Book Title: Kalpasutra
Author(s): Hermann Jacobi
Publisher: Leipzig

View full book text
Previous | Next

Page 119
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 106 Kalpasútra. Thus we have ambila = ambla = amla; sumina = *sumna (comp. somnus) = *supna (comp. Ünvos) == svapna. Sometimes, the second consonant was doubled by the influence of the first, and vice versa: 1) puruvva (Mricchakațikâ 39, 23) = *purvva = púrva; murukkha (Hem. II, 112.) -- *murkkha - mürkha. 2) sukkila = *sukkla = çuklu, (in sukkilla both consonants are doubled); abhikkhanam = *abhikkhnam == *abhikhnam --- abhikshnam (an offshoot of the supposed form abhilchņam is the Pâli abhikhanam, which would be in Prâksit *abhihanam comp. suhuma = Pâli sukhuma === Samskrit súkshma). Sometimes the two consonants are assimilated, nevertheless the second is not totally absorbed in the assimilated group, but appears after an inserted vowel: duttiya == *dvitya (tt = ty comp. patteya = pratyeka, pattiya = pratyayita); ajjiyâ = *ajyâ (comp. jyotsnâ = *dyotsnâ, dosina in Prâkrit and Pâli) = âryâ. (The commentators derive ajjiyâ from äryikâ, but that" word is of rare occurence in Samskrit.) avagijjhiya = *avagijhya = avagrihya; sassiriya = sacrika. 42) taruņaçabdasye'ha sambandhật taruņaravikiranair bodhitâni ......... athavâ punar-avi tti punar api kiraṇaḥ sûryas tena taruņenâ 'bhinavena bodhitâni. , .. S. pahakara and nihelaņa are pronounced to be decya in S. pamuiyamtabhamara pramuditam antaçcittam yeshậm te pramuditântaras te ca bhramaraganâc ca. S. I believe that pamuiyamta is the present participle of pra-mud; the d of mud seems to have been changed in i, comp. sammui. saruruhâbhirâmam ti sarassu sarovareshu arham půjyam ata eyâ 'bhiramam sarorhâbhirâmam. uc câ 'rhatî 'ti (Hem. II 111) hakârât pûrva ukâraḥ. S. This explanation is obviously wrong; for sararuha : saroruha :: manahara : manohara, comp. Hem. I 156. 43) kvacit punaḥ: ukkada- ummê - sahassam ti pâțhaḥ sa ca subodha eva; tataḥ param: pabamdhấyamânâniyamtubhâsuratadậbhiramam ti pâțhas, tatra ce 'ttham vyâkhyâ: prabandhena nairantaryeņâ 'yamâno gacchan, âyamâno vâ pratyagacchan prabandhầyamânah; na vidyate niyamtu tti paçyan drashțâ yasya tat aniyatyam (!) kenâ 'py adrisyamânam dûratvâd ata eva bhâsuram bhayamkaram yat tatam parapâram tenâ 'bhiramam. S. 44) vâsâñgâni vâsânâm Gandham âlin î granthoktasurabhîkaraṇopâyabhûtataddravyâņi ca teshâm uttamena maghamaghayamânena gandheno 'ddhutena itas tato prasșitenâ 'bhirâmam yat tat tathâ. S. 46) jvâlojvalanaka arshatvad vibhaktilope tena katthai etc. S. ete ca svapnavarnaka bahushu âdarveshu na dricyanta eva; yeshv api santi, teshv api bahavo vâcanâbhedâḥ. ata eva bahuChiḥ paryushaņākalpopanibandhakârair svapnâ na vyâcacakshire, mayā tu yathâmnāyam yathâbodham kimcid vyâlchyâtam. S. 56) kauțumbikapurushân âdeçakâriņaḥ. S. For Private and Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191