________________
નથી થતી, ત્યાં સુધી ક`ના આસ્રવ અટકતા નથી. અને એક વખતે થયેલેા કના આસ્રવ તેનું ફળ આત્માને ચખાડવા સિવાય રહેતા પણ નથી. કહ્યું છે કે
“નામુ ક્ષીયતે ધર્મ, પોટિશૌત્તિ ।’ ક્રોડા કલ્પે (વર્ષે) પણ બાંધેલું કર્મ ભાગવ્યા સિવાય ખપતું નથી.’
પરપીડા એ પાપ છે અને પરોપકાર એ પુણ્ય છે, એ વાત એક ને એક એ જેવી છે. છતાં જેઓને એ વિષયમાં થોડો પણ સ’દેહ હોય, તેઓએ વિચારવું જોઈ એ, કે પેાતાને કાઇ પીડા આપે, તેા તે પાપ કરનારા છે, એમ લાગે છે કે નહિ ? અને પેાતાના ઉપર કાઈ ઉપકાર કરે, તે તે પુણ્યનું કામ કરે છે, એમ લાગે છે કે નહિ ? જે લાગે છે, તેા એ નિયમ પાતાના માટે સાચા છે અને બીજાને માટે નહિ–એમ કયા આધારે કહી શકાય ? કાંટામાંથી કાંટા અને અનાજમાંથી અનાજ થાય-એ સૃષ્ટિને અટલ નિયમ છે. એ નિયમને અનુસારે જ પીડામાંથી પીડા અને ઉપકારમાંથી ઉપકાર-એ સિદ્ધાન્ત ફલિત છે. ચારિત્રધમ એ પરપીડાના પરિહારસ્વરૂપ અને પરોપકારનાં પ્રધાન અંગસ્વરૂપ છે. તે ચારિત્રધમ ઉપરની શ્રદ્ધા અને તેના પાલનના શુભ અને કલ્યાણકારી ફલ ઉપર અખંડ વિશ્વાસ, એ પણ સદ્ભક્તિ અને સદાચારની પ્રેરણાનું બીજ છે.
પરને લેશમાત્ર પણ પીડા ન થાય અને સ`સમાં આવનાર યાગ્ય આત્માને શુદ્ધ ધર્મની પ્રાપ્તિરૂપ પરમ ભાવાપકાર થાય, એવા પ્રકારનું ચારિત્રપાલન અને તેના ઉત્તમ નિયમે શ્રી જૈનશાસનમાં સૂક્ષ્મ રીતિએ બતાવેલા છે. તે બધાને! સમાવેશ ‘ચરણસિત્તરી’ અને ‘કરણસિત્તરી’