Jain Dharm Prakash 1917 Pustak 033 Ank 05

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 9

શ્રી ગાદિ દ્વાર હાયા છવિયા, નવમો એવા બે ગામ
કુરે છે. પરંતુ તે પસ્તાવો પતંગીયાના રંગ જેવા લુક વૈરાગ્યની થયેલ હોવા ફરી પાછે જે તે દૈવયોગે પૂર્વ અધિકાર પામે છે. આ સારી સ્થિતિમાં ભૂકાય છે તો પુન: પૂર્વે વીતેલી ચ્યવસ્થા ભૂલી જઈ મન્મત્તપણે વિચરવા માંડે છે, તેવા મંદ અધિકારી જીવને સમાગમનુ યા ાતવચનનું સેવન કરવું પડું જરનું છે. સમય આચાર્ય શ્રી હરિભદ્રસૂરિજી કહે છે કે- અડ્ડા મુમુક્ષુ જને ! તુંને ગુરૂશમ્ય ધર્મ રહસ્ય શ્રવણ કરી અને તેનું મનન કરીને તે બરાબર લક્ષમાં રાખે, અને જેથી આત્માનુ અહિત થાય એવુ કંઇપણુ પ્રશિફળ-વિરૂદ્ધ કાર્ય પ્રાયે ન જ કરી; પરંતુ સ્વપરનું શ્રેય થાય તેવાં જ અનુકૂળ કાર્ય -આચરણનું સદાય સેવન કરી.’ઇતિશમ. સન્મિત્ર પૂ વિજયજી,
~~
दंडकादि द्वार तथा जीवविचार, नवतत्वादि संबंधी वे बोल.
વિચાર, નવતત્ત્વ, દડકાદિક પ્રકશ્રુ ગ્રંથા પ્રથમ ગોખી કાઢવાની રૂઢી આપણામાં પ્રચલિત છે. માળવય કે જેમાં તેના અને ગ્રતુણુ કરવા કે વિચારવાની શક્તિ ન હેાય તેમાં તેમ કરવાની પદ્ધતિ કોઇ રીતે ફીક લેખી શકાય; પરંતુ યેાગ્ય વયે તેા તેના અર્થ-રહસ્યને અવધારવાથી જ તેની સાર્થકતા થઇ શકે. અ પિ પર્યંત એ રૂઢીને અનુસરીને કે ગતાનુતિકપણે મેટી ઉમર કે જેમાં અર્ધ ગ્રહણ કરવાની અને તેનું મનન કરવાની શક્તિ પ્રાપ્ત હોય છે તેમાં પણ પૂની રૂઢીને જ અનુસરી મોટે ભાગે પ્રકરણાને કડાગ્ર કરીને જ સંતોષ માનવામાં આવે તે તે વ્યાજબી ન લેખાય. . અર્ધ ગ્રહુણુશક્તિનળી વયમાં પણ બાળવય જેવી ચેષ્ટા ફરી વિરમાય તે વાસ્તવિક ન લાગે એવી ખીના છે. તેથી તેવી વયમાં તે ખાસ કરીને ઉક્ત પ્રકરણેાનું રહસ્ય સારી રીતે ( સુસ્પષ્ટ ) સમજીને અવધારી શકાય એમ જ થવુ એઇએ. તેમ છતાં આપણા આધુનિક સમાજ તરફ્ અવલોકન કરી જોઇએ તે તેમાંના હાળા ભાગ પૃથ્વની રૂઢીને અનુસરવામાં જ-પછી તે ગમે તે શુભ હેતુને અવલ ખીને પ્રચલિત થઈ હોય તે તરફ એ દરકાર રાખીને સ તૈય પકડતા જણાય છે. હવે આ બુદ્ધિવાદ યા હેતુાદના જનાનામાં એવી ગતાનુમતિકતા માત્રને વળગી રહેવાથી અધિક લાભ મેળવી શકાય તેમ નથી, તેથી જે કંઇ પ્રતિકમણુ -આવકાદિ સૂત્રેા તથા પ્રકરણાર્દિકનું પડન-પાડન કરાય તે સરહસ્ય સમજી વિદ્યાથી વને સમાવવા અને સારી રીતે તેના ગળે ઉતારવાં પ્રયત્ન કરવાની ખાસ જરૂર છે, એમ થાય તેા જ તેને આવશ્યકસૂત્ર અને પ્રકરણાદિકના આધ