________________
( ૧૩ )
થયા. એમ કરતાં વધ કરવાના દિવસ આબ્યા. તે દિવસે મહાસવપૂર્વક તેને ચલાવવા માંડ્યો, પણ તે ચાલતા નથી. મરવું કાઇને ગમતું નથી. જેથી એક પગલું પણ આગળ ભરતા નથી. લેાકેાએ ખુબ તાડનાપૂર્વક માર માર્યાં. બલાત્કારથી વધસ્થાને લઇ જવાતા એકડા શરણુ રહિત નિરાધાર થયા સતા એ એ શબ્દો ખેલી રહ્યો છે. એવા અવસરે તેના પુણ્યયેાગે એક જ્ઞાની ગુરૂ મહારાજ ત્યાં પધાર્યા. મુનિરાજ છાગને કહે છે જે • તારાં પૂત્ર કૃત્ય સંભાર, તારી મેળાયે વૃક્ષ વાવ્યાં, વૃદ્ધિ પમા ક્યાં, હવે તારે ફળ ભાગવવાંજ પડશે, એ' એ' કેમ કરી રહ્યો છે? પ્રથમ કેમ વિચાર ન કર્યાં ? ’ આ પ્રમાણેના મુનિનાં વચના સાંભળી ધૈર્ય અવલખીને તે વેગથી ચાલ્યા. તમામ લેાકેા આત્મમાં ગરકાવ થયા થકા વિચારવા લાગ્યા જે પ્રથમ આ એકડાને ખુબ માર્યા છતાં તે એક પગલું ચાલતા ન હતા, અને આ મહાત્માએ કેવી રીતે તેને ચલાવ્યે ? ’ આ પ્રમાણે તમામ લેાકેા વિચાર કરે છે, એટલામાં તેના પુત્ર દેવીદત્તે મુનિને કહ્યું કે—‹ હૈ સાધુ ! કૃપા કરીને એકડાને ચલાવવાના ઉત્તમ મત્ર મને આપે. ’ મુનિરાજે કહ્યું— હું મૂર્ખ ! તારા પિતા મિથ્યાત્વનુ સેવન કરી આર્ત્ત ધ્યાનથી મરીને આ એકડા થયા છે. આ ધ્યાનથી જીવની તિર્યંચ ગતિ થાય છે. યદુક્ત
*
अट्टे तिरिय, रुद्देण ज्झाणेण पावए नरयं । धम्मेण देवलोओ, सिद्धिगइ सुकज्झायेणं ॥ १ ॥ અઃ—આત્ત ધ્યાનથી તિર્યંચ ગતિ, રૌદ્રધ્યાનથી નરક ગતિ, ધર્મ ધ્યાનથી દેવ ગતિ અને શુકલધ્યાનથી મેાક્ષ ગતિ પ્રાપ્ત થાય છે. તારા પિતા આર્ત્તધ્યાનથી તિર્યં ચપણુ પામ્યા છે. કદાચ આ મામતમાં તને સ ંદેહ રહેતે હાય