________________
૮૨૦ . વેરાયેલાં વિચાર રત્ન ઃ
કરતા માનવીઓને મલીનતા ટાળી અણીશુદ્ધ નિળ બનાવે. પ્રકાશ પવિત્રતા તથા શીલતા આપે !
જેમ માનવીને પેાતાનાં ઘેર લાખાનીમાલમિલ્કત ડાય તે પણ તે મૂખ માનવી બહારની વસ્તુમાં રખડયા કરે છે, તેમાં તેનુ દિલ ચાંટે છે, તેવી રીતે જ જૈનશાસનમાં એટલે આપણી પાસે મહામૂલ્ય, મહાપ્રાભાવિક નવકારમંત્ર હોવા છતાં બહારના મંત્ર-તંત્રમાં રાચીએ છીએ. આનું કારણ એક જ છે કે આપણને આપણી વસ્તુમાં શ્રદ્ધા રહી નથી. આપણી મહામૂલ્ય વસ્તુ પર આપણને પ્રતીતિ નથી, આપણે આપણી વસ્તુને પારખી શકતા નથી.
એક વસ્તુ ભાવતી હોય, પણ ફાવતી ન હાય તે ભેગાંતરાય. પણ એક વસ્તુ ફાવતી ન હોય પણ ભાવતી કરે તે તપ, અને ભાગાંતરાયને તપમાં ફેરવવા તે વિવેક.
કોઇને આપણા પ્રત્યે સદૂભાવ જાગે આપણી પાત્રતાથી–સંસ્કારથી.
કોઇને આપણા પ્રત્યે આકષ ણુ જાગે આપણી
પુન્યાઇથી–(સૌભાગ્યથી).
કોઈને આપણા પ્રત્યે દુર્ભાવ જાગે દુર્ભાગ્યથી-માપણા અશુભ છે.
સંસારમાં મેહની મીઠાશના કારણે મેરૂ જેટલા દુ:ખે। આવે તે પણ દુ:ખ ન લાગે, અને સંયમના સુખમાં બિન્દુ જેટલું દુઃખ હાય તા પણ મેરૂ જેટલુ લાગે. મેહની કેવી વિચિત્રતા !
વેદના અને વિટંબના તીવ્ર પાપે ય ખે રીતે ભોગવાય. વેદના તે ઘરના ખૂણામાં ભાગવાય. અને વિટંબના અનેકાના પરાભવ સહુન કરી બધાની વચ્ચે ભગવાય તે. ફાઈ પણ માનવી આપણને હડધૂત કરે, હેરાન કરે, ત્રાસ આપે તે સમજી લેવું કે ભવાંતરમાં આપણે નિહ કરેલા તપ ધર્મની ખામી છે, એમ વિચારી કેાઈના પર આપણે અણુગમા નહિ. બતાવવા. પશુ આપણી ખામી ટાળવા સમતાભાવે તપની આરાધના કરવા ઉજમાળ મનવું, આજના કાળમાં ખરેખર આ દુષ્કર છે. પણ એને સુકર બનાવ્યા સિવાય છૂટકો નથી.
ખાલી પિસ્તોલ !
મધ્યરાત્રે ધરમાં પેઠેલા લુટારૂ: ખબરદાર એકપણ ડગલું આગળ ભર્યું છે તે, ય તે બધા રૂપિયા અહીંયા ધરી દે.
મકાનમાલિક : ભાઈ, આપણે એ અહ્લા બદ્લા કરીએ. તારા હાથમાંની પીસ્તોલ જે તું મને આપે ! હું તને બધા રૂપિયા આપી દઉં.
લુટારૂ : અચ્છા.
મકાનમાલિક (પિસ્તાલ હાથમાં આવતાં) ચાલ, મેં આપેલા બધા રૂપિયા પાછા મૂકી દે છે કે યમરાજને ઘેર પહોંચતાં થવુ છે?
લુંટારૂ: મહેરબાન, તે પહેલાં તમારે ખાલી પિસ્તાલમાં કારતુસ ભરવા પડશે સમજમા