Book Title: Bruhad Sanskrit Hindi Shabda Kosh Part 03
Author(s): Udaychandra Jain
Publisher: New Bharatiya Book Corporation

Previous | Next

Page 393
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra हुत हुत (भू०क० कृ० ) [हु+क्त] आहुति युक्त, होम किया हुआ । भस्मीकृत (जयो०१२/८७ ) हुतम् (नपुं०) आहूति, होम, चढ़ावा । (जयो० २/१३) (मुनि०१) हुतजात (वि०) होम से उत्पन्न हुआ । हुतधूप: (पुं०) हवन धूप। (जयो० १२ / ६७ ) हुल् (अक० ) ढांपना, छिपाना। हुलहुली (स्त्री०) अस्पष्टध्वनि। हु हु (पुं०) गन्धवं शब्द। हुतभुज् (पुं०) अग्नि, आग। हुतवह: (पुं०) अग्नि, आग। हुम् (अव्य०) [हु-डुमि] स्मरण बोधक अव्यय रोष, अरुचि, भर्त्सना, स्मरण, दाहड़ना, चिल्लाना आदि के रूप में प्रयुक्त होने वाला अव्यय। (जयो०वृ० १ / ९० ) हुर्छ (अक० ) टेढ़ा होना, बंक होना । हूण: (पुं०) असम्भ, एक जाति विशेष । ० सोने का सिक्का । www.kobatirth.org हूत (भू०क० कृ० ) [ ह्वे+क्त] आहूत, निमन्त्रित, आमन्त्रित । बुलाया गया। हूति: ( स्त्री०) आहूति । ० होम | ० निमंत्रण, बुलावा । 0 चुनौती | हूरव: (पुं०) [हू इति रयो यस्य ] गीदड़ । ह्र (सक०) लेना, पकड़ना, ग्रहण करना (सुद० ७२) ० हरण करना हरतीति । (जयो०वृ० १/७) ● अपहरण करना, छीनना। (जयो० २/२८) हरन्त (सुद० ७६) हर्तुम् (जयो० २ / १३५) • उत्पन्न करना। (सुद० ३ / १ ) ० प्रहार करना, आघात पहुंचना । हृज्ज (वि०) त्याग करने वाला। (दयो० २२) हणीया (स्त्री०) [हुणी+यक्+अ+टाप्] निन्दा, भर्त्सना । ० रखना, निक्षेप करना । ० चुराना, लूटना। परं कलत्रं हियतेऽन्यतो। (वीरो० ९ / १५ ) • आकर्षित करना, लुभाना (जयो०वृ० ३/४६) हर्तुम्वशीकर्तुम् आकृष्टकर्तृम्। • त्याग करना, छोड़ना । १२४६ ० लज्जा । ० करुणा । हृत् (वि० ) ( ह+ क्विप्, तुक् ] ले जाने वाला, अपहरण करने वाला । • हटाने वाला। Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ० हृतः (पुं०) हृदय- न तूर्यस्थलं एवं हृतः । (सम्य० १३७ ) चित्त (जयो० २७ / १८) (जयो० २ / ६१ ) हृदयज हृतः (भू०क० कृ० ) [ह+क्त] अपहत, ले जाया गया, विभक्त। हृत्कम्पकर (वि०) चित्त कम्पोत्पादक। (जयो० २७ / १८ ) हृत् प्रदीप (पुं०) मुदित दीपक (जयो० १७/६५) हृतसतत् (वि०) हृदय की विशेषता । (सुद० १२१ ) हृतान्धकार ( वि० ) अन्धकार हरण करने वाला। (जयो० ५/१०५) हृद् (पुं० ) [ हृदयस्य हृदादेशो वा ] ० हृदय-संवेग भावो हृदयं प्रपुष्य। (सम्य० ७५) ० निजनिजान्तरङ्ग (जयो० ४/५०) 'सविद्धि सिद्धप्रिय भी हदा त्वं (सम्य० १५) ० चित्त, मन, इदोऽनुकूल। (जयो० ३ / ९४) पयोनिधिस्त्वद् हृदि वाप्यवार (सुद०२/१६) ० छाती, सीना, यक्ष । o ० चेत- चित्त । (जयो० ९ / ४३ ) ० मानस । (जयो० १५/४९) हृद्कम्पः (पुं०) धड़कन, हृदयगति । हृद्गत ( वि०) मन में सोचा हुआ । हृदग्रन्थि (वि०) माया (जयो० १७/६९) हृदनुतप्त (वि०) संताप युक्त हृद् हृदयं चेदनुतप्तं सन्ताप युक्तं (जयो० ९/४३) ८८, १०८) हृदन्त (वि०) अन्तर्हृदय (जयो० २३ / ४० ) हृदब्जम् (नपुं०) मानस कमल 'हदेव अब्जं तस्मिन् मानसकमले ' (जयो० ९/४५) हृदर्पणम् (नपुं०) प्रतिदान (जयो० १२ / ९० ) हृदयम् (नपुं०) [ह्र+कयन् ] चेतस्, मानस, मन, चित्त । (सुद०) For Private and Personal Use Only ० सीना, छाती। • वक्षस्थल (जयो० ५/४५) हृदयकमलं (नपुं०) प्रफुल्लमन (जयो० १/४९) । हृदयकम्पः (पुं० ) ० चित्त धड़कन हृदयकम्पनम् (नपुं०) धड़कन, चितप्रकम्पन। ( सुद०१३४) हृदयग्राह्य (वि०) मन के योग्य (जयो०वृ० ३/३६) हृदयचोर : (पुं०) दिल चुराना। हृदयछिद् (वि०) हृदय विदारक, मनस् पीड़ा युक्त। हृदयज (वि०) हृदय सम्बंधी

Loading...

Page Navigation
1 ... 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445