Book Title: Vairagya Bhavna
Author(s): Bhaktivijay
Publisher: Jain Dharm Praksarak Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023294/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trI vairAgya bhAvanA. zikI che ke "', zrI bhakitaviSNujI, zrI jaina prakAzaka, prasAraka sabhA bhAvanAra, Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ K J>==> zrI vairAgya bhAvanA. ( aneka prakAranI bhagavAne dharmanI sanmukha karanArI hitazikSAothI bharapUra ) keTalAka pagho sahita. lekhaka, paMnyAsajI mahArAjazrI bhaktivijayajI gaNi -03 prakAzaka zrI jainadhama prasAraka sabhA. bhAvanagara. viM. sa. 1984 vIra sa. 2454 I. sa. bhAvanagara--dhI AnaMda prinTIMga presamAM--zAha gulAkhacaMd lallubhAIe chApyuM ( ki'sata amUlya. ) +/ 1927 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . .. . . "CRIta." vItarAga vANI sarasa zItaLa adhika caMdana bAvanA, jANu sadA bhAve bhavI vacce A vAgya bhAvanA, virAgyavAsita cita karavA nitya bhAve bhavI janA, pAMyA viyA ne, sudhA .0na methI sa!. jinastuti / trailokyaM yugapatkarAmbuz2aluTha mujAvadAlokate / jamUnAM nijamA girA pariNamad yA sUktamAbhASate // sa zrImAn bhagavAn vicidivaasurairrcito| vItatrAsavilAsahAsarabhasaH pAyAjinAnAM patiH // 1 // ANVR . 1 .. T gurustuti / vanyante pratimapramAvakabalA vizvopakAravratA / durdAntativAdikuJjaraghaTAsantrAsakaNThIravAH / vairaashyaamRtvrssnnprshmitprodaammohaanlaa|| sarvatrApi guNAdaravyasaninaH zrIdharmasUrIzvarAH // Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .................. paMnyAsa zrI bhaktivijayajI mahArAja / janmasa. 1930 AseA zu. 8 ( samI ) dIkSA--sa. 1957 mahA va. 10 gaNipada. panyAsapa6. sa. 1975 asADa zuda 2 kapaDavaMja. sa. 1975 asADha zuda pa ...... ............ ......... >> AnaMta tri. presa-mAvanAra, Page #5 -------------------------------------------------------------------------- Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI vijayadharmasUrigurubhyo namaH // prastAvanA. AtmApramAdaparyaMke, zayAno mohanidrayA | kathaM jAgarti ced na syAdupadezapara : guruH // A saMsAramAM bhramaNa karatAM saMsArI jIvA sukhanI abhilASAvALA ane du:khathI kaMTALelA uddigna thayelA ja hAya che. sukha tamAmane iSTa che, duHkha aniSTa che. A prakAranI sthiti hovA chatAM duHkhanI zreNie uparAupara AvIne paDe che, sukha teA kadAca kavicata maLyuM ke turataja vIkharAi gama che. A bAbatanuM mULa kAraNu tapAsIe te ApaNane turataja mAluma paDI Avaze kharA sukhanAM kAraNe jIvAne hajI maLyAMja nathI. dukhanA kAraNe| je mithyAtva, avirati, kaSAya ane yAga--A cAra mULa badhahetu che, tenAthI jIvAnI jIdaMgayAnI jIMdagayA vItI gai tApaNu du:khanA aMta AvyA ja nahI. A cAra mULa baMdhahetunA sattAvana uttara baMdhahetune laIne jIvA paugikSaka sukhamAM racyApacyAja rahIne viSayAmAM AsakitavALA thai jema pataMgIyA dIvAmAM jhaMpalAya che--prANa khue che-duHkhI thAya che tema jIvA paNa bhavAbhavanAM bhavacakrarUpI khADAmAM jhaMpalAine janma maraNa, zAka satApa vigere du:khAthI gherAi dukharUpI dIpakamAM jhaMpalAya che. pAgalika sukha ceDA kALamAM vIkharAi javAthI ane aMte duHkha upasthita cavAthI jJAnI mahArAja te paulika sukhane paNu duHkhaja kahI batAve che; A duHkhanuM kAraNa upara khatAvela cAra baMdhahetu ane tenA 57 utara baMdhahetuja samajavA. have Atmika sukhanAM kAraNe samyak darzana jJAna cAritraA ratnatrayI zivAya khIju kAipaNu nathI. A traNenA saMcAga maLavAthI Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 jIvA avyAbAdha zAzvata Atmika sukhanA akhaMDa AnaMda anubhave che. kharUM sukha teja kahI zakAya ke kadApi paNu jenA viyAga thAya nahI. tevu Atmika sukha upara batAvela ratnatrayI zivAya maLI zakeja nahI. A traNa ratnemAM paNa prathama samyak darzana hoya teA ja bIjA e prApta thai zake che. samyakatva vinA mithyAtvInuM jJAna ajJAna kahevAya che. ane ajJAnIone cAritra sabhaveja nahI. jethI kharA sukhanI prApti mATe prathama samyakatvanI jarUra che. samyakatvanI prApti javAne vairAgya ane sadbhAvanA vinA thaI zake nahI. vairAgyanI prApti karavAmAM vairAgyanI dezanA gurU mahArAja pAsethI zravaNu karavAnI athavA vairAgyanAM pustake vAMcavAnI khAsa jarUra che. vairAgyanA pustakA dhaNAM hovA chatAM A eka laghu pustaka pazutemAM bharati kare che. paraMtu bALa jIvA mATe A bahuja hita karanArUM che. A pustakanuM nAma vairAgya bhAvanA rAkhavAnuM prayAjana eja che ke A muka mananapUrvaka sAta vAMcanArane te vairAgya bhAvanAnI avazya vRddhi karanAra che. A vairAgya bhAvanA pazu paraparAe bhavyAtmAone Atmika sukhanA kAraNabhUta thAya tema che. A nAmanI khrukanI prathama AvRtti nAnI sarakhI amadAvAdavALA zA. sAkaLacaMda khecaradAsa taraphathI chapANI hatI. khIjI AvRtti kAMika vadhAro karAvI vaDhavANuvALA zA. kazalacaMda nImajI vigere saMgrahasthAnI sahAyathI samIvAlA valamasI dalasukha taraphathI chapANI hatI. tepaNu dhaNI kharI khalAsa thai javAthI ane dhaNA zrAvakeAnI mAgaNI hovAthI temAM ghaNA sudhArA vadhArA karI A trIjI AvRtti bhAvanagaranI zrI jaina dharmAM prasAraka sabhA mAraphata bahAra pADavAmAM AvI che. prathamanI e ArRttithI dhaNA jIvA sAro lAbha meLavI zakyA che. tethI A muka pazu jainasamAjane bahu priya ane AdaraNIya thai paDaze evI amArI bhAvanA che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A bukamAM samanigodamAM rahelA jIvonA bhavanI gaNatarI, teonA janma maraNanA asahya dukhanuM varNana, pachI bAdaranigadathI mAMDI tiryaMca pacendriya paryata jIvonuM rajhaLavuM batAvI, mAnava bhavanI kaThinatA samajAvI, pachI dharmanuM zravaNa durlabha batAvavA dharma zravaNa karavAmAM vighabhUta tera kAThIyAnuM vivecana kareluM che. samyakatvanI prApti ane cAritra mATe vIrya pheravavuM ityAdika batAvI uttarottara mekSa prApti mATe cAre aMganI bahuja durlabhatA batAvI che. vacce vacce vairAgyane lagatA bIjA paNa viSa tathA keTalIka rasa kathAo tathA jinapratimAnI siddhi mATe satronAM AdhAro tathA anya pustakemAMthI keTaluMka vairAgyanuM svarUpa A bukamAM dAkhala karI vairAgyarasathI bharapUra bane tema karyuM che. vizeSamAM vaDhavANa kAMpavALA manasukhalAla DAhyAbhAInI keTalAka vairAgyanA viSayane lagatI kavitA dAkhala karavAthI A bumAM vairAgya rasane sAro vadhAro thayo che. janasamAjane AvAM pustake nivRttine vakhate vAMcavA mATe ame khAsa bhalAmaNa karIe chIe. A pustakamAM matiSathI jinavacanathI viparIta kAMI lakhAyuM hoya to te saMbaMdhamAM mizrAdukRta ApI vidvAnasamUhane amArI upara lakhI mokalavA prArthanA karIe chIe. A buka taiyAra karavAmAM AtmadazAne bhUlelA ane anAdi kALathI mehanidrAmAM sutelAne jAgRta karavA sivAya bIjuM kAMI paNa uddeza nathI. pa. bhaktivijaya gaNi. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cemes PSSB 013330 zrI mahAvIra prabhunA guNagAna 3330- SSSSSSSS rAga--( sAMbhaLajo muni saMyama rAge... ) trIzalA nadana vaMdana karIe, smarIe zrI vamAna re; bhavaduHkha haravA zivasukha varavA, karIe nitya guNugAna rai...trIzalA jaga upagArI sahu sukhakArI, zAsananA sulatAna re; janma thatAM jeNe sahune Apyu, pUraNa zAnti sthAna rai...trIzalA mALapaNAmAM caraNu aMguThe, merU DagAbyA jANuM re; ApaNu namIe nehe nizaddina, te zrI vIra bhagavAna rai...trIzalA. AmalakI krIDAmAM nakkI, AgaiA sura ajJAna re; atuLa khaLa zrI jinanuM jANI, nAThA tajI nija mAna re..trIzalA saMgama suranA upasageauthI, aDaga rahyA dhairyavAna re; karma micAre mAMdhyAnA AMsu, pADe prabhu guNavAna hai...trIzalA caMdanabALA satI sukumALA, karatI khAkuLAnu dAna re; lAhanI meDI teADI uddharI, uramAM dharIne dhyAna rai...trIzalA guNu anaMtA e vIra kerA, gAvA thai mastAna re; " bhakti" bhAve vIra caraNumAM, AvI kareA gulatAna re...trIzalA0 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A buka chapAvavAmAM mahArAjazrInA upadezathI sahAya karanAra gRhasthanAM nAma. -=(c)=- 50) zA. puMjAbhAI becara. zrI daheda. mAMDala pAse. 50) zA. bAdara sAcaMda, zamIvALAnI dharmapatnI bAI parazananA smaraNArthe-temanI putrI bahena caMcaLa taraphathI. 50) zA. pAnAcaMda ThAkarazI. vaDhavANakApavALAnA smaraNArthe-hA. mohana lAla ThAkarazI. 50) bhAvasAra gAMDAlAla mAnacaMda. zrI varateja. 50) bhAvasAra bhANAbhAi gIlA. zrI varateja. 50) bhAvasAra oghaDa harajI. bhAvanagaravALAnA dharmapatnI bAI kAzInA smaraNArthe 50) zA. tribhuvanadAsa harakhacaMda mAraphata. bhAvanagara. 50) koThArI nAnacaMda ratanazI--aNadarA-vaDhavANa pAse, hA. koThArI lAlacaMda jeThAbhAI. 25) zA. khImacaMda malacaMda vIramagAmavALAnA dharmapatnI bAI pitI taraphathI. 25) zA. cunIlAla kamaLazI. zrI haLavada. 25) zA. premajI ladhA. zrI nAnIkhAkhara. (kaccha) 25) bhAvasAra ANaMdajI bhANajI. bhAvanagara. hAla bIyAvara. sahAyakane temaja anyane bheTa ApavA uparAMtanI bukamAM kiMmata rAkhI che. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukramaNikA. viSaya. 1 dharma vinA jIvanuM adhaHpatana. * . . * 2 sUma nigadanA chanA bhenI gaNatarI tathA duHkha. 3 bAdara nigodathI tiryaMca paMcendriya sudhI rajhaLavuM. .. 4 mAnava-bhavanI kaThinatAne sUcavanArAM daSTAMta. 5 dharma-zravaNa durlabha... .. 6 mithyAtva upara devazarmAnuM daSTAMta. .. 7 saddagurUne soga maLe. . . 8 tera kAThIyAnuM svarUpa .. 9 AtmAne hitazikSA. .. 1. zubha bhAvanA upara cAra ceranI thA. .. - 11 jinapratimAnA darzana kevI rIte karavA? 12 paramAtmA mahAvIranA guNo.... 13 prabhututinA leke, artha sahita. 14 sUtromAM jinapratimAne adhikAra. 15 anAthI muninuM daSTAMta .. 16 hitopadeza. .. *** .. *** 17 sAta prakAre Ayu truTe che. .. . .. 18 dharma karavAmAM vilaMba nahIM karavA viSe.... 19 lakSmInI caMcaLatA........ ... ... .. 20 mArganusArInA pAMtrIza guNo 21 lakSmInI udAratA upara kumArapALarAjAnuM saMkSipta varNana. 109 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 vastupALa tejapALa vagerenA zubha kAryoM.... 23 jIvane samyakatvanI prApti. 24 kSAyika samyaphUtva. 25 samyaktvaprApti anaMtara AtmAnaMda 26 ... zrAvakanA gaNa manAratha. bhavya jIvane sajamaprApti anaMtara meAkSaprApti. 27 28 meAkSanA cAra AMga uttarAttara vizeSa durlabha che. aMtasamayanI ArAdhanA. 29 30 31 2 3 ... 4 5 ... ... ... ... ... aticAravistAra. vAccAraNa bIjo adhikAra.... 32 ... trIjo adhikAra ( jIva khamAvavA ) 33 cothA adhikAra ( 18 pApasthAnaka veAsirAvavA )... 34 pAMcamA adhikAra ( cAra zaraNu ) vistAra sAthe. chaThTho-sAtama-AThamA-navamA dazamA adhikAra. 34 ... ... ... rAyaNanuM stavana. zrI puMDarIka svAmInuM stavana. zrI zAMtijina stavana.... zrI ajita jina stavana. ... 000 ... 3 ... zubha ciMtavana karavAnI chellI bhalAmaNu.... 37 hitazikSA tathA nItimaya jIvana gujAravA mATe e kheAla. 38 vairAgya sabaMdhI duhA. 11 39 hitazikSA saMbaMdhI duhA-48 40 adhyAtma sabaMdhI duhA.-39... 41 bhujaMgI chaMduM ( upadezaka ) 42 vairAgya pada 43 thI 72 stavane-chaMdo thAyA-sajhAyA-guhuLIe. (30) zrI siddhacakranI taLATInuM stavana.... ... ... ... ... ... ... ... 0.0 ... ... :: ... ... ... : : : ... ... ... ... 112 117 120 121 128 130 132 138 141 145 147 149 149 154 156 158 161 162 166 169 170 170 171 102 102 174 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 6 7 8 zrI pArzvanAtha jina stavana. * zrI kuMthu jina stavana . .... zrI gautama svAmIne chaMda. .. zrI sImaMdhara jina stuti (mAgadhI) zrI siddhacakranI stuti-4 anaMtakAyanI sajhAya. ... kaThIyArAnI sajhAya. .. mAyAnI sajhAya. vairAgyanI sajhAya. 174 17pa 176 177 178 179 10 12 180 182 183 bIjI 184 > 184 > 186 187 189 190 trIjI cothI che , mAMsarI - - bIDI pIvAnA aTakAvanI sajhAya... 20 zikhAmaNanI sajhAya. * * cetanane zikhAmaNanI sajhAya. * bhAvanAnA mahimAnI sajhAya. .. anitya bhAvanAnI sajhAya. zrI gajasukumALanI sajhAya. bAra bhAvanAnI guhaLI. 26 sAmAyaka karavA viSenI gaMhaLI ... 27 samakitanI sajajhAya. * * *** vairAgyanI sajajhAya. *** zrAvakane hitazikSAnI sajhAya..... 30 mana sthira karavA upara sajajhAya.... 11 12 25 . 192 14 28 15 196 197 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH zrI vairAgya jJAvanA. ****-- namo durvArarAgAdi -- vairivAranivAriNe / te yoginAthAya, mahAvIrAya tAyine // 1 // dhavinA jIvAnuM adhaHpatana, devAdhideva satta paramAtmA zrImahAvIra prabhue sa'sArI jIveAne saMsAranA Adhi, vyAdhi, upAdhi, saMceAga, viyeAga, janma, jarA, maraNAdi du:khAthI mukata karavA ane avinAzI zAzvata sukhane prApta karAvavA mATeja muktinA mArga khatAnyeA che. je mAne anusarI ghaNA bhavya jIveA anAdi kALanA saMsAranA kalezeAnA uccheda karI mukitanagaramAM AtmAnA akhaMDa AnaMdu anubhavI rahyA che. tyAre te devAdhidevanA atAvela mAne nahI anusaranArA, anAdi kALanI pAlika vAsanAne Adhina anelA dharma, artha, kAma ane meAkSa e cAra purUSAmAM artha ane kAmanI pIpAsAmAM guMthAyelA, dharmanA prabhAvathI meAkSasukhanI prApti manuSya bhavamAM sulabha heAvA chatAM tenA Adara nahI karanArA, maLelI mAnavabhavAda uttarAttara zubha sAmagrIne hArI jai adheAgatimAM cAlyA jAya che. temAMthI vaLI keTalAe bahulakI jIvA nIcA utaratA utaratA OM sUkSma nigAda sudhI paNa paheAMcI ana ta du:khAne Adhina thai paDe che. anAdi kALathI sUkSma nigeAdamAM rahelA jIvA ane bhava Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) bhramaNa karIne pAchA sUkSma nigeAdamAM gayelA jIvAnA du:khAmAM Alakula pheraphAra nathI. mane prakAranA te sUkSma nigeAdIyA jIvAne du:khAnI zreNi teA nIce batAvAze te sarakhIja jANavI. phakta bhavabhramaNa karIne TheTha sUkSma nigeAdamAM gayA te vyavahArika jIva gaNAya che ane anaMtA kALathI kASTha divasa paNa bahAra nahI nIkaLelA avyavahArIyA gaNAya che. anAdi nigeAda je cAda rAjaleAkamAM ThAMsIne bharelI che te nigeAdanA asaMkhyAtA gALA che, akeke gALe asaMkhyAtA te nigeAdanA jIvAnAM zarIrA che ane akeke zarIre ana`tA jIvA che. je jIvA kevaLI bhagavaMtanI jJAnaSTi zivAya khIjA kAithI paNa dekhI zakAya tevA nathI. jyAre evA atIndriya padArtho sarvajJa paramAtmA vinA koi dekhI zakavAne samartha nathI, teA pachI zAstramAM batAvavAnI ke kathana karavAnI tA khIjAnI zakita kayAMthI ja hAi zake ? sarvajJa prabhunA rAgadveSa mULathI nAza pAmyA hAya che. jJAnAvaraNIya, danAvaraNIya, mAhanIya ane AMtarAya A cAre ghAtIkanI prakRtie aMdha udaya uddIraNA ane sattAthI mULathI nAza pAmavAne lIdhe AtmAnI apUrva zikita pragaTavAthI kevaLajJAnavarDa yathAsthita vastu jevA svarUpamAM che tevIja rIte joIne bhavya jIvAne khatAve che. leAkAleAkanuM svarUpa samaye samaye temanA kevalajJAnamAM prakAzita thai rahyu hAya che, jethI teonA matAvelA nigeAdAdi atIndriya padArthomAM leza mAtra pazu zaMkA rAkhavA jevu nathI. e kAraNathI ja~~ tahameva saccaM jaM jiNehiM bhAsiyaM 9 * teja sAcu ke je jinezvaradeve bhAkhyu che " temAM huM Atman ! leza mAtra paNa zaMkA karIza nahI. tArI buddhi alpa che. paramAtmAnA jJAna AgaLa te leza mAtra paNa kArya na karI zake na Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3) te svAbhAvika che. sarvajJa prabhunA vacana upara zraddhA karanAra jIva anAdi kALanA mithyAtvane teDI samyakatva prApta kare che ane paraMparAe saMsAranA duHkhathI paNa zIdhra mukta thAya che. tyAre zaMkA rAkhanAra samyaktvI hoya te samyaktvathI bhraSTa thaI jamAlI pramukhanI mAphaka saMsAramAM rajhaLe che. have prathama kahela nigedanuM svarUpa jinezvara deve ghaNA vistArathI siddhAMtamAM batAvyuM che. tene vizeSa ullekha nahI karatAM phakatanigodanA jInAM janma maraNarUpa asahya duHkhonuM vivaraNa bhavI jIvanA hitane mATe banAvAya che. A jIve sumanidamAM anaMta kALa kAvyo, temAM janmamaraNanI vedanAe ghaNuM sahana karI, te eka zvAsozvAsathI mAMDIne pugala parAvartana kALa sudhImAM tenA bhavenI gaNatarI vigere hakIkata jANavAthI khabara paDaze. te avasthAmAM A jIve duHkhane sahana karavAmAM bAkI rAkhI nathI. sUkSma nigadanA chanA bhavenI gaNatarI tathA duHkha. eka zvAsozvAsamAM satara bhava | jhAjherA karyA. eka muhartamAM pAMsaTha hajAra eka varasamAM teja nigopAMcaze ne chatrIza bha karyo. : diyA jIve 707788800 65536. * sItera koDa satera lAkha eka divasamAM 1966080 o- akyAzI hajAra AThase gaNuza lAkha chAsaTha hajAra bho karyA. jeTalA jeTalA eMzI bha karyo. bho batAvyA teTalI vaeka mAsamAM 58982400 pAMca khata janma maraNa samajavuM. kroDa nevAzI lAkha bAzI hajAra ne cAraze bha karyo. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4) have sUkSma buddhithI vicAravAnuM eTaluM ja ke, eka varasamAM upara batAvela bhava A jIve te sthAnamAM karyA te asaMkhyAtA varSanuM eka palyopama, daza keTakeTI palyopamanuM eka sAgarepama, vIza keTakeTI sAgaropamanI utsapiNuM ne avasarpiNuM maLI eka kALacaka, anaMtA kALacakranuM eka pudgala parAvartana tevA anaMtA pudgala parAvartana kALa sudhI te nidamAM rahelA jIve keTalA bhave karyA? keTalI vedanAo sahana karI ? A bAbatamAM zAstrakAra mahArAjA batAve che je jaM narae neraiyA, duhAI pAvaMti ghora annNtaaii| tatto aNaMtaguNizra, nigoamajhe duhaM hoi // 1 // artha-"narakamAM rahelA nArakI che ghara anaMta du:khane pAme che, te narakanA duHkhathI paNa anaMtagaNu duHkha nigodamAM rahelA jIva bhegavI rahyA che. " vivecana-nigodamAM anaMtA jIvone rahevAnuM ekaja zarIra hovAthI ghaNuMja sAMkaDA sthAnamAM avyakta tIvra vedanAo bhegavavI paDe che. te paNa kayAM sudhI keTalA kALa sudhI? te bAbata zAstrakAra spaSTa samarthana karatAM pharamAve che - tammI nigoamajjhe, vasio re jIva kammavasA / visahato tikkha duHkhaM, aNaMtapuggalaparAvatte // 1 // artha_"te nigodanI aMdara he jIva! karmanA vaza thaye thake tIkSaNa duHkhone sahana karate anaMta pudgala parAvartana sudhA vacce che." vivecana-karmanA vaza thakI nigadamAM anaMtA pudgala Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) parAvartana sudhI A jIvane rahevuM paDayuM, dhAra du:khA sahana karavAM paDayAM, eka pudgala parAvananA anaMtA kALa che, teA pachI anaMtA pudgala parAvartananu teA kahevuM zuM ? puddagala parAvartananu svarUpa ghaNA AgamAmAM tathA pAMcamA karma granthamAM vistArathI batAvyuM che, te gurUgamatAthI samajavu. jethI mAluma paDaze je A jIva anaMtAnaMta kALa sudhI nigeAMdamAM rahIne-athAga vedanA sahana karIne Avye che. teA have koIvAra paNa tevAM du:kheA udayamAM na Ave tevA upAyA yeAjavA joie. ATaluM teA sahu koi samajI zake che je ekavAra je kArya karavAthI ghaNI vedanAo thai hAya, jenAthI pArAvAra nukazAna thayu hAya ane vaLI jenAthI maraNAMta kaSTa utpanna thayuM hAya tevA kArya mAM mUrkha mANasa paNa pravRtti na kare. te pachI sujJa ane samaju mANasa te pravRti kema ja kare ? chatAM jo tevAM aghAra pApa karI niAdanA sthAnamAM javA jevI pravRtti kare tA tene kevA samajavA? tenA dareka bhavya jIveAe vicAra karavA. bAdara nigeAdathI tiryaMca pa Mcendriya sudhI rajhaLavu. sUkSma nigeAdamAM anatA kALa kADhI akAma nirjarAvaDe A jIva mAdara nigeAdamAM utpanna thayA. tyAM baTATA, gAjara, muLAnA kAMdA, sakaraka, zvega, lIlu Adu vigere vigere jemAM anaMta jIvAnu eka zarIra che. tevI anaMtakAya vanaspatimAM mAdara nigeAdamAM praveza karI ghaNuM rajhaLyeA. ghaNI vedanA bhAgavIne tyAMthI paNa akAma nirAnA yAgathI puNyanI rAzI vadhavAthI pRthvIkAyamAM mATI pASANa vigeremAM, tathA akAyamAM, teukAyamAM, vAyukAyamAM, pratyeka vanaspati kAyamAM, eindriyamAM, Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teIndriyamAM, cArendriyamAM, tiryaMca pacendriyamAM anukrame ke anukramavinA janma maraNanA pherA karI ghaNe kALa duHkhamaya gumAvya, tiryaMca paMcendriyamAM jalacara, thalacara, becara, urapIsI, bhujaparIsarpa, e pAMca saMmuSThima tathA pAMca garbhaja e daza paryAptA tathA daza aparyAptA maLI vize bhedamAM atyaMta kALa javAthI manuSya bhava pAme te bahu kaThIna thaye. mAnava jIMdagI maLavI kAMI sahelI nathI ke jaladI maLI zake. chatAM kadAca maLI, te vakhate pramAdanA jorathI je gumAvI beThA to pharIthI maLavI bahuja kaThIna samajavI. te mAnava bhavanI kaThinatAne sUcavanArAM tIrthakara gaNudharee sUtra siddhAtamAM daza daSTAnto batAvyAM che. te ghaNu granthamAM ane caritramAM prasiddha thayelA hovAthI ahIM badhA daSTAMte na batAvatAM phakta traNa cAra laghu daSTAMte batAvyA che. mAnavabhavanI kaThinatAne sUcavanArA daSTAMto. daSTAMta paheluM. ke rAjAe ketuka jovA mATe A bharatakSetramAM nipajatAM tamAma jAtinAM dhAnya ekaThAM karAvIne temAM eka zera sarasavanA dANA naMkhAvyA. te sarasavanA dANA te dhAnyanI sAthe bheLaseLa karI dIdhA. pachI kaI se varasanI gharaDI DezI ke jenAM hAtha, paga, mAthuM vigere aMga dhruje che tevI DozIne teDAvIne kahyuM ke "he DazI ! A covIza jAtinA dhAnyanA DhagalAmAMthI sarva jAtinAM dhAnya judA kare, tema sarasavanA dANA judA kADhI Ape." ema kahyuMparaMtu te DezIthI sarasavanA dANu koI paNa rIte judA thaI zake nahI, tema chatAM kadApi ke devatAnI sahAyathI te dezI sarasavanA dANA judA karI zake. paraMtu he bhavya jI! Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi ratna samAna manuSya bhava hAthathI gayo te pharIne pAma mahA durlabha samajaze. arthAt te kArya uparanA sarasava judA karavA karatAM paNa kaThina samajaze. daSTAMta bIjuM. eka lAkha jana pramANuvALA drahamAM eka meTe kAcabe rahete hato. teNe ekadA prastAve vAyarAnA ge sevALa phATe thake AkAzamaMDaLane viSe A zudi punamanI rAtre sakalakaLAe saMpUrNa ane cakSune AnaMdakArI caMdramA dITho. tethI manamAM khuzI thaye. pachI te potAnA kuTuMbane dekhADavA mATe pharI pANImAM DubakI khAIne kuTuMbane teDavA gaye ane teDI lAvyA. teTalAmAM vAyunA ge zevALa maLI gaI. tethI caMdramAnAM darzana thaI zakyA nahIM. have te zevAlamAM jyAre phATa paDe tyAre caMdramAnA darzana thAya. te phATa kAMI jaladI paDatI nathI. kadAca devatAnI sahAyathI pharIthI temAM phATa paDe ne kAcabAnuM kuTuMba caMdranA darzana kare paraMtu manuSya bhava hArI gayA te maLI zake nahIM. daSTAMta trIjuM. svayaMbhUramaNa samudra ardhI rAja pramANa bhUmine rUMdhIne paDyo che. temAM tenI pUrva dizAe dhuM saruM nAkhIe ane pazcima dizAe samala nAkhIe, te baMne vastu kevI rIte bhegI thAya ane dhuMsarAnA chidramAM samela kyAre praveza kare ? kAraNa je asaM. khyAtA dvIpa samudro bamaNuM bamaNuM pramANuvALA che, temAM chevaTa asaMkhyAtA janane svayaMbhUramaNa samudra che. temAM kyAM patto lAge ? chatAM devatAnI sahAyathI dhuMsarAnA chidramAM samala praveza kare, paraMtu hAthathI gumAvI dIdhela manuSya bhava : karIne maLe nahIM. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) - dRSTAMta ceAthuM, eka devatAe meTA pattharanA sthaMbhane vajaje karIne bhAMgI nAkhI, tene vATIne cUrNa karI, merUparvata upara caDI, vAMsanI naLImAM bharI, kuka dai te caNu ne uDADI dIdhuM, te uMDelA paramANue jema pAchA ekaThA karavA dula bha che, tema manuSya bhavathI bhraSTa thayelA prANIne pharIthI manuSyapaNuM pAmavu dula bha che. AvI rIte mAnava bhavanI kaThinatAne sUcavanArAM daza hRSTAMte samajavAM. teA pachI huM cetana ! vicAra kara, vicAra kara, mAnava jIMdagI sulabha che ke dula bha ? jo durlabha che teA mahA muzkelIthI maLelI te jIMdagIne sAcavavI ke bagADavI ? jo bagADIza teA pAchI kevI rIte maLI zakaze ? tenA vicAra kara. harigIta. culaga ane pAsAdi daza draSTAMte durlabha bhava lahI, uramAM vicAra kSaNa kSaNe e phrI phrI maLaze nahI; paLa paLa amUlI jAya DulI jAya Ayu A vahI, zIdane gumAvA janma medhA mAha nidrAmAM rahI. bahu punyanA udaye maLyA jinadhanA zubha joga jo, ALasa tajI AtmAti karavA sadA tatpara tho; zubha samaya jo vItI jaze te kA` kaMi jo nA thaze, pastAveA pAchaLathI thaze kharekhara are ! e khaTakaze. comAsA TAMNe vAvaNI jo kheDutAe nA karI, pAchaLa karI te nA karI cAlI gai dhaDI jo kharI; vItyA vakhata te te| kIne nA maLe re nA maLe, raNamAM racyAthI ekalA zuM re vaLe re zuM vaLe ?. dhaDI lagnanI gai niMdamAM jAgyA pachI te zuM thayuM, TANu amAlu Ama jo vItI gayuM te zuM rahyuM; 2. 3. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe vicArI dehathI hita AtmanuM karaje sadA, "bhakti" karI bhavajaLa taro hara bhavabhramaNanI ApadA. 4. kadAca puNyanA ge mAnava jIdagI maLI. paraMtu anArya dezamAM utpanna thaye te zuM thavAnuM? anArya dezamAM utpanna thayelA jIvane dharmanuM ArAdhana karavAnI sAmagrInA abhAvathI aghara jIvahiMsAdi pApakarmanA jorathI TheTha sAtamI narake javuM paDe che. juo ! zAMta sudhArasamAM upAdhyAyajI vinayavijayajI mahArAja zuM batAve che - labdha iha narabhavo'nAryadezeSu yaH, sa bhavati pratyutAnarthakArI / jIvahiMsAdipApAzravavyasaninAM, mAghavatyAdimArgAnusArI // budhyatA budhyatAM bodhiratidurlabhA, jaladhijalapatitasuraratnayukyA / artha-"manuSya bhava pAmyA chatAM anArya dezamAM utpanna thayo. tyAM rahela jIvo hiMsAdi pApa AzravanA vyasanI thaIne mAghavatI nAmanI sAtamI narakanA mArgane anusaranArA thAya che. jethI anArya dezamAM pAmelo manuSya janma ulaTa anarthakArI thaI paDe che. mATe baMdha pAme, bodha pAme. samudranA jaLamAM paDI gayela ciMtAmaNi ratnanI mAphaka badhiratna ketAM samyakatva ratna pAmavuM bahu durlabha che." A pramANe thavAthI manuSyabhava maLyA chatAM kAMI kAmamAM Avyo nahI ne ulaTo anarthakArI thaI paDyo. jemake dudhapAka athavA tethI paNa madhura bhajana taiyAra thayuM hoya, te bhejana svAda lenArane AnaMdadAyaka hoya che, chatAM je kadAca temAM lezamAtra jhera paDayuM hoya to te svAdiSTa bhajana hovA chatAM kAMI kAma-AvatuM nathI. ne te uttama bhejanane paNa pheMkI devuM paDe che, tevI ja rIte mAnava Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) jIMdagI ghaNIja uttama,karma khapAvavAnA kAraNabhUta hAvA chatAM anArya dezamAM utpatti thavAthI hiMsAdi pApa rUpI jhera paDavAthI kAMi kAma AvatI nathI, paraMtu naraka tiya cADhi durgatimAM phUMkI devI paDe che. arthAt A jIva anArya dezamAM tevAM adheAra pApa karI narakAdi durgatimAM cAlyA jAya che. A kAraNathIja manuSya bhava maLyA chatAM paNa jo A dezamAM utpatti thai hAya tAja kAMika sudhArI zakAya che. dharma zravaNa du bha. Aya dezamAM utpanna thayA chatAM paNa dharma kevI vastu che? dhama kevA prakAranA che? dharma mAtAnI mAka puSTi kare che, dharma pitAnI mAphaka rakSA kare che, dha mitranI mAka prIti kare che, dharmabaMdhu samAna che, svargApavargAdi sukhAnA phaLane ApavAvALA che, dharmAMnA prabhAvathIja A sacarAcara jagat sukhI che. evI rIte ciMtAmaNi ratnathI paNa adhika evA dharmane sAMbhaLavAnI--jANavAnI icchA thai nahI, ane saMsAranA kSaNabha'gura vinAzI svabhAvavALA pAgalika padArthomAM muANA eTale sukhI sujhANA ke divasa rAtrInA cAvIza kalAkamAM eka kalAka paNa AtmajAgRti karavAnA samaya maLyeAja nahI, ane rAta divasa 'hu ane mArUM ' karIneja bhava pUrA karyA. te pachI A deza ghaNA suMdara hAvA chatAM AvA prakAranA pudgalAnadI jIvA mATe zA kAmanA ? kAMi kAmanA nahIM. rAga-bheravI(thai prema vaza pAtaLIyA--athavA tuMhi deva sAcA maLIyeA.) vIra vANI jANI sAcI, ( 2 ) raheA raMge ehamAM rAcI................vIravANI dharma -zravaNu gurU pAse karIne, jIvana jarUra sudhAro, Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) vijyAne dUra nivAra, (2). zIda mohe rahyA cho mAcI..re.....vIravANuM be ghaDI prabhunI vANuM sAMbhaLavA, bhavAyAM bhAve Ave, lyone lAkheNe hA, (2) gaNuM kAyA-mAyA-kAcI ...re. ...vIravANuM dharma-zravaNa-durlabha mana mAnI, saphaLa kare chedagAnI, kare "bhakita" bhAve majAnI, (2) lya zivasukhaDAM jhaTa jArI....re......vIravANuM, kadAca dharma sAMbhaLavAnI IcchA thaI te paNa mithyAtvInA samAgamathI mithyAtva dharmane jANavAnI, AdaravAnI, pALavAnI IcchA thaI, te zA kAmanI? mithyAtvInA dharmamAM hiMsAdi pApapravRttio bharelI hoya che, adharmane dhama mAnelo che, sAdhune kusAdhu mAnelA che, mArgane kumArga mAnelo che ane kumArgane mArga mAne che. evA mithyAdharmanuM sevana karavAthI pAcho saMsAramAM rajhaLe. eTale sudhI rajhaLe ke mahA mUlyavALI ciMtAmaNithI adhika manuSya jIdagI gumAvI naraka tiryaMcAdi gatimAM ghera vedanA sahana karavA cAle gaye. mithyAtvanA sevanathI chanI durgati thAya che te saMbaMdhI draSTAMta nIce pramANe- mithyAtva upara devazamanuM daSTAMta tathA mithyAtvathI thatI hAni. eka nagaramAM devazarmA nAmane keI brAhmaNa raheto hato. tene putra nahI hovAthI putrane mATe pAdradevI nAmanI devInI bhakti karI ane kahyuM ke -"he devI! tArI prasannatAthI je mAre putra thaze te huM tArUM devAlaya navIna karAvIza ane tArI AgaLa dara varase eka bekaDAne huM caDAvIza. mATe he devI! mArI Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e pharaka eka eDa karAvI rAkhyuM kRtya (12) vAMchA pUrNa kara, pUrNa kara." vAMcanAra sajajana ! vicAra kara, mithyAtvanI keTalI tIvratA, keTaluM jora, ke A ratna ciMtAmaNi sarakhe manuSya bhava te brAhmaNane hiMsA karavA mATe thayo. tamAma darzanakAro pikAra karIne kahe che ke "jyAM hiMsA tyAM dharma nathI, paNa adhama che. te adhama sevanAra prANuM sukhI thato nathI." te hakIkata devazarmAnA dAMtathI jaNAI Avaze. ahIM devazarmAne kALakrame karI putra thaye. devazarmAe putranuM nAma devIe Apele jANI devIdatta rAkhyuM. devInuM bhavana navIna karAvyuM. cAre bAjuthI vADa karAvI. eka sarovara khodAvyuM ane mahotsavapUrvaka eka bekaDAne ha. mithyAtvI jIvene tattvAtatva, kRtyAkRtya, khAdyAkhAdyanuM bhAna hotuM nathI. tenAM vivekarUpI leAcana mithyAtvarUpI aMdhakArathI dekhI zakatA nathI je huM AvA paMcendriya jIveno vadha karI kaI gatimAM jaIza? mAruM zuM thaze? mAre ghera du:kha sahana karavo paDaze. ItyAdika zubha vicAraNA tevA jIvone thatI nathI. pilA brAhmaNe te dara varase ekeka bekaDe haNavA mAMDyo. tethI bhAre majabuta karma bAMdhyuM ane manuSya bhava hArI beThe. bAMdhelAM kama udaya AvyAM jethI mahA ArtadhyAnathI mArIne teja nagaramAM moTA remavALe rUSTapuSTa dehavAge balISTa bekaDe thayo. tene putra vana avasthAne pAme. eka kanyA para. varasane aMte devadatte pitAne bApa je bekaDo thayo che tene dravya ApI kharIda karyo. bekaDo pitAnuM ghara vigere dekhI pUrvanI jAtine smaraNa karatA ane pUrva bhavanuM svarUpa vicAratA tharathara kaMpavA lAgyA ane vicAravA lAgyuM ke -"are ! mane A devI pAse vadha karavA lAgyA che. have huM zuM karuM? kayAM jauM ? mane keNa cheDAve?" ItyAdika vicArathI bahu bhayabhIta viveka bAMdhelAM TAmavALe rU . eka kanyA para Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 13 ) thayA. ema karatAM vadha karavAnA divasa AbyA. te divase mahAsavapUrvaka tene calAvavA mAMDyo, paNa te cAlatA nathI. maravuM kAine gamatuM nathI. jethI eka pagaluM paNa AgaLa bharatA nathI. leAkeAe khuba tADanApUrvaka mAra mAryAM. balAtkArathI vadhasthAne lai javAtA ekaDA zaraNu rahita nirAdhAra thayA satA e e zabdo khelI rahyo che. evA avasare tenA puNyayeAge eka jJAnI gurU mahArAja tyAM padhAryA. munirAja chAgane kahe che je * tArAM pUtra kRtya saMbhAra, tArI meLAye vRkSa vAvyAM, vRddhi pamA kyAM, have tAre phaLa bhAgavavAMja paDaze, e' e' kema karI rahyo che? prathama kema vicAra na karyAM ? ' A pramANenA muninAM vacanA sAMbhaLI dhairya avalakhIne te vegathI cAlyA. tamAma leAkeA AtmamAM garakAva thayA thakA vicAravA lAgyA je prathama A ekaDAne khuba mAryA chatAM te eka pagaluM cAlatA na hatA, ane A mahAtmAe kevI rIte tene calAvye ? ' A pramANe tamAma leAkeA vicAra kare che, eTalAmAM tenA putra devIdatte munine kahyuM ke--< hai sAdhu ! kRpA karIne ekaDAne calAvavAnA uttama matra mane Ape. ' munirAje kahyuM-- huM mUrkha ! tArA pitA mithyAtvanu sevana karI Artta dhyAnathI marIne A ekaDA thayA che. A dhyAnathI jIvanI tiryaMca gati thAya che. yadukta * aTTe tiriya, ruddeNa jjhANeNa pAvae narayaM / dhammeNa devaloo, siddhigai sukajjhAyeNaM // 1 // aH--Atta dhyAnathI tiryaMca gati, raudradhyAnathI naraka gati, dharma dhyAnathI deva gati ane zukaladhyAnathI meAkSa gati prApta thAya che. tArA pitA ArttadhyAnathI tiryaM capaNu pAmyA che. kadAca A mAmatamAM tane sa Mdeha rahete hAya Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) te A bekaDAne ghera laI jaI tene makaLe karI pagamAM paDI tAre kahevuM ke "he pitAjI! tame je vakhate maraNa pAmyA te vakhata duHkhathI pIDAyelA tamane meM kAMI pUchyuM nahI, huM tamAro devadatta putra chuM, mATe je kAMI nidhAna hoya te mane dekhADe." eTale te batAvaze. munirAjanA kahevA pramANe devadatta karyuM. bekaDAe pitAnA paga vaDe gharanA khuNAmAMthI nidhi ( dhananA khajAnA ) nuM sthAna dekhADayuM. devIdatta munirAjanA samAgamathI hiMsAthI bace. dhana maLyuM ne sukhI thaye. bokaDe paNa maraNAMta kaSTathI bace. A pramANe devazarmAne mithyAtvanA sevanathI tiryaMca thavu paDyuM. mAnava bhava hArI gayo. Iti devazarmA draSTAMta. A hetuthI manuSya bhavAdi sAmagrI maLI paNa te mithyAtvane AdaravAvALI thaI te tene niSphaLa jANavI. zAstrakAra eka bAju sattara pApasthAnaka ane eka bAju mithyAtva. A be chAbaDAmAM mithyAtvanA chAbaDAne nIcuM janAra batAve che. sattara vApasthAnakathI paNa mithyAtvanuM jora ghaNuM che. mithyAtvane roga aMdhakArAdithI paNa vizeSa hAnikAraka batAvatA chatA mithyAtvaM paramo rogo, mithyAtvaM paramaM tamaH / mithyAta para zatru, miththA para viSama che ? janmanyekatra duHkhAya, rogo dhvAMtaM ripurviSam / api janmasahasreSu, mithyAtvamacikitsitam // 2 // atha mithyAtva utkRSTa rega che, mithyAtva ukuTuM aMdhAruM che, mithyAtva utkRSTa zatru che, mithyAtva utkRDhuM jhera che, Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) A tamAma vastune utkRSTa batAvavAnuM kAraNa e ke rega, aMdhArUM, zatru ane jhera A cAre vastu eka bhavamAMja jIvane duHkhadAI thAya che, chevaTa prANa haraNa kare che, paraMtu mithyAtvane je zodhyuM na hoya to te hajAro lAkhe chevaTa anaMtA bhave sudhI durgatinAM kaTu phaLa Ape che. vartamAna kALamAM paNa ghaNuM jainanAmane dhAraNa karanArA zrAvaka zrAvikAo prabhunA aTala siddhAMtanI beparavAI rAkhanArA ajJAnatAthI putra mATe, dhana mATe, zarIra mATe, bIjA paNa keTalAe kAraNene mATe, mithyAtnI devI devalAnI mAnatA mAnI, tenA parvonI mAnatA mAnI pApabaMdhanamAM utarI paDe che. paraMtu eTaluM vicAratA nathI ke devAdhideva paramAtmAnI bhakita karatAM tamAma aMtarAyAne nAza thAya che. kadAca pUrva janmanA karma ghaNAM niviDa hevAthI aMtarAya nAza na pAmyA te pachI bIjAthI zuM thavAnuM che? samatinA saDasaTha belanI sajajhAyamAM upAdhyAyajI mahArAja yazavijayajI kahe che je- jinamakate je navI thayuM re, te bIjAthI zuM thAya re; evuM je mukha bhAkhIye re, te vacana zuddhi kahAya re. catura vicAre cittamAM re." A pramANe manamAM vicArI mithyAtvI devI devalAnI mAnatAe tenA parve vigere dUra karI vItarAga prabhunA batAvela mArgane anusaravuM. vItarAga prabhunuM Agama khuba jora karIne kahe che je "mithyAtvathI vegaLA rahI AtmakalyANa karI leje, mithyAtvanA sevanathI AtmakalyANa nahI thAya; paraMtu durgati thaze." juo ! siddhAMtamAMthI uddharelI saMbadha sattarImAM ratnazekharasUri mahArAja mithyAtva vize zuM kahe che - Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) na vi taM karei agmI, neva visaM neva kinhasappo a| jaM kuNai mahAdosaM, tivvaM jIvassa micchattaM // 1 // kaLaM karesi appaM damesi atthaM cayasi dhammatthaM / ikaM na cayasi micchattaM, visalavaM jeNa buDDihasi // 2 // artha-tIvra mithyAtva jIvanI sAthe jeTale deSa kare che. teTale doSa agni nathI karato, viSa paNa teTale deSa karatuM nathI, kALo sarpa paNa teTale doSa karato nathI, kAraNa je agnI viSa ane sarpa eka bhavane kadAca nAza kare paNa mithyAtva te janma janmane nAza kare che. 1. jIva kaSTa kare che, AtmAne dame che, ane dharmane arthe dravyane taje che, paraMtu je mithyAtvarUpI jhera eka lava mAtra paNa tajato nathI, te sarve tajavuM nirarthaka jANavuM. kAraNa ke mithyAtve karI jIva saMsArasamudramAM Dube che. 2. sammattaM ucchidina, micchattArovaNaM kuNai niakulassa / teNa sayalovi vaMso, duggaimuhasaMmuhaM nIno // artha-je mANasa samyaktarUpI vRkSane pitAnA kuLarUpI AMgaNAmAMthI ukheDI (dUra karI) ne mithyAtvarUpI vRkSane vAve te jIve pitAne saghaLe vaMza durgatinA mukha sanmukha laI - gayo jANavo. AvA prakArano mithyAtvane pracaMDa pratApa hovA chatAM anAdi kALanI kuvAsanAthI jIvane mithyAtva choDavuM gamatuM nathI te bahuja Azcarya jANavuM. upara batAvela mithyAtvanu sevana karI. A jIva ghaNuM rajhaLe. eTale sudhI nIce utarI gayo ke koI vakhata nigodamAM Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ( 17 ) paNa cAlyA gaye. phera pAchI prathama batAvela dazA prApta thaI. duHkhanI zreNio upasthita thaI. ghaNuM duHkhane sahana karI prathama batAvelA krama pramANe caDatAM caDatAM ghaNuM janma maraNanA pherA karato anaMtI puNyanI rAzi vadhavAthI manuSya bhava, Aryadeza, uttama jAti, uttama kuLa, nirogI zarIra, pAMce IndriyanI paTutA vigere ghaNuM uttarottara sArI sAmagrI maLI, vItarAga paramAtmAnA vacanane zravaNa karavAnI bhAvanA paNa thaI. - sadagurUno saMyoga maLe. saddagurU pAse dharma sAMbhaLavA taiyAra thaye. tyAre meharAjA te vAta jANune vicAravA lAgyo je "A prANa je dharma sAMbhaLaze te dharma karIne mukitapurImAM pahoMcaze-mahA sukha pAmaze, mATe te prANuM kaI rIte dharma sAMbhaLavA jaI na zake tema karUM." ema vicArI turataja mahArAjAe potAnA tera umarAne lAvyA. teo AjJA thatAMja hAjara thayA. eTale maharAjAe teone kahyuM:-"are subhaTo ! tame jAo, mArA nagaramAM jinarAjane eka umarAva AvyuM che, tenI pAse ghaNuM leka dharma sAMbhaLavA IcchA dharAve che, mATe tame tyAM jaI teone aTakA, viSna kare, dharma sAMbhaLavA dezo nahI. kAraNa je te dharma sAMbhaLaze te dharma karavA tatpara thaze ne ApaNuM uparathI premane teDI te Avela dharmarAjAnA umarAvanI sevA karaze ane anukrame ApaNA vairI thaI ApaNeja vinAza karaze. mATe A kAryamAM DhIla karavA jevuM nathI. A kArya jaladI kare. " A pramANe potAnA svAmInA vacana sAMbhaLIne tera kAThIyAo sAvadhAna thaI gayA. "he jIva! vicAra kara ke je sAMsArika vastu jUThI-alpakALa rahevAvALI pariNAme duHkhane Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) ApavAvALI jANatA chatA dharmanu zravaNa cheDIne jIThI vastumAM rAta divasa alamastanImAphka bhaTakayA kare che, bhAna bhUlI jAya che, ne tane smA tera kAThIyA dharma zravaNu karatAM bahu ja vighna kare che. kharAkhara manana pUrvaka tera kAThIyAnuM svarUpa vicAraje ke keTaluM tenuM jora che ? tenI tane khabara paDaze tyAre tane anubhavathI paNa khAtrI thaze je e kharekharA vighna karavAvALA che. tene parAkSa cAra samajavA. jema laiAkika vyavahAramAM mAmAM cAra maLe tyAre sa dhana luMTI le tevIja rIte A tera kAThIyArUpI je kaTTA cAra dharmarUpI dhanane luMTI levAmAM khAkI rAkhatA nathI, te arAbara samajI te kAThIyAnA kdamAM phasAiza nahI. 1 99 tera kAThIyAnuM svarUpa. prathama ALasa kAThIyAe ubhA thaIne kahyuM je-- tamAre tamAmane prayAsa levAnI jarUra nathI, huM... ekaleAja te jIvane jinarAjanA umarAva pAse jatAM aTakAvu chuM.' ema kahI turataja peleA ALasa kAThIyA zurU mahArAja pAse javAnI icchA karanAranA zarIramAM peThe, tyAre tene gurU mahArAja pAse jatAM ALasa thavA mAMDayuM. dIla maraDavA mAMDyuM, maMdatA thavA lAgI, vicArA badalANA, ' Aja tA vyAkhyAnamAM nahI jaie, kAle jaizuM, ' A kAThIyAe jeTalu peAtAnuM parAkrama hatu teTaluM majAvyuM. eTale chevaTa te bhavyajIvanA amUlya hIrA sarakhA divasa naSTa karyo. bIje divase te bhavya jIvane su Mdara vicAra thayA ke AvI rIte huM ALasa karIza tA, gurU mahArAja tA apratimRddha vihArI che, te jatA raheze, pachI huM kAnI pAse dhama sAMbhabIza ? ane sAMbhaLyA vinA dharma kevI rIte karIza. A jIMdagI 1 najare na dekhAya tevA. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ). ka mudatamAM pUrI thaI jaze, ane je A teja khAlI hAthe pAcho cAlyo jaIza. pAchaLathI pastA thaze te kAmane nathI. mATe he cetana ! uTha, ALasa che." AvI rIte vicAra karI jinavANI sAMbhaLavA taiyAra thayela ke turataja maharAjAne khabara pahecyA ke, "ALasa kAThIyAne jItI lIdho, have dharma zravaNa karavA jaze." jethI turataja meha nAmanA bIjA kAThIyAne vagara vilaMbe meka. bIje kAThIye zIdhra jaIne jIvanA zarIramAM peThe. eTale turata ja nAnA chokarAM AvIne vaLagyAM. kahevA lAgyA ke "tamane upAzraye javA nahIM daIe, jaze te ame rezuM, ADA paDazuM, mATe te vicAra paDyo mUke." teja avasare gharamAMthI strI bahAra nIkaLI kahevA lAgI " tamane te bIje dhaMdho sUjato ja nathI, eTaluM paNa bhAna AvatuM nathI, ke huM zuM joIne upAzraye javAno vicAra karuM chuM, A che kAM rUdana karaze tene koNa ramADaze. huM te gharanuM kAma karIza ke ene sAcavIza, mATe chokarAM sAcave. A tamAmanuM pUruM karavA kAMI paisA kamAvAne vadhAre udyama karo. pachI upAzraye jaje." A pramANe strIputrAdikanAM vacana sAMbhaLI mehamAM muMjhANe, jethI te divase paNa jinavANuM zravaNa karavA jaI zako nahIM. te divasanuM utpanna thatuM dharmarUpI dhana meha kAThIyAe cArI lIdhuM, jethI bIje divasa paNa nakAme gaye ane vicAre mAThA thayA. "zuM karUM, A vaLagADa pAchaLa paDyA che, kevI rIte jaI zakuM? mana to ghaNuMe thAya che." - trIje divase pAchA zubha bhAva thatAM te vicAravA lAgyA je "A strIputrAdika to svAthanAM sagAM che, enA mehamAM je vaLagI rahyo te koI divasa paNa dharma thaze ja nahIM. kAraNa ke mAre udyama kI mAM muMjhA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) e te jIMdagIne vaLagADa che. vaLI chokaro paNa ghaNI vAra raDe che, mAre AvA dhArmika kAryamAM strI vigerenA pratibaMdhamAM muMjhAIne besI rahevuM te te pratyakSa mUrkhAI che. vaLI gurUnI jogavAI vAraMvAra maLavAnI nathI, mATe javuM teja kharUM che. he cetana ! uTha, cAla jinavANuM zravaNa kara." AvA vicAra karI uTha. | meharAjAne turta bIjA kAThIyAne paNa jItI lIdhAnA khabara pahoMcyA. vyAkhyAna zravaNa karavA bhavya jIva gayo. meharAjAe trIjA nidrA nAmanA kADIyAne taiyAra karyo. tene kahyuM ke-"tuM jaladI jA, dharma zravaNa karatAM aTakAva. AvA kaTAkaTInA samayamAM tuM je A kArya nahIM bajAve te pachI kayAre bajAvIza?" A pramANe kahyuM ke turta trIje nidrA kAThI ravAnA thaye. jyAM bhavya jIva vyAkhyAna zravaNa kare che tyAM AvyA, bhavya jIvanA zarIrarUpa maMdiramAM peThe. AtmAnA asaMkhyAta pradeze nidrAne udaya thaye. nidrAnA jorathI dhama zravaNa karatAM karatAM AMkho mIMcAI gaI. jaDa je paravaza banyuM. pAMce IndriyanA kSepazama rekAI gayA. jema madirA pIdhelA mANasane paravaza thavAthI mArga jaDe nahIM, tema nidrAne vaza thayelA prANIne kaI vAtanuM bhAna rahe nahIM. nidrAnA pracaMDa udayathI te paravaza banI gaye. nAkanAM nasakorAM bolavA lAgyA. be hAthamAM mAthuM ghAlI nIcuM joIne beThe. A rIte nidrAne vaza thavAthI gurU mahArAjanI vANI sAMbhaLavAmAM aMtarAya thaye. beThe beThe DelyA kare. kAMI samaje nahI, nidrA kAThIyAe te prANane vaza karavAthI maharAjAnA sevakoe mahArAjAne khabara ApyA ke "sAheba ! tamArA umarAvanI jIta thaI." evuM sAMbhaLI meharAjA nidrA upara bahu khuzI che, ane tene cAra rAjakamAM sarvatra rAjadhAnI kara Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) " vAnI makSIza ApI. jue ! nidrArUpa pramAdanA prabhAvathI cAdapUrva dhArI koDa pUrvanuM cAritra hArI jai niAdamAM utpanna thAya che. A hetuthI vIra prabhue utarAdhyayana sUtramAM upadeza karyo che. je huM geyama ! samaya mAtra paNa pramAda karIza nahIM, A manuSyanuM Ayu bahu svalpa che, mATe pramAdane pariharaje ' AvA paramAtmAnA upadeza dareka bhavyAtmAoe hRdayamAM dhArI rAkhavA lAyaka che. ahIM bhavya jIva gurU mahArAja pAse jinavANI zravaNu karavA beThA hatA te nidrAnA jorathI dhama sAMbhaLI zakayA nahI. te divasa paNa gumAvyeA. pachI ceAthe divase vicArazakti jAgrata thai ke gurU mahArAja pAse jaine uMghavuM ane kAMI sAMbhaLavuM nahI te te bhAre nukazAna che. lAkika kAryamAM paNa je nidrAne vaza thai jaie chIe teA ghaNI hAni thAya che, te AvA zubha kArya mAM uMghIza teA jinavANInuM zravaNu nahI thAya, mATe nidrAne dUra kara. ' ema vicArI mana majabuta karI nidrA na Ave tevA upAyA zeAdhyA ane dharma sAMbhaLavA gayA. " meADarAjAne khabara pahoMcyA. mAhurAjA akaLAyA. turataja ceAthA ahaMkAra nAmanA kAThIyAne melAvI AjJA karI. 'tuM ekadama jA, dharma zravaNu karanAra bhavya jIvane zravaNu karatAM aTakAva, tArUM parAkrama kharAkhara khatAva. ahaMkAra turata ravAnA thayA. bhavya jIvanA zarIramAM peThA. sanya jIvanA vicArAne ahukAra yukta banAvyA. te vicAravA lAgyA ke- gurU mahArAja pAse AvyA, paraMtu Adara paNa dIdhA nahI, amArI sAmuM paNa joyuM nahIM, dharma lAbha te| dIdhA ja nahI, tema sabhAe paNa elAbyA nahIM, khera AvyA te AvyA, have ApaNe vyAkhyAna zravaNa karavA AvavuM nathI. ahIM meTA nAnAnA viveka teA cheja nahIM. huM kANu, mArI Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) AbarU kevI, jyAM jau tyAM satkAra maLe, ahIM te kAMI ThekANuM ja nathI." AvA vicAro karAvI ahaMkAra kAThIyAe dharma zravaNa karanArane muMjhavI nAkhe. dharmarUpI khajAne luMTI lIdho. gurU uparathI Adara ghaTyo, kAMI levA dIdhuM nahI. jyAM vicAre pheraphAra thAya che tyAM pachI kaMI samajI zakAtuM nathI. ahaMkAra kAThIyAnI jIta thayAnA samAcAra meharAjAne pahoMcatAM to ghaNe khuzI thayA. bhavya jIva te divasa paNa gumAvI beThe. 'pAMcame divase kaMIka buddhi sateja thaI, zuddha vicAre pragaTyA, gurU upara Adara thaye. "kharekhara meM gaIkAle mAThA vicAre karyA, gurU mahArAja to nispRhI che, emane kAMI ApaNI lAlaca nathI, ApaNuM upara upakAra karavA mATe te dezanA devA prayAsa uThAve che, ApaNe nahIM sAMbhaLIe te emane kAMI kheTa javAnI nathI, ApaNuM bagaDaze, ApaNe vItarAga prabhunAM vacana zravaNa karyA vinA phegaTa manuSya bhava hArI jaIzuM. gurUnI pAse mAna zuM? tyAM te mAnane dezavaTo devo joIe, meM mAThA vicAra karyA, meM bhUla karI." AvA sArA vicArathI teNe ahekArane jI.. jItanA samAcAra mahArAjAne pahoMcyA ke--pAMcamA krodha nAmanA kAThIyAne ravAne karyo. kodha AvIne zarIramAM peThe. krodha rUpI agni saLagavAthI tamAma guNe bhasmIbhUta thaI jAya che. kroDapUrvanuM cAritra be ghaDImAM te naSTa kare che. ghaNA kALanI prItine kSaNavAramAM teDanAra krodha che. AtmAnA guNone DhAMkanAra krodha che. durgati rUpa moTA khADAmAM paTakanAra te krodha che. sva ane parane bALavAmAM tene purUSArtha che. sArAM vacanane te dUra karAvanAra che. zAstramAM mahAndha, lobhAnya, viSayAnta ne phodhA-dha Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 23 ) , A cAra prakAranA aMdha kahyA che. aMdha mANasa jema mAga ke kumArga joI zakato nathI, tema kodhAnya mANasa kRtyAkRtya, hepAdeyane samajI zakatA nathI. prathama kAMIka jANapaNuM hoya te paNa kodhane vaza thavAthI ajJAnadazAne pAme che. AvA prakArano krodha, dharma zravaNa karanArane udayamAM Avyo ke judI lAInanA vicAre pragaTyA. "gurU pAse vyAkhyAna zravaNa karavA koNa jAya? tyAM te ca muka mArA vairI paNa Ave che. tene dekhavAthI ApaNane ThIka nahIM thAya. vaLI te mArAthI ulaTA cAlanArA che, chatAM tenuM dhAryuM thAya che, mATe ApaNe te have vyAkhyAna nahIM sAMbhaLIe." pAMcamA kAThIyAnA prabaLa pratApathI bhavya jIva dharmazravaNa karato aTake, divasa khAlI gayo, meharAjAne khabara pahoMcyA, moharAjA AnaMdita thayo. chaThuM divase zubha vicAro bhavya jIvane thavAthI pazcAtApa karavA mAMDyo. "are ! A meM zuM ciMtavyuM ? zA mATe kaSAya kare paDe? kaSAyanA jorathI bhalabhalA mahAtmAo saMjamane hArI jAya che, to pachI mAruM zuM gajuM? cetanarAja ! uTha, krodha chAMDa, gurU mahArAja pAse game te Ave temAM ApaNane zI aDacaNa? gurU mahArAjane te rAjA ke raMka, zeTha ke vANetara tamAma sarakhA che, kei paNa mANasa dharmanI sanmukha thAya teja temanI bhAvanA che, mATe mAre zAmATe amUlya samaya gumAva? mATe tyAM jaI jinavANI sAMbhaLavI. " ItyAdika uttama vicAra karI dharma sAMbhaLavA gaye. meharAjAne potAnA AvA baLavaMta umarAvane jItI levAthI vizeSa ciMtA thaI. vaLI maharAjAe vicAryuM je "ciMtA karavAthI zuM vaLavAnuM che? tene jinavANuM zravaNa karatAM pachADe tevA subhaTane mekaluM ? ema nizcaya karI kapaNunAmanA chaThThA kAThIyAne ravAne karyo. te turataja tyAM jaIne Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (28) bhavya jIvanA zarIramAM peThA. pachI zI hakIkata banI te jarA vicAra karIne jue. A avasare vyAkhyAnamAM gurU mahArAje sAta kSetranI parUpaNA karI ane uttama kSetramAM dhana vAparavAnuM ghaNu Mja zreSTa phaLa matAvyuM. uttama kSetrAnAM nAma-- 6-7 zrAvaka-zrAvikA. 1 jina pratimA. 3 mAna. 2 jina maMdira. 45 sAdhu-sAdhvI. A sAta kSetra ghaNAM uttama samajavAM. dezanA detAM gurU mahArAje laiAkika hakIkata kahetAM jaNAvyu je " vyAje mUkelA paisA ghaNI mudate bamaNA thAya, vyApAra sArA karavAmAM Ave tA cAgaNA thAya, ane kSetramAM anAja vAveluM hoya ne meghavRSTi viMgere sArI thayela hAya teA seA gaNA thAya, paraMtu pAtramAM nAkhelA paisA te anaMtagaNuA thAya, mATe lakSmIne prApta karIne sArA kSetramAM tene vyaya karavA teja tenu phaLa che. sAtakSetramAM paisA vAparavAthI jIva naraka tiryaMcADhi krutinA cheda karI devatAnA tathA indranA sukhane prApta kare, vAsudeva baladeva cakravRttinI padavI paNa pAme, chevaTa tIthaMkara nAma karma paNa upAI, sakaLa kamane khapAvI AvyabAdha sukhane pAme." A prakAranI gurU mahArAjanI dezanA sAMbhaLI ghaNA zrotAo sAta kSetramAM dravya vAparavA taiyAra thayA. TIpa karavA mAMDI. mATI rakama ekaThI karIne sAte kSetramAM vAparavAnI ceAgya oDhavaNu karavA mAMDI. te vakhata kRpaNa kAThIye je bhavya jIvanA zarIramAM peThA che teNe eTale sudhI jora mAryuM ke-zubha gati tADI nAkhI durgati mokalavA prapaMca racyA, sArI bhAvanA ane suMdara vicArAnA pheraphAra karyo, jethI vyAkhyAnamAMthI uThI javA Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 25 ) " mAMDayu. tevAmAM koi pUchavA Avyu je bhAI ! A zubha kArya mAM kAMi maMDAvA. " tyAre tenI sAthe vaDhavA mAMDayuM. pArakA avaguNu kADhavA mAMDyA. dharmanI niMdA karavA mAMDI. " kyAM pApa lAgyuM ke vyAkhyAnamAM AvyA, ghera besI rahyA hAta te kAMi paMcAta karavI na paData, badhA maDAve che te tamAmane jANIe chIe, kA"ne kAkAnuM mAmAnu vigere kADhI mUkeluM haze te vAparatA haze, bAkI te tamAma vApare tevA che te mArA joyelA che. A tamAmane gurU mahArAja paNa vAratA nathI * je bhAi ! tame tamAma vyAkhyAnamAM AvI TIpaNIyA lai besaze teA vyAkhyAnamAM kANu Avaze ? khera ! ApaNane zuM? ApaNe te eka pAi paNa ApavAnA nathI ane have AjathI vyAkhyAnamAM paNa AvavuM nathI. AvA mAThA vicAro karI gurU mahArAja tathA saMghane doSa kADhI vyAkhyAnamAMthI cAlyA gaye, dharma zravaNu karI zakayA nahI, "Atmika dhana kRpaNu kAThIyAe luTI lIdhuM. bIjA cArAe gharamAMthI dhana luMTI lIdhu hAya te rAjA pAse krIyAda karI zakAya, rAjA tathA amaladArA sAMbhaLe, A cAranI pharIyAda kAne saMbhaLAvavI ? traNa jagatanA nAtha paramAmA vinA koi sAMbhaLanAra paNa nathI. A kRpaNa kAThIye sArA DAhyA mANasane paNa samAvI nAkhe che. tenA khaLathI bhavya jIva pAse paisA hAya tApaNu zubha kArya mAM kharacIne manuSya bhavanA lhAvA laI puNyAnubaMdhI puNyane utpanna karI zakatA nathI. eTaluM ja nahIM, paraMtu dharma sAMbhaLavA jatAM aTake che. A kAThIyAe da vALI nAkhI. te divasa paNa niSphaLa gayA. ,, sAtame divase pAchA zubha vicAro pragaTa thayA. vicArazakti sArI prakAzita thavAthI pazcAttApaka ANye. je- ahA ! me' gaikAle mAThA vicAro karyAM, lakSmI te asthira che, tene javuM Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 21 ). haze tyAre rAkhI rahavAnI nathI, ane lakSamI mATe zAstrakAra udAra buTatI ja mATe na yAti dIyamAnApi, zrIzceddIyata eva tat / tiSThatyadIyamAnApi, no ceddIyata eva tat // 1 // artha-je lakSamI dAnamAM ApatA thakA paNa khuTatI nathI te dAna devAmAM vilaMba na kare. vaLI dAna ke bhegamAM lakSamI nahIM vAparatA chatAM paNa rahetI nathI te pachI zA mATe udAra vRttithI na vAparavI-athAt vApare ja rAkhavI. kemake lakSmI vAparatA thakA khuTatI ja nathI, tethI jeTalI satkAryamAM vAparI teTalI ja sAcI lakSamI che. mATe mArI zaktinA pramANamAM huM paNa lakhAvuM. mAre lIdhe bIjA paNa sArI rakama bharaze. tene nimittabhUta huM thaIza. vaLI A bhavamAM je lakSmI maLe che te pUrva bhavanA puNyathI ja maLe che, mATe A bhavamAM puNya karIza te AvatA bhavamAM lakSamI maLaze, ane kRpaNutA karavAthI ke hAMsI karaze." AvA suMdara vicAre jyAM pragaTa thayA tyAM kRpaNa kAThIyAnuM jera hayuM ke turata tene jItI lIdhAnA mahArAjAne samAcAra pahecA. meharAjA pAse bIjA umarAva hajI ghaNuM che, tethI teNe bIjA sAta umarAvane anukame mekalIne dharma zravaNa karatAM bhavI jIvane aTakAvyuM. have A sAtane vizeSa ullekha nahI karatAM saMkSepathIja batAvIzuM. 7 sAtama-zoka kAThI. 11 arati kAThIye. 8 AThame-labha kAkI. 12 ajJAna kAkI. 9 navame bhaya kAThI. 13 kutuhaLa kAThIye. 10 dazame-rati kAThIye. sAtamAzokakAThIyAnAprabaLa pratApathI jIvane bIjAnI nAddhi Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) dekhI manamAM zeka thaye. te vicAravA lAgyo je "AvI addhi mAre nathI, mAre te bahu viTaMbanA che, gharamAM mANase sArAM nathI, putra paNa nathI." ItyAdi zokamAM grasta thavAthI dharma sAMbhaLavAmAM vidana AvyuM, sAdhya cukAvyuM, avaLe raste caDAvyA, te divasa paNa phegaTa gaye. pAcho AThame divase sAro vicAra thavAthI puNya saMbaMdhI vicAra karyo. "mAre puNyane udaya jAgaze tyAre mane paNa traddhi maLaze, huM zA mATe nakAme zeka karUM chuM.' ityAdika zubha vicArethI zekane jI. moharAjAne khabara paDI ke turataja AThamA lebha kAThIyAne meka. leze jora batAvyuM, cetanA pheraphAra karI nAkhI, jethI azubha vicAra thavA lAgyA. ahIM kayAM sudhI besI rahIzuM? ahIM besI rahevAthI zuM vaLavAnuM che? ghera strIputrAdikanI ciMtA karavAnI che, mATe cetana ! uTha, cAla, bajAramAM kAMI karIzuM tyAre paisA meLavIzuM." lebhanA jorathI dharma sAMbhaLI zake nahIM. kharA rasamAM bhaMgANa paDayuM. lobhane to ghaNuM muzkela che. lAbhanA vazathI prANuM nAta taje, deza taje, samudramAM musApharI kare , parvata upara caDe, kuvAmAM utare, nahIM karavAnAM kAryo paNa kare. juo ! lebhanA jorathI sAgaradatta zeTha covIza koDa senAmaherane svAmI hovA chatAM sAtamI narake gaye. bhUma cakravarti cha khaMDane mAlIka athAga raddhi siddhi hovA chatAM vizeSa lAbha karavA jatAM tamAma Rddhi gumAvI sAtamI narake gaye. mammaNa zeTha lebhanA jorathI pArAvAra =ddhine mAlIka hovA Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) chatAM lakSmIne bhagavyA vinA durgatimAM pahoMce, bIjA kayA karatAM lebhanuM jora zAstrakAra mahArAjAe ghaNuM batAvyuM che. koho pIi paNAsei, mANo vinaya naasnno| mAyA mittANi nAsei, lAho saba viNAsaNo / / koi prItine nAza kare che, mAna vinayano nAza kare che, mAyA mitrAIno nAza kare che, lobha sarva guNane nAza kare che." saMjvalana lebhano udaya dazamA guNaThANe thavAthI yathAkhyAta cAritrane teDI nAkhe che. agyArame guNaThANethI paNa jIva paDe che. jeo lobhane vaza thayA tene dharma khajAne te subhaTa luMTI le che. ahIM dharma sAMbhaLanAra bhavya prANuM lebhane vaza thaI ArtadhyAnamAM paDI gaye. jethI te divasa gumAvI beThe. navame divase zubha vicAra thayA. te vicAravA lAgyo-"are ! AvuM aghaTita kArya meM kema karyuM ? sAcA khoTA karavAthI dravya maLatuM nathI, ema karavAthI te lAbhAMtarAya karma baMdhAya che, jethI AgAmI bhave paNa dravyAdinI prApti thatI nathI. vaLI gurU mahArAja Akho divasa kAMI potAnI pAse besI rahevAnuM kahetA nathI." ItyAdika sArA vicAra karyo, navame divase lebha kAThIyAne jItI dharma sAMbhaLavA gaye. maharAjAne khabara pahoMcyA. turataja navamA bhaya kAThIyAne mokalyA. bhaya kAThIe praveza karyo. eTalAmAM kaI rAjAne sipAI tyAM AvyuM, eTale AnA manamAM bhaya peThe. "have kema thaze? zuM karIza? kayAM laI jaze?" ItyAdi bhayanA jerathI tyAMthI uThI jatA revAnuM mana thayuM, eTale dharma sAMbhaLI na zakyo. dazame divase pAchI manamAM zubha vicAraNA thaI. "are huM ke mUrkha? vinA kAraNe A bhaya zAmATe rAkha? meM kayAM Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 20 ) koIno gunho karyo che?" e pramANe sArA vicAra thavAthI bhayane jItyA eTale dharma zravaNa karavA gaye. meharAjAne khabara paDatAM tarata ja rati kAThIyAne ravAnA karyo. rati kAThIyAe purUSArtha bajAvyuM. jethI gIta gAna sArA lAgavA mAMDayAM, madhura svara sAMbhaLI prIti jAgI, tamAma sArI vastu upara atyaMta prIti thavA mAMDI, AtmA temAM lIna thavAthI sAdhya vastu je dharma, zravaNa tenA upara prema lagAvI zako nahIM, jethI dharma sAMbhaLavAmAM vizvathayuM. uThIne cAlyA gayA. te divasa paNa khAlI gaye.. agyArame divase pAchA sArA vicAre thavAthI zuddha cetanA jAgrata thaI. "aho! ApaNe sArI vastu jevA AvyA chIe ke tattvano sAra samajavA AvyA chIe?' ityAdika zubha vicArothI rati kAThIyAne paNa jI. dharma sAMbhaLavA gaye. meharAjAne khabara paDatAM agyAramA kAThIyAne vinna karavA hukama karyo. arati kAThIyo bhavya jIvanA zarIramAM peThe, tyAre vicAre thayA je-"gurU mahArAjano kaMTha sAro nathI. kAMI samajAtuM nathI, kathA vArtA te kAMI kahetAja nathI, have to roja AvavuM gamatuM nathI. ahIM AvavuM, vakhata che ne samajIe kAMI nahIM." ItyAdika vicAra karAvI arati kAThIyAe zubha zreNi toDI nAkhI, jethI dharma sAMbhaLa dUra rahyo. agyArame divasa niSphaLa gaye. bArame divase pAchA zubha vicAre thayA. khoTA vicArane pazcAtApa karavA lAgyo. "mAre gurU mahArAjanA sArA narasA kaMThano vicAra karavAno nathI, e to para upakArane mATe ja-bhavya jIvonA hitane mATeja jinavANune prakAza kare che. gurU mahArAja niSkAraNa baMdhu che. upadeza sAMbhaLave temAM mAre kaMThanuM zuM prajana che?" ItyAdika sArI bhAvanAthI arati kAThIyAne jI. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 30 ) turataja meharAjae bAramA ajJAna kAThIyAne karyo. ane jJAna kAThIyAe praveza karyo ke turataja cetanAno pheraphAra thaI gaye. AtmA dharma zravaNa karatAM paravaza thaI gaye. kAMI samajI zako nahI. eTale muMjhAIne uThI javA mAMDyuM. ajJAnanuM jyAre jyAre baLa thAya che tyAre tyAre AtmA bhAna bhUlI jAya che, kRtyAkRtyanI sUja paDatI nathI, zAstranI vAta samajAtI nathI, saMsAra Asakti vadhe che, vinAzI padArtho upara meha vadhe che ane jyAre te padArthone vinAza thAya che tyAre zokagrasta thaI mAthuM chAtI vigere kUTe che. ajJAnatAne vilAsa varNavatAM pAra Ave tevuM nathI. te paNa zAstrakAra A eka lekathI keTaluM badhuM samajAve che - yo dhruvANi parityajya, adhruvaM pariSevate / dhruvANi tasya nasyanti, adhruvaM naSTameva ca // artha-je mANasa jinezvarene dekhADelo satya (Atmika) dharma eTale AtmAne sadgati ApanAra dAna, ziyaLa, tapa, zubha bhAvanA, sAmAyika, pratikamaNa, piSadha, jinapUjAdi vigere kiyAne tyAga karI adharma eTale mithyAdharmane seve arthAt jinavacane pramANe na karatAM ulaTo cAle. hiMsAdi durgatimAM ghasaDI jAya tevA kAryo kare, na khAvAnA padArtho khAya rAtribhUjana kare. ekaMdara majazekha kare, mana mAne te vastuenuM bhakSaNa karavuM, teja dharma mAnI tenuM ja sevana karyo kare, te tevA AcaraNavaDe satya dharmathI te bhraSTa thayo ne asatya-mithyAdharmanuM sevana karavAthI jyAre te mANasa maraNa pAmaze tyAre durgatimAM cAlyo jaze eTale ubhaya dharmathI bhraSTa thaI saMsAracakamAM bhramaNa karavuM paDaze. A Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 31 ). ajJAnadazAnuM pariNAma samajavuM. A pramANe bhavyajIvonI kapheDI sthiti ajJAnadazAthI thAya che. A jIva ajJAnatAne laIne te divase paNa kAMI laI zakyo nahI, ane te divasa paNa gumAvI beThe. terame divase pAchA zubha vicAro thavAthI ajJAna tarapha dhikkAra chuTyo ane vicAryuM je "samajAya na samajAya te paNa jinavANuM sAMbhaLavI. jinavANuM sAMbhaLavAthI karNa to pavitra thaze, nahI samajAya te gurU mahArAjane pUchIzuM.' ItyAdika sArA pariNAma thavAthI ajJAna kAThIyAne jItI jinavANI zravaNa karavA beThe. meharAjAne bAra subhaTo jItAI gayAthI ghaNe bhaya peThe, chatAM chello upAya ajamAvavA sArU teramA kutuhaLa nAmanA kAThIyAne ravAne karyo. kutuhaLa kAThIyo bhavya jIvanA zarIramAM peThe ke turataja cetanA bagADI. samAcAra paNa evA turataja maLyA ke-"bhAI! bahAra ramata ghaNIja sArI thaI rahI che, khAsa jevA lAyaka che." e pramANe vAta sAMbhaLIne turataja vyAkhyAna sAMbhaLatAM laghuzaMkAnuM bahAnuM kADhIne uDyo, bahAra jatAM kaI sArA mANase karyo "bhAI ! AvI amRta dhArA sarakhI jinavANIne cheDI kyAM jAo cho ? " paraMtu kutuhaLa kAThIyAnuM jora hovAthI teNe kahyuM-"zuM laghuzaMkA karavAne paNa nahIM javA de?" AvI rIte kahI bahAra gaye. bhAMDa, bhavAyA, nATakIyA vigere kutuhaLa jotAM ane ubhA rahetAM A divasa vItI gaye, paga paNa dukhavA na AvyA, bhukha uDI gaI, tRSA na lAgI, eka citta joyA karyuM. e pramANe A jIva nATakAdi kutuhaLa jovAmAM rAtrI paNa kADhI nAkhe, ujAgarA veThe, ubhuM rahe, dhakkA khame, apamAna sahana kare, paisAnI pAyamAlI kare, zarIrane herAna kare, paraMtu pratikramaNa sAmAyaka, jinapUjA vigere dharmakArya karatAM bahu vakhata Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) thaI gayAnuM bAnuM kArTI tajI deya. kriyA karatAM thAkI jAya, mArI zaktinathI, ubhA ubhAM kAusaggAdi karatAM paga dukhe che, ItyAdika dhArmika kriyAmAM bAnA kADhe. kutuhaLa kAThIyAnA jorathI upara batAvela nATaka jovAmAM kAMI kaThina na paDayuM. divasa cAlyA gaye, chevaTe sAMja paDI tyAre kAMIka zubha vicAra thaye, potAnI mUrkhAI daSTie AvI, pazcAtApa karavA lAgyuM. "Aja mAre sonAsarakho divasa bhAMDaceSTA jovAmAM phegaTa gaye, temAM kAMI lAbha thaze nahI, nukazAna ghaNuM thayuM, havethI he AtmA! AvI mUrkhAI karIza nahI. dhArmika kriyAmAM barAbara udyamavaMta thaIza te tArI jIMdagI saphaLa thaze." AvA vicAre karI have pachI kutuhaLa kAThIyAne Adhina nahI thavA bhavya jIva sAvadhAna thaye. rAga lAvaNu muja upara gujarI...) ALasa-maha-nidrA ane aho ! ahaMkAre, A jIva muMjhANa kare na dharma lagAre; bhaya-zeka-kRpaNutA-krodha karI bhava hAre, paNa cetana jarIye potAnuM na saMbhAre. rati-arati-labha-ajJAne-paDe aMdhAre, kutuhaLa karI prANI dharma kare nahi kyAre; A tera-kaThIyA mAre paNa na vicAre, rakhaDAve sahune e sahu A saMsAre. je cete te nara jIvana jarUrI sudhAre, pahoMce preme te bhaLajaLadhi kinAre bhAva kinAra; . ' nathI sAra lagAre A saMsAra asAre, karo dharma karo prabhu bhakti "bhakti" uccAre. 3. A pramANe upara batAvelA tera kAThIyA pitAnuM bhinna bhinna svarUpa dhAraNa karI bhavya jIvane jinavANuM zravaNa karatAM pAkA vina Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 33 ) bhUta thAya che. dhama sAMbhaLavA detA nathI. anaMta kALathI jIvanI pAchaLa lAgyA che. A tera divaseA gayA pachI paNa eka khIjA avAranavAra AvIne jIvane bahuja herAna kare che ane prathama khatAvela mAnava bhavAdi uttama sAmagrI maLyA chatAM A tera kAThIyAne vaza thayelA jIva sahaja vAramAM tamAma sAmagrI gumAvI dutimAM cAlyuM jAya che. kAThIyAne vaza thayeleA jIva kadAca jinavANI zravaNu kare, paraMtu temAMthI kAMi tattva nIkaLe nahI. sAMbhaLyu. paNa na sAMbhaLyA jevu thAya; kAraNa je jinavANI zravaNa karatAM chatAM kAMipaNa guNu na thayA, anAdi kALathI kuvAsanA na TaLI, sabhyakRtva darzIna na prApta karI zakayA, teA pachI tevuM zravaNu nakAmu gayuM emaja samajavuM. kharAkhara vicAra karI samaja rAkhI tere kAThiyAne dUra karI jinavANI zravaNa karavI ane tenuM manana karavuM, jethI AtmAne te hitazikSAnI kharAkhara asara thaze ane AtmAnA apUrva guNu samyakatva darzana prApta thaze. AtmAne hitazikSA. huM cetana ! have manuSyAvatAra pAmI, nirogI zarIra vigere zubha sAmagrI pAmI pramAda karIza nahI ane saMsAranI mAhujALamAM sAi narakagamana karIza nahI. vAraMvAra manuSya janma pAmavA da bha che. kAinI sAthe sAMsArika vastuo gaI nathI ane javAnI nathI. putra, dhana, strI dekhI tuM zuM mAha kare che ? are jIva! tu jarA vicAra kara. e kadApi tArAM nathI, tArI vastu tArI pAse che, tenI jo khAja kare te vAraMvAra janma maraNanA pherA karavA paDe nahI. smazAnavairAgyathI tArU kAMi hita thavAtuM nathI. tathA amuka sArA, amuka khAya ityAdika paralA 3 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 34 ) vamAM ramavAthI tArU'kAMihita thavAnu nathI, tu manamAM jANe che je huM tamAma samajuM chuM, para Mtu te mithyA che, kAraNa je tu tArA AtmakalyANamAM pravRtti karatA nathI. kakalaMkathI sahita evu De cetana ! tArUM vasavAnuM sthAna tapAsa, tAre kayAM nivAsa karavAne che? je sthAnamAM tuM hAla che te caMcaLa che, vinAzI che, kSaNabhaMgura che, gheADA divasa mATe che. AvA vicArA hai jIva ! mehanIya karmInA jorathI nahI thavAthI sAdhya sRSTi bhUlI jAya che ane khAvAmAM, pIvAmAM, paheravAmAM, eDhavAmAM, gADI gheADA khelAvavAmAM, mAtA pitA putra kalatrAdinI sAra-saMbhALamAM eTale sudhI tuM khuMcyA che ke anaMta sukhanuM kAraNa samyaktva ratna ekadama najIkamAM heAvA chatAM meLavI zakayA nathI. bhAgyahinane uttama vastu hAthamAM AvI zake ja nahI. te bAbata zAstrakAre kahyuM che je-- jaha ciMtAmaNirayaNaM, sulahaM nahu hoi tucchavihavANaM / guNavihavavajjiyA, jIyANaM taha dhammarayapi // a--jema tuccha vaibhavavALA puNyarahita jIvezane ciMtAmaNi ratna sulabha na hoya, tevIja rIte guNurUpI vesave karI rahita jIvAne dharatna paNa sulabha na ja hAya. vivecana--puNyarahita jIvA majurI ghaNI kare, zarIre kaleza ghaNA sahana kare, svadeza cheADI paradeza jAya, TADha, tApa, bhukha, tRSA vigere asahya kaSTo sahana kare, chatAM te kaneA AThamA bhAga paNa dharma sAdhanamAM kaSTa nahI karatAM byatha janma gumAve che. dharmaratnane meLavI zakatA nathI. te A jIvAnI ghaNIja ghelachA-mUrkhAI nahIM teA khIjI zuM samajavuM ? juo ! suyagaDAMga sUtrakAra upadeza detAM zu' batAve che ? Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 35 ) saMbujjhaha kiM na bujjhaha, saMbohi khalu pecca dullahA / no hu vamaNaMti rAino, no sulahaM puNaravi jIviyaM / / artha-he bhavya prANIo! tame bedha pAme, kema bodha pAmatA nathI ? paralokamAM badhiratna maLavuM muzkela che. gayA rAtri divase pAchA AvatA nathI ane dharma sAdhana karavAne gya jIvita pharIthI maLavuM sulabha nathI. vivecana-A jIvane anaMtAnaMta duHkha sahana karatAM- anaMta puNala parAvartana kALa saMsAramAM bhramaNa karatAM, samyaktva ratna grahaNa karavAno samaya bahu suMdara AvyuM che. paralokamAM samyakatva pAmavuM bahu kaThina che. je je divase ne rAtrI jAya che te pAchA AvatA nathI. AyuSyane kApI nAkhe che. pachI tevI sAmagrI maLatI nathI, hAla maLI che, chatAM pratibaMdha nahIM pAme te pachI adhogatimAM cAlyo jaIza. temAM zuM Azcarya ? A hakIkata bahu ja lakSamAM rAkhavAnI che. he jIva! tAre yAda rAkhavuM joIe je saMsAramAM thoDI mudata mATe bhegA thayelA kuTuMbAdika tamAmanuM kArya karavAnuM zIrapara AvyuM te paNa potAnuM na bagaDe, parabhavanuM-durgatinuM Ayu na baMdhAya, te nizAna kadApi bhUlavuM na joIe. bhUlIza te mUrNa ane gamAra kahevAIza. AtmahitanuM sAdhya je pAra pADavuM hoya to jevI saMsAranA padArtho upara AnaMda ane Asakita che, tevI ja AnaMda ane Asakita AtmakalyANa karavAmAM kara. je karIza te samyakatva ratna eka aMtarmuhUrtamAM maLI zakaze. Atmika bhAvamAM AnaMda prApta karavA mATe ALapaMpALa cheDI de, ArtadhyAna razadradhyAnane dezavaTe Apa. jaDa caitanyanI oLakhANa kara, mAruM zuM ane pArakuM zuM? tene samaja. mArgathI bhUlyo paDayo chuM ke mArga Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 38 ) upara caDayA chuM ? te vicAra kara. jo cidAnaMdajI mahArAja A cetanane hitazikSA detAM Atmika bhAvamAM lIna thavA mATe zuM kahe che-- caMdra.bhUlA bhamata kahA me ajAna ! AlapaMpALa sakala tuja mUrakha, kara anubhavarasa pAna; bhUlA. Aya mRnAnta gahegA eka dina, hira jema mRga acAna; heAyagA tana dhanathI tu tyArA. jema pAkA tarUpAna; bhUlA, bhamata kahA khe annana ! mAta tAta tarUNI suta seti; garaja na sarata nidAna; cidAnaMda e :vacana hamArA, dhara rAkhA pyAre kAna--bhUlA. ciAna dajI mahArAjanAM A amRta samAna vacana kharAkhara manamAM dhArI rAkhavA lAyaka che. cidAnaMdajI mahArAja A cetanane zIkhAmaNu detA samajAve che tenI upara kharAkhara dhyAna Ape. huM cetana ! huM AtmA ! tuM ajANyA mANasanI mAphaka kayAM rakhaDatA kre che. jema kei dezamAM ke zaheramAM ApaNe javu hAya paNa tenA rastA jANutA na heAie te rastAmAM phAMphAM mAravA paDe che; tema ajANyA mANasanI mAphaka huM cetana! tuM kayAM rakhaDayA kare che ? ATalA uparathI vicAra thAya che je ApaNe anAdi kALathI bhUlA bhamIe chIe, jo bhUlA na bhamatA heAta tA jaladIthI AtmAnA avyAmAdha sukhanA khajAnA pragaTa karI meAkSamadiramAM lIlA lahera karatA hAta, paraMtu bhUlA paDyA tyAM zI vAta karavI? ApaNe savArathI uThI rAtrI sudhI aneka kAryo karIe chIe, khA ie chIe, pIye chIe, vyApAra karIe chIe, dhana ekaThuM karIe chIe, paherIe chIe, eDhIe chIe, A sivAya bIjA paNa aneka kAryo AkhA divasa karIe chIe, gheADIvAranI paNa navarAza ApaNune maLatI nathI. lezamAtra eka kAma enDru thAya tA khIjA cAra kAryo ubhA karavA taiyAra chIe, paraMtu kAi eka Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 37 ) p paNu kArya karatAM ApaNe bhUlA paDyA chIe evA, vicAra thatA nathI. rastA zeAdhatA hAie ane hAtha na Ave te gabharAi jaie, evA teA pratibhAsaja koI divasa thatA nathI. ApaNe tA jANe ke sarva kAma peAtAnAM hoya ane ApaNeA te kAryanI sAthe-vastunI sAthe sAcA saMbaMdha hAya. evuM dhArIneja karatA hAie ema lAge che. kAi divasa paNa te kArya karatAM evu te lAgatuMja nathI je ApaNI vastu khAvAi gai che, ane te zeAdhavAne ApaNe prayatna karIe chIe, paNa te ApaNane hajI jaDatI nathI. athavA ApaNe iSTasthAne jatAM mArga cUkayA chIe ane sAcA rastAnI zeAdhamAM chIe. jyAre A pramANe lAgatuM nathI tyAre ALapaMpALa zabdamAMja tene javAkha AvI gayA. ApaNe je kArya karIe chIe, je kArya karavAmAM ApaNane lezamAtra Amahita karavA phurasada maLatI nathI, te sa te ALapaMpALa ja che, ema huM cetana ! samaja, dareka kArya karatAM kAMi sAdhya hAryuM joie, evA sAdhAraNa niyama che. prayeAjana vinA maMda (mUrkha) mANasa paNa pravRtti karatA nathI, tethI ApaNA kAryanuM paNa sAdhya na heAya te ApaNe paNa mada ane mUrkha ja gaNuAe. A pramANe hAvAthI ApaNAM saMsAranAM kAryAnuM sAdhya zuM che ? tenA vicAra karIe teA jaNAi Avaze ke-emAM kAMi DhaMgadhaDA nathI; ALapa'pALa ja che. savArathI sAMja sudhI kAma karI paisA pedA karanArane pUchaze je paisA meLavIne zuM karazeA ? ' teA javAkha hasavA jevA maLaze, AkhA divasa dharmakArya vinA nakAmA TAima gALanAra ane mApanI puMjI beThAM beThAM khAnArane jIMdagInu sAdhya pUchaze te khAvuM, pIvu, ezaArAma karavA vigere vigere javAba maLaze, paraMtu yathArtha vastunuM pratipAdana karI, saMsAra uparathI rAga uThI jAya, rAgadveSa kamI thAya, AtmakalyANa jaladI Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 38 ) thAya, tevo javAba keI Apaze nahI. paisA kamAvA, chokarAone vAraso ApI ja, khAvuM pIvuM, sagAM saMbaMdhInA vyavahArika kAryo karI ApavAM, regI thaI pathArIvaza thavuM ane chevaTa maraNa Ave tyAre cAlyA javuM. A pramANe dhamAlamAM ne dhamAlamAM aMdagI khalAsa thaI jAya, chatAM A jIva temAMja AMkho mIMcIne cAlyA jAya che. paisAnI IcchAne cheDe AvatuM nathI. hajAra thAya to lAkha, lAkha thAya koDa, kroDa thAya te abaja, kharva, mahAparva, chevaTamAM rAjapadavI devalokane IndranI padavI sudhI paNa IcchAnI pUrti nahI thavAthI saMtoSa thato ja nathI. zrI uttarAdhyayana sUtramAM IcchA AkAza samAna batAvI che. AkAzano pAra nathI tema IcchAne paNa pAra nathI. je saMtoSane hAthamAM grahaNa kare teja IcchA aTakI paDe. - eka kavie kahyuM che je- je daza vIza pacAsa bhaye. zata huI hajAra tuM lAkha magegI. keDI abaja kharva asaMkhya, dharApati hekI cAha lagegI; svarga pAtAlake rAjya kare tRSNA adhikI ati Aga lagegI, suMdara eka saMteSa vinA, zaTha terI te bhukha kabI na bhagI. AvI rIte saMtoSa vinA icchAnI tRpti thatI nathI. kadAca svayaMbhUramaNa samudrane pAra pAmI zakAya, paraMtu lebhasamudrane pAra pAme ghaNeja muzkela thaI paDe che, jethI DhaMgadhaDA vinAnuM jIvana pUrNa thaI jAya che. pilgalika vastunI prAptimAM keIpaNa prakArane kharo AnaMda che ja nahI. AthI vastuprApti ke dhanaprApti kharUM sAdhya hoI zake ja nahIM, kAraNa ke te nAzavaMta svabhAvavALuM che. tyAre A badhI pravRtti zAmATe? A tamAma dhamAla kene mATe? A bAbatanuM aMtima lakSya zuM samajavuM? Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 39 ), kAMIka vadhAre manana kare, vicAra kare, dIrdhadazIpaNe avakana kare, vicAra karatAM karatAM dhanaprAptinA aMge chevaTa A dhamAla padgalikaja daSTigocara thaze. kIrtine mATe je pravRti karavI te paNa tyAga karavA lAyaka che, kAraNaje te mAna kaSAyano bheda hovAthI pagalika che, ane nAma te koInuM amara rahevAnuM nathI, rahyuM nathI, kIrtinI khAtara je je dhArmika pravRtio karavAmAM Ave te paNa barAbara pUrepUrI phaLavatI thatI nathI. paulika vastunI Asaktine lIdhe tenuM tyAjya svarUpa samajyA pachI paNa ghaNakharA tyAga karI zakatA nathI. teTalA mATe ja cidAnaMdajI mahArAja kahe che je-"he cetana ! tuM ajJAnInI mAphaka bhUla paDI kayAM - TakayA kare che? jarA vicAra te kara. tArA mArganuM avalokana kara. mArgathI bhUlA paDelA vaTemArgunI mAphaka ADA avaLA raste kayAM gamana kare che? A tamAma ALapaMpALane choDI daI anu. bhava rasanuM pAna kara, jethI tane temAM e AnaMda Avaze ke te AnaMda tuM koIne kahI paNa zakIza nahI. tArA AtmAmAM ghaNe prakAza thaze, ne tArI A bhavayAtrA nakAmA pherA jevI na thatAM kAMIka saphaLa thaze." A bhavanI yAtrA saphaLa karavA mATe anubhava jJAnanI prApti karavI eja kharUM tattva che ane tevA anubhava jJAnathI ja karmabaMdhana aTakaze, padgalika vastuo uparathI rAga uThI jaze ane jIvana saphaLa thaze. - gajhala meghere deha A pAme, juvAnI jeramAM jAmI; bhajyA bhAve na jagasvAmI, vadhAre zuM karyo sAre paDIne zakhamAM pUrA, banI zRMgAramAM zarA; karyA kRtya bahu burAM, patAvyo zI rIte vAre... bhalAI nA jarI lIdhI, sumAge pAI nA dIdhI; " kamANuM nA kharI kIdhI, kahe kema Avaze Ara. 2 3 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 40 ) gumAne chaMdagI-gALI, na ANuM vIranI pALI; jaze anta are ! khAlI, laI basa pApano bhAre.... 4 nakAmA zokhane vAmo kare upakAranA kAmo: acaLa rAkho rUDA nAma, vivekI vAta vicAre. 5 sadA jinadharmane dharaje, gurU "bhakti" sadA karaje; cidAnaMda sukhane varaje, vivekI vAta vicAro.. 6 A pramANe hovA chatAM koIpaNa nahIM samaje te huM ne mArUM karatAM karatAM jevA anaMtA bhava niSphaLa gayA tevI rIte A bhava paNa niSphaLa jaze ane jema mRgane (haraNane) acAnaka siMha pakaDIne mArI nAkhe che, tevI ja rIte kALarAjA (mRtyu) tane ahIMthI acAnaka upADI jaI tArA jIvanane aMta lAvaze. te vakhata tAre ekalA sarva vastuo sI, dhana, ghara, hATa, havelIo vigere cheDIne cAlyA javuM paDaze. zAstrakAra kahe che je jaheha sIho va miyaM gahAya, maccU naraMNei huaNtkaale| na tassa mAyA na piyA na bhAyA, kAlaMmi tammi saharA bhavanti / jema siMha mRgalAnA TeLAmAMthI mRgalAne pakaDI jAya che, tevI ja rIte aMtakALe kuTuMbAdikanA TeLAmAM rahelA A jIvane mRtyu pakaDI jAya che. te pakaDatI vakhate maranAra jIvane mAtApitA priyA bhAI kaI bhAgI thatA nathI. arthAta duHkhamAM bhAga letA nathI-maraNathI choDAvatA nathI. na javuM hoya te paNa jIvane baLAtkArathI javuM paDe che te cekasa samaja. maravuM ene saMdeha hakIkata che-zaMkA vagaranI vAta che. moTA meTA mAnyAtA tathA rAvaNa jevA rAjAo, cakravartio, balade, vAsude, Indro jevA paNa samaya Avyo tyAre potapotAnA sthAna cheDI cAlyA gayA che. teo evA baLavAna hatA ke AkhI pRthvIne uthalapAthala karI nAkhe, chatAM eka kSaNavAra paNa AyunI sthiti vadhArI Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 41 ) zakyA nathI ane tevAonI pAchaLa rahelI traddhi siddhi ke parivAra keInI sAthe gayo nathI ane javAnuM paNa nathI. to pachI tane he cetana ! te kALarAjA orcita pakaDaze temAM zuM Azcarya! AvI cekasa nizcayAtmaka bAbata hovAthI tAre atyArathI ja jAgrata rahevAnI jarUra che. temAM khAsa dhyAnamAM rAkhavA lAyaka bInA eja che je kaye vakhate A mRtyarUpI siMha AvI tArI upara phalaMga mAraze ane tene pakaDIne dehathI bhinna karI nAMkhaze. tenI tane khabara nathI ane te bAbatanI vIza kalAkanI te dUra rahI paraMtu eka miniTanI paNa tane noTIsa maLavAnI nathI ane te avasthA prApta thavAnI che te cekasa che. tenI sAthe eTaluM paNa cekasa che je tArI pAse je je vastuo haze, tArA tAbAmAM tArI mAlIkInI je je vastuo haze te sarva ahIM rahI jaze, temAMnuM keIpaNa tArI sAthe AvavAnuM nathI, tuM laI jaI zakavAno nathI, tAre ekalA cAlyA javuM paDaze ane tene keInI sAthe eka miniTa paNa vAta karavAno ke bhalAmaNa karavAno avakAza maLaze ke nahI te paNa cekasa nathI. tema tArA jIvanamAM karelAM duSkRtyene pazcAttApa karavAno paNa samaya maLaze ke nahI te paNa cokasa nathI. paraloka gamana karavuM, vastu mAtra cheDavI, te cokaksa che. kAraNa je saMsArI jIvo maraNadharmavALA che te bAbata samarAdityanA rAsamAM padmavijayajI mahArAja kahe che ja maraNadhama sahu jIvaDA, hA hA bhava gayo eLe re; narapati surapati saha jaNA, navI dIse keI kALe re. athIra saMsAra eNIpere. 1 dhanya te zeTha senApati, ciMtAmaNi sama jANuM re; ghara cheDI vrata Adare, dhanadhana tAsa kamANa re. athIra saMsAra epere. 2 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (82) A gAthAmAM paNa eja mAmata batAvI je 'saMsAramAM tamAma jIvA maraNudhama vALA che. vastu mAtra anitya ane kSaNabhaMgura che. ciMtAmaNiratnathI adhika dharmaratna grahaNa kare, vrata paccakhkhANu aMgIkAra kare ane samajapUrvaka ghara Rddhi vigerenA tyAga kare tevA jIvAnIja sAcI kamANI che.' bAkI teA mAgI lAvelA AbhUSaNe| jema pAchA ApavAM paDe che, tevI rIte saMsAranI vastu mAtra pAchI ApavI paDaze. te AmatanuM samarthana karatAM zrIyazeAvijayajI mahArAja jJAna-sAra aSTakamAM kahe che je-- pUrNatA yA paropAdheH, sA yAcitakamaNDanam / yA tu svAbhAvikI saiva, jAtyaratnavibhAnibhA // 1 // zabdA --paudgalika vastuthI utpanna thayelI je pUrNatA te mAgI lAvelA ghareNA sarakhI che; paraMtu svabhAvajanita je pUrNatA che te utkRSTa ratnanI krAMti sarakhI che. vivecana--dhana, ramaNI, deha, svajana, rUpa, saiAbhAgya, maLa, ceAvana, aizvarya Adi pAgalika padArthonI prAptithI thatI je pUrNa tA-saMgrahatA, te yAcanA karIne mAgI lAvelA kaMkaNa kuMDala ka MdArA kaDI vigere AbharaNA sarakhI che. jema mAgI lAvelA ghareNAM lAMbA divasa rAkhI zakAya nahI, muddata thaye pAchAM ApavA ja paDe. kAi zeTha peAtAnA putrane paraNAvavA vakhate khIjA dhanADhyane gherathI putrane paherAvavA mATe ghareNAM amuka muddata karIne mAgI lAve, pachI mudata pUrI thAya ke turataja utArIne pAchAM ApavAM paDe, tevIja rIte pAdgalika vastunI pUrNatAthI bharelA jIvane AyurUpI mudata pUrI thaye tarataja pUrNatA mUkIne cAlyuM javuM paDe, kAMipaNa sAthe lai javAya nahI. sajama nahI grahaNa karelA cakravatio tathA vAsudevA, prativAsudevA, rAjA mahArAjAo, Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (43 ) peAtAnI pUrNatAe ketAM rAjyaRddhie cheDI cheDIne narakAdika gheAra durgatinA bhAjana thayA ane tyAM asahya du:khA bhAgavavA lAgyA. cakravarti jo sajama grahaNa kare tAja sakaLa karmanA kSaya karI meAkSe jAya athavA devalAkamAM jAya, paraMtu saMjama na grahaNa kare ne AkhI jIMdagI mAgI lAvelA ghareNA jevI pAgalika pUrNatAmAMja vItAve te sAtamI narake jAya. keTalAka AcAya kahe che je pahelI, khIjI, trIjI, ceAthI, pAMcamI, chaThThI, sAtamI- A sAtamAM game te narake jAya ane pUrNatA pAchI soMpavI paDe. A samaMdhamAM brahmadatta cakravarti, subhUma cakravarti vigerenA dRSTAMtA prasiddha che. AvI pUrNatA jIve bhavacakramAM bhaTakatAM ghaNI vAra prApta karI, paNa kAI kArya siddha thayuM nahI, tyAre jJAnAdi dharma je AtmAnA guNa che tethI thatI je pUrNatA teja sAcI pUrNatA che te keAi divasa paNa AtmAthI judI nahI. pADavAvALI ciMtAmaNi Adi uttama jAtinA ratnanI kAnti jevI che. eTale jema zreSTa ratnanI kAMti jyAM sudhI te ratna vidyamAna hoya tyAM sudhI tenI sAtheja rahe che, tevIja rIte AtmAnI je svabhAvika pUrNatA che te paNa AtmAnI sAtheja anaMta kALa sudhI rahe che. AvI sAcI pUrNatA prApta karavA jyAM sudhI udyama nahIM kare tyAM sudhI janma maraNanA pherA TaLavAnA nathI. atyAre te maraNu zabda paNa tane kaDavA jhera jevA lAge che; kASTha maraNu saMbadhI zabda uccAra kare te paNa tane te apamagaLa lAge che paraMtu e bAbatamAM tArI huM cetana ! mATI bhUla thAya che. tuM jANe che ke je sthitine meTA cakravarti ane tIkarA paNu ulaMdhI zakyA nathI, je sthitinA pratikAra moTA dhanavatarI vedA paNa karI zakayA nathI, te sthitinI taiyArIne tu' apamagaLa mAne Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, te moTI bhUla kare che. ane te bAbata phegaTa baMda kare che, mATe te maraNanI sthiti barAbara tapAsI haiye avalaMbana kara. e maraNathI have DaravAnI jarUra nathI. paraMtu tenA saMbaMdhamAM amuka dhAraNa karavAnI jarUra che. cetana te kadApi maraNa pAmanAra nathI, e cetananI ajarAmaratA zAstraprasiddha che. zarIrathI cetana bhinna thAya che te sthitine maraNa kahevAmAM Ave che. keTalAka mUDha prANuo saMsAranA duHkhathI kaMTALIne maraNane Icche che, paraMtu saMsAranA duHkhathI vyAkuLa thayelAne chuTavAne e mArga nathI. jene khasa thaI hoya tene tenApara jarA khaNavAthI sAruM lAge che, paraMtu pariNAme vadhAre vadhAre duHkha utpanna thAya che. te khasane maTADavAnuM kAraNa khaNavuM te nathI, paraMtu tenuM barAbara auSadha karavuM te che. tevI ja rIte saMsAranA dukhathI kharekharI tapata lAgatI hoya te tene upAya maraNanuM zaraNa mAgavAmAM nathI, paraMtu duHkha kadApi Ave ja nahIM tevA upAya zodhavAmAM che. A pramANe vastusthiti hovAthI du:khathI kaMTALo utpanna thayA hoya to paNa kadApi maraNane IcchavuM nahIM, temaja Akhare marI javuM che, AvA vicArathI DarI paNa javuM nahIM. tema karavAthI ke kAyara thavAthI koI prakArane lAbha nathI. zAstrakAra kahe che - dhIreNavi mariyavvaM, kAuriseNavi avassa mariyavvaM / tamhA avassamaraNe, varaM khu dhIrataNe mariuM // dhIrane paNa maravAnuM che, ane kAyarane paNa maravAnuM che, baMne prakAre maraNa to cheja temAM pheraphAra te thavAne nathI ja, te pachI dhIrapaNAvaDe karIne maravuM teja ghaNuM utama maraNa che, bAkI te kAyara thaIne anaMtA maraNa ryA che. zrIuttarAdhyayana sUtranA navamA Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (45) pratyekabuddha adhyayanamAM yugabAhune potAnA bhAI maNirathe zastrathI. eTalo badho mAra mAryo ke maraNanI taiyArI thaI gaI, razadradhyAna thavAne samaya najIka AvyuM, chatAM te yugabAhunI strI madanarekhAe nijhAmaNa karAvI; paMca parameSTInA smaraNamAM lIna karyo, zatru mitra upara samabhAva rakhA, maraNa sudhare tevI rItane sacoTa upadeza devAvALI banI, jethI yugabAhu DIkavAranA zubha adhyavasAyathI kALa karI pAMcamA brahma devalokamAM devatA thayA. dhIrapaNuthI maraNa thayuM to durgati na thaI. kadAca kAyara thaIne he cetana ! marIza te maraNa kAMI dUra jatuM nathI tema aTakatuM nathI. mATe keI sAthe sakhata vera virodha rAkhavo nahIM. kadAca keInI sAthe kheda ke belAcAlI thaI hoya te tenA mATe kSamA yAcanA karI sarva jInI sAthe veravidha khamAvIne zAMtipakaDavI. jethI sAmo mANasa paNa prAyaH vaira kADhI nAkhaze, je tuM tema nahI kare te vairano pravAha bhavAMtaramAM cAlu ja raheze. jenuM jIvana pavitra che te jIvane maraNa samayamAM kaI prakAre duHkha thatuM nathI, jenuM jIvana kaDI sthitivALuM che, tene ahIMyAM paNa duHkha ne parabhavamAM paNa du:khanI zreNi che, mATe jIvana sudhAravuM te khAsa kartavya che. zuddha jIvanavALAne maraNanA vicAramAM duHkha nathI, zaka nathI, kheda nathI. AvuM uttama jIvana manuSya bhava vinA bIje nahI thaI zake, mATe che cetana ! barAbara kammara kaza, ane vicAra kara ke A bhavamAM dharma ArAdhanA mATe je sagavaDa maLI che, je jogavAIo prApata thaI che, te vAraMvAra maLatI nathI, jethI te maLelI jogavAIothI Atmahita karI levAmAM na Ave te tenA jevI bIjI gaMbhIra bhUla nathI. aneka prakAranI uttama jogavAIthI bharapUra mAnava bhava nakAme cAlyA jAya te bahuja khoTuM thayuM gaNAya. ajANajI te khAvApIvAnI vastuo meLavavI, dhanasaMcaya kare, putra Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (46 ) paiAtrAdika parivAra vadhAravA, rahevA mATe navA navA baMgalA anAvavA ane sAcI khATI rIte peAtAnI mAna pratiSTA vadhAravI emAMja guMthAyelA hAya che; tevA ajAgu jIvA teA mAthI bhraSTa thaI saMsArazerImAM bhUlA paDIne anAdi kALathI bhaTakayA ja kare che. tevA jIvAne sAcu sukhanu sthAna je mekSa te bahuja dUra rahe che. tene khyAla paNa tevA ajANune AvatA nathI. te sukhane prApta karavA bhAvanA pazu thatI nathI ane peAtAnI jIMdagIbharanI kapaTa, dagA, pAzalA, jUTha, cArI, paradArAgamana vigerethI thayelI adhama dazAne dUra karavAnA AtmA sAthe vicAra pazu thatA nathI. evA prANIe saMsAramAM Asakata rahI ADA avaLA gAthAM khAdhA kare che ane aneka prakAranI upAdhiothI vyApta thai bhAre thatA jAya che. evA jIvAnA mananA pirAma, tenI pravRttio, tenA vicAro vigere tapAsyu hAya tA aneka prakAre sAMbhaLanArane paNa kaMTALe Ave tevA hAya che. AvI sthitimAM huM cetana ! majA nathI. e sthitithI cArAsI lAkha jIvAyeAnimAM navanavA bhavA karavA paDaze, tiryaMcagatimAM kutarA, khIlADA, vyAghra, siMha, uMTa, sarpa, gadheDA, gheADA vigerenA bhavA karavA paDaze ane bhavabhramaNa ubhuM raheze. mAnavajIvana hAtha AvyA chatAM, durgatinA bhavA utpanna karyo, temAM keTaluM khANuM ? keTaluM nukazAna thayuM? kadAca tuM huM cetana! ema mAnatA haiza je mane mArAM mAkhApa, strI, putra, mAmA, mAsI vigere sukha Apaze, tethI teenI khAtara prayAsa karI kAMi prApta karI rAkhuM, athavA teonA AdhAra rAkhI huM saMsAramAM masta rahuM, te te paNa tArI mATI jabarajasta bhula che. je jJAnI mahArAja kahe che je kAraNa Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (47) mA jANasi jIva tumaM, puttakalattAi majjha suhaheu / nivAM vaMdhama, saMsAre saMsarAI che ? arthahe jIva! A saMsAramAM ekAMta duHkhanA hetu putra, strI, mitro vigerene tuM sukhanA hetu jANuza nahIM. kAraNa ke saMsAramAM bhramaNa karatAM jIne e putra, strI, mitro vigere sagA saMbaMdhIo jabarajasta karmabaMdhananA kAraNa che, paraMtu tane saMsAramAMthI choDAvIne muktimaMdiramAM pahoMcADanArAM nathI. keTalIkavAra ApaNe vyavahAramAM tapAsIe chIe tyAre sagAMsaMbaMdhIne neha kSaNika mAluma paDe che. dhananI khAtara bhAIone paraspara laDatAM joyA che, ane te evA to laDe che, phleza kare che ke ekabIjAne pANI pIvAne paNa saMbaMdha raheto nathI. mAtApitAnA snehamAM paNa svArthane sneha keTale badhe jovAmAM Ave che. teo paisA kamAvAvALA putra ane nahIM kamAvAvALA putro tarapha keTaluM aMtara rAkhe che te joI zakAya che. A te vyavahAramAM ApaNe joyuM paraMtu Atmahita karavAnAM kAryamAM te teo taraphathI ghaNI ja aDacaNo ubhI karavAmAM Ave che. AtmasAdhana karanAra putrano tIraskAra karavAmAM Ave che ane chevaTe tene samajAvI-phosalAvIne saMsAramAM kheMcI lAvavAno prayatna sarvatra jevAmAM Ave che. tenI sAdhyadraSTimAM madadagAra banavuM e to seMkaDe nevuM TakA te abhAva rUpa che. jo ke kALarAjA ecite game tyAre garadana pakaDe te vakhate tene aTakAvavA samartha thatAM nathI. AthI zAstrakAra tatvadaSTithI dharmamAM vigna karanArane zatrubhUta kahe che. juo:maataapitaasvsRgurushc tatvAda, prabodhya yo yojati zuddhamArge / na tatsamoriH kSipate bhavAbdhau, yo dharmavinAdikRtezca jIvaM / / Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) a--je mANasa zAsranI AjJAnusAra khAdha karIne zuddha mArgamAM khIjA jIvane joDe che teja tattvathI kharI rIte tenI mAtA, tenA pitA, tenI mhena ane teja sugurU kahevAya; paraMtu je dharmamAM vinna karavAvALA mAtApitArdika athavA game te hAya tenA samAna bIjA koi zatru nathI, zAthI je te dharmamAM vighna karI A jIvane durgatimAM nAkhe che. vivecana--eka adbhUta AzcaryanI vAta che je anaMtakALathI bhavabhramaNa karatAM mahApuNyanA udayathI manuSyabhavAdi uttarAttara zuddha sAmagrI jIvane maLI, gurUmahArAjanA amRtasarakhI saMsArane chedana karanArI dezanA sAMbhaLI, jIva pratidha pAmyA, saMsArane tyAga karI paramezvarI pravRjyA grahaNa karavA ujamAla thaye, te samayanI cAritranI zuddha bhAvanAthI chaThThA sAtamA guNaThANAnA mAlIka thayA, te mArgathI heThe pachADI sa`sAramAM bhaTakAvanAra mAtApitAdikane A jIva hitakArI mAne che; paraMtu tatvaSTithI tapAsa karatAM, zAsrakAra temane zatrusamAna kahe che te kharAkhara che. kAraNa je zatru hAya te sAmA mANasanu dhana khAvarAve ke jI game te nukazAna kare, tema A jIvane ucca keATI upara caDatAM nIce pachADyo teNe keTaluM nukazAna karyuM ? keTaluM AMtarika dhana khAvarAvyuM ? te huM cetana ! kharAkhara samaja. A kAraNathI sAMsArika sagAM snehIenI khAtara rAta divasa Ara Mbha samAraMbhamAM macyA rahevuM ane AtmahitanI pravRtti na karavI te bhUla bharelu kArya che. kharAkhara vicAra karatAM jaNAze ke A jIva dhanaprApti vigere pAdagalika vastuAmAM lalacAi jai tenI khAtara jIMdagI pUrI karavAnIja vAtA kare che te asatya che; sAcI vAta te tene dhana upara anAdi kALathI evI tA mUcho lAgI che je tenI prAptinA ane tenI Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 49 ) sAcavaNInA vicAramAM tene eTalA badhA Ana Mda Ave che je te dhananI khAtaraja dhana pachavADe mAMDyo rahe che, AgaLa pAchaLanA vicAra karyAM vagara emAMja Asakata rahe che, ane tenI sAthe evA jorathI gAMTha khAMdhe che ke jANe koi divasa tenA vicAga thavAnA ja na heAya. A AkhI mAnyatA bhUlabharelI hAvAthI pariNAma viparIta Ave temAM zuM Azcaya ? huM cetana ! jo tAre ucca kATI upara caDavu hAya, Atma kalyANa karavu hAya teA zuddha aMta:karaNathI zuddha bhAvanA pragaTa kara. thoDA divasamAMja kArya sAdhI le, uttama narabhavAdi sAmagrIthI gajasukumALa, dhanAkAkanI, dhannA zAlibhadra, meghakumAra, A kumAra, mRgAputra, anAthImuni, khaMdhakamuni, DhaDhaNuRSi, AMjharIyA muni vigere mahAmunimata go A sa'sArane asAra samajI, du:khanA ejArUpa jANI,viSayasukhane viSanA pyAlA sarakhuM samajI, sajama grahaNa karI, AtmakhajAnA pragaTa karI gayA. teja utama narabhava, uttama kuLa, nirAgI zarIra vigere sAmagrIne tuM kema gumAve che ? vibhAva dazAmAM kema paDyo che? tenA vicAra kara. vaLI tane jenA upara atyaMta rAga che, te zarIra pazu tArU nathI, teA pachI mAtApitA putra kalatrAdghi huM cetana ! tArAM sagAM kevI rIte thaze ? tane vedanAmAMthI kevI rIte cheDAvaze ? paraleAkamAM kevI rIte sahAya karaze ? kAraNa ke cAda rAjaleAkamAM A jIva svakarmonusAra kayAMye utpanna thai jaze ane kuTu khAdika paNa kAMi vIkharAI jaze te tuM pratyakSa jue che. vaLI A zarIra paNa traNa mitrapaikIne nityamitra hAvA chatAM maraNu vakhata sahAya nahIMja kare, tane jaladI kADhI mUkaze, tAre jarUra nikaLavu paDaze; je zarIra mATe aneka pApA karyo haze, 4 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) nahIM khAvAnA padArtho abhakSya anaMtakAya vigere khAdhA haze, DI hAkA gAMjo vigere pIdhA haze, rAtribhAjana paraDhArAgamana vigere akRtya karyA haze, sArA sArA padArtho khavarAvI khuba puSTa anAvyu haze, te tArA udArika zarIrane eka ghaDIvAra paNa kAi gharamAM rAkhaze nahIM, paraMtu bhasmIbhUta karaze. te zarIranA paramAe cAda rAjaleAkamAM rahelA paramANuo tathA skaMdhA vize ramAM bhaLI jaze. 6 zrIpannavaNAsUtranA AThamA zarIra padmamAM kahyuM che ke A jIve anatA zarIra mUkayAM, te zarIra tamAma bhavanAM vIkharAi gayA, tevIja rIte A bhavanuM udghArika zarIra paNa vIkharAi jaze, te cAkasa dhArI rAkhaje. tane tA cAra hAthanI lagATI paherAvI vi dAya karaze. kuDakapaTa deMgA pAsalA anIti vigere pApakama karI dhana bheLuM karyuM haze te te kuTu khAdika bhAgavaze. ahA ! kevI mUrkhAi ! kharekhara pUrI mUrkhAi samajavI. potAnuM dhana-jJAna darzana cAritrane prApta karavAnA ratna ciMtAmaNi jevA samaya gumAvI beThA. sAra kAMi lai zakayA ja nahI. pArakuM sudhAravA gayA te paNa sudhArI zakayA nahIM. kAraNa ke sarva jIvA pAtapAtAnA krodhina che, jethI bhaluM ke khurU' kAi karanAra nathI, mAtra zubhAzubha kAryonA te nimitta mAtra che. mAtapitA peAtAnI putrIne sArA khAnadAna kuTuMbamAM sArUM muhUrta jovarAvI paraNAve che, paraMtu bAinu puNya Achu hAya che te TuMka samayamAM te vidhavA bane che. vaLI garIkha kuLamAM paraNAvI hAya paraMtu khAi puNyazALI hoya tA sukhI thAya che. zAstramAM tevAM ghaNAM dRSTAtA che. mayaNAsuMdarI ane surasuMdarInA adhikAra zrIpAlacaritramAM savistara che tethI puNya prakRti ane pApa prakRtinu phaLa spaSTa samajAya tema che. mATe tevA jUThA kuTubAdikanA mAhamAM nahIM muMjhAtA Atmika Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmI pragaTa karavA udayamavaMta thaje. nizcala cittathI zubha bhAvanAmAM ArUDha thaIza te AtmilakSamI pragaTa thatAM vAra nahIM lAge. corI karanArAone paNa zubha nimitta maLavAthI-zubha bhAvanAmAM ArUDha thavAthI AtmAne khajAna prApta thayA che, mukitapadane pAmyA che. te cAra ceranuM daSTAMta nIce pramANe zubha bhAvanA upara cAra coranI kathA. kSiti pratiSThita nagarano rahevAsI kaI zrAvaka potAnA nirvAhamATe bhilla lokonI pALamAM AvIne vasyA hatA. puNyayoge tyAM rahetAM te koDAdhipati thaI gaye. eka vakhata te bhilUnA vRddha purUSe te zrAvakanI Rddhi joI vicAra karavA lAgyA ke "ApaNane lebhamAM nAMkhI chetarIne ANe ghaNuM dravya ekaThuM karyuM che, mATe rAtrie tene ghera khAtara pADI tenuM sarva dravya laI laIe, nahIM te te kapaTI vaNika tamAma dravya laI potAnA nagaramAM cAlyo jaze." Avo vicAra karI teo khAtara pADavAne tatpara thayA. pelo zrAvaka pratidina sAta ATha sAmAyika karato hato. te divase madhya rAtri vityA pachI pite tathA potAnI strI baMne sAmAyaka laIne beThA hatA. tevAmAM pelA cAra khAtara pADavA AvyA.khAtara pADI jove che te grahanA svAmIne jAgate je. teo vicAramAM paDyA ke "tenI jAgRta avasthAmAM cerI kevI rIte thaze? mATe rAha joIe." ahIM pelA zrAvake cerane joIne vicAyuM je " dravya te ghaNuM bhavamAM maLaze, A bhavamAM paNa dravya ghaNI vAra AvyuM ne gayuM, paraMtu je sAmAyakamAM meLavelA jJAnAdi dravyane krodhAdika cere luMTI leze to pachI tuM zuM karIza? mATe bhAvadravya bacAvavuM teja zreSTha che. bhAvadravya haze te tamAma vastu sulabha che." A pramANe vicAra karI te zrAvaka uparAupara sAmAyaka karavA lAgyA. temAM vAraMvAra navakAra maMtra Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (para) bhaNavA lAgyuM. te sAMbhaLIne ceremAMthI cAra cArane uhApoha karatAM jAti maraNa jJAna utpanna thayuM, tethI ghaNu bhava pahelAM je dhamonuSThAna kareluM ane je bhaNeluM te sAMbharI AvyuM tethI te corane zubha vicAra pragaTyA potAnI bhUle daSTimArgamAM AvI, jethI vicAvA lAgyA ke-paradhananI IcchA karanArA ApaNane dhikkAra che! cerI kayothI bAhA pagalika dravya Ave che, paraMtu bhAvadhana-jJAnAdi AtmAnI sAcI lakSamI cAlI jAya che te A jIva tapAsate nathI. ahA ! A zrAvakane dhanya che! je ApaNane jotAM chatAM paNa pitAnuM lakSa choDato nathI."A pramANe paraguNanI prasaMzA karatA ane AtmAnI laghutA bhAvatAM, manane sthira karatAM temaNe samyakatva prApta karyuM ane carI vigerenuM pratyA khyAna karyuM. tethI dezaviratipaNe tyAM ja prApta thayuM ane vairAgyanI vRddhi thavAthI kharga vigere dUra mUkI tIvra zubha adhyavasAyathI sarvaviratipaNe paNa prApta karyuM. pachI anukrame zubha bhAvanAe caDatA AThamA navamA guNaThANe caDI kSapakazreNi pAmIne sakaLa ghAtakarmane dagdha karI teja ThekANe kevaLajJAna kevaLadarzana pAmyA. sUryane udaya thayo eTale teoe dravyaca karyo ane samIpa rahelA devatAe muniveSa Ape te grahaNa karyo. pelA gRhastha zrAvakane khabara paDavAthI te kevaLIeAne namIne vAraMvAra teonI stuti karavA lAgyuM. cAre kevaLajJAna pAmelA mahA munivaroe anyatra vihAra karyo. anukrame mekSamAM birAjamAna thayA. janmajarA maraNAdika saMsAranA sarva duHkhane nAza karyo. aho ! zubha bhAvanAnuM kevuM pariNAma AvyuM? paraguNanI prazaMsA ane svakRta duSkatanI niMdA keTaluM kAma kare che? te A daSTAMtathI ja he cetana! vicArIne tuM paNa te kArya karavA sAvadhAna thaI jA. ' Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 53) iti cAra cAranI kathA. zubha bhAvanAne prApta karavA mATe A paMcama kALamAM te jinapratimA ane jinaAgama zivAya khIjuM kAMi A jIvane taravAnuM sAdhana nathI. mATe huM AtmA ! jinapratimA ghaNA sUtra siddhAMtamAM tIrthaMkara gaNadharAe batAvelI che tenuM tuM avalaMbana kara. jinapratimAne dekhI prabhunA guNa tane ahuja yAda Avaze ane prabhunA guNa yAda AvavAthI tane tevA guNa prApta karavAnI bhAvanA jAgrata thaze. tethI anaMta kALanA ghaNA karmo bhasmIbhUta thaze. samyakatva ratnanI prApti thaze. anukrame meAkSa sukha paNa meLavI zakIza, paramAtmAnAM dazana karatAM ghuM vicAravu ? kevI rIte darzana karavAM ? te hakIkata have samajAvIe chIe. jinapratimAnA darzana kevI rIte karavA ? paramAtmAnA darzana karavA mATe zuddha cAkhA vastrAdika paherIne javu, derAsarajImAM praveza karatAM nisihI vigere daza trikA jALavavA, pAMca abhigama sAcavavA, prabhu sAmI STi rAkhavI, ADuM avaLuM jovuM nahIM, paramAtmAnI sanmukha mukha rAkhI caityavaMdana karavuM, vigere vidhi je devavaMdana bhASyamAM kahela che te pramANe karavA. darzIna karatAM paramAtmAnI sanmukha STi rAkhI hRdayamAM nIce lakhela vacanA dhAraNa karavAM. "jinapratimAnuM mukhAraviMda dekhI huM cetana ! vicAra kara. A mukha kevu su Mdara ane zAMta svabhAvavALuM che ? bhavya jIvAne AnaMda pamADanArU che. je mukhe kAinA avarNavAda, mRSAvAda, hiMsAkArI vacana, niMdAnA vacana melANuAja nathI. temAM rahelI jInhAvarDa rasendriyanA viSayAnu sevana kareluM nathI, paraMtu A Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 48 ) mukha dharma upadeza ApIne aneka bhavya prANIe je saMsAramAM bhUlA paDelA tene tAravAneja samartha banyu che. mATe A mukhane dhanya che. evuM mukha mArU kayAre thaze ? A nAsikAvaDe surabhi gaMdha durabhiga dha rUpa ghrANendriyanA viSayAnuM sevana karyu" nathI, A cakSuindriyavaDe pAMca varSoM rUpa viSayAne sevyA nathI, koipaNa stranA upara kAmavikAranI dRSTithI joyuM nathI, tema kAinI sAmedveSa nI dRSTithI paNa joyuM nathI, mAtra vastu svabhAva ane karmanI vicitratA vicArIne samabhAve rahelAM che. te netrane dhanya che. mArAM netra evAM kayAre thaze ? A kAne karIne vicitra prakAranA rAgarAgaNI sAMbhaLavAvaDe tenA viSayAnu sevana karyuM nathI, para Mtu priya ke apriya jevA zabdo kAne paDyA tevA samabhAve sAMbhaLyA che. tevA kAna mArA kyAre thaze ? A zarIravaDe hiMsA ke adrutta grahaNa kayuM nathI, paraMtu te zarIrathI jIvarakSA karIne, grAmAnugAma vihAra karIne bhavya jIvone sa'sAranA du:khathI mukata karyA che ane A zarIrathI ugra tapa japa ane gheAra parisaha upasIne sahana karI, Atmika khajAne kevaLajJAna kevaLadarzanarUpa prApta karIne lAkAlAkanu svarUpa eka samayamAM avaleAkana karI, ghaNA jIvAne dharmopadeza ApI, durgatimAM jatAM khacAvyA che. arjuna mALI jevA ghAra pApIone pApathI mukata karI siddhisukhane pamADyA che. dhanya che A prabhunA zarIrane ! A pramANe prabhupratimA nihALavAthI sAkSAt prabhunA guNa yAda Ave che, ne te pramANe prabhunA guNu yAda AvavAthI jIva pApa rahita thaI Atmazreya jaladI karI zake che. ,, paramAtmA mahAvIranA guNA. prabhu mahAvIra paramAtmA-parama yAgIzvara AjathI pacIse Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) varSa upara A bhAratavarSane pitAnA caraNakamaLathI pavitra karI rahyA hatA. teo ahiMsAnA te pitA ja hatA. temanuM aizvarya, ThakurAI, baLa ane prabhutA vigere para upakArane mATe ja hatuM. pArAvAra parAkrama hovA chatAM kSamAnA sAgara hatA. kAlekanA traNe kALanA bhAva eka samayamAM dekhanArA hatA. tribhuvananuM sAmrAjya hovA chatAM kevaLa nirmohI ane nirabhimAnI hatA. dAtAramAM ziremaNi, sahiSNutAmAM asAdhAraNa, jItendriyamAM mahAna ane aparAdhIo upara paNa upakAra karanAra hatA. jagatanA jInuM kalyANa kema thAya ? sarva jIvo pApathI kema sUkAya ? avinAzI sukha prApta karavA tattvanA rasika kema bane? te mATe temanuM aharniza lakSyabiMduhatuM. vairyatAmAM-vIratAmAM-traNalekane dhrujAvavAmAM samartha hatA. temanuM caritra alokika hatuM. temanuM saMjama baLa-AtmabaLa anirvacanIya hatuM. jenA prabhAvathI kroDa devatAo temanI sevAmAM hAjara rahI caraNamAM AloTatA hatA. temanA prabhAvathI paraspara vairabhAvavALA ja potAnuM vera bhUlI mitrabhAve vartatA hatA. jIvamAtrane trAsa denArI jaDa vastuo paNa potAnA svabhAvane bhUlI jatI hatI. suvarNa-rUpuM ane ratnAdikathI racIta samavasaraNamAM besI dezanA devA chatAM ane suvarNanAM kamaLa upara cAlanArA chatAM ni:spRhI ane nirmohI hatA. AvA paramopakArI prabhunA lAkhamAM aMze paNa sarakhAmaNuM karI zake tevI eka paNa vyakti adyApi paryata pedA thaI nathI, ane bhaviSyamAM pedA thAya tema nathI. AvuM atyaMta camatkArika, aneka atizavaDe karIne alaMkRta adabhUta jIvana ane jagatanA jIvonA pApone bhasmIbhUta karavAne samartha mahAna puNyane puMja, paramAtmA mahAvIradeve pitAnA pAchalA manuSya bhavamAM asAdhAraNa pavitra jIvana, gALI, mahA duSkara tapasyA karI prApta karyo hato. paramAtmA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) mahAvIra deva pacIzamA bhavamAM naMdana trASi thayA te vakhata saMjama grahaNa karIne jAvajIva sudhI agyAra lAkha eMzI hajAra chaso ne pIstAlIza mAsakhamaNu karI, tIrthakara nAma karma nikAcIta karI, satAvIzamAM bhavamAM paramAtmapada prApta karI, zAMtabhAve dharmadezanA ApI jagatanA jIvone durgatimAM paDatAM bacAvyA hatA.' he paramAtmA ! he vIra ! AvuM ApanuM adbhuta caritra kyA chone mugdha na kare? kharI rIte vicAra karatAM he paramAtmA ! ame Apane najare joyA nathI, eTaluM ja nahI paNa duniyAmAM Izvara tarIke pUjAtA anya devane paNa pratyakSa nihALyA nathI, athavA Apa amArA baMdhu cho ane anya deve amArA zatru che tevuM paNa nathI, ame ApanA pavitra zAsanamAM pedA thayA mATe tamArA vacanane pakSapAta kare e paNa amane lezamAtra meha nathI, mAtra ApanA tathA anya devanA caritre jANIne tapAsa karIe chIe, hRdayamAM ThasAvIe chIe ane uMDA utarI vicAra karIe chIe tyAre ApanuM ja caritra paraspara virodha vinAnuM ane IzvarapaNAnA guNene pratita karAvanArUM mAluma paDe che. kAraNa je sarvajJapANuM-rAgadveSa rahitapaNuM-lAThyapUjyatA ane yathArtha upadezaWNuM Adi pavitra guNe jenAmAM hoya teja deva sarva pUjya purUSAmAM ziromaNi kahevAya. ane tevA sarva guNe he prabhu vira ! ApanAmAM vidyamAna hovAthI ame ApanI upara mugdha banyA chIe ane ApanA pavitra zAsanane Azraya karI rahyA chIe. amArI nasenasamAM ane meremamAM eja pavitra bhAvanAne dhodha vahI rahyo che ke jene prabhAve cakravartinI Rddhi te zuM paNa traNa bhuvananuM sAmrAjya paNa tamArA zAsananA abhAve tamArI AjJAnA khaMDanavaDe prApta thatuM hoya te dUra pheMkI devA taiyAra chIe. bhale daridrI rahIe, gheraghera mAgIne udarapUrNa Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) karavI paDe, paraMtu ApanI AjJAnuM bahumAnapUrvaka pAlana thatuM hiya to te ekavAra nahI paraMtu koDavAra amane kabula che. mahAna zAsanarakSakazrImAn haribhadrasUri, zrImAna hemacaMdrAcArya jevA prakhara vidvAne ApanA pavitra zAsanane pAmavA mATe potAnuM ahobhAgya samajatA hatA, he paramAtmA ! he paramacogIzvara ! vadhu zuM kahIe, ApanA lokottara atizayathI bharapUra jIvanane sAMbhaLI tene samajapUrvaka zraddhAmAM mUkI ame tenA AnaMdamAM garakAva banI gayA chIe. he taraNatAraNa! he prabho ! eka vakhata ApanA bhakate tarapha mIThI daSTithI jue, amArA aparAdhonI mAphI Apa ane amArA hRdayarUpI yuddha siMhAsana upara ArUDha thAo. he paramAtmA ! ApanA je pavitra saMjamarAga, ApanA jevuM gabaLa ane ApanI je samabhAva amArAmAM prApta kare. ame jyAM sudhI A saMsAramAM chIe tyAM sudhI ApanA caraNakamaLanI sevA bhavabhavane viSe mAgIe chIe. teja sevanAthI ame amArA AtmAne ucca koTI prApta karAvavA bhAgyazALI thaIzuM. sarovara pAse gayA chatAM tRSA na chIpe, lakSmIvAna pAse gayA chatAM daridra na maTe to te sarovaranI ane lakSmIvaMtanI zobhA zI gaNAya ? ApanA jevA tribhuvana nAyaka zirachatra chatAM ame kaMgALa rahIe ane tame anaMta sukhanA bhaktA ane parama gIzvara raho temAM ApanI zobhA zI ? ame te pAMgaLA hAI merUparvata upara caDavAnI amArI IcchA, tathA nigI hoI rAjyaprApti karavAne amAre lobha ane gyatAvinA duSpAkhya vastu mAga vAnI bezaramAI batAvavAthI bhale hAsyajanaka gaNAIe, paraMtu megha jema vRSTi karatAM ucca nIca sthAna jete nathI, upakArIo pAtrApAtranI darakAra karatA nathI, te pachI ApanA jevA tribhu Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) vananAyaka dAtAziAmaNi maLyA chatAM ame asaMtuSTa rahIe e aneja kema ? kadApi na bane. ame lIdhA vinA ADavAnA nathI; vahelA ke mADA ApanAra zivAya A traNa jagatamAM amArU dAridra kAi dUra karanAra nathI mATe huM paramAtmA ! eka vAra A sevaka sAmI diSTa karI, saMsArasamudrathI zIghra pAra utArA. ApanI mudrA dekhatAM hajArA lAkhA jIvA bhavanA nistArane pAmavA bhAgyazALI thayA che. ApanI mUtti jagatanA dAridrane dUra karanArI che tethIja suvihita purUSAe AdarelI che ane ApanI stuti karI che. te prabhu stutinA zloko A pramANe-- aiMdrazreNinatA pratApabhavanaM bhavyAMginetrAmRtaM / siddhAMtopaniSadvicAracaturaiH prItyA pramANIkRtA // mUrtiH sphurtimatI sadA vijayate jainezvarI visphuranamohonmAdaghanapramAdamadirAmattairanAlokitA // 1 // jinezvaranI pratimA sadA jayavaMtI vate che. te pratimA kevI che ? indranA vargathI namAelI tathA pratApanuM ghara ane bhavya prANIenA netrAne amRtasamAna tathA siddhAMtanA rahasyane jANanAra vicakSaNAe premapUrvaka pramANabhUta karelI ane vaLI prabhAvazAlinI AvI paramAtmAnI mUttine, mahAmeAhanA unmAdathI tathA pramAdarUpI miMdarAthI monmatta thayelA jIvA joi zakatA nathI. 1. dhanyA dRSTiriyaM yayA vimalayA dRSTo bhavAn pratyahaM / dhanyA'sau rasanA yayA stutipathaM nIto jagadvatsalaH // dhanyaM karNayugaM vacomRtaraso pIto mudA yena te / dhanyaM hRt satataM ca yena viSadastvannAmamantro dhRtaH // 2 // Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) te dRSTine dhanya che ke je nirmaLa dRSTie hamezAM ApanA dana kIdhAM, te jIbhane dhanya che ke jeNe jagatsala huM paramAtmA ! Apane stabyA, te karNane dhanya che ke jeNe ApanA vacanAmRtanA rasa AnaMdathI pIdhA ane vaLI te hRdayane paNa dhanya ke jeNe tamArA nAmarUpI nirmaLa maMtrane sadA dhAraNa karyAM. 2. kiM pIyUSamayI kRpArasamayI karpUrapArImayI / kiM vAnandamayI mahodayamayI saddhyAnalIlAmayI // tattvajJAnamayI sudarzanamayI nistaMdra caMdraprabhA - sArasphAramayI punAtu satataM mUrtistvadIyA satAm // 3 // he prabhu ! tamArI mUtti zuM amRtamaya che ? athavA kRpArasamaya che ? athavA karpUramaya che? athavA zuM AnaMdamaya che ? mahAdayamaya che ? athavA dhyAnanI lIlAmaya che? zuM tattvajJAnamaya che ? sudarzanamaya che ? athavA ujjavala cadraprabhAnA udyotarUpa che ? AvA prakAranI tamArI mUtti sajjaneAne sadA pavitra kare. 3. zrImadgurjaradezabhUSaNamaNi sarvajJatAdhArakam / mithyAjJAnatamaH palAyanavidhAvudyatprabhaM tAyinam // pArzvasthAyukapArzvayakSapatinA saMsevyapArzvadvayam / zrIzaMkhezvarapArzvanAthamahamA''nandena vande sadA // 4 // gurjaradezanA bhUSaNamaNirUpa, sarvajJapaNAne dhAraNa karanAra, mithyAjJAnarUpa aMdhakArane dUra karavAmAM pratApI sUryasamAna, sarva prANIonuM rakSaNa karanAra ane pArzvavati pArzva nAmanA yakSathI jenAM baMne pAsAM sevAyela che evA zakhezvara pArzvanAtha prabhune huM haMmezAM AnaMdapUrvaka vaMdu chuM. 4. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (60 ) citraM cetasi vartate'dbhutamidaM vyApallatAhAriNIM / mUrti sphUrtimatImatIva vimalAM nityaM manohAriNIM / / vikhyAtAM snapayanta eva manujAH zuddhodakena svayaM / saMkhyAtItatamomalApanayato nairmalyamAvibhrati // 5 // mArA cittamAM A Azcarya varte che ke vipattirUpI latAone naSTa karanArI, hamezAM mane hAriNI vaLI nirmaLa ane skUrtivALI jinezvara paramAtmAnI mUrtine zuddha jalavaDe tvavarAvatAM manuSya khuda pote potAne asaMkhya ajJAna rUpa maLa dUra thavAthI nirma LatAne saMpAdana kare che. pa. vivecana--lekamAM ApaNe joIe chIe ke je snAna kare te mela rahita thAya ane A te paramAtmAnI mUrtine snAna karAvanArA mela rahita thayA te Azcarya jANavuM. zreyaHsaMketazAlA suguNaparimalairjeyamaMdAramAlA / chinnavyAmohajAlA pramadabharasaraHpUraNe meghamAlA // namrazrImanmarAlA vitaraNakalayA nirjitsvrgishaalaa| tvanmUrtiH zrIvizAlA vidalatu duritaM naMditakSoNipAlA // 6 // he prabhu! kalyANanI saMketazALA jevI, saNarUpa sugaMdhavaDe jItI che kalpavRkSanA puSponI mALA jeNe evI ane vaLI teDI nAkhI che vyAhanI jALa jeNe evI, AnaMdanA samUharUpa sarevarane pUravAmAM meghamALA jevI, namyA che ezvaryadhArI manuSya rUpI haMsa jeone evI ane vaLI dAnanI kaLAthI jItyA che devakanA pradeze jemaNe evI ane AnaMdita kya che rAjA mahArAjAone jeNe evI vizALa zrIsaMpanna tamArI mRti he paramAtmA! jagajInA pApane dUra kare. 6. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1) apAraghorasaMsAra-nimagnajanavAraka kimeSa ghorasaMsAre, nAtha te vismRto janaH // 7 // he nAtha ! he paramAtmA ! A apAra gheAra saMsAramAM magna thayelA janAne tAranAra he prabhu ! dheAra saMsAramAM A mANasane zuM tame vIsarI gayA ? 7. sadbhAvapratipannasya, tAraNe lokabAMdhava / tvayA'sya bhuvanAnaMda, yenAdyApi vilaMbyate // 8 // he leAkamAMdhava ! he bhuvanane AnaMda karanAra ! sArA bhAvane prApta thayelA evA mane tAravAmAM hajI Apa kema vilaMba karIM rahyA che. ? 8. ApannazaraNe dIne, karuNA mRtasAgara / na yuktamIdRzaM kartuM, janenAtha bhavAdRzAM // 6 // he karUNArUpI amRtanA samudra ! he nAtha ! ApanA zaraNane prApta thayelA ane TvIna evA janane viSe ApanA sarakhA tribhuvananA nAthane AvA prakAre karavuM te yukta nathI. arthAt have mane bhavasamudrathI tAravAmAM vilaMba karavA te ThIka na kahevAya. 9 bhrame'haM bhavakAMtAre, mRgazAvakasannibhaH / vimukto bhavatA nAtha, kimekAkI dayAlunA // 10 // bhayaMkara bhava aTavImAM mRgalAnA zizunI mAphka bhamatA evA mane ekalAne Apa sarakhA dayALue he nAtha ! kema mUkI dIdhA ? arthAt have ApanI pAse mane rAkheA. 10. itazcetazca nicipta - cakSustaralatArakaH / nirAlaMbo bhayenaiva, vinazye'haM tvayA vinA // 11 // Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - aba he nAtha! tamArA vinA bhayavaDe aMhIM tahIM nAMkhyA je cakSu te vaDe karI caMcala thaI gaI che kIkI jenI evA ane vaLI AlaMbana vinAne huM nAza pAmya, arthAt ghaNuM janma maraNa karI bahu duHkhI thaye. 11. . anaMtavIryasaMbhAra-jagadAlaMbadAyaka / vidhehi nirbhayaM nAtha, mAmuttArya bhavATavIM // 12 // he anaMta vIryanA samUhavALA ! he jagatanA jIvone Ala bana devAvALA ! mane A bhavATavImAMthI pAra utArI he nAtha! bhaya rahita kare. 12. na bhAskarAhate nAtha, kamalAkarabodhanaM / yathAtathA jagannetra, tvahate nAsti nirvatiH // 13 // he nAtha! he jagatanA jIvone netra samAna ! he paramAtmA! jema sUrya vinA kamaLane samUha vikasvara thaI zaktA nathI tema tamArA vinA mAre AtmA vikasvara nahIM thavAthI mane nivRtino abhAva ja rahe che. 13. kimeSa karmaNAM doSaH, kiM mamaiva durAtmanaH / kiMvA'sya hatakAlasya, kiMvA me nAsti bhavyatA // 14 // he paramAtmA! zuM A te mArA karmane deSa che? athavA zuM A duSTa evA mArA AtmAne doSa che? ke A hatyArA evA kALane deNa che? athavA mArI bhavitavyatA ja pAkI nathI ke hajI sudhI mAre A saMsAramAMthI kema pAra Avate nathI? 14. saMsAramAravapathe patitena nAtha / sImaMtinImarumarIcivimohitena / / Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) daH jhapAnidhimayalbamatho dhrughna / tRSNApanodavazato jina nirvRtiM me // 15 // he nAtha ! sa MsArarUpI mAravADanA mArgamAM bhUlA paDelA ane strIrUpI jhAMjhavAthI meAhita thayelA evA me he kRpAnA sAgara ! tamArAM darzona karyo, have mArI tRSNA dUra karIne mane zAMti thAya tema kareA. 15. bhUpIbhUya samanvazAt samucitAM yo lokanItiM yugAraMbhe yaH prathamaM ca sAdhucaritaM zreSThaM samArAdhayat // bhUtvA tIrthapatizca mokSapadavIvidyotanaM yo vyadhAt / vizvezaH paramezvaro vijayate zrI AdinAthaH sakaH // 16 // jeNe yuganA AraMbhamAM rAjA banI samucita leAkanItinuM zikSaNa ApyuM, jeNe sahuthI prathama sAdhu-caritanA zreSTha mArga ArAdhyA ane jeNe tIthaMkara thai sarvathI prathama meAkSa-mAnu prakAzana karyuM, evA vizvezvara paramezvara AdinAtha bhagavAna jayavaMta varte che. 16. yo vIkSya duHkhibhuvanaM karuNArdracitI - bhUto yathArtha sukhamArgavibodhanAya // tIvraM tapazcaritavAn abhavatha pUrNaH / zreyaH zriyaM dizatu sa prabhuvardhamAnaH // 17 // du.khI jagatane joi, karUNArUM hRdayavALA banI, jeNe sAcA sukhanA mArga batAvavA mATe tIvra tapasyA AcarI ane pUrNatA prApta kIdhI; evA prabhu vardhamAnasvAmI tamane kalyANu lakSmI Ape|. 17. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 64) anaMtaduHkhAMbudhipAtakAnAM / rAgAdidoSadviSatAM zamAya // na yaM vinA''laMbanamasti kiMcit sa vatana zAha vAghA = II ananta duHkhasAgaramAM pADanArA evA rAgadveSa vigere duzmana none zamAvavA mATe jenA vagara bIjuM kaMI AlaMbana levA rogya nathI, te vItarAgadevane zaraNe javuM ja joIe. 18. A pramANe prabhupaDimAnI pAse rahI bhAvanApUrvaka stuti karavAthI sAkSAt paramAtmA ApaNane yAda Ave che, jethI jIvamAM keI apUrva jAgRti thAya che, pacIsa varSa pahelAM thayelA mahAvIra prabhu atyAre bhavya jIvanA hRdayamAM temanI mUrtinuM vilekana karavAthI sAkSAt thAya che. cha jinapaDimAnA AlaMbanathI zIdhra saMsArasamudra tarI zake che-te pachI sAkSAt prabhu mahAvIra hatA te samayanuM te kahevuM ja zuM ? evI rIte ucca koTInA guNothI bharapUra paramAtmA mahAvIradevanA caraNakamaLanuM ArAdhana karI temanI AjJA zirapara vahana karI te samayamAM A bharatakSetramAM aneka jI pitAnuM kalyANa karatA hatA ane Adhunika samayamAM paNa mahAvideha kSetramAM vicaratA viharamAna tIrthakaronI dezanA zravaNa karI aneka bhavya che potAnA AtmAnuM kalyANa karI rahyA che. atyAre ApaNe ahIM bharatakSetramAM sAkSAt prabhunA abhAve temanA nAmazravaNathI tathA upara kahela temanA sthApanAnikSepothI (jhalahalatI Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 15 ) mUrttithI ) hajArA khalke lAkhA jIvA pAtAnuM kalyANa karI rahyA che. to De yetana ! tuM pazu dinapratibhAnA darzana purI, prmaamAnA guNeAne yAda karI, tArAmAM sArA guNNAnI chApa pADa. jinapratimA jinavara sarakhIja jANaje. jinapratimAmAM leza mAtra zakA karIza nahIM. jinapratimA ghaNA sUtrAmAM paramAtmA mahAvIra deveja kahelI che. te jinapratimAnA ghaNA siddhAMtAmAM adhikAra vidyamAna hovA chatAM keTalAeka aNusamajavALA ajJAnI jIveA, sUtrAnA kharA ane nahI samajatAM viparIta artha karI jinapratimAne nahI mAnatA satA bhUlA bhamI rahyA che. jIe jinapratimAnA adhikAra zrI jJAtAsUtramAM dropadIe jinamaMdiramAM jai, jinapratimAnI pUjA karI namrutyuNa kahyuM che. jene A pramANe pratyakSa pADe cheH-- taraNaM sA dovairAyavarakannA jeNeva majjaNaghare teva uvAgacchai maJjaNagharaM aNupavesai nAyA kayabalIkammA kayakou maMgalapAyacchittA suddhapAvesAI vatthAI parihiyAhiM majjayagharAo paDiNirakamai jeNeva jiNaghare teNeva uvAgacchaha. jigharaM pavisai aNupavisayittA Aloe jiNapADamANaM paNAmaM karei lomahatthayaM parAmusai evaM jahA suriyAbho, jiNapaDimA acche taheva bhANiyantraM / jAva dhuvaM Dahara dhuvaM DahayittA vAmaM jAeM aMcei ceittA dAhiNajANuM dharaNitalaMsi nihaTTa tikhutto muddhA dharaNitalaMsi nivesaha nivesaittA isiM paccu mai karayala jAva kaTTu evaM vayAsi namutthuNaM arihaMtANaM bhagavaMtANaM jAvasaMpattANaM vaMdai namasai ji - paDini rakama i. gharA pu Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha-te vAre teM DhADhI rAjakanyA jIhAM snAna majana karavAnuM ghara che tIhAM Ave, majA gharamAM pese, snAna karIne karyuM che balikarma eTale pUjAnuM kArya jeNe arthAt ghara derAsaramAM pUjA karIne ketuka ketAM tilakAdi, maMgaLa dadhi akSatAdi temaja prAyachitta eTale duHsvamAdine ghAta karyo che jeNe evI zuddha ujavala jinamaMdirane egya sArAM vastra paherIne, snAnagharamAMthI nIkaLe, jIhAM jinaghara che tyAM Ave, jinagharamAM pese, jinapratimAne dIThe thake praNAma kare, pachI merapIMchI grahaNa kare. grahaNa karIne jevI rIte sUrya devatAe rAyapAseNI sUtramAM jinapratimAne pUjyAno adhikAra che tema saghalo vidhi jANu. te sUryAsane adhikAra jyAM sudhI dhUpa dahe tyAM sudhI kahe. pachI namutthaNuM vigere jANavuM. AthI spaSTa thAya che ke dropadIe jinapratimA pUcha che. rAyapaNuM sUtramAM sUryAbhadevatAe jinapratimA pUjyAne adhikAra che. vaLI drapadIe namutthaNuM kahyuM che. jinapratimA AgaLa svastika karyo che, jethI tene zrAvikA jANavI. zrAvikA vinA bIje te vidhi jANe nahI. mATe nizcaya thAya che ke samakitadaSTi dvipadIe jinapratimA pUjI che. vaLI naMdIsUtramAM mahAkalpasUtranuM nAma che, temAM lakhyuM che je-je muni tathA paSadhavALA zrAvaka jinapratimAnAM darzana na kare te prAyazcitta Ave." te pATha - se bhayavaM tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA ceiaghare gaccheJjA? haMtA goyamA ! diNe diNe gacchejA. se bhayavaM jattha diNe raNa gacchecA to kiM pAyacchittaM havejA ? goyamA pamAyaM paDucca tahArUvaM samaNaM vA mAhaNaM vA jo jiNagharaM na gacchejA to chaTuM ahavA duvAlasamaM pAyacchittaM havejA. se bhayavaM.sama Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 7 ) NovAsagassa posahazAlAe posahie posahavaMbhayArI kiM jiNaharaM gacchejA ? haMtA goyamA! gacchejA. se bhayavaM keNadveNa gacchejA ? goyamA! nANadaMsaNacaraNaTThayAe gacchejA. je kei posahasAlAe posahabaMbhayArI jo jiNahare na gacchejA to pAyacchittaM havejA ? goyamA! jahA sAhu tahA bhANiyavyaM chaTheM ahavA duvAlasamaM pAyacchittaM havejA // artha-"he bhagavAna! kaI jIvane duHkhI nahI karavAvALA tevA prakAranA sAdhu jinamaMdiramAM jAya ke kema?" "he maitama! hamezAM pratidina jAya." "he bhagavan! je hamezAM na jAya te e munine prAyazcita lAge ke kema?" "he gautama! je pramAdanuM avalaMbana karIne tathA prakAranA sAdhu jinamaMdiramAM pratidinana jAya to e sAdhune chaThTha ke be upavAsa athavA pAMca upavAsanuM prAyazcitta lAge." he sajajane ! vicAra karo. upara kahela pAThamAM khuda bhagavAne ja pratidina pratimAnAM darzana karavAnI kevI AjJA pharamAvI che? je jIva jinamUrtinAM darzana karatA nathI te jIva paramAtmAnI AjJAnA virAdhaka bane che, te khulluM samajAI jAya tevuM che. kAraNa je naMdIsUtramAM mahAkapa sUtranuM nAma che te naMdIsUtrajinapratimAne nahI mAnavAvALA paNa mAne che; mATe naMdIsUtramAM kahela mahAkalpasUtra paNa pramANabhUta thayuM. te pramANabhUta thavAthI jinapratimAM paNa pramANabhUta thaI cUkI. jinapratimAnAM darzana na kare te sAdhune jeTaluM prAyazcitta kahyuM teTaluM ja prAyazcitta pasahamAM rahela zrAvaka paNa pramAdane laIne darzana karavA na jAya to zrAvakane paNa samajavuM. mATe jinapratimAnA darzana avazya niraMtara karavAM. vaLI naMdIsUtramAM mahAnizitha sUtranuM nAma che. naMdIsUtra 32 sUtramAM che. temAM kahela Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) mahAnizitha sUtramAM kahyuM che je jinamaMdira karAvavAvALA samita STi jIva mAramA devalAke jAya. A sUtranA pramANathI paNa jinapratimAnI siddhi thaI cUke che. d upara kahyA sivAya bIjA ghaNA sUtrAmAM jinapratimAnA adhikAra che. A buka vizALa thaI javAnA hetuthI te pA nahI lakhatAM te te sUtrAnA nAma mAtra batAvIe chIe. 1 jIvAbhigamasUtramAM vijayadeve jinapratimA pUjyAnA adhikAra che. 2 bhagavatIsutranA vIzamA zatake ja ghAcAraNe jinapratimAne vaMdana karyAnA adhikAra che. 3 upAsaka dazAMga sUtramAM kahyuM che ke-ANaMda zrAvake niyama karyAM ke jinavara ne jinakhikha vinA bIjA koIne paNa vaMduM nahI, pUjI' nahI. 'tevI rIte khIjA nave zrAvakA mATe jANavu. 4 kalpasUtramAM siddhArtha rAjAe jinapratimA pUjyAnu kahyuM che. 5 zrI bhagavatIsUtramAM tugiyAnagarInA zrAvakeAe jinapratimA pUjyAnA adhikAra che. 6 uvavAisUtramAM ghaNAM jinamadirAnA adhikAra che. cha tejasUtramAM aMkhaDa zrAvake jinapratimAne vAMdI tathA pUjI tevA adhikAra che. 8 zrI jabuddhipapannatti sUtramAM yamaka devatAdikAe jinapUjA karelI kahI che. 9 zrI na...dIsUtramAM vizALAnagarInI aMdara zrI munisuvratasvAmInI mahAprabhAvika zubha kahela che. 10 zrI anuyAgadvAra sUtramAM sthApanA mAnavI kahI che. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) 11 zrI Avazyaka sUtramAM judA judA aneka adhikAra che. zrI bharata cakravarti e jinamaMdira karAvyAnA adhikAra che. vaSNura zrAvake zrI mallInAthajInu derAsara karAvyuM che. puSpathI jinapUjA karanArA saMsAra kSaya thai jAya tema kahyuM che. tathA prabhAvati zrAvikAe jinamaMdira banAvyuM che. tathA jinapratimAnI AgaLa nATaka karyuM che. 1. zrI zreNikarAjA niraMtara ekasA ne ATha seAnAnA java navA karAvIne jinajI sanmukha svastika karatA hatA. sarva leAkamAM rahela jinapratimAne ArAdhavA nimitte sAdhu tathA zrAvaka kAusagga kare tema kahyuM che. khIjA paNa jinapratimAnA judA judA adhikAra che. 12 zrI vyavahArasUtramAM prathama uddeze jinapratimAnI AgaLa AleAyaNa karavI kahI che. 13 dezapU dharanA zrAvaka saMprati rAjAe savAlAkha jinamaMdira karAvyA che tathA savAkroDa jinakhima bharAvyA che. jemAMthI hujArA jinamaMdira tathA jinapratimA vidyamAna che. zatrujaya, gIranAra Adi tIrthomAM tathA ghaNA nagaramAM ghaNA sthAnake saMpratirAjAnA karAvelA jinamadvirA daSTie paDe che temaja bIjA paNa ghaNAM hajArA varSonAM karAvelAM jinamaMdirA hAla vidyamAna che. AjIjI upara vimalacaMdra tathA vastupALa tejapALanAM kroDA rUpIyA kharacIne banAvelAM jinama Mdira vidyamAna che. jenI zAlA dekhatAM bhalabhalA vidvAnA paNa Azcaya pAme che. A pramANe ghaNA sUtrAmAM ghaNAja vistArathI jinapratimAne Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhikAra bahuja AnaMdakArI vidyamAna hovAthI jinapratimA vaMdanIka pUjanIka che. te pratimAnA darzana karatAM paNa pApanA puMja bhasmIbhUta thAya che. mATe temAM lezamAtra zaMkA rAkhavI nahI. anaMtakALathI bhavacakramAM bhramaNa karatAM mAnavabhavAdi uttama sAmagrI maLI che, temAM je jinapratimAmAM zaMkA rAkhIza athavA nahI mAne to pAchu anaMtakALa bramaNa karavuM paDaze. sUtrane eka akSara utthApana karanArane anaMta saMsArI kahyA che, to pachI ThekANe ThekANe sUtromAM kahelA jinapratimAne vaMdana karavAnApUjA karavAnA adhikArane utthApana karanArAone keTale saMsAra vadhI jAya te tIvraSTithI sUkSma buddhithI vicAravuM. kadAgraha cheDI de. prathamathI pakaDI rAkhela amArAthI kema mUkAya tevA beTA, kadAgrahamAM muMjhAI rahevAthI AtmAne bhavacakramAM narakAdi durgatinAM asahya duHkha sahana karavo paDaze. kadAgraha mUkavAmAM te duHkha lezamAtra thatuM nathI, paraMtu ulaTo AnaMda prApta thAya che. AtmAmAM navIna jAgRti Ave che. bhavabhramaNa naSTa thAya che. juo jinapratimAnAM darzana karavAthI ja keTalA phAyadA thayA che ? kevAkevA cha bedhibIja prApta karIne AtmakalyANa karI gayA che? 1 abhayakumAre mokalelI 2SabhadevasvAmInI pratimA dekhI AdrakumAra pratibaMdha pAmyA ane samyakatvaratna prApta karI anukrame munipaNuM aMgIkAra karI AtmakalyANa karI gayA. 2 dazavaikAlika sUtranA kartA. zrI zayyabhavasUri zrI zAMti nAthanI pratimA dekhI pratibodha pAmyA che. siknamaNipahimala parivu. " ItyAdi. 3 zrI jinapratimAnI bhaktithI zrI zAMtinAthajInA jIve tIrthakara gotra bAMdhyuM che. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 71 ) 4 jinabhakti karavAthI jIva tI kara gAtra khAMdhe che. A kathana zrI jJAtAsUtramAM che. jinapratimAnI pUjA che te tIrthaMkaranIja pUjA che ane tethI vIza sthAnaka madhyanA pelA sthAnakanuM ArAdhana thAya che. 5 jinapratimAne pUjavAthI saMsArane kSaya thaI jAya che ema zrI AvazyakasUtramAM kahyuM che. 6 jinapratimAne pUjavAthI meAkSaphaLanI prApti thAya che ema zrI rAyapaseNIsUtramAM kahyuM che. 7 guNudhara mahArAjAnA sattara putre sattara bhedamAMthI eka eka prakAre jinapUjA karI che ane te jinapUjAthI teja bhave mekSe gayA che. A adhikAra sattara bheTTI pUjAnA caritramAM che ane sattara bheDhI pUjA zrI rAyapaseNI sUtramAM kahelI che. 8 nAgaketu zrIjinezvaranI pUjA karatAM zuddha bhAvanAvaDe kevaLa jJAna pAmyA hatA. 9 dutA nArI paramAtmAnI kulanI pUjA karatAM kevaLajJAna pAmI hatI. zrIdazavaikAlika sUtranA AThamA adhyayanamAM kahyuM che je bhIMta upara strInI mUrtti citrakSI hAya te muniee jovI nahI. kAraNu je tene dekhavAthI vikAra utpanna thAya che. ' cittabhittiM na nijjhAe, nArivAsucalaMkiyaM / bhakkharamiva daTThU, diTThi paDisamAhare // 1 // viTTi z|| atha--" citrAmaNanI bhIMta strIthI alaMkRta hAya tA tene jovI nahIM. kAraNa je te vikAra thavAnA hetubhuta che. jema sa sAmu joi STi saharI laie chIe tenI peThe citrAmaNanI zrI dekhIne dRSTi sa'harI levI. " Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 72 ) juo ! vicAra karo ! jema citrAmaNanI strI dekhavAthI-kAmavikAra utpanna thAya che, tevIja rIte zAMtarasathI bharapUra paramAtmA nI murtti DhekhatAM jIvane vairAgya utpanna thAya ja temAM zuM Azcaya ! mATe jinapratimAmAM jarApaNa zaMsaya rAkhavA nahI. sUtromAM jinapratimA viSe padya. rAga--( nAtha kaise gajakA baMdha chuDAyA ) pUjo preme jinapaDimA jayakArI, e teA avicaLa sukha denArI......pUjo prabhupaDimA pUjananI sAkhA, bahu che sUtra mAjhArI; rAyapaseNImAM sura sUryAne, pUcha che pazcimA pyArI...pUjo jJAtA aMge raMge uge, draupadI samiti dhArI; jinavara pUjI lIdhA lhAvA, jagamAM che balihArI...pUjo ja dhAcAraNu ne vidyAcAraNunI, pUjana vAta vistArI; bhagavatimAM prabhu vIre bhAkhI, balihArI jaIe vArI...pUjo vAbhigamamAM vijaya devatA, paDhimA pUje maneAhArI; tema bhavI jinavara pUjI bhAve, " bhakti " karA vAraMvArI...pUjo A pramANe sUtra siddhAMtamAM kahelI jinapratimAnAM darzana karI, pUjana karI, bhakti karI, ghaNA bhavya jIvA samyak da na pAmI anukrame kevaLajJAnanI lakSmI meLavI muktimAM bIrAjamAna thayA che. janmamaraNanA kalezathI dUra thayA che. AvI rIte jIvAne kurma khapAvavA mATe A paMcamakALamAM sAkSAt jinezvara bhagavAnanA viraha che. paNa jinapaDimA pramaLa sAdhana hAvA chatAM zAstramAM ThekANe ThekANe jinezvara deve te matAvela chatAM keTalAe cArA mahAmeAhanIya kanA jorathI-prabaLa mithyAtvanA udayathI Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 73 ) jinapratimAne nathI mAnatA, nathI pUjatA tene mATe upAdhyAyajI yazovijaya mahArAja kahe che je- eNupere bahu sUtra bharyuM jIre, jinapUjA gRhIkRtya, je navI mAne te sahIjI re, karaze bahu bhava nRtya. suNe jina ! tuja viNa kavaNa AdhAra. "bahu sUtrasiddhAMtamAM jinapUjAnuM kRtya gRhastho mATe kaheluM che, chatAM je nahI mAne te A bhavacakramAM janmamaraNanA pherAvaDe nRtya karaze." mATe he cetana ! tuM lezamAtra jinapratimAmAM zaMkA karIza nahI ane hamezAM paramAtmAnAM vidhipUrvaka darzana karI-pUjana karI samyakatva ratnanI prApti karI leje. tane A apUrva avasara maLe che, tethI jema bIjA prabhupaDimAnuM AlaMbana laI samyakatva prApta karI AtmakalyANa karI gayA tema tuM paNa karI zakIza. mATe nizcaLa cittathI jinapaDimAnA darzana pUjA bhakti karaje. Iti zrI jinapratimAne tathA temanI pUjA-bhaktino adhikAra. jevI rIte A paMcamakALamAM jinapratimAne bhavI jIvane AdhAra che, taravAnuM sAdhana che, tevI ja rIte tIrthaMkara gaNadharee kahelA jina Agama paNa jIvane saMsAramAMthI taravAnuM prabaLa sAdhana che. AgamamAM batAvela dharmanuM ArAdhana karanAra bhavya jI AtmAnI paramAtma dazA prApta kare che. je vIraprabhunA batAvelA tattva jIva sAMbhaLe to tenA hRdayamAM navIna abhUta vicAra pedA thAya, mATe he cetana ! sarvajJa prabhue kahelo dharma utama zaraNarUpa jANune mana vacana ane kAyA trikaraNa zuddha tenuM ArAdhana kara ! ArAdhana kara ! avasara hAthamAM AvyA che tene Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 74 ) javA daIza nahI. tuM anaMtakALathI anAtha che, te dharmanA prabhAvathIja sanAtha thaIza. anaMtakALathI saMsAramAM bhramaNa karatAM mAtA pitA bhaginI strI vigere kuTuMbAdika tane zaraNabhUta thayA nathI. paralokamAM jatAM teone tane AdhAra nathI. jethI zaraNa rahita eve tuM dharmanA prabhAvathI ja zaraNavALo thaIza. je zrIuttarAdhyayana sutranA vIzamA adhyayanamAM kahela anAthInuM koI zaraNa thayuM nahI, jethI teoe zubha vicArene AtmA sAthe joDI dIdhA ane sanAtha temaja zaraNavALA thayA. te daSTAMtanuM barAbara manana karaje. teonI nispRhatA vigere joI zreNika rAjA paNa dharma pAmyA, te anAthI muninuM daSTAMta A pramANe- anAthI muninuM dRSTAMta. ekadA gaja azvAdikavALA tathA vairyAdika ghaNA ratnovALA magadhadezanA adhipati zreNikarAjA azvakIDAne mATe maMDikukSi nAmanA vanamAM nIkaLI paDyA. vananI zobhA ghaNuM mane hAriNI hatI. nAnA prakAranA vRkSavaDe vana ghaNuMja zobhI rahyuM hatuM. nAnA prakAranA pakSIo te vananuM sevana karatA hatA. te pakSIonA judA judA zabdo saMbhaLAtA hatA. nAnA prakAranA pANInAM jharaNuM karI rahyAM hatAM. te vana naMdanavananI tulyatA dharAvatuM hatuM. tyAM eka tarU nIce mahA samAdhivaMta, zarIre sukumALa eka munine te zreNika rAjAe dIThA. tenuM adbhuta rUpa dekhI rAjA manamAM atyaMta AnaMda pAmyA ane upamArahita rUpathI vismaya pAmI manamAM temanI prazaMsA karavA lAgyA. aho ! A munine ke addabhUta varNa che, ahA ! kevuM manahara rUpa che, aho ! A muni kevA AzcaryakAraka kSamAnA dharanAra che, aho ! A muninA aMgamAM vairAgya keTale bharele che, aho ! A munimAM keTalI Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 75 ) nirlobhatA jhaLahaLI rahI che. ItyAdika aneka prakAre ciMtavatA, khuzI thatA, stuti karatA, dhImethI cAlatA, pradakSiNa daI te munine vaMdana karI, ati samIpa nahI tema ati dUra nahI tevI rIte beThA. pachI be hAtha joDI vinayapUrvaka munirAjane pUchyuM "he. mahArAja ! tame prazaMsA karavA lAyaka tarUNa che, bhegavilAsane mATe tamArI vaya anukULa che, saMsAramAM nAnA prakAranA sukha rahyA che, te saghaLAMne tyAga karI munipaNamAM atIva udyama karo cho tenuM zuM kAraNa? te mane anugraha karIne kaho." rAjAnAM AvA prakAranAM vacana sAMbhaLI munirAje kahyuM "he rAjan ! huM anAtha hatA, he mahArAja ! mane apUrva vastu prApta karAvanAra tathA cega kSemane karanAra, mArA upara anukaMpA ANanAra, parama sukha denAra mitra keI na thaye, e kAraNathI huM anAtha hatA." AvA prakAranAM muninAM vacana sAMbhaLI zreNikane hasavuM AvyuM ane zreNike kahyuM ke "tamAre mahAddhivaMtane nAtha kema na hoya ? je kaI tamAro nAtha na hoya to huM pote thAu chuM. tame A saMsAranA bhega bhego. mitrajJAti sahita durlabha eve tamAre manuSyabhava saphaLa kare." anAthI munie kahyuM "he zreNika! magadhadezanA rAjA ! tuM poteja anAtha che te mAre nAtha kema thaIza ? nidhana hoya te dhanADhaya kevI rIte banAve ? buddhirahita buddhidAna kayAMthI Ape? vaMdhyA strI saMtAna kayAMthI Ape ? jyAre tuM poteja anAtha cho to mAre nAtha kyAMthI thaIza ?" muninA vacanathI rAjA vismaya pAme ane vyAkula thaye. keI kALe je vacananuM zravaNa thayuM na hatuM evuM vacana yatinA mukhathI sAMbhaLI zaMkAgrasta thaye chata be je "huM aneka prakAranA azvone bhegI chuM, aneka prakAranA madonmatta hastione dhaNuM chuM, aneka prakAranI senA mATe Adhina che, nagara gAma ataHpura ane Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 76 ) catuSpada vigerenI mATe kAMI nyUnatA nathI, manuSya saMbaMdhI saghaLA prakAranA bhega mane prApta thayA che, sevaka ane mArI AjJAne ArAdhe che, tamAma prakAranI sAmagrI mAre ghera che, sarva manavAMchita vastuo mArI samIpe rahe che, AvA prakArano huM dedipyamAna chatAM anAtha kema hAuM? rakhe he bhagavAn ! tame pheraphAra bolatA haze." munie kahyuM. "he rAjana ! mArA kahelA arthanI utpattine tuM barAbara samajyo nathI. tuM pate anAtha che, paraMtu te saMbaMdhI tArI ajJatA che, have huM kahuM chuM te avyagra ane sAvadhAna citta tuM sAMbhaLa. te sAMbhaLI pachI tenA satyAsatyano nirNaya karaje. meM pote je prakAranA anAthIpaNAthI munipaNuM aMgIkRta karyuM che te huM prathama tane kahu chuM. bIjA nagarethI ati zobhAvALI kosaMbI nAmanI eka suMdara nagarI che. tyAM RddhithI paripUrNa dhanasaMcaya nAmanA mArA pitA rahetA hatA. prathama vanavayane viSe atulya ane upamArahita evI mArI AMkhone viSe vedanA utpanna thaI tathA duHkhane devAvALo AkhA zarIre dAhajavara utpanna thaye. zastrathI paNa tikSaNa e te roga vairInI peThe mArA upara kapAyamAna thayA. mArUM mastaka AMkhanI asahya vedanAthI atyaMta duHkhavA lAgyuM. IndranA vajanA prahAra sarakhI bIjAne paNa atyaMta bhaya upajAvanArI atyaMta dArUNa vedanAthI huM bahu zokAta thaye. zArIrika vidyAmAM vidvAna maMtramULInA jANa sujJa vaidarAja mArI te vedanAne nAza karavA mATe AvyA, aneka prakAranA auSadhopacAra karyo, paNa te vRthA gayA, dhanavaMtarI sarakhA te vaido mane te vedanAthI mukta karI zakyA nahI. eja he rAjana ! mArUM anAthapaNuM hatuM. mArI AMkhanI vedanA TALavAne mATe mArA pitAe sarva dhana ApavA mAMDayuM paraMtu tethI Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 77 ) karIne paNa mArI vedanA TaLI nahI. he rAjan ! e ja mArUM anAthapaNuM hatu. mArI mAtA putranA zAke karIne atyaMta du:khita thai, paraMtu te paNa te daradathI mane mUkAvI zakI nahI, he mahArAjA ! te ja mArUM anAthapaNuM hatuM. eka udarathI utpanna thayelA mArA meATA tathA laghu bAMdhavA pAtAthI banatA parizrama karI cUkayA, paNa mArI vedanA TaLI nahI. he rAjana ! e ja mArUM anAthapaNu hatu. vaLI mArI meATI tathA nAnI bhagIniethI paNa mArU du:kha TaLyu nahI. he maha!rAjA ! e ja mArU. anAthapaNuM hatuM. mArI pativratA strI mArA upara premavALI ane rAgavALI hatI. te paNa AMkhamAM paripUrNa AMsu bharIne mArA hRdayane sIMcatI-bhIM javatI hatI. mArI samIpathI kSaNavAra alagI rahetI naheAtI, anya sthaLe jatI paNa naheAtI, he rAjan ! evI strI paNa mArA rAgane TALI zakI nahI. huM rAjan ! e ja mArUM anAthapaNu hatu. evI rIte kAinA premathI, keAinA oSadhathI, keAinA vilApathI ane koinA parizramathI e roga zAMta na thayeA. me te veLA ekalAe ja asahya vedanA lAgavI. pachI huM A du:khathI bharelA saMsArathI kheda pAmyA. tethI vicAravA lAgyA ke 'huM jo A gheAra vedanAthI mukta thaiza teA pAramezvarI pratrayAne ( dIkSAne ) a'gIkAra karIza.' ema citavatA huM zayana karI gayeA. rAtrI ati kumI gai eTale huM mahArAja ! mArI te vedanA zamI gai ane huM nIrAgI thayA. prAta:kALe mAtApitA svajanAdikane pUchIne me mahAkSamAvALuM ane indriyAnA nigraha karavAvALu, ArabhADhithI rahita sAdhupaNuM aMgIkAra karyuM. tyArapachI huM mArA AtmAne nAtha thayA. have sarva prakAranA jIvanA huM nAtha chuM. 22 anAthI munie AvA prakAranI azaraNu bhAvanA zreNika rAjAnA mana upara daDha ThasAvI. have khIje upadeza tene Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 78 ) anU kUla Ape che:-- he rAjana ! A ApaNe AtmA ja duHkhanI bharelI vaitaraNuM karanAra che. ApaNe AtmA ja zAlmalI vRkSanA du:khane upajAvanAra che. ApaNe AtmA ja manavAMchita, iSTa vastu rUpI dudhane devAvALI kAmadhenu gAya jevuM sukhane upajAvanAra che. ApaNe AtmAja naMdanavananI mAphaka AnaMdakArI che. ApaNe AtmA ja kamane karanAra che. ApaNe AtmA ja te karmane TALanAra che. ApaNe AtmA ja du:khane utpanna karanAra che. ApaNe AtmA ja sukhane utpanna karanAra che. ApaNe AtmAja mitra ane ApaNe AtmAja verI che. ApaNe AtmAja tamAma kArya karanAra che." AvI rIte aneka prakAre anAthI munie te zreNika rAjA pratye saMsAranuM anAthapaNuM kahI batAvyuM. tethI zreNika rAjA atIva saMtoSa pAmyA. te aMjaLI karIne bolyA je "he bhagavan! mane tame barAbara upadeza karyo, tame yathAsthita anAthapaNuM kahI batAvyuM, he mahARSi! tame sanAtha che, tame sabaMdhava che ane tame sadharma che. tame sarva anAthanA nAtha che. pavitra saMyati ! huM tamane khamAvuM . tamArI hitazikSAne vAMchuM chuM. dharmadhyAnamAM vinna karavAvALuM bhegavilAsa saMbaMdhI AmaMtraNa meM Apane karyuM hatuM te saMbaMdhIne mAre aparAdha khamAvuM chuM." evI rIte stavanA karI zreNikarAjA paramAnaMda pAmI dharmane viSe rAgI thayA. ane munine pradakSiNA karI temanA caraNa vAMkIne svasthAne gayA. Iti anAthI muni kathA. aho bhavyo! mahA tapodhana, mahA muni, mahA prajJAzAlI, mahA yazavaMta, mahAnirgatha anAthI munie magadhadezanA rAjAne potAnA zuddha cAritrathI je bodha Ape che te kharekhara azaraNa bhAvanAne siddha karI dekhADe che. mahAmuni anAthIe je je Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 79 ) vedanAo sahana karI tenI tulya athavA tethI paNa vizeSa asahya du:kho anaMta jIve sAmAnya daSTithI jogavatA dekhAya che. te saMbaMdhI tame vicAra kare. saMsAramAM chavAI rahela azaraNutAne tyAga karI satya zaraNa rUpa uttama tattvajJAnane prApta kare, prApta karavA udyama kare, eja muktinA kAraNarUpa thaze. jemAM saMsAramAM rahela anAthI anAtha hatA tema pratyeka AtmA tatvajJAnanI uttama prApti vinA hamezAM anAthaja che. sanAtha thavA mATe purUSArtha pheravavAnI jarUra che. te AtmA ! tuM paNa purUSArtha pheravIza teja Atmahita karI zakIza. , hitepadeza jevI rIte sudhA lAge te khAvA mATe, tRSA lAge to pIvA mATe, pisA kamAvA mATe, putraputrIonI sArasaMbhALa mATe, saMsAranAM majurIrUpa kAryomAM te kAMI keIne pUchavuM ja paDatuM nathI, jaladI pravRtti thAya che, te pachI A AtmA anAdi kALathI saMsArarUpI baMdhIkhAnAmAM paDyo che, tene choDAvavA mATe thoDe paNa udyama kema karatA nathI ? he cetana ! jarA leza mAtra cakSu ughADa. jyAre tyAre paNa zubha kAryamAM purUSArtha pheravyA vinA saMsArarUpI kedakhAnAmAMthI chuTAze nahI. mATe Atmahita karavA taiyAra thA. sadagurUno saMga meLava. temanI sevA karI AgamamAM prakAzita karelA tIrthakara gaNadharanA batAvelA dharmane jANa, jANune vicAra kara, svadhana ane paradhanane oLakha, mohanA kephathI asatya vastune satya vastu jANuM bhramathI bhUlyo thake saMsArika sukhane satya sukha tarIke jANuM zA mATe muMjhAya che ? vitarAga paramAtmA kathita satya tatvathI ajANa rahI potAnuM Ayu nirarthaka gumAvI adhogati zA mATe prApta kare che? sukhanI AzAe bAhya vastunI prApti karavA prayatna karI rahyo che, paraMtu Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (80) he mahAnya AtmA !-tuM eTaluM paNa vicAra nathI ke, kharuM sukha te AtmAmAM raheluM che, pagalika vastu te vinAza pAmI javAnI che, tenI AzAe Atmika dhana khAIza nahI. keI paNa jaDa padArthamAM sukha raheluM nathI. je zarIramAM sukha raheluM heta to mRta zarIramAM te sukhanI prApti thavI joIe, paraMtu thatI. nathI. mATe siddha thAya che ke sukha e AtmAne guNa che. karmanA AvaraNane lIdhe saMsArI jIvone sukha tibhAve che ane siddhane karmanA nAzathakI te sukha AvirbhAve prakAze che. tAtvika sukha AtmAmAM ja raheluM che, paraMtu duHkhadAI vibhAva dazAne anAdi kALathI tuM keTe vaLagADIne pharI rahyo che tene choDa. svabhAva dazAne prApta kara. paraMtu tAre hajI rasalupatA ghaNuM che. samabhAvathI AzaMsArahita tapasyA karato nathI. upavAsa AyaMbIla ekAsaNuM chevaTa udarI vrata paNa samabhAvathI karatA nathI. navina navina cIjo khAvAnI IcchAo karyA kare che; paraMtu IcchAnirodha karato nathI, je vastunI IcchA thaI tene dabAvato nathI. saMsAranAM aneka kAryonuM tuM ciMtavana kare che. keIvAra kAmarAgamAM, keI vAra neharAgamAM, keIvAra daSTi rAgamAM, keIvAra kudevamAM-jenAmAM devapaNanI gaMdha paNa nathI temAM koI vAra kugurUmAM-jenAmAM gurUpaNano abhAva che temAM, koI vAra kudharmamAM je dharmathI aneka jIno nAza thAya evA asatya dharmamAM, keIvAra manodaMDamAM, koIvAra vacanadaMDamAM nahIM balavA lAyaka vacano bolIne, koIvAra kAyadaMDamAM, keIvAra hAsya, rati, arati, bhaya, zeka, durgacchAmAM, keIvAra kRSNAdi traNa azubhalezyAmAM, koIvAra rasagArava dvigArava zAtAgAravamAM lIna thaIne saMsAranI vRddhinAM kAraNenuM tuM ciMtavana kare che. to he cetana ! tuM kevI rIte svabhAva dazA prApta karI saMsArasamudrane pAra pAmIza? zuM A Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 81 ) tamAma AtmAnA zatru che ke mitra? zAstrakAre te kaTTA zatru kahe che. te zuM AvI jabarajasta meharAjAnI senAne pAchI nahI haThAve? tArUM sarvathA bagADavAvALI te senA che. he cetana! vaLI tArA upara aDhAra pApasthAnano keTalo jorAvara hamalo che? tArI jIMdagIne atyAra sudhIno vicAra karI le ke kyo divasa mAre cekhe gaye je divase ekapaNa pApasthAnaka sevyuM nathI? bhAgyeja koI te divasa nIkaLaze. zuM A paNa eka AtmAnI nabaLAI-hInasattvatA nahI te bIjuM zuM kahevAya? phakata savAre ke sAMje jyAre paDikkamaNuM kare che tyAre pele prANAtipAta, bIje mRSAvAda, utyAdi pApasthAnakanA nAma bolI jAya che, paraMtu te zabdamAtramAM ja rahI jAya che. savAre ke sAMje te belIne je bIje divase tenAthI pAche haThe-te pApasthAnake na seve te kevo AnaMda Ave ? theDo anubhava te karaje. amuka divase eka paNa pApasthAnakano samAgama kare nathI ema dhArIne je thoDuM ghaNuM te tarapha lakSa rAkhIza to jarUra tene thoDeghaNe aMze paNa kADhI zakIza. zabdo uccaryA pachI te upara vicAra karIne zubhamAM pravRttine azubhathI nivRtti karavAthI ja AtmAne lAbha thAya che. sarpa athavA siMhane dekhI sarpa, sarSa, siMha, siMha, ema zabda bolIe ne pAchA haThI na jaIe te sapa athavA siMha prANane nAza kare. tevI ja rIte pA5sthAnaka belIne paNa tenAthI pAchA na haThIe te te pApasthAnake bhAva prANa je jJAna darzana cAritra-teno nAza kare. temAM zuM Azcarya! suvarNa tathA hIrAdikane dekhIne mukhathI suvarNAdika bolyA kare, sAkSAt dIThA chatAM grahaNa na kare, ne kAcanA kaTakA ja grahaNa kare, te dhanavAna thAya khare ? na ja thAya. tevI ja rIte jIvA Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 82 ) dika nava tattvAnu jANapaNuM kare, paraMtu temAM rahela savara tattvanA Adara na ja kare, nirjarAne na svIkAre, teA jANavA mAtrathI pravRttivinA kevI rIte AtmakalyANa karI zake ? jue kriyA aSTakamAM zu' kahe che ? kriyAvirahitaM haMta, jJAnamAtramanarthakam / gatiM vinA pathajJopi, nApnoti puramIpsitam // 6 kriyA rahita jJAna mAtra niSphaLa che. rastAnA jANanAra mANasa gati na kare-chAnAmAnA besI rahe te vAMchita nagare pahoMcatA nathI, tema kriyArahita jJAna meAkSaphaLadAtA thatuM nathI.' zAstramAM paNa jJAnakriyAvaDe karIne ja meAkSa kahela che. A hetumATe jANa paNa karI zubhakAryamAM pravRtti karavI teja meAkSanu kAraNu che. khAkI re cetana ! divasa ne rAtrI teA rAja jAya che, Ayu kApe che, mastakapara dheALA vALa AvyA, mRtyue AgaLathI hatA mAkalI khabara ApI ke tuM ceta ke na ceta, jJAnakriyAva meAkSasukha meLavavA pravRtti kara ke na kara, huM teA tAkIdathI Avu chuM, taiyAra thai raheje. khATI AzAe saMsAramAM paDyo rahIza nahIM, madhudui jevA sAMsArika sukhamAM mujhAiza nahI. nIce lakhelI gAthAnuM manana karaje. nagArAM vAge mAthe mAtanAM, kema nizciMta thaine sutA re; madhubiMdu sukhanI lAlace, khAlI kIcaDamAM krama khutA re. jAuM e vairAgyanI alihArI. A gAthAthI nizcita karI leje ke mRtyunAM nagArAM vAgI rahyAM che, have Atmazreya karavAmAM jeTalA vilaMba karIza teTalu gumAvI esIza. tuM ema paNa dhArIza nahI je hajI mane dheALA vALa nathI Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 83 ) AvyA, hajI huM teA nAnI umaranA chuM, hajI ApaNe ghaNI vAra che. sApakrama AyuvALAne teA vALa dheALA hAya ke kALA hoya te jovAnuM nathI. zAstramAM kahyuM che je ' sApakrama AyuvALAnu' sAta prakAre Ayu truTe che.' jIe ! upadeza ratnAkaramAM zrImunisuMdarasUri mahArAje batAvela che:-- - aAvatAo' nimitte, AhAre vecavA parAvALu" | phArse ANapANu N, sattavihaM jijjhae AuM // 1 // 7 1 adhyavasAya roga, bhaya ne sneha-A traNa prakAre samajavA. temAM rAgajanya adhyavasAya kei strI eka tarUNa purUSane pANI pAtI hatI, tenA upara atyaMta rAgavALI thaI pAchI haThI nahI, te purUSane jovAmAM ekadama rAgavALI manI, purUSa cAlyA gayA, rAganA adhyavasAyathI mAI maraNane zaraNa thaI. manuSya bhava gumAvI beThI. e pelA rAga adhyavasAya. gajasukumALanA sasarA sAmila vipra gajasukumALane upasa karIne AvatA hatA sAmethI vAsudeva AvatA dekhI bhayathI maraNa pAmyA. e khIjo bhaya adhyavasAya. trIjo sneha adhyavasAya te eka viNakane eka tarUNa strI hatI. ba Mnene gADha sneha hatA. te vANIe dezAMtara kamAvA gayA, kamAine pAcheA vaLye, tenA mitra AgaLathI ghera AvI parIkSA karavA tenI strIne kahyuM je 'tamArA pati marI gayA.' khAine sneha ghaNuM! hAvAthI te zabda sAMbhaLatAM turataja maraNa pAmI. pAchaLathI tenA dhaNI AbhyA, te paNa peAtAnI strIne maraNa pAmelI joi snehanA tIvra adhyavasAyathI maraNa pAmyA. A sneha adhyavasAya. AvA prakAranA tIvra sneha jIvane bahu herAna kare che. jaladI mRtyu pamADe che. AjakAla paMcama kALamAM Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 84 ) paNa AvA sneha ghaNIvAra priMgAcara thAya che. ghaNA jIvA tethI mRtyune AdhIna thayA che. jarApaNu viyAga thAya teA manamAM jANe che je mArI tamAma nAza thai gayuM ! are huM have zu karIza ? mArI kANu rakSA karaze? mane kANu sAcavaze ? ityAdika svArtha mAM aMdhaanI khATA vilApa karI Ayune upakrama lagADI dUra rahelA mRtyune najIka karI jI MdagI rada kare che ne A dhyAnathI maraNa pAmI naraka tiryaMcAdi dutinA adhikArI ane che. mATe AvA snehathI dareka bhavya jIveAe pAchA haThavu. prathamane je rAga te rUpAdi dekhavAthI utpanna thayela prItirUpa jANavA, ane A strIputrakalatrAdvi upara je rAga te sneha jANavA. AvA sneha jIvane bahu bhavamAM laTakAvanAra thAya che. vaLI keTalIkavAra keTalAka lakSmInA viyAga thavAthI bahuja muMjhAI jAya che. jANe ke mArUM tamAma gayuM, paraMtu mUrkha eTaluM vicAratA nathI je janmyA tyAre zu lAvye hatA ? ane marIza tyAre zuM lai jaiza ? mATe zuM kAma gabharAya che ? lakSmI gai teA gai, tArA nasImamAM na heAtI, tArUM puNya pramaLa hAta te jAta nahI, puNya echuM thayuM te gai, mATe puNya arAbara upArjana kara, AvI rIte AtmAne samajAvIne zAMti karavAthI zAMti thAya che ane bahu rAgavaDe udvega karavAthI mRtyune zaraNu thavAya che. te paNa AvA rAganI aMdara aMtarbhUta thAya che. A traNe prakAranA adhyavasAya Ayune teDI nAkhe che. 2 mo upakrama nimitta--daMDa, zastra, rajaLu, agni, pANI, jhera, sarpa, zIta, uSNu, arati, bhaya, kSudhA, tRSA, ghasAvu, pIlAva' ityAdi nimittathI Ayu truTI jAya che. jema keAine mAthAmAM daMDa vAgyA te mRtyu pAmyA. rUdradeve agni zikhA nAmanI peAtAnI strIne mAthAmAM daMDa mAravAthI te maraNa Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 85 ) pAmI, tenI jema koI zastra lAgavAthI yuddhAdikamAM maraNa pAme, kAi gaLe dAraDAnA phAMso khAi maraNa pAme, kAi agnithI khaLIne, kAI jaLamAM DukhIne, kAi jhera khAIne, kAi sarpa karaDavAthI, keAi zItathI, keAi uSNatAthI, koi kSudhAthI, kAi tRSAthI vigere nimitto pAmIne marI jAya che. A nimitto Ayune tADI nAkhe che. 3 AhAra--ati ghaNA AhAra karavAthI ajINu thaI jAya che ne tethI Ayu chuTI jAya che. 4 vedanA--netrAdimAM zUlAdi vigerenI utkaTa vedanA thavAthI Ayu tuTe che. 5 parAghAta--vIjaLI AdinA parAghAtathI Acu truTI jAya che. 6 : sparza --zarIrane viSe tevA prakAranA utkaTa jheranA spa thavAthI athavA sarpAdikanA spathI Ayu truTI jAya che. jema brahmadatta cakravarti marI gayA pachI tenA putre srIratna pAse bhAganI prArthanA karatAM teNe kahyu` je mArA sparza tu nahI sahana karI zake, jo tane khAtrI karI ApuM. 'ema kahI eka gheADAne keDasudhI te strIratne sparza karyo. jethI vIryanA kSayavaDe te azva tarataja maraNa pAmyA. cakravartinI strI kAmavikArathI bIjAnA sparza kare teA khIjo sahana na karI zake. mRtyu pAme jethI spe paNa Ayune tADanAra che. 7 zvAsAzvAsa pheraphAra levAvAthI ke vadhAre levAvAthI Ayu tADI nAkhe che. A sAtenimitta seApakrama AyuvALAnuM Ayu tADanArA che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM kadAca koI zaMkA je "Ayu te vaLI tuTatuM haze, jeTalA vara sanuM bAMdhyuM hoya teTaluM bhagave, tene vadhaghaTa keI karanAra nathI." tenA utaramAM lokaprakAza vigere zAstromAM kahyuM che ke-jema lugaDuM pANIthI bhIMjavI khuba lIluM karyuM pachI TevALIne te kapaDuM eka bAju rAkhI mUkIe to te sukAya te kharUM paraMtu lAMbA TAIme sukAya, paraMtu je te kapaDAne nIcethI pANI kADhI nAkhI taDake sukavIe te jaladI sukAI jAya. tevI rIte Ayune je upakrama na lAge te jeTalA varasanuM Ayu bAMdhyuM hoya te pUruM karIne pachI maraNa pAme ane upara batAvela sAta prakAranA upakramamAMthI koI paNa upakrama lAge te pAMca mIniTa pUrI na thAya ne maraNane zaraNa thavuM paDe. A bInA sepakrama AyuvALA mATe jANavI. nirUpakrama AyuvALA yugalika, devatA, nArakI, caramazarIrI, tIrthakare vigere jene siddhAMtamAM nirUpakramI AyuvALA kahyA che te pitAnuM Ayu pUruM karIne ja kALadharma pAme. jema nArakInA jIvonA tala tala jevaDA TukaDA paramAdhAmI kare che chatAM te marI jatA nathI, vedanA athAga bhagave che. tevI rIte nirUpakrama AyuvALA mATe samajavuM. juo: pAtAlasuMdarIe jayaMtasena rAjAne mArI nAkhavA jhera dIdhuM chatAM bheMyarAmAMthI bahAra nIkaLe ke ulaTI thaI, jhera nIkaLI gayuM, caramazarIrI hovAthI nirUpakrama Ayu na lUTayuM. bhImasenane duryodhane jhera dIdhuM hatuM chatAM kAMI na thayuM. kaMDu rAjAne devIe parvatamAM pachADyA chatAM caramazarIrI hevAthI maraNa na pAmyA. Ayu jeTaluM bAMdhyuM hoya temAM eka mIniTa vadhe nahIM, paNa Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 87 ) ghaTe kharUM te cekasa samajavuM. te pachI AvA zaMkAzIla Ayu upara he AtmA! vizvAsa rAkhIza nahI. Aja AnaMdathI tuM beTho hoya te paNa cekasa jANaje je AvatI kAlanI savAra te dUra rahI paraMtu bapora jyAre dekhe tyAre khare. je zAstrakAra bhalAmaNa kare che ke--dharma karavAmAM vilaMba nahIM karo - jaM kalle kAyavvaM, taM ajaM ciya kareha turamANA / vahuvigyo hu muDutto, mA avaranhaM paDikeha // 1 // manuSya ciMtave che je kAle dharma kArya karazuM, paraMtu kAla keNe dIThI che? kAle zuM thaze? mATe he bhavyo ! je kAle karavAnuM hoya te Ajeja vilaMba rahita karI le, jarApaNa DhIla karaze nahI. dharmakArya karavAmAM eka muhUta paNa vidmavALuM thaI paDe che tethI pAchalA pahoramAM karavAnuM hoya te paNa pelA pahoramAM ja karI le. kAraNa kadAca Ayu pUruM thaI rahyuM te pAchalA. paheramAM kevI rIte dharma karaze ? juo yazodharane jIva prathamanA navamA bhAvamAM savAre saMjamA levAnA vicAramAM suI rahyo, tenI strI nayanA vaLIe jhera daI chevaTa gaLe nakha daI mArI nAkhe, saMjama laI zake nahI. ArtadhyAnathI marIne mera thaye, tyAM tiryaMcanA bhAmAM hiMsAnA jorathI vadhI zako nahI, turata uMco caDI zako nahI. chevaTa navame bhave yazodhara mahArAjA thayA. te bhavamAM munirAjanA samAgamathI jAgrati thavAthI Atmazreya karyuM. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) dhama karavAmAM vilaMba nahiM karavA viSe. rAga--( vhAlA vege AvA re... ) ( jAgA bhavI jAgA re, uMdha adhArI tyAgA re, avasara AvyA ALakhA hAjI; nahi jAgA teA, jIvana cAlyuM` re jAya, khAyuM tenA pastAvA pAla thAya...............jAgA sAkhI-- paLa paLa prANI AukhuM, ochu thAya huMmeza; cetA cittamAM cAMpathI, e Agama upadeza. dharma kriyAmAM lAgA re............... avasara Avyo0 sAkhI-- lAkha pUrva Ayu dhaNI, cAlyA anne khAsa; apa jIvananA ApaNA, tA are zyA vizvAsa. bhavanI bhAvaTa bhAMgA re........... avasara AvyA sAkhI dhame DhIla karA nahi, dharA dhyAnamAM eha; tapa japa vrata karaNI karI, saphaLa karA A deha. 'bhakti" jinavaranI mAgeA re... ' *avasara AvyA. AjakAla keTalAeka jIvA dharma kAryomAM vilaMba karI mRtyune zaraNa thAya che, paraMtu vAyadA karI jaladI kArya sAdhI zakatA nathI, tevA jIvAne kALarAjA ociMtA pakaDe che tyAre Ata dhyAnathI maraNa pAmI yazeAdharanA jIvanI mAphaka ti cArtti gatimAM rakhaDe che. pachI jaladI uMcu caDavuM ghaNuM kaThina thai paDe che. prathama ApaNe atAvI gayA ke manuSyanA bhava pAmavA mahA kaThina che te gumAvI eThA pachI kyAMthI maLe ? tethI jeNe A eka bhava bagADyo teNe utaratara ghaNA bhava bagADyA, jeNe A eka bhava sudhAryA teNe tamAma bhave| sudhAryo. kAraNa je jIva dharmArAdhanavaDe samyakatva dana pAmI devaleAkamAM jAya che ane tyAM paNa aneka prakAranAM Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) tIrthakaranI bhakti vigere zubha kAryo karI, mAnava bhava laI, siddhipadane jaladI pAme che. keI traNa bhava, kaI pAMca, sAta, ATha bhavamAM paNa siddhi pada pAme che. vacalA bhavamAM paNa duHkhane pAmatA nathI. sAraddhisiddhivALA kuTuMbamAM ja janma thAya che. mATe he cetana ! A bhava saphaLa karavA mATe jaladI udyamavaMta thA, pramAda choDa, je ! chAMyAnA bAnAvaDe kALarAjA tArI pAchaLa phare che, te hakIkta zAstrakAra batAve che - chAyAmiseNa kAlo, sayalajiyANaM chalaM gvsNto| pAsaM kahavi na muzcai, tA dhamme ujama kuNaha // 1 // "he AtmA! tArA zariranI chAMyA je dekhAya che, te chAMyAne bahAne kALarAjA tArI pAchaLa phare che, sakaLa jIvanuM chaLa te tAkI rahyo che, cheDe choDato nathI, mATe dharmane vize udyama kara." ekadama ecite tane kALa pakaDaze tyAre pachI tArAM jeTalA kAma che teTalAM pUrAM thaI zakavAnA nathI, kAma te bAkInAM bAkI ja raheze, ane tene te vakhata bahu ja pazcAtApa thaze je-"are ! ApaNe kAMI AkhI jIMdagImAM sukRta karI zakyA nahI ane mRtyunA paMjAmAM AvyA."te pazcAtApa te vakhate na thAya tevI janA atyArathI karI le. dAna, zIyala, tapa, bhAva-A cAra prakAranA dharmane tathA zrata dharma ne cAritra dharmane Adara. avasara pAmI saMjama grahaNa kara. saMjama na laI zake te samyakatvanuM svarUpa samajI samyakatvapUrvaka zrAvakanA bAravrata saddagurUne saMga pAmI aMgIkAra karI le. pachI dhIme dhIme saMjamanI paNa bhAvanA thaze. atyArathI abhyAsa pADa. abhyAsa vinA keIpaNa kArya karavuM ghaNuM kaSTakArI thaI paDe che. zarIra sAruM che tyAM sudhI ja Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 90 ) karI zakIza. atyAre nahI kare to pachI mUDha tathA gamAranI upamAne lAyaka thaIza. je! zAstramAM kahe che je- vivipakava -mAyu ttAmaMA kAmA''laMbya dhRti mUDhaiH, svazreyasi vilaMbyate // 1 // A deha vividha prakAranA upadravathI sapaDAyela che, Ayu kSaNabhaMgura che, chatAM kevA prakAranI pairyatAne ke dhIThAIne avalaMbI mUha jI pitAnA AtmahitamAM vilaMba karI rahyA che?" A zarIra aneka prakAranA upadrathI viTAyeluM ja che. kaI vAra bhayaMkara roga, kaI vAra mUccha, keI vAra ghelachA ItyAdika upadravothI bharapUra A deha che. vaLI Ayu paNa kSaNabhaMgura che. kSaNavAramAM mANasa maraNane zaraNa thaI jAya che. AvI sthitimAM te bIjA koInuM zaraNa nahI letAM dharmanuM ja zaraNa levuM teja AtmAne hitakArI che. dharma che teja jIvane parabhava jatAM zaMbalabhAtA tulya thAya che. mArgamAM gamana karanAra mANasa sAthe bhAtuM na hoya te duHkhI thAya che. teja hakIkata uttarAdhyayana sUtramAM zraddhA mahaMta , apatti gacchato so duhI hoi, chuhAtanhAhiM pIDie // 1 // je manuSya moTA lAMbA mArgamAM bhAtA vinA gamana kare che, te te thake sudhA ane tRSA vaDe pIDA pAmate ghaNeja du:khI thAya che." vivecana-lAMbA mAge javuM hoya te sujJa mANasa bhAtuM laIneja gamana kare, paraMtu lIdhA vinA jAya te mUrkha kahevAya. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) tevI ja rIte paralokamAM gamana karanAra jIva dharmane sAthe na grahaNa kare te duHkhI thAya ane vaLI mUrkha kahevAya temAM Azcarya nathI. teja hakIkata sUtrakAra kahe che - evaM dhammaM akAuNaM, jo gacchai paraM bhavaM / gacchaMto so duhI hoi, vAhirogehiM pIDie // 2 // eja pramANe eTale dharmarUpI bhAtA vinA mArgamAM jatA purUSanI jema je purUSa dharma karyA vinA parabhavamAM jAya che, te vyAdhi ane regavaDe pIDA pAmyo chate duHkhI thAya che." have je bhAtuM laIne jAya che tenA upara kahe che - addhANaM jo mahaMtaM tu, sapAhijo pavajA / gacchaMto so suhI hoi, chuhAtanhAhiM vivajiro // 3 // je purUSa moTA lAMbA mArgamAM bhAtA sahita gamana kare che te purUSa kSudhAtRSAthI rahita thaye thake sukhA thAya che." evaM dhammapi kAuNaM, jo gacchai paraM bhavaM / gacchaMto so suhI hoi, appakamme aveyaNe // 4 // eja pramANe dharma karIne je prANuM parabhavamAM jAya che te prANa a5 karmavALe thaye thako ane azAtA vedanA rahita thaye thake sukhI thAya che." vaLI vizeSa prakAre dharmano prabhAva kahe che - jiNadhammoyaM jIvANaM, apuvo kappapAyavo / saggApavaggasukkhANaM, phalANaM dAyago imo // 1 // A jinadharma jIvone apUrva kalpavRkSa tulya che. kAraNa ke Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 92 ) pavRkSa A leAkanA ja-sukhane Ape che, paraMtu jinadhama rUpI kalpavRkSa te svarga ane meAkSanA sukharUpa kaLAne ApavA vALA che, mATe jaina dhama rUpI kalpavRkSane apUrva samajavA. " 1 dhammo baMdhU sumitto a, dhammo ya paramo gurU / mumane payattAmAM, dhammo masaLyo // 2 // " A jagatamAM jIvAne dharma badhu samAna che. jema Apatti samayamAM bhAI sahAyatA kare che. tema ApattimAM AvI paDelA prANIne dharma kharAkhara sahAya kare che, vaLI dharma hitakArI mitra samAna che. jema sAcA mitra samuddhi ApI sanmArge dore che tema dhama prANIne sanmArgamAM dAre che. vaLI dharma sadgurU samAna che. jema sadgurU mahArAja upadeza ApI prANIne durgatimAM jatAM khacAve che tema dharmI paNu prANIne dutimAM javA detA nathI. jema cIlAtiputra tathA daDhaprahArI, arjunamALI jevA ghAra pApI jIvA paN cAritra dharmanA prabhAvathI durgatimAM nahI jatAM devalAka tathA mAkSamAM birAjamAna thayA che. mATeja dharma mAkSa-mArgamAM gamana karanAra jIvAne ratha samAna kahyo che. jema uttama ratha mA mAM sukhethI lai jAya che ne icchita nagare pocADe che. tema dharmarUpI ratha paNa mAkSa-mAgamAM pravarte lA prANIne mekSamAM sukhazAMtithI pahAMcADe che. 99 AvA dharmarAjAnA pracaMDa prabhAva heAvA chatAM saMsAramAM rahelA keTalAe jIvA lakSmInI lAlasAvaDe karI eka bIjAnuM pUrUM ciMtavI, irSyA karI, aneka prakAranA pApA karI narakAdi duHtinA bhAjana thAya che ane narakAdikamAM ghAra vedanA sahana kare che. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) lakSmInI caMcaLatA. rAga-(e vrata jagamAM dIva mere pyAre...) e Rddhi asthira pramANe, he prANI ! e ddhi asthira pramANe, meha karo cho sthAne ho prANa naMde sovananI DuMgarI karI paNa, laIne gayo nahi kaTake; kAyA mAyA vAdaLa chAMyA, che dina cArane caTake... he prANI mammaNa zeThe veTha karI bhale bheLI lakSmI bahu kIdhI; antasame sahu mUkIne cAlyo, pAI na sAthe lIdhI. he prANu mArgAnusArInA guNa pAMtrIzane, aMtaramAMhi utAre; nyAyapArjita vira varIne, kharco khAte hajAra.. he prANa sAte kSetre vAparI paise, jIvana jarUrI sudhAra; prabhu "bhakti" vaLI nitya karIne, saphaLa kare janmAra.. he prANI ! e Rddhi asthira pramANe. juo ! dhavaLa zeThe zrIpAlarAjA mahApuNyazALI ahoniza navapadanuM dhyAna karavAvALAnuM tenI lakSamI laI levA mATe bUruM ciMtavyuM, zrIpALane samudramAM nAkhavA prapaMce racA, aMte pApane udaya thavAthI dhavaLazeThaja sAtamA mALathI nIce paDyo, marIne sAtamI narake gaye. bIjAnuM bUrUM ciMtavyAthI sukhI kyAMthI thavAya? A hakIkata thIpAla caritramAM che. vaLI eka zeThe tenA nekarane duHkhI karavA ghaNe udyama karyo, paraMtu te nekaranuM puNya prabaLa hatuM jethI caMDALa pAse karAvavA khAnagI dAvapeca karyA chatAM caMDALe choDI mUke. bIjIvAra jhera ApavAno baMdobasta karyo tyAM jhera te dUra rahyuM paraMtu jherane badale te zeThanI putrI paraNya. trIjI vakhata mArI nAkhavAne Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 94) dAvapeca racyuM, tyAM te zeThano ja putra marAI gaye. jeTaluM jeTaluM tenuM zeThe avaLuM ciMtavyuM teTaluM teTaluM tene puNyanA prabhAvathI savaLuM thayuM. chevaTa te zeTha putranA maraNathI bahu duHkha thavAne lIdhe maraNa pAmI narake gaye. eTale te nekara zeThane jamAI hovAthI tamAma mIlakatane mAleka thaye. sajajano ! vicAra kare, pArakAnI IrSyA karazo te tame kyAMthI sukhI thaze ? A adhikAra gautamapRcchAmAM che. AjakAla keTalAe jIva bIjAne sukhI dekhI manamAM baLe che ne IrSyA karI potAnA AtmAne pApathI bhAre kare che. manamAM vicAre che je ATalI badhI raddhi siddhi ene thaI ne mAre kema nahI? mATe tenI trAddhine pheraphAra karAvI nAkhuM. AvA vicAra karavAthI pApanA baMdhana sivAya bIjuM kAMI hAthamAM AvatuM nathI. kAraNa je sAmA manuSyanuM puNya prabaLa haze tyAM sudhI tArAthI kAMI thavAnuM nathI, mATe nAhaka tevA khoTA mArgamAM jaI du:khI thavA prayatna karIza nahI. vaLI lakSmI meLavavA mATe anIti, ISya ke kuDakapaTa karI-dagA pAsalA karI lamI meLavavA dhAre che paNa te rIte meLavI zakIza nahI. tema karavAthI kadAca pUrva bhavanA puNyathI lakSamI maLaze topaNa chevaTe pApanA pioTalA tArA zira upara raheze, bhavAMtaramAM durgatimAM asahya duHkho veThavAM paDaze ane tArI meLavelI lakSmI pAchaLa bhegAM thaine bIjA saha bhegavaze. pApanA phaLa te tAre ekalAne ja bhegavavA paDaze. temAM lezamAtra kaI bhAga paDAvaze nahI. naMdarAjA sonAnI nava DuMgarIo mUkIne cAlyA gaye, paNa sAthe temAMthI thoDuM paNa sonuM laI zakyA nahI. prathama kahI gayela sAgaraNI vaza koDasenAmahorane mAlIka hovA chatAM Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 95 ) hAtha kha MkherI pApanA uddayathI sAtamI narake gayeA. bIjA paNa dhA rAjAe, cakravarti, vAsudevA athAga lakSmI mUkImUkIne parabhavamAM pApanA jorathI naraka tiya ca gatimAM cAlyA gayA che, tenA dAkhalA ApaNe ghaNIvAra zAstramAM sAMbhaLIe chIe teA paNa lakSmI lakSmI karIe chIe. lakSmI mATe jUThThuM belavuM, lakSmI mATe sAmAyaka paDikkamaNA pAsaDu vigere na karavA, anItinA varasAda varasAvavA, dagAbAjI kuDakapaTanA Adara karavA, pramANikapaNAne dezavaTo devA, jinavANI zravaNa karavAne apUrva seAnA jevA samaya maLyA chatAM paNu lakSmI mATe niSphaLa karavA, chevaTe jIMdagIne rada karI nAkhavI ane mArgAnusArInA guNAne paNa jalAMjalI devI. AvA anarthakArI kAryothI he cetanarAja ! manuSya bhava kevI rIte sudhAraze! ? mATe manuSya bhavane saphaLa karavA sArU upara batAvelA dASAne dUra karI pramANikapaNuM prApta karI nItine Adara karI. nItipUrvaka maryAdA sahita dhana upArjana karI zubha mArgamAM kharacI bhavAMtaranuM bhAtu khAMdheA. anItithI bhegu kareluM dhana AnaMda nahI Ape. parabhava tA bagADIja mUkaze. A bhavamAM paNa aneka prakAranA dASAthI vIMTAi jazeA. keAI vizvAsa paNa karaze nahI. jue ! phakata eka rUpIyAnu rU eka viNake e rUpIyAnu kahIne eka bharavADaNane ApyuM, eka rUpIyA anIti karI pedA kyo, te rUpIyAnA ghebara khAvAmATe maMgAvyA, ghera jamAI AvyA, ghekhara khAI gayA, zeTha ghera AvyA, ghemara dIThA nahI, jamAi jamI javAthI bahu vicAra thayA. * are! A meM zu karyuM ? bharavADaNune ThagI rUpIyA peDhA karyAM, pApa zirapara Ayu ane ghekhara bIjo jamI gayA !' A pramANe zubha vicAro vAthI jJAnadazA jAgI, munirAjane samAgama thayA, chevaTe 6 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 96 ) vairAgya pAmI, lakSmI uparathI moha uThAvI, saMsArano tyAga karI Atmazreya karyuM. jevI rIte te zeThe anIti karIne pAchaLathI zubha vicAre thavAthI ucca keTInuM kArya karyuM, anItine dezavaTe dIdhe, tevI ja rIte he jIva! tuM paNa kadAca eka vAra be vAra anIti karI cukyo hoya to paNa have tene pazcAtApa karI pharIthI tema na karavA udyamavaMta thA; paraMtu hamezAM je teja pramANe karyo karIza te pachI pApanA bojAthI kevIrIte halake thaIza? anItithI thayela pApa tArA zirapara raheze. te pApa bhavAMtaramAM tAre bhegavavuM paDaze. tArA paisA te khAvAvALA khAi jaze ne bhegavavAvALA bhegavaze. tane bhavAMtaramAM eka paise paNa keI baMdhAvaze nahI. phakta anItithI karela pApa sivAya bIjuM sAthe zuM laI jaIza? mATe kaI rIte anIti karIza nahI. je mArgAnusArInA 35 guNe pragaTa karavAmAM paNa prathama nyAyasaMpannavibhava zAstrakAra mahArAjA batAve che, tenuM manana kara. zrI hemacaMdrAcArye gazAstramAM mArgonusArInA guNe kahelA che te A pramANe nyAyasaMpanavibhavaH, ziSTAcAraprazaMsakaH / kulazIlasamaiH sArdha, kRtodvAho'nyagotrajaiH che ? pApabhIru prasiddhaM ca, dezAcAraM samAcaran / avarNavAdI na kApi, rAjAdiSu vizeSataH // 2 // anativyaktagupte ca, sthAne supraativeshmike| anekanirgamadvAra-vivarjitaniketanaH | | 2 kRtasaMgaH sadAcArai- rmAtApitrozca pUjakaH tyajannupaplutaM sthAna- mapravRttazca garhite + 8 | Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 87 ) vyayamAyocitaM kurvan, beSaM vittAnusArataH / zraSTabhirdhIguNairyuktaH, zRNvAno dharmamanvahaM / / 5 / / 6 // jIrNe bhojanatyAgI, kAle bhoktA ca sAtmyataH / anyonyApratibaMdhena, trivargamapi sAdhayan yathAvadatithau sAdhau, dIne ca pratipattikRt / sadAnabhiniviSTazca, pakSapAtI guNeSu ca pradezAkAlayozcaryA, tyajan jAnan balAvalaM | vratasthajJAnavRddhAnAM, pUjakaH poSyapoSakaH // 7 // // 8 // dIrghadarzI vizeSajJaH, kRtajJo lokavallabhaH / salajaH sadayaH saumyaH, paropakRtikarmaThaH aMtaraMgAriSaDvarga - parihAraparAyaNaH / vazIkRtendriyagrAmo, gRhidharmAya kalpate // 11 & 11 // 10 // 1 pelA guNa--nyAyasaMpannavibhava:-ketAM tamAma prakAranA vyApAramAM nyAyapUrvaka vartavuM, anyAyathI cAlavuM nahI, nAkarI karatAM dhaNIe soMpela paisAmAMthI khAi javA nahI. echI samajavALA manuSyane chetaravA prayatna karavA nahI. vyAja vaTa tara karanAre sAmA dhaNIne chetarI vyAjanA paisA vadhAre levA nahI. mAla seLabheLa karIne vecavA nahI. sarakArI nAkarI karanAra manuSye . dhaNIne vhAlA thavA sArU leAkeA upara kAyadAvirUddha julama gujArave nahI. ityAdi khIjA paNa kAryomAM anIti karavI nahI. ubhaya lAkamAM anIti ghaNI hAni karanAra che. 7 : 1 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) ane 2 mIne guNu--ziSTAcAraprazaMsaka:-ketAM-jJAna kriyAe karI uttama AcaraNavALA manuSyeAnA AcAra te ziSTAcAra kahevAya che. ziSTAcAravALA leAka niMdA kare tevuM kArya karavuM nahI. rAjA daMDa kare tevu kArya karavuM nahI. vezyA tathA parastrIgamana tajavu. jIgaTe ramavuM nahI. zIkAra karavA nahI. cArI karavI nahI. ghaNI jIvahiMsA thAya tevA vyApAra karavA nahI. kAinA prANa jAya tevu jUThThuM khelavuM nahI. banI zake tyAM sudhI jarA leza mAtra paNa jUThThuM belavuM nahI. mAMsa madirA madha ne mAkhaNa vigere abhakSa padArtho khAvA nahI. TvIna garIbanA uddhAra karavA. kAie ApaNApara karelA guNane yAda karavA, bhUlI javA nahI. dakSiNyatApaNuM rAkhavuM. ityAdi ziSTAcAra kahevAya. te te ziSTAcAranI prazaMsA karavAvALA thavuM e bIjo guNa jANavA. 3 trIje guNa--sarakhA kuLa-zIla ane dharmAcAravALA sAthe vivAha karavA. paraMtu eka geAtrI sAthe karavA nahI. yeAgazAstra vigeremAM niSedha karela che. sro tathA patinA ekaja dharma hAya te dharma saMbaMdhI takarAra uThavAnA saMbhava rahe nahI ane dharmakArya karavAmAM paraspara sAdhanabhUta thaI paDe, jethI paraleAka paNa sudharI zake. 4 pApabhI:-ketAM sarva prakAranA pApathI DaravuM. kAraNa je pApa karavAthI A leAkamAM niMdA thAya, paraleAkamAM narakAdi du:khA bhArgavavAM paDe, mATe pApathI ahu DaravuM. 5 dezAcAra' samAcaran-ketAM dezAcAra pramANe vartavu. je dezamAM vasatA hAiye te dezamAM je je kArya karavAM te evAM karavAM ke jethI niMdApAtra na thavAya. vastra AbhUSaNu azana pAnAdi dezanI rIti pramANe karavuM. je dezamAM jevAM vasa paheratAM hAya te cheADI khIjA dezanI rItanA paheravAM nahI. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 9 ) 6 avarNavAdI na kavApi-ketAM sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA vigere koIne paNa avarNavAda bolavA nahI. pArakA avarNavAda bolavAthI ghaNuM doSo utpanna thAya che, vaLI nIca gotra baMdhAya che. koinA avarNavAda na belavA to pachI rAjA pradhAna vigerenA te vizeSe karIne na bolavA, kAraNa ke tethI paisA tathA prANane paNa nAza thavA saMbhava rahe che. 7 anati vyaktagupta-ketAM je gharamAM pesavA nIkaLavAnAM aneka rastA hoya tevA gharamAM rahevuM nahI. kemake tevA gharamAM rahevAthI cera pramukhane AvavAnuM tathA strI Adikane geravartazuka calAvavAnuM sugama paDe che. bIjA paNa ghaNA doSe utpanna thAya che. temaja vaLI cAre bAjuthI DhAMkela hoya evA sthAnamAM paNa rahevuM nahI. kAraNa agni vigerenA upadravane prasaMge tevA gharamAMthI nIkaLavuM tathA pesavuM ghaNuM kaThina thaI paDe. mATe bahu bArI bAraNAMvALA athavA ekadama cAre bAjuthI AcchAdita hoya tevA sthAnamAM rahevuM nahIM. valI sArA pADozamAM rahevuM. kharAba pADozInI pAse rahevAthI, tenA khoTA AlApa saMlApa sAMbhaLavAthI ane tenI ceSTA vigere dekhavAthI ApaNAmAM guNa hoya te cAlyA jAya che ane bIjA deSa utpanna thAya che. 8 kRtasaMga: sadAcAre -ketAM Ihaleka ane paralokamAM hitakArI pravRttivALA je manuSyo hoya te sArA AcAravALA kahevAya, teone saMga kara. sArA mANasanA saMgathI aneka prakAranA guNanI prApti thAya che; durjananA saMgathI guNa hoya te cAlyA jAya che. mATe nirguNInA saMgano tyAga kare ane guNavaMtane samAgama kare. temaja mithyAtvIne saMga kare nahI. tene saMga karavAthI ApaNuM dharmabuddhi naSTa thAya che ane sArA saMgathI sArI buddhi prApta thAya che. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) 9 mAtapitromAM pUjA-ketAM mAtApitAnI AjJAmAM rahevuM. temane pUjanArA thavuM. nitya prAta:kALe temane vaMdana karavuM. vRddha thayAM hoya te temane khAvApIvAnI paheravA oDhavAnI tajavIja rAkhavI. temanA upara krodha kare nahI. kaTu vacana vAparavAM nahI. ayogya kAryathI thatA geraphAyadA vinayapUrvaka samajAvavA. paralekasaMbaMdhI hitakArI anukAnamAM temane joDavA. jethI temanA AtmAnuM paNa kalyANa thAya. dareka rIte temanI bhakti karavI. 10 caganupanu sthAne-ketAM grAmanagarAdi sthAna je upadravavALuM hoya tene tyAga kara. je rAjAone paraspara virAdha hoya tevA grAmanagarAdimAM rahenAra manuSyane te bhayanuM sthAna gaNAya. tathA durmikSa marakI vigere rogonA upadravavALA sthAnane paNa tyAga kare. je tema na kare te dharma artha kAma pUrve prApta karelAne nAza thavAno saMbhava rahe che, navA utpanna thatA nathI, jethI manuSya jIvana duHkhamaya thaI paDe che. ( 11 parika hiti-ketAM deza jAti kuLa apekSAe niMdIta kAryamAM pravRtti karavI nahI. 12 samAyojitaM jIna-ketAM paisAno kharca pitAnI AvakanA pramANamAM kare ane sAre lAbha thayo hoya te kRpaNutA cheDIne sAtakSetra vigere zubha mArgamAM dhana kharacavuM. 13 repa virAsata -ketAM dhanane anusAre vastrAbhUSaNa paheravAM. thoDuM dhana hoya ane dhanADhyanA jevAM vastra paheravAthI temaja dhanADhaya hAya ane garIbanA jevAM vastra paheravAthI laghutA thAya che, mATe paisAne anusAra veza rAkha. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 101 ) 14 archAmInupauryuM :-ketAM AThe buddhinA guAvaDe karI cukta khanavu. te ATha guNunA nAma. 1 zAstra sAMbhaLavAnI icchA. 5 temAM tarka karavA te sAmAnyajJAna. 6 apeAha karavA te vizeSa jJAna. 7 avijJAna-arthanuM jJAna karavuM. 8 tattvajJAna-A vastu Amaja che evA nizcaya karavA. ra zAstranuM sAMbhaLavu. 3 tenA artha samajavA. 4 te ane yAda rAkhavA. 15 zujAno dharmamanva ketAM nira Mtara dharmanuM sAMbhaLavu hamezAM dharmane sAMbhaLanAra mANasane manamAM kheda thayA hAya tA te dUra thAya che, sArI bhAvanA jAge che, chevaTa ane leAkamAM sukhI thavAya che. 16 ajINe bhAjanatyAgI-ketAM prathamanuM khAdhelu anAja vigere barAbara pacyuM na heAya teA navIna bhAjananA tyAga karavA. sarva roganA mULabhUta ajINu thayu hAya ne bhAjana kare teA ajI nI vRddhi thAya. kahyuM che ke--(ajINu prabhavA rAgA:) roga mAtra ajINu mAMthI utpanna thAya che. tethI khanatAM sudhI ajINu vALA mANuse upavAsa karI devA, jethI be phAyadA thAya. ajIrNa naSTa thAya ne karmInI nirjarA thAya. 17 kALe bheAkatA-ketAM bhUkha lAge tyAre khAvuM, akALe bhAjana karavu nahIM. lAlupatAnA tyAga karI bhUkha pramANe khAvuM. ati bhAjana kare te ulaTI jhADA-maraDAdika doSanA sa'bhava rahe che, mATe ati bheAjana karavuM nahIM. je thADu khAya che . te ghaNuM khAi zake che. zAstramAM batrIza kavaLanA AhAra kahyo che te dhyAnamAM rAkhavu. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 102 ) 18 anyAnyApratibadhena--ketAM dhama artha ane kAma e traNe paraspara bAdhA na pAme tevI rIte sAdhavA. temAM mukhyatA dharmAMnI samajavI. kAraNa je dhama thIja atha ane kAma maLI zake che. dharma sAdhana karavAnA samayamAM dravya upArjana karavAnu` sujhe tA dharmathI cUkAya che, ane dharma cUkayA tA artha ane kAma paNa cUkayA samajavuM. mATe traNe varga sAdhavAnA vakhata nakkI karI rAkhavA. jethI dravya utpanna karavAmAM ane saMsAranA kArya mAM vighna na Ave ne dharmanuM ArAdhana rUDI rIte thAya. AjakAla keTalAka jIvA dharmane cheDI paisA bheLA karavAmAM ja jIMdagI pUrI kare che, te peAtAnA AtmAne Thage che, ne te jIve dharahita rahevAthI paraleAkamAM durgaMtimAM asahya du:khAne sahana kare che, mATe tema na karavuM, dharmanI mukhyatA rAkhavI. eka divasa paNa dharma ArAdhana vinAnA javA na joIe te khAsa yAda rAkhavuM. 19 yathAvaDhatithA.-ketAM munirAjane dAna devArUpa vinayapUrvaka Atithya karavu. du:khI janane anuka MpA dAna devuM. munirAjanI sevAbhakti karavAmAM kuzaLa rahevu. ahaMkAra rahita dAna devuM. zAlibhadra mULadeva vigere dAnanA prabhAvathI athAga lakSmInA bhAktA thayA che. 20 sadAnabhiniviSTazra--ketAM khATA haTha kadAgraha karavA nahI. jinamatane viSe bahumAnapUrvaka rAga karavA. haTha kadAgrahathI jamAlInI mAphka jIva samyakatvathI bhraSTa thAya che. 21 pakSapAtI NeSu--ketAM guNI janane pakSa karavA. temanI sAthe sAjanyatA tathA dAkSiNyatA vAparavI. temanA samAgama karavA. guNijananA samAgamathI aneka prakAre jIvAne lAbha thAya che. ubhaya leAkamAM hita thAya che. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (103). 22 adezAkAlezcaryA tyajanaketAM je dezamAM javAnI. zAstrakAra AjJA na ApatA hoya athavA rAjAnI manAI hoya te dezamAM uddhatAI karIne javuM nahI. vaLI je kALe je kArya karavAnI AjJA na hoya te kALe te kArya karavuM nahI. adeza akALamAM kArya karavAthI aneka prakAranA upadrava thAya che. 23 jAnana balAbalaM-ketAM potAnuM baLa tapAsIne kArya karavuM. kAraNa je zakti uparAMta kArya karavAthI dhananI temaja zarIranI hAni thAya che. 24 vratasthajJAnavRddhAnAM pUjakA-ketAM vratamAM rahelA ane jJAna namAM vRddhi pAmelA evA purUnI sevA karavI. AtmahitanA arthe temanI pAsethI jJAna saMpAdana karavuM, vratamAM rahelA jJAnI purUSanI sevAkalpavRkSanI mAphaka sArA upadezarUpI phaLavaDe karIne phaLe che. 25 pipoSaka -ketAM piSaNa karavA lAyaka svakuTuMbanuM AhAravastrAdikathI pioSaNa karavuM. 26 dIdaza-ketAM dareka kAryane AraMbha karyA pahelAM zubha azubha pariNAma vicAravuM ane pachI kAryanI zarUAta karavI. je kArya karavAthI nukazAna thavAne saMbhava hoya te kArya karavuM nahIM. ra7 vizeSajJa -eTale sAmAnya ane vizeSane oLakhatAM zIkhavuM. vastu tathA avastu, kRtyAkRtya, bhakSyAbhaDhyavigerenuM aMtara samajavuM. vizeSa nahI jANavAvALAne pazusamAna gaNAsAmAM kahyo che. 28 kRtajJa -ketAM keIe upakAra karela hoya tene sArI rIte jANe-eLave nahIM. ra9 lokavallabha:-ketAM sArA mANasene vinaya karavA vaDe Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) kemAM priya thavuM, anItivALA tathA dharmavirUddha kArya karIne lekamAM priya thavAnI IcchA karavI nahIM. 30 salajaja-ketAM lajajAvAna thavuM. prANune nAza thAya te paNa aMgIkAra karela vratAdine choDavA nahIM, temaja nirlajaja kArya karavuM nahIM. 31 sadaya -ketAM du:khI jIva upara dayA rAkhavI. jema bane tema hiMsAnuM kArya karavuM nahIM. jema ApaNane ApaNuM prANa vahAlA che tema tamAma jIvone hAlA che, mATe kaI jIvanI hiMsA karavI nahIM. 32 semya - ketAM semya daSTi rAkhavI. kaSAyavALI prakRti karavI nahIM ke jethI bIjAne ApaNuM upara dveSa jAge. 33 pApakRtikarmaTha -ketA parepakAra karavAmAM zUravIra thavuM. paropakAra karavAvALe manuSya nA netrane amRtanA aMjana sarakho priya lAge che. 34 aMtaraMgAriSaDvarga-parihAraparAyaNa-ketAM kAma, krodha, lobha, mAna, mada, harSa-ziSTa purUSae A cha aMtaraMga zatru kahyA che. parastrI upara duSTa vicAra karavA te kAma 1. pArakAne tathA potAne kaSTane vicAra karyA vinA kepanuM karavuM te kadha. 2. yogya pAtramAM dAna nahI devuM ane niSkAraNa paradhana grahaNa karavuM te lebha. 3. kula, bala, ezvarya, rUpa, vidyAdikane ahaMkAra kara te mada. 4. duSTa abhiniveza upara caDavuM-yukatAyukatanuM na samajavuM te mAna. 5. nimitta vinA bIjAne duHkha utpanna karavAvaDe karIne tathA jugAra zikArAdi anartha kArya karIne manamAM khuzI thavuM te harSa. 6. A chane aMtaraMganA kaTTA zatru jANavA. A chathI ghaNuM dUra rahevuM. tene samAgama karavo nahI. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 105 ) 35 vazItendriyaprAmo-ketAM pAMce IndriyAne vaza karavI. atyaMta AsaktinA parihAravaDe karIne sparzodi pAMce IndriceAnA vikArane rokavA. abhakSAdi vastu khAvAnI lAlaca karavI nahI. indriyAnA vijaya utkRSTa saMpadA pamADe che. kahyu` che ke-- ApadAM kathitaH paMthAH, indriyANAmasaMyamaH / taJjayaH saMpadAMmArgo, yeneSTaM tena gamyatAm // ', " indriyAnA anigraha karavA te ApadAnA mArgo che ane tene jItavI te saMpadAnA mArga che, je mArga iSTa lAge te mAge gamana karo. " ekeka indriyanA DhASathI pataMgIyA, bhramarA, mAchalA, hAthI, ane haraNIyA durdazAne pAme che-prANane naSTa kare che, teA pAMce indriyAne vaza paDelA manuSyeAnI zI dazA samajavI ? mATe kharAkhara purUSAtha pheAravI indriyAne jItavI, na jItI haiAya te jItavA prayatna karavA. na A upara matAvelA pAMtrIza guNavALA manuSya gRhastha dharmanA ArAdhana mATe samartha thAya che. A mahA mUlyavALI mAnava jIMdagI prApta karI avazyameva A mArgAnusArInA 35 guNNA prApta karavA udyama karavA. kadAca pAMtrIze na pAmI zakAya te temAMthI aDadhA uparAMta paNa prApta karavAja joie. temAM mukhya pahelA guNa nyAcathI paisA upAna karavA, te guNune kadApI cheDavA nahIM. te guNu na heAya teA khIjA guNa zaiAbhAne na pAme. anItithI bhegA karelA paisA lAMkhA kALa sudhI TakatA paNa nathI. kAraNa ke anItithI pApa prakRti baMdhAya che, ne te pApanA utkraya thayA ke tarata tamAma Rddhi siddhi gumAvI besavuM paDe che. upAdhyAyajI mahArAja yazeAvijayajI jJAnasAra aSTakamAM kahe che Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 106 ) yeSAM bhrUbhaMgamAtreNa, bhajyante parvatA api / tairaho karmavaiSamye, bhUpairbhicApi nApyate / 1 / / je rAjA mahArAjAnI bhrakuTInA bhaga mAtra karI parvatanA bhukA thai jatA hatA, teja rAjA mahArAjAone kama vaDe viSama dazA prApta thavAthI rakanI mAphka bhikSA paNa malatI nathI. keTaleA badhA karma rAjAnA prabaLa pratApa ? ' vivecana--jeone ghera hAthIonA maDhanA jharavAthI AMgaNe tenA kIcaDa thaI rahetA hatA, jene ghera gheADA ratha pAyadala vigerenA gArava thaI rahetA hatA, suvarNAdi dhananI saMkhyA karI zakAtI naheAtI, tevA dhanavatAne paNa karmarAjAnA parAdhinapaNAthI-puNyanA nAza thavAthI bhIkha mAgIne peTa bharavuM tepaNu kiThana thaI paDe che. teA pachI sAmAnya keATInA jIvAnuM zuM gajuM ? anIti karavAthI azubha karma baMdhAyache, tethI lakSmInA viyAga thAya te svAbhAvika che. mATe nItithIja dravya upArjana karI lakSmIne sArA zula kSetramAM vAparavI, jethI puNya khaMdhAya ane A bhavamAM tathA parabhavamAM puNya prakRtithI athAga lakSmI maLe. juo ! teja upAdhyAyajI kavipAka aSTakamAM kahe che ke-- jAticAturyahInopi, karmaNyabhyudayAvahe / kSaNAd raMkopi rAjA syAd, chatrachadigantaraH // 1 // * jAti tathA caturAithI rahita hAvA chatAM zubha kamanA abhyudaya thavAthI eka kSaNavAramAM reMka bhIkhArI hoya te paNa chatra vaDe karI AcchAdita karyo che. dizAnA bhAga jeNe evA rAja thAya che.' game te garIkha 2ka ke nina hoya paraMtu puNyaprakRti Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (107) sAthe lAvelo hoya te dhanADhya thaI jAya ane ISTa vastunI sAmagrI maLe. paraMtu anIti karavAthI ISTa vastu maLatI nathI te cekasa yAda rAkhavuM. keTalAka kahe che je "anIti karavAne A jamAne che, nIti karavA jaIe te paisA maLatA nathI." tevuM belanAra bhUla kare che. nyAyathI upArjana karela thoDuM paNa dravya zubha mArgamAM vAparavAthI athAga pUNya baMdhAya che. puNyanA pratApathIja lakSamI maLe che. anIti karanArane paNa je kAMI lakSmI maLe che te pUrvanuM pUNya hoya teja maLe che, paraMtu anItinA jorathI vizeSa pApa baMdhAvAthI pariNAme lakSamIno nAza thAya che. kadAca A bhavamAM nAza na thayo te parabhavamAM te tenA kaTaka phaLa avazya bhegavavAM paDe che. mATe jema bane tema sarva prakAre nItine Adara kare, nyAyathI cAle. A guNa ghaNe majabuta che. A guNa prApta karazo to bIjA ghaNA guNe prApta thaze. A hetuthI ja hemacaMdrAcAryo mArgonusArInA 35 guNamAM prathama nyAyasaMpannavibhava batAvela che. mATe bhavabhIrU jIvoe anItine dezavaTe ApI nyAyasaMpannavibhavane ja Adara karI pramANikapaNuM prApta karavuM. teja manuSyabhava pAmyAne sAra che. havenItithI pisA utpanna karyA pachI paNa tene sArA mArgamAM kharcavA, paraMtu meha mamatva karI lakSamIne sAcavI rAkhavI nahIM. "keIpaNa prakAranuM sukRta karavuM nahI, AraMbha samAraMbhanA kAryo karavAM, dharmanA kAryomAM kRpaNutA rAkhavI." tema paNa thavA devuM nahI. nahItara pachI ghaNuM mehathI lakSmInI uparaja phaNadhara, naLIyA, uMdara vigere thavuM paDe che. evA zAstramAM ghaNA dAkhalA che. samarAditya kevaLInA caritramAM ghaNuM ja lakSmI upara meha rAkhavAthI tiryaMcAdi gatimAM gayAno adhikAra che. AdinAtha dezanAmAM priyaMgu zeTha lakSamI upara ativa mehamamatva karI TheTha nigada sudhI pahoMcyo. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (108) rUdradevanI strI agnizikha lakSamInA mohathI kALI nAgaNa thaI ane tene putra kuDaMga kALe sarSa thaye ItyAdika ghaNuM daSTAMto che. mATe meLavelI lakSamIne sadupayoga karI caMcala lakSamIthI nizcala dharmanI prApti karavI teja sAra che. zAstrakAra bhalAmaNa kare che ke lakSmIdAyAdAzcatvAro, dharmAnirAjataskarAH / vRddhaputrApamAnena, kupyanti bAMdhavAstrayaH // 1 // "lakSmInA cAra bhAgIdAra putro che. temAM prathama dhama, pachI anukrame agni,rAjane taskara-A cAra hovA chatAM moTA putra dharmanuM apamAna karavA vaDe karIne bAkInA traNa putra ke pAyamAna thAya che." vivecana-A jIve ekaThI karelI lakSamI dharmanA prabhAvathIja samajavI. tethIja zAstrakAro dha6 ane ketAM dharma thakI dhana prApta thAya che tevuM kahI gayA che. dharmathI hina jIve garIba, pAmara, du:khI ane dIna hoya che. A dharmane pragaTa prabhAva hovA chatAM kRpaNa che zubha mArgamAM lakSamIne kharcatA nathI ane bhegI kare che. pachI pAchaLanA mANase tene upabhega kare che. lakSamI bhegI karatAM lAgelAM pApa bhavAMtaramAM bhegI karanArane bhogavavA paDe che. mATe bahu ja vicAra karI, kRpaNupaNuM dUra karI, lakSmIne zubha mArgamAM vAparI, manuSya bhavane lAho levA cUkavuM nahIM. juo! pUrve thaI gayelA kumArapALa rAjAe lakSamIthI kevAM kevA zubha kAryo karI mahA puNya upArjana karyuM che? Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 109) udAratA upara kumArapALa rAjAnuM saMkSepa varNana. 1 samyakatva mULa bAra vrata aMgIkAra karyA. 2 trikALa jinapUjA karavAno niyama karyo. 3 aSTamI tathA cartudazInA piSadha upavAsa karavA. 4 pAraNAne divase daSTigocara thayelA seMkaDo mANasane yathA yegya vRtti ApIne saMteSa pamADe. 5 sAthe piSadha grahaNa karelAM hoya teone pitAnA AvAse. pAraNuM karAvavuM. 6 sAdharmika bhAIono uddhAra karavA mATe eka hajAra senA mahAra darAja ApavI. 7 eka varasamAM eka kroDa sonAmahAranuM dAna sAdhami bhAIne devuM. (e prakAre cAra varasa sudhI cAda koDa sonA meheranuM devuM.) 8 sAdhami bhAIo pAsenuM aThANuM lAkha dravya choDI dIdhuM. 9 nirvaza janAranuM tamAma dravya rAja grahaNa kare. paraMtu A dhArmika rAjAe tevuM be-tera lAkha dravya mUkI dIdhuM. 10 ekavIza lakhelA pustakanA jJAna bhaMDAra karAvyA. 11 hamezAM tribhuvanapALa derAsarajImAM snAtra mahotsava kare. 12 zrI hemacaMdrasUri mahArAjane dvAdazAvarta vaMdana karavuM. pachI anukrame tamAma munirAjane vaMdana karavuM. 13 prathama grahaNa karelA piSadhavratavALA zrAvakene praNAma karI mAna devuM. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (110) 14 pitAnA aDhAra dezamAM amArI paDaha vagaDAvyo. 15 nyAyanI ghaMTA vagaDAvI. 16 bIjA cada dezane viSe dhananA baLavaDe tathA maMtrInA baLa vaDe chAnI rakSAnuM karAvavuM. 17 caidaso ne cumAlIza 1444 navIna jinamaMdire karAvyA ane soLase 1600 jIrNoddhAra karAvyA. 18 sAta moTI tIrthajAtrA karI. 19 pahelA vratamAM-mArI e zabda belAI jAya te upavAsa karavo. 20 bIjA vratamAM-vismRtyAdithI asatya vacana belAI jAya te AyaMbIla vigereno tapa kare. 21 trIjA vratamAM-marI gayelA nirvazInuM dhana grahaNa na karavuM. 22 cethA vratamAM--dharmanI prApti thayA pachI navI strI paraNavI nahI, evo abhigraha karyo. 23 comAsAmAM mana vacana kAyAe karI zIla pALavuM. temAM manathI kadAca bhagna thAya te upavAsa kare. vacanathI bhagna thAya te AyaMbIla karavuM. kAyAthI sparzarUpa bhaMga thaye ekAzana karavuM. (manane vizeSa majabuta rAkhavA manathI bhaMga thaye upavAsa rAkhyA haze ema saMbhava thAya che.) bhopaladevI rANInA maraNa pachI pradhAnAdi ghaNuM lekee pANigrahaNa karavAnuM kahyAM chatAM pitAne niyama barAbara sAca-pANigrahaNa na karyuM. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) 25 pAMcamA vratamAM-cha kroDanuM sonuM, ATha kroDanuM rUpuM, eka hajAra tolA mahA mUlyavALA maNiratna vigere, batrIza hajAra maNa ghI, batrIsa hajAra maNa tela, traNa traNa lAkha muDA zAlI caNa juvAra maga vigere, pAMca lAkha ghoDA, eka hajAra hAthI, pAMcase ghara, pAMcaso hATa, pacAsa hajAra ratha ityAdi rAkhyA. 25 chaThThA vatamAM-vaSakALamAM pATaNa zaheranA sImADAthI bahAra javAne niSedha karyo. 26 sAtamA vratamAM-magha mAMsa madhu mAkhaNa-A cAra mahA vigaIne sarvathA tyAga tathA bahubIja, paMcadumbara phaLa, abhakSya, anaMtakAya, ghebara vigerene tyAga. derAsarajImAM mUkayA vinA vastra phaLa AhAra vigerene tyAga. sacittamAM eka patranA pAna bIDAM ATha ( darareja), rAtrIe cAre prakAranA AhArano tyAga, varSARtumAM eka ghI vagaI chuTI, bAkI pAMcane tyAga. lIlA zAkane niSedha tathA roja ekA saNuM karavuM. parva tithione divase kAyama brahmacarya pALavuM. ra7 AThamA vatamAM-sAte vyasanane potAnA dezamAMthI kADhayA. 28 navamA vratamAM-baMne TaMka sAmAyaka karavuM. te sAmAyakamAM zrI hemacaMdrasUri mahArAja vinA bIjA sAthe belavAno niSedha. hamezAM vItarAga stotranuM tathA yogazAstranA bAra prakA zanuM gaNavuM. 29 dazamA vratamAM-comAsAmAM kaTakanuM nahI karavuM. gIja nInA suratrANanuM Agamana thayA chatAM paNa niyamathI nahI caLavuM. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 112 ) 30 agyAramA vratamAM--pauSadhApavAsamAM rAtrie kAyAtsa karatAM ma'kADA page cAMTayA, leAkAe dUra karavA mAMDyo chatAM dUra thayA nahI, jethI tenI maravAnI za'kAvaDe karI peAtAnA paganI cAmaDI ukheDIne dUra mUkI makADAne bacAvyeA. 31 bAramA atithi savibhAga tamAM--du:khI sAdharmika zrAvaka pAsenu' tera lAkha dravyanu` cheDI devuM. nira'tara supAtramAM dAna devuM. A pramANe A mahAbhAgyazALI kumArapALa rAjAnA puNyamArgo keTalAka lakhI zakAya ! pAte sArI rIte dharmanA anuSThAnavaDe karIne potAnA AtmAnA uddhAra karI saMsArane teDI nAkhyA. phakata e bhavamAMja meAkSa jAya tevuM anuSThAna karyuM. ane sAdharmika bhAione yathAyeAgya dAna devAvaDe karI, dharmamAM sahAya karavAvaDe karI, tathA karanA mUkavAvaDe karI, sIdAtAnA uddhAra vaDe karI, aDhAra dezamAM amArI pahu vagaDAvavAvaDe karI, pApakAra paNa ghaNAja karyo. jethI mAnava jIMdagI dharmAMnA kAryAvarDa saphaLa karI meAkSarUpI phaLa prApta karyuM. lakSmI upara meADu rAkhyA hota tA AvAM uttama kAryo thaI zakata nahI. iti kumArapALa sa MkSepa vana. vastupAla tejapAla vigerenAM zubha kAryAM, vastupALa tejapAle paNa lakSmIthI aneka zubhakAryo karyo che. zrI ANujI upara khAra kroDa ne trepana lAMkha dravya kharacI evAM tA derAsarA karAvyAM ke Adhunika jamAnAnA kArIgarAnI draSTine Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 113) garakAva karI mUke che. vastupAla tejapAle zubhamAga mAM lakSmI vAparI tenuM digdana sAmAnyathI karIe chIe. traNa lAkha dravya kharacIne zatruMjaya tAraNuM baMdhAvyu traNa hajAra khase ne e jIrNoddhAra karAvyAM. teraze. jinamaMdira zikharama dha karAvyA. eka lAkha ne pAMca hajAra navIna jinabiMma bharAvyA. navaze ne ceArAzI pASadhazALA karAvI. chatrIza lAkha dravya kharacIne jJAna pustakAnA bhaMDAra karAvyA. traNa lAkha dravya kharacI khaMbhAtamAM jJAna bhaMDAra karAvyA. sADA bAra yAtrA zrI zatru jayaMtInI karI. aDhAra kroDa channu lAkha dravya zrI zatru Mjaya tIthaeN kharacyuM. aDhAra kroDa ne trAzI lAkha dravya zrIgIranArajI tIrthamAM kharacyuM, khAra kroDa ne trepana lAkha dravya zrI ANutI mAM kharacyuM. pAMcaze siMhAsana hAthIdAMtanAM karAvyAM. mu pAMcaze' samavasaraNa karAvyAM sAtaze dharmazALA karAvI. eka hajAra mANasA dAnazALAe haMmezAM AhAra letA hatA. ItyAdika te bhAgyazALIoe ghaNI lakSmI zubhamAmAM maracI mahA puNya upArjana karyuM. zrI siddhasenadivAkare pratidha karela vikramarAjAe paNa zatru MjayanA saMgha kADhI puSkaLa lakSmI kharacI. te sa`ghamAM 169 seAnAnAM derAsarA hatA. siddhasenadivAkara pramukha pAMcaseA A Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (114) cAryo sAthe hatA. cidaM mukuTabaddha rAjA sAthe hatA. sItera lAkha zrAvakanA kuTuMba saMghamAM hatAM. AmarAjAe zrI siddhAcalajInA saMghamAM bAra koDa naiyAne kharca karI mahAna puNya upArjana karyuM. sAdhu pethaDazAe zrI siddhAcalajInA saMghamAM agyAra lAkha dravyanuM kharca karI mAnavabhavane apUrva hA lIdhe. tathA dharmaghoSasUrine nagaramAM praveza karAvyuM tyAre betera hajAra dravyanuM kharaca karyuM. zrI saMprati rAjAe savA kroDa jinabiMba bharAvyAM. jinamaMdirathI pRthvI alaMkRta karI. aDhaLaka lakSmI khacI mahAna puNyanA bhAgI banyA. A zivAya ghaNA bhAgyazAlI jIe zrI zatruMjaya, gIranAra vigere mahA pavitra tIrthomAM potAnI lakSamI puSkaLa kharacI puNyAnubaMdhI puNyane prApta karyuM che. saMvata aDhAramA saikAmAM metIzA zeThe zrI siddhAcaLajI upara kuMtAsarane khADe pUrAvI navIna TuMka ubhI karIne pitAnA yazane jagatamAM phelAvI dIdho che. ane mahAna puNya upArjana karI gayA che. AvA uttama jIve jagatamAMthI kALadharma pAmI gayA chatAM nAmasmaraNa rUpe hajI jANe jIvatAja hAya nahI ema dharmiSTa jIne yAda AvyA kare che. A kALamAM paNa ghaNuM uttama jIve potAnI lakSmIne dara varase sArA mArgamAM kharacI mahA puNya upArjana karI rahyA che, tyAre kRpaNu jIve lakSamIne saMcaya karavAmAM ja jIMdagI pUrI kare che ane saMsAranI lIlA karavA mATe hajArone lAkhAnA mahela baMdhAvI tathA moTaragADIo calAvI purAlAnaMdI banI pApanA bhAgI bane che. paraMtu jJAnacakSuthI eTaluM paNa tapAsatA Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 115 ) nathI je paraleAkamAM gayA pachI te maMgalAmAM huM cetana ! kayA jIvA lIlA karaze ? meTaragADImAM kANu besaze ? pApanA ejA kANa bhAgavaze? eTaleA vicAra jJAnacakSuthI je thAya te tA samaja paDe ane zubhamAmAM lakSmI kharacavA taiyAra paN thavAya. mATe dareka bhavya jIvAe nyAyasa pannavibhava prApta karyo pachI paNa lakSmIne zubhamAmAM kharacI jaina zAsanane dIpAvavuM, bhavAMtaranuM bhAtu majamuta karavuM. chevaTa meAkSasukha prApta thaI zake tevI rIte zubha kSetrAmAM dhanano vyaya karavA. lakSmIvaDe AvAM zubha kAryo tathA zubha anuSThAna karavAthI jIvAne samyak darzana hoya te bahu nirmala thAya che ane na heAya te navIna prApta thAya che. mithyAtvanA kSaya tathA yApazama athavA upazama thAya che. game teTalI kriyAe karIe, game teTaluM dravya kharacIe, tIrthanI jAtrA karIe, para Mtu jo samyakatva darzana prApta na thAya teA tamAma phragaTa samajavuM. upara khatAvela zubha anuSTAna tathA zAsananI prabhAvanA tathA zubha mArgamAM dravyanA vyaya karavA te tamAma samyak dana prAptinAM kAraNeA che; tevAM kAraNeA maLyA chatAM paNa samyak dazana rUpI kAya na thAya te pachI tenA jevu nu du:kha kayuM kahevAya ? gharamAM ghI, gALa, khAMDa vigere bhAja nanI sAmagrI hAya chatAM bhukhe mareteA pachI tenA jevA khIjo kANu mUrkha kahevAya ? tevIja rIte anaMta kALa paribhramaNa karatAM manuSya janma, A bhUmi, uttama kSetra, uttama kuLa, deva gurU dharmonI jogavAi, dhanuM zravaNa vigere prApta thayA chatAM jo vItarAganA vacanamAM zaMkA rAkhI samyakdarzana prApta na kare teA te paNa mUrkha ja kahevAya temAM zuM Azcaya? AvuM amUlya samyakatva ratna jIvane prApta karavAnA apUrva samaya hAtha AvyA che te te ? Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 116 ) samaya javA devA nahI." jema keAi dhananA athI manuSyane dhana kamAvAnA kharAkhara samaya AvyA hoya tA pramAda tajI dhana meLavana vAmAM khAmI rAkhe nahI, tema ci'tAmaNi ratnathI adhika manuSyalavAdi sAmagrI pAmI bhavya jIva paNa samyakatvaratnane prApta karavAmAM pramAda kare nahI, ane jo pramAdamAM paDI gayA tA samyaktva ratna maLI zake nahI. kAraNa je samyakatvaratna prApta karavuM te kAMi sAmAnya vAta nathI, bahu ja kiThana che. tenI kiThanatA mATe paNa daza daSTAMtA je manuSyabhavanI kaThinatAvALAM kahyAM che te samajavAM, cAra gatimAM bhramaNa karatAM jIvAne manuSyabhavamAM samyakatvanI prApti thavI sulabha gaNAya che. kAraNa je devatAone viSayamAM ati Akita hAvAthI peAtAnuM Ayu temAM ne temAM pUrU thai jAya che. jethI teone paNa samyakatvanI prApti thatI nathI. juo ! meATI sa`ghayaNamAM kahyu che;-- tarhi devA vaMtariyA, varataruNIgIyavAiyaraveNaM / nizcaM suhiyA pamuiyA, gayaMpi kAlaM na yANaMti // 1 // a--"te bhuvaneA mAMhe vyatarika devatAe zreSTha saiAbhAgyavALI devIonA gIta tathA vAjItranA zabde karI nira tara sukhIyA tathA harSavALA thayA thakA gayelA kALane jANatA nathI. " nArI jIvA atyaMta vedanAthI vyAkuLa hAvAthI teone paNa jaladI samyakatvanI prApti thavI kaThina ja gaNAya. tiryaMcA vivekathI zUnya hAvAthI dharma zravaNa karavuM ja anI na zake teA pachI samyakatvanI vAta tA dUra rahI. jo ke upara khatAvela devatA nArakI tiya cAne paNa samyakatva prApta thAya che, paraMtu manuSya bhavamAM manuSyane uttama sAmagrI maLyA pachI jeTalI sulabhatA che Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 117) teTalI sulabhatA samyakatva mATe te traNa gativALA jIvone nathI. mATe manuSyae AvI uttama sAmagrI pAmIne viSaya, kaSAya ne pramAda je AtmAnA kaTTA zatru che tene dUra karI mithyAtvathI dUra rahI samyakatva prApta karavuM, teja manuSya bhava pAmyAnuM kharUM rahasya samajavuM. have samyakatvanI prApti kyAre thAya? te batAvAya che jIvane samyakatvanI prApti. jJAnAvaraNIyAdi ATha karmamAMthI eka Ayu karmane cheDIne sAte karmanI sthiti zubha adhyavasAyathI ghaTADI ghaTADIne eka keTakeTI sAgarepamamAM palyopamano asaMkhyAtame bhAga nyUna kare te samaye jIva yathApravRtti karaNa kare. te karaNa jIve A saMsAramAM bhramaNa karatAM anaMtIvAra karyuM ane yathApravRtti karaNa karI granthIdeze A khare, paraMtu AgaLa jaI zake nahI. A peluM karaNuM bIjuM apUrvakaraNa te jIvapariNAma vizeSa che. A jIve saMsAra paribhramaNa karatAM keIvAra paNa apUrvakaraNarUpa pariNAma vizeSane prApta karyA nathI, jethI tenuM nAma apUrvakaraNa kahevAya che. A apUrvakaraNa rU5 pariNAmavizeSathI ghananiviDa rAgadveSa pariNatimayI je granthI dukhe karI bhedavA lAyaka che tene bhedI nAkhe che. te bIjuM karaNa - trIjuM anivRtti karaNa te je adhyavasAya phaLaprApti vinA nivate nahI eTale pUrve AvyA je apUrvakaraNarUpa pariNAma te pAchA jAya nahI tene anivRttikaraNa kahIe. te anivRtti karaNarUpa pariNAme karI jIva samyakatva pAme te trIjuM karazuM. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 118 ) A ThekANe traNa karaNanI sAkSI ApavA mATe kaha5bhASyanI gAthA lakhIe chIe. aMtimakoDAkoDI, savvakammANaM pAuvajANaM // paliyA asaMkhijai-bhAge khINe havai gaMThINaM // 1 // gaMThItti sudumbhezro, kakhkhaDaghaNagUDhamUDhagaMThIvva // vIvasa manAvyo, vAvopariNAmo /rA jA gaMThI tA paDhama, gaMThIsamaiccho bhave bIyaM / / aniyaTTIkaraNaM puNa, sammattapurakaDe jIve // 3 // Ayu vachane sAte karmanI aMtima ketAM chelI keDAke sthiti pApamane asaMkhyAtame bhAge nyUna rahe, bAkI sarva khapI jAya, IhAM gaMThI sthAnaka che. te gaMThI kevA prakAranI che? atyaMta duHkhe karI bhedavA gya karkaza vaka guDha gupta keI khadIrAdi kaThIna kASTanI gAMTha jevI tevI rIte bhedI zakAya nahI te upamAvALI e anAdikALanI jIvane karyajanita ghana ketAM niviDa rAgadveSapariNati rU5 granthI che. te vajanI mAphaka durbhedya samajavI. jyAM gaMThI che tyAM sudhI Ave tene prathama yathApravRtti karaNa hoya, granthI bheda thayA pachI bIjuM apUrva karaNa hoya, tathA samyakatva purakheDe ketAM samyaktva prAptavyapaNe AgaLa kahyuM che je jIe eTale ceksa mukha AgaLa rahyuM che te jIvane trIjuM anivRttikaraNa hoya. A karaNamAM vizuddha adhyavasAya vaDe karI udayamAM Avela mithyAtvane vedate, nahI udayamAM Ave tene upazamAvate upazama lakSaNa aMtarmuhUrvakALamAnavALA aMtarakaraNamAM praveza kare, aMtara Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 119) karaNanA pelA samaye jIva upazama sabhyatva prApta kare. aMtarakaraNane kALa aMtarmuhUrta che. tethI upazama samyakatva aMtarmuhUrta kALapramANu samajavuM. upazama samyakatvamAM rahyo chatA jIva sattAmAM rahela mithyAtvanA traNa puMja kare. jevI rIte madana kedravA dhAnya vizeSa che tene eSadhi vizeSa vaDe karI zodhAya che. te zedhatAM keTalAka zuddha thAya, keTalAka ardhA zuddha thAya, keTalAka azuddhaja rahe che. evI rIte jIva paNa pariNAmavizoSathI mithyAtvane zodhe che, te zodhatA thakA keTalAka daLa zuddha thAya, keTalAka ardha zuddha thAya, ane keTalAka azuddha rahe-ema traNa prakAre thAya che. te upazama samyakatvane aMtarmuhUrtano kALa pUro thayA pachI je zuddha pujane udaya thAya te avazya kSapazama sabhyadaSTi kahevAya, ardhazuddha pujane udaya thAya to mizradaSTi kahevAya, ane azuddha pujane udaya thAya to sAsvAdanamAM thaIne mithyAdaSTi thAya. A karma, granthane abhiprAya jANo. siddhAMtika mata pramANe te anAdi mithyAtvadISTa granthIbheda karIne tathAvidha tIvra pariNAme karI apUrvakaraNamAM ArUDha thayela mithyAtvane tripujavALuM kare. tyAra pachI anivRttikaraNanA sAmarthya thakI zuddhapujane vedata thake epathamika samyakatva pAmyA vinA prathamathI ja kSayopazama samyakatva prApta kare. vaLI keTalAka AcAryo kahe che je yathApravRtti vigere traNa karaNanA keme karI upazama samyakatva pAme che, puMja traNa karatA nathI ane tyArapachI upazama samyakatvathI paDyo thake mithyAtve jAya che. upazama samyakatva tathA pazama samyakatvano bheda nIce pramANe jANa - Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) upazama samyakatvamAM udaya Avela mithyAtvane kSaya ane nahI udayamAM AvelA mithyAtvano sarvathA upazama haya, pradeza udaya paNa na hoya. ane kSapazama samyakatavamAM udaya Avelano kSaya ane nahI udayamAM Avelano upazama hoya. paraMtu pradeza udaya heya-pradezathI mithyAtva vedAya, kSaye pazama samyakatvano jaghanya kALa aMtamuhUrta, utkRSTo chAsaTha sAgaropAmathI kAMIka adhika jANa. kSAyika samyaktva. anaMtAnubaMdhI krodha mAna mAyA lebhanI cekaDI khapAvIne mithyAtva mehanI khapAvyA bAda mizramehanI paNa khapAvI samyakatva mehanI khapAvatA koI jIva kALa kare to prathama Ayu bAMdhyuM hoya te gatimAM jAya. jethI cAre gatimAM kSAyaka samyakatva pAmIe. A kAraNathI ja prAraMbha manuSya gatimAM kahyo che ane samApti cAre gatimAM thAya che jethI cAre gatimAM lAyaka sabhyakatva jIva pAmI zake ema kahyuM che. tiryaMcamAM asaMkhyAtA varSanA AyuvALA ja lAyaka samyakatva pAme, saMkhyAtA varSanA AyuvAlA kSAyaka samyakatva na pAme. kadAca kaI jIve pUrve Ayu ApyuM hoya ane tyArapachI kSAyaka samyakatva pAme te je gatinuM Ayu bAMdhyuM hoya teja gatimAM kSAyaka samyakatva laIne jAya. kadAca Ayu na bAMdhyuM hoya ne kSAyaka samyakatva pAme te teja bhavamAM kevalajJAna pAmI mekSe jAya. Ayu bAMdhyuM hoya te utkRSTathI traNa bhavamAM chevaTa cAra bhavamAM mekSe jAya. kSAyaka samyakatva manuSya bhavamAM. pAme tyAre anaMtAnubaMdhInI cekaDI mithyAtva mehanI, mizramehanI ne samyakatavamehanI A sAta prakRtino sarvathA kSaya karIne ja kSAyaka samyakatva pAme che. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (121) upazama samyakatva jIva jyAre prApta kare che tyAre grIma rUtumAM tRpta thayelA jIvane gazirSa caMdananA rasavaDe chaMTakAva karavAthI jevI zItalatA thAya che-je AnaMda thAya che, te AnaMda-tevI zItalatA upazama samyakatva prApta karanArane thAya che. samakitanI prApti. rAga-sAraMga-(he sukhakArI ! A saMsAra thakI je mujane uddhare.) samakti vinA, bhava bhavamAM AthaDatAM aMta na AvyA; e satya bInA, jina AgamathI jANuM samakita pAvo. dhanasAra bhave muni dAna daI, samakita varI bhava tera lahI; padavI tIrthaMkara pAmyA sahI ... ... samakita vinA, te nAbhinaMdana pharamAve, mithyAtva gati cau rakhAve; samakitavaDe zivapura jAve ... ... samakti vinA juo ! jaMgalamAMhe kaThIAre, munidAna dIdhuM bhava nayasAre; te vIra no paMcama Are ... ... samakita vinA te samakti rUpI lyo mevo, zuddha deva gurU dharma ja se; ema bhAkhe devAdhideve ... .. ... samakita vinA samakti lahI bhavajaLa tarajo,jina bhakti bhalI bhAve karaje; zAzvata padavI preme varaje. ... ... samakti vinA samyakatva prApti anaMtara Atma AnaMda. samyakatva pAmyA pachI jIvane vastunuM yathAsthita svarUpa samajAya che. AtmAne viSe sAce bodha thAya che. te Atmabodha prApta thayA pachI jIvane paramAnaMdamAM magna thavAthI saMsArI sukhane abhilASa kadApi thatuM nathI. te sukha a5 ane asthira hovAthI tene te duHkharUpa mAne che. ISTa vastune ApanAra kalpavRkSane pAmIne zuSka azananI vAMchA kaI paNa kare nahI, tema Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 122) mokSasukhane ApanAra sabhya AtmajJAnane pAmI anaMta duHkhanA kAraNarUpa saMsAranA sukhane kadApi vache nahI. je cha AtmajJAnamAM Asakta che te ja kadApi naraka tiryaMca gatine prApta kareja nahI. jema cakSuvALa mANasa kuvAmAM na paDe tema AtmajJAnI jIva narakarUpI kuvAmAM naja paDe. Atmabodha je jIvane prApta thayela hoya che tene bAhya vastunI IcchA paNa thatI nathI. jema amRtanA AsvAdana karanArane khAruM pANI pIvuM na game tevI rIte khArA pANI samAna saMsAranA khoTAM padArtho upara AtmabodhavALA jIvane Asakti thAya ja nahIM. Atmabodha prApta karanAra jIvane hamezAM apUrva AnaMdaja prApta thAya che. zAthI je tatvazraddhAna thavAthI karmabaMdhanAdi svarUpane te sArI rIte jANe che. jemake - A jIva mithyAtva, avirati, kaSAya ane ga-A cAra karmabaMdhananA hetu vaDe karI samaya samaya Ayu cheDIne sAta karmane bAMdhe che. te jyAre udayamAM Ave tyAre A AtmA svayameva bhagave che, bIju kaI sahAyaka thatuM nathI. Ayu karma AkhA bhavamAM ekavAraja baMdhAya che. je gatinuM Ayu bAMdhyuM hoya tyAM A AtmA ekaleja cAlyA jAya che, bIjuM kaI sAthe AvatuM nathI. vaLI dravyAdi ISTa vastune viga thAya che tyAre te vicAre che ke "mAre paravastune saMbaMdha naSTa thayo, mArUM dravya te AtmapradezamAM rahela jJAnAdi lakSaNavALuM che, te kaI ThekANe javAnuM nathI." vaLI kadAca kAMI dravyAdi vastune lAbha thAya che tyAre vicAre che ke mAre A pagaLika vastune saMga amuka mudata sudhI thaye che te temAM mAre meha zA mATe karo? te kAMI vAstavika mArUM nathI. vaLI vedanIya karmanA udayathI zarIra kaSTAdinI prApti thAya che Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (123) te te samabhAvane dhAraNa kare che, cittamAM paramAtmAnuM dhyAna kare che, AvazyakAdi dharmakAryane viSe vizeSe karIne udyamavaMta thAya che, jethI ekaMdare AtmabodhavALA cha sadA sukhaneja anubhava kare che. AvuM Atmika sukha samyakatvanI prApta vinA jIvane kadApi prApta thayuM nathI, thavAnuM nathI, thaze paNa nahI. mATe je sAcA sukhanI tane he cetana ! cAhanA hAya, IcchA hoya, abhirUci hoya te tamAma upAdhine cheDI samyakatvaratnane meLava, tene meLavavA mATe prayatna kara, te sAce dhanavAna thaIza. samakitI jIva sAcA dhanapati che tene mATe zAstrakAra mahArAjA kahe che je dhanena hInopi dhanI manuSyo, yasyAsti samyaktvadhanaM pradhAnaM / dhanaM bhavedekabhave sukhArtha, bhave bhave'naMtasukhI sudRSTiH // artha-bAho dhanathI hIna manuSya heya paNa jenI pAse samyakatva rUpI dhana che te dhanavAna kahevAya che. kAraNake bAhya dhana te eka bhavanA sukha mATe che, ane samyakatvarUpI sAcuM dhana che te to bhave bhave-janma janmane viSe anaMta sukhane ApanAra che, chevaTa mekSasukhane ApanAra che, mATe bAhya dhana karatAM paNa samyakatvarUpI dhana adhika guNavALuM-phAyadAvALuM jANavuM. AvA prakArane samyakatva ratnane mahimA hovA chatAM ane vAstavika sukhanuM kAraNa hovA chatAM pudgalAnaMdI-bhavAbhinaMdI jI samyakatva ratnane meLavavA leza mAtra prayatna nahI karatAM saMsAranA upAdhijanaka padArthomAM ja AsaktivALA bane che. ane viSaya kaSAyamAM masta rahI kartavya parAmukha banI ratna ciMtAmaNi sarakhI manuSya bhavAdi utarotara zubha sAmagrIne hArIne anaMta du:khanA bhAgI bane che. tevA jIne kaI upamA ApavI Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 124 ) te sura jIvA vicAra karI leze. dareka bhavyAtmAoe AvI amUlya sAmagrI pAmIne samyakatva ratnane prApta karavA kharAkhara tana mana ane dhanathI kaTIbaddha thavu joIe. manathI sArA-su Mdara vicArA karavA, Ata dhyAna rAdradhyAna thavA devu nahI, khATA vikA karavA nahI, dharma dhyAnamAM ArUDha thavA prayatna karavA, vacanathI paNa khATAM vacana khelavA nahI, je vacanathI sAmA dhaNIne atyaMta du:kha thAya tevuM vacana khelavuM nahI, satya haiAya te paNa sAmA dhaNIne du:kha thAya te asatya vacana kahevAya, mATe sArAM, mIThAM, madhura, hita ne mita vacana elavAM. prabhunA guNa gAvAmAM- mahApurUSanAM citrAne kathana karavAmAM vacananA upayAga karavA. kAyAthI paNu zAsananA zubha kAryo karavA. nI yAtrA page cAlIne charI pALatA karavI. du:khI jIvAne macAvavA mATe-du:khAthI mukata karavA mATe prayatna karavA. AvI rIte mana vacana kAyAnA zubha vyApArathI paNa samyakatva ratna jaladI maLI jAya che. samyakatva ratna maLyA pachI tene sAcavI rAkhavA mATe paNa bahu kALajI rAkhavAnI jarUra che. jema dhanavAna purUSa dhanane sAcavavAmAM kAirIte khAmI rAkhe nahI, tema samyakatvavata jIva potAnA amUlya samyakattvarUpI dhanane sAcavavA mATe kacAza rAkhe nahI, teAja te TakI zake. samyakatva ratnane sAcavavA mATe sArA guNI jananA samAgamamAM rahevu. ayAgya ane dharmathI hina mithyAdraSThinA bahu paricaya karavA nahI. tevA paricayathI patita thayelAnAM ghaNAM dRSTAMtA zAstramAM che. vaLI jemAM hiMsAvRtti dAkhala karI hAyakAmavikArane vaNuM jyeA heAya tevAM pustaka paNa vAMcavAM nahI. tevA pustako vAMcavAthI AtmAnI lesyAnuM jaladI parAvartana thavA Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (125) saMbhAvanA rahe che. pratikULa saMgethI bhadrika pariNAmI chAnuM samyakatvathI jaladI adha:patana thAya che. mithyAdraSTinA bahu pari. cayathI samyakatvathI paDI javAno saMbhava rahe che. tattvArthasUtramAM zaMkA, kaMkhA, vitigicchA, anyadraSTi prazaMsA ne temano saMstavaA pAMca samyakatvanA aticAra kahyA che. zaMkA ketAM jinavacanamAM zaMkA karavI. 1. kaMkhA ketAM anya anyadarzanane svIkAravAnI vAMcchA karavI. 2. vitigicchA ketAM dharmanA phaLamAM saMdeha kare, jemake huM A zubhakiyA karuM chuM, paraMtu tenuM phaLa thaze ke nahI ? 3. anya draSTi prazaMsA ketAM bIjA darzanavALAne mahimA jeIne prazaMsA karavI ke jenA darzana karatAM A darzanamAM bahumahimA jaNAya che. 4.saMstava ketAM anyadraSTivALAne paricaya kare te. 5. paricaya karavAthI lAMbA kALe samyakatvathI AtmA patita thAya che. upAdhyAyajI mahArAja yazovijayajI samakavanI sajhAyamAM kahe che je-"haNAtaNe je saMga na taje, tehano guNa navI rahe; jema jaladhi jaLamAM bhaLyuM gaMgAnIra luNapaNuM lahe" hINu mANasano saMga potAnA sArA guNane paNa naSTa kare che. arthAt mithyAtvInA saMgathI samyakatva guNa hAni pAme che. jema samudranA jaLamAM bhaLyuM thaE gaMgAnuM mIThuM jaLa paNa khArUM thaI jAya che. mATe mithyAtvIne paricaya samaktiI jIve karavA nahI, upara batAvela pAMce aticAro samajIne jarUra tethI dUra rahevuM. dara nahI rahevAya to mithyAtva rUpI core samyaktva ratnane luMTI leze. zraddhAthI patita karaze. AgaLanA guNaThANe caDavA nahI detAM nIcenA guNaThANe paTakaze. vigere ghaNI hAni thaze. ninduvAdi keTalAe che pratikULa saMgothI zraddhAthI patita thaI samyakatva gumAvI beThA che ne saMsAramAM rajhaLyA che. jo ke samyaka tvavaMta jIvane ekaDo thaI cUkyuM che tethI vahelA ke meDA chevaTa Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 126) ardha pugala parAvartananI aMdara sakaLa karmakSaya karIne te mese jAya; paraMtu jyAM thoDA bhavamAM ja sAdhya siddha thAya tevuM hatuM tyAM saMkhyAtA asaMkhyAtA chevaTa anaMtA bhava sudhI samyakatva gumAvIne rakhaDavuM ane anaMtA duHkha sahana karavAM te kAMI thoDI zekadazA na kahevAya. jema keI koDapati pAsethI tamAma lakSmI haraNa karI jAya ane pachI tene koI kahe je-AgaLa upara tamane kaIvAra maLaze. tevuM kahevA chatAM paNa lakSamI javAthI pArAvAra du:kha thAya che, zaka saMtApamAM magna thAya che, chevaTa gAMDe paNa banI jAya che. tevI ja rIte samyakatva rUpI sAcI lakSmI A jIva pAsethI jatI rahevAthI daridra-nirdhana banI chevaTa mithyAtvarUpI bhUtane samAgamathI bhavacakramAM bhaTakatAM ghaNIvAra gAMDa paNa banI jAya che. te cokkasa hRdayamAM utArI samyakatva ratnane sAcavavA purUSArtha pheravavuM. samyakatvavaMta jIvane samyakatva sAcavavA mATe jevI rIte guNu janane samAgama zubha phaLadAyaka kahyo che tevI ja rIte samyakatva nirmaLa karavA mATe zubha bhAvathI tIrthonI yAtrA daravarase karavI te paNa phaLadAyaka che. jAtrA karatAM kaSAyane maMda pADavA, hameza velAsara uThavuM, tattvanI ciMtA karavI, AtmilakSamI keTalI kamAye? keTalI khevANuM? tene meLa kADha. - vyavahAramAM khoTane dhaMdhe choDI pedAzane dhadha AdarIe chIe tevI rIte AtmAne nukazAna thAya-ghaNuM hAni thAya te dhaMdho kare nahI. AtmAne lAbha maLe-AtmAnuM hita thAyaAtmapariNati sudhare-AtmAnI oLakhANa thAya te dhaMdho hamezAM kara. niraMtara 1-2-3 sAmAyaka karavAM, vizeSa na bane te 1 sAmAyaka te avazyameva karavAnI Teva pADavI. te sAmAyakamAM rAjakathA, dezakathA, bhaktakathA, strIkathA-A cAra vikathAne to dezavaTe ApIne dharmakathA ja karavI. athavA sArAM vairAgyanAM-nI Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 127 ) tinAM pustako vAMcavA. mahApurUSo pUrve thaI gayelA gajasukumAla, evaMtIsukumAla, dhanAkAnaMdI, dhanAzAlibhadra, jaMbusvAmI, prabhavasvAmI, metAmuni, dazArNabhadra vigere mahAprabhAvika zAsanasthaMbhanA tathA sulasA, revatI, caMdanabALA pramukha mahA satIenA jIvanacaritro vAMcavA. je jIvanacaritro vAMcavAthI te te uttama jIvanA guNa tamane smaraNapathamAM upasthita thaze. tamArA hadayapaTa upara keI apUrva jAgRti thaze. vairAgyanI vAsanA pragaTa thaze. te jIvonuM AtmabaLa, te jIvonI dhairyatA ane dharma upara nizcalatAno anubhava thaze. valI sAmAyikamAM pAMca prakArano svAdhyAya kara. 1 vAMcanA te pustake mananapUrvaka vAMcavAM. 2 pRcchanA te zaMkA paDe te gurnAdikane pUchI vastune nirNaya karo . 3 parAvartana te pitAne je je prakaraNadi yAda hoya tenI AvRtti karavI jethI bhUlI na javAya. 4 anuprekSA ketAM prathama dhArI rAkhelA arthanuM ciMtavana karavuM. athavA bAra bhAvanAne AtmAsAthe vicAravI. 5 dharmakathA bIjAne kahevI athavA sAMbhaLavI. A pAMca prakA 2nA svAdhyAyathI mananI ekAgratA thAya che, mATe sAmAyikamAM upara batAvela kAryo karavAthI jIva samyakatvane prApta kare che. prApta thayuM hoya to vizeSa nirmaLa thAya che. jethI bhavabhIrU jIvoe samyakatvane prApta karavA ane prApta thayA pachI tene TakAvI rAkhavA satata udyamavaMta thavuM. AgaLa guNaThANe caDavA zrAvakanA traNa marathane manemadiramAM vicAravA. mananapUrvaka bhAvavA. te nIce pramANe Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 128) zrAvakanA traNa maneratha. 1 kevA huM bAdA tathA atyaMtara parigrahane tyAga karI mArA AtmAne sukhI karIza. te baMne prakAranA parigrahe mahApApanuM mULa che. durgatine pamADanAra che, kaSAyanA svAmI che, anarthone utpanna karavAnA hetubhUta che, durgatie laI janAra che. bodhibIjarUpa samyakatvanA ghAtaka che, satya, saMtoSa, brahmacarya, zAMti, mArdava, Arjava, jJAna, darzana, cAritra, caraNasottarI, karaNasIrI, bAra bhAvanA, paMca mahAvrata ItyAdi dharmarAjAnA sainyane pAchuM haThAvanAra che. chevaTa agatimAM pocADanAra che. evA parigrahane jyAre huM dUra karIza te divasa mAre senAne suraja ugaze. mAro AtmA Atmika sukhamAM lIna thaze. te divasa kyAre Avaze? e pele mane ratha. 2 kevAre huM paMcamahAvrata lai, paMcasamiti traNagupti e ATha pravacana mAtAne Adara karIza? tathA ghera abhigrahane dhAraNa karI, beMtAlIza doSarahita zuddha AhArI banI, bAra bhede tapa karI, sakaLa karmane toDI, mArA AtmAne uddhAra karIza? vaLI aMta AhArI, paMta AhArI, arasa AhArI, virasa AhArI, sarva rasano tyAgI thaI dhanAkAnaMdI, dhanAzAlibhadrAdika munivaranI mAphaka tyAgI banI, zuddha saMjama dhArI thaI, karmazatruene kayAre haThAvIza? "dhanya dhanya te dina muja kayAre haze? huM laIza saMjamazuddhajI. ItyAdika saMjama grahaNa karavAnI bhAvanA pragaTa karI saMjama grahaNa kayAre karIza? jyAre mAre saMjama levAne divasa Avaze tyAre mArA mananA manoratha saphaLa thaze ane te divase huM bhAgyazALI kahevAIza. te bIje mane ratha. 3 kevAre huM aDhAra pApasthAnakane ALevI, ni:zalya thaI, Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 129 ) cauda rAjaleAkanA tamAma jIvAne khamAvI, sarva vratA saMbhALI, aDhAra pApasthAnaka trividha trividha vAsirAvI, cAra AhAranA paccakhkhANa karI, chelle zvAseAzvAse A zarIrane paNa vAsirAvI, traNa prakAranI ArAdhanA ArAdhatA, cAra maMgaLarUpa cAra zaraNane uccaratA thakA, saMsArane puMThe detA, zarIranI mamatA rahita thayeA thakA, maraNane nahI vAMchatA aMtakALe paDita maraNane pAmIza ? A traNa maneArathane uttama zrAvaka zrAvikAo mana vacana kAyAe karI zubha pariNAme bhAvatA thakA ghaNA karmonI niz2arA karIne saMsAranA aMta karanAra meAkSarUpa zAzvata sukhane ApanAra sajamane paNa grahaNa karavAnI abhilASAvALA thAya che. ane jyAre sadgurUne saMyoga maLe tyAre kaTIbaddha thai temanI verAgyavALI dezanA sAMbhaLI A saMsArarUpI meDI teADI nAkhI sa'ja mane aMgIkAra kare che. traNa-manAratha. ( odhavajI saMdezA kahejo zyAmane--e rAga. ) traNa manAratha manathI cAhuM sadA, cAhuM vaLI kayAre maLaze cAritra jo; jaga ja jALane juThI jaldI jANIne, kyAre karIza huM sthira-nirmaLa A! citta jo....... saphaLa thajo mhArA e mananA maneAraze. mahA munivara mAphka saMyama pALIne, kyAre thaIza huM aMtaramAM ujamALa je; dhanA kAkaDhI-megha-dhannA zALIpare, sayama pALI kyAre varIza zivamALa ja............. saphaLa thajo mhArA e mananA maneArathA. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ovie (130 ) pApasthAnaka preme aDhAre AlevIne, kayAre khamAvI. sahune dharI ulAsa je; aNasaNa karI A dehanI mamatA mukIne, kyAre mAnIza mRtyu-mahotsava khAsa je. saphaLa thaje hArA e mananA maraze. traNa maratha mananA phaLaze je same, te samaye mAnIza mujane dhanya dhanya che, saphaLa thaje hAra e mananA manorathe, "bhaktibhAve prabhu pAse yAcuM na anya je... traNa maratha manathI cAhuM sarvadA. bhavya jIvane saMjamanA prAptinI anaMtara mekSa prApti. bhavya jIva jyAre amRta sarakhI saMsArane nikaMdana karanArI saddagurUnI dezanA sAMbhaLe che tyAre tene saMsAra kaDave jhera thaI paDe che. ane gurU mahArAja pAse cAritra aMgIkAra karatAM AvA udagAra kADhe che. - ' "he gurU mahArAja ! he parama upagArI! he karUNunA sAgara! anAdi kALathI mahanidrAnA vaza thakI naSTa thaI gayuM che zuddha jaitanya jenuM evA mane Apa sAhebe sArI rIte jagADyo jethI A jagatamAM dhanya ane puNyazALI jIvanI keTImAM huM agresarI thaye. kAraNa je anaMtA kALathI avaLe raste caDelA mane zuddha mArga dekhADanAra Apa maLyA. A saMsArarUpI samudramAM DubatA ane vividha prakAranI AdhivyAdhirUpa jaLajatavaDe pIDA pAmatA evA mane saMsArasamudramAMthI tAravA mATe saddharmarUpI nAva laIne Apa AvyA che. atyArasudhI Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 131 ) indriyArUpI cAree sneharUpI pAsavarDa majabuta bAMdhIne kSudhAtRSAthI pIDita thayelA mane bhavarUpI kedakhAnAmAM paTakayA hatA, jethI janmamaraNa AdhivyAdhi rUpI parANAnA ghA lAgavAthI ghaNAja du:khI thayelA evA mArUM kAi zaraNu thayuM nahAtuM, paraMtu mArA zubha DhanA ceAge karI, badhAyelAne cheDAvavAvALA, nahI rakSaNavALAnI rakSA karavAvALA parama kRpALu Apa maLyA che. A saMsAramAM jIvane naratvanI tathA devatvanI Rddhio prApta thavI sulabha che, paraMtu sadgurUnA sa McAga maLavA atIva durlabha che. ATalA kALa sudhI me' ghaNIvAra SaTrasa leAjanA leAlupatAthI AsvAdana karyAM paraMtu janmamaraNane dUra karanArI sadgurUnI vANIrUpI sudhA ketAM amRtanuM AsvAdana na karyuM. vidvAna hoya ke pa MDita hoya paNa gurU mahArAja vinA samyakatvanA svarUpane jANatA nathI. jema moTI cakSuvALA hoya te paNa rAtrIe dIpaka vinA padArthane dekhI zaktA nathI; tevIja rIte jIva paNa sadgurU vinA kharA tattvane jANI zakatA nathI. " A pramANe kahI savega-vairAgyanA taraMgathI bhavya jIva sadgurU pAse svavI ullAsathI cAritra grahaNa karI, paMca mahAvrata, AThe pravacana mAtA, deza prakAranA yati dharma, caraNasIttarI, karaNasIttarI, bAvIza pirasahune jItavA ityAdi dharmarAjAnI phAjane sAthamAM lai karmarAjAnI phAjane haThAvI apramattapaNe nIraticAra cAritra pALI gurUmahArAjanI AjJA zIra para caDAvI, kSapakazreNa upara ArUDha thai, ujvala bhAtranAvaDe zukaladhyAnanA aAdinA e pAyAnuM dhyAna karI, kevalajJAna kevaladaCna pAmI, chevaTa zelezI avasthAne prApta karI cAdame guNaThANe tamAma prakAranA ceAgeAne rUMdhI, jyAM anatasiddha paramAtmA birAjamAna thayA che tevA zAzvatA siddhisthAnamAM jaI, Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 13ra ) AtmAnA akhaMDa AnaMdano anubhava karavA bhAgyazALI bane che. je saMjama levA purUSArtha pherave che te kArya siddha thAya che, paraMtu purUSArtha pheravavuM bahu duSkara che. kemake prathamanA traNa kAraNa maLyA pachI zuM kAraNa maLI zake. te kAraNe A pramANe - mekSanAM cAra aMga uttarottara vizeSa darlabha che. he AtmA ! tuM barAbara dIrghadraSTithI khuba uMDo vicAra karI leje. upara batAvela krama vinA arthAt manuSyabhava, dharmanuM sAMbhaLavuM, dharma upara zraddhA, ane chevaTa saMjamamAM vIrya pheravavuMA cAra bAbata bhegI thayA vinA A saMsAramAMthI taravuM bahuja muzkela che. je A cAre vastu barAbara bhegI thaI to tuM paNa zIdhra siddhisukhane akhaMDa AnaMda prApta karI zakIza. eka eka vastu utarottara bahuja durlabha che. sUtrakAra mULasUtramAM tenI durlabhatA batAvatA satA kahe che - cattAri paramaMgANi, dullahANi ya jNtunno|| - mAdhuraM su sasthA, nakhaMma ja variSTha ? // jIvane mokSa gamana karavA mATe A cAra aMga bahuja durlabha che. prathama manuSyapaNuM daza draSTAMta karI durlabha te prathama batAvI gayA chIe. manuSyapaNuM prApta thayA pachI dharmazravaNa karavuM bahu durlabha che. te kAThiyA vigerenuM svarUpa prathama kahI gayA chIe. te tamAmane haThAvI dharmazravaNa kadAca karyuM te paNa temAM zraddhA thavI bahu durlabha che. zraddhA thayA pachI paNa saMjamamAM vIrya pheravavuM te te atyaMta durlabha che. A tamAma sAmagrI bhegI thAya tyAre siddhipurImAM jaI zakAya. te he cetana ! he AtmA! tAre siddhisthAnanA anaMta sukhanI je cAhanA hoya ane te saMsA Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (133) 2nA bhayaMkara duHkhethI kaMTALI gayA hoya te manuSyapaNuM pAmyo che tene saphaLa karavA hamezAM saddagurUne samAgama karI dharmanuM zravaNa karaje. dharmanA zravaNa vinA tAre uddhAra kadI nahIM thAya. te cakkasa yAda rAkhaje. dharmanuM zravaNa karI tenA upara saTa zraddhA karaje. jethI samakita jevI amUlya vastu prApta thaze. samyakatvane pAmyA pachI sarvavirati sAmAyaka athavA dezavirati sAmAyakane meLavavA mATe durgatine ApavAvALI hiMsAno tyAga karaje. prANImAtrane pitAnI samAna gaNuM jema bane tema tene bacAvavA udyama karaje. satyane svAdhina karaje, asatyane dezavaTe Apaje. pArakI vastu patthara samAna gaNa hAthamAM grahaNa karIza nahI. zIyalarUpI AbhUSaNathI svazarIrane alaMkRta karaje. parastrIne mAtA bahena ke putrI samAna gaNuM koIvAra vikAravALI draSTi karIza nahI. sonA rUpAnAM AbhUSaNe kadAca tArI pAse nahI hoya te paNa zIyalarUpI AbhUSaNathI tArUM zarIra atyaMta zobhAvALuM dekhAze. zIyalathI rahIta lAkho rUpIyAnA ghareNAthI tAruM zarIra zobhaze nahI. ane rAvaNa jevA parastrImAM A saktivALAnI mAphaka durdazA jogavIza. vaLI saMteSanuM sevana karaje. krodhAdika zatruo upara krodha karIne AtmagharamAMthI dUra karaje, tene Adhina thaIza nahI. bAhya zatruo je nukazAna kare che te karatAM aMtaranA zatruo je kaSAyAdi te anaMtagaNuM nukazAna kare che. te barAbara samajIne tene dezavaTe Apaje. anAdi kALanA abhyAsathI A dehamAM AtmabhAva manAyo che, deha te huM chuM ema mAne che. zarIrane sukhe sukhI, zarIranA duHkhe duHkhI, rAtrI divasa te zarIranuM sevana karavAmAM-tenuM rakSaNa karavAmAM-atyaMta pAlaNa poSaNa karavAmAM te vyatIta karI rahyo che, tevA bahirAtma bhAvane tyAga karaje. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 134) pA AtmA zarIrathI bhinna che-jUdA che-arUpI che. karmanA vazathI zarIrane saMbadha anAdghinA che; paraMtu sArA upAceAthI te saMbaMdha judo paDI zakaze. jema suvaNu mAM rahelI mATI agninA sayAgathI dUra thAya che tevIja rIte AtmA upara rahela karma rUpI mATI taparUpI agnithI dUra thai zake che. te khyAlamAM rAkhaje. e aSTamI, e caturdazI, zukala paMcamI ityAdi siddhAMtAmAM kahelI uttama tithionA pASadha karI saMsAranA esajAne te divase dUra karaje. ghaNuM karIne tithinA divase parabhavanA AyunA aMdha paDe che, tA tevA uttama divase tuM vigerenI uttama kriyA karI sArA adhyavasAyamAM rahIza te zubha gatinA AyunA baMdha paDavAthI bhavAMtaramAM du:khA thavA vakhata nahI Ave. sUyazA jevA mahA pratApI rAjAe traNa khaMDanA bhAkatA heAvA chatAM aSTamI catu zInuM ArAdhana mUkayuM nathI. peAtAnA prANathI paNa adhika tithionuM ArAdhana karyuM che. bIjAne ArAdhana karAvavA sArU saptamI ane trayeAdazInA divase paDatu vagaDAvatA hatA jethI khIjA jIvA paNa teonI sAthe pauSadhavrata grahaNa karavA taiyAra thatA hatA. te lakSamAM laI jarUra pAMca tithinA, chevaTa e cAdazanA pauSadha karI AtmAne pavitra karaje. indriyAnA gulAma thaiza nahI. indriyAne Adhina thai jaIza tA indriyArUpI gheADA tane durgatirUpI khADAmAM paTakaze ane bahu du:khI karaze. mATe indriyAne kAbumAM rAkhI tene tArI gulAma banAvaje. jethI alakSa, anaMtakAya, rAtrIbhAjana, kaMdamULa vigere pApAnA ejAvALI cIjonu bhakSaNa karavAnA samaya tane kai divasa paNa nahI Ave. mATe indriyAne vaza karavA sAvacetI rAkhaje. paudgalika vastuonI anityatA--saMsAramAM rahelA jIvAnI Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (135) azaraNutA vigere zubha bhAvanAone vega jema jema prabaLa thatA jaze tema tema mamatvarUpI aMdhakAra te te pramANamAM kSINa thatA jaze ane samatAnI jaLahaLatI jyoti pragaTa thaze. saMsAranI gati gahana che. saMsAramAM sukhI jIvo karatAM du:khI jInuM kSetra vizALa che. Adhi vyAdhi zoka saMtApathI leka paripUrNa che. sukhanAM sAdhano hajAro hovA chatAM du:khanI sattA jaladI pragaTa thaI jAya che. jJAnagarbhita vairAgya vinA du:kha kamI thaI zakatuM nathI. jJAnagarbhita vairAgya meLavavA tenA sAdhananI pUratI jarUra che. jethI pUrvAcAryanA banAvelAM vairAgyathI bharapUra pustaka vAMcI jema bane tema jJAnagarbhita vairAgya prApta kare ane chevaTamAM vahelA ke meDA jarUra saMjamarUpI sAmrAjyane aMgIkAra karavuM. saMjamavinA mukita pahoMcAze nahIM. saMjama devalokamAM devatAne nathI, nArakIne nathI, tiryaMcane nathI, phakta manuSyane ja tenI prApti thaI zake che. temAM paNa Arya deza, utama kuLa, nirogI zarIra ane saMpUrNa zraddhA thayA pachI ja prApta thaI zake che, te TheTha sudhI pahoMcyA chatAM mehanA paMjAmAMthI nIkaLIne saMjama na levAya te pachI kayA bhavamAM kaI gatimAM levAze? jyAre tyAre game te bhavamAM saMjama lIdhA pachI ja mukita pahoMcavAnuM che, to pachI A bhavamAM saMsAra choDI saM jama grahaNa karavuM teja sarvathA hitakara che. A avasapiNi kALamAM pAMcamA ArAmAM A bhavamAM mukita nahI pahoMcAya, paraMtu traNa bhave ke sAta ATha bhave te janma maraNanA kalezane ucheda karI jarUra mukitamaMdiramAM pahoMcI zakAze. paraMtu saMjama lIdhA pachI paNa barAbara purUSArtha nahIM pherave ane saMsAranI upAdhimAM-Atta dhyAnamAM-jazokhamAM-jJAnadhyAnane choDI vikathAdimAM je paDI gayo te saMjama guNaThANuthI paDIne adhogatimAM cAlyA jaIza. mATe sajama grahaNa kya Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (136) pachI paNa jJAna, dhyAna, tapa, japa, paMca samiAta, traNa gupta, daza yatidharma ityAdikanuM sevana karI, navA navA abhigraha karI, cAritradharmane ujavala karI mokSamaMdiramAM nivAsa thAya tema karaje. eTale tyAM anaMta sukhane bhakatA thaIza. kadAca cAritradharmane kAyarapaNuthI na aMgIkAra karI zake te pachI dezaviratipaNAne eTale samyakatva mULa zrAvakanA bAra vratane te samajIne jarUra aMgIkAra karaje. te jarA vilaMbathI paNa chevaTa mukitamAM pahoMcI zakIza. upAsaka dazAMga sutramAM AnaMda kAmadeva vigere daza zrAvakoe paramAtmA zrI mahAvIrasvAmInI dezanA sAMbhaLI vairAgya pAmI samyakatva mULa bAra vrata aMgIkAra karyo. ane chevaTa sudhI barAara pALIne Ayu pUruM karI vratanA prabhAvathI sudharmA devalokamAM judA judA vimAnamAM cAra palyopamanI sthitie devapaNe utpanna thayA. Ayu pUrNa thaye tyAMthI evI mahAvideha kSetramAM janma laI rAjAo thaze. tyAM cAritrane aMgIkAra karI niraticAra cAratra pALI kevaLajJAna pAmI mokSe jaze. A pramANe samyaka mULa bAra vratathI paraMparAe mukti meLavI zakAya che te pachI AvA uttama bhavane pAmI, tamAma sAmagrIne pAmI, gurU mahArAjane saMga meLavI he AtmA! samyakatva mULa bAravrata samajapUrvaka jarUra aMgIkAra karI leje. tenI samaja mATe upAsaka dazAMgasUtra, yogazAstra, dharmaratna prakaraNa, dharma saMgraha, dharmabiMdu vigere ghaNuM sUtra tathA grantha vidyamAna che, te gurU mahArAja pAse vinayapUrvaka samajIne nAMdI maMgAvI vrato uccarI lejo ane barAbara pALaje, jethI AvatAM karmo ghaNA aTakaze. dezaviratapaNuM prApta thaze. aMtasamayamAM sarva vastune tyAga Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (137) karavAnI abhilASA thaze. aMtasamaye nijhAmaNA karavAthI jIvone bahu kamanI nirjarA thAya che. prathama Ayu na baMdhAyuM hoya te zubha gatinuM Ayu baMdhAya che. mATe uparanI samajutI lakSamAM laI munipaNuM kadAca A bhavamAM prApta na thaI zake te mehanIya karmanA udayathI dezasaMjamI thavA mATe samyakatva mULa zrAvakanAM bAra vrata to avazya prApta karavA ane potAnA aMtasamayamAM te te vratamAM lAgelA aticArone yAda karI micchAmi dukkaDuM ApI, duSkRtyenI niMdA karavI, sukRtanI anumodanA karavI, jethI AtmA ucca koTI upara jarUra AvI zake che. juo ! uttarAdhyayana sUtranA navamA pratyekabuddha adhyayananA viSayamAM aMdha banelA maNiratha rAjAe potAnA sagAbhAI yugabAhune taravArane ghA mArI nIce pachADyo, yugabAhune AdhyAna radradhyAnanA kAraNe upasthita thayA, paraMtu yugabAhunI dharmapatni madanareAe potAnA patinI pAse besI jaiye pakaDI ghaNI sArI rIte aMta samayanI nijhAmaNuM karAvI. te A pramANe he dhIra! atyAre dhIrapaNuM aMgIkAra karo. keInA upara reSa karazo nahI. tamArAM karelAM karmo tamArI pAse leNuM levA AvyAM che, te karmone samabhAve sahana karo. jIe pote karelAM karmo davAnAM che, bIjA te nimitta mAtra che. corAzI lAkha chavAyenimAM rahelA sarva jIvone khamAvo. caturvidha AhArane paNa tyAga kare. zarIrane paNa vosirAvo." ityAdi ghaNA sArA zabdothI nijhAmaNuM karAvI ke jethI turata ja yugabAhu kALadharma pAmI pAMcamA brahmadevalekamAM daza sAgaropamanI rithativALA deva thayA. aha ! zubha bhAvanAthI karela nijhAmaNane keTalA badhA pratApa ? je kadAca te samayamAM madanarekhA vilApa karavA maMDI paDI hatI ane sugabAhune ArtadhyAna raudradhyAnanAM kAraNemAM utAryA hota Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (138) te yugabAha pAMcamA devalekamAM jaI zakta kharA? he AtmA! tuM vicAra kara AjakAlanI strIo tathA kuTuMbIke maranAranI samipe ArtadhyAna raidradhyAnanAM kAraNe upasthita kare che. AgaLa pAchalanA kAryo yAda karAve che. pitAnA svArthanI khAtara rUdana karI maranArane aMtasamaya bagADe che ane maranAranI lezyA te vakhate bagaDavAthI tene mAThI gatimAM javuM paDe che, mATe tema nahI karatAM saMbaMdhI agara kuTuMbIjanee maranArane bhava sudhAravA mATe hiMmata dharIne nijhAmaNA karAvavI. prathama vrata lIdhAM hoya te yAda karAvI lAgelA dezonI niMdA karAvI AtmAne zuddha karAve. tena lIdhAM hoya te te vakhate gurUmahArAjane belAvIne temanI pAse agara guvAdikano gana hoya te AtmasAkSIthI paNa amuka amuka vrata uzcarAvavA ane nijhAmaNuM karAvavI. zuddha bhAvanAthI karAvelI te vakhatanI ArAdhanA jIvane bahu hitakArI thaI paDe che. prathama karelA pApanA puMja ghaNA kharA vIkharAI jAya che. Ayu AvatA bhavanuM na bAMdhyuM hoya to zubha gatinuM baMdhAya che, mATe chellI vakhate e jarUra samajIne ArAdhanA karavI, jethI vratadhArIne agara kadAca vrate na laI zakayA hoya tevA jIvane paNa A aMtasamayanI ArAdhanA ghaNuM ja phAyadAkAraka thAya che. aMta samayanI ArAdhanA. rAga-(bhekha re utAre rAjA bharatharI.) bhAvanA bhAve eNapare, mRtyu Avye najIka, huM re anAdi abhedI chuM, zI che mahAre e bIka....bhAvanA dhAma dharA dhana A badhuM, melI jAvuM jarUrajI; mahAkuM temAM koI nathI, zIdane rahuM magarUrajI. bhAvanA Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) A to bhADAnI che koTaDI, khAlI karatAM zuM thAya che; pugala nAza thatAM are, AtmAnuM zuM jAya che....bhAvanA huM te Atma anAdi chuM, anaMta guNe dharanArajI; mRtyu bhale are AvatuM, huM te nathI DaranArajI.bhAvanA. meM mAnava bhava meLavI, kIdhuM kAMI na hitajI; kAga uDADavA meM are, pheMkayuM ratna khacitajI.bhAvanA rAga ne dveSathI kalezamAM kAvyo saghaLo kALa; jinavANI nahi sAMbhaLI, vaLagI jhAjhI jaMjALa jI.bhAvanA have re patAve e thAya che, manamAM pArAvArajI; prabhujI arajI svIkAraje, tAra karUNAdhAjI.bhAvanA arihaMta siddha ne sAdhujI, zaraNuM heje sadAyajI; dharma zaraNa hAje vaLI, mujane bhavobhava mAMyajI-bhAvanA aMta samayanI ArAdhanA, ArAdhe naranArajI; sAra nathI re saMsAramAM, jina "bhakita" che sArajIbhAvanA, keTalAeka che aMta samaye ArAdhanA kema karavI? athavA kevI rIte karAvavI? te jANuM zakatA nathI, mATe tevA jInA hitane mATe sAmAnyathI aMta samayanI ArAdhanA prakaraNe tathA mahA gItArtha purUnA vacana anusAra batAvIe chIe. namiUNa bhaNai evaM, bhayavaM samaucciyaM samAsaMsu / tatto vAgarai gurU, pajaMtArAhaNA eyaM // 1 // zrI gurU mahArAjane namaskAra karIne A pramANe ziSya kahe--he bhagavan! mane samayane uciAdeza karo (ArAdhanA -- Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (140) karAve.) tyAre gurU mahAsa chevaTanI ArAdhanA A pramANe , karAve che-1. Aloisu aiAre, vayAi uccarasu khamisu jIvesu / vosirisu bhAviappA, ahArasapAvaThANAI // 2 // 1 aticAra Ale, 2 vrata uccare, 3 jIvAni khamA, AtmAne zubha bhAvanAvALe karIne 4 aDhAra pApa sthAnaka vosirAva-2. causaraNa dukkaDagarihaNaM ca, sukaDANumoyaNaM kunnsu|| suhabhAvaNaM aNasaNaM, paMca namukkArasaraNaM ca // 3 // pa cAra zaraNa Adare, 6 pApanI niMdA kare, 7 sukRtanI anumodanA kare, 8 zubha bhAvanA bhAva, 9 aNasaNa karo, ane 10 paMcaparameSTinuM dhyAna karo. 3. A daza prakAramAM prathama aticAra ALavavA te A pramANe. nAmi desaNami ya, caraNami tavaMmi tahaya viriymi| paMvihaM recAreya lupaNu 4 jJAna, darzana, cAritra, tapa ane vIrya e pAMca prakAranA AcArane viSe aticAranI AlocanA kare. 4 A pAMca AcAra saMbaMdhI ane zrAvakanA bAra vate saMbaMdhI aticAra jarA vistArathI batAvavAmAM Ave che - Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 141 ) AtacAra vistAra. 1 jJAnAcAra. 1 kALa. 2 vinaya. 3 bahumAna. 4 upadhAna. 5 gurUne nahI eLavavA. 6 zuddha sUtra uccAraNu tathA 7 anucitavana. 8 sUtra tathA artha anenuM ciMtavana.-A ATha prakAranA jJAnAcAramAM AcArarahita huM kAMI bhaNyA hAuM, tathA sUtra prakaraNAdikanA gurUgamathI dhAryA vinA kadAca ulaTA artha ko hAya, koie samajAvyA chatAM Agraha pakaDyo hAya, vaLI chatI zaktie annArdika meM jJAnIone na Apyu' hoya ane jJAnIenI meM avajJA karI hAya, tathA jJAnanA je pAMca prakAra mati, zruta, avadhi, mana:paryaM va ane kevaLa-A pAMca jJAnanI azraddhA karI hAya, hAMsI karI hAya, jJAnanA upagaraNa pATI pAthI ThavaNI vigerenI AzAtanA karI hAya ityAdika je jJAnAcAra saMbaMdhI doSa lAgyA hAya te micchAmi dukkaDa 2 danAcAra. jaM samattaM nissaMkiyAi vihaguNasamAuttaM / dhariyaM mae na sammaM, micchAmidukkaDaM tassa // 1 ni:zakita, 2 nikakhita, 3 nivitigicchA, 4 amRta4 dirlRi, pa upaEhaNA, 6 asthirIkaraNa, cha vAtsalya, 8 prabhAvanA--A prakAranA guNaeN sahita je samakita te meM dhAraNa karyuM na hAya tenA micchAmi dukkaDaM zrI arihaMta devAdhidevanI pratimAnI bhAvathI pUjA na karI Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14ra) heya ane bhakti karI hoya te deSane mAre micchAmi dukkaDaM thAo. vaLI cetyadravyane vinAza karyo hoya tathA vinAza karatA bIjA mANasanI upekSA karI hoya, te doSane mAre micchAmi dukkaDaM thAo. jinamaMdirAdikanI kei AzAtanA karato hoya tene chatI zakitae meM niSedha na karyo hoya, te doSane micchAmi dukkaDaM ApuM chuM. prathama kahelA darzanAcArane artha- 1 ni:zaMkita ketAM jinavacanamAM zaMkA rahitapaNuM. 2 nikaMkhita ketAM paramatanI abhilASA rahitapaNuM. 3 nivitigicchA ketAM sAdhusAdhvInI niMdA na karavI tathA dharma nA phaLamAM saMdeha nahI kare. 4 amUDhadiddhi ketAM anyamatanA camatkAra tathA maMtra dekhI mUDhadraSTipaNuM nahI karavuM. pa upakhaMhaNuM ketAM samakitadraSTi jInI zubha karaNa dekhI tenI anumodanA karavI-prazaMsA karavI. 6 sthirIkaraNa ketAM sIdAtA svAmI bhAIone harakeI rIte Teke ApI dharmamAM sthira karavA. 7 sAdhamI baMdhuonuM bhAva sahita bhakitapUrvaka vAtsalya karavuM. 8 pavitra jinazAsananI unnati thAya jAhojalAlI vadhe tevA kAryo karavAM. A ATha darzananA AcAramAM meM je kAMI viparIta karyuM hoya, chatI zaktio karavA lAyaka kArya na karyuM hoya tene AtmasAkSIe khamAvuM chuM. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (143) 3 cAritrAcAra. jaM paMcahi samiIhiM, tIhiM guttihiM saMgayaM sayayaM / paripAliyaM na caraNaM, micchAmidukkaDaM tassa // pAMca samiti ane traNa gupti sahita nirmaLa cAritra meM na pALyuM hoya te deSane mAre micchAmi dukkaDaM thAo 4 tapAcAra. chatI zakitae avazya tapasyA karavI joIe te tapAcAra kahevAya. zakita hovA chatAM tapasyA na karI hoya te micchAmi dukkaDaM. 5 vIryAcAra dhArmika kAryamAM potAnuM jeTaluM sAmarthya hoya teTaluM nahI ApavavuM te viryAcAra kahevAya. te pramANe je na karyuM hoya te micchAmi dukkaDaM. have bAravrata saMbaMdhI AlocanA kahe che. prANAtipAta Alocana. mahA AraMbhanA kAma AdaryA haya, jevAM ke ghara caNAvyAM hoya, TAMkA bheMyarAM vAva kuvA taLAva vigere karAvyA hoya tathA mIla jIna saMcA presa banAvyA hAya vigere vigere jemAM jInI hiMsA pArAvAra thaI hoya, tathA beIdriya che, teIndriya jIve, corendriya jIve, paMcendriya jInI traNe kALamAM je virAdhanA karI hoya te sarva pApane mana vacana kAyAe karI khamAvuM chuM. mRSAvAda Alocana. krodhathI, lebhathI, bhayathI, hAsyathI je kAMI juThuM bolyA hoIe te mana vacana kAyAe karIne namAvuM chuM. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (144) adattAdAna Alocana. kuDakapaTathI dagA pAsalA karI je kAMI adattAdAna lIdhu hoya te mana vacana kAyAe karI khamAvuM chuM. maithuna Alocana. parastrI gamana karyuM hoya tathA vizeSe kAmakrIDA karI hoya, svadArA viSe asaMtoSa rAkhyo hoya, kAmakrIDA karI atIva khuzI thayA heya, daSTi viparyAsa karyo heya ItyAdi maithunavRttithI je kAMI de lAgyA hoya tene trividha trividha mana vacana kAyAe karI micchAmi dukakarDa dauM chuM. te pApa niSphaLa thAo. parigraha Alocana. dhana dhAnyAdika parigrahane viSe ati abhilASA dharI hAya, parigrahanuM parimANa laIne vadhu thaye kuTuMbIonA nAme karI dIdhuM hoya, athavA pite maryAdA oLaMgI gayA hoya te saMbaMdhI je de lAgyA hoya tene mana vacana-kAyAe karIne micchAmi dukakaDa ApuM chuM. rAtribhejana Alocana. rAtribhUjana kIdhAM heya, karIne khuzI thayA hoya, rasendriyanI lAlace abhakSyAdika nahIM khAvA lAyaka vastuonuM bhakSaNa karyuM hoya, vrate laIne visAya hAya, munipaNAmAM saMniddhi vastuonuM bhakSaNa karyuM hoya, sUryAsta thayA pachI pANI vAparyuM hoya ItyAdi rAtribhajana saMbaMdhI deSa lAgyA hoya tathA kapaTa hetu kiyA kIdhI hoya, paccakhANa bhAMgyA heya, ApavakhANa kIdhAM hoya, bIjAnI trAddhi dekhI IrcAo karI hoya-ityAdi je kaI doSa lAgyA hoya te Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 145 ) DhASAne mana vacana kAyAe karI trividhe trividhe khamAvuM chuM. mArA AtmAne ni:zalya karU chuM. iti pahelA adhikAra AleAyaNurUpa samAsa, khIjA adhikAre vratA prathama na lIdhA hAya tA levA ane lIdhelA hAya tA yAda karI pharIthI pheraphAra karIne levA. A vakhata paccakhANa ApavA te paNa avasara joine amuka TAima sudhInA ApavA. trAccAraNa ane adhikAra. bIjo pahelu sthULa prANAtipAta viramaNu vrata. kAi trasa jIva niraparAdhI nirapekSIne haNavAnI buddhithI haNavA nahIM, haNAvavA nahI. koi kArya karatAM ke zarirAdikanA rAganA, upacAra karatAM karAvatAM pramAdathI haNAi jAya teA tenA AgAra. bIjuM sthUla mRSAvAda viramaNa vrata, pAMca prakAranuM meTaku judu na khelavuM te-- 1 kanyA saMbaMdhI juThuM' nahI khelavu. 2 bhUmi saMbadhI juThuM' nahI khelavu. 3 cAra pagavALA janAvarA saMbaMdhI jIThuM nahI khelavu. 4 khATI sAkSI pUravI nahI tathA kuDA lekha lakhavA nahIM. 5 kAinI thApaNu ALavavI nahI. A pAMce prakAra kharAkhara pALavA. 10 Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 146 ) trIjI sthUla adattAdAna viramaNa vrata. cArI kAinI rAjyadaMDa upaje tevI karavI nahI. tALu teADavu nahI. khIsA kAtaravA nahI. ityAdi. ceAthu` sthUla maithuna viramaNa (svadArA sa MtASa) vrata. parastrI saMkha'zrI brahmacarya pALavu. avasare jAvajIva brahmacarya uccarI levuM. pAMcamu` parigraha parimANa vrata. dhana dhAnya vadhAre meLavavA mATe udyama na karavA, hAya teTalA zrI satASa mAnavA. pachI avasare te paNa vAsirAvavA. chaThThuM dizA parimANa vrata. dizAnu` parimANu karI levuM. prathama karela hoya teA tenA sa MkSepa karavA. ( ghaTADavu" ) sAtamuM bhegA5bhAga parimANa vrata. cAda niyama ghAravA. paMdara karmAdAnane vavA. cAra mahA vigaya vigere AvIza abhakSanA tyAga karavA. ityAdi. AThamuM anatha daDa viramaNa vrata, apadhyAna 1 pApApadeza 2 hisrapradAna 3 pramAdAcarita 4 e cAra bheda zAstramAM kahyA che. temAMthI jeTalA dUra thAya teTalA karavA. temAM lAla ghaNA che. uparAMta-- 1 jugaTu ramavuM nahIM. 2 pazu paMkhI pAMjare ghAlavA nahIM. 3 nATakanAca vigere tamAsA jovA nahIM. 4 kAMsI Ape tyAM jovA javuM nahIM. ityAdi paNa vavuM. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 147 ) navamuM sAmAyaka, dasamuM dezAvakAzika, agyAramuM pASadha, khAramuM atithi savibhAga-A cAra vratA aMta samaye AdarI zakAya tevAM nathI mATe te vratAnI bhAvanA rAkhI AtmAmA ciMtavana karavu. amuka TAIme cittanI svasthatA haiAya te samabhAvarUpa sAmAyaka karavuM. vaLI vicAravuM ke gharamAM je kAMi cIjo adhikaraNa vigere me mAkaLA rAkhyAM che te tamAma mAre dhreha paDI gaye vesire vesire karU chu. A vrata paccakhkhANu eTalA mATe che ke jema khetarane vADa karI hAya teA khetaramAM janAvara na pese ne cAra cArI na jAya. vaLI gharanI AgaLa ke pAunDa mAMdhavAmAM Ave che jethI ema pratibhAsa thAya che je ATalI hada ApaNI che, tenI bahAra ApaNeA haka nathI, tevI rIte vrata paccakhANa levAthI lAMkhI IcchA na thAya. navA navA manArathAtara MgArUpI cAra AtmAne du:khI na kare, tema vaLI AtmA paNa tevI sthitimAM samajI zake ke A uparAMta mAre pratijJA che. -X(r)K trIne adhikAra. ' khAmesu savvasace, khamesu tesiM tume vi gayakoho / parihariyapubvavero, sabve mittitti cittesu // 8 kApa rahitapaNe sarva prANImAtrane khamAvA, ane te jIvAnA karelA aparAdhane khame. pUrvanu kAi bhavanuM paNa vera tajI daIne sarve mitra che ema ciMtavA' zrI vAsupUjya caritramAM jevI rIte vAsupUjyasvAmInA jIva padmottara rAjAe aNusaNu karatAM avyavahAra rAzInA jIvAthI mAMDI tamAma jIvAnI sAthe khamatakhAmaNA karyA che tema huM paNu sarva jIvAnI sAthe khamatakhAmaNAM karU chuM. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (148 ) ghaNA kALa sudhI avyavahAra rAzImAM (nigodamAM) rahelA evA mArA AtmAe anaMta jaMtunA samUhane je kAMI kheda upajAvyA hoya te sarvane khamAvuM chuM. vyavahAra rAzImAM AvI pRthvIkAyane dhAraNa karatA evA mArA AtmAe pASANa letuM mATIrUpe thaI je je prANIone kheda upajAvyA hoya te sarve khamAvuM chuM. nadI samudra taLAva kuvA vigeremAM jaLarUpe thaI mArA AtmAe je kaI jIvonI virAdhanA karI hoya te sarve khamAvuM chuM. pradIpa, vijalI, dAvAnala vigeremAM agnikAya rUpe thayelA mArA AtmAe je jIvane vinAza karyo hoya te sarve mana vacana kAyAthI khamAvuM chuM. mahAvRSTi, hima, grISma, dhuli, durgadha vigerenA sahakArI evA mArA AtmAe vAyukAyamAM rahI che jene vinAza karyo che te sarvene khamAvuM chuM. vanaspati thaIne daMDa, dhanuSya, bANa, ratha, gADAM vigere rUpe thayelA mArA zarIre je jIne pIDA karI hoya te sarve ne khamAvuM chuM. tathA karmanA vaza thakI trasapaNAne pAmIne rAga dveSa ane madavaDe aMdha banelA mArA AtmAe je ne pIDA karI hoya athavA haNyA hoya te sarvene trividha trividha mana vacana kAyAe karI khamAvuM chuM. te sarve je rAzI lAkha jIvAyenimAM rahelA mAre aparAdha kSamA karo. sarve prANIone viSe mAre maitrIbhAva che; keInI sAthe vera nathI. vaLI jinezvara bhagavAnanI pratimA tathA citya tathA mukuTa Adi vastuomAM mAruM zarIra pRthvIkAya rUpe AvyuM hoya tenI anumodanA karuM chuM. tathA jaLarUpe thayela mArI kAya jinezvara bhagavAnanA snAnAdi kriyAmAM bhAgyege Avela hoya te tenuM anumodana karUM chuM. vaLI jinezvara bhagavAnanI AgaLa dhupa ullepamAM tathA dIpaka vigeremAM mArI kAya agnikAyarUpe Avela hoya tenI anumodanA karuM chuM. tathA tIrthajAtrAmAM Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (149) nIkaLela saMghanA parizramanA nivAraNamAM vAyukAya rUpe mArI kAya kadAca upagamAM AvI hoya te tenI anumodanA karuM chuM. tathA vanaspatikAya rUpe thayela mArI kAya munirAjenA pAtramAM tathA dAMDAmAM tathA jinezvara bhagavAnanI pUjAnA kula vigeremAM upayegI thaI hoya tenI anumodanA karUM chuM. A pramANe anaMta bhavamAM utpanna karela je dukRtanA ogha tene niMduM chuM ane kadAcita kaI vakhate thayela sukRtanI anumodanA karuM chuM. cothe adhikAra. cothA adhikAra aDhAra pApasthAnaka AvavA te prathama kahevAyela che. pAMcamA adhikAre cAra zaraNa karavA te A pramANe - prathama arihaMta zaraNa. rAgaddosAriNaM, haMtA kamagAi arihaMtA / visayakasAyArINaM, arihaMtA hu~tu me saraNaM / rAga ane dveSarUpI AtmAnA vairIone haNanAra ane ATha karmAdika zatrune haNanAra tathA viSaya kaSAyAdika vairIone haNanAra evA arihaMta bhagavAnanuM mane zaraNa thAo." rAyasirimavakasicA, tavacaraNaM ducaraM aNucarittA / kevalasirimarahaMtA, arihaMtA iMtu me saraNaM // rAjyalakSamIno tyAga karI duSkara tapa ane cAritra sevIne kevalajJAnarUpa lakSmIne egya thayA evA arihaMtanuM mane zaraNa ho. tathA stuti ane vaMdana karavAne yogya tathA Indrane cakravartinI pUjAne yogya, zAzvata sukha pAmavAne gya evA Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 150 ) arihaMta paramAtmAnuM mane zaraNa thAze. samavasaraNamAM besIne pAMtrIza vANInA guNe karI sahita dharmakathAne kahetA, cAtrIkSa atizayA vaDe karI yukata evA arihaMta paramAtmA mane zaraNabhUta thAo. eka vacane karI prANIonA aneka sa MdehAne eka kALe chedI nAkhatA ane traNa jagatanA jIvAne upadeza ApatA arihaMta paramAtmAnuM mane zaraNa thAo. vacanAmRtavaDe jagatanA jIvAne zAMti pamADatA ane aneka prakAranA guNAmAM jIvAne sthApana karatAM tathA jIvaleAkanA uddhAra karatA arihaMta paramAtmAnuM mane zaraNa thAo. vaLI ati adbhUta guNavALA ane peAtAnA yazarUpI caMdravaDe tamAma dizAone prakAza karatA anatA arihaMtAne zaraNa paNe meM aMgIkAra karyA che. vaLI tattvAM che janma maraNu jemaNe tathA tamAma du:khAthI pIDAyelA prANIone je zaraNabhUta che ane traNa jagatanA jIvane apUrva sukha ApanAra che evA arihaMta paramAtmAone mArA namaskAra hA. mIttu siddha zaraNuM. kammarakayasiddhA, sAhAviyanANadaMsaNa samiddhA | savvaThThaladdhisiddhA, te siddhA hutu me saraNaM // - ATha kaneA kSaya karIne siddha thayelA ane svAbhAvika jJAnadarzananI samRddhivALA tathA sarve arthanI labdhie siddha thai che jemane tevA siddha paramAtmAnuM mane zaraNu hA. tiyalo matthayatthA, paramapayatthA aciMtasAmatthA | maMgalasiddhapayatthA, siddhA saraNaM suhapasatthA || traNa bhuvananA agrabhAga upara rahelA tathA parama pada ketAM Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (151 ) meAkSamAM rahelA eTale sakaLa karmonA kSaya karI siddha thayelA tathA aciMtya sAmarthya vALA ane magaLabhUta siddha sthAnamAM rahenArA, anaMta sukhe karI prazasta zAbhAyamAna evA siddha paramAtmAnu mane zaraNa thAo. tathA rAgAdi zatruone tiraskAra karyo che jemaNe vaLI dhyAnarUpa agnie karI khAnyuM che bhavakhIja jemaNe evA ane ceAgIzvarIne Azraya karavA ceAgya tathA bhavya prANIone smaraNu karavA ceAgya siddha paramAtmAenuM mane zaraNu hA. vaLI jagatanA jIvAne AnaMda pamADanArA ane guNunA samUha thI bharelA, nAza karyAM che bhavarUpa ka jeoe ane kevalajJAnanA prakAza vaDe caMdra tathA sUryanA prakAzane alpa karatA, yuddhAdi kalezeAnA uccheda karatA evA siddha paramAtmAe mane zaraNabhUta thAe. prApta karyuM che. utkRSTa jJAna jemaNe tathA meAkSarUpa dubha lAla meLavyA che jemaNe tathA mUkayA che aneka prakAranA samAraMbha jemaNe ane vaLI traNa bhuvanarUpa gharane dhAraNa karavAmAM sthaMbha samAna ane Arabha rahita evA siddha paramAtmAe mane zaraNabhuta hA. trIjI sAmunirAjanu zaraNu, jilo baMdhuNo kumaisiMdhugo pAragA mahAbhAgA | nANAiehiM sivasukhasAhagA sAhugo saraNaM // * samagra jIvaleAkanA baMdhu ane kutirUpa samudranA pAra pAmanAra mahA bhAgyavALA ane jJAnadarzIna cAritra vaDe mAkSasukhanA sAdhanAra evA munirAjAe mane zaraNabhUta ho. kevaliyo paramohI, viulamaha sumaharA jiNamayaMmi / Ayariya uvajjhAyA, te savve sAhuyo saraNaM // Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) kevaLajJAnIo tathA paramAvadhijJAnavALA tathA vipulamati mana:paryavajJAnavALA tathA zrutajJAnane dhAraNa karanArA tathA jinamatane viSe rahelA AcAryo ane upAdhyAye-te sarve sAdhuo mane zaraNabhUta thAo. caudasadasanavapuvI, duvAlasikArasaMgiNo je / jiNakappAhAlaMdia, parihAravisuddhi sAhU a|| da pUvI, daza pUva, nava pUva tathA bAra aMgane dhAraNa karanAra, agyAra aMganA dharanAra tathA jinakapI, yathAlaMdI, pari hAra vizuddhi cAritravALA tathA kSIrAzava, madhvAzraya labdhivALA, saMnnizreta labdhivALA tathA kaSTabuddhivALA tathA cAraNamunio tathA vekiyalabdhivALA tathA padAnusArI labdhivALA sAdhuo mane zaraNabhUta thAo. - tathA tayuM che sneharUpa baMdhana jemaNe tathA nirvikArI sthAnamAM rahenAra tathA sajana purUSone AnaMda ApanAra ane AtmaramaNatAmAM ramanAra munirAjAe mane zaraNabhUta thAo, tathA tyAga karyo cheviSaya kapAyane jemaNe tathA tyAga karyo che strIsaMganA sukhanA AsvAdane jemaNe tathA harSa zoka pramAda vigerene dUra karanArA munirAjAo mane zaraNabhUta thAo. A pramANe sAdhunuM zaraNa karIne pachI harSayukta cittavALo thayo thake kevalIbhASita dharmanuM zaraNa svIkAravA mATe nIce pramANe kahe- nidaliakalusakammo, kayasuhajammo khalIkayaahammo / pamuhapariNAmarammo, saraNaM me hou jiNadhammo // cothuM kevalIbhASita dharmanuM zaraNa atizaya daLI nAkhyA che mAThAM karma jeNe tathA karyo che zubha Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (153) janma jeNe tathA dUra karyo che adharma jeNe ItyAdika pariNAme suMdara jinadharma mane zaraNabhUta thAo. pasamikAmappamohaM, didyAdihesu na kaliyavirohaM / sivasuhaphalayamamohaM, dharma saraNaM pavanohaM // vizeSe karI kAmane unmAda samAvanAra tathA dekhelA athavA nahI dekhelA padArthone nathI karyo virodha jemAM tathA mokSasukharU5 phaLane ApanAra evA saphaLa dharmanuM mane zaraNa thAo. valI narakagatine chedI nAkhanAra tathA guNanA samUhathI bharela ane bIjA vAdIothI paNa kSebha na karI zakAya te ane hA che kAmarUpI subhaTa jemaNe evA dhamane huM zaraNa rUpe aMgIkAra karuM chuM jainadharma jagatanA jIne apUrva kalpavRkSa samAna che tathA svarga apavarganA sukharUpI phaLane ApanAra che. tathA dharma parama baMdhu samAna, sArA mitra samAna che. tathA dharma parama gurU samAna che. mokSamArgamAM gamana karanAra jIne dharma suMdara ratha samAna che. AvA prakAranA kevaLIbhASita dharmanuM mane zaraNa ho. A pramANe dharmanuM zaraNa aMgIkAra karavuM. AtmAe vicAra kare je bhavAMtara jatAM mane koI zaraNabhUta-AdhArabhUta thAya tema nathI, mATe kharUM zaraNu A cAranuM ja karuM ke jethI mArI zubha gati thAya. cAra zaraNuM vigere. (pa) (1)-mujane cAra zaraNa hojo, arihaMta siddha susAdhujI; kevalI dharma prakAzIye, ratana amulakha lAdhyuM che ke 1 cihuM gati taNuM duHkha chedavA, samaratha zaraNa ehajI pUrve sunivara Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 154) je huvA, teNe kayAM zaraNuM te hajI e rA saMsAramAMhI jIvane, samaratha zaraNuM cArejI, gaNi samayasuMdara Ima kahe, kalyANa maMgalakAre che. 3 (2)-lAkha corAsI jIva khamAvIe, mana dharI parama vivekajI; micchAmi dukkaDaM dIjIe, gurU vacane pratyekajI lAkha che 1. sAta lAkha bhUda teu vAunA, dasa cAda vananA bhedejI; SaTa vigala sura tiri nArakI, cAra cAra cAda naranA bhedajI. lAkha0 me 2 e mujane vera nahIM keIzuM, sahayuM mitrIbhAjI; gaNi samayasuMdara Ima kahe, pAmIzuM punya prabhAcho lAkhopArA (3)-pApa aDhAra jIva parihare, arihaMta siddhanI sAkhe; AvyAM pApa chuTIe, bhagavaMta eNupere bhAkhe che pApa0 15 Azrava kaSAya deya bAMdhavA, vaLI kalaha abhyAkhyAnajI; rati arati paisuna niMdanA, mAyAmaha mithyAtvajI pApa mArA mana vacana kAyAe je kIyAM, micchAmi dukkaDaM tehojI, gaNi samayasuMdara Ima kahe, jaina dharmane marma ehajI pApApADA (4)-dhana dhana te dina kadI haze, huM pAmIza saMjama suhojI; pUrva =Si paMthe cAlazuM, gurUvacane pratibaddhojI che dhana nA aMta paMta bhikSA carI, raNavaTa kAusagga karazuMjI; samatA bhAva zatru mitrazuM, saMvega suddho dharaNuMjI che dhanavArA saMsAranA saMkaTa thakI, huM chuTIza jinavacane avatArejI, gaNi samayasuMdara Ima kahe, huM pAmIza bhavane pAcho dhana pAyA chaThTho adhikAra-duSkatanI niMdA. AkhI jIMdagImAM je je pApakarmo karyA hoya tenI AtmasAkSIe niMdA karavI. te A pramANe Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (155) "usUtra parUpaNuM karI hoya, tathA potAnI buddhi pramANe arthano anartha karyo hoya, haLa hathIyAra ghaMTI vigere jene saMhAra thAya tevAM adhikaraNe vasAvyAM haya, pApa karIne kuTuMbane paDyA hoya, ItyAdi duSkarmo A bhava tathA parabhavamAM ke bhavabhavamAM kIdhAM hoya te tamAma duSkarmone mana vacana kAyAe karI AtmasAkSIthI naMdu chuM." e pramANe pazcAttApa kara. sAtamo adhikAra-sukRtanI anumodanA. AkhA bhavamAM je je su -sArAM kRtya karyA hoya tenI anumodanA karavI. jemake tIrtha jAtrA karI hoya, supAtre dAna ApyuM hoya, zIyalavrata pALyuM hoya, mAsakSamaNa, sola, ATha, cha, cAra, traNa, be vigere upavAse tathA AyaMbilAdikanI tapasyA karI hoya; zuddha bhAvanA bhAvI hoya, girirAjanI navANu jAtrA karI hoya, upadhAna tapa, zAsana prabhAvanA vigere je je zubha kAryo karyA hoya tenI anumodanA karUM chuM. AThame adhikAra-zubha bhAvanA. bhAvazuddhi karavI eTale samatAvALA pariNAma karavA, sukha du:khanuM kAraNa jIvane pitAnAM karelAM karma zivAya bIjuM koI nathI, mATe he AtmA ! je je du:kha Ave te samabhAve sahana karaje, jevuM karIza tevuM phaLa pAmIza, mATe keI upara dveSa nahI karatAM samatA bhAvamAM lIna thaje. nava adhikAra-anazana (AhAra tyAgarU5) karavuM. gya avasare amuka vakhata sudhI cAre. AhAranAM athavA traNa AhAranA paccakhANa karavAM. AjakAla jhavethI cAra A Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (156). hAranA jAvajIva sudhInA paccakhANa thaI zake nahI, kAraNa ke tevuM saMghayaNuM nathI tema tevuM jJAna nathI, mATe amuka TAIma sudhInAM paccakhANa karAvavA. dazama adhikAra-namaskAra gaNavA. dazamA adhikAre namaskArarUpa mahAmaMtranuM smaraNa karavuM. tenuM dhyAna karavuM. zubha yegathI eka navakAra paNa gaNavAthI ghaNAM karmo teja vakhata bhasmIbhUta thaI jAya che. chellA samayamAM jIe apUrva ciMtAmaNi ratnathI adhika navakAra maMtranuM dhyAna choDavuM nahI-temAMja layalIna thavuM. upara pramANe daza adhikAra prathama mULa gAthAmAM batAvela che te vistArathI batAvyA. A daza adhikAra jIvane zubha gatimAM laI janArA hovAthI dareka bhavya jIe tene manavacanakAyAe karI AdaravA. A avasare daza adhikAranuM (puNya prakAzanuM) stavana tathA padmAvatInI jIvarAzI vigere samaya hoya te sAMbhaLavuM-saMbhaLAvavuM. zubha ciMtavana karavAnI chellI bhalAmaNa. "mAre deha paDI jAya te samaye mArI pachavADe ke I rUdana kare, agara zoka pALe paLAve, pANI DhoLe, cha kAyanI virAdhanA kare, temAM mAre levA devA nathI. mArA zarIrane saMskAra kare temAM paNa mAre levA devA nathI. vyavahArathI je kaI kare te teo jANe." kuTuMbIone raDavA kuTavAnI nA pADavI. zeka pALavAnI nA pADavI. maraNa pachavADe je je AraMbhAdika kAryo mehanA prabhAvathI kare tene niSedha karo. te chatAM kadAca pAchalA kuMTuMbIo karetA pachI maranArane jarApaNa doSa ke pApabaMdhana thAya nahI; ane Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 157) tema na kahevAmAM Ave to tenI kriyA maranArane lAge. zrI bhagavatI sUtramAM kahyuM che ke-aviratipaNAne lIdhe ekendriya jIvone paNa aDhAra pApasthAnaka lAge che. mATe tamAma vastu sirAvIne pAchaLa paNa pitAnA nimitte karmabaMdhananI je je kriyAo karavAmAM Ave tema hoya tenI nA pADavI. je jIvonuM citta saMsAranA padArthomAM AsaktivALuM che ane pitAnA svarUpane je jANatA nathI, tevA jIvane mRtyu bhayamaya che, paraMtu je je potAnA svarUpamAM ramaNatA karanArA che ane sAMsArika padAthomAM vairAgyavALA che, tevA ne to mRtyu e eka harSanuM nimitta che. teo te emaja vicAre che je AyukarmanA nimittathIja A dehanuM dhAraNa karavApaNuM che ane tenI sthiti pUrNa thaye te kemanA pudgale nAza pAmaze tyAre mAre bIjI gatimAM utpanna thavuM paDaze. mAre AtmA te anAdi kALathI maraNa pAmyuM nathI ane maraze paNa nahI; paraMtu puNyazALI AtmAne to A sAta dhAtumaya mahA azucinA kothalA jevA ane vinazvara svabhAvavALA dehano tyAga karo ane zubha karmonA prabhAvathI-samAdhinA prabhAvathI bIjI gatimAM navIna suMdara zarIra dhAraNa karavuM jene maraNa kahevAya che temAM zoka zAne ? temAM to AnaMda ja mAnavAne che. jema keI mANasane eka saDI gayelI jhuMpaDIne choDI daI bIjA navIna mahelamAM jaIne vasavuM hoya to te mANasane zeka nahI thatAM AnaMdanA ubharA hoya che, tevI ja rIte A AtmAne A khaMDera jevA saDI gayela deharUpa jhuMpaDIne tyAga karI navA deharUpa mahelane prApta kare e mahA utsavano avasara che. temAM koI prakAranI hAni to che ja nahI. kAraNa ke je AvA prakAranI uttama samAdhithI maraNa thAya te te he cetana! utama gatine Apa Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (158) nAra che. bAkI vicAra kara ! atyAra sudhI samAdhi vinA para vazapaNe anaMtIvAra narakatiryaMcAdigatimAM maraNe karyo che, asahya dukho sahana karyA che, mATe AvA uttama prakAranA samAdhimaraNathI AnaMda mAnI tamAma vastu sirAvI pAchaLanA saMbaMdhI ja rAganA jorathI karmabaMdhana na kare te mATe pAkI bhalAmaNa karaje. pachI kadAca mehanA jerathI teo je kAMI karaze temAM tane pApanI kriyAo Avaze nahI. te cekasa lakSamAM rAkhaje. -GO@- hitazikSA tathA nItimaya jIvana gujAravA mATe be bola, 1 nIce batAvela bela dhyAnamAM laI. manana kare ane tene yathAzakti amalamAM mUko. 1 jAgRta thA ane uMghane cheDa. 2 nItimaya ane upakAraka jIvana gujAravA prayatna kara. 3 gatakALanI bhUla sudhArI levA prayatna kare ane have pachI tema na thAya te mATe kammara kaza. 4 bhaviSyane vicAra karI pachI pravRti karavI, tenuM nAma viveka tenI khAsa jarUra che. 5 AvatI jIMdagIne yAda karIne kArya karaje. 6 dharmathI nirapekSa thanAra manuSya je bIje kaNa mUrkha gaNAya? 7 bhAgyane udaya paNa udyamathIja thAya che. 8 parastrIgamana karanAra caMdanane mUkI bAvaLane vaLagI bahu duHkhI thAya che.. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 159) 9 A zarIra azucinuM yaMtra che, mATe tenI upara moha nahIM karatAM temAMthI je kADhavAnuM hoya te jaladI kADhI le, DhIla karIza nahI. 10 manuSya bhava bahuja durlabha che mATe tene saphaLa kara. 11 vicArane sudhAre thAya teja vacana ane kAyAne sudhAro thaI zake. 12 sadagurUnI sevA durvyasanane nAza kare che, ane guNane pragaTa kare che. 12 abhakSya ane apeyane tyAga karIne jojana thAya te ja kharuM bhajana kahevAya. 14 pANI pIvAnuM bhAjana juduM rAkhavuM. mukhe mAMDela bhAjana pANInA gaLAmAM nAkhI tamAma pANuM bagADavuM" nahIM. tema karavAthI ghaNA jIvone vinAza thAya che tathA cepI roga vaLage che. vigere ghaNuM hAni thAya che. 15 vicAromAM anyane duHkha thAya tevuM na ciMtavavuM. 16 sarvanI sAthe mitrI bhAvanA kara, vera bhUlI jA. 17 pitAnA hRdayane zAMtinuM sthAna dha vinA bIjuM koI nathI. 18 je divase azubha pravRtti karavA taiyAra thA te pahelAM mRtyunA divasane yAda kara. 19 zubhamArgamAM vivekathI lakSmI kharacavI teja lahamI pAmyAnuM phaLa che. 20 khare mitra koNa? pApamArgathI bacAvI sanmArgamAM joDe te. 21 dIna du:khI ane anAtha upara anukaMpA rAkhI tene uddhAra kare. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (160 ) 22 paradravyane patthara tulya gaNe, svadravyamAM saMtoSa rAkhe. 23 parastrIne mAtA bahena ke putrI tulya gaNe. 24 paraniMdA, cugalI ne mithyA Aropa vigere pApanA bejAthI bahu Dare, 25 viSayatRSNAthI vegaLA rahe, IndriyonA gulAma na bane, paraMtu Indriyene gulAma banAvo. 26 cAritra levAnI hamezAM zubha bhAvanA rAkhe. 27 zarIra sAruM hoya te saMsAranA mehane cheDI cAritra grahaNa karavuM. 28 saMsAne kedakhAnuM samajavuM, temAM muMjhAvuM nahI. 29 bIjAne du:khI dekhI dravya bhAvathI tenuM duHkha dUra karavA bhAvanA rAkhavI. 30 dharmarAga kare, paraMtu kAmarAga ke neharAga na kare. kAraNa ke te saMsAramAM bhamAvanAra che. 31 yathAzakti daza tithi athavA pAMca tithi tapasyA karavI. 32 lakSamI upara atyaMta meha na rAkho , chevaTe tene cheDavI paDaze athavA ApaNane te choDaze te yAda rAkhavuM. 33 upakArIne upakAra kadApI bhUla nahI. 34 khAvApIvAmAM bahu lolupatA rAkhavI nahI. 35 prathamanuM bhejana pAcana thayA vagara jamavuM nahI. niraMtara becAra kavaLa e che AhAra kare. 36 upadravavALA sthAnakano tyAga kara. 37 rAjAe niSedha karelA dezamAM javuM nahI. 38 eka be kalAka dhArmika pustake vAMcavAnI Teva pADavI. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) 39 nItimaya jIvana gujAravu, anIti karI ane leAka magADavA nahI. 40 leAkapriya thavuM. 41 lajajALu thavu. 4ra dayALu thavu. upara lakhelA melanu manana karavAthI vairAgya bhAvanA jAgRta thaze. vairAgya saMbaMdhI duhA paraleAke sukha pAmavA, kara sArA sa Mketa; hajI mAjI che hAthamAM, ceta ceta nara ceta. jora karIne jItavuM, kharekharU raNakheta; duzmana che tuja dehamAM, ceta ceta nara ceta. gAla rahI gamAra tu, phrAgaTa thaiza ta; have jarUra huMzIyAra thai, ceta ceta nara ceta. tana dhana teA tArAM nathI, nathI priyA paraNeta; pAchaLa sahu raheze paDayA, ceta ceta nara ceta. prANa jaze jyAM piMDathI, piDa gaNAze preta; mATImAM mATI thaze, ceta ceta nara ceta. -- rahyA na rANA rAjIyA, sura nara muni sameta; tu teA taraNA tulya che, ceta ceta nara ceta. rajakaNu tArA rakhaDaze, jema rakhaDatI caita; pachI naratanu pAmIza kayAM, ceta ceta nara ceta. mATe manamAM samajIne, vicArIne kara veta; kayAMthI AvyA kyAM javuM, ceta ceta nara ceta. zubha zikhAmaNu samaja teA, prabhu sAthe kara heta; aMte avicaLa eja che, caita ceta nara caita. .11 ra 7 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) kALA keza maTI gayA, sarve baniyA veta; jobana jera jatuM rahyuM, ceta ceta nara ceta. 10 je nahIM cete prathama te, pazu pakSIthI hiNa, ghana pelAM mALA race, pakSI juo pravINa. 11 hitazikSA saMbaMdhI duhA. merI merI kara matI, IhAM nahI terI keya; kAyAe terI nahI, to mAyA kAMse hAya. 1 zULa cha saMsAra sukha, dhULa jI he dhana, bhUla aNunA bharamame, mata kula tuM mana. 2. saba kAgaja kAle kIye, mana kAle ke kAja; ve saba phaTa hele bhaye, hIye dhura dina he Aja. 3. re jIva suNa tuM bApaDA, hIye vimAsI joya; Apa svArathI sahu maLyuM, tyArUM nahI jaga keya. 4. dharma vinA suNa jIvaDA, tuM bha bhava anaMta, mUDhapaNe bhava te kIyA, Ima bele bhagavaMta. pa. lAkha corAsI nimAM, pharI lIye avatAra, ekekI ni vaLI, anaMta anaMtI vAra. 6. ema bhamatAM bhamatAM liye, manua janama avatAra mithyAtvapaNe bhavanimyA, kAja na siddha lagAra. 7. jagamAM jIva ache baha, ekekazuM anaMtI vAra, vividha prakAra sagapaNa kIyAM, haiyA sAthe vicAra. 8 * te kuNa ApaNuM pArakuM, kuNu verI kuNa mitra; rAga dveSa TALI karI, kara samatA eka citta. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13 ) pUrva kADIne Akhe, jJAnI gurU apAra; utpatti kahI tAturI, kahetAM nAve pAra. 10. putra pitApaNe avatare, mAtA marI nArI thaI, sutA supana jaMjALamAM, jakha jAgyA tama ekaleA, nava nava nATaka tuM vaLI, nATaka eka zuM nAcIye, uttama kuLa nara bhatra lahI, pramAda mUkI kIjIe, pitA putrapaNe joya; nArI mAtA hAya. 11. pAmyA jANe rAja; rAja na sIje kAja. 12. nAcyA karI bahu rUpa; je chuTe bhavakUpa. 13. pAmI dharma jinarAya; khaNu lAkhINNA jAya. 14. dharma vinA sukhanavi mIle, ghaDapaNe dharma thAye naDDI, tarUNapaNe dhasamasa karI, jarA AvI jokhana gayuM, laghutA tA choDI nahI, chate hAtha vi vAva., Ayu gayuM navi cetiyA, dhana cAvana nara rUpanA, kRSNa alabhadra dvArikA, nayana pharake jyAM lage, nayana phkata jama nahI, doSa dIje nija karmane,jIjJe navI kIdhA dhama; e jina zAsana ma. 15. jekhana eLe jAya; pachI pharI pastAya. 16. zira paLiyA te keza; na karyo dharma lavaleza. 17. samala na kIceA sAtha; pachI ghase nija hAtha. 18. garva kare tuM gamAra; jAtAM na lAgI vAra. 19. tihAM(lage) thArUM sahu kAya; taba hArUM nahI hAya. 20. dharma na kIce lagAra; tihAM jaI kare pAkAra. 21. pApa kIyA jIva te ahu, naraka paDyo yama kara caDyo, Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 164) pApa ghaDo pUraNa bharI; te lIye zira para bhAra; te kima chuTIza chavaDA, na karyo dharma lagAra. 22. IcchuM jANuM kUDakapaTa, chaLa chidra tuM chAMDa te chAMDIne jIvaDA, jinameM cita mAMDa. 23. khaTa mAsIne pAraNe, Ika sitha lahe AhAra; * karatA niMdA navI TaLe, tasa durgati avatAra. 24. nara bhava ciMtAmaNi lahI, eLe tuM mata hAra; dharma karIne jIvaDA, saphaLa kare avatAra. 25. sakaLa sAmagrI teM lahI, jINe tarIe saMsAra; pramAda vize bhava kAM game, kara nija haiye vicAra. 26. dhana kAraNa tuM jhaLahaLe, dharma karI thAye sUra; anaMta bhavanAM pApa savi, kSaNamAM jAye dUra. 27. AzA aMbara jevaDI, maravuM pagalAM heta; dharma vinA je dina gayA, tiNa dina kIdhI veTha. 28. karme ke navI chuTIe, Indra candra nara deva; rAya rANA maMDalika vaLI, avara naraja kuNa heva. 29. varasa divasa gharaghara bhamyA, AdinAtha bhagavaMta karmavaze du:kha teNe lahyAM, je jagamAM baLavaMta. 30. kAne khIlA ghAlIyA, caraNe rAMdhI khIra; tehane karma naDyo, evI zamA zrI vIra. 31kIdhAM karma na chuTIe, jehane viSame baMdha; brahmadatta nara cakakavaI, soLa varasa lage aMdha. 3ra. AThame subhUma cakakavaI, ddhi taNe nahI pAra; karmavaze parivAraNuM, buDhyo samudra majhAra. 33. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (165) sahasa purUSazuM saMjama lIyA, zrI nemIzvara hAtha; te thAvaccA vayei, maheAtsava karyo yadunAtha. 34. kAzyAma dira cAmAsuM rahyA, te thuLibhadra muni vadiye, kapilA saMge niva caLye, zULI siMhAsana thai, gajasukamAla zira seAmile, samatA pasAye te vaLI, nAma ceArAzI cAvIza; bhadrakhAhu gurU ziSya. 35. zeThe sudarzanacaMga; sura kare mana raMga. 36. dekhI dharyo agAra; pAmyA bhavanA pAra, 37. paMca zata ziSya khaMdhaka taNA, ziva nagarI ziva pAmIyA, jo gI brAhmaNa strI khALanI, cAra paheAra kAusagga rahI, kIdhAM karama teA chuTIe, kIje jina dharma; mana vacana kAyAe karI, e jinazAsana ma. 40. dAna supAtre dIjIe, tasa puNyanA nahI pAra; sukhasaMpatti lahIe ghaNI, maNi mAtI bhaMDAra. 41. yannA sArathapati jIvA, dhRta vaheArAkhyuM munihAtha; dAna prabhAve jIvaDA, prathama huvA AdinAtha. 42. dAna dIyuM dhana sArathI, AnaH harSa apAra; neminAtha jinavara huA, yAdava kuLa zaNagAra. 43. kaLathI kerA roTalA, dIdhu munivaradAna; vAsupUjya bhava pAle, jinapada lalluM nidAna. 44. sulasA reti raMgaththuM, dAna DhIce mahAvIra; tIrthaMkara padma pAmaze, laheze te bhavatIra. 45. ghANI pIlyA e samatA phaLa daDhaprahAre hatyA kIdha; SaTa mAse kevaLa lIdha. 39. ' sAya; joya. 38. L Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) dAne bhegaja pAmIe, ziyALe heya sabhAga; tapa karI karma ja TALIe, bhAvanA zivasukha mAga. 46. bhAvanA che bhavanAzinI, je Ape bhavapAra; bhAvanA vaDI saMsAramAM, jasa guNane nahI pAra. 4 arihaMta deva susAdhu gurU, kevaLIbhASita dharma Izya samakti ArAdhatAM, chuTIje savi karma. 48. adhyAtma saMbaMdhI duhA. suranara tiryaMca jenime, naraka nigoda bhamaMta; mahA mehakI niMdameM, see kALa anaMta. 1. je varake jerase, bhajanakI rUci jAya; tese kukarmaka udaya, dharma vacana na suhAya. 2. lage bhukha javara ke gaye, rUcizuM leta AhAra; azubhahina zubhamati jage, jAne dharma vicAra. 3. tana dhana jobana kArimA, saMdhyA rAga samAna; sakaLa padAratha jagatameM, supana rUpa citta jAna. 4 merA merA mata kare, terA he nahI koya; cidAnaMda parivArakA, meLA hai dina deya. pa. esA bhAva nihArI nita, kIje jJAna vicAra, miTe na jJAna vicAra bina, aMtara bhAva vikAra. 6. e saMsAra asArameM, bhamatAM vAra anaMta, nava nava bhava dhAraNa kya, zarIra anaMtAnaMta. 7. janama maraNa deya sAtha che, khINa khINa maraNatehoya; meha vikaLa e jIvane, mAluma na paDe koya. 8. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (167) meM te cetana dravya huM, cidAnaMda muja rUpa; e to pudgala piMDa he, bharamajALa aMdhakRpa. 9 saDana paDana vidhvaMsana, e pudgalano dharma sthiti pAke khINa navI rahe, jANe ehi ja marma. 10 anaMta paramANu maLI karI, bhayA zarIra parajAya; varNAdi bahuvidha milyA, kALe vikharI jAya. 11. pudagalamAM hita jIvakuM, anupama bhAse eha; paNa je tattvavedI have, tiNakuM nahI kachu neha. 12. upanI vastu kAramI, na rahe te sthira vAsa; ema jANuM uttama janA, dhare na pudagala Aza. 13meha tajI samatA bhajI, jANe vastu svarUpa pudgala rAga na kIjIe, navI paDIe bhavakUpa. 14. vastu svabhAve nIpaje, kALe viNasI jAya; kartA bhokatA ke nahI, upacAre kahevAya. 15. tINa kAraNe e zarIrazuM, saMbaMdha na mAre keya; meM nyArA ehathI sadA, e paNa tyAre jeya. 16. eha jagatamAM prANIyA, bharame bhUlyA jeha; jANuM kAyA ApaNI, mamata dhare ati neha. 17. jaba sthiti e zarIrakI, kALa pahece hoya khINa, tava jhare ati du:khabhare, kare vilApa ema dIna. 18. hAhA putra! tuM kahAM gaye, mUkI e sahu sAtha; hAhA pati! tuM kahAM gaye, mujane mUkI anAtha. 19. hA! pitA tame kihAM gayA, ama kuNu karaze sAra; hA baMdhava! tame kahAM gayA, zunya tamaviNa saMsAra. 20. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) hA mAtA ! tuM kIhAM-nai, hA mahenI ! tuM kIhAM gai, meAvikaLa ema jIvaDA, mamatA vaza gaNI mAharA, eNividha zAka saMtApa karI, kabaMdha ahuvidha kare, jJAnavata uttama janA, jaMgamAM koi kIsakA nahI, ama gharanI rakhavALa; rAvata mukI ajJAne karI kare klezanA khALa. 21. adha; 55. 22. bhavamAM bhamatAM prANIyA, rAgadveSa pariNati thakI, kIsakA beTA bApa hai, kIsakA pati kIsakI priyA, kIsakA maMdira mALiyA, kSINu viSNuAsI e sahu, indrajALa sama e sahu, jesA supanakA rAja; ati saMkaleza pariNAma; na lahe khINu vizrAma. 23. unakA ehu vicAra; sa MjogIka sahu dhAra. 24. kare aneka samadha; bahuvidha khAMdhe baMdha. 25. kIsakI mAta ne bhrAta; kIsakI nyAta ne jAta. 26. rAjya riddhi parivAra; ema nizce citta dhAra. 27. jesI mAyA bhUtakI, mAha madirAnA pAnathI, tIna ati ramaNIka lage, mithyAmatinA jorathI, kreDa jatana kare khApaDA, ema jANI traNa leAkamAM, tInakI huM mamatA tajI, ehu zarIra nahI mAharU, hu tA cetana dravya chuM, temA sakaLa e sAja. 28. vikaLa bhayA je jIva; magana rahe te sadeva. 29. navI samaje cittamAMhI; e rahevekA nAMhI. 30. je pudgala parajAya; dharU samatA citta lAya. 31. e te pudgala khadha; cidAnaMda sukhakaMda, 32. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eha zarIrane nAzathI, mujakuM nahI koI kheda; huM te avinAzI sadA, avicaLa akaLI abheda. 33. parameM nijapaNuM mAnake, niviDa mamata cita dhAra; vikaLa dazA varate sadA, vika9pane nahI pAra. 34. meM merA e bhAvathI, phiryo ane te kALa; jina vANuM citta pariName, chuTe meha jaMjALa. 35. meha vikaLa e jIvakuM, purAla meha apAra; paNa ItanI samaje nahI, INameM kachu nahI sAra. 36. pudagala racanA kAramI, vaNasatAM nahI vAra ema jANu mamatA tajI, samatANuM muja pAra. 37. jananI meha aMdhArakI, mAyA rajanI pUra; bhavaduHkhakI e khANa che, INazuM rahIe dUra. 38. ema jANuM nija rUpameM, rahuM sadA sukhavAsa; era savi bhavajALa che, IzuM bhayA udAsa. 39 - bhujaMgI chaMda. tajI maMdira mALiyA gekha meDI, tajI bAgane baMgalA praDha peDhI; smazAne sukAM kANamAM vAsale, are Avaze eka te dina e. 1 ghaNuM ghera senA ghaNahAthIgheDA, ghaNI yuktivALA banyA bela jeDA; ghaDImAM thaze svapnane sAja je, are Avaze ekatAdina e. 2 -haze gAmamAM sImamAM ke kRSImAM, haze khedamAM ke haze je khuzImAM, kaho koNa jANe haze kALa ke, are Avaze ekatA dina e. 3 nahI AgaLa kAgaLethI jaNAve, nahIM keI sAthe sadeso kahAve; ajANyo akasmAta Azcarya jeva,are Avaze ekatAdina evo. pUrA thaI zakyA te thaze kAma pUrAM, adhUrAM rahyA te raheze adhUrAM, taDake tame tapane jema he, are Avaze eka to dina e.5 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) vairAgya pada. A tana raMga pataMga sarIkhA, jAtAM vAra na lAgejI; tArI najareA AgejI. 1 asaMkhya gayA dhana dhAmane melI, ge tela phulela lagAve, ceAvana dhananuM jora jaNAve, jema uMdaraDe dArU pIdheA, magarUrImAM aMga marAThe, manamAM jANe muja sirakhA, ahAre tAkI rahI khIlADI, Aja kAlamAM huM tu karatAM, brahmAnaMda kahe ceta ajJAnI, mAthe gAM ghAlejI; chAtI kADhI cAlejI. mastAnA thai DAlejI; jema tema sukhathI melejI.3 rasIyA nahI kAi rAgIjI; letAM vAra na lAgIjI. jamaDA pakaDI jAzejI; aMta jetI thAzejI. stavano, chaMdo, thoyo, sajjhAyo tathA gRhalIo. 1 zrI siddhAcaLanI taLATInu stavana. ( sevA bhaviyAM vimala jinezvara--e rAga. ) tribhuvana tAraka tI talATI, caityavaMdana paripATIjI; mithyA mAha ulaMdhI ghAMTI, ApadA alagI nADIjI. tribhuvana tAraka tIrthaM talATI. ( e AMkaNI ) 1. jinavara gaNadhara munivara naravara, suravara kADAkeADIjI; ihAM ubhA girivarane vAMde, pUje hADAheADIjI. tribhuvana. 2. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 171 ) guNaThANAnI zreNi jehavA, urdhvagAmI patha ihAMthIjI, caDate bhAva bhavI ArAdhA, puNya vinA maLe kIDAMthIjI. tribhuvana. 3. merU sarasava tuja muja aMtara, u McA joi nihALu jI; tA te paNa caraNa samipe beThA, mananA aMtara TALu jI. tribhuvana. 4. sevana kAraNa pahelI bhUmi, amaLa adreSa akhedajI; dhama ratna pada te nara pAme, bhUgabha rahasyanA bhedajI. tribhuvana. pa. 2 rAyaNanu stavana. ( jinajI trevIzamA jina pAsa, Aza muja pUrave re leAla--e rAga.) jinajI AdIzvara ariha'take, pagalAM ihAM dharyAre lAla; mArA nAthajIre lAla. jinajI pUrava navANuM vArake, Apa sameAso re leAla. mArA. 1. jinajI suratarUsama sukhakArake, rAyaNu caDIre leAla; jinajI nirakhI harakhe cittake, bhAMge bhukhaDIre lAla. mArA. 2. jinajI nirmaLa zItala chAMDuMke, suga MdhI vistare re lAla; jinajI pAna phula phaLa kha dhake, punya nidhi bharere leAla. mArA 3. jinajI sAdhiSTAyaka deva; sadA hita sAdhatA re lola; jinajI haLukaramI harakhAya ke, amaraphaLa khAMdhatA thai lAla. mArA.4. jinajI madhurI mAhana vela ke, kaLiyugamAM khaDI re lAla; jinajI seve saMta mahaMta ke, tribhuvanamAM vaDI re lAla. mArA. pa jinajI puNyavata je mANasa, te AvI cake 2 leAla; jinajI zubha gati khAMdhe AyuSa, narake niva paDe re lAla. mArA. 6 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 172 ) jinajI prabhu pagalAM supasAya ke supUjita saMdA re lAla; jinajI mhoTAnA anuceAga ke, Ape sa'padmA 2 lAla. mArA. 7 jinajI sUryakAMta maNi jema ke, sUryaprabhA bhare re lAla; jijI pAmI svAmI saMga ke, raMga prabhA dhare relAla. mArA. 8 jinajI saphaLa sadA phaLadAya ke, meAkSaphaLa Apajo re lAla; jinajIsaphaLa kriyAvidhi chApa ke,nimala chApore lAla. mArA. 9 jinajI dharma ratna phaLa ceAgya ke, amara thAuM sadA re leAla; jinajI AzIrvAda AbAda ke, dejo sadA re leAla. mArA. 10 3 zrI puMDarikasvAmInuM stavana. ( gIrU re guNu tumatA--e rAga. ) dhanadhana. 1 dhanadhana purika svAmIjI, bharata cakrI nRpa naMda re; dIkSA grahI prabhu hAthathI, pUjita gaNadhara vrudu re. Adi jina vadana kamaLa thakI, nipuNI siddhAcala mahimA re; AvyA girivara leTavA, vistAryo tIrthanA mahimA re. dhanadhana. 2 pAvana purUSa pasAyathI, pRthvI pavitra thai jAya re; tethI puMDarika nAmathI, Aja lage pUjAya re. padmAsana pratimA khanI, prabhu sanmukha sAhAya re; pUjA vividha prakAranI, karatA vi samudAya re. avitahu vAgaraNA kahyA, ajiSNu jiNa saMkAsA re; dhamarana pada Apajo, muja mana meTI AzA re. 4 zrI zAMtijita stavana. dhanadhana. 3 dhanadhana. 4 dhanadhana. pa zAMti jinezvara sAheba vaDhA, anubhava rasanA ko re; mukha maTake lecanane laTake, meAhyA sura nara vRndA re. zAMti 1 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 173) zAMti. 3 zAMti. 4 zAMti. AMbe majarI keyala Tahuke, jalada ghaTA jema meArA re; tema jinavarane nirakhI huM harakhuM, vaLI jema ca Mda cakArA re. zAMti. 2 jina paDimA zrI jinavara sarakhI, sUtra ghaNAM che sAkhI re; suranara munivara vaMdana pUjA, karatA ziva abhilASI re, rAyapaseNImAM piDamA pUjI, sUryAla samaktidhArI re; jiyAbhigame paDimA pUjI, vijayadeva adhikArI re. jinavara mitra vinA navI vadu, ANujI ema mele re; sAtame aMge samakti mULe, avara kahyA tasa tAle re. zAMti. 5 jJAtAsUtramAM drIpadI pUjA, karatI ziva sukha mAge re; rAya sidhAratha parimA pUjI, kalpasUtramAM rAge re. vidyAcAraNa munivara vaMdI, piMDamA paMcame a Mge re; ja ghAcAraNa vizame zatake, jinapaDimA mana raMge re. zAMti. cha Arya suhasti sUri upadeze, sAcA saMprati rAya re; savA kroDa jinakhima bharAvyA, dhana dhana tehanI mAya re. zAMti. 8 mAkalI pratimA abhayakumAre, dekhI A kumAra re; jAti smaraNe samakita pAmI, varIyA ziva vadhu sAra re. zAMti. 9 ItyAdika bahu pATha kahyA che, sutra mAMhI sukhakArI re; sUtra taNA eka varaNa utthApe, te kahyA khaDDala saMsArI re. zAMti.10 te mATe jina ANAdhArI, kumati kadAgraha vArI re; bhakti taNA mULa uttarAdhyayane, bAdhabIja sukhakArI re. zAMti.11 eka bhave dAya padavI pAmyA, sAlamA zrI jinarAya re; guja manamaMdirIe padharAveA, dhavaLamaMgaLa vartAya re. zAMti. 12 jina uttama pada rUpa anupama, kIrti kamaLAnA zALA re; jIvavijaya kahe prabhujInI bhakita, karatAM maMgaLa mALA re. zAMti. 13 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 174 ) 5. zrI ajita jina stavana. ajita chaNuMda dayA karAre, ANI adhika prameAda; jANI sevaka ApaNA re, suNIe vacana vinAdare, jinajI !sevanA, bhavAbhava mAharI heAjo re; ehu mana kAmanA. 1 karma zatru tume jItIyAre, tIma mujane jItADa; ajita thAuM duzmana thakIre, e muja pUrA utsAha re. jinajI 2 jitazatru rRpana daneA re, jIte vayarI jeThu; mahAM kane acarIjake| nahIM re, pariNAme guNagehare jinajI. 3 sakaLa padAratha pAmIere, dIThe tuma dedAra; seAbhAgI mahimAnIleAre, vijayAmAta malhArare. jinajI. 4 jJAnavimaLa suprakAzathIre, bhAsita leAkAleAka; zivasu darInA vAlahAre, praName bhavijana thAkare. jinajI sevanA. bhavAbhava mAharI hAjore, ehI mana kAmanA. 5 6. zrI pArzvajina stavana, zrI pAsajI pragaTa prabhAvI, tuja mUti mujamana bhAvIre; manameAhanA jinarAyA, suranarikanara guNa gAyAre. je dinathI mUrati krIDI, te dinathI ApadA niDI re; mukha maTakALuM suprasanna, dekhata rIjhe bhive manare; mana0 samatArasakerAM kacALAM, nayaNAM dIThe ra MgarALAre. hAthe na dhare hathiyAra, nahI japamALAnA pracArare; mana utsaMge na dhare rAmA, jehathI upaje savI kAmAre. na kare gIta nRtyanA cALA, e tA pratyakSa naTanA khyAlAre; mana0 na majAve Ape vAjA, na dhare vastra jIraNa sAjAre. mana. 4 mana mana 3 mana0 1 2 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (17) ema mUrati tuja nirUpAdhi, vItarAga paNe karI sAdhIre, mana, kahe mAnavijaya uvajajhAya; meM avalaMkhyA tuja pAyare. mana4 - 7. zrI kuMthujina stavana. rasIyA kuMthujinesara kezara bhInI dehaDIrelola, mArA nAthajI re lola, rasIyA manavAMchita vara pUraNa suratarU velaDI re lola, rasIyA aMjana rahita niraMjana nAma haiye dhare lola, rasIyA jugate karI mana bhagate prabhu pUjA kare lela. mArA. 1 rasIyA zrI naMdana AnaMdana caMdanathI zirere lela, rasIyA tApa nivAraNa tAraNa taraNa tarIparere lola; rasIyA manamohana jagahana keha nahI kIsmare lola, rasIyA kuDA kaLiyugamAMhI avara na ke Inspere lola. mArA. 2 rasIyA guNa saMbhArI jAuM balihArI nAthanere lola, rasIyA keNu pramAde chAMDe zivapura sAthanere lela; rasIyA kAca taNe kAraNa keNa nAkhe suramaNire lola, rasIyA koNa cAkhe viSaphaLane mana mevA gaNI lela.... mArA. 3 rasIyA suranarapati suta ThAve cA cihuM dizere lola, rasIyA varasa sahasa paMcANuM jina pRthvI vasere lola; rasIyA trIza dhanuSa paNa upara uMca paNe prabhure lola, rasIyA traNa bhuvanane nAtha ke thaI beThe vibhure lola. mArA. 4 rasIyA aja laMchana gata laMchana kaMcana vAna chere lola, rasIyA riddhi pUre duHkha cUre jehane dhyAna che re lola; rasIyA buddha zrI sumati vijaya kavi sevaka vinave re lola, rasIyA rAmajI kahe jina zAsana nahI mUkuM have lola. mArA. 5 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) zrI gautama svAmIne chaMda. pele gaNadhara vIrane re, zAsanane zaNagAra; gautama gotra taNe dhaNu, guNamaNi rayaNa bhaMDAra. jayaMkara jI maitama svAma, e te navanidhi hoya jasa kAma; e pure vAMchita kAma, e te guNa maNi kere dhAma. jayaMkara jIvo gatima svAma. 1 jeSThA nakSatra janamIyA, gobara gAma mojhAra; vasubhUtisuta pRthvItare, mAnava mehanagAra. jayaMtra 2 samavasaraNa Idra racyuMre, beThA zrI vardhamAna; beThI te bAre parakhadAre, suNavA zrI jinavANa. jayaM0 3 vIra kahe saMjaya laghuMre, paMcasayAM parivAra, chaTha chaTha tapane pAraNere, karatA ugra vihAra. jayaM0 4 aSTApada ladhe caDyAre, vAMdA jina jevIza; jaga ciMtAmaNi tihAM karyuM re, staviyA zrI jagadIza. jayaMtra 5 panaraze tApasa pAraNere, khara khAMDa vRta pUraka abhiya jAsa aMguThaDore, ugyo te kevalasUra. jayaM. 6 divALI dina upanyuM re, prabhAte kevala nANa; akSiNalabdhi to dhaNI, nAme te saphaLa vihANa. jya. 7 pacAsa varasa gharavAsamAMre, chadmasthAe trIza; bAra varasA lage kevaLare, bANu te Ayu jagIza. jayaM0 8 gatama gaNadhara sArikhA, zrI vijayasena sUrIza; e gurUcaraNe pasAulere, dhIra name nizadiza. jayaM0 9 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 177 ) zrI sImaMdharajinastuti. vaMde puvvavidehabhUmimahilAlaMkArahA rovamaM / devaM bhattipurassaraM jiNavaraM sImaMdharaM sAmiyaM // pAyA jassa jiNesarassa bhavabhI saMdehasaMtAsayA / pobhA bhavasAyarammi nivaDantANaM jANaM sayA // 1 // tIANAgayavaTTamANa rihA savvevi sukkhAvahA / pANINaM bhaviyANa santu sayayaM titthaMkarA te ciraM // jesiM merugirimmi vAsavagaNA devagaNA saMgayA / bhattIe pakuti jammaNamahaM sovaSkumbhAihiM nissImAmalanANakANaNaghaNo sammohaninnAsayo / jotI sesapayatthasatthakalaNe Aicakappo phuDo // siddhantaM bhaviyA saranta hi taM bArasaGgIgayaM / nANA bheya nayAvalIhi kaliyaM savvaNNuNA bhAsiyaM // 3 // // 2 // je titthaMkarapAya paMkajatraNA sevikarolaMbayA / bhavvANaM jiNabhattayAga ANi sohijakorayA || samaddirA varAbharaNabhAdippantadehappahA / saGghassa havantu vigvaharaNA kallANasaMpAyaNA // 4 // Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) zrI siddhacakranI stuti. 1 siddhacaka se suvicAra, ANuM heDe harSa apAra, jema laha sukha zrIkAra; manazudhdha nava oLI kIje, ahoniza navapada dhyAna dharije, jinavara pUjA kIje; paDikkamaNuM deya TaMkanAM kIje, A theye deva dIje, bhUmi saMthAre kIje; mRSAtaNe kIje parihAra, aMge zIla dhArI je sAra, dIje dAna apAra AnA arihaMta siddha AcArya namIje, vAcaka sarva sAdhu vaMdIe, darzana jJAna guNaje, cAritra tapanuM dhyAna dharije, ahoniza navapada guNaNuM gaNaje, nava AMbIla paNa kIje; nizcaya rAkhIne mana Iza, japa padaeka ekane iza, navakAravAlI viza; chele AyaMbIle paNa kIje, sattarabhedI jinapUjA rIje, mAnava bhava phaLa lIjeparA sAtaze kudInA e rega, nAThA vaNa laI saMga, dUra huA karmanA bhega; kuSTa aDhAre ddare jAya, duHkha dAlidra savi dUra palAya, manavAMchita phaLa thAya,nidhanIyAne diye bahu dhana, aputrIyAne putra ratana, je seve zuddha mana; navakAra so nahI ke I maMtra, siddhacakra same nahI keI yaMtra, se bhaviyaNa ekaMta pArA je se mayaNA zrIpALa, uMbara rega gaye tatkALa, pAmyA maMgaLa mALa; zrIpALa pere je ArAdhe, tasa ghera dina dina delata vadhe, aMte zivasukha sAdhe; vimalezvara jakSa sevA sAre, ApadA kaSTa savi dUra nivAre, dolata lakSamI vadhAre, meghavijaya kavirAyane ziSya, haIDe bhAva dharI sujagIza, vinayavijaya nizadiza. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) sajjhAyA. 1. anaMtakAyanI sajjhAya. anaMta0 4 anaMtakAyanA doSa anaMtA, jANA bhivayaNa prANi; gurU upadeze te riharajo, evI jinavara vANIre puDhavI pANI agni vAyu, vanaspati pratyekAre e pAMce thAvara gurUmukhathI, sAMbhaLo suvivekAre eindri teindri cArendri, pacendriya pramukhAre; akekI kAyAe jinarAje, bhAkhyA chatra asaMkhyAre. anaMta 3 e cha kAyataNA je jIvA, te sahu ekaNu pAsere; kaMdamULa sAyanI agre, jIva anaMtA prakAzyAre. ahu hiMsAnuM kAraNa jANI, sAMbhaLajo suvicArAre; kaMdamULa bhakSaNa pariharajo, karo saphaLa jamavAreAre. anaMta pa anaMtakAyanA ahe bheda bhAkhyA, pannavaNA vegere; zrIgAtama gaNadharanI Age, zrIvIrajiSNude manara`gere. naraka taNA che cAra dvavArA, rAtrieAjana pelu re; parastrI khIjuM athANuM trIju, ana MtakAya che chelu re. e cArene je riharaze, dayA dharama Adarazere; kIrtikamaLA tasa vistaraze, zivamaMdira saMcaraze? pAMce pavI pAsaha kIje, bhAve jina pUchajere; saMpata anusAre,dAna dIje, ema bhava lAhA lIjere. coda niyama saMbhArA sakSepA, paDikamaNAM dAya vArAre; gurU upadeza suNI manaraMge, e zrAvaka AcArAre, para upagAra kare nija zakate, kumati kadAgraha mUkAre; navanavA upadeza suNIne; mULa dhama mata cUkAre. ane ta. 6 ana Mta cha anaMta0 8 anaMta. huM ana ta010 ana ta011 anaMta 1 anaMta. 2 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) tapagacchanAyaka zivasukhadAyaka, zrIvijyadharmasUradAre tAsa pasAye dina dina vadhe, bhAvasAgara muNadAre. anaMta 12 2. kaThIyArAnI sajhAya, vIra jinavarare, gotama gaNadharane kahe, gurUvANIre, puNyavaMta prANI saddauM, kaThIyAre, paradezI durbodhi che, te te nizcayare, navI pAme pratibodha e, pratibodha nizcaya te na pAme jIva je durbodhi e, ghana karma marma jege jaDane dharma sAthe virodha e, tava kahe maitamasvAmI karasaMpuTa karI mane hAra e, daSTAMta kaThIyArAtaNuM muja kahe jagadAdhAra e. tava japere, carama jinezvara teha bhaNI, suNa uttamare, gatama getra taNA dhaNI; kaThIyAre, keI eka pure rahe, '' te te anudina, mULI levAne vana vahe; eka dina te IdhaNa kAje giri gaNvaramA gayo, ati sarala suMdara tarU nihALI haiDAmAM harSita thaye; te tarata che mULa khaNatAM nIkaLI eka mATalI, vara paMca ratane jaDita addabhUta jAtarUpa taNI bhalI. 2 , zire mULIre vAMse te paTharI dharI, ; ghera AvatAMre, vRSTi huI ati AkarI mULI veca, navI zo gharamAM ThavI, . kheLa khAvAre, Aye dInapaNuM cavI Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (101) cavI dIna paNuM mUrakha vipaNathI uchIne kheLa ANI, te kanaka pITharI mAMhI ghAlI rAdhe mUrakha prANI mULikAkerA khaMDa kApI kSaNa kSaNa agnimAM dhare, teha taNe parimaLa ati nirgaLa sabaLa saghaLe vistare. 3 ehave ekare, dhanada dhaNI avatArI, vaDavakhatere, paMthe vahe vyavahArI; jAtAM thakAre, gaMdha ghaNe tasa AvIye, mana bhItarare, vismaya bhAre pAvIye, pAvIya vismaya gaMdha kyAMthI lAvanAcaMdana taNe, eha kavaNu udAra bhegI dravya ema kehane ghaNe gaMdhane anusAre A geha kaThIyArA taNe, ati asamaMjasa nIhALI zeTha zikhAmaNa bhaNe. re re mUrakhare, mama kara eha akAja re, kAMI bAre, bAvanAcaMdana: Ajare, tuja ApuM re, toLI kanaka barobare, sukha bhagavare, bhAminI suMdara maMdire maMdira suMdara jema puraMdara kare vinoda vilAsae, e caNa rUDe kAMI jANe pUravuM tuja AzAe mUrakha samaje nahI akiMcana rayaNa viNasADe jaDe, mana kheda dharate ghera sadhAve zeTha. eha upanaya vaDo. 5 bhava paTTaNa, vistara bhUmi vakhANue, mati jADIre, jIva kabADI jANIe; rUDI kAyAre, kanaka taNuM e chamakalI, pAMca indriyare, ti ratna upara vaLI. upara vaLI rUci ratna kerI viSaya kheLa asarare, teha taNe kAje Ayu caMdana dahe mUDha gamArae; Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 182 ) nija kAya Indriya kanaka raNa kAMti sakaLa kare vRthA, e vAta jaga vistAra pAmI tela jaLamAMhI yathA. 6 zeTha sadgurU, prIti dharI pratibaMdhivA, upagArIre, dIye upadeza navA navA; navI samajere, bhArekamI jIvaDe, jAtyadhAre, kazuM kare tasa dIvaDe; dIvaDo zuM kare sadagurU viSayaaMdhA je janA, e kaLA sArI gurU kerI vRthA nirmaLa daLa vinA; eha suNI upanaya viSaya viSasama viSayakhoLa savI vAmIe, guNavijaya adhipati vIra jaMpe parama padavI pAmIe. 7 3. mAyAnI sajhAya. mAyA kAramIre, mAyA ma kare catura sujANa; mAyAvAhya jagata viluddho, dukhIyA thAya ajANa-e AMkaNuM. je nara mAyAne mehI rahyo, tene svane nahI sukha ThANuM. mAyA. 1 nAnA moTA narane mAyA, nArIne adhikerI, vaLI vizeSe adhikI mAyA, gharaDAne jhAjherI. mAyA. 2 mAyA kAmaNa mAyA mehana, mAyA jaga dhurArI mAyAthI mana sahunuM caLIyuM, lobhIne bahu pyArI. mAyA0 3 mAyA kAraNa deza dezAMtara, aTavI vanamAM jAya; jhAjha besIne dviIpa dvIpAMtara, jaI sAyara jhaMpalAya. mAyA. 4 mAyA maLI bahu karI bheLI, lebhe lakSaNa jAya; bhayathI dhana dharatImAM ghAle, upara viSadhara thAya. | mAyA5. jogI jati tapasI saMnyAsI, nagana thaI parivarIyA udhe mastake agni tApe, mAyAthI navI ugarIyA. mAyA. 6 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (183) zivabhUti sarIkha satyavAdI, satyaghoSa kahevAya? ratna dekhI tehanuM mana caLIyuM, marIne durgati jAya. mAyA. 7 labdhidara mAyAe naDIyA, paDI samudra mejhAra; maccha mAkhaNIye thaIne marI, pahoto naraka mejhAra. mAyA- 8 mana vacana kAyAe mAyA, mUkI vanamAM jAya; dhana dhana te munIzvara rAyA, deva gaMdhave jasa gAya. mAyA. 9 4. vairAgyanI sajhAya. * balihArI jAuM e vairAgyanI, jehanA manamAM e guNa AvyA re, mokSanA motI te jIvaDA, nara bhava phaLa teNe pAyere. bali0 1 jemAM bhIkhArIne bhAgye ThIMkaro, te te taja dehila heyare; khaTa khaMDa tajavA sohilA, je vairAgya manamAM heyare. bali0 2 nathI saMsAramAM koI keInuM, sA svArathIyA sagAvAlare, . karma saMge sahu sAMpaDyAM, aMte jAze saghaLAM ThAlAMre. bali0 3 mArUM mArUM mama kare prANiyA, tArUM nathI keI eNaveLA re, khAlI pApanA pioTalA bAMdhavA, thAze narakamAM ThelamaThelA re. bali0 4 garaja sare je ehathI te, saMsAra muni kema chAMDe re, paNa jUThI bAjI che saMsAranI, IndrajALanI bAjI mAMDe re. bali0 5 nagArAM vAge mAthe motanAM, kema nizcita thaIne sUto re; madhubiMdu sukhanI lAlace, khAlI kIcaDamAM kema khetare. bali. 6 lAkha corAzI chavAyonimAM, nahI chuTavAno koI Are re, ekaja malla vairAgya che, tame dharmaratna saMbhAre re. balihArI) 7 Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) 5. vairAgya sekjhAya. bIjI. - maraNa na chUTe re prANiyA, karatAM keDI upAya re, suranara asura vidyAdharA, sahu eka mAraga jAya re. maraNa na chUTe re. 1 Indra caMdra ravI hari haLI, gaNapati kAmakumAra re, suragurU saravaidya sArikhA, pitA jama darabAra re. maraNa0 2 maMtra jaMtra maNi auSadhi, vidyA hunnara hajAra re; caturAI kerA re cekamAM, jamaDe luMTe bajAra re. maraNa 3 garva karI nara gAjatA, karatA vividha tophAna re; mAthe merU upADatA, pahotA te samazAna re. maraNa0 4 kapaDAM ghareNuM utAraze, bAMdhaze ThAThaDI mAMya re, kharI hAMDalI AgaLa, rotA rotA sahu jAya che. maraNa 5 kAyA mAyA saha kAramI, kArame sahu gharabAra re; raMkane rAya che kArame, kArame sakaLa saMsAra re. maraNa 6 bhIDI muThI laI avataryo, maratAM khAlI che hAtha re, jIvaDA jene tuM jagatamAM, keI na Ave che sAtha re. maraNa 7 nAnA moTA sahu saMcaryA, keI nahI sthira vAsa re, nAma rUpa sahu nAza che, dharmaratna avinAza 2. maraNa 8 6. vairAgya sajhAya. trIjI. puNya saMge pAmI jIre, narabhava Araja kheta; zrAvaka kuLa ciMtAmaNi jIre, cetI zake te cetare jIvaDA ! e saMsAra asArasAra mAtra jinadharma che jIre, ApaNuM ghara saMbhAra re. jIvaDA 1 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 185 ) mAtapitA suta bAMdhavA jIre, dAsa dAsI piravAra; svArtha sAdhe sahu ApaNA jIre, sahu matalabanA yArathai. jIvaDA0 2 sarAvara jaLanA miDakA jIre, tArke ApaNA lakSa; sApa tAke che mi`DakA jIre, sahune ApaNe lakSa re. mayUra tAke che sApane jIre, AheDI tAke che meAra; maccha gaLAgaLa nyAya che jIre, nirbhaya nahI keAi haiAra re. jI0 4 kame nATaka mAMDIyA jIre, jIvaDA nAcaNahAra; navA navA lemAsamAM jIre, khele vividha prakAra re. jIvaDA0 5 cArAzI ceAgAnamAM jIre, rUpa raMganAre ThATha; tamAsA traNa leAkanA jIre, mAjIgaranA pATha re. kheta gai thADI rahI jIre, parabhava bhAtu re bAMdha; samatA sukhanI velaDI jIre, dharmaratna pada sAdha re. jIDA 6 7. vairAgya sajjhAya. ceAthI. jIvaDA0 3 A saMsAra asAra che citta cetA re, jIvaDA cha jUThA sakala saMsAra catura citta cetA re; saMdhyA rAga samAna che citta cetA re, khAlI A indrajALa. 201 ekalA AvyA vaDA citta. jAze ekaleA Apa; catura citta. saghaLuM ahIM mUkI jaze citta. sAthe puNya ne pApa. catura0 2 karaNI pAra utAraze citta. kANu beTA kANu khApa; catura0 rAja nahI pApAmAInu citta. jamaDA leze jAma. catura0 3 sukhamAM sajjana sahu maLyA citta du:khamAM dura palAya; catura0 avasara sAdhA ApaNA citta. chaDA dUra alAya. catura0 4 phrI avasara maLavA nathI citta. hIrA sAMpaDyo hAtha; catura rakane ratna' citArmANu cita. raNamAM sajjana sAtha. catura0 5 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (186) samatAnAM phaLa mIThaDAM citta saMteSa zivatarUmULa; catura be ghaDI sAdhe ApaNuM citta dharmaratna anukULa. catura0 6 8, vairAgya sajhAya. pAMcamI. tana dhana janana kAramuM, konA mAtane tAta konA maMdira mALIyAjI, jesI svapnanI vAta. sebhAgI zrAvaka! sAMbhaLo dharma sajajhAya. 1. phegaTa phAMphAM mAravAjI, aMte saguM nahI koya; ghebara jamAI khAI gayejI, vaNika kuTA joya. sabhAga 2 pApa aDhArane sevIneja, lAve paise eka; pApanA bhAgya ke nahIMcha, khAvAvALA che aneka. sobhAgI3 jIvatAM jaza lIdho nahIjI, muvA pachI zI vAta; cAra ghaDInuM cAMdaNuMjI, pachI aMdhArI rAta. sobhAgI4 dhana te meTA zrAvakejI, ANaMda ne kAmadeva, gharane be choDIne jI, vIra prabhunI kare seva. sobhAgI 5 bApadAdA cAlyA gayA; pUrAM thayAM nahIM kAma; karavI daivanI veThaDIjI re, zekhasalI pariNAma. sabhAga 6 je samaje te sAnamAMjI, sadgurU Ape che jJAna, je sukha cAhe mekSanAjI, dharmaratna dharo dhyAna. sabhAga 7 9. bIDI na pIvAnI sajhAya. ' dekhA dekhIe cAlatAjI re, pAmara pAme saMtApa; vyasana viladdhA bApaDAjI re, bAMdhe bahulAM pApa che. prANuM ! bIDI vyasana nivAra, phegaTa bhava kema hAra re. prANI ! bIDI-1 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 187) dhana dharma dhAtu haNejI re, chakAya jIva vinAza; kamajore jaThara vyathAjIre, pragaTe zvAsa ne khAsa re. prANu! bIDI-2 pratidina pacavIza pIvatAM re, se varSe nava lAkha gati mati viNase sadAjI re, chAtI have khAkhare. prANu! bIDI-3 citta baMdhANuM raTIjI re, hAre janmaniTela dhumADe bAcaka bhajI re, aMdara pilamapola re. prANuM! bIDI-4, nakArazI parazI nahi jI re, nahi piSadha upavAsa; rAtrivihAranahi banejIre, bAMdhe bIDIe pAsare. prA!bIDI 5 mukha gaMdhA mAnavataNajI re, nAta vadhAryA re jAya; vAryA na vaLe bApaDAjI re, pachI ghaNuM pastAyare. prANuM! baDI 6 dAMta paDe AkhuM gaLajI re, atizaya thAya herAna dharmaratna ceto hajI re, ye bIDI pacakhANa che. prANu! bIDI-7 10. zikhAmaNanI sajhAya. : zrI gurUcaraNa pasAule, kahizuM zikhAmaNa sAra; mane samajAve ApaNuM jIma pAme bhavapAra. che 1 . kahe bhAI rUDuM te zuM karyuM?, Atamane hitakAra; Ihabhava parabhava sukha ghaNuM, lahie jayajayakAra. te kahe mArA lAkha corAzI ni bhamI, pApe nara avatAra, deva gurU dharma na oLakhyA, na ja mana navakAra kahevADA nava masavADA udara dharyo, pALI poDhe re kIdha; mAya tAya sevA kIdhI nahIM, nyAye mana navi dIdha. kahevAkArya cADa kIdhIre cetare, daMDAvyA bhalA leka sAdhu janane saMtApiyA, ALa caDhAvyAM te pheka. | kahevApA Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (188) bhe lAgere prANIo, na gaNe rAtane disa; hAhe karatAre e ekala, jaI hAtha ghasIza. e kahe che 6 kapaTa chaLa bheda te karyA, bhAkhyA paranA re marma sAte vyasanane seviyAM, navi kIdho jina dharma. e kahe che 7 kSamA na kIdhI te khAtazuM, dayA na kIdhI rekha; paraMvedana teM jANuM nahIM, te zuM lIdhe bhekha. e kahe che 8. saMdhyAraMga sama AukhuM, jaLa parapoTora jema; DAbha aNa jaLabiMduo, athira saMsAra che ema kahe che 9 abhakSa anaMtakAya vAvaryA, pidhAM aNagaLa nIra; rAtri bhejana te karyA, kIma pAmIza bhavatIra. kahe che 10 dAna zIyaLa tapa bhAvanA, dharmanA cAra prakAra; te te bhAve na AdaryA, rajhaLIza anaMta saMsAra. kahevA11 pAMce IdrIre papiNI, dati ghAle che jeha, te te teM melI mekaLI, krima pAmIza zivageha. kahe mArA krodhe vIMDhore prANIo, mAna na mUke re keDa; mAyA sApaNIne saMgrahI, lebhane lIdhe te teDa. kahevAyA pararamaNarasa mahIye, paraniMdAnere DhALa; paradravya teM navi pariharyuM, parane dIdhIre gALa. pAkahevA14 dharmanI veLA tuM ALasu, pApa veLA ujamALa, saMcyuM dhana ke khAI jaze, jIma madhamAkhI mahuALAkahevAlapA melI melI mUkI gayA, je upAIre Atha; saMcaya kIjere puNyane, je Ave tujha sAtha. kahevAnA zuddha deva gurU eALakhI, kIje samati zuddha mithyA mati dare karI, rAkhI nirmaLa buddha. kahevAnA Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (189) kheDIdAsa saMghavI taNe, Agrahe kI sajhAya; kAMtivijaya uvajhAyane, rUpavijaya guNa gAya. kahevA18 11. cetanane zikhAmaNanI sajhAya. (kaDakhAnI dezI.) catura tuM cAkha muja hitazikha sukhaDI, bApaDA viSaya kAM mUDha maMDe; viSayalaMpaTapaNe rAtadina navi gaNe, krodha mada mAna mAyA na cha De. catura tuM cAkha muja hitazikha sukhaDI. 1 sadana dhana svajana jana nirakhI nija vaza are, mAharUM mAharUM ma kara bheLA; tAharuM teha je sukRta saMcaya kare, piMDa pApe bharI karIya reLA. ca0 5 2 | kAla ahaM. zazI sUra vRSa jeDaluM, divasa ne nizI ati ghaDIyamAlaM; nirakhI nije AukhuM nIra ulecatAM, kAM na chaDe hajIya mehajAlaM. ca| 3 | sakaLa zubha kAjanI Aja veLA lahI, " mehe muMjhayo hajI zuM vimAse; sakaLa sukha tuja game dehaduHkha navi khame, karaNa viNa mukti rati kema karAze. ca0 4. athira saMsAramAM sAra navakAranuM, dhyAna dharatAM sadA hadaya rIjhe, ' ' . ehathI bhava tare merU mahimA dhare che riddhivijayAdi sukha sakaLa sIjhe. ca0 | 5 che. Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 190), 12. bhAvanA mahimAnI sajhAya. (kaDakhAnI dezI.) vimaLa kuLa kamaLanA haMsa tuM jIvaDA, bhuvananA bhAva citta je vicArI; jeNe A manuja gati ratna navi keLavyuM, teNe naranArI maNi keDI hArI. vi0 me 1che jeNe samati dharI sukRta mati aNusarI, teNe naranArI nija gati samArI; virati nArI varI kumati mati pariharI, teNe naranArI saba kugati vArI. vi0 2 jaina zAsana vinA jIva yatanA vinA, je janA jaga bhame dharma hInA jaina muni dAna bahu mAna hInA narA, pazu pare te mare trijaga dinA. vi. 3 jenanA deva gurU dharma guNa bhAvanA, bhAvya nita jJAna lecana vicArI; karma bhara nAzinI bAra vara bhAvanA, bhAvya nita jIva tuM Apa tArI. vi4 sarva gati mAMhi vara nara bhava dullA , sarva guNaratnane zAdhikArI, save jagajatune jeNe hita kIjIe, soI muni vaMdIe zruta vicArI. (sakaLa muni vaMdIe zruta vicArI) vi. pA Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) 13. anitya bhAvanAnI sajajhAya. muMjhamAM muMjhamAM mehamAM jIva tuM, zabda vara rU5 rasa gaMdha dekhI; athira te athira tuM athira tanu jIvita, bhAvya mana gagana haricApa pekhI. muMjha0 1 lacchi sariata pare eka ghara navi rahe, dekhatAM jAya prabhu jIva letI; athira saba vastune kAja mUDhA kare, jIvaDe pApanI koDI ketI. muMjha0 me 2 upanI vastu savi kArimI navi rahe, jJAnazuM dhyAnamAM je vicArI; bhAva uttama haryA adhama saba udharyA, saMhare kALa dina rAta cArI. muMjhaTa ( 3 dekha kaLi kutare sarva jagane bhakhe, saMharI bhUpa nara koTIkeTI; athira saMsArane dhirapaNe je gaNe, jANya tasa mUDhanI buddhi khoTI. muMjhave che 4 . rAca mama rAjanI riddhizuM parivaryo, aMte saba riddhi visarALa haze; riddhi sAthe saba vastu mUkI jate, divasa detInA parivAra reze. muMjha0 | po kusuma pare yavana jaLabiMdu chavanaM, caMcale nara sukha devabhege; avadhi mana kevalI sukavi vidyAzA, kaliyuge tehane paNa vige. muMjha0 6 Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19ra ) dhanya agnikAsute bhAvanA bhAvatA, kevaLa suranadI mAhe lIdhe; bhAvanA suralatA jeNe mana ropavI, teNe zivanArI parivAra The, (kIdhe) muMjha0 pAchA 14. zrI gajasukamAlanI sajhAya. gajasukumALa mahAmunijI re, samazAne kAusagga; somila sasare dekhIne jI re, ThIdho mahA uvasaggare. prANuM ! dhana dhana eha aNagAra, vaMde vAraMvAra re prANuM. 1 pALa bAMdhI zira uparejI re, agni dharI teha mAMha jaLajaLa vALA saLagatIjIre, RSi caDIyA utsAhareuprANIbAra e sasare sAce sagojI re, Ape muktinI pAgha INa avasara cUkuM nahIjI re, TALuM kama vipAka jevA prANI che 3 mAruM kAMI baLatuM nathI jI re, baLe bIjAnuM eha pADezInI AgamAMjI re, ApaNe aLage zehare prANuM 4 janmAMtaramAM je karyAjI re, A jIve aparAdha bhegavatAM bhalI bhAtazuM re,zukla dhyAna AsvAdare prANa pa dravyAnaLa dhyAnAnaLajI re, kAyA karma dahaMta; aMtagaDa huA kevaLajI re, dharmaratna praNamaMtare | prANa- 6 - 15. bAra bhAvanAnI guhalI. | (chare kAmanI kahe suNe katajI--e rAga.) jIre bhAvanA bAre bhAvaje, jIre bhAvathI sahuM naranAra; jaMjAlI jIvaDA ! jAgo jAgere tamane cetavuM. : jIre ghere A bhava meLavI, jIre pAme bhavano pArare. ja. 1 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 193) jIre nAza che sarve Akhare, re svanA samAre saMsAra re; je. jIre anitya bhAvanAbhAvIne, te cittamAM lagArare. je. 2 jIre azaraNabhAvanA ema kahe, jIre jUThI che jaganI sagAIreje. re mRtyu Avyare zaraNuM ke nahIM, jIrekanA chorUkonA bhAI.je.3 jIre cAra gatinA cokamAM, jIre cetana rajha apAra re; ja. jIre saMsAra bhAvanA samajatAM, jIre dharmakarI pAme pAra re. . 4 jIre evI bhAvanA ciMta, jIre ekalo Ave ne jAya re ja. jIre ekale karmane bhagave, are bhAga na keIthI levAya re. ja. 5 jIre jIvane kAyA judAM gaNe, are jANe jude parivAra re; je. jIre atva bhAvanA bhAvatAM jIre AtamatattvavicAra re. 4.6 jIre azuci bhAvanA oLakhe,jare azuci bharI A kAyare ja. jare azuci padArathathI bharI, jIre meha zuMemAM thAya re. 4. 7 jIre Azrava bhAvanA bhAvatAM, jIre pApathI aTako sadAya re; ja. jIre karmabaMdhana navAM nahIM kare, to zivasukha pamAya re. je. 8 jIre saMvara bhAvanA samajo, jIre Azravane kare rodhare ja. jIre mana vaca kAyazuddhikarI, jIre meLa saddagurU bedha re. ja. 9 jIre caugati rUpa saMsAranuM, jIre bIjane haravA khAsa re; ja. jare nirjarA bhAvanA bhAvatAM, jIre karmane karaje nAza re..10 jIre dharmanI bhAvanA rAkhaje, jIre dharma che sakaLa AdhAra re; ja. jIre dharma vinA zivapada nahIM, jIre dharma karo naranAra re. je11 jIda rAjanA lakamAM, jIre rajha A jIva apAra reje. jIre eke pradeza na melI, jIre lokasvarUvicAra re. 412 13 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIre bodhibIjApaNuM pAmavA, jIre samatA vare zrIkAra re; ja. jIre bhAvanA bedhibIja bhAvatAM, pAme samakita sAra re. 4. 13 are bhAvanA bAra vicArIne, jIreTALa bhavabhava duHkha re; ja. jIre sadagurU vANI sAMbhaLI, jIre pAme manane sukha je. je.14 16. sAmAyaka karavA viSe gahuMlI. (jAtrA navANuM karIe vimaLagiri-e rAga.) sAmAyika nitya karIe he prANI! sAmAyika nitya karIe. karIe te ziva sukha varIe he prANuM. 1 duththona dene dUra karIne, dharmanuM dhyAna ja dharIe, samatAne zubha hAva levAne, sAvadya karma pariharIe. hA prANuMvArA durlabha narabhava durlabha Ave, dharma maLe na pharI pharIe; deya ghaDInI eka sAmAyika, karavAnuM kema visarIe. he prANAyA zrAvaka nAma dharAvI sAcuM, vIra vacana anusarIe, sAmAyika darareja karIne, punyanI piThI bharIe. he prANuM mAjA sAmAyika karI vikathA karatAM, lAbha sakaLane harIe; te mATe mana vaza rAkhIne, doSa na varIe jarIe. he prANI-pApA sAmAyika che sAcuM sadAnuM, nAva bhaluM bhavadariye; je samatAthI te para caDIe, to bhavasAyara tariye. he prANI mAdA batrIza deSane dUra karIne, vrata vidhithI uccArIe; sadagurU vANI sAMbhaLI manasukha,pApa thakI osarIe. he prANavALA Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (195) 17 samakitanI sajhAya. samakita navI lahyuM re, e te rU caturgati mahe;-e AMkaNuM. vasa sthAvarakI karUNA kInI, jIva na eka virALe tina kALa sAmAyika karatAM, zuddha upagana sAthe. samakita. 1 juThA belanako vrata lIna, carIke paNa tyAgI; vyavahArAdimAM nipuNa bhaye, paNa aMtara draSTi na jAgI. sama0 2 uddha bhUjA karI uMdho laTake, bhasma lagA dhuma vaTake; jaTA jUTa zira muDe juThe, viNa zraddhA bhava bhaTake. sama0 3 nija paranArI tyAga karake, brahmAcArI vrata lIdhe svargAdika yAko phaLa pAke, nija kAraja navI si. samaya 4 bAhya kriyA saba tyAga parigraha, dravyaliMga dhara lIne; devacaMdra kahe yA vidha te hama, bahuta vAra kara lIno. samaga 5 18 vairAgyanI sajhAya. joI jatana kara chavaDA; Ayu ajANyuM jAya; le lAho lakSamIta, pachI tihAM kAMI navI thAya. I. 1 dulaha bhava mANasa taNe, dulahAre deha nigere; dullAhe dayA dharma vAsanA, dullahAre sugurU saMjogere. joI. 2 dina uge dina Athame, na vaLe koI dina pAchore avasara kAja na kIdhaluM, to manamAM pastAzere. joI. 3 lobha lage lakha vaMcIyA, te paradhana harI lIdhAM re, keDe na Ave koIne, keDe rahyAM karma kIdhAM re. joI. 4 Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) mAtA udara udhe rahI, keDI game duHkha dIThAM re, cAni janma duHkha je havA, te tuja lAge che mIThAre. I. 5 he! hai! bhava eLe gaye, eke artha na sA re, sadagurU zIkha suNa ghaNuM, te paNa saMvegana vAre. I. 6 mAna mane koI mata kare, yama cho navI keNere, sukRta kAja na kIdhaluM, be bhava hAryo che teNere. I7 japa jagadIzanA nAmane, kAMI nizcita tuM sure; kAja kare avasara lahI, savI dina sarikhA na hovere. I8 jaga jIte jANa karI, tima eka dina tuja jAre, kara kare che tuja have, pachI haze pastAre. joI. 9 tithi parva tapa nahi karyo, kevaLa kAyA te piSIre; parabhava jAtAM jIvane, saMbaLa viNa kima hazere. joI. 10 suNa prANI preme karI, labdhi lahI jinavANI re; saMbaLa sAthe saMgrahe, ema kahe kevaLanANuMre. joI. 11 -- 19 zrAvakane hitazikSAnI sajhAya. - ceta ceta ceta prANuM, zrAvaka kuLa pAye; cintAmaNise durlabha, mAnuSya bhava pAye. ceta ceta ceta prANa (Teka. 1) mAyAmeM magana thaI, sAro janma che sugurU vacana nirmaLa nIre, pApa mela na dhoye. ceta0 2 chinna chinna chinna ghaTata Ayu, jaryuM aMjaLI jaLamAMhI; vana dhana mAla mulaka, sthira na raheze kayAMI. ceta0 3 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (107). pararamaNake prasaMgameM, rAta divasa rA; ajJAnI jIva jANe nahiM, zIla ratna sAce. aba te gurU deva dharma, bhAva bhakita kIje; udayaratna kahe tIna ratna, yatna karI lIje. ceta. 4. ceta. 5 ra0 mana sthira karavA upara sajajhAya. mana sthira karaje re, samakita vAsIne; capaLa ma karaze re, kugurU upAsIne. samajaNa karIne cittamAM rAkhe, zaMkA kaMkhA vArI, vitigicchA ne paranI prazaMsA, paradazana saMga chArI. dIpaka sarire, jJAna abhyAsIne. (manasthira0). 1 dhanuSa tIra gadA cakra dhare je, vayarI mAraNa kAja; aradhAMge je ramaNuM rAkhe, tehane nahi kAMI lAja. deva ne kahiyere, nArI upAsIne, page navi paDiyere, krodha nivAsIne, tasa pada namatare, pAmaze hAMsIne (manasthira0) 2 dhana kaNa kaMcana kAmanI rAtA, pApa taNA bhaMDAra; mAraga lepI kApIna pahere, kima laheze bhavapAra. parigraha saMgIre, rA ghara mAMDIne, viSaya prasaMgare, lajajA chAMDIne, gurU mata karaje re, lega vilAsIne (manasthira0) 3 ge mahISI ajI avI paya mAkhaNa, kharI karabhI zunI dudha rojhI araka zuara khurasANa, paya mAkhaNa nahIM zuddha. duragati paDatAMre, rAkhe je sAhIne, Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 198 ) dharma te kahIere, nizcaya lAhIne, nAme mata bhUlAre, jue tapAsIne (manasthira0) 5 4 / / cArI jArI dUra nivArA, maMta karI lAbha apAra; kSamA dayA manamAM nita dhArA, jima nistarIe saMsAra. pApa ma karajore, jIva vinAzIne, jIH na kahezAre, chaLa mana vAsIne, sukha jaza lahiyere, dharma upAsIne. (manasthira0) 5 pA paMca samiti traNa guptinA dhArI, dharma dhyAna dharanAra; zukala dhyAnamAM jasa mana varate, te tasa pada pUjore, saradhA dhArIne, sevanA karajore, kumati nivArIne, gurU tAraNahAra. sevA dhyAvAre, parama nirAzIne. (manasthira0) // 6 // jina uttama pada padmanI sevA, karajo sAce citta; vijaya kahe anubhava lIlA, ghaTamAM pragaTe nitya. tima nitya karajore, jJAna abhyAsIne, zama druma dharajore, yAna upAsIne, zivasukha varajore, cihnana rAzIne, mana sthira karajore samakita vAsIne. // 7 mAsa. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- _