________________
ભગવાન ઋષભદેવ : 21
છે. સુખને તમે આમંત્રો છે, એને તમારી પાસે દેડતું આવતું જુએ છે, પણ તમે એ ભૂલ છે કે દુઃખ પણ સાથે જ આવતું હોય છે. એને બે યુગલ છે. એક આમંત્રો એટલે બીજાને વગર કહે નેતરું મળી જાય છે. સુખને જે સવસ્થતાથી ભગવે છે, દુઃખને પણ એ રીતે ભગવજે; તો તમારે સંસાર ઉજજવળ બનશે. ભેગને રેગ, હાસ્ય ને વિષાદ એ એક જ વસ્તુની બે બાજુ છે.”
લેવા ને દેવા વિષે કંઈકે કહો.”
‘જરૂર પડ્યે પ્રેમથી લેજે ને જેટલા પ્રેમથી લે તેટલા પ્રેમથી દેજે. છતાંય બને ત્યાં સુધી દેતાં શીખજો બને ત્યાં સુધી લેવાનું માંડી વાળો, લો ત્યારે પણ લેવાને ભારે વિવેક રાખો. તમારું પેટ પૂરવાની ચિંતા ન કરશે, સામાના પેટની વિશેષ ચિંતા કરજે. સંસારના, વ્યવહારનું આ ગુપ્ત રહસ્ય તમને કહું છું, શ્રદ્ધાથી આચરશે તે સુખી થશે. પારકાની ટાઢ ઉડાડવા માટે તાપણી સળગાવનારની પિતાની ટાઢ આપે આપ ઊડી જાય છે; એને પોતાને કાજે નવી તાપણું ચેતાવવી પડતી નથી.”
વિવેક વિશે કંઈક કહે. - “તમે ચાલો, બેસે, સૂઓ, ઊભા રહો, દરેક ક્રિયા કરે – એ બધાંમાં વિવેક મર્યાદા જાળવજે. સરખી રીતે પડેલું મીઠું તમારી રસોઈને રસવંતી બનાવશે, અતિશયતા એને અખાદ્ય કરશે.”