________________
કાર પ્રકરણ (ર) સુમોમવવના /ર/૧ તુર્થ
જ વૃત્તિ :- અત્યન્ત છાયાં જગ્યા મmળંગા
च्चतुर्थी वा स्यात् । न त्वां तृणाय तृणंवा मन्ये । नावादि શેષ :- 0 આ સૂત્ર દ્વિતીયા વિભક્તિ
| गणान्नेवम् । नत्त्वां नावमन्नं काकं शुकं शूगालं वा मन्ये । ને અપવાદ છે.
“हित सुखाभ्याम् योगे" वा चतुर्थी । चैत्राय चैत्रस्य 0 તુ કેમ કહ્યું :
वा हितं सुखम् । વિરા વિદ” – આ વાક્યમાં કવિ “ ”,
आशिषि गभ्यायां “हित सुखभद्रायुष्य क्षेमाथियागे वा gિe મHથે દૂપિદિ' એ પ્રમાણે વાક્યમાં એકદેશ
चतुर्थी । हितपथ्य, सुखं शर्म, भद्रभद्रं, आयुष्यं दीर्घायुः, અર્થ છે. અક્ષર, શિહિ નશ્વમાન અ ય છે પણ સુમન્ત |
क्षेमं कल्याणं, अर्थः कार्य, जीवेभ्यो जिवानां वा भूयात् ।
જ નું વ્યાપ્ય નથી તેથી ચતુથી ન થાય.
કૃત્યર્થ – (જે નામ વડે ઘણુ નિંદા [૩૪].
સૂચવાય તે તદુસ્તાન કહેવાય) મન ધાતુના (૨૯) જેવા નાતે ૨/૪/૬૩
અતિકસન રૂ૫ વર્મ-વ્યાણ સૂચક ગૌણનામને * સુત્રપૃથo :- ઃ નવા મનાતે
ચાથી વિભક્તિ વિક લાગે છે. * વૃતિ :- તિ: પર્દરમ્, તથા મારવાઢકાતા
Rai ZI 7 વા મળે – તને હું તણખલાં
સમાન પણ માનતો નથી. चतुर्थी वा स्यात् । ग्रामं ग्रामाय वा याति ।
| 0 અનાવર: કેમ કહ્યું ? _F વૃર્થ : --પગે ચાલવું, સનાતપમાયેલ નહી – જ્યાં પહે ચી શકાયું ન હોય,
| ત્યાં નાવ મળે – તને હું હેડીટેલે પણ
નથી માનતો. તે પગે ચાલવાની ક્રિયાના અનાપ્ત કર્મ રૂ૫ ગૌણનામને વિકલ્પ ચતુર્થી થાય છે પ્રામાય
– , જીરું, શુ વા – કાગળે શિયાળ કે
પિપટની તાલે પણ નથી માનતો. વા થાત = ગામ જાય છે પણ હજી પહોંચ્યા નથી તેવો અર્થ (ચતુર્થી ન થાય તો વિકલ્પ
(અહીં નવમ્, અન્નમ્, સુરેમ, શTIમ, વિમ્ દ્વિતીયા થાય).
વગેરે શબ્દોમાં ચતુથી થશે નહીં
| અનુવૃત :- (૧) તુર્થી ૨/૨/૧૪ અનુવૃતિઃ - (૧) ચતુર્થી ૨/૨/૫૩
T(૨) સભ્યશ્ssળે ૨/૨/૧૨ (૨) તથાળે ૨/૨/૫ .
T વિશેષ: 0 અન્ય કેમ કહયુ ? TR વિશેષ :- 0 અન્ય ઉદાહરણ :
ન ત્યાં તૃળ ચિન્તયામિ – મન ધાતુ નથી, વિઝન પાને પૂછે વા યાતિ – ભૂલે પળે માણસTo ૪ નિદેશ કેમ કયો ? માગે જયછે.
ત્યાં તૃM મને – મન ધાતુ છે પણ આઠમાં ગણને 0 મત્તે કેમ ટહ્યું ?
છે માટે ચતુથી ન લાગે. ઉર્જા દર – મનથી સ્ત્રી તરફ જાય છે
0 ડુત્ર અર્થમાં કેમ કહયું ? અહીં ગતિ નથી માટે દ્વિતીયા થાય.
ન હાં રન મળે ! રત્ન કરતાં વિશેષ માન 0 મનાવ કેમ ?
(અહી પ્રશંસા અર્થ છે). વાર્તાતિસમાગે જાય છે. રસ્તે પ્રાપ્ત છે માટે દ્વિતીયા થાયT૦ અતિ ગ્રહણું કેમ કર્યું ? 0 મા કેમ કર્યું ?
ત્યાં તૃળ – અહીં નગ્ન પ્રગના અભાવે માત્ર પ્રામાન માછિતિ - ગામથી આવે છે.
તુલના છે અતિકુત્સા નહી 0 નો ઘરવાત પછી વ - વિઘાન થી ગ્રામસ્થાન | 0 -નાવારિ – બહુવચન આકૃતિ ગણુને માટે છે. [૩૯૭]
0 , અને એ પ્રમાણે વર આશ્રય કરવાથી જેના
વડે નિંદા થાય તેજ વગેરેને ચતુથી* થાય કે (૩૦) મચાડના વારિતિકુદરે ૨//૧૪ * સૂત્રપૃથ0 - મસ મનાવાઢિચ્ચઃ મતિ જ્યને * યુ નેન - હેમ પ્રકાશ પૂર્વાધ” પૃ. ૨૩૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org