________________
46ઃ જૈનદર્શન-શ્રેણઃ ૨-૧
પિતાની સેનાના કણ જેવા પાકને આ નગુણ બળદો ખાઈ જાય છે! ને ખાય છે એનાથી વધુ બગાડ કરે છે. એ રાશ લઈને દેડક્યો. ધેળા ઈંડા જેવા જાતવાન બળદોને રાશે ને રાશે સડવા લાગે. - રાજા રિષભ એ વખતે ત્યાંથી પસાર થતા હતા. એ વખતના રાજા પગે ચાલતા. વાડી ને વગડે ફરતા. પ્રજાનાં સુખ-દુઃખ વિચારતા. એમાં આ રાજા રિષભે તે જંગલી જાનવર જેવા માણસને માણસ બનાવ્યો હતો. ખેતી કરતાં શીખવી હતી. કપડાં વણતાં શીખવ્યું હતું. ઘર બાંધતાં શીખવ્યું હતું. માણસ-માણસ વચ્ચે સંબંધ સાંધ્યા હતા. સમાજ રચે હતો.
એવા રાજા રિષભે ખેડૂતને જે. એના ક્રોધને જે. રાશે રાશે બળદને સબડતે જોયે. એમનું અંતર કકળી ઊઠયું.
ભાઈ? આ અબેલ જીવ છે. એ કાંઈ સમજે છે? આના કરતાં એના મોં પર મેસરિયું બાંધ ને.”
ખેડૂત રાજા રિષભને જોઈ શરમાઈ ગયું. એણે કહ્યું? પ્રભુ! મેસરિયું બનાવતાં ને બળદને બાંધતાં મને આવડતું નથી! મહેરબાની કરીને આપ કરી બતાવો.”
રાજા રિષભે પાતળી દેરી લીધી. એને આંટા પાડીને - બળદને મેં એ ભરાવી શકાય તેવું મેસરિયું ગૂથી આપ્યું.
ખેડૂતે એ માસરિયું બળદને મેઢે બાંધ્યું!
