________________
જ્યારે શયંભવે દીક્ષા લીધી ત્યારે એમની પત્ની સગર્ભા હતી. કાલાનુક્રમે એણે એક પુત્રને જન્મ આપ્યો. એનું નામ મનક રાખવામાં આવ્યું. થોડાક વર્ષો બાદ મનક મોટો થયો. એકવાર મનક બાળકોની સાથે રમી રહ્યો હતો. બાળકો તો મનનાં ચંચળ હોય છે. એક પલમાં લડી પડે છે અને બીજી જ પળે પાછા મિત્ર બની જાય છે. રમતાં-રમતાં મનકનો કોઈ છોકરા સાથે ઝઘડો થઈ ગયો. એ છોકરાએ મનકને વ્યંગપૂર્વક કહ્યું “તું તો વગર બાપનો દિકરો છે તો આટલી હોશિયારી કેમ બતાવે છે?” આ સાંભળતાં જ મનકને બહુ દુઃખ થયું અને પોતાની માઁ ની પાસે જઈને એણે પૂછ્યું “માઁ ! મારા પિતાજી
ક્યાં છે?” અચાનક પૂછવામાં આવેલા આ પ્રશ્નને સાંભળીને સુનંદા પણ ઉલઝનમાં પડી ગઈ. તરત જ મનને પુનઃસ્વસ્થ કરીને એણે પોતાના પિતાની તરફ ઇશારો કરતાં કહ્યું “આ રહ્યા તારા પિતાજી” પરંતુ મનક હોશિયાર હતો. એ આવી વાતોમાં આવવાવાળો ન હતો. એણે કહ્યું “માઁ તું જુહુ બોલે છે. આ તો તમારા પિતાજી છે, પરંતુ મારા પિતાજી ક્યાં છે?” સુનંદા જવાબ ન આપી શકી. મનક જિદ્દ કરવા લાગ્યો. છેવટે પોતાના દિકરાની જિદની આગળ હારીને રડતી સુનંદાએ મનકને બધી હકીકત બતાવી. ત્યારે મનકે માઁ ને કહ્યું “માઁ હું મારા પિતાજીને લઈ આવીશ. તું મને બતાવ કે તેઓ ક્યાં છે?” સુનંદાએ કહ્યું “બેટા લોકો કહે છે કે તેઓ અત્યારે પાટલીપુત્રમાં બિરાજમાન છે.”
મનક તરત જ પોતાના પિતાને મળવા નિકળી પડ્યો. પાટલીપુત્ર પહોંચતા જ યોગાનુયોગ શઠંભવસૂરિજી સ્વયં સ્પંડિલભૂમિથી પાછા આવી રહ્યા હતા. એમણે જોતાં જ મનક એમની પાસે પહોંચ્યો અને પૂછ્યું. “શું આપ શäભવ સૂરિને જાણો છો ?” સૂરિજીએ એને આશ્ચર્યથી પૂછ્યું
શું તારે એમનું કંઈ કામ છે?”મનકે કહ્યું, “તે મારા પિતાજી છે, હું એમને લેવા આવ્યો છું?” આ સાંભળતાં જ એમણે પોતાના પુત્ર મનકને ઓળખી લીધો. પોતાના પુત્રના ઉદ્ધારના ઉદ્દેશ્યથી એમણે કહ્યું “અરે, હું એમને જાણું છું. એ તો મારા મિત્ર છે કે પછી હું અને એ એક જ છીએ, એમ કહેવું પણ ઉચિત છે. હું તને એમની સાથે મિલન કરાવી શકું છું પરંતુ એના માટે તારે પણ મુનિ બનવું પડશે.” આચાર્યશ્રીએ પુત્રનું કલ્યાણ કરવા માટે ધર્મનો સાર બતાવ્યો અને એના બાળમનમાં વૈરાગ્યનું બીજારોપણ કરી મુનિ દીક્ષા પ્રદાન કરી. મનકે પણ પોતાના પિતાને મળવાની ઇચ્છાથી દીક્ષા ગ્રહણ કરી.
આચાર્યશ્રી ચૌદ પૂર્વધર હતા. એમણે જ્ઞાનના આધારે મનકમુનિના અલ્પ આયુષ્યને જાણી લીધું હતું અને વિચાર્યું કે આ સંપૂર્ણ શ્રુતનું અધ્યયન નહીં કરી શકે. માટે પૂર્વોમાંથી સાર કાઢીને એમણે દશવૈકાલિક સૂત્રની રચના કરી. જેથી મનક મુનિ મુનિચર્યાને પૂર્ણરૂપે જાણી શકે. ત્યારપછી એમણે મનકને વિધિવત્ અધ્યયન કરાવ્યું. દીક્ષા પર્યાયના છ માસમાં જ મનક મુનિનું દેવલોક ગમન થઈ ગયુ. જો કે શયંભવ સૂરિ સંસારનું સ્વરૂપ જાણતા હતા છતાં પણ છદ્મસ્થ અવસ્થાને કારણે
