________________
એમણે નમ્રતાપૂર્વક હાથ જોડીને સાધ્વીજી મ.સા.ને નિવેદન કર્યું કે “આપ જે ગાથાનુંવારંવાર પુનરાવર્તન કરી રહ્યા છો, હું એનો અર્થ જાણવા માંગું છું, કૃપયા તમે એનો અર્થ મને સમજાવો, તો હું આપનો જીવનભર આભારી રહીશ.”
ઉમરમાં કંઈક પ્રૌઢ એવા યાકિની મહત્તરા સાધ્વીજી મ.સાહેબે જવાબ આપ્યો કે, “અમે રાત્રિના સમયમાં કોઈપણ પુરુષની સાથે વાતો નથી કરતા. આ અમારી મર્યાદા છે. ઉપદેશ આપવાનું કામ અમારા આચાર્ય મહારાજનું છે. તેઓ આપને આ ગાથાનું મહત્ત્વ સમજાવશે.” સાધ્વીજી મ.સા.ની આચાર સંહિતા અને મર્યાદા પાલનથી પ.હરિભદ્રના દિલ ઉપર બહુ જ ઉંડો પ્રભાવ પડ્યો. સાધ્વીજી મ.સા.ના ઉપાશ્રયથી નીકળીને તેઓ પોતાના ઘરે ગયા અને એમણે પૂરી રાત, આચાર્યશ્રીને મલવાની ઉત્સુકતામાં પસાર કરી. કલ્પનાની આંખોથી તેઓ આચાર્યશ્રીની છબીને નિહાળી રહ્યા હતા કે કેવા હશે તે આચાર્યદેવ ? શું કરતા હશે? કેવી રીતે બોલતા હશે? વગેરે વિચારોમાં ડૂબેલા પં. હરિભદ્ર બીજા દિવસે સવારે આચાર્યશ્રીના વંદનાર્થે નીકળી પડ્યા.
અત્યંત ઉત્સાહ અને આનંદની સાથે પ.હરિભદ્રએ ઉપાશ્રયમાં પ્રવેશ કર્યો. ઉપાશ્રયમાં પ્રવેશ થતાં જ એમને એક નવા વાતાવરણની અનુભૂતિ થઈ ઉપાશ્રયના એક ખંડમાં પોત-પોતાના સ્થાન ઉપર સાધુ મહાત્મા બેઠેલા હતા. કેટલાક સ્વાધ્યાયમાં લીન હતા, તો કેટલાક જાપ કરી રહ્યા હતા. તો કેટલાક વૈયાવચ્ચમાં તલ્લીન હતા. મહાત્માઓની જ્ઞાન-સાધના અને ધ્યાનમગ્નતાને જોઈને ૫: હરિભદ્ર અત્યંત પ્રભાવિત થયા. એમણે એક મહાત્માજીની પાસે જઈને પૂછયું કે, “આચાર્ય ભગવંત ક્યાં છે?” ઉત્તરમાં મહાત્માજીએ આચાર્ય ભગવંતના આસનની તરફ સંકેત કર્યો. પં. હરિભદ્રએ આચાર્ય ભગવંતની તરફ જોયું. આચાર્ય ભગવંતનો તેજસ્વી ચહેરો, નયનોમાંથી વહેતી વાત્સલ્યની અમીધારા, ભાલ ઉપર બ્રહ્મચર્યનું દિવ્ય તેજ આ બધું જોઈને હરિભદ્રની આંખો આશ્ચર્યચકિત થઈ ગઈ.
. એમને જોઈને આચાર્ય ભગવંતે કહ્યું, “બુદ્ધિનિધાન! કુશલ છો ને? અહીં કેમ આગમન થયું?” આચાર્યદેવની વાત્સલ્યપૂર્ણ વાણીથી પં. હરિભદ્ર આનંદિત થઈ ઉઠ્યા. પં.હરિભદ્રએ અત્યંત નમ્રતાથી કહ્યું – “ગુરુદેવ! હું ‘ચક્કી દુર્ગ” ગાથાનાં રહસ્યને સમજવા માટે આપની પાસે આવ્યો છું, કૃપા કરીને મને એનું રહસ્ય સમજાવો.” જવાબમાં આચાર્ય મહારાજે જૈનશાસ્ત્ર અનુસાર કાળનું અવસર્પિણી - ઉત્સર્પિણી વગેરે સ્વરૂપ વિસ્તારપૂર્વક હરિભદ્રને સમજાવતા કહ્યું – “આ અવસર્પિણીમાં ક્રમાનુસાર બે ચક્રવર્તી, પાંચ વાસુદેવ, પાંચ ચક્રવર્તી, એક વાસુદેવ, એક ચક્રવર્તી, એક વાસુદેવ, એક ચક્રવર્તી, એક વાસુદેવ, બે ચક્રવર્તી, એક વાસુદેવ, એક ચક્રવર્તી આ પ્રમાણે બાર ચક્રવર્તી અને નવ વાસુદેવ હોય છે.” જૈન સિદ્ધાંતોમાં રહેલા કાલ વગેરેના એવા સુસંવાદી સ્વરૂપ સાંભળ્યા સમજયા પછી હરિભદ્રને પોતાનાં જ્ઞાનનું ગર્વ ઉતરી ગયું.
