________________
૬૪: જૈનમાર્ગની પિછાણ
પરિભેગમાં શ્રાવક ઉત્સર્ગથી સ્થૂલ, ધવલ અને અલ્પ મૂલ્યવાળાં પરિમિત વચ્ચે વાપરે. કવચિત્ શાસનેન્નતિ માટે બહુ મૂલ્યવાળાં પણ વાપરે. તે સિવાયના કારણ માટે બહુ મૂલ્યવાળાં વસ્ત્રાદિક વાપરવાનું પરિમાણ કરે. એ રીતે પરિભેગની અન્ય સામગ્રીઓનું પણ પરિમાણુ કરે.
ઉત્સર્ગથી શ્રાવક વ્યાપારાદિકની ચિન્તામાં ન પડે. વ્યાપારાદિક કર્યા વિના જે આજીવિકા ન જ ચાલે તેમ હોય, તે અત્યંત સાવદ્ય (પાપવાળા) વ્યાપારોનો તે અવશ્ય ત્યાગ કરે. અત્યંત પાપવાળા વ્યાપારે શાસ્ત્રોમાં અંગારકર્મ આદિ પંદર ગણાવ્યા છે. શ્રાવકોએ તજવા જેવા અત્યંત પાપવાળા બીજા સર્વને એ પંદરમાં સમાવેશ થઈ જાય છે.
આઠમા અનર્થદંડવિરતિ વ્રતમાં ચાર પ્રકારનાં અપધ્યાન, હિંસંપ્રદાન, પાપોપદેશ અને પ્રમાદાચરણને ત્યાગ કરે છે. નિનિમિત્ત પાપથી બંધાવું, તે અનર્થદંડ છે, નિપ્રયજન આનં–રૌદ્રધ્યાન કરવું, તે અપધ્યાન છે. વિના પ્રજને હિંસાનાં કારણ શસ્ત્ર, આયુધ, અગ્નિ. વિષાદિ પદાર્થો બીજાને આપવા તે હિંસપ્રદાન છે. વગર કારણે કુખ્યાદિ પાકિયાએ કરવાનો ઉપદેશ આપવો, તે પાપપદેશ છે અને શરીરાદિકના પ્રયજન વિના પણ ખાવુંપીવું, હરવું-ફરવું, સૂવું-બેસવું અગર નાટક-સિનેમા જોવા વગેરે પ્રમાદાચારણ છે. એ ચારે અનર્થદંડ છે.
નવમા સામાયિક નામના પ્રથમ શિક્ષાવતમાં એક મુહૂતપર્યત સાવદ્યાગ (સપાપ વ્યાપા)ને ત્યાગ અને નિરવદ્ય ગ (નિષ્પાપ વ્યાપારો)નું સેવન કરે.