂમિ છે. ક્ષત્રિયકુંડ માત્ર આવી રીતે પહાડ ઉપર છે એમ માની શકાય. પ્રાચીન કાળની રાજધાનીઓ પહાડી ઉપર રહેતી હતી. ક્ષત્રિયકુંડ પણ રાજધાનીનું શહેર છે એટલે પહાડી ઉપર હોય એ સ્વાભાવિક છે અને રાજધાનીના લાક્ષણિક સ્થાપત્ય પ્રમાણે એ બરાબર પણ છે.
૧૩. સિફાર્થ રાજા સિદ્ધાર્થ રાજા તે કંડપુર નગરને રાજા હતા. તે જ્ઞાત જાતિને ક્ષત્રિય હતે. આ રાજાનાં “આથારગ સૂત્ર અને કલ્પસૂત્ર' વગેરેમાં ૧ સિદ્ધાર્થ, ૨ શ્રેયાંસ અને ૩ યશાસ (યશસિવન ) એમ ત્રણ નામે મળે છે. તેમાં વિદેહ, વિદેહી, વશાલિક એવું કંઈ નામ મળતું નથી એટલે સિદ્ધાર્થ રાજાને વિદેહદેશ સાથે કે વૈશાલી નગરી સાથે કંઈ પણ ઉલ્લેખનીય સંબંધ હોય એમ લાગતું નથી.
