________________
११८
व्यवहार - छंदसूत्रम् - १-१/१४ पुनः किंचिदपि तस्मात् मुक्तमिति, द्वितीये सूत्रे बहुशोपि सेवितमासिकादाँ परिहारस्थाने झोषित्वा शुद्धिः सदृशी प्रथमसूत्रगमसदृशी दत्ता, एवं प्रथमे द्वितीये च सूत्रे गते अयं तृतीयः सूत्रगमः किंप्रसिद्ध्यर्थमारब्धः | आचार्य आह । संयोगा इत्यादि तृतीयेऽस्मिन सूत्रे संयोगः पंचपदगतः उपदर्शितः पुनः शब्दो विशेषणार्थः स चैतद्विशिनष्टि, पंचानामादिसूत्रगमानां संयोगज्ञापनार्थमिदं तृतीयं सूत्रमारब्धमिति, तथाहि पंचानां पदानां दशद्विकसंयोगे भंगाः, दशत्रिकसंयोगे, पंच चतुष्कसंयोगे, एकः पंचसंयोगे, तत्र योसावेकः पंचकसंयोगे सोऽनेन सूत्रेऽत्र साक्षात् गृहीतः तथाचाह तत्थंतिमसुत्तत्ति तत्र तेषु द्विक संयोगादिभंगकेषु मध्ये अंतिमः पंचकसंयोगात्मको भंगः सूत्रेण गृहीतः विभक्तिलापोऽत्र प्राकृतत्वात् अस्य ग्रहणदितरेपि सर्वे भंगका गृहीताः ।
किमिवेत्यत आह वल्लीवा वा शब्द उपमानार्थे वल्लीवत् यथा वल्ली अग्रे गृहीत्वा समाकृष्टा सर्वा समूलमध्या समाकृष्टा भवति एवमेतेनांतिमसंयोगसूत्रेण सर्वेप्येते द्विकादयः संयोगा गृहीता भवत्यत एतदर्थभिदं सूत्रारब्धं, तत्र द्विकं संयोगे दशभंगा इमे जे भिक्खु मासियं वा दोमासियंवा एएसिं परिहारठाणाणं अन्नयरं परिहारठाणं पडिसेवित्ता आलीएज्जा; अपलिउंचित आलीएमाणस्स मासियं वा दोमासिंय वा पलिउंचिय आलोएमाणस्स दोमासियंवा तेमासिवंबा, १ एवं जे भिक्खु मासियं वा तेमासिय वा २ जे भिक्खु मासियं वा चाउम्मासियंवा ३ जेभिक्खु मासियं वा पंचमासियं वा ४ जे भिक्खू दोमासियं या मासिय वा ५ दोमासिवं वा चाउम्मासियं वा ६ दोमासियं वा पंचमासियं वा ७ जे भिक्खू तेमासिवं चउमासियं वा ८ तेमासियं वा पंचमासियं वा ९ चाउम्मासियं वा पंचमासियं वा १० : त्रिकसंयोगे दश भंगा इमे तद्यथा जे भिक्खू मासियं वा दोमासियं वा तमासिंयं वा,
-
एएसिं परिहारठाणाणमन्नयरमिइत्यादि १ जे भिक्खू मासियं वा दोमासियं वा चउमासियंवा २ मासिवं वादोमासियं वा तिमासयं वा पंचमासियं वा ३ मासियं वा तेमासियं वा चडमासियं वा ४ मासिवं वा ते मासियं वा पंचमासियं वा ५ मासियं वा चउमासियं वा पंचमासियं वा ६ दीमासियं वा तेमासियं वा चउमासियं वा ७ दोमासियं वा तेमासियं वा पंचमासियं वा ८ दोमासिवं वा चउमासियं वा पंचमासिवं वा ६ तेमासियं वा चउमासियं वा पंचमासियं वा १० पंचचतुष्कसंयोगे भंगा इसे जे भिक्खु मासियं वा दोमासियं वा तेमासियं वा चउमासियं वा एएसिं परिहारठाणाणमन्नयरं परिहारठाणमित्यादि १ जे भिक्खु मासि वा टोमासयं वा तेमासियं वा पंचमासियं वा २ मासियं वा दोमासियं वा । चउमासियं वा पंचमासियं वा ३ मासियं वा तेमासियं वा चाउमासियं वा सेवा पंचमासियं वा ४ दोमासियं वा तेमासिय वा चाउमा सियं वा पंचमासियं वा ५ वस्त्वेकः पंचकसंयोगे भंगः स साक्षात् सूत्रे गृहीतः ।
सूत्रबहुसोविएमेवेति यथादिमसकलसूत्रपंचकसंयोगे प्रदर्शन परं तृतीयसूत्रमुक्तमेव अनेनैव प्रकारेण बहुशः शब्दविशेषिते द्वितीयसूत्रपंचकसंयोगप्रदर्शनपरं बहुसोवीति एतदविशेषितं चतुर्थं सूत्रं वक्तव्यं, तद्यथा जे भिक्खू बहुसो मासियं बहुसो दोमासियं, बहुसो तेमासियं वा, बहुसो वा घाउमासिचं बहुसो पंचमासियं वा एएसिं परिहारट्ठाणाणं बहुसो पडिसेवित्ता आलोएञ्जा, अपलिउंचिच आलोएमाणस्स मासिय वा दोमासियं वा तेमासिवं वा चाउमासियं वा पंचमासियं वा; पतिउंचियं आलोएमाणस्स दोमासियं वा तेमासियं वा चउमासियं वा पंचमासियं वा छमासिवं वा तेन परं पलिउंचिय वा अपलिउंचिए वा ते चैव छम्मासा इति । एतदेव नियुक्ति कृदाह -
[भा. ३४५]
जे भिक्खु मासियाई सुत्तं विभासियव्वं तुः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org