________________
( ૭૬ )
ચતુષ્પદ વિગેરેની માટે કાંઈ ન્યૂનતા નથી, મનુષ્ય સંબંધી સઘળા પ્રકારના ભેગ મને પ્રાપ્ત થયા છે, સેવક અને મારી આજ્ઞાને આરાધે છે, તમામ પ્રકારની સામગ્રી મારે ઘેર છે, સર્વ મનવાંછિત વસ્તુઓ મારી સમીપે રહે છે, આવા પ્રકારનો હું દેદિપ્યમાન છતાં અનાથ કેમ હાઉં? રખે હે ભગવાન્ ! તમે ફેરફાર બોલતા હશે.”
મુનિએ કહ્યું. “હે રાજન ! મારા કહેલા અર્થની ઉત્પત્તિને તું બરાબર સમજ્યો નથી. તું પતે અનાથ છે, પરંતુ તે સંબંધી તારી અજ્ઞતા છે, હવે હું કહું છું તે અવ્યગ્ર અને સાવધાન ચિત્ત તું સાંભળ. તે સાંભળી પછી તેના સત્યાસત્યનો નિર્ણય કરજે. મેં પોતે જે પ્રકારના અનાથીપણાથી મુનિપણું અંગીકૃત કર્યું છે તે હું પ્રથમ તને કહુ છું.
બીજા નગરેથી અતિ શોભાવાળી કોસંબી નામની એક સુંદર નગરી છે. ત્યાં ઋદ્ધિથી પરિપૂર્ણ ધનસંચય નામના મારા પિતા રહેતા હતા. પ્રથમ વનવયને વિષે અતુલ્ય અને ઉપમારહિત એવી મારી આંખોને વિષે વેદના ઉત્પન્ન થઈ તથા દુઃખને દેવાવાળો આખા શરીરે દાહજવર ઉત્પન્ન થયે. શસ્ત્રથી પણ તિક્ષણ એ તે રોગ વૈરીની પેઠે મારા ઉપર કપાયમાન થયા. મારૂં મસ્તક આંખની અસહ્ય વેદનાથી અત્યંત દુઃખવા લાગ્યું. ઈન્દ્રના વજના પ્રહાર સરખી બીજાને પણ અત્યંત ભય ઉપજાવનારી અત્યંત દારૂણ વેદનાથી હું બહુ શોકાત થયે. શારીરિક વિદ્યામાં વિદ્વાન મંત્રમૂળીના જાણ સુજ્ઞ વૈદરાજ મારી તે વેદનાને નાશ કરવા માટે આવ્યા, અનેક પ્રકારના ઔષધોપચાર કર્યો, પણ તે વૃથા ગયા, ધનવંતરી સરખા તે વૈદો મને તે વેદનાથી મુક્ત કરી શક્યા નહી. એજ હે રાજન ! મારૂં અનાથપણું હતું. મારી આંખની વેદના ટાળવાને માટે મારા પિતાએ સર્વ ધન આપવા માંડયું પરંતુ તેથી
