________________
१३१-१३२] द्वादशः सर्गः
६१३ स्त्रियाः शाकं शक्तिमहिमानमुदीक्षे, इत्येवं श्रुत्वा केनचिदुक्तं निशम्य, परिवेषिकाऽहोक्तवती यत्किल हे खिन्न, उत्कण्ठित, वेशवारेण मरिचलवणाविना खचितं परिपूरितं रम्भाव्यञ्जनं कवलीशाकं, यहा, रम्भावाः स्वर्वेश्यायाः सदृश्यास्तावन्मम व्यञ्जनमङ्ग यवंशवारेण भूषणादिनान्वितमिदं खलु किन्न विलोकय पश्य तावदिति । ननु च वितर्के ॥ १३०॥
व्यवस्यतास्यं रसितुं जलत्यजः कृतावनत्या अपि सम्वयोंभजः । पतज्जले मन्दकलेन भूतलेऽपवृत्तिराप्तान्यदृशः किलामले ।१३१।।
व्यवस्येत्यादि । जलत्यजोऽम्बुवात्र्या, अतएव कृताऽवनतिर्देहनामनं यया तस्याः, अपि च सं समानं वय आयुभुङ्क्ते या तस्यास्तुल्यावस्थायाः किन्त्वन्यतो दृग्दृष्टियंस्यास्तस्याः स्त्रिया आस्यं मुखं रसितुमवलोकयितु किल मन्दः सच्छिवः करोऽम्बुपूर्णहस्तस्तेन कारणेन पतज्जलं यत्र तस्मिन्नमले परिशुद्ध भूतले निश्चलामलजलवति, अपवृत्तिराप्ता जलपानरहिता स्वीकृतेति ॥ १३१ ॥ इङ्गितेषु विफलीकृतो युवान्ते पुनः करनिगालने तु वा ।
सत्वरं स कलिताञ्जलिस्तयाऽसेचि साचिविधुताम्बुधारया ॥१३२।। ___ इङ्गितेष्विति । इङ्गितेषु संज्ञासङ्कतादिना कृतेषु प्रेमार्थ प्रार्थितेषु विफलीकृत उन्मनस्कतयोपेक्षितो युवा तरुणोऽपि जनो वा पुनरन्ते तु सत्वरमेव करयोनिगालनं धावनं तस्मिन् सकलितः सम्पावितोऽञ्जलिः प्रार्थना-पराकाष्ठारूपो येन स एवं तया साचि
अर्थ : (किसी बारातीने किसी परोसनेवाली युवतीसे कहा-) मैं मालतीका शाक चाहता हूँ। यह सुनकर कोई दूसरी युवती बोली-हे उत्कण्ठित महानुभाव, नमक-मिर्च आदिसे परिभूरित केलेका शाक क्यों नहीं देखते हो ॥ १३० ।।
अन्वय : कृतावनत्या जलत्यजः संवयोभुजः आस्यं रसितु व्यवस्यता मन्दकलेन पतञ्जले अमले भूतले किल (तस्या) अन्यदृशः अपि अपवृत्तिः आप्ता ।
अर्थ : जल पिलानेवाली युवती जल पिलानेके लिए नीचे झुकी, तो उसके मुखको देखनेमें संलग्न बारातीने हाथके शिथिल हो जानेसे गिरते हुए जलवाले अपने हाथको मुखसे कुछ दूर कर लिया जिससे पानी भूतल पर गिरता रहे और उसको वियोग जल्दी नहीं हो ॥ १३१ ॥ __ अन्वय : इङ्गितेषु विफलीकृतः युवा पुनः अन्ते करनिगालने तु वा स सत्वरं कलिताञ्जलिः तया साचिविधुताम्बुधारया असेचि ।
अर्थ : जब युवकने देखा कि मैं इस युवतीसे बहुत अनुनय कर चुका हूँ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
