Book Title: Sutrona Rahasyo Part 1
Author(s): Meghdarshanvijay
Publisher: Akhil Bharatiya Sanskrutirakshak Dal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008958/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUgoLI thI 283 - muni meghadarzanavijaya Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GRUASAVAVACABARLARUARYALARAXELPRAVA ' kalAka W jA zA Ellyws ' ka * 1gar# # zakatI kaja ja ja ri, phaff mUlya rUA. 30/ WASABASAVAVAVAWOWANAxar AXRVASANAVAXAVAXAVAXALAVRASAASAASAAVUR : lekhaka : pU. paM. zrI candrazekhara vi. masAhebanA ziSya dunizrI uNapazi., harIlA : prakAzaka : akhila bhAratIya saMskRti rakSakadaLa surata XRYDDERURSERY RYDYDYYRYDYNY DYRYNYDYRER Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AVARNAURURUXKARYAVRURYAVRUPURVAVALAXRCAYA ( * prAptisthAna : : , , , , , - - - surata ) ( akhila bhAratIya saMskRti rakSaka daLa , caMdanabena kezavalAla saMratibhavana * gopIpurA, subhASacoka, surata. ja phona na. 439 337. . . . teno amadAvAda) ... rAma * * * - - - ka kA99, pAI che YAY ERKYRIAURRY RURYRYYRYNY RURYAVRU YAYRTARYAVAYAAN YAYAYAMU RALARASAA$A$AUAWASAVALAVAVAA ALAVAVAVALAXXARXAVAXAXALANA : (phona naM. pa35 58 23; pa3pa 60 33 ) - je. !" S". I. ( muMbaI ) - vardhamAna saMskRtidhAma A 6 vaMtikAbAI gokhale sTrITa, - operA hAusa, muMbaI - 400 004. phona naM. 388 76 37 -- vaDodarA ) dharmendrabhAI esa. zAha 17/324, cittakhAna galI, 1le mALe, kakara bilDIMga pAse, geMDIgeTa roDa, vaDodarA-17 - phona naM. 43 84 94 VaxathCACAURURUZRAUDU VARVARAVAUAAEAURU A Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ s hamaprakAzakIza ke ghUghavATa karI rahyo che jinAgamarUpI mahAsAgara. tenA peTALamAM che suMdara majAnA dedIpyamAna tattvajJAna rUpI motIo. mAnavajIvanane saphaLa banAvavA mATe atyaMta jarUrI A ttattvajJAna rUpI motIone ghera ghera pahoMcADavA mATe pU. paM. zrI candrazekhara vi. ma. sA.nI preraNA ane pU. munizrI meghadarzana vi. ma. sAhebanA satata mArgadarzana pramANe ame ghera beThAM tattvajJAna' mAsikanuM Ayojana karela che. amArI dhAraNA karatAM paNa amane ghaNo vadhAre rasaponsa maLyo. pUjya zrI dvArA atyaMta saraLa bhASAmAM pIrasAtAM tattvajJAnanAM gahana viSayonuM jJAna meLavIne aneka AtmAonuM jIvanaparivartana thayuM vAcakoe ja ghera beThAM tattvajJAnano eTalo badho pracAra karyo ke jenA kAraNe mAtra traNa varSa mATe ja zarU karAyela A mAsike vAcakonA atizaya Agrahane kAraNe potAnA tRtIya trivArSika korsamAM (sAtamA varSamAM praveza karavo paDyo che. junA aMkonI paNa puSkaLa mAMgaNIo thatI hatI. aMko khalAsa thaI javA chatAM ya mAMgaNIo cAluM rahetAM pahelAM traNa varSanA aMkomAM AvelA viSayone judA judA pustako rUpe pragaTa karavAno amAre nirNaya levo paDyo. tenA anusaMdhAnamAM tAraka tattvajJAna ane zrAvakajana to tene re kahIe pustako pragaTa karyA pachI Aje sUtronA rahasyo tathA karmanuM kamyuTara pustako bahAra pADatAM ame AnaMda anubhavIe chIe. navakAramaMtrathI AraMbhIne namuThuNa sudhInA sUtro, sArAMza, zabdArtha, sUtrArtha, uccAra aMge sUcano tathA tenuM viziSTa vivecana pUjyapAda munizrI meghadarzana vi. ma. sAheba "sUtronI suvAsa vibhAgamAM potAnI saraLa bhASAmAM rajU karatA hatA. khamAsaNanI, guruvaMdananI, sAmAyika levA-pAravAnI-muhapatti paDilehaNanI (sacitra vidhi jaNAvavA pUrvaka, potAnA bhavodadhitAraka gurudevazrInI kRpAthI teoe A vibhAgamAM sUtronA arcanI pAchaLa chUpAyelA viziSTa rahasyone pragaTa karIne aneka vAcakonA hRdayamAM jinazAsana, jinazAsananA aneka aMgo, kriyAo pratye viziSTa Adara-bahumAna pedA karAvyuM che, je "sUtronA rahasyo' nAmanA A pustaka rUpe pUjyazrInI AziSa ane saMmatithI sakaLa saMghanA caraNomAM rajU karavA bhAgyazALI banyA chIe. have pachI bAkI rahelA sUtronA artha ane rahasyonuM bhAga-ra rUpe pustaka bahAra pADavAnuM sadbhAgya amane jaldI sAMpaDe tevI AzA rAkhIe chIe. sau koI A pustakanA vAMcana-manana dvArA kriyAcusta banIne jaldI paramapadane pAme tevI zubhAbhilASA jItubhAI zAha saMcAlaka saMskRtibhavana, surata, Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a. naM. 1 2 3 4 p F 8 - 10 11 17 sUtra - 1 18 19 20 | sUtra - 2 sUtra - 3 laghu pratikramaNa sUtronuM jhumakhuM ane bhUmikA airyApagiki sUtra (iriyAvahiyA) uttarIkaraNa sUtra (tassa uttarI) AgAra sUtra (annatya) 12 sUtra - 9 nAmastava sUtra (logassa) 13 |sUtra - 10 sAmAyika daMDaka sUtra (kamibhaMte) 14 | sUtra - 11 sAmAyikapAraNa sUtra (sAmAIya vaya jutto) 15 sAmAyikanI vidhi 16 | sUtra - 4 sUtra - 5 kyAM zuM vAMcazo ? sUtra - 6 sUtra - 7 sUtra - 8 prakaraNa prabhu artha prakAze, racanA gaNadhara sAra paMca parameSThi namaskAra sUtra (navakAra) suguru sthApanA sUtra (paMciMdiya) thobhavaMdana sUtra (khamAsamya) suguru-sukhasAtA-pRcchA sUtra (IcchakAra) gurukhAmaNA sUtra (adhnaddhio) guruvaMdananI vidhi muhapatti paDilehaNanI vidhi caityavaMdana sUtronuM jhumakhuM ane bhumikA sUtra - 12 caityavaMdana sUtra (jagaciMtAmaNi) sUtra - 13 tIryavaMdanA sUtra (jaMkici) sUtra - 14 zakastava sUtra (namucyurNa) pAnA naM. ra 1 3 39 45 53 6 63 8 74 78 87 94 104 114 125 130 140 151 154 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SILTUSUUDUSUUS bhuTA hA praznapatro dvArA mana zAsananA aneka viSayo upara prakAza pheMkatuM pustaka jJAnadIpaka pragaTAvo bhAga - 1 ( saMyojaka) LOGOLOKO LOOT | pU.paM. zrI candrazekharavijayajI ma. sA. nA ziSya IT LOGO 1 LI OREO] I LO==O1 1 = (prakAzaka) prAptisthAna 0 akhila bhAratIya saMskRtirakSaka daLa ci. ke. saMskRtibhavana, gopIpurA meIna roDa, subhASa coka, surata. GUID=C]][ O O]] mUlya rUA. 25- mUlya rUA. 25- mUlya rUA. 25- mUlya rUA. 25/ ] Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -10-- -- - guTA hA praznapatro dvArA na zAsananA ane viSayo dhara prAza iMtuM pustaka T jJAnadIpaka pragaTAvonI bhAga-2 saMyojaka O - OTTO --07T10 --- - JITUTORIES pU.paM.zrI candrazekharavijayajI ma. sA. nA ziSya munizrI meghadarzanavijayajI ma. sA. (prakAzaka) prAptisthAna akhila bhAratIya saMskRtirakSaka daLa 2. ke. saMskRtibhavana, gopIpurA meIna roDa, subhASa coka, surata. : - - - - mUlya rU. 5/- mUlya rUA. 25/- mUlya rUA. 25- mUlya rUA. 25/ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo (1) prabhu artha prakAze, racatA gaNadhara sAra maMda maMda vAyu vAvA lAgyo. AkAzamAM cAre bAjU ajavALA patharAyA. sacarAcara sRSTinA sarva jIvo kSaNa mATe AnaMdavibhora banI gayA. cAre bAju prasannatA vyApI gaI. devalokanA devo A dharatI para utaravA lAgyA. vaizAkha suda dasamano te dina hato. paramAtmA mahAvIradeva sADA bAra varSanI ghora sAdhanA dvArA karmone harAvI daIne kevaLajJAna pAmyA hatA. - devoe samavasaraNanI racanA karI. paramAtmA temAM birAjamAna thayA. dezanA zarU thaI. prabhunI madhurI vANI gaMgAnA pANInI jema khaLa khaLa vahevA lAgI, bhAvavibhora banIne badhA sAMbhaLatA hatA. devo vAMsaLInA sUra pUrAvatA hatA. paNa acAnaka A zuM banyuM? cAre bAju sannATo kema chavAI gayo? saMgItanA sUro baMdha kema thaI gayA? are ! dezanA adhUrI choDIne paramAtmAe to vihAra Adaryo. devo paNa paramAtmAnI pAchaLa pAchaLa cAlavA lAgyA. paramAtmAnI prathama dezanA niSphaLa gaI. jainazAsananI sthApanA te dine thaI na zakI. paramAtmA dhArata to sabhAmAM AvelA potAnA parama bhakta IndranI vipUla saMpatti ke sattAnA jore lAlaca ke johukamI dvArA jainadharmano phelAvo karI zakata. paNa nA, bhagavAne tema na karyuM. kAraNake paramAtmA potAnI niSphaLa dezanA dvArA jANe ke A vizvane saphaLa saMdezo ApavA mAMgatA hatA ke, "mAruM zAsana sattA ke saMpattinA jore cAlanAruM nathI, paNa viratinA prabhAve cAlavAnuM che. mArA zAsanamAM sattA ke saMpattinuM mahattva nathI paNa viratinuM mahattva che. A dezanAmAM saMpattivAno ane sattAdhIzo hAjara hatA paNa viratino pariNAma pedA karanArA koI nahoto. tethI dezanA adhUrI choDIne paNa huM cAlyo gayo." vihAra karIne paramAtmA apApApurI nagarInI bahAra mahAsana nAmanA udyAnamAM padhAryA. devoe samavasaraNanI racanA karI. te nagarImAM potAnI jAtane sarvajJa mAnanArA IndrabhUti vagere agiyAra prakAMpaMDito potAnA 4400 ziSyo sAthe somIla brAhmaNanA tyAM yajJa karAvatA hatA. sarvajJa bhagavAna mahAvIra padhAryA che, tevI vAta-ahaMkAranI Toce rahelA ane potAnI jAtane sarvajJa mAnatA-temanAthI zI rIte sahana thAya ? hamaNA ja vAda karIne temane harAvI dauM, tevI bhAvanAthI eka pachI eka paMDita pahoMcyo bhagavAna mahAvIra pAse. paNa paramAtmAnA darzana thatAM, paramAtmAnA mukhe potAnuM nAma sAMbhaLatAM, are ! varasothI potAne je gupta saMzaya hato, te saMzaya ane tenuM sacoTa samAdhAna paramAtmAnA mukhe sAMbhaLatAM. teo potAnA 4400 ziSyo sAthe paramAtmAnA caraNe samarpita banyA. paramAtmAnA ziSyo banyA. agiyAre paMDitone paramAtmAe gaNadhara pade sthApyA. A saMsAra rUpI samudramAM DUbatAM jIvone tAranAruM jinazAsana nAmanuM nAvaDuM Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo paramAtmA mahAvIradeve taratuM mUkyuM. A jinazAsananuM saMcAlana karavA paramAtmAe IndrabhUtipaMDitane potAnA prathama gaNadhara banAvyA. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvakA rUpa caturvidha saMghanI sthApanA karI. A agiyAra gaNadharoe paramAtmAne pradakSiNA ApIne pUchyuM, "bhaMte ! ki tatta? (he bhagavaMta ! tattva zuM che ?) bhagavate kahyuM, 'upUI vA' (badhuM utpanna paNa thAya che.) badhuM satata utpanna ja thatuM rahe to A vizva kyAranuM ya bharAI jAya ! eka tasu jeTalI jagyA paNa khAlI zI rIte rahe? pharI pradakSiNA daIne temaNe savAla karyo. te ki tatte ?" bhagavAne kahyuM, 'vigaI vA (badhuM nAza paNa pAme che.) jo utpanna thayeluM badhuM ja nAza pAmI jatuM hoya to koI cIja dekhAya ja nahi. duniyAmAM to ghaNI vastu dekhAya che. temaNe trIjIvAra pradakSiNA daIne pharI pUchyuM. aMte ki tatta ! bhagavAne kahyuM, dhuveI vA." (sthira paNa rahe che.) "uppane I vA vigaI vA, puveI vA' (utpanna paNa thAya che, nAza paNa pAme che, sthira paNa rahe che.) A tripadI (traNa pado) ApyA pachI paramAtmAe te gaNadharonA mastake vAsakSepa karyo. paramAtmAno vAsakSepa prApta thatAM ja temanA jJAnAvaraNIya karmano jabaradasta kSayopazama thayo. A tripadInA AdhAre, paramAtmAnI kRpAnA prabhAve temaNe dvAdazAMgI (bAra aMgasUtro)nI racanA karI. paramAtmA mahAvIradeve potAnA 42 thI 72 varSa sudhInA kevalIkALamAM je dezanA ApI, teNe gaNadhara bhagavaMtoe sUtra svarUpe guMthI lIdhI. je Agama sUtro tarIke prasiddha che. ApaNane prApta thayelA Avazyaka sUtro paNa Agama kahevAya che. te gaNadharabhagavaMta racita che. paramAtmA sAthe sAkSAt saMbaMdha karAvanArA A sUtro maMtrAkSaro rUpa che. temAM tattvajJAnano mahAsAgara ghUghavATa karI rahyo che. tenA artha viziSTa che. tenI pAchaLa ajabagajaba rahasyo chupAyelAM che. te artho ane rahasyone ApaNe kadAca na paNa jANI zakIe to ya te sUtro pote ja maMtrAkSara svarUpa hovAthI AtmAmAM prasarelAM kAma, krodha, IrSyA, niMdA, lAlasA vagerenA jherane nAza karavA samartha che. paraMtu te sutronI sAthe ApaNane jo tenA artha tathA rahasyonI samajaNa paNa hoya to te sUtro bolatI vakhate teno artha najaramAM AvatAM ApaNA bhAvomAM vizeSa uchALo Ave che. haiyuM gadga bane che. paramAtmA, paramAtmAnA Agama tathA paramAtmAnA zAsana pratye vizeSa ahobhAva jAge che. pariNAme te sUtro bolavAnI pratyeka kSaNe anaMtAnaMtabhavonA karmono kaccaraghANa bolAya che. AtmA upara jAmI paDelAM doSa nabaLA paDe che. nAza pAmavAnI bhUmikA pedA thAya che. tethI sUtro bhaNavAnI sAthe tenA artha tathA rahasyo jANavAnI paNa tamannA pedA karavI joIe. jANelo te arthone AtmasAt karavAno samaya kADhIne paNa prayatna karavo joIe. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo sUtrana paMca parameSThi-namaskAra sUtra navakAra maMtra 3 bhUmikA : cAra gatinA A saMsAramAM anaMtakALathI ApaNe bhaTakyA karIe chIe. nahi icchelI jagyAe janma laIe chIe. pApa bharapUra jIvana jIvIe chIe. rIbAmaNa bharapUra motane svIkArIe chIe. A janma-jIvana-maraNanI ghaTamALa cAlyA kare che, paNa te badhAnuM kAraNa zuM ? zA mATe tenAthI chUTakAro ApaNo thato nathI ? zA mATe kAyamI sukha ApaNane maLatuM nathI ? aneka prakAranI ArAdhanA-sAdhanA karavA chatAM, dharmamaya jIvana jIvavA chatAM ApaNo mokSa kema thato nathI ? paramAtmAno sAkSAtkAra kema thato nathI ? badhA pApo ane badhA doSomAMthI mukti kema sAMpaDatI nathI ? mukti meLavavA ghara choDyuM, bhojana choDyuM, vastro badalyA, dIkSA lIdhI, tapa-japa paNa ghaNAM karyAM chatAM mokSa na thayo kAraNake saMsAra pratyenuM kAramuM AkarSaNa manamAMthI dUra na karyuM. saMsAra pratyeno rAga sadA mATe Ubho rAkhyo. saMsArane manathI sAro mAnyo. tenI sAmagrIo meLavavA jevI mAnI, saMsAranA sukho bhogavavA jevA mAnyA. Aja ApaNA saMsAranuM mULa che. have jo A saMsAranI cAra gatimAM rakhaDyAnuM bhAna thayuM hoya, paralokanA duHkhono Dara lAgato hoya, mokSamAM javAnI tamannA pedA thaI hoya to saMsAranA A mULane ukheDIne pheMkI devuM jarUrI che. samagra saMsAranA mULa rUpa saMsAra pratyenA rAgane dUra karavAnA aneka upAyo che, paraMtu te muzkela che. sAmAnya mANasanuM to gajuM ja nahi. paNa A rAgane khatama karavAno eka sAva saraLa upAya paNa che. dareka jaNa AcarI zake tevo A upAya che. vaLI A upAya ajamAvavA nathI paisAnI jarUra paDatI ke nI viziSTa zArIrika zaktinI jarUra. A sauthI saraLa upAyanuM nAma che 'namaskAra'. jemaNe paNa A saMsAranA rAgane pUrepUrA khatama karI nAMkhyo che, ke khatama karI nAMkhavAnI joradAra sAdhanA jeo karI rahyA che, tevA pAMca parameSThibhagavaMtone bhAvabharyo namaskAra karavAno che. aMtaHkaraNanA ullAsathI vaMdanA arpavAnI che. jema jema vaMdanAo thatI jaze, tema tema saMsAra pratyeno rAga vagere AtmAmAM paDelA doSo khatama thavA lAgaze. AtmA mokSanI abhimukha banavA lAgaze. navakAramaMtramAM pAMca parameSThibhagavaMtone namaskAra karavAmAM Avela che. A sUtranA pratyeka akSara maMtrAkSara rUpa che. A sUtra zAzvata che. anAdikALathI che. koIe A sUtranI racanA karI nathI. cauda pUrvanuM jJAna dharAvanAra paNa samAdhimaraNa prApta karavA chelle A navakAramaMtranuM smaraNa kare che. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo * (1) jaina zAstromAM jaNAveluM nAma : paMca parameSThinamaskAra sUtra (2) lokomAM pracalita nAma: navakAramaMtra (3)bIjuM nAma : paMcamahAmaMgalazrutaskaMdha (4) viSaya : vizvamAM sarvazreSTha evA pAMca parameSThibhagavaMtone bhAvabhaya hRdaye karAto namaskAra. * (5) sUtrano sArAMza : mokSa meLavavA dharmanI ArAdhanA karavAnI sAthe saMsAra pratyeno kAramo rAga paNa dUra karavo jarUrI che. namaskArathI saMsArano rAga chUTe. saMsArano rAga chUTe to ja saMsAra tuTe ane mokSa prApta thAya. (6) uccAra vagere aMge sUcano : * jayAre joDiyA akSaro bolavAnA hoya tyAre joDiyA akSara upara bhAra na ApatAM. enI pUrvanA akSara upara bhAra Apavo. "siddhANaM'mAM dvA" upara bhAra na ApatAM si' upara bhAra Apavo. 'savaeNmAM 'dhva' upara bhAra na ApatAM "sa" upara bhAra Apavo. * "o" mIMDA bolavAno upayoga rAkhavo. jyAre mIMDuM bolAya tyAre be hoTha bhegA thavA joIe. "arihaMtANaM bolatAM chelle be hoTha bhegA thayA ke nahi? te ceka karI lo. * 'sAhuNa' mAM "humAM U dIrtha che. tethI teno uccAra '' ema laMbAvIne karavo. sANaM' nahi paNa "sAhUNaM." * navakAramaMtramAM pado nava che paNa saMpadA ATha che. dareka lITIne pada kahevAya, jyAre arthanI yogya racanAne kAraNe jyAM aTakavAnuM hoya tyAM saMpadA pUrI thAya. navakAramAM pahelAM sAta padanI sAta saMpadA che, paNa AThamA ane navamApadanI- arthanI racanA eka ja hovAthI- AThamA naMbaranI eka ja saMpadA che. tethI chellA be pado judA judA na bolatAM, baMne pado sAthe ja bolavA joIe. [ a[ii sUa | namo arihaMtANa, namo siddhANa * namo AyariyANaM - namo uvajajhayANa namo loe savvasAhUrNa eso paMca namukkAro sava pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvasiM paDhamaM havaI maMgala ll1//. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo billara namo : namaskAra karuM chuM. arihaMtANa : arihaMta bhagavaMtone. siddhANaM : siddha bhagavatone AyariyANaM : AcArya bhagavaMtone uvajajhAyANaM upAdhyAya bhagavaMtone loe : lokamAM rahelAM savva : badhA sAhUNaM : sAdhu bhagavaMtone eso : A paMca : pAMca namukkAra : namaskAra savva : badhA pAva : pApane paNAsaNo : saMpUrNa nAza karanAra maMgalANaM : maMgalomAM ca : ane vaLI salvesiM : maMgalomAM paDhamaM : prathama havaI : che maMgala : maMgaLa ICAItrArtha | (sarva kSetranA ane sarvakALanA) sarva arihaMta bhagavaMtone huM namaskAra karuM chuM. (sarva kSetranA ane sarvakALanA sarva siddhabhagavaMtone namaskAra karuM chuM (sarvakSetranA ane sarvakALanA) sarva AcArya bhagavaMtone huM namaskAra karuM chuM. (sarvakSetranA ane sarvakALanA) sarva upAdhyAya bhagavaMtone huM namaskAra karuM chuM. lokamAM rahelAM (sarva kALanA) sarva sAdhubhagavaMtone huM namaskAra karuM chuM A pAMca (parameSThibhagavaMtone karelo)namaskAra sarva pApone nAza karanAro che. vaLI sarvamaMgalomAM paheluM maMgala che. baeIviMzavicAraNA pra. A sUtranuM nAma paMcaparameSThinamaskArasUtra zA mATe che ? ja. A sUtramAM pAMca parameSThibhagavaMtone namaskAra karavAmAM Avyo che. mATe tenuM nAma paMcaparameSThinamaskArasUtra che. pra. pAMca parameSThimAM koNa koNa Ave ? ja. pAMca parameSThiomAM arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhubhagavaMtano samAveza thAya pra. namaskAra eTale zuM? ja. namaskAra eTale namana karavuM. mastaka jhukAvavuM, praNAma karavA, be hAtha joDIne vaMdana karavuM vagere. A kriyAtmaka (dravya) namaskAra kahevAya. te karatI vakhate hRdayamAM bhArobhAra bahumAna joIe. AMtarika prIti joIe. manano lagAva jaoNIe. tevA uchaLatA ullAsa-umaMga bhakti-bahumAnabhAva pUrvaka karAtI namananI kriyAne sAco(bhAva) namaskAra kahevAya. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo pra. parameSThi kone kahevAya? ja. A jagatamAM rahelI sarvazreSTa vyaktione parameSThI kahevAya. temanAthI caDiyAtI vyakti A jagatamAM anya koI hoI zake ja nahi, arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu-bhagavato jagatanI zreSTha vyakitao che, kAraNake teo uttama guNonA svAmI che. Atmika samRddhimAM mahAlanArA che. saMsAranA viSaya kaSAyothI alipta che. nijadhyAnamAM lIna che. pra. parameSThibhagavaMtone namaskAra karavAthI zuM lAbha thAya ? pANI joItuM hoya tene pANI bharelI mATalI pAse javuM paDe. zAhI joItI hoya tene zAhInI bATalI pAse javuM paDe. tema jene saguNo joItA hoya tene sadguNonA svAmI pAse javuM paDe. sadgaNonA sarvotkRSTa svAmI paMca parameSThibhagavaMto che. temane namaskAra karavAthI sadguNonI prApti thAya. A duniyAmAM jozo to dhananI IcchAvALI vyakti dhanavAnanI pAchaLa pharatI jovA maLaze. pradhAnapadanI icchAvALI vyakti vaDApradhAna ke mukhyapradhAnanI sevA karatI jaNAze. jo ApaNane puNyanI jarUra hoya, guNonI jarUra hoya, zuddhinI jarUra hoya to puNya-guNo-zuddhinA svAmI parameSThibhagavaMtonI sevA karavI joIe. temanA caraNomAM jhukavuM joIe. temane bhAvabharyA namaskAra karavA joIe. tema karavAthI eka divasa ApaNe paNa temanA jevA puNya-zuddhisaNonA svAmI banI zakIzuM. pra. pAMca parameSThImAMnA prathama parameSThI arihaMta bhagavaMta kone kahevAya? ja. ari=zatru, heta haNanAra. zatruone haNanArA zatru eTale A duniyAmAM loko jene zatru mAne che, te nahi; paNa rAga-dveSa rUpI AtmAnA zatruo. AtmAnA sAcA duzmano to A rAga-dveSa vagere durgaNo ja che. teo AtmAne saMsAramAM rakhaDAve che. AtmAne dukhonA dAvAnaLamAM jhIMke che. pApomAM ragadoLAve che. AvA rAgadveSa vagere durguNo rUpI zatruo jemaNe haNI kADhyA che, te arihaMta bhagavaMta kahevAya. arihaMta mATe ahaMtu zabda paNa che. pUjAvAne yogya je hoya te arihaMta. eTale ke jeo cotrIsa atizayothI zobhatA hoya, deva-devendrothI pUjAtA hoya. bAra guNothI sahita hoya. te arihaMtabhagavaMta kahevAya. temaNe ATha karmomAMthI cAra ghAtakarmono kSaya karyo hoya che. pra. ATha karmo kayA kayA? ghAtakarma eTale zuM? ja. samagra vizvanuM saMcAlana karmo kare che. je jIva je karmo bAMdhe, te karmo te jIve ja bhogavavA paDe che. te karmonA kAraNe duHkhamaya saMsAramAM jIve rakhaDavuM paDe che. te karmono nAza karavAthI mokSanI prApti thAya che. A karmo ATha prakAranA che. (1) jJAnAvaraNIya karma (2) darzanAvaraNIya karma (3) vedanIya karma (4) mohanIya karma Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo (5) AyuSyakarma (6) nAmakarma (7) gotrakarma ane (8) aMtarAya ka. A ATha karmone yAda rAkhavA mATe nAnI vArtA che. jJAnacaMdazeTha darzana karavA gayA. rastAmAM vedanA upaDI. sAme mohanabhAI vaida maLyA, 'vaidarAja ! mane davA Apo nahi to mAruM AyuSya pUruM thaI jaze. vaidarAje javAba Apyo, bhagavAnanuM nAma lo, gotra devatAne yAda karo. tamArA badhA aMtarAya dUra thaI jaze. A vArtAmAM ghATA akSare ATha karmone jaNAve che. AtmAnA mULaguNo upara sIdho humalo karIne, te guNono je ghAta kare te ghAtakarma kahevAya. (1) jJAnAvaraNIya (2) darzanAvaraNIya (3) mohanIya ane (4) aMtarAya; A cAra karmo AtmAnA mULaguNo upara sIdho humalo karatAM hovAthI teo ghAtakarma kahevAya che. jyAre (1) vedanIya (2) AyuSya (3) nAma ane (4) gotrakarma e cAra aghAtI karmo che, kemake teo AtmAnA mULaguNo upara sIdho humalo karI zakatA nathI. cAre ya ghAtakarmono jemaNe saMpUrNa nAza karyo hoya ane jeo bAraguNothI sahita hoya teo arihaMta bhagavaMta kahevAya. arihaMta bhagavAnanA bAra guNo kevI rIte hoya che? ja. arihaMta bhagavAnanA bAra guNo be vibhAgamAM goThavAyelAM che. (1) ATha prAtihAryo ane (2) cAra atizayo. prAtihArI eTale aMgarakSaka (boDIgArDa) arihaMta paramAtmAnA prAtihArInI jema je je vastuo arihaMta paramAtmAnI sAthe ja rahe te prAtihArya kahevAya. arihaMta paramAtmA jyAM jyAM vicare tyAM tyAM ATha vastuo sAthe rahe che. tethI te ATha prAtihArya kahevAya che. A duniyAmAM bIjA koInI pAse na hoya tevI viziSTatA paramAtmAnI hoya che, je atizaya tarIke oLakhAya che. ATha prAtihArya ane cAra atizayo maLIne arihaMta bhagavaMtanA bAra guNo thAya che. pra. ATha prAtihAryo karyA ane kevA hoya che? ja. dezanA ApavA mATe devo bhaktithI traNa gaDhanuM samavasaraNa banAvatAM hoya che. eka yojana pramANa A samavasaraNamAM sauthI nIce vAhano mATe cAMdano gaDha, tenI upara pazu-paMkhIo mATe sonAno gaDha ane sauthI upara devo-mAnavo mATe ratnano gaDha hoya che. cAMdInA gaDhane cAre bAju dasa-dasa hajAra pagathIyAM hoya che. jyAre sonA-ratnanA gaDhane darekane cAre bAju pAMca-pAMca hajAra pagathIyAM hoya che. Ama vIsa-vIsa hajAra pagathIyAM dareka bAju hovAthI samavasaraNamAM kula 80,000 pagathIyAM hoya. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 sUtronA rahasyo (1) azokavRkSa : samagra samavasaraNane saMpUrNa DhAMkI de, tevuM ghaTAdAra azoka (AsopAlava) vRkSa samavasaraNanA barobara madhyabhAgamAM devo race che, je bhagavAna karatAM bAragaNuM UMcuM hoya che. tenI nIce besIne bhagavAna dezanA Ape che. (2) surapuSpavRSTi H samavasaraNanI bhUmimAM devo-DhIMcaNa sudhInA paga aMdara khUMpI jAya te rIte-pAMce varNanA sugaMdhIdAra phUlono varasAda varasAve che. (3) divyadhvani H 5ramAtmA ardhamAgadhIbhASAmAM mAlakauMsa vagere rAgamAM dezanA Ape che, tyAre AkAzamAM rahIne devo vAMsaLInA madhUra sUro vahAvIne vAtAvaraNane saMgItamaya banAve che. (4) siMhAsana H 52mAtmAne birAjamAna thavA devo ratnajaDita sonAnA cAra siMhAsano racIne azokavRkSanI cAre dizAmAM sthApana kare che. temAMnA pUrvadizAmAM rahelA siMhAsana upara paramAtmA birAje che. bAkInA traNa siMhAsana upara vyaMtaradevo 5ramAtmAnA AbehUba traNa pratibiMbo banAvIne sthApe che. badhA devo bhegA thaIne paNa paramAtmAno eka aMgUTho paNa banAvI na zake tevuM adbhUta paramAtmAnuM rUpa hoya che. je eka aMgUTho na banAvI zake te AkhAne AkhA traNa AbehUba rUpo zI rIte banAvI zake ? paNa pa2mAtmAno prabhAva acittva che. paramAtmAnA prabhAve vyaMtaradevomAM bhagavAnanA traNa pratibiMbo banAvavAnI zakti pedA thAya che. (5) cAmara : samavasaraNamAM cAre dizAmAM birAjamAna thayelA bhagavAna (ane temanA pratibiMbo)ne be be devo ratnajaDita sonAnI dAMDIvALA cAmaro vIMjhe che. A cAmaro camarIgAyanA pUMchaDAnA vALamAMthI banelA hoya che. kula cAra joDI eTale ke ATha cAmaro vIMjhAya che. (6) bhAmaMDaLa : bhA-teja, prakAza. maMDaLa=goLAkAra mAMDalu. baporanA bAra vAge ApaNe sUryanI sAme joI zakIe ? jovAno prayatna karIe to sUryanuM teja ghaNuM hovAthI ApaNI AMkho aMjAI jAya. mIMcAI jAya. ApaNe joI na zakIe. traNalokanA nAtha, paramapitA, arihaMta paramAtmAnuM teja to sUrya karatAM p anekagaNuM vadhAre che. temanI sAme paNa ApaNe zI rIte joI zakIe ? tethI temanI pAchaLa bhAmaMDaLanI racanA devo kare che, je bhAmaMDaLa paramAtmAnA tejane potAnAmAM saMharI le che. tethI bhagavAnanI pAchaLa tejovartuLa thAya che. pariNAme paramAtmAnI sAme AsAnIthI joI zakAya che. samavasaraNamAM cAre bhagavAnanI pAchaLa ekeka bhAmaMDaLa hoya che. : (7) devaduMdubhI H 5ramAtmAnI dezanA pahelAM devo AkAzamAM rahIne jorajorathI duMdubhI=nagAruM vagADe che. jANe ke lokone dezanAmAM padhAravAnuM AmaMtraNa ApatAM kahe che ke, 'he bhavyajIvo ! mokSanagarI tarapha prayANa karatA sArdhano sArthavAha ahIM Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 9 Avyo che. jo tamAre paNa mokSamAM javuM hoya to A sArthavAhane bhajo. sArdhavAha samAna A paramAtmAnuM zaraNuM svIkAro. (8) traNa chatra : urdhvaloka, adholoka ane tinloka, e traNelokanA nAtha A arihaMta paramAtmA che; tevuM sUcavavA devo paramAtmAnA mastaka upara sapheda motInA hArothI suzobhita uparAuparI traNa tro race che, cAre dizAmAM traNa traNa chatro gIne kula bAra chatro race che. cAra atizayo kayA kayA ? pra. ja. traNa lokanA nAtha devAdhideva paramAtmAnI viziSTa puNyAI-prabhAva-jenA dvArA jaNAya te atizaya kahevAya. te cA2 che. (1) jJAnAtizaya H ApaNe ApaNI AgaLanuM joI zakIe, Doka halAvyA vinA pAchaLanuM na joI zakIe. amerIkAnI vAto TI.vI. vagere dvArA je samaye jANIe te ja samaye razIyAnI vAto na jANI zakIe. svarga-naraka to vaijJAniko dUrabInathI paNa joI-jANI zakatA nathI.. jyAre paramapitA paramAtmAne je kevaLajJAna prApta thayuM hoya che; tenA prabhAve teo svarga-naraka ane A dharatInI, vartamAnakALa, bhUtakALa ane bhaviSyakALanI tamAme tamAma ghaTanAone ekI sAthe akrame jANI zake che. temanAthI koIpaNa hakIkata jANyA vinAnI rahetI nathI. (2) vacanAtizaya H bhagavAna to ardhamAgadhIbhASAmAM dezanA Ape che, paNa bhagavAnanI vANImAM evo viziSTa atizaya hoya che ke jenA prabhAve 5ramAtmAnI dezanA darekane potapotAnI bhASAmAM samajAya che. devone devonI bhASAmAM, pazupaMkhIne temanI potapotAnI bhASAmAM, mAnavane mAnavanI bhASAmAM samajAya che. vaLI te vANI pAMtrIRRguNothI sahita hoya che. (3) pUjAtizaya : paramapitA paramAtmAnuM puNya eTaluM badhuM lokottarakakSAnuM hoya che ke temanI pUjA karavA mATe mAnavo, rAjAo, cakravartIo, devo, devendro vagere talasatAM hoya che. devo samavasaraNanI racanA kare che. ogaNIsa prakAranA atizayo UbhA kare che. paramAtmA cAle tyAre temanA paga mUkavA sonAnA nava kamaLo race che. pakSIo pradakSiNA ApIne AgaLa vadhe che, kAMTA uMdhA vaLe che. vRkSo nIcA name che. pavana anukULa vAya che. chae Rtuo samakALe phaLe che. A rIte paramAtmAne sau koI pUje che. (4) apAyA-pagamAtizaya H apAya-takalIpha, muzkelI, kaSTa vagere. apagama=dUra thavuM te. paramAtmA jyAM vicaratAM hoya tyAM savAso yojana'sudhImAM koIne paNa mArI-marakI-roga-upadrava, dukALa, ativRSTi vagerenI takalIpho AvatI nathI. je rogAdi thayA hoya te maTI jAya che. cha mahInA sudhI navA rogo dhatAM nathI. A cAra atizayo ane ATha prAtihAryo maLIne arihaMta bhagavaMtanA Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 sUtronA rahasyo bAra guNo thAya che. A bAra guNono vistAra karIe to paramAtmAnA 34 atizayo paNa thAya che, je samavAyAMga sUtra nAmanA ApaNA AgamazAstramAM jaNAvyA che. arihaMta paramAtmAnA cotrIza atizayo kayA kayA che ? ja. janmathI cAra, karmanA kSayathI agiyAra ane devanA ogaNIsa maLIne kula 34 atizaya gaNAya che. janmathI cAra atizaya : arihaMta prabhune janmanI sAthe ja utpanna thayelA cAra atizayo hoya che ? (1) tIrthaMkaraprabhunuM zarIra roga, parasevo ane mela vagaranuM hoya che tathA adbhuta rUpavALuM hoya che. (2) prabhuno zvAsocchavAsa kamaLa jevo sugaMdhI hoya che. (3) prabhunA mAMsa ane lohI gAyanA dUdha jevA sapheda hoya che. (4) prabhunA AhAra jamavAnI kriyA) tathA nihAra (zaucakriyA) bIjA loko AMkhethI joI zakatA nathI. karmanA kSayathI agiyAra atizaya arihaMta prabhune jJAnAvaraNIya vagere karmono - kSaya thaI gayo hovAthI nIce pramANe agiyAra atizayo utpanna thayA hoya che : (1) devo samavasaraNa race che, je eka yojanAnuM hoya che. jemAM karoDo devatA vagere samAI zake che. (2) prabhunI vANI arthagaMbhIra hoya che. vaLI eka yojana sudhI saMbhaLAya che. tene devo, manuSyo ane tiryaMco (pazu-pakSI vagere) potapotAnI bhASAmAM samajI zake che. prabhunI AsapAsanA 125 yojana=pa00 gAumAM koIne roga vagere thAya nahi. (4) janma-jAta vairI prANIo (uMdara-bilADI jevA) parasparanA vairane bhUlI jAya che. (5) uMdara-tIDa vagereno upadrava thato nathI. (6) mArI plega-kole) thAya nahi, (7) ativRSTi (hada uparAMtano varasAda) thAya nahi. (8) anAvRSTi (jarAye varasAda na paDavo) thAya nahi. (9) dukALa (anna-pANI saMpUrNa na maLavA) thAya nahi. (10) rAjAnA potAnA rAjamAM AMtarika baLavo agara zatru rAjA dvArA yuddha thAya nahi. (11) prabhunA mastakanI pAchaLa dedIpyamAna bhAmaMDala' hoya. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo devoe karelA ogaNIsa atizayaH (1) tIrthaMkaradevanI upara AkAzamAM dedIpyamAna dharmacakra cAle che. (2) AkAzamAM baMne bAju sapheda cAmaro cAle che. (3) AkAzamAM pAdapITha sAthe ujavaLa siMhAsana cAle che. (4) bhagavAnA mastaka upara traNa chatro hoya che. (5) AkAzamAM ratnamaya hajAra yojana UMco dharmadhvaja bhagavAnanI AgaLa AgaLa cAle che. (6) bhagavAna sonAnA nava kamaLo upara cAle che. (7) cAMdI, sonuM ane ratnothI banAvelA traNa gaDhovALuM samavasaraNa devo banAve che. jyAre dezanA ApatA hoya tyAre pUrvadizA sanmukha bhagavAna jAte bese che ane bAkInI traNe dizAmAM devo, jANe asalI prabhu ja lAge tevA prabhunA abhuta rUpane vikrvAne (banAvIne sthApe che. (9) bhagavAnanI UMcAIthI bAra gaNuM, azokavRkSa (caityavRkSa sahita) race che. (10) devo dvArA dubhi vAge che. (11) bhagavAnane dADhI-mUchanA vALa vadhatA nathI. (12) jaghanyathI ochAmAM ochA eka karoDa devo sAthe che. (13) mArgamAM rahelA kAMTAo UMdhA thaI jAya che. (14) vRkSo DALIo jhukAvIne namana kare che. (15) (saMvartaka jAtinA) anukULa pavana vAya che. (16) paMkhIo pradakSiNA Ape che. (17) saghaLI Rtuo anukuLa ane manohara bane che. (18) sugaMdhI jaLanI vRSTi kare che. (19) chae RtunA paMcaraMgI divya phUlonI vRSTi (varasAda) kare che. comAsI caudasanA devavaMdanamAM AvatAM stavanomAM A cotrIza atizaya suMdara rIte samajAvAyA che. pra. arihaMta paramAtmAno viziSTa guNa kayo? arihaMta paramAtmAno viziSTa guNa che mArgopadezakatA. vizvanA jIvone AtmakalyANano sAco mArga teo upadeze che. te mATe teo jinazAsananI sthApanA kare che. tenuM saMcAlana karavA sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvakA rUpa zramaNapradhAna caturvidha saMgha sthApe che. jinazAsana rUpI tIrthanI sthApanA karatA hovAthI teo tIrthaMkara paNa kahevAya che. saMsAra rUpI samudramAM DUbatA ApaNA jevA jIvone tAravA mATe paramAtmA A jinazAsana nAmanuM nAvaDuM taratuM mUke che, jenA prabhAve Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo aneka AtmAo mokSamAM pahoMcI sAcA sukhanA svAmI bane che. Ama paramAtmA jinazAsana rUpI sAco mArga upadezatA hovAthI mArgopadezakatA temano viziSTa guNa che. zenA prabhAve te arihaMta paramAtmA bane che ? ja. pUrvanA trIjA bhavamAM temanA romaromamAM vizvana sarva jIvone sarva duHkho, sarva pApo ane sarva vAsanAomAMthI mukta karavAnI tIvratama bhAvanA uchaLatI hoya che. vIse sthAnaka ke temAMnA koI eka sthAnakanI ArAdhanA karatI vakhate A bhAvanA eTalI badhI uchaLe che ke jenA prabhAve teo tIrthakara nAmakarma bAMdhe che. pachI deva ke nArakano bhava karIne tIrthakara tarIke chello bhava zarU thAya che, jemAM A tIrthakara nAmakarmano udaya thatAM, teo jinazAsana rUpI tIrthanI sthApanA kare che. Ama, temanAmAM rahelo karUNAguNa jayAre TocakakSAe pahoMce che, tyAre tIrthaMkarapaNuM nakkI thAya che. mATe tamAma tIrthaMkaronI mAtA karaNA che, ema kahI zakAya. - arihaMta paramAtmAnI karUNA eTalI badhI joradAra hoya che ke jenA kAraNe chellA bhavamAM temanA zarIramAM lohI ane mAMsano varNa gAyanA dUdha jevo sapheda hoya che. jema mAtAne potAnA bALaka pratye apAra vAtsalya hovAthI stanamAM dUdha bharAya che, tema paramAtmAne vizvanA tamAma jIvo pratye vAtsalya hovAthI, zarIranA mAtra koI eka aMgamAM ja nahi paNa samagra zarIramAM jANe ke lohInI jagyAe dUdha vahe che ! arihaMta paramAtmAmAM rahelA A apUrva vAtsalyane sUcavavA arihaMta paramAtmAno varNa sapheda gaNAya che. siddha bhagavaMta kone kahevAya che? ja. cAra ghAtI ane cAra aghAtI maLIne, jJAnAvaraNIyAdi AThe ATha karmono jemaNe saMpUrNa nAza karyo hoya, rAga-dveSa-viSaya-kaSAya vagere doSothI jeo sadA mATe mukta banyA hoya, janma-jIvana-maraNanI ghaTamALamAMthI have jemaNe kyAreya pasAra thavAnuM na hoya, koIpaNa prakAranA duHkho jemanI upara humalo kadI karI zake tema na hoya, AtmAnuM zuddha svarUpa jemaNe pragaTa karyuM hoya, siddhazIlA (mokSa)mAM birAjamAna thaIne sadA AtmaramaNatAmAM lIna hoya, vItarAgadazA ane kevaLajJAna jemaNe prApta karyuM hoya teo siddhabhagavaMta kahevAya. siddhabhagavaMto anaMtAguNonA svAmI che, chatAM temanA mukhya ATha guNo vizeSa pracalita che. siddhabhagavaMtonA ATha guNo kayA kayA che? ja. ATha karmono nAza karavAthI temane nIce pramANe ATha viziSTa guNo prApta thayA hoya che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo (1) jJAnAvaraNIya karmano nAza karavAthI ...... anaMtajJAna (2) darzanAvaraNIya karmano nAza karavAthI anaMtadarzana (3) vedanIyakarmano nAza karavAthI ................ avyAbAdha sukha (4) mohanIya karmano nAza karavAthI.............. vItarAgatA (5) AyuSyakarmano nAza karavAthI ......... akSayasthiti (6) nAmakarmano nAza karavAthI ...... .. arUpIpaNuM (7) gotrakarmano nAza karavAthI . ............................ agurulaghu (8) aMtarAyakarmano nAza karavAthI anaMtavIrya (zakti) pra. arihaMta bhagavAna ane siddha bhagavAnamAM zuM taphAvata? (1) arihaMta bhagavAne cAra ghAtI karmono ja nAza karyo hoya che, jyAre siddhabhagavaMtoe cAra ghAtI ane cAra aghAtI, ema AThe karmano nAza karyo hoya che. (2) arihaMta bhagavaMta A vizvamAM bhavya jIvone upadeza ApatA vicaratA hoya che, jyAre siddha bhagavaMto mokSamAM birAjamAna hoya che. (3) arihaMta bhagavaMtonA 12 viziSTa guNo gaNAya che, jayAre siddha bhagavaMtonA ATha viziSTa guNo gaNAya che. (4) arihaMta bhagavAna zarIravALA hoya che jyAre siddha bhagavaMto zarIra vinAnA hoya che. (5) arihaMta bhagavaMto AyuSya pUrNa thatAM siddha bhagavaMta bane ja che, paNa tamAma siddha bhagavaMto pUrve arihaMta hoya ja tevuM nathI. pUrve teo sAmAnya kevalajJAnI mahAtmA paNa hoI zake che. (6) arihaMta bhagavaMtomAM zAsananI sthApanA karavAnI viziSTa puNyAI hoya che jyAre siddha bhagavaMtomAM pUrve tevI puNyAI hoya ja tevo niyama nathI. (7) vizvanA sarvajIvo pratye apAra vAtsalya vahetuM hovAthI arihaMta bhagavaMtono varNa sapheda che, jyAre AThe karmone bALIne bhasmIbhUta karyA hovAthI siddhabhagavaMtono varNa lAla che. pra. arihato je pachIthI siddhabhagavaMta banatA hoya to siddhabhagavaMto pachIthI zuM bane? ja. siddhabhagavaMto sadA mATe mokSamAM ja rahe. siddhabhagavaMtone kama hotA nathI, tethI temane janma levAna nahi, zarIra dhAraNa karavAnuM nahi. hameza mATe teoe sukhasukhane sukhamAM ja rahevAnuM. saMsAramAM teoe kadI pharI janma paNa levAno nahi. mATe ApaNe paNa siddhabhagavaMta banavuM joIe. te mATe sarva siddhabhagavaMtone "namo siddhANaM' kahIne namaskAra karavA joIe. pra. arihaMta bhagavAna ane siddha bhagavAnane samajavA mATe koI draSTAMta che? ja. hA ! zAstramAM khuba ja suMdara dRSTAMta dvArA arihaMta bhagavaMta tathA siddha bhagavaMtanI oLakhANa Ape che. eka moTo samudra ghughavATa karI rahyuM che. aMdara taraMgo uchaLI rahyAM che. A samudrane pAra karavA mATe musApharo sTImaramAM beThAM che. sTImarano kepTana te Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo sTImarane yogya sthaLa tarapha laI jaI rahyo che. paNa tenI najara rAtrInA samaye satata dhruvanA tArA tarapha jAya che. kAraNake dhruvanA tArA vinA te kepTanane dizAnuM jJAna kevI rIte thAya ? dhruvanA tArAne nihALavA dvArA dizAnuM sAcuM jJAna karato kepTana TUMka samayamAM musApharone Icchita sthAne pahoMcADe che. A saMsAra te moTo samudra che. ane bhavya jIvo che musApharo. temaNe pahoMcavuM che mokSanagaramAM. saMsAra samudra pAra karAvIne mokSanagaramAM pahoMcADanArI sTImara e bIjuM koI nahi paNa jinazAsana che. jinazAsana rUpI sTImaramAM besIne saMsAra samudra, pAra karIne ApaNe mokSanagaramAM pahoMcavuM to che, paNa ApaNane pahoMcADanAra kaptAna to joIze ne ?te kaptAna che arihaMta bhagavaMto. ane te arihaMtabhagavaMto rUpI kaptAnane dizA sUcana karanAra pUvanA tArA jevA che siddhabhagavaMto. Ama, arihaMtabhagavaMto. zAsananI sthApanA karIne ApaNane mokSa tarapha laI jAya che, jyAre siddhabhagavaMto ApaNane niraMtara mokSa rUpI sthAnanuM jANe ke dizA sUcana ApyA ja kare che ke "he bhavya jIvo ! tamAre A mokSa tarapha AvavAnuM che. pra. siddhabhagavaMta koNa banI zake ? ja. manuSyagatine prApta karelo mAnava jo sAdhanA dvArA rAga-dveSa vagere AMtarazatruono nAza karI de, AThe ATha karmono khurado bolAvI de, to te AtmA te ja bhAvamAM mokSamAM jaI zake che. siddhabhagavaMta banI zake che. manuSyagati sivAyanI bAkInI traNa gatimAMthI sIdhA mokSe jaI zakAtuM nathI. keTalAka AtmAo pahelA cAra ghAtakarmo khapAvIne kevaLajJAnI bane che. bhavyajIvone upadeza ApatA A duniyAmAM vicare che. te vakhate teo jina ke kevalI tarIke oLakhAya che. pachI bAkInA cAra aghAtI karmone paNa khapAvIne mokSamAM jAya che, te vakhate teo siddha bhagavAna kahevAya che. jyAre gajasukumAlamuni aMdhakamuni vagere AtmAo cAra ghAtaka khapAvIne, kevaLajJAnI banIne tarata ja AyuSya pUrNa thatAM bAkInA aghAtI karmono nAza karIne tarata ja mokSe jAya che. teo aMtakRta kevalI tarIke oLakhAya che. pra. siddhabhagavaMtane mokSamAM sukha hoya ke nahi? ja. mokSamAM to sadA mATe sukha-sukhane sukha ja hoya. te sukha ApaNA saMsAranA sukha jevuM nahi paNa tenAthI anaMtagaNuM caDiyAtuM sukha hoya. saMsAranA sukhane to sukha kahevAya ja zI rIte ? saMsAranA je kAMI sukho gaNAtA hoya te tamAma vinAzI che. kAyama TakatA nathI. vaLI duHkhonI bheLaseLavALA che. moTA duHkhone lAvanArA che. sAmagrIne AdhIna che. je kAyama TakavAnA na hoya paNa nAza ja pAmavAnA hoya tevA vinAzI sukha meLavavAno zo artha? Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 15 kharekhara to kAyama TakanAruM avinAzI, duHkhonA bheLaseLa vinAnuM, moTA duHkhone nahi lAvanAruM svAdhIna sukha je hoya te ja prApta karavAnI jhaMkhanA rAkhavAmAM buddhimattA che. tevuM sukha to mAtra mokSamAM ja hoya. siddha bhagavaMtone ja hoya. AvA kAyamI TakanArA, kyAreya nAza nahi pAmanArA. svAdhIna, zAzvata sukhane meLavavA siddhabhagavaMta banavAno puruSArtha Adaravo joIe. siddha bhagavaMto pote avinAzI (nAza na pAme tevA) che ane temanuM sukha paNa avinAzI che; mATe siddhabhagavaMtano viziSTa guNa che avinAzIpaNuM. pra. ApaNA derAsaramAM arihaMtabhagavaMta hoya ke siddhabhagavaMta hoya ? ja. ApaNA derAsaramAM arihaMta ane siddha: baMne bhagavaMtanI pratimA hoI zake che. aSTa prAtihArya sahita mahAvIrasvAmI bhagavAna birAjamAna hoya to te arihaMta avasthAnA mahAvIra bhagavAna kahevAya. aSTaprAtihArya rahita siddhAvasthA jaNAvatI mahAvIrasvAmInI pratimA hoya to te mokSamAM pahoMcI gayelA siddhAvasthAnA mahAvIrasvAmI bhagavAna gaNAya. ApaNA derAsara upara arihaMta ane siddhane sUcavatI lAla-sapheda raMganI dhajA hoya che, paNa temAM ya mULanAyaka bhagavAna jo arihaMtAvasthAmAM hoya to be bAju lAla ane vacce sapheda raMga hoya che tathA mULanAyaka bhagavAna jo siddhAvasthAmAM hoya to dhajAmAM be bAju sapheda ane vacce lAlaraMga hoya che. arihaMta ane siddha sivAya bIjA koI paramAtmA che ja nahi; tethI te sivAyanA raMganI dhajA derAsara upara lagADAtI nathI. arihaMta ane siddha sivAya bIjA koI paramAtmA na hoya to AcArya bhagavaMtane namaskAra zA mATe karAya che? ja. arihaMta paramAtmAnA upadeza anusAra sAdhujIvana svIkArIne jeo UMco. sadAcAra pALe che ane bIjA pAse paLAve che, te AcAryabhagavaMtone namaskAra karavAmAM Avyo che. teo bhagavAna nathI paNa bhagavAna banavAnI sAdhanA kare che. vaLI bhagavAnanI gerahAjarImAM jinazAsananuM teo saMcAlana kare che. paramAtmAno upadeza vizvanA jIvone ApIne temane sAcA mArge lAve che. vairAgyabharapUra teo aneka jIvone A saMsArathI vairAgI banAvIne sAdhujIvana sudhI pahoMcADe che. aneka zAstrono abhyAsa karIne teo prakAMDa paMDita banelA hoya che. 36 guNonA teo svAmI hoya che. arihaMta paramAtmA rAjA jevA che to AcAryabhagavaMto rAjaputra jevA che. rAjAnI gerahAjarImAM rAjaputra rAjA gaNAya che, tema arihaMta paramAtmAnI gerahAjarImAM AcAryabhagavaMto paNa arihaMta jevA mahAna gaNAya che. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo jinazAsananI sevA karavA sAthe aneka bAhya AkramaNothI jinazAsananI avasare rakSA karavAnI javAbadArI paNa temaNe adA karavAnI hoya che. AcAryabhagavaMto sUrya samAna tejasvI hovAthI temano varNa pILo che. temanA 36 guNonuM varNana paMciMdiyasUtramAM Avaze. pra. AcAryabhagavaMtano viziSTaguNa kayo che ? ja. AcArya bhagavaMtano viziSTa guNa che AcAra. teo AcAranA bhaMDAra hoya che. svayaM UMcA AcAro pALe che ane anekone UMcA AcAro pALavAnI preraNA kare che. upAdhyAya bhagavaMtone namaskAra zA mATe karavAno ? 16 pra. ja. upAdhyAya bhagavaMto paNa saMsArathI verAgya pAmIne dIkSita banelA sAdhu che. paNa teo jinazAsananA dharmazAstro bhaNIne bIjA sAdhuone sarasa rIte bhaNAvavAnI AvaDatavALA hoya che. zAstro svayaM bhaNavA ane bIjAne satata bhaNAvavA, te temanuM mukhya kArya che. vaLI AcAryabhagavaMta upadeza ApIne, vairAgya pamADIne, jemane sAdhu banAve che; temane sAdhupaNAmAM sthira karavAnuM, majabUta banAvavAnuM, ullasita karavAnuM, sAcA sAdhu banAvavAnuM kArya A upAdhyAyabhagavaMto kare che. AcArya bhagavaMta jo pitA jevA che, to upAdhyAyabhagavaMto mAtA jevA che. teo mAnI jema ziSyonI kALajI kare che. kyAreka vahAlathI to kyAreka kaDakAIthI, kyAreka ghAMTo pADIne to kyAreka premALa zabdo bolIne teo sAdhuone saMyamamAM lIna rAkhe che. nAnuM bALaka bhUla kare to jema mA tene samajAve che, paTAve che, na mAne to dhamakAve che ane to ya na mAne to kyAreka lApho paNa mArI de che, tema chatAMya dareka avasthAmAM mAnA hRdayamAM to bALaka pratye apAra prema-vAtsalya ja hoya che, bALakanA hitano ja vicAra hoya che; tema upAdhyAya bhagavaMto paNa satata sAdhuonuM hita vicAre che. sAdhuonA zarIranI, mananI ane vizeSa karIne to temanA AtmAnA hitanI kALajI karatA hoya che. koI sAdhunI bhUla thAya to mAnI jema upAdhyAyabhagavaMta paNa tene samajAve, paTAve, kyAreka dhamakAve, chatAM ya jo koI sAdhu na mAne to tamAco mAravAnI paNa upAdhyAya bhagavaMtone sattA hoya che. tema karavA chatAMya A dareka avasthAmAM temanA hRdayamAM to sAdhu pratye apAra premavAtsalya ja hoya che. sAdhunuM kalyANa ka2vAnI bhAvanA hoya che. mATe teo sAdhunI sAcI mAtA (bhAvamAtA) gaNAya che. unALAnA baLabaLatA bapore tarasyo, dhAkelo ne garamIthI kaMTALelo mANasa jema vaDalAnI chAyAM maLatA 'hAzaM' anubhave tema doSothI trAselA sAdhuo upAdhyAyabhagavaMta rUpI vaDalAnI chAyAM meLavIne 'hAza' anubhave che. tethI temano varNa paNa 'hAza' karAvanArA vaDalAnA jevo lIlo che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 17 pra. upAdhyAya bhagavaMtonA guNo keTalA che ? kevI rIte ? ja. upAdhyAya bhagavaMtonA 25 guNo pracalita che. gAdhara bhagavaMtoe racelI dvAdazAMgImAMthI 11 aMga vidyamAna che. tathA bAre aMga sAthe saMbaMdhita bAra upAMga paNa hAla vidyamAna che. A 11 aMga + 12 upAMga == 23 zAstrone teo bhaNe che ne bhaNAve che, te temanA 23 guNomAM (24) caraNasittarI ane (25) karaNasittarInuM teo je pAlana kare che; te be umeratAM upAdhyAya bhagavaMtanA 25 guNo thAya che. pra. upAdhyAya bhagavaMtano viziSTaguNa kayo ? ja. upAdhyAya bhagavaMto pote uttama prakAranA vinayaguNanA bhaMDAra che ane sAdhuone paNa evA ja vinayaguNathI zobhatA banAve che. mATe upAdhyAya bhagavaMtano viziSTa guNa vinaya che. pra. sAdhu bhagavaMtone namaskAra zA mATe karavAno che ? ja. lADI, vADI, gADI, bAga, baMgalA vagere samagra saMsArano tyAga karIne teo sAdhu banyA che. mAtA-pitA vagere svajano pratyenI mamatA paNa temaNe tyAgI che. kaMcana ke kAmInIno sparza karavAnI paNa temanI taiyArI nathI. aDhAre varaNanI jarUra paDe tevI svAzrayI jIvanapaddhati temaNe apanAvI che. khullA page cAlIne gAmogAma vicare che. dara cha mahine vALano loca karAve che. AtmAmAM vaLagelA karmo ane doSone khatama karavA paramAtmAe batADelI sAdhanA satata kare che. uttamakakSAnuM brahmacarya pALe che. AvA tyAgI, vairAgI, saMyamI sAdhu bhagavaMtane namaskAra karavAnI kone icchA na thAya ? je sahana kare te sAdhu, sAdhubhagavaMto pRthvInI jema badhuM sahana kare che. kaSTo, takalIpho, musIbatone hasate mukhaDe vadhAve che. are ! sAme cAlIne kaSTone AmaMtraNa Ape che. je sAdhe te sAdhu. teo mokSamArganI sAdhanA kare che. te mATe samagrajIvana daramyAna arihaMta paramAtmAnI AjJA mastake caDhAve che. sarva pApavyApArono tyAga kare che. bhUlathI paNa pApa thaI jAya to tenuM duHkhAtA dIle zuddha prAyazcitta kare che. mokSa pAmavAnI tIvra laganavALA hoya che, A vizvamAM UMcAmAM UMcI koTIno je sadAcAra che, te pAMca mahAvrato rUpa sadAcArane teo AtmasAta kare che. je sahAya kare te sAdhu. potAnI sAthe rahelA sarva sAdhuone sahAya karavA te talapApaDa hoya che. saMyama suMdara pALe to che, paNa sAthe sAthe bIjA sAdhuone suMdara saMyama paLAvavAmAM satata sahAyaka bane che. sAdhubhagavatono viziSTa guNa sahAyakatA che. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo AvA umadA guNovALA sAdhubhagavaMtone namaskAra karavAthI temanA jevA guNo jIvanamAM pragaTe che. mATe temane bhAvathI namaskAra avazya karavA joIe. pra. sAdhu bhagavaMtano varNa kayo che? ja. sAdhu bhagavaMto sAdhanA karIne, sahana karIne, sahAya karIne AtmAne coTelA kALADIbAMga karmone bahAra kADhe che. mATe temano varNa zyAma kALo che. pra. sAdhubhagavaMtanA keTalA guNI pracalita che? kevI rIte? ja. sAdhu bhagavaMtanA ra7 guNo pracalita che. te A pramANe : (1 thI 5) pAMca mahAvrata (6) rAtrIbhojanaviramaNa (tyAgavrata (7 thI 12) pRthvIkAya, apUkAya. teukAya. vAyukAya, vanaspatikAya ane trasakAyanI rakSA karavI. (13 thI 17) pAMca indriyone niyaMtraNamAM rAkhavI. (18) lobhanigraha (19) kSamA (20) bhAvavizuddhi 21) paDilehaNa vagere kriyAmAM vizuddhi (22) saMyamayogonuM pAlana (23 thI 25) azubha-mana-vacana-kAyAno nirodha (26) ThaMDI-garamI vagere pariSaho sahavA tathA (27) maraNAMta upasargo sahana karavA. pra. pAMca mahAvrato kayA kayA che? ja. (1) jagatanA koipaNa jIvane kyAreya mAravo-pIDavo ke haNavo nahi. koI prakArano trAsa Apavo nahi. are ! AvuM karavAno vicAra paNa nahi karavo. bIjA pAse AvuM badhuM karAvavuM paNa nahi ane AvuM ke je loko karatAM hoya ene manathI paNa sArA mAnavA nahi. A mahAvratane zAstrIya bhASAmAM sarvadhA prANAtipAta viramaNa mahAvrata kahevAya che. (2) kyAreya jUThuM bolavuM nahi. bIjA pAse jUThuM bolAvavuM nahi. re ! jUThuM bolavAno vicAra paNa karavo nahi ane bIjA jUThuM bolanArAone manathI paNa sArA mAnavA nahi. AnuM nAma "asatya-tyAga'. A mahAvratane zAstrIyabhASAmAM sarvathA mRSAvAda viramaNa mahAvrata kahevAya che. (3) kyAreya corI karavI nahi. bIjA pAse corI karAvavI nahi ane bIjAo corI karatA hoya tene sArA paNa mAnavA nahi. AnuM nAma "corI-tyAga'. A mahAvratane zAstrIya bhASAmAM sarvathA adattAdAna viramaNa mahAvrata kahevAya che. (4) komaLa, suMdara. mulAyama vastuone aDavAnI, suMdara majAnI svAdiSTa vAnagIo khAvAnI, sarasa sugaMdhIdAra phUlo vagere sUcavAnI, sarasa rUpALA padArtho jovAnI ane mIThA madhurAM, kAnane game tevA saMgIta vagere sAMbhaLavAnI, AvI AvI je aneka vAsanAo che tene choDI devI, bIjAo pAse AvuM badhuM karAvavuM nahi ane je bIjAo AvuM badhuM kare che tene sAruM mAnavuM nahi. AnuM nAma brahmacarya. (A mahAvratane zAstrIya bhaMpAmAM sarvathA maithuna viramaNa mahAvrata kahevAya che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 sUtronA rahasyo (5) paisA, dolata, makAna, kuTuMba, saMsArI mAtA-pitA vagere saghaLuM choDI devuM. bIjAo pAse paNa paisA-dolata vagere rakhAvavA nahi ane je koI paiso, dolata, makAna vagereno parigraha kare che tene sAruM mAnavuM nahi. AnuM nAma 'parigraha tyAga A mahAvratane zAstrIya bhASAmAM sarvathA parigraha viramaNa mahAvrata kahevAya che. pra. navakAranA A pAMcamA padamAM 'loe' zabdanI zI jarUra che ? ja. manuSyonI utpatti mAtra aDhI dvIpamAM ja thatI hovAthI sAdhuonuM nivAsasthAna aDhI dvIpa pramANa lokamAM ja che. te jaNAvavA 'loe' pada mUkAyela che. tethI teno artha : 'aDhI dvIpamAM rahelA sarva sAdhubhagavaMtane namaskAra thAo thAya che. 'savva' padanI zI jarUra che ? pra. ja. (1) 'loe' zabdathI aDhIdvIpa (je 900 yojana pramANa UMcAImAM, aogrAmanI apekSAe 1000 yojana pramANa UMDAImAM ane 45 lAkha yojana pramANa tIn vistAramAM che) samajAya che. tethI jo 'savva' pada na hoya to 'loe' pada hovAnA kAraNe mAtra aDhIdvIpamAM rahelA sAdhuone ja namaskAra thAya paNa aDhIdvIpa bahA2 meruparvatanA paMDukavanamAM ke naMdIzvarAdi dvIpamAM je labdhidhArI sAdhuo gayA hoya temane namaskAra na thaI zake. teo paNa sAdhu to che ja. tethI temane paNa namaskAra karavA 'savva' pada che. tethI have teno artha 'lokamAM jyAM jyAM je je sAdhuo hoya te tamAmane namaskAra thAo.' evo thayo. (2) vaLI jeo kevaLajJAna pAmyA che paNa arihaMta ke siddha nathI, tevA sAmAnya kevalIbhagavaMtane paNa koI padathI namaskAra dhato nathI. temane paNa namaskAra karavA mATe A 'savva` pada che. tethI kevalI, jinakalpI, parihAravizuddhikalpika, pratyekabuddha vagere tamAma prakAranA sarva sAdhuone namaskAra thaze. (3) sarvI=sArvasarvajJabhagavaMta saMbaMdhI, AthI have 'lokamAM rahelA sarvajJa bhagavaMta saMbaMdhI sAdhuone namaskAra thAo.' artha thavAthI tamAma sugurune vaMdana thaI zakaze. bAvA, saMnyAsI, phakIra vagerene namaskAra nahi thAya. pra. arihaMta bhagavAne cAra karmano ja nAza karyo che. haju saMsAramAM che. mokSamAM pahoMcavAnuM bAkI che. jyAre siddhabhagavaMtoe to AThe karmono nAza karyo che. mokSamAM pahoMcI gayA che. to pahelA siddhabhagavAnane namaskAra karIne pachI ja arihaMta bhagavAnane namaskAra karavo joIe ne ? ja. ApaNe siddhabhagavaMtane paNa arihaMtAdinA upadezathI ja jANIe chIe ne ? vaLI juo ! arihaMta ja tIrthanI pravarttanA kare che. ane upadeza ApIne ghaNA jIvone tAre che. eTaluM ja nahi, paraMtu siddha paNa zrI arihaMtanA upadezathI ja cAritra aMgIkAra karIne karmarahita thaI siddhipaNuM pAme che. mATe zrI arihaMta bhagavAnane Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo prathama namaskAra karAya che. Ama, sauthI vadhu upakAra arihaMta paramAtmAono hovAthI prathama namaskAra temane karAya che. pra. arihaMta bhagavAnanI gerahAjarImAM hAla ApaNane arihaMta bhagavAnanI oLakhANa paNa AcArya-upAdhyAya ke sAdhu karAve che. tethI arihaMta karatAM ya vadhAre upakArI teo kahevAya, to upakAranI draSTie arihaMta karatAM ya pahelAM temane namaskAra kema nahi? AcAryAdi paNa arihaMta bhagavAnanA upadeza anusAra ja upadeza Ape che, paNa potAnI svataMtratAthI nahi. Ama AcAryAdinA mULamAM paNa arihaMto ja che. tethI pahelA arihaMtane namaskAra karAya che. vaLI, arihaMta rAjA samAna che ane AcAryAdi tenI parSadA (sabhA) samAna che. rAjAne namaskAra karyA pachI ja sabhAne namaskAra thAya paNa sabhAne namaskAra karIne rAjAne nahi ! tethI sabhA samAna AcAryAdine namaskAra karatA pahelA rAjA samAna arihaMtAdine namaskAra karavo yogya ja che. pra. paMca parameSThionA kula keTalA guNa che ? ja. arihaMta bhagavaMtanA guNa 12, siddhanA 8, AcAryanA 36, upAdhyAyanA 25 ane sAdhunA 27; Ano kula saravALo 108 thAya. AthI paMca parameSThionA guNa 108 thAya che. pra. pAMce parameSThIonA guNo yAda rAkhavA mATe zuM karavuM ? ja. nIcenuM caityavaMdana gokhavAthI pAMca parameSThInA 108 guNo yAda paNa raheze ane derAsaramAM bolavAmAM paNa upayogI thaze. bAra guNa arihaMta deva, praNamIje bhAve, siddha ATha guNa samaratA, duHkha dohaga jAve...1 AcAraja guNa chatrIsa, pacavIsa uvajajhAya, sattAvIsa guNa sAdhunA, japatAM zIvasukha thAya...2 aSTotara zata guNa maLIe, ema samaro navakAra, dhIra vimala paMDita taNo, naya praName nita sAra...3 pra. pAMca parameSThiIbhagavaMtone pAMca padothI namaskAra to thaI gayo. have chaThThA padamAM konI vAta che ? ja. jaina zAsanamAM tattvatrayI ane ratnatrayInuM ghaNuM mahattva che. tattvatrayImAM (1) sudeva (2) suguru ane (3) sudharmano samAveza thAya che, jyAre ratnatrayImAM (1) samyaggadarzana (2) samyagUjJAna ane (3) samyagU cAritrano samAveza thAya che. navakAranA prathama be pada vaDa je arihaMta ane siddha bhagavaMtone namaskAra karAyo. teo sudeva kahevAya. trIjA, cothA ane pAMcamA pada vaDe je AcArya, upAdhyAya Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 sUtronA rahasyo ane sAdhu bhagavaMtane namaskAra karAyo; teo suguru kahevAya. chaThThA padamAM namaskAra karavA rUpa sudharmanI vAta Ave che. pra. sudharma tarIke namaskAranI ja vAta kema ? lalitavistarA nAmanA graMthamAM pUjyapAda sUripurandara, 1444 graMthanA racayitA haribhadrasUrijI jaNAve che ke dharma prata mUttabhUta vandranAM dharma rUpI vRkSanuM mULa che vaMdanA=namaskAra. A vizvanA sarvadharmomAM sarvotkRSTa dharma hoya to te che vinaya, namaskAra, praNAma, vaMdanA. jenA jIvanamAM A namaskAra rUpa dharma Avyo. tenA jIvanamAM tamAme tamAma dharmo AvyA vinA na rahe. jenA jIvanamAM namaskAradharma na Ave tenA jIvanamAM AvelA badhA dharmo kadAca cAlyA gayA vinA na rahe ! ApaNA AtmAno vikAsa thato aTakAvanAra koIpaNa doSa hoya to te ahaMkAra che. ahaMkAra sarvadoSono rAjA che. ahaMkAra potAnI sAthe aneka doSonuM sainya laIne Ave che. jenAmAM ahaMkAra haze tenAmAM krodha, IrSA, niMdA acUka jovA maLaze, tenA AtmAne adha:patana tarapha dorI jatAM haze. pelA bAhubalIjI! eka varSa sudhI jhADanI jema UbhA rahyA. dhyAnamAM lIna banyA. chatAM kevaLajJAna na maLyuM. huM moTo thaIne nAnA bhAIne kema vaMdana karuM ? evo ahaMkAra naDato hato. jayAM te ahaMkArane temaNe dUra karyo, namaskAra karavAnuM nakkI karyuM, te mATe paga upADyo. tenI sAthe tyAM ja kevaLajJAna thaI gayuM. kalpanA karo ke nAnAzA ahaMkAranI paNa kevI jabaradasta tAkAta ke kevaLajJAnane AMTA mAravA de, paNa pragaTa thavA na de ! ahaMkAra ApaNA koIpaNa dharmane sAco dharma banavA deto nathI. jo ApaNe sAco dharma karavo hoya to ahaMkArano tyAga karI devo joIe. A meM karyuM, meM ATaluM dAna ApyuM. meM ATalo tapa karyo, vageremAM raheluM abhimAna te tapa-japadAnanA dharmane saLagAvI nAkhe che. A ahaMkArane khalAsa karavAnuM kAma kare che namaskArabhAva. je name che, tenAmAM ahaMkAra TakI zakato nathI. tethI ahaMkAranuM visarjana karavA paMca parameSThi bhagavaMtone vAraMvAra namaskAra karavo joIe. AtmAne paramAtmA banato aTakAvanAra jo ahaMkAra hoya to te keTalo bhayaMkara doSa gaNAya ! AvA bhayaMkaradoSane je jamInadosta karavAnI tAkAta dharAve che. te namaskAra keTalo mahAna dharma gaNAya ! AvA mahAna namaskAradharmanI vAta navakAranA chaThThA padamAM jaNAvAI che. pra. namaskAra karavAthI zuM zuM lAbha thAya ? ja. paMca parameSThI bhagavaMtone karelo namaskAra sarva pApono nAza karI de che. pApanI kriyAo jema pApa che. tema pApanI kriyAo karAvanAra rAga-dveSa Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo vagere durguNo paNa pApa che. managamatAM padArtho pratye rAga karavo, prema karavo te pApa ane aNagamatAM padArtho pratye dveSa, tiraskAra ke gusso karavo te ya pApa. A saMsAramAM badhA tophAno rAga ane dveSanA che. jo rAga ane dveSanI nAbUdI thai jAya to kyAMya koIne ya koI prakAranuM duHkha na rahe, badhA sAcA arthamAM sukhI banI jAya. A rAga ane dveSa ApaNane paNa satAve che. paMcaparameSThI bhagavaMtane karAto namaskAra A rAga-dveSanI nAbUdI karavA samartha che. mATe rAga-dveSanA tophAnomAMthI mukti meLavavA ApaNe roja paMcaparameSThIbhagavaMtane namaskAra karavo joIe. vaLI arihaMtAdi pAMca parameSThI bhagavaMtone vaMdanA karavAthI puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya che. je udayamAM Ave tyAre sukhanI puSkaLa sAmagrIo to maLe ja che, paNa sAthe sAthe te sukhane pacAvavAnI tAkAta paNa prApta thAya che. game tevA sukhamAM paNa AtmA gAMDo banavAnA badale vairAgI rahI zake che. kharAba banavAnA badale sAro rahI zake che. ahaMkArI banavAnA badale namra banI zake che. vaLI namaskAra karavAthI pApa-doSo nAza pAme che. tethI AtmAmAM zuddhi pedA thAya che. pavitratA pedA thAya che, AtmA mokSa tarapha doTa muke che. pUrvabhavanA koI pApakarmanA udaye duHkho Ave to ya namaskAra dharmathI bhAvita banela vyakti tevA du:khamAM hAyavoya nahi kare. dIna nahi bane. paNa samatA ane samAdhithI te duHkhone sahana karavAnI tAkAta meLavaze. paMca parameSThI bhagavaMtane sAcA hRdayathI karAtAM namaskAranA prabhAve AtmA pote parameSThI banI zake cheApaNane parameSThI banAvanAra A namaskAramaMtrane prathama maMgala kahevAyuM che. maMgala eTale zuM? ja. jenA dvArA ApaNI takalIpho, Apattio, mukelIo dUra thAya, ApaNane sukha sagavaDa, zAMti, samAdhi, sAmagrI vagere anukuLatAo maLe te maMgala kahevAya. koI ghara ke dukAnano AraMbha karAya tyAre goLadhANA vaheMcAya che. sAro kAma mATe koI gharamAMthI jAya tyAre tene dahIM ke goLanI kAMkarI khavaDAvAya che. A badhuM maMgala kahevAya che. khAsa kAme bahAra jatI vakhate sAme mAthe beDu laIne kuMvArikA maLe to zukana eTale ke maMgala kahevAya che. A badhA dunvayI maMgala che. dravyamaMgala che. tenA karatAM anekagaNI tAkAta navakAra mahAmaMtramAM che. thaI gayelA aneka amaMgaLone paNa maMgaLamAM TrAnsaphara karavA navakAramaMtra samartha che. te bhAva maMgala che. tamAma maMgalomAM sauthI paheluM ane sauthI caDiyAtuM maMgala A namaskAra mahAmaMtra che. kAraNa ke dunvayI baMgalo to thoDA samaya mATe koI duHkhane aTakAvI che. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 sUtronA rahasyo zake, paNa kAyama mATe nahi. saMsAranA koi sukhane thoDA kALa mATe ApI zake paNa tamAma sukhone tamAma kALa mATe nahi. jyAre namaskAra mahAmaMtra to evuM adbhuta ane alaukika maMgala che, ke jenA prabhAve mAtra duHkho ja dUra thatAM nathI paNa te duHkhone pedA karanArA pApA ja khatama thaI jAya che. are ! pApo paNa jenA kAraNe baMdhAya che, te rAga-dveSakAmavAsanA-krodha, niMdA, IrSyA, ahaMkAra vagere doSono ja khAtmo bolAI jAya che. ApaNI saMsAranI vAsanAone. saMsAra pratyenA kAtila rAgane ja naSTa karavAnuM agharuM kArya navakAramaMtranA prabhAve thAya che. tethI navakAramaMtra prathama maMgala che. sarvotkRSTa maMgala che. A navakAramaMtra jema jema vadhune vadhu vAra gaNAtA jAya tema tema doSo nabaLA paDatA jAya che. jIvana sadguNono bAga bane che. AtmAnuM kalyANa thAya che. navakAramaMtra gaNavAthI kone kone zuM zuM lAbha thayo? ja. navakAramaMtrano prabhAva ja acinya che. tenA prabhAve zIvakumArane mRtyunA badale suvarNapuruSa maLyo. amarakumArane jIvatadAna maLyuM. sudarzana rAjAnI zuLInuM siMhAsana thayuM. zrImatI zrAvikAe navakAra gaNavAthI sApa phUlanI mALA banyo. navakAra sAMbhaLatA samaDI marIne rAjakumArI sudarzanA banI. vagere aneka draSTAMto zAstramAM che. pra. A navakAramaMtranI racanA koNe karI ? ja. A navakAra maMtra zAzvata che. anAdikALathI che. zabdathI ke arthathI tenI racanA koIe karI nathI. pra. navakAramAM keTalA pada che? keTalI saMpadA che ? keTalA akSara che? ja. navakAramAM nava pada che. ATha saMpadA che. ane kula 68 akSaro che. pra. jo pada nava che, to saMpadA ATha kema? ja. pada eTale lITI, vAkya. navakAramAM nava lITI che mATe nava pada che. artha samajAya tevI vAkyaracanAne saMpadA kahevAya che. navakAranA chellA be padone bhegA karIe tyAre saLaMga eka artha samajAya che, mATe chellA be padanI eka saMpadA che. ane pahelA sAta padanI sAta saMpadA gaNatA navakAramAM nava padanI ATha saMpadA gaNAya che. pra. navakAranA chellA cAra padone zuM kahevAya che ? ja. navakAranA chellA cAra padone "cUlikA' kahevAya che. pra. cUlikA keTalA akSaranI che ? ja. cUlikA 33 akSaranI che. pra. paMca parameSThionA pahelA pahelA akSaradhI kayuM maMtrIbIja bane che? kevI rIte? Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo ja. paMca parameSThionA pahelA pahelA akSarodhI 3 bane che. arihaMtanA 8 + azarIrI (siddhano) 4 = 1 A + AcAryano = mA + upAdhyAyano 3 = go + muni(sAdhu)no m = om = >> pra. paMcaparameSThi parathI paMcatIrthane kevI rIte namaskAra thAya? ja. (1) arihaMtanA "a" uparathI aSTApadajI tIrtha. (2) siddhanA si" uparathI siddhAcalajI tIrtha. (3) AcAryanA 'A' uparathI Abu (arbudagiri) tIrtha. (4) upAdhyAyanA "u" uparathI ujjayaMtagiri (giranArajI) tIrtha ane (5) sAdhunA sa" uparathI sametazikharajI tIrtha. uparokta rIte paMca tIrthane paNa namaskAra thAya che. pra. navakAra bhaNavA-gaNavAnI pAtratA kyAre Ave ? ja. upadhAnatapanuM prathama aDhArIyuM karavAthI navakAra gaNavAnI pAtratA Ave. pra. paNa to pachI hAla nAnA bALakathI mAMDIne vRddha sudhInA ghaNA loko aDhArIyuM karyAM vinA paNa navakAra kema gaNe che? ja. zakti ke anukULatA na hovAthI aDhArIyuM karIne atyAre bhale pAtratA nathI meLavI, paNa bhaviSyamAM teo aDhArIyuM karIne pAtratA meLavI lezo ! evI AzAthI Aje ArAdhanAthI vaMcita na rahI jAya te mATe navakAra vagere bhaNavAgaNavAnI jIta-AcArathI rajA apAI che. tethI zakti-anukULatA AvatA zakyataH jaldI aDhArIyuM vagere upadhAna avazya karI levA joIe. navakAranA pratyeka akSara upara keTalI vidyAo rahelI che ? navakAranA pratyeka akSara upara 1008 vidyAo rahelI che. pra. navakArano eka akSara, eka pada, eka navakAra ke 108 navakAra bolavAthI keTaluM pApa nAza pAme? navakArano eka akSara bolavAthI sAta sAgaropama, navakAranuM eka pada bolavAthI pa0 sAgaropama, eka navakAra bolavAthI pa00 sAgaropama ane 108 navakAra gaNavAthI pa4000 sAgaropama narakanA pApa nAza pAme che, mATe roja ochAmAM ochA 108 navakAra to avazya gaNavA joIe. 108 navakAramaMtrano japa kevI rIte karavo joIe ? ja. pUrva ke uttara dizA sanmukha, unanA sapheda kaTAsaNA upara, padmAsanamAM besIne, AMkhone baMdha karIne ke potAnI nAsikAnA agra sthAne sthApIne sutaranI sapheda navakAravALIthI 108 navakAramaMtrano japa roja niyata samaye karavo joIe. pra. navakAramaMtra kyAre kyAre gaNavo joIe ? Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 sUtronA rahasyo ja. khAtA-pItA, besatA-UThatA, jAgatA-ughatA vagere koIpaNa kAma karatA game te samaye navakAramaMtra gaNI zakAya che. vastrAdi azuddha hoya to hoTha na phaphaDe te rIte paNa paLa-paLe, samaye-samaye, zvAsa-zvAse navakAramaMtranuM smaraNa karavuM joIe. chevaTe, traNa ke eka navakAra gaNyA pachI ja koI kArya zarU karIza', tevo niyama to dareka levo ja joIe. vaLI sAta prakAranA bhayo TALavA rAtre sutA sAta ane ATha prakAranA karmono nAza karavA savAre UThatAM ATha navakAra gaNavA joIe. arihaMtanA guNo bAra che, mATe trikALa bAra-bAra navakAra paNa gaNI zakAya. navakAranA 68 akSaro 68 tIrathano sAra che. nava pado navanidhi Ape che. ATha saMpadA ATha siddhi Ape che. A navakAramaMtra 14 pUrvano sAra che. mRtyu samaye gaNAyelo navakAra mokSa Ape. chevaTe vaimAnika devaloka to Ape ja. cauda pUrva paNa aMta samaye jene yAda kare te navakAramaMtra gaNyA vinA ApaNane to cAle ja kema? mATe navakAramaMtranuM satata smaraNa karavuM joIe. samaro maMtra " . a[" .. samaro maMtra bhalo navakAra, e che cauda pUravano sAra "enA mahimAno nahi pAra, eno artha anata apAra...1 - sukhamAM samaro, duHkhamAM samaro, samaro divasa ne rAta, - jIvatA samaro, maratA samaro, samaro so saMgAtha.... " - jogI samare, bhogI samare, samare rAjA-raka, devo samare dAnava samare, samare sau niHzake. 3 . - aDasaDha akSara enA jANo, aDasaTha tirathasAra, * ATha saMpadAthI paramANo, aDa siddhi dAtAra..4 navapada enA navanidhi Ape, bhavobhavanA duHkha kApe, " ' vIravacanathI hRdaye sthApe, paramAtamapada Ape..... Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 h sUtra-2 suguru-sthApanA sUtra paMciMdiya sUtra sUtronA rahasyo bhUmikA :- = jinazAsananI tamAma ArAdhanAo gurubhagavaMtanI (adhavA to gurunA ya guru evA paramAtmAnI pratiSThitapratimAnI) sAkSIe karavAnI jaNAvI che. gurubhagavaMtanI hAjarIthI ApaNane ArAdhanA karavAmAM ullAsa vadhe che. AnaMda ubharAya che. vidhi sacavAya che. gurubhagavaMta pAse Adeza mAMgI zakAya che. gurubhagavaMta hAjara che, evo vicAra mana-vacana-kAyAthI koI bhUla thavA deto nathI. temanI AmanyA sAcavavA paNa khoTuM kAma thatuM aTake che. AvA agaNita lAbho hovAthI gurubhagavaMtanI hAjarImAM badhI kriyAo karavAnI che. paNa dareka vakhate gurubhagavaMtanI hAjarI zI rIte lAvavI ? to zuM gurubhagavaMta na hoya to je te ArAdhanA-kriyA karavAnI ja nahi ? nA, te to kema cAle ? tethI jyAre guru(AcArya)bhagavaMtanI hAjarI zakya na hoya tyAre temanI sthApanA karIne, te sthApanAcAryajInI sAkSIe ArAdhanA karavI joIe. sugurunI sthApanA karavA mATe A paMciMdiyasUtra jarUrI che. sau prathama navakAramaMtra bolIne ArAdhanAnuM maMgala karAya che. pachI AcAryabhagavaMtanA 36 guNone jaNAvatuM A paMciMdiyasUtra bolavA dvArA gurubhagavaMtanI sthApanA karAya che. (1) jaina zAstromAM jaNAveluM nAma : sugurusthApanA sUtra. Wo * (2) lokomAM pracalita nAma : paMciMdiya sUtra `u (3) viSaya : gurubhagavaMtanI gerahAjarImAM temanI sthApanA karavA AcAryabhagavaMtanA 36 guNonuM AropaNa. *(4) sUtrano sArAMza : tamAma kriyA-ArAdhanAo gurubhagavaMtanI hAjarImAM ja karavI joIe. temanI gerahAjarImAM chevaTe temanI sthApanA karIne paNa ArAdhanA karavI joIe, jethI mArA guru hAjara che, tevo bhAva satata jIvaMta rahe, jenA prabhAve ArAdhanA suMdara thAya tathA game te rIte vartavAno ke bhUlo karavAno vicAra sarakho paNa na jAge. *(5) sUtra : paMciMdiya saMvaraNo taha navaviha-baMbharcara-guttidharo cauviha-kasAya-mukko ia aDDArasa-guNe(haM saMjutto 1 paMca-madhvaya-jutto paMcavihAyAra-pAlaNa-samo paMca-samio ti-gutto chattIsa-guNo guru majajha {{2}} Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo (6) uccAra aMge sUcano : be-traNa-cAra zabdo bhegA thaIne kyAreka sAmAsika (samAsa banIne) eka ja zabda bane che tyAre te badhA zabdo sAthe ja bolavAnA hoya che. dA.ta. taha navaviha baMbhara guttidharamAM navaviha bheguM bolAya. kAraNake "navaviha sAmAsika pada che. tene juduM pADIne tahanava na bolAya. je zabda, je zabdanI sAthe bolavAno hoya. tene te rIte bolavAmAM na Ave to kyAreka ghaNo moTo anartha thato hoya che. dA.ta. "Agala gADI che ne Aga lagADI che bolo to zuM thAya? kevo goTAlo thAya? te ja rIte 'bAlaka raDe che' nA badale bAla karaDe che bolIe to paNa kevo artha palaTAI jAya ! AvuM na thAya te mATe je zabda akSara jenI sAthe je rIte bolavo jarUrI hoya te ja rIte bolavAno upayoga rAkhavo joIe. sva (TUMko bolavAno) svara ane dIrdha (lAMbo bolavAno) svara bolavAmAM paNa goTALo na karavo. nahi to artha badalAI jaze. phariyAda = koInI bhUla kahevI te. pharI yAda kare = pharI eTale bIjIvAra yAda karo. dina = divasa dina = garIba = (7) zabdArtha paMciMdiya = pAMca Indriyone saMvaraNo = rokanAra taha = tathA navaviha = nava prakAranA khaMbhacera = brahmacarya vratanI guttidharo = vADa ne dhAraNa karanArA cauviha = cAra prakAranA kasAya = kaSAyothI mukko = mukta thayelAM Ia = e aDhArasa-guNahiM = aDhAra guNo vaDe saMjuro = sahita paMcamahaaya = pAMca mahAvratothI juvo = sahita (vALA) paMca vihAyAra = pAMca prakAranAM AcArane pAlaNa-samatvo = pALavAmAM samartha (zaktivALA) Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 paMca samio = pAMca prakAranI samitiovALA tigutto = traNa prakAranI guptiovALA chattIsa guNo = chatrIza guNovALA guru - guru majajha - mArA sUtronA rahasyo (8)sUtrArtha : pAMca Indriyone kharAba mArge jatI aTakovanArA temaja nava prakAranI brahmacaryanI guptio (vADo)ne dhAraNa karanArA, cAra prakAranA kaSAyo vagaranA, A aDhAra guNovALA (tathA) pAMca mahAvratovALA, pAMca prakAranA AcAronuM pAlana karavAmAM samartha (zaktivALA), pAMca samitivALA, (ane) traNa guptivALA, (ema) chatrIsa guNovALA mArA gurumahArAja che. (9) vivecana pra. A sUtranuM nAma 'sugurusthApanA sUtra' zA mATe rAkhavAmAM AvyuM che ? ja. jinazAsanamAM guru tarIke AcAryabhagavaMtane gaNavAmAM Ave che. temanI hAjarImAM badhI dharmArAdhanA karavAnI hoya che. paNa temanI jyAre gerahAjarI hoya tyAre temanI sthApanA karavI jarUrI bane che. AcAryabhagavaMtanI sthApanA eTale koI vyaktinI sthApanA nahi paNa AcAryabhagavaMtanA guNonI sthApanA; kAraNake jinazAsana vyaktipUjAne nahi paNa guNapUjAne mahattva Ape che. AcAryabhagavaMtanI sthApanA karavA AcAryabhagavaMtanA je 36 guNo che, tenI sthApanA karavI paDe te 36 guNonuM varNana A paMciMdiyasUtramAM Ave che. tethI A paMciMdiyasUtra dvArA AcAryabhagavaMtanI (sugurunI) sthApanA karAya che. mATe A paMciMdiyasUtranuM nAma sugurusthApanA sUtra che. pra. gurubhagavaMtanI sthApanA karavAthI zuM lAbha thAya ? ja. gurubhagavaMtanI sthApanA ApaNI sAme rahevAthI 'mArA gurumahArAja hAjara che. mane barAbara joI rahyA che.' evo vicAra Ave che. jenA kAraNe ApaNA manavacana ane kAyA azubha thatA aTake che. zubhamAM joDAya che. jaina rAmAyaNamAM eka prasaMga Ave che. kSIrakadaMbaka pAThaka pAse potAno putra parvata, rAjaputra vasu tathA nArada ema traNa vidyArthIo bhaNatA hatA. be narakagAmI ane eka mokSagAmI che.' tevA zabdo sAMbhaLavA maLatA, temane jANavAnI icchA thai ke A 'traNamAMthI mokSagAmI koNa ? kSIrakadaMbaka pAThake loTanA traNa kukaDA lAkhano rasa bharIne banAvyA. traNe ziSyone ekeka kukaDo ApIne kahyuM ke, 'koI jotuM na hoya tyAM jaIne A kukaDAne charIthI mArI Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 29 nAkhajo. gAmamAM to koI jue, jaMgalamAM koNa jovAnuM che? ema vicArIne traNeya jaNA kukaDA laIne jaMgala tarapha AgaLa vadhyA. ahIM koI jotuM nathI ema vicArIne rAjaputra vasu jyAM ghA mAravA jAya che tyAM tene jaMgalanA pazu-pakSIone joyA. are ! A badhA to jue che. gue to kahyuM che ke jyAM koI jotuM na hoya tyAM jaIne mAravA. tethI ahIM na marAyate AgaLa vadhyo. eka guphA AvI. guphAmAM mAnava ke pazu-paMkhI; koI na hatuM. ahIM koI jotuM nathI, ema samajIne teNe kukaDAne vadherI nAMkhyo. paMDitaputra parvata paNa pazu-paMkhI na jue te mATe koI guphAmAM pahoMcyo. jyAM mAravA jAya che, tyAM vicAra Avyo ke, are ! ahIM bhale koI na jatuM hoya. huM pote to jouM chuM ne ?" te aTakI gayo. pachI AMkho mIMcI daIne. have ahIM koI jotuM nathI ema mAnIne teNe kUkaDo vadherI dIdho. nArada paNa guphAmAM pahoMcyo. pote paNa na jue te mATe AMkho mIMcI dIdhI. have mAnava, pazu, paMkhI ke pote paNa jato nathI, tenI khAtarI thayA bAda jyAM mAravAno vicAra kare che, tyAM tene khyAla Ave che ke are ! bhagavAna to badhe badhuM ja jue che. A vizvamAM koI sthAna evuM nathI, koI vastu evI nathI ke jenI jANa bhagavAnane na thAya. nA, mArAthI kUkaDe marAya ja nahi. mane thatuM hatuM ke jIvadayAnA pATho bhaNAvanArA gurujI kukaDa mAravAnI AjJA kare ja zA mATe ? paNa have samajAyuM. temanI AjJAnuM sAcuM pAlana tyAre ja thAya ke jyAre kukaDAne mAravAnuM baMdha karAya. kAraNa ke gurujInI to AzA che ke jyAM koI jotuM na hoya tyAM jaIne kUkaDAne mArI Avo." A pramANe vicArIne kUkaDAne mAryA vinA ja te guru pAse pAcho pharyo. badhI vAta sAMbhaLIne gurujI samajI gayA ke nArada mokSagAmI che. bAkInA be narakagAmI . narakagAmI putranA pitA banavA badala temane duHkha thayuM. saMsAra choDIne sAdhanAnA mArge temaNe kadama uThAvyA. bhagavAna badhI jagyAe badhuM ja jue che tevI mAnyatAnA kAraNe nArada kukaDo mAravAnA pApamAMthI bacI zakyo. te ja rAta gurubhagavaMta mArI sAme beThA che, mane jue che, mArI badhI kriyAne paNa barobara nihALe che. mane Adeza Ape che. evuM jo ApaNA magajamAM rahe to ApaNI badhI kriyAo bhagavAnanI AjJA pramANenI- UbhA UbhA, ullAsabharapUra ane zuddha uccAra pUrvakanI- thayA vinA na rahe. - jyAre gurubhagavaMta sAce sAca sAme beThA hoya tyAre to upara jaNAvyA pramANeno badho lAbha maLI zake che; paraMtu gumahArAja na hoya to tevA samaye paNa ApaNI kriyAo suMdara banI rahe, bharapUra lAbha ApanArI banI rahe te mATe gumahArAja na hoya toya- gumahArAja satata mArI sAme ja che tevo bhAva pedA karavA gurumahArAjanI sthApanA sthApavAmAM Ave che. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 sUtronA rahaze - gurubhagavaMtanI sthApanA sthApavAnI vidhi * AcAryabhagavaMtane guru tarIke gaNavAmAM AvyA che. tethI AcAryabhagavaMta pote hAjara hoya to sthApanA sthApavAnI jarUra nathI. temanI sAme paNa badhI kriyA thaI zake che. * ApaNA gurubhagavaMto je sthApanAcAryajI rAkhe che, te jo hoya to bIjI koI sthApanA sthApavAnI jarUra nathI. temanI sAme badhI kriyA karI zakAya che. paNa jo AcAryabhagavaMta ke gurubhagavaMtanA sthApanAcAryajI na hoya to badhI kriyA karavA mATe navakAra ane paMciMdiya sUtra vaDe gurubhagavaMtanI sthApanA sthApavAmAM Ave che. te mATe navakAra ane paciMdiyasUtravALuM pustaka, jo tevuM pustaka na hoya to koIpaNa pustaka athavA sApaDo. navakAravALI ke caravALA jevI jJAna-darzanacAritranA upakaraNa rUpa dhArmika vastune potAnI sAme mUkIne, te vastumAM gurubhagavaMtanA 36 guNonI sthApanA karatA hoIe te rIte tenI sanmukha jamaNo hAtha rAkhavo. maMgala mATe navakAramaMtra bolIne, gurunI sthApanA karavA temanA 36 guNovALuM paciMdiyasUtra sthApanAmudrAmAM bolavuM. Ama, karavAthI sthApanA sthapAI kahevAya. pachI sAmAyika levAnI pratikramaNanI vagere kriyA te sthApelA sthApanAcAryajI sAme karavI. jyAM sudhI kriyA cAlu rahe tyAM sudhI te sthApanAjI halavA na joIe. sthira rahevA joIe. badhI kriyA pUrNa thayA pachI, jo have koI kriyA karavAnI na hoya to te sthApanAjIne utthApavAnI kriyA karavI eTale ke avaLo hAtha rAkhavA rUpa utthApanAmudrA karIne navakAra gaNavo. tyArapachI sthApanAjInI te vastune halAvavAmAM ke AchIpAchI karavAmAM doSa nathI. - kriyA karatI vakhate vacce pavana vagerenA kAraNe sthApanAjI halI jAya ke koI vyakti -- bhUlamAM halAvI nAkhe to te vakhate utthApanAmudrA dvArA navakAragaNIne utthApI levA. pachI pharI navakAra-ciMdiya sutra vaDe sthApavA. A sthApanAjI ochAmAM ochA rA hAtha dUra rAkhavA. ApaNI nAbhI (DuMTI)nA bhAga karatAM UMcA ane nAsikAnA bhAga karatAM nIcA rAkhavA. tenI pUTha na thAya tenI kALajI rAkhavI. teo sAkSAt gurumahArAja che. tema samajIne temanI sAme badhI kriyAo ullAsabhera vidhipUrvaka karavI. tema karavAthI kriyA zuddha thAya che. puSkaLa phaLa ApanArI bane che. . che Ne sthApahagusthApavALI 18% _..... .......... --- ---- Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 ja ja sUtronA rahasyo gurubhagavaMtanA chatrIsa guNo sthApanA sthApatI vakhate AcAryabhagavaMtanA je chatrIsaguNonI * sthApanA karavAmAM Ave che, te nIce pramANe che. + pAMca Indriyone kAbUmAM rAkhavI. ' ja brahmacaryanI nava vADane dhAraNa karavI. * cAra kaSAyano tyAga karavo. * pAMca mahAvratanuM pAlana karavuM. AcAranuM pAlana karavuM. - A pAMca samitinuM pAlana karavuM che. A traNa guptinuM pAlana karavuM. (1 thI 5) pAMca Indriyone kAbUmAM rAkhavI te pAMca guNa : Indriya pAMca che (1) sparzanendriya (sparza karavAnI zaktivALI cAmaDI) (2) rasanendriya (svAda cAkhavAnI zaktivALI jIbha) (3) ghrANendriya gaMdha pArakhavAnI zaktivALuM nAka) (4) cakSurindriya (rUpa jovAnI zaktivALI AMkha) ane (5) zrotrendriya athavA kandriya (sAMbhaLavAnI zaktivALA kAna). A pAMceya IndriyonA trevIsa viSayomAM Asakta na banavuM. A pAMca IndriyonA jevIsa viSayo che te A pramANeH * sparzanendriya dvArA ATha prakAranA sparzanA anubhava thaI zake che. (1) ThaMDo (zIta) (2) garama (uSNa) (3) cIkaNo (snigdha) (4) lukho (rUkSa) (5) lIso mRdu) (6) kharabacaDo (karkaza) (7) bhAre (guru) ane (8) halako (laghu) * rasanendriya dvArA pAMca prakAranA rasa (svAda)no anubhava thaI zake che. (1) khATo (Amya) (2) kaDavo (kaTu) (3) tikho (tita) (4) turo (kaSAya) ane (5) mITho (madhura) * dhrANendriya dvArA be prakAranI gaMdha pArakhI zakAya. (1) sugaMdha (surabhI) ane (2) durgadha (durabhI). * cakSurindriya dvArA pAMca prakAranA rUpane joI zakAya che. (1) lAla (rakta) (2) lIlo (nIla) (3) pILo (pati) (4) kALo (rayAma) ane (5) sapheda (ta). * zrotrendriya dvArA traNa prakAranA zabdo sAMbhaLI zakAya che. (1) sacitta : jIva vaDe utpanna thayelo (2) acitta : ajIva vaDe utpanna thayelo tathA (3) mizra : jIvaajIvanA sahyoga vaDe utpanna thayelo. A 8+5+2+5+3=23 prakAranA viSayo pAMca IndriyonA thayA. te trevIsa prakAranA viSayomAMthI anukULa (managamatA) viSayo maLe to rAjI na thAya ane pratikULa (aNagamatA) viSayo maLe to duHkhI na thAya. eTaluM ja nahi paNa anukULa viSayo Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 sUtronA rahasyo meLavavAnI pratikULa viSayo maLyA hoya to tene dUra karavAnI icchA ke prayatno na kare. A pAMca guNo kahevAya. (6 thI 14) nava prakAranI brahmacaryanI vADone dhAraNa karavI te navaguNa brahma eTale AtmA. temAM ja carya eTale pharavuM te brahmacarya. AtmAnuM kalyANa karanArI bAbatomAM rahevuM. potAnA svarUpamAMthI bahAra na javuM te brahmacarya. kAmavAsanAnuM sevana na karavuM te brahmacarya. anAdikALanA kusaMskAro ApaNA AtmAmAM eTalA badhA jAma thayelA che ke jenA kAraNe ApaNA AtmAmAM vijAtIya tatva (strIpuruSa) pratye sahaja AkarSaNa UbhuM thAya che. kAmavAsanA jAge che. vikAro ubharAya che. AtmA potAnA svarUpamAMthI bahAra nIkaLI jAya che. brahmacarya pALavuM muzkela bane che. brahmacaryanuM pAlana karavA IcchanAre te muzkelIne dUra karavA mATe brahmacaryanI nava prakAranI vADonuM pAlana karavuM joIe. "vADa vagara velo na caDe te kahevata to sAMbhaLI che ne ? velo to ja moTo thAya, jo tenI rakSA mATe tenI AsapAsa kAMTAnI vADa karelI hoya. jo vADa na karavAmAM Ave to jAnavaro AvIne te velAne ja khAI jAya ! velo pote ja na rahe to moTo thavAnI to vAta ja kyAM ? brahmacarya rUpI velAne AtmAmAM moTo-sthira-majabUta karavA mATe kAMTA jevI navavADothI surakSita rAkhavo jarUrI che. ApaNA gubhagavaMto mahAbrahmacArI hoya che, kAraNake teo brahmacaryanuM pAlana-rakSaNa mATe nIce jaNAvelI A nava vAlenuM barobara pAlana karatA hoya che. (1) saMsaktavasatino tyAga karavo : jyAM (puruSo mATe) strIo athavA napuMsako rahetA hoya tyAM na rahevuM, eTaluM ja nahi; jyAM strIonA citro hoya ke bArI vageremAMthI sAmenA gharamAM strI-TI.vI. vagere dekhAtA hoya tevA sthAnamAM paNa rahevuM nahi. kAraNa ke tevA sthAnamAM rahevAthI strIo dekhAtA vikAro jAgavAnI zakyatA che. (2) strIkathAno tyAga karavo : strInI sAthe vAto na karavI. puruSa sAthe paNa strI saMbaMdhita vAto na karavI, na sAMbhaLavI. (3) Asana : jyAM strI beThelI hoya tyAM tenA UThI gayA pachI paNa 48 miniTa sudhI puruSe besavuM nahi. te ja rIte jyAM puruSa beThela hoya tyAM, tenA UThI gayA pachI, strIe traNa prahara sudhI besavuM nahi. (4) AMgopAMga jovAno tyAga karavo puruSa strInA ke strIe puruSanA mukha, hAtha, paga vagere zarIranA aMgo jovA nahi. tema karavAthI vikAro jAgavAnI zakyatA che. (5) gRhasthanI dIvAlavALA raheThANano tyAga karavo. je dIvAlanI eka bAjue saMsArI strI-puruSo rahetA hoya. viSayasevanAdi karatA hoya te divAlanI bIjI bAjue Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo u brahmacArIe rahevuM nahi. kAraNa ke strI-puruSonI tavI gaMdI vAto saMbhaLAI jatA ke kyAreka gaMdI ceSTAo dekhAI jatA mana vikArI bane che. (6)pUrvakrIDAnA smaraNano tyAga karavo jemaNe potAnA pUrvanA jIvanamAM kharAba kAryo karyA hoya, viSayasevanAdi karyA hoya, te badhA kharAba kAryone temaNe kadI yAda na karavA. thaI gayelAM te pAponuM eka vAra gurubhagavaMta pAse prAyazcitta laI levuM, paNa tyArapachI kyAreya-pazcAttApa karavA mATe ya- te viSayavAsanA saMbaMdhita pApone yAda karavA nahi. kAraNake A pApo evA prakAranA che ke jo tene pharI yAda paNa karavAmAM Ave to vikAro pedA thavAnI zakyatA che. te brahmacaryanuM pAlana karavuM muzkela banAve che. tethI pUrvanA potAnA jIvananA maithunasaMbaMdhita pApone yAda karavA nahi. (7) cIkaNA vigaIvALA-AhArano tyAga karavo. ghI, dUdha, mevA, mIThAI vagere cIkaNo AhAra kahevAya. te vAparavAthI vikAro pedA thavAthI zakyatA che. mATe brahmacaryanuM pAlana karavAnI icchAvALAe AvA nigdha padArthono tyAga karavo atyaMta Avazyaka che. Ama chatAM potAnA gurumahArAja khAsa kAraNe jene rajA Ape, te sAdhu sAdhvIjI mahArAjane teTalA pramANamAM ghI-dUdha vAparavAnI chUTa hoya che. (8) atibhojanano tyAga karavo : khUba vadhAre paDatu khAvu nahivadhuM khAvAthI zarIramAM jaDatA Ave che. pariNAme vikAro paNa pedA thavAnI zakyatA UbhI thAya che. jema upavAsa vagere tapa karavo jarUrI che, tema (bhUkha karatAM ochuM khAvA rUpa) uNodarI tapa karavo paNa jarUrI che. roja UNodarI karanAranuM Arogya sAruM rahe che. mana prasanna rahe che. jIvana pavitra bane che. brahmacaryanuM pAlana sulabha bane che. sarva prakAre AtmAnuM kalyANa thAya che. mATe roja uNodarI karavI joIe. (9) vibhUSA-zobhA-zaNagArano tyAga karavo : AkarSaka vastro na paheravA. je vizno-AbhUSaNo-mekaapane jotA bIjA lokone vikAro jAge. ApaNA pratye AkarSaNa pedA thAya, kharAba vicAro jAge. tevA vastro, AbhUSaNo ke mekaapano upayoga karavo nahi. zarIranI TApaTIpa karavI nahi. snAna vilepana. sugaMdhI tela-mAlIsa. pAna vagereno upayoga karavo nahi. zarIrane bahu zaNagAravuM nahi. bane teTalA sAdA vastro paheravA. sAdAIthI rahevuM-jIvavuM. tema karavAthI ApaNane kharAba vicAro AvatA nathI ane ApaNane joIne bIjAne paNa kharAba vicAro na AvavAthI temanA taraphathI paNa ApaNA brahmacaryano bhaMga thavAno prasaMge upasthita thato nathI. upara jaNAvelI brahmacaryanI nava vADonuM guru-bhagavaMto pAlana kare che. tema karavAthI te suMdara rIte sahelAIthI brahmacarya pALI zake che. A navavADonuM pAlana mAtra sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtoe ja karavAnuM che. evuM nahi paNa gRhasthoe paNa potAnuM jIvana uccasadAcAramaya jIvavA mATe potAnAthI zakya hoya teTalI vadhAremAM vadhAre brahmacaryanI vADonuM pAlana karavAno prayatna karavo joIe. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 sUtronA raheze (15 thI 18) cAra prakAranA kaSAyono tyAga karavo te cAra guNa : kaSa eTale saMsAra. Aya lAbha. jenAthI saMsArano lAbha thAya, saMsAranuM paribhramaNa vadhe, saMsAramAM rakhaDavuM paDe. tene kaSAya kahevAya. te kaSAya cAra prakAranA che. (1) kodha (2) mAna (3) mAyA ane (4) lobha. (1) koMdha=gusso, rIsa (2) mAna-abhimAna, ghamaMDa, akkaDAI. bIjA pratye tiraskAra-dhikkAra. (3) mAyA kapaTa, chetarapiMDI, chaLa. (4) lobha-lAlasA, Asakti. A cAreya kaSAyo cora ane lUMTArA karatAM vadhAre mUMDA che. temanI kyAre ya sobata karavA jevI nathI. jyAre jyAre te AtmA upara potAno prabhAva batADe che. tyAre tyAre jIva chatI AMkhe AMdhaLo banI jAya che. tenA vivekacakSu bIDAI jAya che. pariNAme te AtmA te vakhate bhayaMkara bhUlo paNa karI bese che. AtmAnA guNonuM nikaMdana kADhI de che. mATe A cAre ya kaSAyothI badhAe sadA dUra rahevA jevuM che. gurubhagavaMto bane tyAM sudhI to A kaSAyothI dUra rahevAno prayatna kare che. zakya hoya tyAM sudhI A kaSAyo upara khUba ja kAbU rAkhe che. tethI temanA A cAra guNo dhayA. (19thI 23) pAMca mahAvratonuM pAlana karavuM te pAMca guNa. pALavA mATe duSkara-muzkela vrato te mahAvrato. zrAvakanA aNuvrato karatAM A mahAvrato moTAvrato che. te pAMca che. (1) sarvathA prANAtipAta viramaNa mahAvrataH sarva prakAre sUkSma ke bAdara, traNa ke sthAvara, koI paNa jIvanI hiMsA karavI nahi, karAvavI nahi ke koI hiMsA karatA hoya to temane sArA mAnavA nahi. tevI mahApratijJA. (2) sarvathA mRSAvAda viramaNa mahAvrata : sarva prakAre, krodha-mAna-mAyA-lobhahAya ke bhayathI paNa jUThuM bolavuM nahi, bIjA pAse jUTha bolAvaDAvavuM nahi, koI jUTha bolatA hoya to tene sAro mAnavo nahi; tevI mahApratijJA. (3) sarvathA adattAdAna viramaNa mahAvrata : sarva prakAre, mAlike nahi ApelI (corInI vastu levI nahi, bIjA pAse levaDAvavI nahi, koI letuM hoya to tene sAro mAnavo nahi; tevI mahApratijJA. (4) sarvathA maithuna viramaNa mahAvata : sarva prakAre devI-manuSya-tiryaMca saMbaMdhI maithuna sevavuM nahi (gaMdu kAma karavuM nahi), bIjA pAse sevarAvavuM nahi, koI maithuna sevatuM hoya to tene sArA mAnavA nahi; tevI mahApratijJA. (pa) sarvathA parigraha viramaNa mahAvrata : sarva prakAre jAte parigraha (maccha- mamatva) karavo nahi. bIjA pAse karAvavo nahi. koI parigraha karatuM hoya to tene sAro mAnavo nahi, tevI mahApratijJA. viramaNa zabdano artha thAya che : virAma pAmavo, aTakavu. A badhA mahAvrato nakArAtmaka svarUpa che. paNa hakArAtmaka svarUpe nathI. eTaleke paheluM mahAvrata ahiMsAnuM Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 3pa pAlana karavuM e pramANe nathI paNa hiMsA na karavI. rUpe che. sAcuM bolavuM ja evuM bIjuM mahAvrata nathI kemake te saMbhavita nathI ane sarvathA lAbhakara paNa nathI paraMtu jUThuM na bolavA rUpa mahAvrata che. A rIte pAMce ya mahAvratomAM samajavuM. A pAMce ya mahAvratomAMthI cothA mahAvratamAM koI apavAda rakhAto nathI, bAkInA cAra mahAvratomAM apavAda maLI zake che, kAraNa ke kyAreka dharma-tIrtha vagerenI rakSA mATe hiMsA, jUTha vagere thaI jAya to paNa te vakhate manane pavitra rAkhavuM zakya bane che. paNa cothA mahAvrata saMbaMdhI kAMIpaNa khoTuM kAma karavAmAM Ave to te vakhate mana pavitra rahI zakatuM nathI paNa rAga-dveSa vagerethI dUSita thaI jAya che. mATe cothA mahAvratamAM koI apavAda chUTa ApavAmAM AvatI nathI. bAkInA mahAvratomAM paNa gItArdha-saMvigna gurubhagavaMto rajA Ape to ja apavAda sevI zakAya che. (24 thI 28)pAMca AcAronuM pAlana karavA rUpa pAMca guNoH (1) jJAnAcAra : samyagUjJAna sArI rIte bhaNavuM-bhaNAvavuM vagere (2) darzanAcAra : paramAtmA, paramAtmAnuM zAsana vagere upara potAnI ane bIjAnI zraddhA vadhe tevA prayatno karavA vagere. (3) cAritrAcAra : uttama prakAranA cAritra=sadAcAranuM sevana karavuM vagere (4) tapAcAra : upavAsa vagere bAhyatapa tathA prAyazcitta vagere atyaMtara tapa karavo te. (5vIryAcAra : upara jaNAvelAM cAre ya AcAromAM, jina-zAsanamAM batADelI tamAma dharmArAdhanAomAM potAnuM vIrya phoravavuM, ullAsa-umaMga rAkhavo te. gubhagavaMto A pAMce ya AcAronuM potAnA jIvanamAM pAlana kare che. zrAvaka ane zrAvakAoe paNa A pAMce ya AcAronuM yathAzakti pAlana karavAno prayatna karavo joIe. (29 thI 33) pAMca samitinuM pAlana karavA rUpa pAMca guNoH doSo na lAge tenA upayogapUrvaka karAtI kriyAne samiti kahevAya. te pAMca prakAranI che. (1) Iryasamiti : koIpaNa jIva marI na jAya tenI kALajI rAkhavA pUrvaka nIce joIne cAlavuM te. kahyuM che ke : nIce joIne cAlatA, traNa guNa moTA thAya, kAMTo TaLe, dayA paLe, paga paNa navi kharaDAya. (2) bhASA samiti : mukhanI sAme cAra AMgaLa dUra muhapatti rAkhIne. sArA narasAno vicAra karIne koIpaNa pApa na lAge tevI vANI bolavI te. muhapattinA upayoga vinA dhArmika sUtro ke zAstranI vAto kahIe to paNa bhASAsamitinuM pAlana thayuM na gaNAya ! Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo (3) eSaNA samiti : dharmArAdhanA karavA mATe jarUrI zarIrane TakAvavA mATe jarUra pUratI khAvA-pIvAnI vastuo (gocarI-pANI) paramAtmAnI AjJA pramANe pUrepUrI kALajIpUrvaka gocarIne 42 doSomAMthI koIpaNa doSa na lAge te rIte tapAsIne lAvavI te. (4) AdAna-bhaMDa-matta-nikukhevA samiti : koIpaNa jIvajaMtu marI na jAya tenI kALajIpUrvaka pUjI-pramAne ja koIpaNa vastu levI-mukavI te. (5) pAriSThApanikA samiti jyAM koI jIvajaMtu, ghAsa, lIla-phaMga vagere na hoya tyAM pezAba, jhADo vagere nakAmI cIjono vidhipUrvaka tyAga karavo te. (34 thI 36) traNa guptinuM pAlana karavA rUpa traNa guNo. gupti eTale mana-vacana-kAyAthI thatI kharAba pravRttione aTakAvIne, manavacana-kAyAne sArI pravRttiomAM joDavA te (1) manoMi : manamAM kharAba vicAro na karavA vicAro karavA ja paDe to. sArA vicAro karavA. (2) vacanapti zakya bane to mauna rAkhavuM. bolavuM ja paDe to kharAba-kaDavAasatya-apriya vacano na bolatAM sArA-madhUra-satya-priya vacana bolavA. (3) kAyapti : zarIra vaDe koIpaNa kharAba kArya na karatAM sAruM kArya karavuM. te vakhate paNa pUjavA-pramAjavAno upayoga rAkhavo. ApaNA gurubhagavaMto upara jaNAvelI pAMca samiti ane traNa guptine sArI rIte pALe che. A ATha aSTapravacanamAtA tarIke prasiddha che. A AThanuM pAlana karavAthI saMyamajIvana nirmaLa bane che. sAdhujIvana dIpI UThe che. puSkaLa karmanirjarA thAya che. mokSa najIka Ave che. Ama, A AThe ya sAdhunA saMyamanI mAtAnI jema kALajI karanAra hovAthI aSTapravacanamAtA kahevAya che. mAtA vinA bALaka keTaluM Take ? tema je sAdhunA jIvanamAM A aSTapravacanamAtAnuM pAlana barobara nathI hatuM, tenuM saMyamajIvana saphaLa banavuM muzkela bane che. zrAvaka-zrAvakAoe paNa sAmAyika-pauSadhamAM A aSTapravacanamAtAnuM barobara pAlana karavAnuM hoya che. upara jaNAvelo 36 guNothI yukata guru hoya che. pra. muni, upAdhyAya bhagavaMta vagere paNa guru to che ja ne? to zuM uparanA 36 guNo temanA paNa gaNavAnA ? to upAdhyAyanA 25 guNa, sAdhunA-27 guNa sAMbhaLavA maLe che, tenuM zuM? ja. ApaNA zAstromAM mukhyatve guru zabdano prayoga AcAryabhagavaMta mATe ja karavAmAM Avyo che. guru eTale AcAryabhagavaMta. temanA 36 guNo hoya che, je A sUtramAM jaNAvavAmAM AvyA che. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 37 upAdhyAyabhagavaMta ane sAdhubhagavaMtanA to anukrame ra7 ane 25 guNa samajavA, je A 36 guNothI judA che. je 36 guNavALA te guru, tethI AcAryabhagavaMta ja guru gaNAya. bIjA munio vagere to mokSamArganI ArAdhanAmAM ekabIjAne sahAya karanArA che. teo ekabIjAnA saMvATaka kahevAya. chatAM lokonI bhASAmAM (vyavahAra nathI) to AcAryabhagavaMta sivAyanA upAdhyAyajI. paMnyAsajI, gaNivarya. munivara vagere tamAmane guru kahevAmAM Ave che. ane te yogya paNa che. pra. majajha' padathI mArA guru kahIne rAga karavAnuM kema jaNAvyuM che ? ja. A sUtranA chellA padamAM majajha' zabdano je prayoga karavAmAM Avyo che. te adbhuta che. "mArA guru, mArA guru e bhAva AtmAne saMsAra sAgarathI pele pAra moze pahoMcADavA samartha che. anAdikALathI A saMsAramAM ApaNA AtmAnuM paribhramaNa je cAlu ne cAlu ja rahyuM che tenuM eka kAraNa e che ke atyArasudhI moTAbhAge ApaNe saMsAranA padArtho upara ja mamatva karyA karyuM. mArI patnI, mAro dIkaro. mArA paisA, mAruM makAna, mAruM pharnicara, mAro parivAra, mAruM bhojana, mArAM kapaDAM vagere judI judI aneka vastuo uparanuM je mamatva karyuM, te rAga kahevAya. te jarAya sAro nathI. puSkaLa karma baMdhAvanAro che. durgatimAM laI janAro che. duHkhonA dAvAnaLamAM pheMkanAro che. A aprazasta (azubha) rAgane dUra karavA prazastarAga jarUrI che. mArA bhagavAna mArA guru. mAro dharma, mAruM sAmAyika, mArI pUjA, mAruM pratikramaNa vagere dhArmikatattvo uparanuM mamatva te prazasta (zubha) rAga kahevAya. bhagavAna para tIvra zaga karavAthI pisA parano rAga tUTe. gurumahArAja para rAga karavAthI gharavALI pratyeno rAga tuTe. sAdharmika pratye mamattva karavAthI parivAra paranuM mamattva dUra thAya. dharma pratyenuM mamattva saMsAranA mamatvane dUra kare. jema kAMTAthI kAMTo nIkaLe, hIrAthI hIro kapAya tama (prazasta) rAgathI aprazasta) rAga dUra thAya. aprazasta rAga dUra thavAthI ApaNo AtmA UMcI AdhyAtmika kakSAne pAme. te UMcI kakSA prApta thatAM ja prazastarAga tenI jAte ja dUra thaI jAya. tene dUra karavA ApaNe koI ja mahenata karavAnI jarUra nathI. peTamAM jAmI gayelA maLane dUra karavA eraMDIyuM levuM paDe. eraMDIyuM junA maLane bahAra kADhepachI eraMDIyAne bahAra koNa kADhaze? te pUchavAnI jarUra nathI. te eraMDIyuM to tenI jAte ja bahAra nIkaLI jaze. tene bahAra kADhavA koI ja mahenata karavAnI jarUra nathI. basa te ja rIte aprazasta rAgane dUra karavA deva-guru-dharma pratyeno prazasta rAga pedA karavAno che. pachI prazastarAga to oTomeTIka dUra thaI jaze. tema chatAM AtmA vItarAga banaze. kevaLajJAna pAmaze. zAzvatakALa mATe sukhI banaze. mokSamAM sthAna meLavaze. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 sUtronA rahasyo paraMtu ApaNe haju tevI UMcI kakSAne pAmyA nathI. ApaNane to ghaNA aprazasta mamatvo satAve che. tethI tene dUra karavA ApaNe bhagavAna upara, guru upara, dharma upara, khUba khUba mamattva UbhuM karavuM joIe. tamAma dhArmika padArtho upara mArApaNAne bhAva pedA karavo joIe. guru pratye mArApaNAno bhAva pedA karavA A sUtramAM chelle "mArA guru jaNAvela che. chatrIsaguNothI yukta guru pratye ziSyane je koI mamatva ja na hoya to te guru ekalA zI rIte ziSyanuM kalyANa karI zake? samagra sUtramAM adbhUta ekAkAratA lAvavA mATe A majajha pada khUba ja upayogI banI rahe che. kumArapALa mahArAjAnuM kalyANa thavAmAM mukhya kAraNa temanA hRdayamAM rahelo hemacaMdrAcAryajI taraphano mArA guru tarIkeno bhAva che. jyAre teo jinadharmathI vAsita nahotA thayA, dharma pAmavAnI najadIkamAM hatA te vakhate devabodhi nAmanA brAhmaNe temane jainadharma pAmatA aTakAvavA moTI mAyAjALa racI hatI. te mAyAjALamAM kumArapALa mahArAja jevA paNa AbAda rIte lapaTAI gayA hatA. paraMtu te vakhate ya temanA hRdayamAM kalikAla sarvajJa hemacandrAcAryajI pratye mArA guru tarIkeno bhAva jIvaMta hato. tethI temanAthI vAgabhaTTamaMtrIne pUchAI gayeluM ke, mArA guru (hemacaMdrAcAryajI)mAM AvI koI zakti che kharI? devabodhithI aMjAyelA kumArapALane joIne vAgabhaTTa maMtrI paNa atyaMta hatAzane nirAza banI gayelA. paNa jyAM temaNe kumArapALanA mukhe hemacaMdrAcAryajI mATe "mArA guru zabda sAMbhaLyo. tyAM temanI badhI nirAzA khaMkherAI gaI. teo khUba ja ullasita banI gayA. temaNe vicAryuM ke, "haju paNa devabodhi kAMI ja karI zake tema nathI kAraNa ke kumArapALanA hRdayamAM potAnA guru tarIke hajuya hemacaMdrAcAryajInuM sthAna akabaMdha che." ane tethI temaNe kumArapALane kahI dIdhuM ke, "A to kAMI nathI, AnA karatAM ya viziSTa zaktio hemacaMdrAcAryajImAM che. ane teo doDI gayA.gurudeva pAse. pariNAma ghaNuM ja suMdara AvyuM. hemacaMdrAcAryajIe potAnI gAtArthatA dvArA kumArapALane mAtra jainadharma ja na banAvyo, paramAIs (zreSTha zrAvaka) banAvyo. tenA dvArA 18 dezamAM amArI pravartana karAvyuM. AvatI covIsamAM kumArapALa mahArAjA gaNAdhara banIne mokSe jaze. mArA guru" zabdonI A viziSTa tAkAta che ke jeNe kumArapALane TheTha gaNadharapada sudhI pahoMcADI dIdho. ja ApaNe paNa sudeva, suguru. sudharma pratye Avo mamatvabhAva keLavIne te dvArA tamAma aprazasta mamattvano tyAga karavAno prayatna karavo joIe. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo r sUtra-3 thobhavaMdana sUtra khamAsamaNa sUtra 39 bhUmikA : traNa lokanA nAtha devAdhideva paramAtmAe sthApelA jinazAsanamAM sudeva ane sugurunuM khUba ja UMcuM mahattva AMkavAmAM AvyuM che, kAraNa ke ApaNI upara temano jevo upakAra che, tevo upakAra karavA A duniyAnI anya koIpaNa vyakti samartha nathI. na upakArIe ApaNI upara je je upakAro karyAM hoya, tene yAda rAkhavA jema jarUrI che, tema ApaNI upara upakAra karanAra upakArIone paNa satata yAda rAkhavA joIe. temanA pratye hRdayamAM uchaLato bahumAnabhAva pedA karavo joIe temanA pratye vinaya keLavavo joIe. jo upakArIone ApaNe bhUlI jaIe, temanA pratye bahumAnabhAva na rAkhIe, temanA pratye vinaya-bhakti pradarzita na karIe to ApaNe kRtaghna kahevAIe. koIe karelA (kRtaM) upakArane je haNe che, nAza pamADe che, bhUlI jAya che (hanti) te kRtaghna kahevAya. nA ApaNe kRtaghna banavAnuM nathI paNa kRtajJa banavAnuM che. koIe karelA upakArane (kRtaM) je jANe che (jAnAti). yAda rAkhe che, temanA pratye vinaya-humAna rAkhe che te kRtajJa kahevAya. AvA kRtajJa ApaNe to ja kahevAIe ke jo ApaNAmAM rahelI te kRtajJatA mAtra zabdomAM ja nahi paNa vartana-vyavahAramAM vyakta thatI hoya. te mATe upakArIono vAraMvAra vinaya karavo joIe. temanA kAryo karI levA joIe. temanI bhakti-vaiyAvacca ullAsabhera karavI joIe. temanA tamAma kAryomAM sahAyaka banavAno prayatna karavo joIe. bhUlamAM ya temanI niMdA na thaI jAya. temane na gamatuM vartana na thaI jAya, tenI satata kALajI rAkhavI joIe. vinaya to pAyAno guNa che. jenAmAM vinaya Avyo, tenAmAM badhA guNo AvavA lAge. jenAmAM vinaya nathI, tenAmAM je guNo hoya te ya cAlyA jAya. tethI to sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtone sau prathama uttarAdhyayana sUtramAMnuM vinaya adhyayana bhaNAvavAmAM Ave che. temanA pratyeno vinaya vyakta karavA vaMdanAde karavA joIe. te vaMdanAdi karavA mATenuM A sUtra che. sau prathama navakA2 vaDe maMgala karyuM. pachI paMciMdiya sUtra dvArA 36 guNonuM AropaNa karavA pUrvaka gurubhagavaMtanI sthApanA karI. have A trIjA thobhavaMdana (khamAsamaNu) sUtra dvArA vaMdana karIne deva ke guru pratye yathAyogya vinayabhAva vyakta karavAno che. vinayabhAva pradarzita karyAM pachI ja bIjI badhI dharmakriyAno AraMbha thAya. jeNe paNa sArA mANasa banavuM hoya, sadAcArI, saMyamI, tattvanA jANakAra, vidyAr sadguNonA svAmI banavuM hoya te dareka jaNe pUjanIya gurubhagavaMtano vinaya karavo ja joIe. temanI bhakti-vaiyAvacca karavI joIe. uchaLato bahumAnabhAva dAkhavavo Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 sUtronA rahasyo joIe. je A pramANe kare che. te ziSya vagara bhaNe gurunI kRpAthI vidyAnuM banI jAya che. zAstrono pAragAmI bane che. kahyuM che yasya deve parAbhaktiH yathA deve tathA garI, tasyate sakalA artha: prakAzane mahAtmana:/ je ziSyane bhagavAnanA viSayamAM jevI utkRSTa bhakti che. tevI ja utkRSTa bhakti jo gurunA viSayamAM pedA thaI jAya, te mahAna zidhyane zAstranA ati gahana zabdonI pAchaLa chupAyelA gaMbhIra arthe sahaja rIte samajAvA lAge ! anya sthAne ema jaNAvela che ke, "A saMsAramAM viSaya-vAsanAno tyAga durlabha jaNAya che. tattvanuM darzana durlabha kahevAya che. AtmAnI sahaja avasthAno anubhava paNa durlabha kahevAya che. paNa sabUra ! te badhuM konA mATe durlabha che ! jene sadganI karUNA (kRpA prApta thaI nathI tene. paNa gurunI kRpAne prApta karanArA jIva mATe to A badhuM sAva sulabha che. durlabho viSayatyAgaH, durlabhaM tattvadarzanam ! durlabhA sahajAvasthA:, sazuro karuNAM vinA / ajaina zAstromAM eka jagyAe to gurubhaktino mahimA batADatA batADatA tyAM sudhI kahyuM che ke, gurukRpA vinA mokSa paNa prApta thaI zakato nathI. te zlokamAM jaNAvyuM che ke, "zuM tamAre dhyAna dharavuM che to bIjA koInuM dhyAna dharavAnI jarUra nathI, mAtra gurunI mUrtinuM dhyAna dharo. tamAre maMtrajApa karavo hoya to koI maMtra zodhavA kyAM ya rakhaDavAnI jarUra nathI, gurunA mukhamAMthI je vAkya nIkaLe te ja mahAna maMtra ! tamAre pUjA karavI hoya to gurunA caraNonI ja pUjA karo. ane mokSa prApta karavo hoya to Ama tema phAMphA mAravAne badale mAtra gurunI kRpA ja meLavI do. dhyAnamUlaM guro mUrti, maMtramUlaM guro vacaH | pUjAmUlaM guro pAdo, mokSamUlaM guro kRpA ! AvA mahAna gudevo pratye vAraMvAra vinaya pradarzita karavA A sUtrano vAraMvAra upayoga karavo atyaMta hitakArI che. (1) zAstrIya nAma thobhavaMdana sUtra athavA paMcAMga praNipAta sUtra. (2) lokaprasiddha nAma khamAsamaNa sUtra (3) viSaya : khUba TUMkANamAM paramAtmA tathA gurubhagavaMtane vaMdanA. (4) sutrano sArAMza : ApaNA atyaMta upakArI paramAtmA tathA gubhagavaMto Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo ApaNA hRdayamAM uchaLato bahumAnabhAva hovo jarUrI che. te bahumAnabhAvane pragaTa karavA vAraMvAra vaMdanAdi karavA joIe. te vaMdanAdi paNa uchaLatA sadabhAva-Adara ane bahumAnapUrvaka karavA joIe. IcchAmi khamAsamaNa vaMdiuM jAvANijjAe, nisIriAe maMtthae vaMdAmi (6) uccAra vagere aMge sUcano : * khamAsamaNo pada saMbodhana rUpa che mATe tene te rIte lahekAthI bolavuM joIe. (a) nirmaLa hoMziyAra chokaro che." ane (ba) nirmaLa ! tuM kyAM jAya che ?' A be vAkyomAM nirmaLa zabda judI judI rIte bolAya che ne ? bIjA vAkyamAM nirmaLa saMbodhana che. te je rIte bolAya che, te rIte khamAsamaNo pada bolavAnuM che. tyArapachI thoDuMka aTakIne vaMdiuM' pada bolavuM. * "vaMdiuMmAM uparanuM mIMDuM bolavAnuM rahI na jAya te dhyAna rAkhavuM. mIMDuM (anusvAra bolatA be hoTha bhegA thavA joIe. * "maFe che paNa 'malaiNa nahi. cAre akSaro barobara bolavA vaLI te vakhate mAdhuM barobara namAvavuM joIe, "marthIeNa vaMdAmino artha che : mastaka vaDe vaMdana karuM chuM. jo mAthuM na namAvIe ne mAtra hAtha joDIe to 'hastheNa vaMdAmi thayuM gaNAya ne? A kAMI barobara na gaNAya. ApaNe "hastheNa vaMdAmi' karavAnuM nathI paNa ma0eNa vaMdAmi' karavAnuM che, te dhyAnamAM rAkhavuM. ; (7) zabdArtha : IcchAmiH IcchuM chuM. nisIriAe naivikI vaDe. khamAsamaNoH he kSamAzramaNa ! (pAghavyApArono tyAga karIne) vaMdiuM: vaMdana karavAne. mancaeNaH mastaka namAvIne jAvANijjAe: yA nikA vaDe vaMdAmiH vaMdana karuM chuM. (zarIranI zakti sahita) (8) sUtrArtha : he kSamAnA bhaMDAra zramaNa (sAdhu bhagavaMta! (vaMdana karavAmAM jo zarIranI zaktino upayoga karIne (yApanikA vaDe), sarva prakAranA pApavyApArono tyAga karIne (auSadhi kI vaDe) huM Apane) vaMdana karavAne icchuM chuM. (ane) mastaka namAvIne vaMdana karuM chuM. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 sUtronA raho (9)vivecanaH Si saMsAra, Aya lAbha. jenAthI saMsArano lAbha thAya. saMsAramAM AtmAnuM paribhramaNa vadhe tene kaSAya kahevAya. A kaSAya cAra che : (1) krodha (2) mAna (3) mAyA ane (4) lobha. A cAre kapAyamAM prathama sthAna che krodhanuM. jIvananA UMcA vikAsane pAmelA AtmAne paNa kyAreka A krodha bhayaMkara pachaDATa pamADe che. A krodhane khatama karanAro guNa che : kSamA. jo krodha sauthI khataranAka doSa che to teno pratipakSI kSamA e sauthI zreSTha guNa che. sAdhubhagavaMto aneka guNonA bhaMDAra hoya che. teonA te sarva guNomAM kSamA guNanI pradhAnatA hoya che. mATe sAdhubhagavaMtone kSamAzramaNa kahevAmAM Ave che. AvA kSamAzramaNane (guru bhagavaMtone vaMdana karavAnA traNa prakAro zAstromAM jaNAvavAmAM AvyA che. (1) jaghanya = nAnuM (2) madhyama = khUba nAnuM nahi ke khUba moTuM paNa nahi. (3) utkRSTa = moTuM. (1) jaghanya guruvaMdanaH phiTTAvaMdana : phiTTA = rasto. rastAmAM jatA-AvatA ja sAme sAdhu ke sAdhvIjI bhagavaMta maLe to temane je vaMdana karAya, te phiTTAvaMdana kahevAya. sAmethI sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMta dekhAya ke tarata ja, vAhana vageremAMthI UtarIne, pagamAMthI buTa-caMpalAdi dUra karIne, be hAtha joDIne, mastaka namAvIne matyaeNa vaMdAmi kahevuM te phiTTAvaMdana kahevAya. gurubhagavaMta sAme maLe chatAMya joyA vinA cAlyA javuM. hAtha na joDavA, mastaka na namAvavuM, te guru bhagavaMtano avinaya gaNAya. Avo avinaya kadI na karavo. balka avaraya phiTTAvaMdana karavuM ja. Trena, basa vagere vAhanomAM jatA hoIe ane te kAraNe vAhanamAMthI UtarI na zakIe to te vakhate paNa pagamAMthI pagarakhAM dUra karIne, beThA beThA paNa be hAtha joDIne. mAthu namAvIne ma0eNa vaMdAmi avazya kahevuM. rastAmAM zrAvaka-zrAvikA maLe to temane mahUeNa vaMdAmi na kahevAya. paNa be hAtha joDIne praNAma kahevuM. sAdharmika bhAIone praNAma karavA te aucitya che. sAdharmika bhAI-bahenone jaya jinendra na kahevuM. paNa jo sAme ajaina bhAI-bahena maLe ane teo jayasIyArAma ke jayazrIkRSNa bole tyAre temanI sAme ApaNe paNa jaya sIyArAma ke jayazrIkRSNa na bolAya. paNa ApaNe te vakhate jaya jinendra kahevA vaDe jinendra bhagavAnanI jaya bolavI. (2) madhyama guruvaMdana : thobha vaMdana : thobha=ghobhAne karAtuM vaMdana UbhA rahIne, paMcAMga praNipAta sAthe IcchakAra, abuddhio sUtra bolavA dvArA karavAmAM AvatuM vaMdana. be hAtha be DhIMcaNa ane mastaka - e pAMca aMgone jamIna upara aDADIne karavAmAM AvatA namaskArane praNipAta kahevAya. paMcAMga praNipAta karatA A khamAsamaNa sUtra Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo bolavAnuM hoya che. mATe khamAsamaNa sUtranuM bIjuM nAma paMcAMga praNipAta sUtra che. - guru bhagavaMta jyAre prasanna hoya, potAnA sthAne beThelA hoya, vaMdana karavAnI rajA ApatA hoya tyAre temanI rajA laIne A thobhavaMdana karavuM joIe. parantu guru mahArAja vAparavA beThA hoya ke vAparavA javAnI icchAvALA hoya, koI mahattvanA kAryamAM vyagra hoya, koI kAraNe bahAra jatA hoya ke bahAra javAnI utAvaLamAM hoya, ArAma karatA hoya ke sUI gayA hoya tyAre vaMdana na thAya. puruthI sAdhvIjI bhagavaMtone phiTTAvaMdana karI zakAya, paNa madhyama (thobha) vaMdana ke utkRSTa vaMdana karAya nahi. (3) utkRSTa guru vaMdanaH dvAdazAvartavaMdana dvAdaza = bAra Avarta je vaMdanamAM karavAnA hoya che. te vaMdanane dvAdazAvarta vaMdana kahevAya che. utkRSTa = moTuM. traNe vaMdanamAM A sauthI moTuM vaMdana che. zrAvaka-zrAvikAo pauSadha kare tyAre je rAImuhapattI kare che, te A dvAdazAvarta vaMdana che, temAM vAMdaNAsUtra bolavA dvArA guru bhagavaMtane viziSTa rIte vaMdana karavAnuM hoya che. - gaNivarya, paMnyAsajI, upAdhyAyajI, AcAryabhagavaMta vagere padavIdhArI gurubhagavaMtone ja A kAdazAvartavaMdana karavAnuM hoya che. pauSadhamAM padavIdhArI gurubhagavaMtonA abhAvamAM, muni mahArAjanI hAjarImAM sthApanAcAryajIne rAImuhapattI karavA dvArA A bAdazAvartavaMdana karavAmAM Ave che. thobhavaMdana karavA mATe prastuta khamAsamaNa sUtranI jarUriyAta che. mAtra guru bhagavaMtane ja nahi, paNa arahiMta bhagavAna siddha bhagavAna ane jJAnane vaMdana karavA mATe paNa A khamAsamaNa sUtra upayogI che. paraMtu kuLadevatA ke mAtA-pitA vagerene vaMdanAdi karavA A sUtrano kadI paNa upayoga karI zakAya nahi. 9dareka upara vicAraNA icchAmi : jaina zAsanamAM baLAtkAre kAMIpaNa karavA ke karAvavAnI vAta nathI, guru paNa potAnA vinayI ziSyone jaldI jaldI AjJA karatA nathI paNa potAnI icchA jaNAve che. te ja rIte ziSyo paNa pratyeka bAbatamAM potAnA gurunI IcchA jANavA prayatna kare che ane pachI potAnA gurunI icchA pramANe kArya karavAmAM atyaMta ullasita bane che. guru mahArAjane vaMdana karavuM che. te mATe guru mahArAjanI rajA mAMgavI che. tethI, guru bhagavaMta ! jo ApanI icchA (rajA) hoya to huM vaMdana karavA IcchuM chuM.' tevuM IcchAmi pada dvArA jaNAvIe chIe. khamAsamaNa = kSamAzramaNa : paramAtmA ke guru mahArAja: baMne kSamA vagere guNonA bhaMDAra che. mATe temanuM kSamAzramaNa pada dvArA saMbodhana karavAmAM AvyuM che. te kSamAzramaNa ! huM IcchuM chuM. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 sUtronA rahasyo vaMdiuM : vaMdana karyA vinA vinaya zI rIte thAya? vinaya vinA vidyA zI rIte maLe? vidyA vinA mokSa sudhInA sukho zI rIte prApta thAya ? mATe huM Apane vaMdana kiravAne icchuM chuM. jAvaNijjAe : yAnikA vaDe. kApanikA zabdanA be artha che. (1) kApanikA = cAmaDI, jIbha, nAka, AMkha ane kAna; e je pAMca indriyo che te pAMca indriyone zAnta karI devA vaDe. eTale ke pAMca indriyo vaDe koIpaNa kharAba kAma na karavApUrvaka (huM Apane vaMdana karavAne icchuM chuM. (2) yApanikA = mana, vacana ane kAyAnI badhI ja zaktione vaMdananI kriyAmAM joDI devApUrvaka (vaMdana karavAne icchuM chuM, nizIhiyAe : nadhikI. niSedha karavA vaDe. mana vacana ane kAyAnA badhA ja azubha vyApAronA tyAga, (niSedha) karI devA pUrvaka (vaMdana karavAne icchuM chuM.) jAvaNijjAe ane nisahiyAeno TUMkamAM bhego artha : pAMca indriyo ke mana. vacana, kAyAnI azubha kriyAone choDIne tathA mana - vacana - kAyAne sArI kriyAomAM joDIne (huM vaMdana karavAne icchuM chuM.) mayUeNa vaMdAmi : mastaka vaDe vaMdana karuM chuM. A pada bolatI vakhate mastaka barAbara jamInane aDavuM joIe. jo mastaka name nahi ane mAtra hAtha ja joDAyelA rahe to sAcuM vaMdana thayuM na kahevAya. pUjanIya paramAtmA ke gurubhagavaMtone vaMdana karatA hRdayamAM puSkaLa ahobhAva UchaLato hovo joIe. ** (11)khamAsamaNa devAnI vidhi : TaTTAra UbhA rahevuM. be paga vacce AgaLanA bhAgamAM cAra AMgaLa ane pAchaLa be eDI vacce tethI thoDuM ochuM aMtara rAkhavuM. be hAthanI AMgaLIo paraspara ekabIjAnI vacce goThavAI jAya te rIte cappaTa be hAtha joDIne saheja mastaka namAvavuM. pachI 'IcchAmi khamAnisIhiyAe' sudhI bolavuM. pachI vAMkA vaLIne, be DhIMcaNa, joDelA be hAthanI koNI ane mastaka jamInane aDADavA, te vakhate malyueNa vaMdAmi bolavuM. A thaI khamAsamaNa devAnI vidhi. paMciMdiya. khamAsamaNa vagere sUtronI racanA gaNadharabhagavaMtoe karI che. paNa navakAramaMtranI racanA koIe karI nathI. navakAramaMtra zAzvata che. anAdikALadhI che. anaMtakALa sudhI te raheze. bhUtakALamAM kyAreya paNa navakAramaMtra nahoto tevuM nahi. vartamAnamAM paNa navakAramaMtra che ja. ane bhaviSyamAM paNa navakAramaMtra sadA rahevAno che ja. Ama navakAramaMtra hato. che ane raheze. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 sUtronA rahasyo sUTa-4 (pa suguru - sukha zAtA - pRchA sUtra che" mane, IcchakAra sUtra ------ bhUmikA - khamAsamaNa sUtra vaDe deva-guru ane jJAnane vaMdanA karI. have icchakAra sUtra vaDe gurumahArAjane sukhazAtA pUchavAnI che. devanI oLakhANa ApaNane gurumahArAja Ape che. jJAnanuM dAna paNa gurubhagavaMta kare che. tethI, apekSAe deva ane jJAna karatAM ya gurubhagavaMta ApaNA mATe vadhu upakArI gaNAya. vItarAga bhagavaMtanI AjJA saMpUrNapaNe to gamArAja ja pALI zake. temanI apekSAe gRhastho to aMza mAtra paNa pALI zakatA nathI. tethI vItarAganI saMpUrNa AjJA pALatA gurubhagavaMto najare paDatA ja temane vaMdana karyA vinA zI rIte rahI zakAya? jema zikSaka vinA zALA na cAlI zake tema gurubhagavaMta vinA jainazAsana na cAlI zake. prabhuno mArga jIvo sudhI na pahoMcI zake, saMsAranA bhoga-vilAsomAM cakacUra gRhasthonA upadezanI asara keTalI? guru mahArAja kaMcana, kAmInI ane kuTuMbanA tyAgI hovAthI temanA upadezathI aneka AtmAo sAhajika AtmakalyANa sAdhI zake che. ja sAMsArika svajano maLe tyAre paNa, kema cho ? majAmAM ? tabiyata sArI che ne ?' vagere puchAI jAya che; to ApaNA AtmAnA sAcA hitecchu. sAcA sagA, pU. gurubhagavaMto maLe to temanI sukhazAtA zuM ApaNe na pUchavI joIe ? saMsAramAM jema janma thatA ja bA, bApujI, mAmA, mAsI, phoI, dAdA vagere judI judI vyaktio sAthe saMbaMdho taiyAra thAya che, te loko sagA jaNAya che tema samyaggadarzana maLatA Atmika duniyAmAM ApaNo janma thayo gaNAya che ane tethI deva-guru-dharma sAdharmikabaMdha vagere ApaNA sagA bane che. - sAMsArika sagA to moha-rAga karAvIne durgatimAM laI janArA banatA hovAthI teo sAcA sagA che ja nahi. paNa jeo sAco mArga batAvIne ApaNA AtmAne mokSasadgati pahoMcADe che tevA guru bhagavaMto ja ApaNA sAcA sagA che. tevA sAcA sagA gurubhagavaMtone ApaNe roja divasamAM traNavAra (trikALa) guruvaMdana karavuM joIe. rAtre traNavAra gurumahArAjane vaMdana karavuM zakya na bane. tethI sAMjanA pratikramaNa pachI gRhasthoe gurubhagavaMtane-thobhavaMdana na karatAM be hAtha joDIne, mastaka namAvIne trikALa vaMdanA kahevuM joIe. divase jyAre jyAre gurubhagavaMtane thobhavaMdana karIe, tyAre prathama be khamAsamaNa daIne A icchakAra sUtra bolavAnuM hoya che. A sUtra gujarAtI ane prAkRta bhASAmAM mizra che. *(1)jaina zAstromAM jaNAveluM nAma suguru-sukhazAtA-pRcchAsUtra. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 sUtronA rahasyo *(2) lokomAM pracalita nAma: IcchakAra sUtra. *(3) viSaya sadgane sukhazAtA pUchavI. *(4) sUtrano sArAMza gurumahArAjane pUjya mAnIe teTalA mAtrathI na cAle. temane vaMdana karavuM joIe. eTaluM ja nahi paNa sAthe sAthe temanI sukhazAtA (tabiyata vagerenA samAcAra) paNa pUchavA joIe. temane koI takalIpha hoya to te takalIpha dUra karavA prayatna karavo joIe. vaLI sAthe sAthe pU. gurubhagavaMtane gocarI, pANI vahoravA padhAravAnI vinaMti karavI joIe. IicchakAra suharAI?suhadevasi? - sukha tapa?zarIra nirAbAdha ? sukha saMjama jAtrA nirvaho cho jI ? A svAmI ! zAtA che. jI ? che. guru deva-guru pasAya. ke - bhAta-pANIno lAbhadejojI. ( [guru vartamAna jora. . . *(6) uccAra vaMgere aMge sUcano (1) baporanA 12.30 vAgyA (madhyAhna pahelA "suharAI" bolavuM. tyAra pachI "suhadevasi' bolavuM paNa "suharAI" ane "sahadevasi' baMne zabdo sAthe kadI na bolavA. (2) joDAkSara bolavA mATe pUrvanA akSara upara bhAra mUkavAnuM bhUlavuM nahi. IcchakAra" bolavA I upara bhAra devo. tethI ra7'no uccAra sAco thaI zakaze. (3) A sUtramAM "suharAIthI "svAmI zAtA che jI sudhInA tamAma vAkyo judA judA praznone jaNAve che. tethI te tamAma vAkyo prazno pUchatAM hoIe te rIte bolavA. te vAkyo bolatI vakhate mukha upara te te praznonA javAbo jANavAnI icchAnA hAvabhAva pragaTa thavA joIe. ! (7) zabdArtha : icchakAra : (ApanI IcchA hoya to pUchuM ke suhAI ApanI rAtri sukhapUrvaka pasAra thaI che ne? suhadavasa : Apano divasa sukhapUrvaka pasAra thayo che ne ? sukhatapa : ApanI tapazcaryA sukhapUrvaka cAle che ne ? zarIra nirAbAdha : ApanuM zarIra koIpaNa pIDA (du:kha) vinAnuM che ne? sukha saMjama jAtrA nirvaho e jI? saMyama rUpI yAtrAnuM pAlana sukhapUrvaka thAya che ne? svAmI! zAtA che jI? he guru bhagavaMta ! Apa sukhazAMtimAM cho ne? bhAta-pANIno lAbha dejo jI : gocarIpANI vahoravA padhArIne mane lAbha ApavA kRpA karazojI. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 47 *(8) sUtrArtha : he gurubhagavaMta ! Apa kRpALunI icchA hoya to huM pUchuM chuM ke, 'Apa kRpALunI rAtri sukhapUrvaka pasAra thaI che ne ? (Apa kRpALuno divasa sukhapUrvaka pasAra thayo che ne ?) ApanI tapazcaryA sukhapUrvaka thAya che ne ? ApanuM zarIra koIpaNa prakAranI pIDAthI rahita che ne ? ApanI saMyama jIvananA pAlana rUpa yAtrA sukhapUrvaka pasAra thAya che ne ? he bhagavaMta ! badhI rIte Apa zAtAmAM cho ne ? gocarI-pANIno lAbha ApavA kRpA karazojI. (9) vivecana : jaina zAsanamAM gurupadanuM gaurava koi aneruM che. paramAtmAe batAvelA jaina zAsanane Aje ApaNA sudhI pahoMcADanAra jo koI hoya to te guru bhagavaMta ja che. ajJAna rUpa aMdhakArano nAza karanAra guru che. viSayanA viSanuM vamana karAvIne ArAdhananA amRtanuM pAna karAvanAra jo koIpaNa hoya to te guru ja che. bhAna bhUlelAne sAco rAha A duniyAmAM guru sivAya koNa batAve ? jeo kaMcana ane kAminInA sarvathA tyAgI hoya, pAMca mahAvratonuM suMdara pAlana karatA hoya, paramAtmAnA mArge yathAzakti cAlatA hoya, paramAtmAnI AjJA viruddha kadI ya kyAre ya bolatA na hoya, mokSa meLavavAnI jemane talapa hoya, saMsArIjanonA saMtapta haiyAne zAnta karI de tevI prazAnta mukhamudrAne dhAraNa karatA hoya, saMsAranA sarva padArthomAM anAsakta banIne, AtmAnA sadbhuta AnaMdanI jeo rasalhANa mANatA hoya tevA gurubhagavaMtanA saMsarga-paricayathI bhavobhavanA pApo osarI jAya. temanA caraNomAM vaMdanA karavAthI bhavobhavanAM karmabaMdhano tUTIne khalAsa thaI jAya. temane karavAmAM AvatI vaMdanA caMdanathI ya vadhAre zItalatA ApavA samartha che. caMdana to zarIrane keTalAka samaya mATe ThaMDaka Ape paNa guru bhagavaMtane karavAmAM AvatI vaMdanA; kaSAyanA bhAvone zAMta karIne, bhavobhavanA saMtApone zamAvI denAra adbhuta zItaLatA Ape che temAM jarA ya zaMkA rAkhavA jevI nathI. guru vinA jagatamAM ApaNane AdhAra paNa kono che ? saMsAramAM rajhaLatA paramAtmA RSabhadeva bhagavAnanA AtmAne dhanAsArdhavAhanA bhavamAM sau prathama dharmaghoSasUrijI nAmanA guruno ja bheTo thayo hato ne ? jemanA mArgadarzanane mastake caDhAvyuM to AgaLa vadhatA teramAbhave teo banI gayA A avasarpiNInA prathama jinezvara bhagavAna. te ja rIte parama tAraka paramAtmA mahAvIradevanA AtmAne paNa temanA nayasAra tarIkenA prathama bhavamAM gurubhagavaMta ja maLyA hatA ne ? jo nayasAre gurubhagavaMtane jaMgalamAMthI zaherano mArga batAvyo, to gurubhagavaMte tene bhavATavImAMdhI bahAra nIkaLanAro mokSamArga batAvI dIdho. jenA prabhAve te ja nayasAra 27mA bhavamAM banI gayA 52mAtmA mahAvIradeva ! Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 sUtronA rahasyo bhUtakALamAM DokiyuM karazo to jaNAze ke sAmAnya rIte je je loko mahAna banyA che, te badhAyane sau pahelA to guru ja maLyA hatA. gurubhagavaMtanA satsaMganA prabhAve teo patananI khAImAMthI mahAnatAnA evaresTa zikharo sara karI zakyA hatA. savAlAkha jinacaityo ane savA karoDa jinabiMbonuM sarjana karanAra mahArAjA saMpratine AryasuhastisUrijI maLyA hatA, to aDhAra dezamAM amArinuM pravartana karAvanAra gUrjarezvara kumArapALane maLyA hatA kalikAlasarvajJa hemacandrAcAryajI. krUra ane khUMkhAra mogala zahenazAha akabaramAM jIvadayAnuM saravariyuM pedA karanAra paNa jagadguru hIrasUrizvarajI mahArAja ja hatA ne ? saMsAranA tApa-saMtApanI khAImAMthI ugAranAra AvA mahAna gurubhagavaMtonA caraNomAM jhUkatA ja aMtaramAM AnaMdanA pUra UbharAvA lAge to mananI mUMjhavaNa to kyAMya palAyana thaI jAya. guru e mAtA che. guru ja pitA che. guru mitra che. guru ja bhAI che. devonA deva paNa - guru dIvo, guru devatA, guru viNa ghora aMdhAra. aMdhArAmAMthI prakAzamAM laI janAra, saMsAranA viSaya-kaSAyAdi pramAdamAM ghasaghasATa UMghanArane DhaMDhoLIne jagADanAra gurubhagavaMta to zirasAvadya che. AvA sugurune jotA ja mana-vacana-kAyAdhI temanA caraNomAM ALoTI javAnuM mana thayA vinA na rahe. temanA upakArone yAda karIne potAnuM sarvasva temanA caraNomAM nyochAvara karavAnuM mana thayA vinA rahe nahi. jinazAsanamAM gurunI icchA vinA koIpaNa kArya karI zakAtuM nathI. tethI ja gurumahArAjane zAtA pUchatA pahelA paNa te aMge temanI icchA jANavI jarUrI che. mATe ja A sUtramAM sau prathama icchakAra zabda mUkavAmAM Avyo che. jo zAtA pUchavA mATe paNa gurujInI IcchA jANavI jarUrI hoya ane jo temanI IcchA na hoya to zAtA paNa pUchI zakAtI na hoya to pachI gurujInI IcchA vinA anya kArya to karI zakAya ja zI rIte ? TUMkamAM gurujInI icchA jANIne tene anurUpa ja jIvana jIvavAno prayatna karavo joIe. temanI icchAthI viruddha svapramAM paNa na thaI jAya tenI satata kALajI rAkhavI joIe, mATe ja kahyuM che ke gurunI icchAnuM pAlana amRtakuMbha samAna che, jyAre guruno ekeka nisAso vadhasthaMbha samAna che. jayAre ApaNe "svAmI ! zAtA che jI?" savAla pUchIe tyAre gurubhagavaMta javAba Ape che: deva-guru pasAya." A deva-guru pasAya' vAkya e jaina zAsananuM adbhuta vAkya che. anAdikALathI majabUta karelA ahaMkAra bhAvane nAza karavA mATenuM amogha zastra A vAkya che. jIvananA koIpaNa kSetramAM ApaNane koI paNa prakAranI saphaLatA maLe to te Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 49 saphaLatA pAchaLa deva-gurunI kRpA ja kAraNa che. devagurunI kRpAthI ja huM A saphaLatA pAmI zakyo chuM, tevI ApaNI sajjaDa mAnyatA hovI joIe. magadhanI rAjadhAnI rAjagRhI nagarImAM nepALanA vepArIo ratnakaMbala vecavA AvyA. zreNikarAjA celaNArANI mATe eka kaMbala paNa kharIdI na zakyA, kAraNa ke rAjakhajAnAnI mAlikI teo potAnI nahotA samajatA, parantu potAnI prajAnI samajatA hatA. prajAnI milakatathI potAnA mojazokha zI rIte karAya ? savAlAkha sonAmahoranI kiMmatavALI te ratnakaMbala zreNika jevA mahArAja dvArA paNa na kharIdAtA, hatAza thayelA vepArIo duHkhamaya cahere rAjagRhInA rAjamArgo uparathI pasAra thaI rahyA hatA, tyAre temanA duHkhathI duHkhI banelA, bhadrAmAtAe temane potAnI pAse bolAvyA. potAnA putra zAlibhadranI 32 patnIo mATe batrIsa ratakaMbala mAMgI..paNa vepArIo pAse to soLa ratnakaMbala ja hatI. savAlAkha sonAmahoranI eka evI soLa ratnakaMbalo vIsa lAkha sonAmahoromAM kharIdIne, darekanA babbe TukaDA karIne bhadrAmAtAe batrIse vahune TuvAla tarIke upayoga karavA ApI dIdhI. nepALanA vepArIo to A dazya joIne AbhA ja banI gayA. potAno badho ja mAla vecAI jatA, AnaMdita banelA teo potAnA deza gayA. pote eka ratnakaMbala paNa kharIdI zakyo nathI, jyAre potAnA ja nagaramAM rahenAra bhadrA zeThANIe eka nahi paNa soLa soLa ratnakaMbala kharIdI lIdhI che, eTaluM ja nahi temanI putravadhUoe te soLa ratnakaMbalamAMthI 32 TukaDA karIne zarIra lUchIne te ratnakaMbalone gaTaramAM nAkhI dIdhI che tevA samAcAra jyAre mahArAjA zreNikane maLyA tyAre temane te bhadrAzeThANI ane temanA putra zAlibhadranI samRddhi jovAnI icchA thaI. sAta majalAnA bhadrAmAtAnA mahelamAM zreNikarAjA padhAryA. eka pachI eka majalAnI herata bharelI samRddhine jotA zreNika AgaLa vadhI rahyA che. pAMcamA majale jyAre pahoMcyA tyAre bhadrA mAtA kahe che, 'mahArAja ! have upara nahi javAya.' zreNika kahe che : 'kema ? mAre to uparanA be majalA paNa jovA che. bhadrAmAtA : rAjan ! chaThThA mALe mArI 32 putravadhUo rahe che. temanA khaMDamAM koIpaNa parapuruSathI jaI na zakAya. ApaNA AryadezanI A paraMparA che ke parapuruSa 52strInI sAme paNa joI na zake. Apa ahIM ja raho. sAtamA majale rahetA mArA putra zAlibhadrane huM ahIM ja bolAvuM chuM. beTA, zAli ! nIce Ava. zreNika AvyA che. mAtAe bUma mArI, *mA ! temAM mAruM zuM kAma che ? zreNika AvyA che to nAMkha vakhAramAM !!! zAlibhadra mahApuNyano svAmI hato. roja 99, 99, peTIo svargamAMthI tenA pitAdeva mokalatA hatA. dharatI upara kadI teNe paga mUkavo paDyo nahoto. are ! Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 sUtronA rahasyo koIpaNa kArya karavuM paDatuM na hovAthI tenA hAthanI hatheLImAM ane paganI pAnImAM paNa vALa ugI gayA hatA. tene te paNa khabara nahotI ke tenI upara mahArAja zreNika rAjya kare che. zreNika nAmanI koI kariyANAnI vastu AvI haze tema samajIne teNe vakhAramAM nAkhavA kahI dIdhuM. paNa mAtAe kahyuM ke, "beTA zAli! nIce Ava. zreNika to ApaNA magadhanA nAtha che. tArA ane mArA; are ! magadhanI samagra prajAnA teo rAjA che. tane maLavA AvyA che. cAla... nIce Ava.' ane zAlibhadra nIce Avyo. atyaMta sukomaLa kAyA dharAvanAra mahArAja zreNika zAline bheTI paDyA. haju to thoDI kSaNo pasAra thaI na thaI tyAM to mAtA bolI, choDI do mArA lADalAne ! mAruM phUla karamAI jaze ! zAlinI kAyA keTalI badhI sukomaLa haze ke mahArAja zreNikanA zvAsozvAsathI tenA gUMgaLAMI javAnI dahezata tenI mAtAne thAya ! AvI samRddhinI relamachela vacce ucharelA ane rahelA zAlibhadrane jyAre mahArAjA zreNike pUchyuM ke, kema zAli ! majAmAM? tyAre zAlibhadra javAba Apyo, "devaguru pasAya !" deva ane guru tattva pratye keTalo badho bahumAnabhAva ! potAnI samRddhinuM jarA paNa abhimAna nahi. balka atyaMta namratAbhAva. tenI jAta sAthe ApaNI jAtane sarakhAvIe tyAre khabara paDe ke ApaNAmAM keTalo badho ahaMkAra uchALA mArI rahyo che. koI pUche ke, 'tabiyata sArI che ?" to javAba zuM maLe? "DokTaronI davAthI have khUba sAruM che. evo ke "deva-gura pasAya?" varasItapamAM pUche ke, chaThTha sAro thayo? to javAba ApaNA mukhamAMthI kadIya evo to na ja nIkaLe ke, "bIyAsaNAmAM barAbara vaparAyuM hatuM tethI sAruM che ? (aThThAI sArI thaI kAraNa ke attarAyaNAmAM aDadanA DhokaLA vAparyA hatA !!!) ApaNe ApaNI jAtane Dagale ne pagale suma buddhithI nihALavI paDaze. te sivAya ApaNAmAM jAma thaI gayelA doSonuM ApaNane bhAna nahi thaI zake. bhAna thayA vinA te doSone dUra karavAne to prayatna zI rIte ApaNe karI zakIzuM? cAlo... zAlibhadranA dRSTAntane jANIne AjathI potAne prApta thatI tamAma siddhiono yaza deva-gurune ApIe. tabiyatanA samAcAra koI pUche to deva-guru pasAya javAba ApIe. deva-guru pasAya - jema suMdara vAkya che, tema bIjA paNa be suMdara vAkyo samajavA jevA che: (1)vartamAna joga, ane (2) kALadharma. gurubhagavaMtanI zAtA pUchyA bAda ApaNe temane gocarI-pANI vahoravA padhAravAnI vinaMtI bhAta pANIno lAbha dejojI. vAkya bolavA dvArA karavAnI che. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 51 bhAta-pANI eTale mAtra bhAta ane pANI ja nahi. parantu khAvA-pIvAnI tamAma cIja-vastuo. te vahorAvavA dvArA bhAvimAM sAdhupaNuM prApta karavAnuM bAnAkhata karavAnuM che. te vinaMtI sAMbhaLIne gurubhagavaMta javAba Ape che 'vartamAna joga' eTale ke 'te samaye amArI jevI anukULatA'. 'amane te samaye jevo yoga haze te pramANe karIzuM. paNa gurujI evuM kadI na kahe ke 'kAle AvIza, Aje cokkasa AvIza vagere... kAraNa ke jo te pramANe vacana Ape ane pachI koIka tevA prakAranuM kArya upasthita thatAM, na jaI zakAya to potAnuM boleluM vAkya khoTuM Thare. tema thatAM temanA bIjA (asatya na bolavuM) mahAvratamAM doSa lAge. jaina zAsananI A kevI suMdara dena che. pelA agnizarmA tApasane jaina zAsana nahotuM maLyuM. tethI vartamAna joga jevA zabdo ane tenI pAchaLanAM rahasyonI tene jANa zI rIte hoya ? mAsakSamaNanA pAraNe mAsakSamaNa karato hato. pAraNuM karavA paNa eka ja jaNanA tyAM javAnuM. jo kAMI na maLe to pAraNuM karyAM vinA ja pAchA pharavAnuM, paNa bIjA ghare nahi javAnuM. na rAjAe pAraNuM karavA potAnA tyAM padhAravA vinaMtI karI. vartamAna joga zabda ane tenA rahasyane nahi jANatA teNe hA pADI dIdhI. pAraNAnA divase pahoMcyo rAjamahele. paNa rAjAne sakhata mAthuM duHkhatuM hatuM. badhA temanI sarabharAmAM rokAyA hatA. pariNAme koie temanI tarapha dhyAna na ApyuM. pAraNuM na dhaI zakyuM. bIjIvAra mahinAnA saLaMga upavAsa thaI gayA. rAjAne khabara paDatAM kSamA mAMgI. bIjIvAranA pAraNAno lAbha ApavA vinaMtI karI. pharI agnizarmAe svIkArI. bIjI vakhatanA pAraNA samaye rAjAnA tyAM putrano janma thayo. badhA tenI khuzAlImAM lIna hatA. agnizarmAe pAraNuM karyA vinA ja pAchA pharavuM paDyuM. lAgalagATa trIjA mahinAnA upavAsa zarU thayA. potAnI bhUlanuM bhAna thatAM rAjAe kSamA mAMgIne trIjI vakhata to pote kALajI rAkhaze ja ! kahIne chellI eka vAra pAraNAno lAbha ApavA vinaMtI karI, paNa aphasosa ! trIjI vAra jyAre agnizarmA rAjamahela pAse pahoMcyo. tyAre rAjA sainya sAthe yuddhe jaI rahyo hato. koIe dhyAna na ApyuM. pAcho pharyo. rAjA upara bhayaMkara gusso caDyo. mane herAna karavA ja rAjA A badhAM tophAno kare che. pAraNAnI vinaMtI karI karIne ahobhAva batADe che. ane pachI ko'ka ne ko'ka nimitta UbhuM karI daIne mane bhUkhyo mArI nAMkhavAnA prayatna kare che. pAcho raDI-raDIne kSamA mAMgavAno khoTo DoLa kare che. nA...paNa have to ene huM nahi ja choDuM. mArA tapanA prabhAve huM bhavobhava te rAjAne mAranAro thAuM. tevuM niyANuM karavApUrvaka teNe anazana svIkArI lIdhuM. rAjAe khUba kSamA mAMgI. kulapatie khUba samajAvyA to ya na mAnyA. haiyAmAM vairanI tIvra gAMTha baMdhAI gaI. nava-nava bhava sudhI teNe guNasena rAjA tarapha vairanI Aga okI. chelle te sAtamI nAke gayo, jyAre dareka bhavamAM kSamAnA amRta varasAvIne, Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para sUtronA rahasyo chellA bhave samarAditya kevalI banelA te gug2asena rAjA mokSamAM gayA. jo A agnizarmA tApasane jinazAsana maLyuM hota, teNe vartamAna joga zabdano prayoga karyo hota to rAjAnA ghare ja pAraNuM karavA javAnuM te nizcita na karata. pariNAme vairanuM bIjAropaNa paNa na thAta. vartamAnlR joga jevo ja suMdara zabda che H 'kALadharma'. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto mRtyu pAme tyAre teo marI gayA, tevuM na bolAya paNa teo kALadharma pAmyA tevuM bolAya che. kAraNa ke AtmA kadI marato nathI. pachI marI gayA, tevuM kahI zakAya ja zI rIte ? kALano dharma che navAne jUnuM ka2vuM. saDana, paDana, galana, vidhvaMsana paNa kALanA dharmo che. AyuSya pUrNa thayuM eTale ke kALe potAno dharma batAvyo. bALapaNa. yuvAnI, vRddhAvasthA e jema kALanA dharmo che, tema AyuSya pUrNa thavuM te paNa kALano ja eka dharma che. mATe ja mahAtmAnuM AyuSya pUrNa thatA mahAtmAno kALadharma thayo tema bolavAmAM Ave che. amara evA AtmAne marI gayo ema kahevuM te zuM AtmAnI mazkarI na gaNAya ? Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo sUtra-5 guru khAmaNA sUtra amunAio sUtra 53 bhUmikA : khamAsamaNa sUtra dvArA gurubhagavaMtane laghuvaMdana karyuM. icchakAra sUtra vaDe gurubhagavaMtane sukhazAtA pUchI tathA ghare gocarI vahoravA padhAravAnI vinaMtI paNa karI. have A amuDhiA sUtra vaDe. te 52mopakArI gurubhagavaMtano je kAMI avinaya aparAdha thaI gayo hoya tenI kSamA mAMgavAnI che. arihaMta paramAtmA to hAla ApaNA bharatakSetramAM vidyamAna nathI. siddha bhagavaMto to mokSamAM birAje che. ApaNI vacce pa2mopakArI jIvaMtatattva jo koI hoya to te gurubhagavaMta che. temanI tole A vizvanI koIpaNa vyakti ke koIpaNa cIja AvI zake nahi. teozrI tIrthaMkaranI gerahAjarImAM ApaNane mokSano mArga batADI rahyA che. khoTA mArgathI ApaNane kheMcIne sanmArge laI jaI rahyA che. teozrInA upakArane kadI visarI zakAya nahi. samagra jIvana teonA caraNomAM kurabAna karI daIe topaNa teozrInA upakArano badalo vALI zakAya nahi. AvA paramopakArI gurubhagavaMtanI jANatA ke ajANatA paNa AzAtanA na thavI joIe. are ! svapnamAM paNa tenI AzAtanA na thaI jAya tenI paLe paLe kALajI levAvI joIe, chatAM paNa kadAca ekAeka jANatA ke ajANatA pramAdathI AzAtanAdi thaI gayA hoya to teozrI pAse jaIne hRdayanA gadgada bhAvo sAthe kSamA mAMgavI joIe. AvI kSamA mAMgavA mATe ja A amudghio sUtra che. A sUtramAM gurunA saMbaMdhamAM ziSyathI thaI jatA aneka aparAdho badala kSamA mAMgavAmAM AvI che. na chatAM ya koI aparAdha khamAvyA vinAno na rahI jAya, te mATe chelle 'tubbe jAgRha, ahaM na jANAmi' vagere dvArA he svAmI ! tame jANo cho, paNa huM durbhAgI je doSone jANato nathI, tevA tamAme tamAma sevAyelA doSonI huM kSamA yAcuM chuM. mArA te doSo mithyA dhAo, mithyA dhAo, mithyA thAo.' kahIne ziSya potAnI bhUlono vinamratAthI duHkhapUrvaka svIkAra karIne kSamA mAMge che. A sUtramAM be mahattvanI vAta Ave che (1) sadguru pAse aneka prakAranA aparAdhonI kSamA tyAre ja bhAvavibhora banIne mAMgI zakAya ke jyAre gurubhagavaMta pratye hRdayamAM puSkaLa ahobhAva hoya. Ama A sUtra guru pratyenA sarvotkRSTa ahobhAvane sUcave che. (2) eka pachI eka tamAma aparAdho yAda karI karIne, tenI kSamA maMgAya che. te ema jaNAve che ke jIve pApano khaTako rAkhavo joIe. zuddhinI talapa rAkhavI joIe. eka paNa pApa prAyazcitta karyA vinAnuM na rahevuM joIe. te mATe hRdayamAM sAcA arthano pazcAttApa paNa joIe. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 sUtronA rahasyo Ama, jinazAsanamAM saru tathA pApanA prAyazcittanuM mahattva puSkaLa AMkavAmAM AvyuM che, te vAta A sUtrathI samajAya che. dharmaratra prakaraNamAM kahyuM che ke : gurupada sevA nirao, guru ArohaNaMmi ta@iccho caraNa bhara dharaNa so hoI jaI nannA niyamo. gurubhagavaMtanA caraNonI sevAmAM je lona che. gurubhagavaMtanI AjJAnuM pAlana vagere karavA rUpa ArAdhanAmAM je sadA tatpara che. te ja sAdhu cAritryajIvanano bhArekhama boja upADavAne samartha bane che. bIjAnuM to arzI gajuM ja nahi. gurubhagavaMtanI kRpAthI cAritra jIvanano boja uThAvavAne samartha banAya che, te vAta samajyA pachI, gurubhagavaMtanA viSayamAM thayelA aparAdhonI kSamA mATenuM A sutra ati mahattvanuM banI jAya che. raka (1) jaina zAstromAM jaNAveluM nAma gurukhAmaNA sUtra. *(2) lokomAM pracalita nAma : abhuphio sUtra. *(3) viSaya : gurubhagavaMta pAse aparAdhanI kSamA mAMgavI. (4) sUtrano sArAMza : paramAtmAnI jema bhagavaMto paNa atyaMta upakArI che. temanI bAbatamAM thayelI nAnakaDI bhUla paNa aneka Apattio lAvavA samartha che. tethI te tamAma aparAdhonI raDatA hRdaye kSamApanA mAMgI levI. sagurunA viSayamAM karelo pratyeka aparAdha vadhasthaMbha samAna che. temanI nAnakaDI kRpA paNa amRtakuMbha samAna che. ka 14-04-L* (5) sUtra : - amArA icchAkAreNa saMdisaha bhagavanuM abhUDhiomi abhiMtara devasirAIe ": " :. (guru: khAmeha) * Icche, khAmemi devasiaM/rAI. jaMci adhyatti-parapatti bho-pANe, viNae-veyAvacce ' lAve-saMlAve, uccAsaNa-samAsa aMtarabhAsAe-uvaribhAsAe jaMkaci, majajha viNaya-parihANe suhuma vA bAyara va tame jANaha-ahaM na jANAmi tamicchA mi dukkaDaM. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55. sUtronA rahasyo | (6) uccAra vaMgere aMgenAM sUcano : (1) "abhyatara' zabda nathI. paNa 'atira zabda che, te dhyAnamAM rAkhavuM. (2) A sUtramAM be jagyAe rAIaM-devasi zabda che. bapore 12-30 pahelA baMne jagyAe rAIe bolavuM ane bapore 12-30 pachI baMne jagyAe devasie bolavuM. (3) "khAuM' padamAM 'uM" upara raheluM mIMDuM bolavAnuM bhUlavuM nahi. (4) "bhatte-pANe vagere joDiyA pado che. temane sAthe ja bolavA. (pa) "majajha padamAM jha no uccAra jhabhalAnA 'jha" nI jema karavo. (6) micchA mi dukkaDamAM traNe pado alaga alaga che. tethI te traNe pado bolatI vakhate vacce vacce thoDuM aTakavuM joIe. (7) zabdArtha che icchAkAreNa icchApUrvaka saMlAveH vizeSa vAtacItamAM saMdisaha AjJA ApazojI uccAsaNe : UMcA Asane besavAthI bhagavad : he gRbhagavaMta samAsaNeH samAna Asane besavAthI ambuddhiomi huM Ubho thayo chuM. aMtarabhAsAeH vacce bolavAthI abimaMtara : aMdaranA uvaribhAsAe: umerIne bolavAthI devasie: divasa saMbaMdhI majajha: mArA vaDe rAie: rAtri saMbaMdhI viNaya parihaNaH vinaya vinAnuM khAmauM : khamAvavAne suhumaH khAmaha: khamAvo bAyara : moTuM icche : huM paNa IcchuM chuM. vA : athavA khAmemi : khamAvuM chuM turbha: tame jaMkici : je kAMI jANaha : jANatA ho apattiaMH aprIti karanAruM ahe: parapatti: khUba aprIti karanAruM nathI bhare : bhojana aMge jANAmi: pANe pANI aMge tassa: viNaeH vinaya aMge micchA : nAza pAmo veyAvacce sevA-cAkarI aMge 1 mi:, mAruM AlAveH sAdhAraNa vAtacItamAM 1 dukkaDaM : pApa nAnuM jANato he paramakRpALu gurubhagavaMta! ApanI jo icchA hoya to Apa mane AjJA Apo. divasa daramyAna (ke rAtri daramyAna)mArAthI ApanA saMbaMdhamAM je je bhUlo thaI che, te tamAma bhUlonI kSamA mAMgavA huM upasthita thayo chuM. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa6 sUtronA rahasya (ApanI pratyenA UbharAtA bhakti-bahumAnapUrvaka huM mAruM sthAna ke Asana choDIne Apa kapALanI pAse mArA aparAdhonI kSamA mAMgavA Avyo chuM. Apa kRpALu kRpA karIne mane kSamA mAMgavAnI AjJA Apo.) (guru bhagavaMta kahe : "khAmaha : tArI bhUlone tuM khamAva.) huM paNa ema ja icchuM chuM (huM paNa ApanI pAse kSamA mAMgavAne icchuM chuM. mane ApanI AjJA pramANa che.) meM je kAMI Apane aprIti thAya tevuM ke vizeSa aprIti thAya tevuM vartana (nIcenI bAbatomAM) karyuM hoya...(tenI huM kSamA mAguM chuM.) bhojana-pANI vahorAvavAnA viSayamAM, ApanA vinaya ane vaiyAvacca karavAnI bAbatamAM, sAmAnya vAtamAM ke vizeSa vAtacItamAM, UMcA Asane besavA vaDe ke samAna Asane besavA vaDe, Apa koInI sAthe vAtacIta karatA ho tyAre vacce bolavA dvArA ke ApanI vAta upara pAchaLathI DahApaNa DoLavAthI, (aprIti ke vizeSa aprIti upajAvI hoya) vaLI, bIjuM paNa mArAthI je kAMI Apa kRpALunA viSayamAM nAnuM ke moTuM vinayarahitapaNuM (vinaya vinAnuM AcaraNa) karAyuM hoya, je kAMI Apa jANatA ho, paNa huM jANato nahouM, te sarve aparAdhonI huM ApanI pAse kSamA yAcuM chuM. mAruM te sarva pApa mithyA thAo, mithyA thAo, mithyA thAo. 9 (9) vivecana: jaina zAsanamAM ratnatrayI ane tattvatrayInuM khUba ja mahattva che. ratnatrayImAM Ave samyagU darzana, samyaguM jJAna ane samyaguM cAritra. jyAre tattvatrayImAM AveH deva, guru ane dharma - A traNe tattvomAM deva ane dharma karatAM ya apekSAe caDiyAtuM tattva 'guru' che. kAraNa ke ApaNane devanI oLakhANa gura karAve che. dharmanI samajaNa paNa guru ja Ape. nAnA nAnA pAyAnA dharmomAM joDavAnuM zarU karIne chelle saMsAranI asAratA samajAvIne sarvavirati (sAdhu) dharmamAM paNa guru ja joDe. sAdhu jIvanamAM ApaNane joDIne teo aTakI jatA nathI, paNa sAdhu jIvananA rathanA teo sArathi paNa bane che. saMyamajIvanamAM AghApAchA thanArane gurudevo sAcA raste AgaLa dhapAve che. vartamAnakAlIna kanimittAthI saMdA dUra rAkhIne saMyamajIvananI rakSA paNa teo kare che. vAcanA ane vAtsalya vaDe saMyamajIvanamAM sthira karavAnuM kArya paNa teo kare che. barabAdIthI aTakAvIne jIvanane AbAda banAvavAnuM kArya A vizvamAM sAcA arthamAM koI karatuM hoya to te guru che. gurunI ATalI badhI mahattA hovAthI ja gurutattvavinizcaya" nAmanA granthanuM maMgalAcaraNa karatA pU. mahopAdhyAyajI yazovijayajI mahArAjAe gurunA ja guNagAna Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa7 sUtronA rahasyo gAyA che. teo tyAM jaNAve che ke : aNimAdi ATha siddhio gurunI kRpAthI maLe che. meLavelI vidyAo gurunI bhakitathI saphaLa bane che. gurunI AjJAnuM pAlana karavAthI mokSa thAya che. - atyaMta bhayaMkara A saMsArarUpI jaMgalamAM, mokSAbhilASI bhavya jIvone mATe mokSa mArganA upadezaka guru sivAya anya koI zaraNa che nahi, haze nahi, pUrve hatuM paNa nahi. traNe kALamAM eka mAtra zaraNarUpa je koI hoya to te gura che. jema A duniyAnA dayALu vaidarAja (DaoNkTara) judI judI davAo ApIne, tAva vagere rogone dUra karIne daradIne Arogya Ape che, tema gurumahArAja paNa karuNAnA sAgara che. teo saMsArI jIvonA kAmavAsanAdi doSo rUpI rogone, jJAna-darzanacAritrAdi auSadhonuM pAna karAvIne dUra kare che, ane AtmAnuM bhAva-Arogya (mokSa) prApta karAve che. zarIra karatAM paNa anekagaNA kiMmatI AtmAne bhAva-Arogya apAvanArA hovAthI guru mahAvaida che. - teozrI jaNAve che ke, amArA jevA mUrkhao paNa gurubhaktinA prabhAvathI paMDitomAM sthAna pAmyA che. AnAthI vadhAre gurubhaktino kayo prabhAva jaNAvuM? pASANa jevA amane pArasamaNi samAna banAvanAra te gurubhagavaMtonA caraNomAM anaMtAnaMta vaMdanA ho. paMcAzaka granthamAM samakitI jIvonA traNa lakSaNo jaNAvyA che. temAM eka lakSaNa 'deva ane gurunI bhakti jaNAvI che. te jaNAvatI vakhate te zAstramAM deva-guru zabda na vAparatA guru-deva zabdano prayoga karIne jaNAvela che ke "deva karatAMya vadhu upakAraka guru che te vAta jaNAvavA mATe ja ame deva zabdanI pahelA guru zabda mUkela che. vedamAM paNa gurunI mahattA jaNAvatAM kahyuM che ke harisevA solaha barasa, gurusevA pala cAra, to bhI nahi barAbarI, vedana kIo vicAra. satata soLavarSa sudhI paramAtmAnI bhakti karo ane mAtra cAra paLa (sekaMDa) gurunI sevA karo to paNa cArapaLanI gurusevAnI barAbara soLa varSanI harisevA na thaI zake. gurutattvanI mahattA anya sthAne nIcenA zabdomAM sAMbhaLavA maLe che : guru-goviMda dono khaDe kIsa ko lAgu pAya? balihArI gurudevakI, jisane goviMda diyo batAya. guru ane bhagavAna baMne kadAca sAme AvI jAya, to sau prathama kone namaskAra karavA? bhagavAnanI oLakhANa karAvanAra guru hovAthI temano ja vadhu upakAra che. mATe prathama praNAma to te gurune karavA. jeTalI bhakti bhaktane bhagavAna upara che, teTalI ja bhakta jo guru upara AvI jAya to vAMcyA vagara paNa zAstromAM ghUghavAtA rahasyo te bhaktane samajAI jAya. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa8 sUtronA rahasyo yasya deve parAbhakti, yathA deve tathA gurau tasmate sakalA-arthI prakAzitte mahAtmA: bhAI ! tamAre dharma karavo che? to bIjuM kAMI ja karavAnI jarUra nathI. eka ja kArya karo : gurunI AMgaLI pakaDIne temanI pAchaLa pAchaLa cAlyA karo. tamArA jIvanamAM sAco dharma AvIne ja raheze. A vAtane jaNAvatA A rahyA te zabdo : "aNuguNo dhammo' guruno mahimA gAtA koI ciMtake jaNAvyuM che ke : kalevara vA tarbhasma, taskUma vApi sattama! yadi pazyati puNyAtmA, sa yAti paramAM gati tame tamArA gAmathI gurunA darzane nIkaLyA ho, paNa kamanasIbe guno svargavAsa thaI gayAnA samAcAra maLe to ya jo tamane temanA mRtadehanA paNa darzana maLI jAya to tame tamArI jAtane dhanya mAnajo. kadAca citAmAM mRtadeha goThavAI gayo hoya ane agnidAha paNa devAI gayo hoya to ya jo tamane kadAca te citAmAMthI nIkaLatI agnijavALAo ke dhumADo paNa dekhAI jAya to ya tame tamArI jAtane bhAgyazALI mAnajo. are ! kadAca eTalA badhA moDA paDyA hova ke jethI citAno dhumADo paNa jovA na maLyo, chatAM ya jo tenI rAkha paNa hAthamAM AvI gaI to ya bhAgyazALI; kAraNa ke gurunI rAkha paNa mokSagati ApavAnI tAkAta dharAve che. ATalo badho acinya mahimA jemano che, te guru bhagavaMtanI thoDI paNa AzAtanA na thaI jAya tenI kALajI rAkhavI. gurunI hilanA ke tiraskAra kadI koIe na karavo. dazavaikAlika sUtra nAmanA Agama sUtramAM jaNAvela che ke, na yAvi mokhe guru, hilAe. gurunI hilanA karanArano mokSa thato nathI. tethI gurubhagavaMtanI bhUlamAM paNa thaI gayelI AzAtanAnI kSamA mAMgavA A abUTTiyo sutra vaMdana karatI vakhate bolavAmAM Ave che. Aje keTalAka loko paramAtmAnA darzana-pUjana karavA roja jatA hoya che. parantu darzana-pUjana karyA bAda, najIkamAM ja rahelA gurubhagavaMtane vaMdana karavA jatA ALasa karatA hoya che. A jarAya ucita nathI. zrIkRSNa nemInAthaparamAtmAnA aDhAra hajAra sAdhuone guruvaMdana karyuM to tenAthI temane tIrthakara nAmakarma baMdhAyuM. jenA prabhAve teo AvatI covIsImAM amamanAtha nAmanA bhagavAna thavAnA che. vaLI teo guruvaMdanA prabhAve kSAyika samakita pAmyA, temanI nakkI thayelI sAtamI naraka tUTIne trIjI naraka thaI gaI. tisthayataM sammata khAIya, samII taIyAe, sAhUNa vaMdaNeNaM, baddha ca.dasArasiheNuM AvA anupama ane avarNanIya mahimA che. guruvaMdanano. A guruvaMdana vinAno divasa jAya to te divasane vAMjhikyo dina samajAvo. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo pa9 *(10) judA judA pada upara vizeSa vicAraNA : icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! he bhagavaMta ! ApanI icchA hoya che. A pada jaNAve che ke guranI IcchA vinA sAruM paNa kArya thaI zake nahi. khamAvavAnI kriyA karatA pahelA paNa gurunI IcchA meLavavI jarUrI che. abhUddhio mi : huM AdarapUrvaka upasthita thayo chuM. A pada mAtra aparAdhonI kSamA mAgavAnI icchA nahi, paNa kSamA mAgavAnI utkaMThA=tatparatA jaNAve che. vaLI huM A kSamA koInA dabANane ke Agrahane vaza thaIne mAgavA nathI Avyo. parantu AdarapUrvaka mArI icchAthI ja AvIne Ubho rahyo chuM tevuM jaNAve che. Ama, ApaNe paNa aparAdhonI kSamA hRdayanA UbharAtA bahumAnabhAvathI gadgadita thaIne mAgavAnI che, tema nakkI thayuM. abhiMtaradevasi khAuM keTalA samaya daramyAna thayelA aparAdhone khamAvavAne icchIe chIe ?te A pada dvArA jaNAvAya che. - divasanA, rAtrinA, 15 dinanA, cAra mahinAnA, ke eka varSanA aparAdhone khamAvavA mATe anukrame devasie, rAi, pabiaM, comAsie ke saMvadyuri bolavAmAM Ave che. huM khamAvavAne icchuM chuM eTale ke huM kSamA mAgu chuM. kSamA mAgavI e dInatA nathI paNa jAgrata AtmAno svasthatA prApta karavA mATeno uttama prayatna che. ane tenAthI citta-prasannatAnI prApti thAya che. jo kSamA ApavI te udAratA che, to kSamA sAmethI mAgavI te pavitratA che. icche, khAmemi devasie : ApanI AjJAne svIkAruM chuM ane divasa saMbaMdhI aparAdhone khamAvuM chuM. arthAt tenI mAphI mAguM chuM. Apa paNa udAratApUrvaka mane kSamA Apajo. apatti-parapattiH apattie = sAmAnya duHkha pedA thAya tevuM vartana. ane parapattie = vizeSa duHkha pedA thAya tevuM vartana. potAnA ekAda vartanathI gurune kSaNa mATe paNa jo duHkha pedA thAya to sAcA ziSyane ekI sAthe so so vIMchI caTakA bharatA hoya tevI vedanA thAya che. tethI have pachI jaNAvavAmAM AvanAra judI judI bAbatomAM je kAMI aprItikara ke vizeSa aprItikara thaI gayuM hoya tenI A pado vaDe te kSamA yAce che. bhatte pANe : bhojana-pANI vahoravA jatI vakhate, vaharatI vakhate ke vahorIne AvyA pachI sAdhue evuM koI vartana na karavuM joIe ke jethI gradevane aprIti vagere thAya. gRhasthoe paNa guru mahArAjane bhojana-pANI vahorAvavAnA viSayamAM viveka jALavavo joIe. roja samayasara varavA padhAravA vinaMtI karavI. gurujI padhAre Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 sUtronA rahasyo tyAre AvakAravA. badhI vastuonI vinaMtI karavI. Agraha jarUra karavo, bhakti jarUra batAvavI paNa ghelachA na karavI. je cIja jeTalA pramANamAM jarUra hoya teTalA pramANamAM vahorAvavI. paNa phorsapUrvaka pAtarAmAM nAkhI na devuM. A badhI bAbatomAM je aprItivizeSa aprIti thaI hoya tenI kSamA mAMgavAnI che. viNa-vaiyAvacca : vIsa sthAnakanI ArAdhanA karavAthI tIrthaMkara nAmakarma baMdhAya che. te vIsa sthAnakamAM vinaya ane vaiyAvaccanuM sthAna anukrame dasamu ane soLamuM che. jJAna vagere meLavatA pUrve vinaya karavo joIe. zreNika mahArAjAe kerInA coranAra pAsethI vidyA meLavavAnI hatI. pote siMhAsana upara beThA ane zerane sAme Ubho rAkhIne vidyA meLavavA prayatna karyo. vidyA na AvaDI. abhayakumAre kahyuM ke vidyA ema na AvaDe. vinayapUrvaka lezo to AvaDaze. corane vidyAguru tarIke svIkArIne rAjya-siMhAsana upara besADo. ane tame sAme ziSyanI jema vinamratApUrvaka UbhA rahIne prayatna karazo to vidyA AvaDaze. ane tema karavAthI kharekhara zreNikane vidyA AvaDI gaI ziSTAcAra sevavo te vinaya kahevAya. sevA-suzruSA karavI te vaiyAvacca kahevAya. gurubhagavaMtanI vaiyAvacca paNa karavI joIe. A vinaya ke vaiyAvacca yathA avasare na karyA hoya athavA karatI vakhate aprIti ke vizeSa aprIti pedA thAya tevuM vartana thayuM hoya to kSamA mAgavAnI che. AlAve-saMlAve : sAmAnya bolavAmAM ke vAtacIta karavAmAM : gurujI jyAre paNa bolAve tyAre tarata temanI pAse javuM joIe. be hAtha joDIne, mastaka namAvIne hAjI ! kahIne UbhA rahevuM, je pUche teno "hA" ke "nA" javAba na ApatA hAjI!" ke "nAjI!" javAba Apavo joIe. jyAre koI vizeSa vAtacIta karavAno prasaMge upasthita thAya tyAre paNa gurujInA mAna-maryAdA mobho sacavAya te rIte ziSTa bhASAmAM vAta karavI joIe. gurajI pratyeno bahumAnabhAva ocho na thAya tenI kALajI rAkhavI joIe. A bAbatomAM je bhUla thaI hoya tenI AlAve-saMlAve pado dvArA ziSya kSamA mAMge che. uccAsaNa-samAsa : UMcA Asana ke sarakhA Asanano upayoga karavAmAM... gurathI UMcA Asane besAya nahi. vyAkhyAna holamAM paNa jyAM sudhI nIce jagyA hoya tyAM sudhI upara bAlkanImAM na besAya. gurunI AzAtanA thAya. tabiyatAdi kAraNasara khurazI vagere upara besavAnI lAcArI hoya to sau prathama grajInI rajA levI joIe. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 61 gurunA samAna-Asane paNa na besAya. guru karatAM vadhAre UMcI (vadhAre sArI ke vadhAre kiMmatavALI) Asana-kAmaLI vagere vastuo paNa na vaparAya. AvuM karavAthI je aprIti ke vizeSa-aprIti thaI hoya te badala A be padothI kSamA mAMgavAnI che. 43 aMtarabhAsAe-urvArabhAsAe H vacce bolavAmAM ke vadhAre bolavAmAM. guru mahArAja koInI sAthe vAtacIta karatA hoya tyAre ke potAnA vicAro darzAvatA hoya tyAre vacce bolavuM ke, 'nA, e vAta AvI nathI paNa Ama che... mane barAbara khabara che... vagere te aMtarabhAsA kahevAya. gurujI vAta karatA hoya tyAre vacce kadI na bolavuM. jarUra jaNAya to pachIthI ekAMtamAM gurujIne te vAta karavI. gurujI koI vAta pUrNa kare tyAra pachI temAM potAnuM vizeSa DahApaNa DoLavuM te urvArabhAsA kahevAya. gurujInI vAta upara pAchaLathI koI komenTa na karavI. temanI vAtomAM mIThuM-maracuM bhabharAvIne bIjAnI pAse rajUAta na karavI. uparokta bAbatamAM paNa viparIta vartana karavAthI je aprIti ke vizeSa aprIti thaI hoya tenI kSamA mAMgavAnI che. kiMci... thI uvaribhAsAe sudhInA pado vaDe, judA judA kAryothI aprIti ke vizeSa aprIti thaI hoya tenI kSamA mAMgavAmAM AvI che. majja viNaya... padothI potAne khyAla hoya tevA thaI gayelA vinaya vihoNA aparAdho badala kSamA mAMgavAnI che. turbhe jANaha... vagere pado dvArA potAne khyAla na hoya (gurune khyAla hoya) tevA vinaya vihoNA aparAdho badala kSamA mAMgavAnI che. gadita thaIne bolAtuM 'micchAmi dukkaDam' pada, thaI gayelA pApo badala dilagIrI sUcavavApUrvaka, have pharI tevA pApo nahi karavAnI kabUlAtane jaNAve che. javAba rUpe guru paNa 'ahavi khAmemi tumheM' bole che. eTale ke, he ziSya ! mArA vaDe tane pre2NA vagere karavAmAM kaDavA vacano vaDe aprIti vagere utpanna thaI hoya to huM paNa tane khamAvuM chuM. jaina dharmanI A ja mahAnatA che ke ahIM vaDIla evA guru paNa potAnA ziSya pAse kSamA mAMge che ! nAnA ke moTAnI ahIM vAta nathI. ahIM to nAno moTAne khamAve ane moTo nAnAne khamAve. badhAnA manamAM eka ja bhAvanA UchaLatI hoya ke mAre koInI sAthe vera-virodha karavA nathI, mArI bhUla thAya ke tarata ja mAre tenI kSamA mAMgIne mArA AtmAne tarata pavitra banAvI devo che ! Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62. sUtronA rahasyo 7 guruvaMdatanI vidhi : be paganI pAnI vacce lagabhaga cAra AMgaLa jeTaluM ane pAchaLa be eDI vacce tethI paNa ochuM aMtara rahe te rIte UbhA rahevuM. be hAthanI AMgaLIo paraspara ekabIjAnI vacce goThavAI jAya te rIte hAtha joDIne, tenI koNI chAtIne aDe te rIte rAkhIne "IcchAmi khamAsamaNo... nisahiyAe sudhI khamAsamaNa sUtra bolavuM. pachI joDalA be hAtha, be DhIMcaNa, ane mastaka jamInane aDADIne "maFeNa vaMdAyi" bolavuM. A thaI khamAsamaNa devAnI vidhi. upara jaNAvelI vidhi pramANe pahelA be khamAsamaNa devA. pachI UbhA UbhA, be hAtha joDIne "IcchakAra sUtra' prazno pUchatA hoIe te rIte bolavuM. bapore 12-30 pahelA suharAI ane 12-30 pachI hadevasi pATha bolavo. chelle vinaMtI karatA hoIe te rIte "bhAta-pANIno lAbha dezojI bolavuM. pachI UbhA UbhA, be hAtha joDIne, mastaka namAvIne "IcchA, saMdi. bhagavad ! abuddhiomi. khAmemi devasie. sudhI pATha bolIne, jamaNo hAtha gurubhagavaMta tarapha jamIna (caravALA) upara sthApIne "jekiMcI apattie.. dukkaDa' sudhIno pATha bolavo. pachI pharI eka khamAsamaNa devuM. jo gurubhagavaMta padavIdhArI (gaNI-paMnyAsa-upAdhyAya ke AcAryo hoya to IcchakAra bolyA pachI vadhArAnuM eka khamAsamaNa devuM. guruvaMdana karyA pachI, jo paccakhANa levAnuM hoya to eka khamAsamaNa daIne "IcchakArI bhagavan! pasAya karI paccakakhANano Adeza dezojI." bolavuM. paccakakhANa lIdhA pachI pharI khamAsamaNa devuM. jo vyAkhyAna ke vAcana sAMbhaLavAnI hoya ke gAthA levAnI ke ApavAnI hoya to vaMdana karyA pachI khamAsamaNa devA pUrvaka nIcenA traNa Adeza mAMgavA : (1) icchA. saMdi. bhagavad ! vAsaNA saMdisAuM ? icche. (2) icchA. saMdi. bhagavan! vAyaNA lezuM ? icche. (3) IcchakArI bhagavana pasAya karI vAyaNA prasAda karazojI. roja upAzrayamAM jaIne guruvaMdana karavuM joIe. jo gurumahArAja na hoya to sthApanAcAryajIne ke temanA phoTAne vaMdana karavuM. phoTo paNa na hoya to pustakamAM navakAra-paMcidiya sUtra vaDe guramahArAjanI sthApanA karIne paNa avazya guruvaMdana karavuM joIe. roja divase traNavAra vaMdana karavuM joIe. sUryAsta pachI rAtrie vaMdana na thaI zakatuM hovAnA kAraNe rAtrinA traNe vaMdana ekI sAthe karavAnI bhAvanAthI be hAtha joDIne-mastaka namAvIne 'trikALa vaMdanA bolavAnuM hoya che. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo laghu pratikramaNa sUtronuM jhumakhuM cAra sUtro 1. IriyAvahiya sUtraH (sarva jIvo sAthe - thaI gayelI virAdhanAnI - kSamApanA.) 2. tarasa uttarI sUtra : (kSamApanA pachI vizeSa bhAvollAsapUrvaka viziSTa prAyazcittanI jhaMkhanA) 3. annattha sUtra (viziSTa prAyazcittarUpe 4. logassa sUtra : karAnArA kAusagganI vidhi ane jayaNA) (pAponA nArA karavA prAyazcittarUpe kAussagamAM 24 bhagavAnanI stavanA ane kAussagga pAryA pachI, zaddhi maLyAno ulyAsa vyakta karavA 24 bhagavAnanuM nAmakIrtana) laghu pratikramaNa sUtronA jhUmakhAnI bhUmikA H 63 praNipAtasUtra (khamAsamaNa) sugurusukha-zAtApRcchA sUtra (icchakAra) ane gurukhAmaNA sUtra (abhuDhiyA) vaDe guruvaMdana karavAnuM ApaNe zIkhI gayA. guruvaMdanAnI jema caityavaMdanAdi dharmakriyAo paNa divasa daramyAna karavAnI hoya che. jema makAna, derAsara vagere banAvatA pahelA UMDe sudhI khodIne jamInazuddhi karavI jarUrI che, tema tamAma dharmakriyAo karatA pahelA AtmAnI zuddhi karavI atyaMta Avazyaka che. te zuddhi karavA mATe dareka dharmakriyA karatA pahelA laghupratikramaNa sUtronA A jhUmakhAno upayoga karavAmAM Ave che. gurubhagavaMtane guruvaMdana karyA pachI, dharmanI kriyA zarU karatAM pahelA pratikramaNa ka2vuM joIe. prati = pAchuM, kramaNa = AkramaNa karavuM. pApakAryomAM je pravRtti karI che, temAMthI pAchA haTavuM. AtmA potAnA zuddhabhAva (svaMsthAna)thI khasIne pramAdanA kAraNe duSTabhAva rUpI parasthAne gayo hato. tyAMthI pAcho pheravIne AtmAne potAnA sthAnamAM lAvavo, svabhAvamAM = zubha bhAvamAM sthira karavo te pratikramaNa kahevAya. kahyuM che ke : svasthAnAt yat parasthAna, pramAdasya vazAt gataH tabaiva kramAM bhUyaH, pratikramaNamucyate pratikramaNanA pAMca prakAra che (1) rAI (2) desi (3) pAMqha (4) comAsa ane (5) saMvatsarI, rAtri daramyAna thaI gayelA pAponI zuddhi mATe roja savAre rAI-pratikramaNa karavAnuM hoya che. divasa daramyAna lAgelA pApone dhovA roja sAMje devasi pratikramaNa karavAnuM hoya. paMdara divasanA pApone dhovA (comAsI caudaza sivAyanI) caudazanA sAMje je pratikramaNa karavAnuM hoya. te pazcima pratikramaNa kahevAya. cAra mahinAmAM thayelA Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 sUtronA rahasyo pApone dhovA kArataka suda caudaza, phAgaNa suda caudaza ane aSADha suda caudazanA sAMje comAsI pratikramaNa karavAnuM hoya che ane samagra varSanA pApone dhovA bhAdaravA suda cothanA sAMje saMvatsarI pratikramaNa karAya che. A pAMca prakAranA pratikramaNonI apekSAe je nAnuM pratikramaNa che, te laghu pratikramaNa kahevAya che. te A iriyAvahIyA vagere cAra sUtronA jhUmakhA vaDe karAya che. jyAM sudhI bhUlano bhUla tarIke svIkAra karato nathI tyAM sudhI bhUla sudharatI nathI. bhUlane sudhAravAno upAya bhUla karyA badala hRdayamAM pArAvAra duHkha thayuM te che. bhUlanI bhUla tarIke kabUlAta karavAnI kriyAne AlocanA kahevAya che. A AlocanA karavAnI sAthe, pharIthI te bhUla na karavAnA saMkalpa sAthe, te bhUla badala tIvra pazcAttApa karavo, te bhUlanI kSamA mAMgavI, te pratikramaNa kahevAya che. ekendriyathI paMcendriya sudhInA jIvonA saMbaMdhamAM thayelI virAdhanAnuM AvuM pratikramaNa jyAM sudhI na karAya tyAM sudhI dharmakriyAomAM ullAsa Avato nathI. saMklezavALA bhAvathI karelI ArAdhanAthI cittamAM prasannatA UbharAtI nathI. mATe ja dharmakriyAo karatAM pahelAM A laghu pratikramaNa vaDe Atmika zuddhi karavI jarUrI bane che. zAstramAM dasa prakAranA prAyazcitto batAvavAmAM AvelAM che, (1) AlocanA (2) pratikramaNa (3) mizra (4) viveka (5) kAyotsarga (6) tapa (7) cheda (8) mULa (9) anavasthApya ane (10) pArAMcita. gunI pAse jaIne potAnI bhUlono ekarAra karavo te AlocanA prAyazcitta kahevAya. thaI gayelI bhUlonI guru samakSa niMdA karavI, gaI karavI ane kSamA mAMgavI, te pAponuM micchAmi dukkaDa devuM te pratikramaNa prAyazcitta kahevAya. jemAM Alocana ane pratikramaNa baMne karavAnuM hoya te mizra prAyazcitta kahevAya vagere... ladhu pratikramaNanA sUtro vaDe jIva virAdhanAnuM duHkhapUrvaka pratikramaNa karavAnuM. eTaluM ja nahi tenI vizeSa zuddhi mATe kAyotsarga rUpa prAyazcitta paNa karavAnuM che. sau prathama IriyAvahIyAsUtra vaDa thaI gayelI jIvAdi virAdhanAnuM pratikramaNa karavAnuM. pachI tassa uttarI sUtra vaDe, te virAdhanAdinI vizeSa zuddhi mATe kAyotsarga karavAno saMkalpa karavAno. annattha sUtra vaDe te kAyotsargamAM rAkhavAnI chUTo tathA kAyotsarganI maryAdA vicArIne kAyotsarga karavAnuM zarU karavAnuM. pachI kAyotsarga mudrAmAM, 24 bhagavAnanI stavanA karatuM logassa sUtra ciMtavavAnuM. kAyotsarga pArIne, kRtajJatA guNane pragaTa karatuM logassasUtra bolavAnuM, tema thatAM laghu pratikramaNanI kriyA pUrNa thAya. AtmAmAM laghu pratikramaNa vaDe maitrIbhAvanI bhUmikA taiyAra thayA pachI anya dharmakriyA zarU karavAnI hoya che. pelA aImuttA munivarane to jANo cho ne? nAno bALaka mitronI sAthe ramatamAM mazagUla hato, tyAM joyA dUrathI AvatA gurumahArAjane doDato pahoMcyo mahArAja pAse. vinayapUrvaka be hAtha joDIne, mastaka namAvIne, "masthae vaMdAmi bolIne ghare gocarI Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 sUtronA rahasyo vahoravA padhAravA vinaMtI karavA lAgyo. aImuttAnI kAkalUdabharI vinaMtIne gocarI vahoravA nIkaLelA gautamasvAmIjI ThukarAvI na zakyA. pahoMcyA aImuttAnA ghare. dharmalAbha kahI UbhA rahyA. aImuttAnI mAtA zrImatI harakhaghelI thaI daravAje dAMDI AvI. padhAro padhAro kahIne gurubhagavaMtane AmaMtraNa ApyuM. kalpavRkSa ane ciMtAmaNi ratnathI paNa kiMmatI gurubhagavaMtane ghara-AMgaNe padhArelA jANIne mA-dIkarAnA haiye harSa mAto nathI. bhAvavibhora banIne gocara vahorAvI. gurudeva nA.. nA... kahetA rahyA ne aImuttAe gurudevanuM pAtra lADavAthI bharI dIdhuM. pachI te gurumahArAjane vaLAvavA temanI sAthe gayo. rastAmAM kahe che ke gurudeva ! Apane khUba bhAra lAgato haze. ane ApanA pAtrA UMcakavA Apo ne !' aImuttA ! amArA pAtro ema to na apAya. e to dIkSA le ne, tene ja apAya. bola, tAre dIkSA levI che ? paNa gurudeva! dIkSA eTale zuM? temAM zuM karavAnuM? te dIkSA kema levAnI ? gauttamasvAmI aImuttAne dIkSA aMge samajaNa ApavA lAgyA ke dIkSA levI eTale A saMsArane choDI devo. saMsAra to pApanI khANa che. saMsAramAM rahe tene satata pApa karavuM ja paDe. pApa karavAthI duHkha maLe. pApa karavAthI mokSa na maLe. sukha joItuM hoya to mokSamAM javuM paDe. ne te mokSa meLavavA saMsAra choDI devAno ne dIkSA levAnI. kAraNa ke saMsAramAM rahenAre keTalA badhA jIvone mAravA paDe ! jUThuM paNa bolavuM paDe, aneka khoTAM kAma paNa karavA paDe, tethI pApa na karavA hoya to dIkSA levI joIe. he gurudeva! dIkSA laIne to khAIe-pIe to pApa na lAge? nA aImuttA ! A ja to kharI kamAla che. khAvAnuM chatAM ya pApa nahi ! pANI pIvAnuM chatAM ya pApa nahi! duniyAmAM jIvavAnuM chatAM ya pApa nahi ! evuM suMdara che A dIkSAnuM jIvana. amArA mATe banAveluM bhojana ame nA vahorIe. amArA mATe banAvelA makAnamAM ame na rahIe. na to ame paisA rAkhIe ke na to ame strIne aDIe. amAre vepAra-dhaMdhA karavAnA nahi ne koI jIvane mAravAnA nahi. pachI amane pApa zI rIte lAge ? eka paNa pApa vinAnuM je suMdara jIvana tenuM ja nAma dIkSA. gauttamasvAmInI A vAta sAMbhaLIne, aImutto bolI UThyo.. to to huM dIkSA ja laIza. mAre pApa karavA ja nathI. tethI have mAre saMsAramAM paNa rahevuM ja nathI. tyAM to teo paramAtmA mahAvIradeva pAse pahoMcyA. paramAtmAnI dezanAmAM saMsAranI asAratAnuM varNana sAMbhaLIne, aImuttAne A saMsAra pratye bhArobhAra tiraskAra pedA thayo. vairAgya dRDha thayo. paNa mAtA-pitAnI rajA vinA gautamasvAmI tene dIkSA ApavA taiyAra nahotA. aImutto to pahoMcyo doDato vera. vairAgya jAgyA pachI have te saMsAramAM kSaNabhara paNa rahevA mAMgato nahoto. jaLa vinA taraphaDatI mAchalI jevI tenI have hAlata hatI. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo mAtA pAse jaIne dIkSAnI rajA ApavA te kAkalUdI karavA lAgyo : mA ! teM ja mane zIkhavyuM che ke pApa kadI na karAya. pApa karIe to narakamAM javuM paDe. mA ! zuM tuM tArA dIkarAne narakamAM mokalavA mAMge che? jo nA, to mArAthI pApa na thAya tevuM jIvana mane jIvavAnI rajA Apa. saMsAramAM to Dagale ne pagale savArathI sAMja sudhI keTalAM badhAM pApo karavAnA ! nA... have mAre pApa karavA nathI. aImuttAnI vairAgya nItaratI vANI sAMbhaLIne mAtAnA hRdayamAM AnaMda mAto nathI. tene lAge che ke meM ApelA saMskAro UgI nIkaLyA. huM have ratnakukSI banIza. mArA jIvanane to AbAda na banAvI zakI paNa mArA dIkarAnA jIvanane AbAda banAvavAnuM sadbhAgya mane maLaze. chatAM, dIkarAnA vairAgyanI kasoTI karavA teNe aneka savAlo karyA. paraMtu dareka savAlonA jaDabesalAka javAbo vayamAM nAnA chatAM ya jJAnamAM ghaNA moTA A aImuttAe mAtAne ApyA. mAtA potAnA dIkarAnA vairAgya nItaratA vacanonuM pAna karatA dhanya banI rahI. tarata ja vhAlA dIkarAne chAtIsaraso cAMpIne kahevA lAgI, te mArA lADalA lAla ! tArA jevA suputrane pAmIne huM to kharekhara Aje dhanya banI gaI chuM. paramAtmA mahAvIradeva ane gaNadhara gauttamasvAmInA zaraNe beTA ! cokkasa jaje. mArA AzIrvAda che. paNa beTA ! tAre dIkSA letAM pahelA mane vacana ApavuM paDaze ke, jo pApa na karavA mATe ja tuM dIkSA leto hoya to dIkSA pachI tAre kadIya pApa na karavuM. paLe paLe sAvadhAnI-pApa na thaI jAya teno - rAkhavI. ane chatAM ya bhUlathI jo pApa thaI jAya to chevaTe gurumahArAja pAse tenuM prAyazcitta karIne zuddha banavAnuM. bola beTA ! ATalI khAtarI to tuM mane Apaze ne ? mAtAnA ekeka zabdo sAMbhaLatA aImuttAnA AnaMdano pAra nathI. ekIzvAse te bolI UThyo : o mArI vhAlI mA ! tArA dIkarAnuM A vacana che ke te kadI pApa karaze nahi, chatAM ya jo pApa bhUlamAM thaI jaze to tenuM te prAyazcitta karavAmAM pAcho nahi paDe. basa ! mA ! have tuM mane AziSa Apa, tArA AziSathI ja mAruM saMyama jIvana saphaLatAne pAmaze. pApa nahi karavAnI mArAmAM tAkAta Avaze. ane jaina zAsanane sAcA arthamAM samajelI A mAtAe bhAvavibhora banIne dIkarAne saMyama jIvananA AzIrvAda ApyA ane zreSTha muhUrta aImuttAne dIkSA apAvI. ane bALamuni aImuttA gurunI sevAmAM lIna banyA. svAdhyAyamAM tallIna banyA. samaya pasAra thaI rahyo che. tyAM eka vAra. comAsAnA divasomAM bALamunivara aImuttAjI anya vaDIla sAdhuo sAthe dalle javA (zaucakriyA) mATe gAma bahAra gayA hatA. bIjA munivaro karatAM vahelAM pAchA pharelA aImuttAjI bIjA vaDIla munionI rAha jue che. tyAM to varasAdathI bharAyelA khAbociyAmAM potAnI kAgaLanI hoDIo tarAvIne AnaMdakillola karatAM bALako dekhAyAM. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 67 aImuttAjI bhale munivara hatA. paNa uMmaramAM to haju bALaka ja hatA ne ! tethI temanA bALapaNe temane bALako pAse pahoMcADyA. huM paNa mArI hoDI tarAvuM chuM ema kahIne temaNe potAnI pAse rahelI pAtarI pANImAM taratI mUkI. "juo mArI nAvaDI sauthI AgaLa' bolatA A nAnA mahArAja to khuzakhuzAla thaIne nAcavA lAgyA ! eTalAmAM vaDIla munivaro tyAM AvI pahoMcyA. bALamuni vaDe tarAvAyelI pAtarI jotAM ja teoe kahyuM. nAnA mahArAja ! tame A zuM karyuM? ApaNe to sAdhu chIe. ApaNe to koI paNa pApa na karavAnI pratijJA lIdhI che. kAcA pANInA dareka TIpAmAM asaMkhyAtA asaMkhyAtA jIvo che. A pAtarI taratA taratA asaMkhyAtA jIvono khurado bolAvI rahI che. jIvahiMsAnuM A kevuM bhayAnaka pApa tamArAthI thaI gayuM !' bALamuni to A vAta sAMbhaLIne coMkI gayA. potAnI bhUlano khyAla AvatAM ja temanI AMkhamAM pastAvAthI AMsunI dhAra vahevA lAgI. arara... meM A zuM karyuM? mAtAe kahyuM hatuM ke bhUlathI paNa pApa thaI jAya to prAyazcitta karIne zuddha ghaje. upakAra mAnuM chuM A vaDIla munivarono ke jemaNe mArI bhUlanuM mane bhAna karAvyuM che. bhagavAna pAse jaIne. mArAthI thaI gayelA pApanuM prAyazcitta karI lauM. aImuttA munivara pahoMcyA prabhuvIra pAse. ane zarU karyuM laghu pratikramaNa. (iriyAvahIyAdi cAra sUtronI kriyA). gadgadita thaIne, potAnI bhUlono ekarAra raDatI AMkhe iriyAvahI sUtra dvArA aImuttA munivara karI rahyA che. IriyAvahiyAe virANAe bolatA bolatA paNaga daga-maTTI- zabdo AvyA. (pANInA, mATInA jIvone meM haNyA hoya to tenuM huM micchAmi dukkaDam dauM chuM) A zabdo bolatA bolatA aImuttAne pAtarI tarAvyAnI bhUla yAda AvI. pazcAttApa thavA lAgyo. ararara...meM A zuM karyuM ? asaMkhyAtA jIvonI kaccaraghANa bolAvI dIdho ! mArAM A pApo nAza pAmo... nAza pAmo... nAza pAmo. have kadI paNa huM pApa nahi karuM. he bhagavAna ! mArI bhUlanI tame mane mAphI Apo.. mAphI Apo... mAphI Apo. pastAvo vadhato ja gayo. vadhato ja gayo, pariNAme mAtra pAtarI tarAvatA thayelI pANInI hiMsAnuM ja pApa na dhovAyuM paNa bhUtakALanA anaMtA bhavonA anaMtA pApo A pazcAttApanA pAvaka agnimAM bhasmIbhUta thavA lAgyA. aimuttAmuni kevaLajJAna pAmyA. vizvamAM bhavya jIvone upadeza ApatA vicarIne chelle mokSamAM pahoMcyA. hRdayanA pazcAttApanA bhAva sAthe, A ladhu pratikramaNa karatAM karatAM aImuttAmunie kevaLajJAna prApta karI lIdhuM. ApaNe paNa laghu pratikramaNanA sUtro pazcAttApathI bhAvavibhora banIne-gadita banIne bolavAno upayoga rAkhavo joIe. pAMcaso dhanuSa pramANanI aThThAvIsa hajAra jinapratimA bharAvatAM je puNya thAya che, teTaluM puNya IriyAvahI paDikkamatAM (laghu pratikramaNa karatA) baMdhAya che. have ApaNe A laghu pratikramaNanA sUtronA arthane kramazaH vicArIzuM. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 sUtra-6 eryApathikI sUtra (IriyAvahiyA sUtra sUtronA rahasyo - bhUmikA :dharmanI zarUAta bIjAno vicAra karavAthI thAya che. jIva mAtra sAthenI maitrI, te dharmano pAyo che. jeNe siddha banavuM hoya teNe jIvamAtranA mitra banavuM ja rahyuM. vizvanA sarva jIvo pratye snehano pariNAma khIlavavo ja rahyo. sarva jIva pratyeno madhura pariNAma AtmAne jaladIthI paramAtmA banAve che. ekAda jIva pratye paNa jo tiraskAra ke dhikkAranI lAgaNI hoya to dharmakriyA karavAmAM AnaMda ke ullAsa pUrNapaNe pragaTI zake nahi. ArAdhanA karIe kharA, parantu ArAdhanAnuM tAtkAlika phaLa je citta-prasannatA che, te cittanI prasannatA prApta thAya nahi. revaransa phora lAipha (jIvanA jIvananuM bahumAna karo) e siddhAnta koI Ajano zodhAyelo nathI. traNa lokanA nAtha devAdhideva paramAtmAe A vAta anaMtakALathI ApaNane jaNAvI che. kSamA mAMgavA, badhA jIvonuM bahumAna karo. nAnakaDA ke tuccha gaNAtA jIvamAM paNa zivanuM (paramAtmAnuM) darzana karo. jema AjanI dekhAtI rapha (hIrAno kAco mAla) AvatIkAlano mahAmUlyavAna hIro che, tema Aje aneka.doSothI bharapUra jaNAto jIva AvatIkAlanA paramAtmA che. temanA pratye manamAM kadI ya leza mAtra paNa durbhAva na thavo joIe. je bIjA pratye durbhAva kare che, tenA tarapha bIjAne paNa durbhAva thAya che. je bIjAne trAsa Ape che, te trAsa pAmyA vinA rahI zakato nathI, bIjAne herAna karanAro zuM svayaM herAna nahi thAya ? bIjAne duHkhI karanAro pote jIvanamAM sukhI zI rIte thaI zake ? A vAta nizcitapaNe manamAM lakhI rAkhavI joIe ke je ApazuM te ja maLaze. bIjAne mota ApaNuM to mota maLaze ane jIvana ApazuM to jIvana maLaze. dharmakriyA zarU karatAM pahelA bIjA jIvone je trAsa, kilAmaNA paritApa, pIDA ApaNA dvArA utpanna karAyela hoya tenI kSamA mAMgavA be hAtha joDIne, gadgada thaIne A iriyAvahI sUtra bolavAnuM che. jIvonI judI judI dasa rIte virAdhanA thavAnI zakyatA che. temAMthI je rIte virAdhanA thaI gaI hoya, tenuM micchAmi dukkaDaM bhAvavibhora banIne A sUtra bolavA dvArA mAMgavAnuM che. * (1) jaina zAstromAM jaNAveluM nAma H airyApathikI sUtra * *(2) lokomAM pracalita nAma : iriyAvahI sUtra ** (3) viSaya : jatA-AvatA koI paNa jIvanI je virAdhanA thaI hoya, tenI Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 69 (4) sUtrano sArAMza : jIva mAtra pratye prema rAkho. koInA paNa pratye durbhAva ke dhikkAra na karo. badhAne kSamA Apo. badhAnI kSamA mAMgo. paNa koInA ya pratye vairano bhAva na rAkho. manamAM rekhAto vyakti pratyeno DaMkha paNa eka prakAranI mAnaMsika jIvahiMsA gaNAya. te paNa na rahevA do. sarva jIvo sAthe maitrIbhAva keLavo. temAM jarAka paNa bhUla thAya to hRdayathI kSamA mAMgo. hRdayanA pazcAttApapUrvaka pratikramaNa karo. A sivAya jIvanamAM sAcA dharmano AraMbha thaI zakato nathI. : - 1 = r ---amaranAka pArakhAMkaainiAda ' . . . . . . . . . . . . . | icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! che - IriyAvahiyaM paDiphamAmi ? kema ? IMchuM, IcchAmi paDikkamiuM. va. 7 IriyAvadiyoe, virANAe A vAta che. gamaNAgamaNe, pANakakkamaTe, " . ke bIyakramaNe hariyaThThamaNe mArI A - o usiMga praNagadaga-maDhI - makkaDa-saMtANa, saMkamaNe je me jIvA virAhiyAta egidiyA beIdiyA teIdiyA pAka - caIridiyA paciMdiyA . mane e - abhihayA variyA lesiyA saMdhAIyA - saMvaDhiyA pariyAviyA kilAmiyA uddaviyA . . ThANAo ThANe sakAmiyA samaya ? : jIviyAo vavaroviyA . vize | tatsamicchA mi dukkaDam. . . ' ** (6) uccAra vagere aMge sUcano * iriyAvahiyaM paDikkamAmi ?" A vAkya prazna rUpe che, mATe prazna karatA hoIe te rIte bolavuM. * "paDikkamiDuM" mAM "u" upara mIMDuM bolavuM bhUlavuM nahi. jarA ceka karI lo.. "u" bolatAM be hoTha bhegA thayA ke nahi ? * paDikkamAmi, paDikkamiuM, pANakkamaNe vagere padomAM "kka joDAkSara che. te bolatI vakhate tenI pUrvanA akSara upara bhAra devo. * paNaga-daga. maTTI-makkaDA, saMtANA-saMkamaNe e rIte be-be pado sAthe na bolavA. paNa paNaga juduM bolavuM. pachI daga-maTTI sAthe bolavuM. makkaDA-saMtANA sAthe bolavuM. pachI aTakIne "saMkamaNe pada juduM bolavuM. aA r+ = + + + ' nA.' Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 * 'ThANAo ThANuM saMkAmiyA' sAthe bolavuM. * 'jIviyAo vavaroviyA' sAthe bolavuM. * 'tarasa' bolIne jarA aTakavuM. * micchA mi ane dukkaDam, traNe pado judAM che, te dhyAnamAM rAkhavuM. (7) zabdArtha : :. virAhiyA H icchAkAreNa (ApanI) icchA hoya to je me jIvA saMdisaha : AjJA ApazojI. bhagavan ! : he gurubhagavaMta iriyAvahiya H airyAyikI = javAAvavAnI kriyAthI-lAgelA hiMsAdi pAponuM. paDikkamAmi H pratikramaNa karyuM. paDimeha : pratikramaNa karo. icchuM : icchAmi : icchuM chuM paDikkami : pratikramaNa karavAne. iriyAvahiyAe airyApathikI kriyAnI virAhaNAe H virAdhanAmAM gamaNAgamaNe H javA-AvavAmAM pANakkamaNe jIvo upara cAMpIne cAlatA bIyakkamaNe bIjane cAMpIne cAlatA hariyamaNe : lIlI vanaspatine cAMpIne : :. cAlatA jhAkaLa kIDInA nagarA paNaga : pAMca varNanI lIla phuga kAdava (pANI + mATI) dagamaTTI : makkaDA saMtANA : karoLiyAnA jALAM saMkamaNe H cAMpyA hoya osA H uniMga : ebiMdiyA H beindriyA H teiMdiyA : cauridiyA : |paMciMdiyA H abhihayA : : ApanI AjJA svIkAruM chuM. vattiyA : lesiyA : tassaH micchA : sUtronA rahasyo |miH dukkaDam H meM je jIvo virAdhyA hoya eka indriyavALA be indriyavALA saMghAiyA H paraspara athaDAvyA hoya : herAna (paritApa) karyA hoya kalAmaNA karI hoya | saMghaTTiyA : pariyAviyA philAmiyA : uviyA udvega pamADyo hoya hANAo hANuM : eka sthAnathI bIjA sthAne saMkAmiyA H :: pheravyA hoya jIviyAo : jIvanathI vavaroviyA H rahita karyAM hoya te saMbaMdhI traNa indriyavALAM cAra indriyavALA pAMca indriyavALA lAtathI mAryA hoya dhULathI DhAMkyA hoya jamIna upara ghasyA hoya bhegA karyA hoya mithyA thAo mAruM pApa. (duSkRta) (8) strArtha : he gurudeva ! ApanI icchA hoya to mane AjJA ApazojI, huM iryApathikI pratikramaNa karuM ? eTale ke javA-AvavA rUpa iryAthikI kriyA karatAM je hiMsAdi pApo thayAM hoya, tenI kSamA mAguM ? Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 71 sUtronA rahasyo (guru paDikkamehaH pratikramaNa kara. mArI rajA che.) huM ApanI AjJAno svIkAra karuM chuM.aiyaMpathikI kriyA karatAM thayelI virAdhanAnuM pratikramaNa karavAne huM icchuM chuM. javA-AvavAnI kriyA karatA jIvone pagathI cAMpIne cAlatA, bIjane pagathI cAMpIne cAlatA, vanaspatine pagathI cAMpIne cAlatA, jhAkaLa, kIDInA nagarAM, pAMce varNavALI lIla-phuga, pANI-kAdava, karoLiyAnA jALAM vagere upara cAMpIne cAlatAM. je koI jIvonI meM virAdhanA karI hoya; (virAdhanA pAmelo) te jIva ekendriya (sparzanendriya rUpa eka indriyavALA pRthvI-pANI-agni-vAyu-vanaspati) hoya, beIndriya (sparzanendriya ane rasanendriya, e be indriyavALA zaMkha-koDA vagere) hoya te indriya (sparzanendriya, rasanendriya ane dhrANendriyavALA kiDI-mAMkaDa vagere) hoya. caurindriya (sparzanendriya, rasanendriya, dhrANendriya ane cakSurindriya, e cAra indriyavALA mAkhI-bhamarA vagere) hoya ke paMcendriya (sparzanendriya, rasanendriya, ghrANendriya, cakSurindriya ane karmendriya, e pAMce indriyavALA gAya-baLada mANasa vagere) hoya. te jIvone meM (1) lAtathI mAryA hoya (2) dhULathI DhAMkyA hoya (3) jamIna ke bhIMta sAthe ghasyA hoya (4) arasa-parasa bhegA karyA hoya (5) paraspara athaDAvyA hoya (6) herAna-parezAna karyA hoya (3) kacaDyA hoya ke temanA avayavo chUTA pADyA hoya (8) DarAvyA hoya ke atizaya trAsa pamADyo hoya (9)eka ThekANethI bIjA ThekANe pheravyA hoya (10) saMpUrNapaNe mArI nAkhyA hoya tenAthI je kAMI pApa lAgyuM hoya te badhuM mAruM pApa mithyA thAo, mithyA thAo, mithyA thAo. vivecana : koIpaNa vyaktinA prANa harI levA te ja hiMsA nathI. te sivAya paNa aneka rIte ApaNAthI hiMsA thaI jAya che. tenuM micchA mi dukkaDam A iriyAvahiyA sUtra dvArA devAya che. judI judI dasa rIte hiMsA ApaNAthI thaI jAya che. duniyAnA vyavahAramAM to chellI dasamA naMbaranI hiMsAne ja hiMsA manAyelI jaNAya che. paNa te sivAyanI bIjI paNa nava prakAranI hiMsA che. te na thaI jAya tenI ApaNe kALajI rAkhavAnI che. vaLI mAtra manuSyanI ke kUtarA-bilADAnI ja nahi, kIDI ke mAMkaDanI ja nahi, vanaspati ke pANInA jIvonI paNa hiMsA na thaI jAya te dhyAnamAM rAkhavuM. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo A jANyA pachI pANIno vaparAza ghI nI jema ja thaze ne ? kAcuM pANI pIvAnuM baMdha karIne ukALelA pANIno upayoga zarU thaI ja jaze ne ? ilekTrisITI ane paMkhA vagerenA upayogamAM kApa mukAze ne ? jJAnasya phalaM virati. jJAnanuM phaLa pApano aTakAve che. jo pApa aTake nahi to kema cAle? kIDI-maMkoDAnI rakSA karanArA ApaNe. kyAreka bhUlathI koI jIva marI jAya to tarata doDIne guru pAse jaIne prAyazcitta lenArA ApaNe, ApaNI najIka vasatA manuSyone udvega pamADatA nathI ne? herAna-parezAna karatA nathI ne? trAsa pahoMcADatA nathI ne ? garbhapAta na pharAvAno nirNaya che ne ? kaTuzabdo dvArA koIne dharatImAM bhaMDArI detA nathI ne ? ToMTa mArIne mAnasika trAsa ApatA nathI ne ? ApaNane A badhI hiMsA lAge che ? tenuM prAyazcitta kadI karIe chIe ? jAtane pUchavAnI jarUra che. AtmanirIkSaNa karyA vinA AtmA paramAtmA zI rIte banaze ? kIDI je taraphathI AvI hoya te tarapha ja pUjIne tene laI javI joIe. jo tenAthI viparIta dizAmAM laI jaIe to potAnuM ghara pAchuM na maLI zakatA tene keTalo trAsa thAya ? ThANAo ThANe saMkAmiyA padathI te hiMsAnI kSamA maMgAya che. dase prakAranI virAdhanAnuM prAyazcitta A sUtrathI karAya che. te ja batAve che ke AmAMthI koIpaNa prakAranI virAdhanA na thaI jAya tenI paLe paLe ApaNe jAgRti rAkhavI joIe. - duniyAnA sarva dharmo hiMsAno artha mAravuM' kare che. paNa jainazAsananI A vizeSatA che ke te dareka padArthane khUba ja sUkSmatAthI nihALe che. ane tethI ja mAtra mArI nAMkhavAthI kriyAne ja hiMsA na kahetAM jaina zAsane A IriyAvahiyA sUtra dvArA lATathI mAryA hoyathI mAMDIne jIvitavyarahita karyA hoya tyAM sudhInI judI judI dasa prakAranI trAsadAyaka pravRttione hiMsA kahI che. je tattvajJAna koI pAse nathI te tattvajJAna jainazAsananA sUtromAM ThAMsIThAMsIne bhareluM che. jainadharmanI A jabarI vizeSatA che ke eNe hiMsAnA nAnAmAM nAnA prakAro mAtra jaNAvyA ja nathI, paNa hiMsAnA sUma prakAro jaNAvIne emAMthI chUTavAno upAya paNa batAvela che. AvuM UMDuM ane sUkSmatAbhareluM varNana karIne mahApuruSoe khUba ja kamAla karI che. vaLI A dasa prakAre hiMsA je jIvonI thAya che te jIvonuM ja jJAna na hoya to te hiMsAne zI rIte aTakAvI zakAya? A sUtramAM eciMdiyA vagere pado dvArA ekendriya beindriya vagere pAMca prakAranA jIvonuM varNana paNa karI dIdhuM che ! ane.. jIvonA prakArone tathA jIvonI thatI dasa prakAranI hiMsAnuM varNana karIne Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 73 jainazAstrakAro aTakI nathI gayA. paNa te pApathI mukta thavAno upAya chelle micchAmi dukkaDam' pada dvArA sacoTa rIte batAvyo che. pote karelI bhUlano bhUla tarIke jyAre hArdika svIkAra thAya, tyAre te badala potAne dukha thayA vinA na rahe. te AtmA tarata ja bhagavaMta pAse jaIne potAnAthI thaI gayelI bhUlanI kabUlAta kare ja. potAnI bhUlonuM guru pAse je nivedana karAya tene AlocanA kahevAya che. A sUtramAM 'jIviyAo vavaroviyA sudhInA pado AlocanA rUpe che. bhUlonuM nivedana karyA pachI,A bhUlo have pharIthI na karavAthI bhAvanApUrvaka, thayelI mUlonI kSamA mAMgavI teM pratikramaNa che. A sUtramAM " micchA mi dukkaDam' pado pratikramaNa rUpa che. A sutra vaDe thayelA pAponI AlocanA ane pratikramaNa karavAthI cityavaMdanAdi anya kriyAo karavAmAM ullAsa vadhI jAya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 sUtronA rahasyo sUga-7 (1OY uttarIkaraNa tra ". (tastauttarI sUtra ). bhUmikA: melAM kapaDAMne dhoyA pachI paNa istrI vagere vaDe tene vizeSa suzobhita banAvAya che, tema IriyAvahIyA sUtra vaDe zuddhi karyA chatAM AtmAne vizeSa zuddha banAvavA mATenA mArgano nirdeza A sUtramAM karavAmAM Avyo che. nAnA nAnA pApo to AlocanA ane pratikramaNa karavAthI nAza pAmI gayA parantu je moTI bhUla thaI gaI che, tenI zuddhi-vizuddhi mAtra AlocanA ke pratikramaNathI na thAya. te pApane khatama karavA kAyotsarga karavo jarUrI che, te vAta A sUtramAM jaNAvI che. *(1) jaina zAstromAM jaNAveluM nAmaH uttarIkaraNa sUtra *(2) lokomAM pracalita nAma tassa uttarI sUtra. *(3) viSaya : pAponI vizeSa zuddhi meLavavA kAyotsarga karavAno saMkalpa. *(4) sUtrano sArAMza jaina mAtrane mokSa meLavavAnI icchA hoya ja. jyAM sudhI pAponI saMpUrNa zaddhi na thAya tyAM sudhI mokSa to maLe ja nahi. tethI pAponI zuddhi karavAnI tenI tIvra bhAvanA hoya ane te mATe kAyotsargAdi je kAMI karavuM jarUrI hoya, te karavA te taiyAra hoya. A sUtramAM vizeSazuddhi meLavavA kAyotsarga karavAno saMkalpa karAyo che. tassa " | uttarI karaNeNaM, pAyaMchitta karaNeNaM, visohi-karaNeNaM, visallI karaNeNaM, pAvaNa kamANe nizthAyaNaTTAe - hAmi kAussagna... " *(6) uccAra vagere aMge sUcano : sUtramAM puSkaLa joDAkSaro che. te bolatI vakhate barobara upayoga rAkhavo. joDAkSarano uccAra karatI vakhate pUrvanA akSara para bhAra Apavo. ! - (7) zabdArtha : tasya tenuM (IriyAvahIyA sUtra vaDe zuddhi karavA chatAM bAkI rahelAM pAponuM) uttarI karaNeNaM : kAussagna rUpI uttarakriyA karavA mATe pAyacchitta karaNeNaM : prAyazcitta karavA mATe visohi karaNeNaM vizeSa zuddhi karavA mATe Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo visallI karaNeNaM : zalyo - doSothI rahita karavA mATe pAvANa : pApa kammANuM : karmonA nigdhAyaNaTTAe : saMpUrNa nAza ka2vA mATe ThAmi H karuM chuM. kAussagga : kAyotsarga. 35 (8) sUtrArtha : iriyAvahiyA sUtra vaDe AlocanA ane pratikramaNa karyA pachI bAkI rahelAM pAponI zuddhi mATe (1) kAyotsarga rUpa uttarakArya karavA vaDe (2) gurunI pAse prAyazcitta karavA vaDe (3) vizeSa zuddhi karavA vaDe (4) AtmAne zalya-doSo vinAno karavA mATe tathA (5) pApa-karmono saMpUrNa nAza karavA mATe huM kAussagga karuM chuM. *(9)vivecana : pAponI vizeSa zuddhi karavA mATe kAussagga karavAnuM A sUtramAM jaNAvela che. kAussagganuM phaLa pApakarmono nAza che. parantu kAussagga pote pApakarmano nAza zI rIte kare ? pApakarmono nAza karavAnA cA2 sAdhanonI jarUra paDe che. te cAra sAdhano paNa A sUtramAM nIce pramANe jaNAvyAM che. (1) uttarIkaraNa H iriyAvahIyAthI pAponI AlocanA ane pratikramaNa karyA chatAM bAkI rahI gayelAM pApone saMpUrNa zuddha karavAnI karAtI kriyAne uttarIkaraNa kahevAya. tenA vaDe pApakarmono nAza thAya che. (2) prAyazcittakaraNa : je pApo thaI gayAM che, tenuM prAyazcitta karavAthI pApothI zuddhi thAya che. ahIM kAyotsarga rUpI prAyazcitta karavA vaDe pApakarmono nAza karavAno che. (3)vizodhikaraNa : viziSTa rIte doSonuM zodhana karavAnI kriyA te vizodhikaraNa, tejAba ke tApa vaDe jema sonAnuM zodhana karAya che ane sAbu vaDe jema melAM vastronuM zodhana karavAmAM Ave che tema AtmAmAM rahI gayelA doSonuM zodhana kAussagga vaDe karavAnuM che. AtmAnI aMdara rahI gayelI malinatAono nAza karavAnI kriyA te A vizodhikaraNa. (4) vizalyIkaraNa : sevelA doSone AtmAmAM saMgharI rAkhavA te zalya kahevAya che. raste jatAM jo pagamAM kAMTo vAgI jAya to te tarata kADhavo ja paDe. jo na kADhIe to te sepTIka-dhanur karIne chevaTe motane ghATa paNa utArI de. ApaNe jyAM pahoMcavuM che tyAM na pahoMcavA de. tethI to jyAM sudhI pagamAMthI kAMTo bahAra na kADhIe tyAM sudhI ApaNane Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo cena paDatuM nathI. AtmAmAM paNa AvA zalyo rahI jAya che. te dUra na karIe to pApono mULathI nAza thato nathI. mokSanagaramAM pahoMcAtuM nathI. are ! A zalyo to tiryaMca ke narakagati rUpI khAImAM AtmAne paTaphI nAkhe che. mATe A zalyo AtmAmAMthI kADhI ja nAkhavAM joIe. A zilyo traNa prakAranA che. (1) mAyA zalya karelAM pApone chupAvavA mAyA-kapaTa karavA. aMdara juduM ne bahAra juduM, vicAra-uccAra ane AcAramAM taphAvata chaLa-prapaMca vagere paNa mAyA kahevAya. te zalya che. te dUra karavAthI saraLatA-nikhAlasatA guNa utpanna thAya che. (2) niyANa zalya : badhI ja dharmArAdhanAo mokSa meLavavA mATe karavAnI che. paNa dharmakriyAnA phaLarUpe saMsAranA sukhonI icchA karavI te niyANazalya. (3) mithyAtva zalya : sAcAne khoTuM ane khoTAne sAcuM mAnavuM te mithyAtva. vItarAga deva sivAyanA sarAgI devone bhagavAna tarIke mAnavA. paMcamahAvratadhArI suvihita sAdhune badale tevA na hoya tene guru mAnavA, kevalI prajJapta dharma sivAyanA anyadharmane dharma tarIke svIkAravo e mithyAtva kahevAya. te paNa zalya rUpa che. mokSamAM pahoMcADavAmAM vijJabhUta che. A traNe zalyothI rahita ApaNA AtmAne banAvavo joIe. tema karIe te AtmA vizalya banyo gaNAya. AtmAne vizalya banAvavA dvArA pApakarmono nAza karavAno che. uttarIkaraNa, prAyazcittakaraNa, vizodhikaraNa ane vizalyIkaraNa, A cAre sAdhano vaDe kAyotsarga karavAno che. jo A cAre sAdhano pUrvaka kAyotsarga karIe to pApakarmono saMpUrNa nAza thaI zake. jema koInA zarIramAM kAMTo, kAcanI karaca ke lokhaMDanI kaNI rUpa zalya pravezI gayuM hoya to te zalya aMdarathI dUra karavuM jarUrI che tevA bhAna sAthe (1) tene tarata kADhavA mATeno prayatna karavo paDe. (2) tenI upara evI davAo lagADavI paDe ke jethI te bhAga vadhAre sUjI na jAya ane tenI aMdara raheluM zalya jaladI upara AvI jAya. (3) virecana, lAMghana vagere vaDe tenA koThAnI vizuddhi karavI paDe ke jethI aMdaranuM Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo lohI dUSita na thAya ane (4) zalya upara AvI jatAM tene haLave rahIne kheMcI kADhavuM paDe ke jethI tamAma pIDA maTI jAya ane iSTapravRtti karI zakAya. ApaNA AtmAmAM paNa pApo rUpI zalya pravezI gayuM che. tene bahAra kheMcI kADhIne svastha banavuM jarUrI che. te mATe uparanA jevI ja nIce jaNAvelI prakriyAomAMthI pasAra thayA vinA kema cAle ? (1) te pApa rUpI zalyane sau prathama bahAra lAvavAno vizeSa prayatna karavo paDe. uttarIkaraNa (2) pachI AlocanA niMdA, gaha vagere rUpI prAyazcitta vaDe upara lAvavuM paDe. (prAyazcittakaraNa) (3) jJAna-darzana-cAritranI ArAdhanA vaDe AtmAnI vizuddhi karavI paDe jethI te pAparUpI zalya bIjI vikRtine pedA na kare. (vizodhikaraNa) (4) niMdita nahiMta-Alocita te pApone kAyotsarga dvArA AtmAmAMthI evI rIte bahAra kADhI devA paDe ke jethI te AtmAne kadI paNa koI upadrava karI na zake. (vizalyIkaraNa). uparokta kriyAo karavA mATe kAyotsarganI sthiti anukULa che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 15 sUtra-8 AgAra sUtra annatya sUtra sUtronA rahasyo bhUmikA :- paramapitA paramAtmA mahAvIradeva vagere tIrthaMkara bhagavaMto dIkSAjIvana svIkAryA bAda jyAM sudhI kevaLajJAna prApta na thAya tyAM sudhIno sAdhanAkALa sAmAnya rIte kAusagga-dhyAnamAM vyatIta karatA hatA. AtmAnA doSone khatama karavA bAhyatapa anazananI sAthe atyaMtaratapa tarIke kAusagga ane dhyAnanI paNa atyaMta AvazyakatA che. zarIrano moha ghaTADavA, kAyAne sthira karIne bhaTakatA evA caMcaLa manane kAbUmAM levA tathA ekAgra citte dhyAnamAM rahI AtmAnI dabAyelI zaktione jAgrata karavA kAusagga sarvotkRSTa sAdhana che. sarva dharmano sAra adhyAtma che. adhyAtmano sAra yoga che. ane yogano sAra kAussagga che, mATe to kAussaggane yogI banavA mATenuM prathama pagathiyuM kahevAyuM che ne ! pApanuM prAyazcitta karavA mATe, AtmAnI vizuddhi karavA mATe, traNe zalyone AtmAmAMthI kheMcI kADhavA mATe ane sarva karmono nAza karavA mATe kAussagga e amogha upAya che. cha Avazyaka, atyaMtaratapa ane dasa prakAranA prAyazcittamAM kAussagano samAveza thAya che. vidhipUrvaka kAussagga karavAthI pAMca indriyo upara kAbU Ave che. kaSAyo zAnta paDe che, rAga-dveSa upara vijaya meLavAya che. mana zAMta bane che ane chevaTe kevaLajJAna ane mokSanA zAzvata sukhanI prApti paNa thAya che. kAussagga mATe mULa zabda che kAyotsarga, kAya=zarIra. utsarga-tyAga. zarIrano saMpUrNa tyAga to zakya nadhI kema ke zarIra pote ja dharmanuM mukhya sAdhana che. zarIra vinA to mokSanI ArAdhanA zI rIte thaI zake ? tethI zarIrano nahi paNa zarIranI caMcaLatAno, zarIranI kriyAono ane zarIra uparanI mAyA-mamatA-mUrchAno tyAga karavAno che. kAussaggamAM jANe ke maDadAM jevA sAva nizceSTa banI javAnuM ! lAkaDA jevA sthira banI javAnuM. badhI ja kriyAono tyAga karI devAno, zarIra uparanA rAgane dUra karIne dharmadhyAnamAM lIna banavAnuM. DAMsa, macchara caTakA bhare to jema maDaduM tene na uDADe tema ApaNe paNa nahi uDADavAnA. parantu maDadA ke lAkaDAmAM to jema moTI moTI kriyAo nathI thatI tema zvAsocchavAsa levo vagere nAnI nAnI kriyAo paNa thatI nathI. jo ApaNe kAussaggamAM tevI nAnI nAnI kriyAono paNa tyAga karI daIe to zvAsocchvAsa lIdhA vinA jIvI zI rIte zakAya ? Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo tethI kAusagna karavAnI pratijJA karatAM pahelA je vastuono tyAga karavo. ApaNA mATe azakya che, tenI chUTa rAkhavA mATe A annattha sUtra kahevAmAM Ave che. jaina dharmanI eka paNa kriyA Arogyane nukasAna thAya tevI che ja nahi balka rogane nirmaLa karIne Arogya apAvanArI che ane tethI ja chIMka-bagAsuM-vAchUTa vagere rokavAthI jo Arogya bagaDe che, to te rokavAnI nA pADIne, kAussagnamAM paNa tenI chUTa rAkhavAnuM A annattha sUtramAM jaNAvavAmAM AvyuM che. kAussagnamAM rAkhavAmAM AvatI chUTa mATe AgAra zabda vAparavAmAM Ave che. A annattha sUtramAM kAussagnanI pratijJA vakhate rAkhavAnA 16 AgAranuM, kAussagnanI pratijJAnuM, kAussagnanI samayamaryAdAnuM tathA kAussaganA svarUpanuM varNana karavAmAM AvyuM che. *(1) jaina zAstromAM jaNAveluM nAma AgAra sUtra *(2) lokomAM pracalita nAma : artha sUtra *(3) viSaya : kAussagnanI pratijJA, AgAra, samaya-maryAdA tathA svarUpanuM varNana. *(4) sUtrano sArAMza : pApono saMpUrNa nAza karavA mATe dhyAna dharavuM jarUrI che. dhyAna rUpI agnimAM game tevA karmo paNa baLIne khAkha thaI zake che. A dhyAna dharavA mATe kAyAnI mamatAne choDavI atyaMta jarUrI che. mana-vacana-kAyAnI sthiratA jarUrI che. te mATe kAyotsarga karavo joIe. koIpaNa pratijJA lIdhA pachI prANAnta paNa temAM bhaMga na karI zakAya. pratijJA letAM pahelAM potAnI zakti vicArI levI ane jarUra jaNAya to pahelethI ja keTalIka chUTachATa rAkhavI. paNa pratijJA lIdhA pachI to je rIte pratijJA lIdhI hoya te rIte tenuM barobara pAlana avazya karavuM. *(pa)sUtra : annatya usieNe nIsieNe, bAsieNe chIeNa, jaMbhAIeNaM, uSNueNe vAya-nisageNaM, bhamalIe, pitta-mucchAe suhumahi aMge saMcAlehi suhamehi khela saMcAlehi. suhamehiM dikTri saMcAlehi evabhAI ehi AgArehiM abhago avirAhio huja me kAussagyo. jAva-arihaMtANaM bhagavaMtANaM namukkAreNaM, na pAremi tAva-kAya ThANeNaM moNeNaM jhANuM athANe vosirAmi. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo uccAra vagere aMge sUcano H * 'anatya' nahi paNa 'annatya' che. te barobara dhyAnamAM rAkhavuM. 'tra' bolatA pUrvanA akSara 'a' upara barobara bhAra Apavo. * bhammalIe' na bolatAM 'bhamalIe bolavuM. 'bha' upara bhAra na Apavo. traNe lITInA 'suhume'i ane 'saMcAlehi' padomAM chellA 'hi' upara raheluM mIMDuM bolavAnuM bhUlavuM nahi. bolIne jarAka ceka karI lo ke be hoTha bhegA thayA ke nahi ? 'evamAI AgArehiM' nahi paNa 'evamAI ehiM AgArehiM' che, te dhyAnamAM rAkhavuM. 'ehiM' ane 'AgArehiM'mAM chellA 'hi' upara raheluM mIMDuM bolavuM bhUlavuM nahi. * 'jAva arihaMtANaM... vagere bolatAM pahelAM pote jeTalA logassano-navakArano kAussagga karavo hoya te manamAM dhArI levo. * * 80 * 'vosarAmi' nahi paNa 'vosirAmi'-che te dhyAnamAM levuM. (6) zabdArtha Ji artha: usivuM H nIsasievuM khAsiahuM : chIMevuM : jemAIeNuM sivAya zvAsa levo zvAsa choDavo udharasa (khAMsI) khAvI chIMka khAvI bagAsu khAvuM oDakAra khAvo uDDae : vAyanisaggaNuM vAchUTa thavI . mamalIe H cakkara AvavA : pitta-mucchAe pittanA uchALAthI bebhAna thavuM supUrti sUkSma (dhIme dhIme) aMga-saMcAlahi aMga-zarIra pharakyA karavuM khela-saMcAlehi kapha vagerenuM pharakyA karavuM diTTi saMcAlehi dRSTi-caMcaLa AMkhanuM pharakyA karavuM. : : evamAI ae : evI bIjI paNa AgAhi : chUTo vaDe moH bhAMgyA vagarano * avirahio virAdhanA thayA vagarano nrujja : thAo mAro ussaggo : kAussagga jyAM sudhI arihaMta bhagavaMtone namaskAra karavA vaDe na pAruM tyAM sudhI kAyAne (zarIrane) jAve: arihaMtANa : bhagavaMtANuM : namukkAre na pAmi : : PP kAryaH TANe : mANeNaM : RNeNaM : C apAyuM : vosirAmi sthAna vaDe mauna vaDe dhyAna vaDe AtmAne (arthAt evI mArI jAtane) vosirAvI (tajI) dauM chuM. *(7) sUtrArtha : annatya - sivAya. have pachI jaNAvAtI chUTo sivAya huM kAyotsarga karuM chuM. te chUTo (AgAro) A pramANe che : (1) zvAsa levAthI (2) zvAsa choDavAthI (3)khAMsI Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 81 AvavAthI (4) chIMka AvavAthI (5) bagAsu AvavAthI (6) oDakAra AvavAthI (7) vAchUTa thavAthI (8) cakkara AvavAthI (9) pittanA uchALAthI bebhAna thavAthI (10) sUkSmapaNe zarIra pharakavAthI (11) sUkSmapaNe zarIramAM kapha vagerenA pharavAthI (12) sUkSmapaNe AMkha pharakavAthI. A (12 AgAro) ane evA bIjA paNa (cAra) AgAro vaDe (bIjA cAra AgAro = chUTo H (1) jyAM kAussagga karatA hoIe tyAM Az lAgI javAnA ke agni-dIvA vagerenI ujehI AvavAnA kAraNe khasavAthI (2) paMcendriya jIvanI hatyA thatI hoya ke ADa paDatI hoya tyAre khasavAthI (3) cora ke rAjA aMgeno ekAeka bhaya Ubho thatAM khasavAthI ke (4) sApa vagere jherI prANIonA DaMkhano ke bhIMta vagere paDavAno bhaya hoya tyAre AghApAchA thavuM paDe to.) * mAro kAyotsarga bhAMgyA vinAno ane virAdhanA vinAno thAo. (samayamaryAdAH) jyAM sudhI arihaMta bhagavaMtone namaskAra karavA vaDe na pAruM tyAM sudhI (kAussagganuM svarUpaH) kAyAne eka sthAne (kAussagganI mudrAmAM) rAkhavA vaDe, (vANIne) mauna rAkhavA vaDe (manathI) dhyAna dharavA vaDe mArA (pApISTha) AtmAne huM vosIrAvuM che, choDI dauM chuM, tyAgI dauM chuM. (8) vivecanaH A annattha sUtra mukhyatve cAra vibhAgomAM vaheMcAyeluM che (1) kAussagganA AgAra (2) kAussagganI samayamaryAdA (3) kAussagganuM svarUpa ane (4) kAussagganI pratijJA. (1)AgAra H kAussagga daramyAna saMpUrNa kAyavyApAra tyAgavo zakya nathI. sUkSma sUkSma kAyavyApAra to cAlu ja rahe che. tethI lIdhelI kAussagganI pratijJAno bhaMga na thAya te mATe pahelethI ja chUTa rAkhavAmAM Ave che. je chUTane AgAra kahevAmAM Ave che. jo AvA AgAro rAkhavAmAM na Ave to kAussagganI pratijJA bhAMgavAno bhayaMkara doSa lAge. jaina zAsanamAM pratijJAnuM puSkaLa mahattva che. je pApakArya ApaNe na ka2tAM hoIe, tenA tyAganI pratijJA chatAM jo na karI hoya to tenuM pApa ApaNane lAgyA ja kare che. tethI te pApo na lagADavA pratijJA karavI jarUrI che. paNa sAthe sAthe lIdhelI pratijJAnuM pUrNapaNe pAlana paNa thavuM ja joIe. kemake lIdhelI pratijJAne toDI nAkhavI te ghaNuM moTuM pApa che. jo ApaNAmAM pratijJAnuM saMpUrNataH pAlana karavAnI zakti na jaNAtI hoya to pratijJA letI vakhate ja pahelethI keTalIka chUTachATa rAkhI levI parantu lIdhelI pratijJAne to kyAreya bhAMgavI nahIM. vaMkacUle nAnA nAnA cAra niyamo lIdhelA paNa lIdhA pachI AvelI AkarI Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 sUtronA rahasyo kasoTImAM paNa tenuM barobara pAlana karyuM to tenuM kalyANa thaI gayuM. pratijJAnA bhaMganA bhayathI pratijJA ja na levI te vAta barobara nathI. pratijJAno bhaMga na thAya te mATe chUTachATa rAkhIne paNa pratijJA te levI ja. pratijJAnA pAlana vinA mokSa dhavo muzkela che. hRdayanA UchaLatA bhAva sAthe ane pAlana karavAnA daDha nirdhAra sAthe pratijJA lIdhA pachI tevA koIka Akasmika saMyoge kadAca pratijJAno bhaMga thaI jAya to chevaTe gurubhagavaMta pAse jaIne tenuM prAyazcitta laI levuM. pApakarmonA kSaya mATe kAussagna karavAnI pratijJA karavAnI che, paNa teno bhaMga na thaI jAya te mATe soLa prakAranI chUTa (AgAra) rAkhavI jarUrI che. jemAMnI zvAsa levo, mukavo vagere bAra prakAranI chUTo zarIranA dharmone anulakSIne che, jo te cIjo rokavAmAM Ave to aneka rogothI mAMDIne chevaTe mRtyu sudhInI zakyatAo UbhI thAya che. te zakyatAone dUra karavA 12 chUTo batAvI che. bAkInI cAra chUTo Akasmika prasaMgone lagatI che. kalpanA paNa na hoya tevA prasaMgo upasthita thaI jAya to paNa pratijJAna bhaMga na thAya te mATe te chUTo batAvI che. (1) ApaNe jyAM kAussagga karatA hoIe tyAM acAnaka te makAnane Aga lAge to cAluM kAussagnamAM ApaNAthI khasI zakAya. anya salAmata sthaLe jaI paNa zakAya. tyAM jaIne tarata apUro kAussaga pUro karIe topaNa ApaNo kAussagga akhaMDita ja gaNAya. te ja rIte kAussagga karatI vakhate jo ApaNA zarIra upara lAITa, dIvA vagereno prakAza paDe to ujeDI AvI kahevAya, tevA samaye tyAMthI tarata khasI jaIne ke kAmaLI vagere oDhI laIne adhUro kAussagna pUro karI zakAya. (2) ApaNe jyAM kAussagna karatA hoIe tyAM ApaNI najara sAme ja paMcendriyajIvonI hatyA thatI hoya chedana-bhedana thatuM hoya to ApaNA komaLa pariNAmanI rakSA karavA mATe tyAMthI anyatra jaIne bAkIno adhUro kAussagga pUrNa karI zakAya.' sthApanAcAryajI ane ApaNI vaccethI koIpaNa pacendriya jIva pasAra thAya to ADe paDa gaNAya. tevI ADa paDavAthI zakyatA jaNAya tyAre ADa paDatI aTakAvavA apaNe cAlu kAussagnamAM sthApanAcAryajInI najIkamAM jaIe to kAussagga bhAMgato nathI. (3) rAjA, cora ke DAku-guMDA jevA koIpaNa mANaso taraphathI AkramaNa Ave to cAlu kAussagnamAM paNa bIje jaI zakAya. (4) sApa, vAgha, siha vagere hiMsakaprANIo ke bhIMta paDavA vagareno prasaMga upasthita thAya tyAre cAlu kAussagnamAM anya sthAne jaIne adhUro kAussagna pUrNa karI zakAya che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 83 sUtronA rahasyo je AtmAo viziSTa sattvazALI che. game tevA prasaMgomAM paNa AtmAnI samAdhine sAcavI zake che, tevA AtmAo AvI chUTono upayoga karatA nathI. khaMdhakamuni, gajasukumAla muni, sukozalamuni vagere aneka mahApuruSonA prasaMgo zAstromAM vAMcavA maLe che ke jeoe maraNAnta upasargomAM paNa chUTa lIdhI nathI. paNa badhAnI tAkAta sarakhI hotI nathI. nabaLA manobaLavALA jIvone chUTa rAkhavI jarUrI bane che. vaLI chUTa rAkhI eTale teno upayoga karavo ja, evuM nathI. chUTa rAkhavA chatAM ya teno upayoga na karavAmAM koI vAMdho nathI. jarUra paDe ane sattva na pahoMce to chUTano upayoga paNa karI zakAya. jo kAussagnamAM bilakula chUTa na ApavAmAM Ave to nabaLA manavALA AtmAone tevI paristhitimAM khUba ja azubha vicAro AvavA rUpa asamAdhi thatAM teo bhAre ahita karI bese. AvuM na thAya te mATe zAstrakAra paramarSioe A sUtra vaDe pahelethI ja kAussagnamAM 16 chUTa rAkhavAnuM jaNAvI dIdhuM che. paNa A soLa sivAyanI bAkInI badhI ja pravRttiono tyAga karavAno hoya che. jo A soLamAMthI koIpaNa pravRtti thAya to kAussagga bhAMgato nathI ke virAdhanAvALo banato nathI, parantu jo soLa sivAyanI koIpaNa pravRtti karIe to kAusagga bhAMgI jAya che ke virAdhita bane che. keTalAka loko kAussagnamAM AMgaLInA veDhA vaDe ke navakAravALI vaDe logassa ke navakAra gaNe che. paNa te barobara nathI. AMgaLI halAvavAnI chUTa annattha sUtramAM kyAMya batAvavAmAM AvI nathI. te ja rIte keTalAka loko kAussagnamAM hase che, huM .... avAja kare che, te paNa barobara nathI. tenAthI kAussagnanI pratijJAnuM zuddha pAlana thatuM nathI. ghaDo jyAre pUrepUro tUTI jAya, pANI bharavA paNa kAma na lAge tevo phUTI jAya tyAre tene bhAMgI gayo kahevAya. paNa jo teno uparano kAMThalo tUTI gayo hoya ane pANI bharavAnA kAmamAM lAgI zake tema hoya to tene naMdavAyo (khaMDita thayelo) kahevAya. A ja rIte kAussagna jo pUrepUro bhAMgI jAya to bhagna kahevAya ane amuka aMzamAM bhAMge to virAti kahevAya. uparanI va6 chUTa rAkhavA dvArA kAussagna karanAranI bhAvanA potAnA kAussagnane abhagna ane. avirAdhita rAkhavAnI che. "annattha.... hajja me kAussaggo sudhI A prathama 'AgAra vibhAga che. (2) kAussagnanI samayamaryAdA: kAussagnanI uttamatA ane upakArakatAne najaramAM letA tenI ArAdhanA jeTalo vadhAre samaya thAya teTalI karavI joIe. tema chatAM ApaNuM vartamAna jIvana aneka Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 sUtronA rahasyo javAbadArIvALuM ane maryAdita zaktivALuM hovAthI tenI maryAdA nakkI karavAmAM AvI che. kAussagnanI maryAdA ghaDI, maMtra ke ghaDiyALanA AdhAre nakkI karI zakAya nahi, kAraNa ke tema karatAM vAraMvAra tenuM dhyAna rAkhavuM paDe. pariNAme kAussagnanuM svarUpa ja palaTAI jAya. tethI kAussagnanuM pramANa zvAsocchavAsanA AdhAre nakkI karavAmAM AvyuM che. jemake rAIpratikramaNamAM 25 zvAsocchavAsano, devasipratikamaNamAM 50 thAso.ne, pakina pratikramaNamAM 300 zvAso.no. comAsI pratikramaNamAM pa00 thAso.no ane saMvatsarI pratikramaNamAM 1008 zvAso.no kAussagna karavAno hoya che. pAya samA UsAsA, kAlapamANeNa huMti nAyavvA / eyaM kAlapamANeNaM, ussaggeNaMta nAyavvaM // kAussagna mATe gAthAnA pAda (cothA bhAga)ne va Aso. pramANa gaNavo. e pramANe zAstrIya vyavasthA hovAthI jyAre 25 zvAso. ne kAussagna karavAno hoya che tyAre "caMdesu nimmalayarA sudhInA logassano kAussagna karAya che. logassamAM sAta gAthA che. dareka gAthAnI 4-4 lITa che. 1 lITIno 1 zvAso. thAya. tethI 6 gAthAnI 6 4 4 = 24 lITImAM 7mI gAthAnI 1lI lITI caMdesu nimmalayara umerIe eTale 25 zvAso. no kAusagna thaI jAya. te ja rIte devasi pakhi. comAsI pratikramaNamAM anukrame 50 - 300 - 500 thAso.no kAussagna karavA caMdesu nimmalayarA sudhInA 2, 12 ane 20 logassano (20 x 25 = pa00) kAusagna karavAno hoya che. navakAranA pado nava che paNa saMpadA ATha che. tethI 1 navakAra ATha zvAsocchavAsa pramANa gaNAya che. saMvatsarI pratikramaNamAM 1008 zvAse. no kAussagna karavAno hovAthI 40 logassane 1 navakAra (40 x 25 = 1000 + 8 =1008 zvAso.)no kAussagna karavAno hoya che. rAtre kAmavAsanA saMbaMdhita kharAba svapna AvyuM hoya to tenuM prAyazcitta 108 zvAso. pramANanA kAussagnanuM che. tethI savAre rAipratikramaNamAM kusumiNa dumiNano kAussagna sAgaravaragaMbhIrA sudhInA cAra logassa (27 lITI x 1 = 108 zvAso)no karavAno hoya che. kAussagnamAM kharekhara to logassa ja gAvAno hoya che. jene logassa sUtra na AvaDatuM hoya teNe tarata ja gokhI levuM joIe. kemake 25 zvAso. nA kAussaga mATe caMde nimnaliyA sudhIno logassa bolavAne badale cAra navakAra gaNIe to 4 x 8 = 32 zvAso. pramANa kAussagna thaI jAya che. A to je bALajIvone logassa sutra AvaDatuM ja nathI, tevA jIvo jyAM sudhI logassa sUtra gokhI na le tyAM sudhI ArAdhanAthI Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 85 sUtronA rahasyo vaMcita na rahI jAya te mATe logassa na AvaDe tene cAra navakAra gaNavAnuM jaNAvyuM che. paNa teno artha evo nathI ke logassa na gokhIne jiMdagInA cheDA sudhI logassanA badale navakAra ja gaNyA karavA ! tethI zuddha kAussagna karavA dareke logassa sUtrane barobara gokhI levuM joIe. - traNa vakhata be be goLI levAnA badale koI ekIsAthe cha goLI le to zuM thAya ? je davA jeTalA pramANamAM jyAre levAnI hoya, te davA teTalA ja pramANamAM tyAre ja le to ja phAyado thAya. basa te ja rIte je kAussagnamAM jeTalA logassa, jayAM sudhI gaNavAnA kahyA hoya, te kAussagnamAM teTalA ja logasTa, tyAM sudhI ja gaNAya, paNa tethI vadhAre ke ochA na gaNAya te vAta dhyAnamAM rAkhavI. IriyAvahI, sAmAyika levA-pAravA vagere kriyAomAM caMdesu nimmalayarA sudhI ja logassano kAussagna karavAno hoya che paNa saMpUrNa logassano nahi, te vAta dhyAnamAM rAkhavI. vaLI A kAussagna "namo arihaMtANaM kahIne pAravAno hoya che. mATe ja sUtramAM jaNAvyuM che ke jyAM sudhI arihaMta bhagavaMtane namaskAra karavA vaDe na pAruM tyAM sudhI... A sUtramAM "jAva, arihaMtANe....na pAremi' sudhIno kAussaganI samayamaryAdA vibhAga che. *(3) kAussagnanuM svarUpa AdhyAtmika jIvanamAM mananI zuddhinuM puSkaLa mahattva che. manaHzuddhi vinA Atmazuddhi zakya nathI. A bhaTakatAM manane zuddha karavuM joIe, ane AvelI zuddhi cAlI na jAya te mATe takedArI rAkhavI joIe. kAyAnI pravRtti jyAM sudhI cAlu hoya che. tyAM sudhI manamAM vikSepa thayA kare che. pariNAme mana zuddhi prApta thatI nathI. tethI kAussagnamAM kAyAne sauprathama sthira karavAmAM Ave che. be paganI be pAnI vacce cAra AMgaLa ane pAchaLa be eDI vacce tenAthI thoDuMka ochuM aMtara rAkhIne sthira UbhA rahevAnuM hoya che. be hAtha laTakatA TaTTAra rAkhavAnA, dRSTine nAsikAnA agra bhAga upara athavA sthApanAcAryajI ke bhagavAna sanmukha sthira rAkhavAnI. vANInA prayogano paNa mana sAthe saMbaMdha che. tethI manane sthira karavA vANIne paNa, baMdha karavI ja paDe. tethI kAyAne jema eka sthAne uparokta rIte sthira karavAnI che tema vANIne paNa maunamAM rAkhavAnI che. Ama karavAthI mananI sthiratA sAdhI zakAya che. paNa mana to mAMkaDuM che! jo tene kyAMka zubhabhAvamAM joDavAmAM na Ave to azubhamAM joDAyA vinA rahetuM nathI, tethI manane dhyAnamAM joDavAnuM che. tema thatAM manaHzuddhidhI Atmazuddhi prApta thaI zake che. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 sUtronA rahasyo Ama, Atmazuddhi mATe kAyAne eka sthAne rAkhavA vaDe, vANIne mauna vaDe ane manane dhyAna vaDe joDIne kAussagga karavAnuM jaNAvyuM che. sUtramAM 'tAva kArya... jhANeNaM' sudhI kAussagganuM svarUpa vibhAga che. * (4) kAussagganI pratijJA : Huo 'dehAdhyAsano tyAga' e paramAtmA banavA mATenuM paheluM pagathiyuM che. huM eTale AtmA, tenA badale zarIrane ja 'huM' mAnavuM te dehAdhyAsa che, ane te dehAdhyAsane ja mukhya banAvIne je kAMI vicAro, uccAro ke vyavahAro karavA te bahirmukhatA che. AvuM jIvana jyAM sudhI cAle tyAM sudhI AtmAno vikAsa dhato nathI. paNa AtmAne ja 'huM' mAnIne, tene kendrasthAne mAnIne je kAMI vicAro, uccAro ke vyavahAro karAya te aMtarmukhatAmAM samAveza pAme. tenAI ja AtmAno vikAsa thAya. huM kAyotsarga karuM chuM evI pratijJAno artha huM AtmA, mArAthI para (judI) evI kAyAno tyAga karuM chuM, evo dhAya che. eTale ke jyAM sudhI huM kAussagga karuM chuM tyAM sudhI huM mArAthI para evI kAyAnA lAlana-pAlanamAM udAsIna banuM chuM. have te kAyA upara koIpaNa upasarga ke pariSaddha Avaze topaNa huM te kAyAne mArI mAnIne te upasargAdino sAmano nahi karuM ke te kAyAne bacAvavAno koIpaNa prayatna nahi karuM parantu mArA zuddha svarUpamAM ramaNa karIza. A che ApaNA kAussagganI pratijJA. tenAthI dehAdhyAsanA tyAga rUpa AtmavikAsanA mahattvanA pAyAne sara karAya che. A sUtramAM 'appANuM vosirAmi' pado 'kAussagganI pratijJA' vibhAga che. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 12 sUtra-9 tAmatava sUtra logassa sUtra 87 bhUmikA :- prANapriya mokSane prApta karavA pApono nAza karyA vinA na cAle. pApono nAza karavA mATenuM amogha sAdhana kAussagga che. A kAussagganI pratijJA tathA temAM rAkhavI paDatI chUTachATa (AgAro)nuM varNana annattha sUtramAM karavAmAM AvyuM. kAussagga daramyAna manane dhyAnamAM, vacanane maunamAM ane kAyAne eka sthAnake rAkhavAnI vAta paNa temAM jaNAvAI. paNa mana to mAMkaDuM che. te to cAre bAju kUdyA kare che. duniyAbharamAM rakhaDyA kare che. tene eka khille bAMdhyA vinA zI rIte sthira karI zakAya ? tethI kAussagga daramyAna manane dhyAnarUpa khIle bAMdhavuM jarUrI che. paNa dhyAna konuM dharavuM ? pANI joItuM hoya to mATalI pAse javuM joIe kema ke pANI mATalImAM che. zAhI joItI hoya to bATalI pAse javuM joIe kema ke zAhI bATalImAM che. je joItuM hoya te jenI pAse hoya, tenI pAse javuM joIe. ApaNane doSono kSaya joIe che. pApono nAza joIe che. AtmAnI zuddhi joIe che. te mATe to kAussagga karIe chIe. tethI te badhuM jeNe prApta karyuM che, te arihaMta bhagavaMtonA zaraNe ApaNe javuM ja joIe. tethI ja kAussaggamAM, sarvadoSothI rahita, guNonA svAmI evA 24 bhagavaMtonuM nAmasmaraNa karavA mATe, temanuM dhyAna dharavA mATe A logassa sUtra gaNIe chIe. A logassa sUtramAM vartamAna covIsInA 24 bhagavaMtanA nAmo che. A sUtramAM kula sAta gAthA che. temAMnI trIjI, cothI ane pAMcamI gAthAmAM (darekamAM ATha-ATha) 24 bhagavAnanA nAma Ave che. A logassa sUtra paNa zAzvata che. parantu tenI 3, 4, 5 gAthAmAM bhagavAnanA nAmo te te covIsI pramANe badalAyA kare che. bAkInI gAthA sadA te ja rahe che. AvA mahAna zAzvata sUtranA AlaMbane kAussagamAM manane dhyAnamAM joDavAnuM che. kAussagga pUrNa thatAM prApta thayelI zuddhino AnaMda hRdayamAM UbharAya che. atyaMta AnaMdita banI gayelo AtmA, jenA upakArathI pote pApothI haLavo thayo che, te upakArI arihaMta bhagavaMtone yAda karyA vinA zI rIte rahI zake ? tethI kAussagga pUrNa thatA pharIthI A logassa sUtra pragaTapaNe bolavA dvArA kRtajJatA guNane pragaTa kare che. Ama, kAussaggamAM gaNAto logassa AtmAmAM zuddhine utpanna karavA mATe che, jyAre kAussagga pachI pragaTa bolAto logassa zuddhi maLyAnA ullAsane tathA kRtajJatA guNane pragaTa karavA mATe che. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 * (1) jaina zAstromAM jaNAveluM nAma : nAmastava sUtra *(2)lokomAM pracalita nAma : logassa sUtra. (3) viSaya : 24 bhagavaMtonI nAmapUrvaka stavanA karIne mokSa padanI mAMgaNI karavAmAM AvI che. ma (4) sUtrano sArAMza : AtmAnA sAcA svarUpanI prApti sAdhanA vinA zakya nathI. te sAdhanA svapuruSArthe khUba muzkela che. tenA badale jeoe potAnA sAcA svarUpanI prApti karI che, temanI stavanAnaMdanA karavAmAM Ave to te zuddhi jaldI maLI zake. zuddhi meLavavAnA A zorTakaTano amala karavA A sUtra che. AmAM 24 bhagavAnanI stavanA karIne temanI pAse Arogya, bodhilAbha, samAdhi ane mokSanI yAcanA karavAmAM AvI che. ma (5)uccAra vagere aMge sUcano H A sUtramAM ghaNA akSaro upara mIMDAM Ave che. te mIMDAM barobara bolAya tenuM dhyAna rAkhavuM. * * suvidhinAtha bhagavAnanuM bIjuM nAma puSpadaMta che te dhyAnamAM levuM. tethI 2, 3, 4 gAdhAmAM ATha-ATha bhagavAnanA nAma thaze, te darekane vaMdanA karavAnI che. sUtronA rahasyo Guang 'saMbhava mabhiNaMdaNuM ca' bolavuM paNa 'saMbhava mabhi aNaM dagaMca' na bolavuM. chaThThA ane AThamA bhagavAnanA nAma padmaprabhasvAmI ane candraprabhasvAmI che paNa padmaprabhu tathA candraprabhu nathI. * mana te = = | *(6) sUtra H logassa ujjoagare, dhammatitzayare jirNo, arihaMte kittaIsyuM, cauvIsa Si kevalI. usabhamajie ca vaMde, saMbhavamabhiNaMdaNaM ca sumaI ca paumappae supAsa, jiNaM ca caMdapheM vaMde, suvihiM ca puSpadaMta, sIala-sijjasa vAsupujyuM ca vimalamAMta ca jiNa, dhamma saMti ca vaMdAmi. kuMtha are ca malli, vaMde muNisuvvayaM namijiNe ca, vaMdAmi TTinemi, pAsuM taha vaddhamANe ca. pa evaM mae abhithu, viSNuya-ya-malA pahINa-jara marA, cauMvIsa pi jiNavarA, tityayarA me pasIyaMtu. kitiya-vadiya-mahiA, je e logassa uttamA siddhA Arugdha-bohilAmaM, samAhivaramuttamaM tui. caMdesu nimpalayarA, AIsthesu ahiyaM payAsayarA, sAgaravaragaMbhIrA, siddhA siddhi mama disaMtu. 7 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo | (7) zabdArtha logassa: lokamAM (jagatamAM) nami-jirNa: naminAtha jinezvarana uagareH udyota-prakAza karanAra riTTa-miMH ariSTanemi (neminAtha)ne vimetisthayara: dharmatIrthanI sthApanA karanAra, pAsaH pAnAthane jiNe jinezvara, taha: tathA arihaMtaH arihaMta bhagavaMtonuM viddhamANe? vardhamAna mahAvIra svAmIne hAIsmaH nAma laIne stuti karIza. evuM: A rIta, cautkRsapi: covize ya. mae: mArA vaDe, valI : kevaLajJAnI (kevaLajJAna pAmelA) amithuA: stuti karAyelA, usanamaH RSabhadevane, vihuya-raya-malA raja (dhULa) ane mela vagaranA, aji: ajitanAthane. pahANa-jara-maraNA vaDapaNa ane maraNa ca : jemane nathI tevA, vaMde: vaMdana karuM chuM. jiNavarAH jinezvara, samavaMH saMbhavanAthane, tiyA : tIrthaMkara bhagavaMto abhida: abhinaMdanane, mArA upara sumaI sumatinAthane, pasIyata prasanna thAo paumaprahaH padmaprabhana kitiyaH kIrtana karAyelA, supAsaH supArzvanAthane, vadiyaH vaMdana karAyelA, jiNaH jinezvarane. mahiA: pUrAyelA caMdauhe: candraprabhana, suvihe: suvidhinAthane, e: puphada: puSpadaMtane, logassa: lokamAM ! jagatamAM sialaH zItaLanAthane. uttAmAM : uttama - zreSTha sijjasaH zreyAMsanAthane siddhAH siddha (kRtakRtya) thayA che. vAsupujaM: vAsupUjyane AruSNa-bahilAbha Arogya ane bodhi vimalaH vimalanAthane, (samyagdarzana)no lAbha, antaH anaMtanAthane, samAhi-varaH zreSTha samAdhi dharmo : dharmanAthane, uttamaH saMtiH zAMtinAthana, Apo. vaMdAmi: vaMdana karuM chuM cadetu: candra karatAM paNa, kuMthunAthana. nimalayAH atizayanirmaLa. aranAthane. Aisu sUrya karatAM paNa malli : mallinAthana, ahiyaM vadhAre musuivaryAH munisuvrata svAmIne. payAsayA: prakAzana phelAvanArA. na ttima Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 sAgaravara-gaMbhIrA : svayaMbhUramaNa samudra siddhA sUtronA rahasyo siddhi karatAM paNa vadhAre gaMbhIra | mamaH disaMtu | (8) sUtrArtha :: samagra lokamAM (kevaLajJAna vaDe) prakAza karanArA, dharmarUpI tIrtha (zAsana)ne pravartAvanArA, rAga-dveSa vagere AMtara zatruone jItanArA, kevaLajJAnI covIse ya tIrthaMkara paramAtmAonuM huM kIrtana karIza. (1) RRSabhadeva bhagavAna ane ajitanAtha bhagavAne huM vaMdanA karuM chuM. saMbhavanAtha, abhinaMdanasvAmI ane sumatinAtha bhagavAnane, padmaprabhasvAmI ane supArzvanAthane tathA rAgadveSane jItanArA candraprabhasvAmIne vaMdana karuM chuM.(2) suvidhinAtha bhagavAna ke jemanuM bIjuM nAma puSpadaMtasvAmI che, temane; zItalanAtha, zreyAMsanAtha ane vAsupUjyasvAmIne, vimalanAtha ane rAga-dveSa vijetA anaMtanAtha tathA dharmanAtha ane zAntinAtha bhagavAnane huM vaMdanA karuM chuM.(3) kuMthunAtha, aranAtha ane mallInAtha bhagavAnane tathA munisuvratasvAmI ane rAgadveSane jItanAra naminAtha bhagavAnane vAMduM chuM. ariSTanemI (nemInAtha) bhagavAnane, pArzvanAthane tathA vardhamAna (mahAvIra) svAmIne vaMdanA karuM chuM.(4) A pramANe mArA vaDe stavAyelA, karmarajanA melane dUra karI dIdhelA tathA nAza karI dIdhA che jarA (ghaDapaNa) ane maraNane jemaNe tevA rAga-dveSane jItanArA covIse ya tIrthaMkara paramAtmAo mArI upara prasanna thAo. (5) mokSamAM gayelA siddho. siddhina (mokSane) mane Apo. kIrtana karAyelA, vaMdana karAyelA, pUjAyelA evA jeo A lokamAM uttama che, siddha che; teo Arogya, bodhilAma (AvatA bhavamAM jaina kuLamAM janma) ane zreSTha samAdhi Apo. (6) candra karatAM ya atyaMta nirmaLa, sUrya karatAM paNa adhika prakAza karanArA, svayaMbhUramaNa samudra karatAM ya vadhAre gaMbhIra siddha bhagavaMto mane siddhi (mokSa) Apo.(7) (9) vizeSa vicAraNA roja avazya ka2vA yogya kriyAne Avazyaka kahevAya. AvA cha Avazyako dararoja savAre tathA sAMje karavAnA hoya che. (1) sAmAyika (2) caturviMzati stava (3) vaMdana (4) pratikramaNa (5) kAyotsarga ane (6) paccakkhANa. A cha Avazyakano samudAya paNa pratikramaNa zabdathI oLakhANa che. tethI ApaNe savAre tathA sAMje roja je pratikramaNa karIe chIe, temAM A chae AvazyakonuM AcaraNa thaI jAya che. A cha AvazyakamAMnuM bIjuM Avazyaka je caturvizatistava che, temAM 24 bhagavAnanI stavanA karavAnI hoya che. tenA mATe A logassa sUtrano upayoga thAya che. A sUtranI pahelI gAthAmAM covIse ya tIrthaMkara paramAtmAonI temanA mukhya cAra Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo atizayone najaramAM lAvIne stavanA karavAmAM AvI che. logassa ujjo agare' pada vaDe arihaMta paramAtmAne lokane prakAzita karanArA kahIne paramAtmAno jJAnAtizaya jaNAvyo. dhamma tirthIyare padothI paramAtmAne dharmatIrthanA sthApaka jaNAvyA. vANI vaDe paramAtmA tIrthanI sthApanA kare. Ama paramAtmAno vacanAtizaya jaNAvyo. "ji" padathI rAga-dveSa rUpI AMtara-zatruone jItanArA kahIne paramAtmAno apAyApagamAtizaya jaNAvyo. ane "arihaMta padathI paramAtmA devendro vagere vaDe paNa pUjAne yogya che tema jaNAvIne paramAtmAno pUjAtizaya jaNAvyo che. A rIte paramAtmA vizvanA sarva jIvo karatAM paNa viziSTa atizayo - guNone dhAraNa karanArA che ane tethI teo sarvazreSTha vibhUti tarIke nakkI thAya che. | sarva guNonuM sthAna teo che. A duniyAmAM kyAMka paNa nAnakaDo saguNa jaNAto hoya to tenA mULamAM A arihaMta paramAtmA che. mATe teonI stavanA karavI khUba ja jarUrI che. cauvisaMdhi kevalI' pada vaDe covIse ya tIrthaMkara paramAtmAnI huM stavanA karIza tevuM jaNAvavA dvArA ema sUcavAya che ke covIsa tIrthakaraze ekasarakhI rIte vAMdavApUjavAne yogya che. temanI vaMdanAdi kriyAmAM ochA-vattApaNAno bhAva na joIe. - je vyakti covIse ya tIrthaMkara paramAtmAne ekasarakhI rIte mAne, ArAdha, pUje ane temAM jarAya bhedabhAva na jue te ja sAco jaina gaNAya. je jinazAsana covIse ya bhagavAnane sarakhI rIte mAne che, te jinazAsanane mAnavAvALA tamAma jainoe paNa temanI tarapha ekasarakho pUjyabhAva dhAraNa karavo joIe. bIjI-trIjI ane cothI gAthAmAM A covIsa bhagavaMtonA nAmo jaNAvyA che. ane pAMcamI gAthAmAM jemanI A stavanA karavAmAM AvI che, tevA tIrthaMkara paramAtmAnuM svarUpa (karmarajathI mukAyelA ane nAza karyA che. jarA, maraNa jeNe tevA) jaNAvIne te covIseya tIrthaMkara paramAtmAne ApaNI upara prasanna thavAnuM jaNAvyuM che. ApaNA paramAtmA to vItarAga che. temanAmAM nathI rAga ke nathI Sa. to pachI rAga na hovAnA kAraNe teo ApaNI upara prasanna zI rIte thAya ? ane jo teo prasanna na thatA hoya to titthayarA me pasIyaMta padathI temane ApaNI upara prasanna thavAnuM zI rIte kahevAya ? vaLI zuM teo ApaNI upara jema prasanna thatA nathI tema, temanAmAM leSa na hovAthI ApaNI upara tiraskAra paNa na ja kare ne? ApaNane temanAthI nukasAna paNa na ja thAya ne ? to pachI game teTalI AzAtanA thaI jAya to ya zuM vAMdho ? teo ApaNane kaI thoDI takalIpha ApavAnA che ? AvA prazno ApaNA manamAM UThe te sahaja che. agnine koI pratye rAga ke dveSa che kharo ? je vyakti tApaNuM kare che tenI ThaMDI Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo uDADavAno vicAra agnine Ave che kharo ? athavA je vyakti vidhipUrvaka agninuM sevana (tApaNuM) karatA nathI tenA pratye zuM agnine dveSa jAge che ? ane zuM Sa jAgavAnA kAraNe ja agni tene bALe che? nA.... agnino svabhAva ja evo viziSTa prakArano che ke agnine tenuM vidhipUrvaka sevana karanArA upara rAga na hovA chatAM ya te vyaktinuM ThaMDI dUra thavA rUpa kArya thAya che ane avidhithI game tema agnimAM hAtha nAkhanAra pratye agnine dveSa na hovA chatAM ya te vyaktino hAtha baLe che. te ja rIte paramAtmA vItarAga hovA chatAM ya, paramAtmAmAM rAgano eka paNa aMza na hovA chatAM ya, paramAtmAnI jeo vidhipUrvakanI bhakti kare che, nAmasmaraNa ke stavanA kare che, vaMdanA ke pUjana kare che, temanAM duHkho. pApo ane doSo dUra thaI ja jAya che. te dUra karavAnI paramAtmAne kAMI icchA karavI paDatI nathI. te ja rIte, A paramAtmAnI jeo niMdA ke TIkA kare che, AzAtanA kare che, temane tenuM nukasAna bhogavavuM ja paDe che. paramAtmA rAga-dveSa vinAnA hovA chatAM ya te vyaktine tenuM phaLa maLIne ja rahe che. haraDe ke triphaLA icchA karatAM nathI ke huM mane lenArane reca lagADuM ! chatAM ya tenuM sevana karanArane reca lAge ja che. - pANIne tarasa chIpAvavAnI icchA thatI ja nathI, chatAM je pANInuM sevana kare tenI tarasa chIpe ja che. te ja rIte paramAtmA pUjaka upara rAga karatA nathI ke prasanna thatA nathI, chatAM ya paramAtmAnI jeo bhakti kare che, temane tenuM suMdara phaLa maLyA ja kare che. paramAtmA prasanna na thatA hovA chatAM ya, paramAtmA prasanna thAya ane je phaLa maLe te paramAtmAnI bhaktithI maLe che. tethI A logassa sUtramAM jaNAvavAmAM AvyuM che ke tIrthaMkara paramAtmA mArA upara prasanna thAo. arthAt paramAtmAnI prasannatAthI je phaLa maLavAnuM hoya, te-Apa vItarAga hovAnA kAraNe prasanna na thAo to paNa--prApta thAo. A sUtranI chaThThI gALAmAM paramAtmA pAse Arogya, bodhilAbha ane zreSTha samAdhinI mAMgaNI karavAmAM AvI che. jaina eTale je mokSa mATe jharato hoya. talapato hoya, taraphaDato hoya. jenuM ema roma mokSane jhaMkhatuM hoya. Avo AtmA paramAtmA pAse mokSa ja mAMge te sahaja che. saMsAramAM paribhramaNa te roga che. temAMthI mukta karAvanAruM je bhAva Arogya (mokSa) che, tene 'Aruga' padathI mAMgavAmAM AvyuM che. paNa jyAM sudhI prANapyAro mokSa na maLe tyAM sudhI to saMsAramAM janma levA ja paDe. jo A janma koIka bhUMDa-kUtarA-bilADAnA khoLiye maLyA to ? kasAI ke musalamAnanA tyAM thAya to ? jIvana patananI khAImAM ja paDe ne ? Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 93 tethI 'bodhilAbha pada vaDe jyAM sudhI janma levA paDe tyAM sudhI UMcAmAM UMcI jaina dharmanI ArAdhanA thaI zake tevA uttama jainakuLamAM mAro janma thAo, tevA dharmA mAtApitAnuM kuLa mane prApta thAo tevI prArthanA karIe chIe. utama jainakuLa ane dhamAM mAtA-pitA maLavA chatAM ya jo samAdhibhAva na Ave to jIvana eLe jAya. samAdhibhAva eTale duHkhamAM dIna na banavuM ane sukhamAM lIna na banavuM. duHkhamAM DagavuM nahi ne sukhamAM chakI na javuM. mananI prasannatA tamAma paristhitimAM sAcavI rAkhavI. ga, ghaDapaNa, saMgharSa, apamAna vagere prasaMgomAM jo hAya-vAya rUpa asamAdhi thaI jAya to maLeluM badhuM ja gumAvI besAya tethI zreSTha samAdhinI mAMgaNI "samAhi varamuttama ditu pado vaDe karavAmAM AvI che. Ama, chaThThI gAthAmAM bhAva Arogya. bodhilAbha ane zreSTha samAdhinI mAMgaNI karyA pachI, chellI gAthAmAM jemaNe mokSa prApta karI dIdho che, tevA siddha bhagavaMto pAse potAnI mokSanI mAMgaNIne pharI doharAvato bhakta jaNAve che ke he siddha bhagavaMto ! mane mokSa Apo. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 sUtronA rahasyo sUtra-10 ( sAmAyika daMDaka sa> ( karemibhaMte sUtra ) bhUmikA :traNa lokanA nAtha devAdhideva paramAtmA pUrvanA trIjA bhave, vizvanA sarva jIvone sarva duHkhomAMthI, sarva pApomAMthI ane sarva doSomAMthI mukta karavAnI bhAvanA bhAve che. tenA prabhAve tIrthaMkara nAmakarmanI nikAcanA kare che. trIjA bhave temano mokSa paNa nakkI thAya che. vacce deva ke nArakano bhava karIne teo chellA bhavamAM Ave che. temanA vana ane janma kalyANakanI devo ujavaNI kare che, pachI paramAtmA dIkSA le che. dIkSA letI vakhate saMsAranA sarva pAponA tyAganI pratijJA teo je sUtra vaDe le che, te sUtranuM nAma che karemibhaMte sUtra A karamibhate sUtrane sAva sAmAnya na gaNatA. asAmAnya koTinuM A sUtra che. AtmakalyANano pAyo A sUtra che. tenA rahasyone pragaTa karavA mATe AkhI jiMdagI nAnI paDe. sarva zAstromAM ziromaNi sUtra jema navakAra che, tema karemi bhaMte paNa che. karemibhaMte sUtranuM mUlya jarAya ochuM aMkAya tema nathI. jaina zAsananA mukhya tattvo traNa H (1) deva (2) guru ane (3) dharma. temAM tamAma tIrthaMkaradevo potAnA tIrthakara tarIkenA jIvanamAM sAdhujIvana svIkAratA karemi bhaMte sUtra bole che. tamAma gurubhagavaMto paNa A sUtra uccArIne ja sAdhujIvanano prAraMbha kare che ane zrAvaka-zrAvikAo dvArA sAmAyika dharmanI ArAdhanA paNa karemi bhaMte sUtranA uccAraNa pUrvaka ja thAya che. Ama deva-gura ane dharma, A traNeya tattvomAM uccArAtuM, sAdhu-sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA rUpa caturvidha saMghamAM uccArAtuM A mahAnasUtra che. navakAramaMtra dvArA vinayadharmanI ArAdhanA thAya che to A karemibhaMte sUtra dvArA virati dharmanI sAdhanA thAya che. navakAramaMtranI jema ja A karemi bhaMte sUtra paNa zAzvata che. tenI racanA koIe karI nathI. anAdikALathI A sutra potAnuM astitva dharAve che. bhUtakALanA tamAma tIrthakaroe A sUtra bolIne dIkSA svIkArI hatI ane bhAvinA anaMta kALamAM thanArA anaMtA tIrthakara bhagavaMto paNa A sUtra bolIne ja dIkSA svIkAraze. navakAramaMtra ane karemibhaMte sUtranI tAkAta acinya che, tenA sAmarthyanI kalpanA karavI muzkela che. navakAramaMtra ke karemi bhaMte rUpa AkhA sUtranI to zuM vAta karuM, tenI mAtra eka gAthA. tenuM eka pada, are ! mAtra tenA eka ja akSaranI tAkAta para ajabagajabanI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo navakAramaMtrano naM (nagArAno 'na nahi hoM !) ke "karemi bhaMte no 'ka' (kamalano "ka" nahi hoM !) jo dravyathI paNa bolAya, arthanI samajaNa vinA paNa bolAya. gatAnugatithI ke dekhAdekhIthI paNa bolAya to ya bolAyelo te na ke ka' AtmA uparanA karmonA Dherano Dhera dUra khaseDI mUkavAnI tAkAta dharAve che. mAtra bolavAnI vAta to dUra raho. mAtra tene sAMbhaLavAmAM, vAMcavAmAM ke lakhavAmAM Ave to ya teno viziSTa lAbha maLyA vinA nathI raheto. jemAM vaDApradhAna Ave te pUrve pAIloTakAra Ave che. rastA vagere vALIjhUDIne sApha thAya che. lazkara sAbaduM bane che. polIsa badhe goThavAya che. ghaNI ghaNI pUrvataiyArIo vaDApradhAnanA AgamananA prabhAve nagaramAM thaI jAya che. sUrya AkAzamAM Uge te pUrve aMdhakAra dUra thavA lAge che. saMdhyAnA raMgo vistare che. aruNodaya thavA lAge che. hoM phATe che. tema navakArano 'na' ke 'karemi bhaMteno "ka" dravyathI paNa bolavAnuM, lakhavAnuM, sAMbhaLavAnuM ke vAMcavAnuM zarU karAya te pUrve ja AtmA upara coMTIne rahelA mohanIya karmanI sAphasUphI zarU thAya che. AtmA upara mohanIya karma 70 koDAkoDI sAgaropama jeTalI sthitinuM hoI zake che. paNa "na ke "ka" bolatAM pUrve te sthitimAM kaDAko bolAya che. jyAre ghaTelI te sthiti 1 koDAkoDI sAgaropamathI paNa ochI thaI jAya che. tyAre ja navakArano 'na ke karemi bhaMteno 'ka' bolI, sAMbhaLI, lakhI ke vAMcI zakAya che. paNa mohanIpharma AtmAmAM jo 1 koDAkoDI sAgaropama ke tethI vadhAre jayAM sudhI hoya tyAM sudhI navakAramaMtrano 'na ke karemi bhaMte no 'ka lakhI-vAMcI-bolI ke sAMbhaLI zakAto nathI. jo eka akSaranI AvI jabarI tAkAta che, to samagra sUtranI tAkAta keTalI haze? vaLI basa, ATalAthI patI jatuM nathI. jyAre koIpaNa jIva navakArano 'na" ke karemi bhaMte sUtrane "ka bolato, lakhato, vAMcato ke sAMbhaLato hoya tyAre tenA AtmAmAM ati kharAba adhyavasAyo jAgI zakatA ja nathI. teno AtmA te samaye mohanIyakarma bAMdhato hoya to paNa te mohanIyakarma eka koDAkoDI sAgaropamathI vadhAre sthitinuM bAMdhI zakato ja nathI. jo te samaye te jIva navakAra ke karemi bhaMta bolato, lakhato, vAMcato ke sAMbhaLato na hota to kadAca te mohanakarmanI sthiti ghaNI vadhAre (7) koDAkoDI sAgaropamanI) paNa bAMdhato hota ! Ama, A sUtrazravAdino bevaDo lAbha che : (1) AtmAmAM mohanIyakarma eka koDAkoDI sAgaropamathI vadhAre na hoI zake che, ane (2) navuM mohanIyakarma te vakhate 1 koDAkoDI sAgaropamathI vadhAre na baMdhAya che. je sUtranA mAtra eka akSaranA dravyathI para karAtA zravaNAdimAM jo Avo mahAna Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo bevaDo lAbha thato hoya to te saMpUrNa sUtrano mahimA keTalo badho haze! tIrthaMkara paramAtmAo-pote ja bhagavAna hovAthI-A sUtra bolatI vakhate 'bhaMte zabda bolatA nathI. teo je sUtra bole che, te ja sUtra bhate zabda sahita sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto mAtra dIkSA grahaNa karatI vakhate ja nahi parantu pratikramaNAdi kriyA karatA paNa roja bole che. zrAvaka ane zrAvikAone pApakarmonI anumodanA cAlu hoya che. tethI A karemibhUta sUtranA ekAda padarahita ane keTalAka padonA pheraphAra sahitanuM karemi bhaMte sUtra sAmAyika letA bolavAnuM hoya che. zrAvaka ane zrAvikAone bolavAnA karemibhaMte sUtranA artha A vibhAgamAM ApaNe vicArIzuM. apekSAe vicArIe to navakAramaMtra karatAM ya A karamibhUta sUtranuM mahattva vizeSa che. jainazAsanamAM, manuSyabhava pAmIne mAtra mokSa meLavavAnI sAdhanA karavAnI ja vAta che. ane mokSa meLavavA mATenI mukhya sAdhanA jo koI hoya to te che sarvavirati (sAdhu) jIvananI sAdhanA eTale ke sAmAyikabhAvanI sAdhanA. je vyakti sAdhu na banI zake, samagra jIvana sAmAyikabhAvanI satata sAdhanA na karI zake, teo sAdhu banavAnA lakSapUrvaka zrAvakajIvana svIkArIne temAM A sAmAyika bhAvanI sAdhanAno rasAsvAda mANavA 48-48 miniTanA sAmAyikanI ArAdhanA kare te jarUrI che. A sAmAyika bhAvanI sAdhanA karavA mATe A karemi bhaMte sUtra che. A sUtra vaDe "sAmAyikabhAva'nI pratijJA karavAmAM Ave che. Ama, sAmAyikabhAva mukhya hovAthI, tenI ArAdhanAnI pratijJA karAvanAruM A sUtra paNa mukhya che. parantu AvI sAdhanA karavAnI tAkAta, AvI sAdhanA karanArA sAdhakone namaskAra karavAthI prApta thAya. tethI sAmAyikabhAvanI sAdhanAnA sAdhaka evA pAMca parameSThione ApaNe sau prathama namaskAra karavA jarUrI bane che. Ama, mukhya che A karemi bhaMte sUtra. ane mukhya evA A sAmAyikabhAvanI siddhi mATe parameSThinamaskAra prathama maMgala che. sAmAyikabhAvanI siddhinA upAyarUpa karemi bhaMte sUtra mukhya che, to navakAramaMtra prathama che. mukhya ane prathama vacce taphAvata che. jeNe Trena dvArA muMbaI javuM che, tene relvesTezane javuM ja paDe. te sivAya te Trena dvArA muMbaI pahoMcI zake nahi. AmAM musApharane mana muMbaI javAnI mukhyatA che. relve sTezana javAnI jarAya nahi. hA ! e vAta cokkasa ke sau prathama teNe relve sTezana javuM to paDaze ja. tethI A kissAmAM muMbaI javuM "mukhya gaNAya ane relve sTezana javuM te prathama gaNAya parantu 'relve sTezana javuM mukhya na gaNAya ke muMbaI javuM prathama na gaNAya. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo bhUkhyA mANasa mATe bhojana mukhya hovA chatAM ya rasoI mATenI dhAnyAdi sAmagrI prathama gaNAya. AnaMdapramodAdi karavA mATe saMsArarasiyA jIvane mATe bhautika sAmagrI mukhya gaNAtI hoya tenA mATe prathama to te sAmagrI lAvI ApanAro piso ja che ne ! ke jenA mATe dharmane bhUlIne paNa te jIva doDadhAma karIne, pAponA poTalA bAMdhI, durgati tarapha prayANa karIne hAthe karIne potAnA peTamAM khaMjara bhoMkavAnuM kArya karI rahyo che !!! Ama, sAmAyikabhAva mukhya hovAthI, tenI pratijJA karAvanArA A karemi bhaMte sUtranuM mUlya ghaNuM ja vadhI jAya che. A sUtra dvArA ApaNane preraNA maLe che ke jIvananA dareka prasaMgamAM Dagale ne pagale sau prathama navakAramaMtranuM smaraNa bhale kare, paNa sAthe sAthe jIvanamAM mukhyatA sAmAyikane ApI. sAmAyikabhAva vinA badhuM vyartha che. relve sTezane jAya paNa muMbaI javAnuM ja bhUlI jAya to cAle? rasoInI sAmagrI lAve paNa bhojana karavAnuM ja bhUlI jAya to cAle? to navakAramaMtra roja gaNavA chatAMya jo sAmAyika karavAnuM ja visarI javAya to zI rIte cAle ? tethI roja ochAmAM ochuM eka sAmAyika karavAno nizcaya dareka jaNe avazya karavo joIe. 48 miniTanuM eka sAmAyika karavAthI 92, 19, 25, 9ra5 palyopama devalokanuM AyuSya baMdhAya che. pratyeka kSaNe anaMtAnaMta karmono kaccaraghANa bolAya che. A vAMcIne kadAca koIne roja sAmAyika karavAnuM mana thAya to ya te kyAreka niyama letA gabharAya che ! manamAM saMkalpa karavA taiyAra thAya che paNa pratijJA letA khacakATa anubhave che !!! jo pratijJA levAnI jarUra ja na hoya to sAmAyika levAnI pratijJArUpa A karemi bhaMta sUtranI jarUra zI hatI ? ApaNA badhAnA manobaLa karatAM ya tIrthaMkara bhagavaMtonuM manobaLa to vadhu joradAra hoya, tevuM to mAnIe chIe ne? jo teo paNa dIkSA letI vakhate be hAtha joDIne. A sUtra bolIne pratijJA karatA hoya to ApaNane pratijJAnI jarUra nahi ? zuM ApaNe tIrthaMkara bhagavAna karatAM ya mahAna chIe ? saMsAramAM paNa koI manathI paraNatuM nathI ! paNa agni sAkSIe ke korTanI sAkSIe lagnasaMbaMdhI pratijJA kare ja che. makAnanI le-veca karatI vakhate karAtA dastAveja paNa zuM A makAnanI mAlikIno dAvo have huM kadI nahi kare tevI vecanAranI pratijJArUpa nathI? duniyAnA tamAma vyavahAramAM jo sUkSma dRSTie vicArIzuM to ApaNane badhe ja Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 sUtronA rahasyo pratijJAna darzana thaze. ApaNe satata aneka pratijJAo karatAM ja rahIe chIe. tethI huM kadI pratijJA karato nathI' ke 'mAtra manathI ja karIza' tevuM bolIne potAnI jAtane chetaravAno dhaMdho jhaDapathI baMdha karI devA jevo che. potAnI zakti, anukULatA, saMyoga vagere vicArIne pratijJA levI. jarUra jaNAya to pratijJA letI vakhate pahelethI keTalIka chUTa paNa rAkhI zakAya. pratijJAbhaMganA bhaye pratijJA ja na levI. te barobara nathI paNa pratijJA na bhAMge tevI rIte chUTachATapUrvakanI paNa pratijJA to avazya levI ja joIe. ' chatAMya koIka Akasmika kAraNe te pratijJAmAM bhaMga thAya to gItArtha gurubhagavaMta pAse tenuM prAyazcitta laI levuM. Yi (1)jaina zAstromAM jaNAveluM nAma : sAmAyika daMDaka sUtra. Xie (2) lokomAM pracalita nAma : karemi bhatte sUtra. Cha (3)viSaya : sarva pApono tyAga karIne, samabhAvamAM sthira rahevAnI pratijJA. rAga-dveSa, viSaya-kaSAya vagerenI viSamatA TALIne, sukha-duHkha pratye samabhAva keLavIne, jIva mAtra sAthe tAdAtmyabhAva keLavavA pUrvaka sarva prakAranA kaTubhAvono tyAga karIne madhu2 pariNAma keLavavA mATenI ArAdhanA karAvatuM A sUtra che. 5 (4) sUtrano sArAMza : mahAdurlabha mAnavajIvanamAM eka mAtra viratidharmanI sAdhanA karavA jevI che. pApo to dareka gatimAM aDhaLaka karyAM che. A mAnavabhava te pAponI virati karavA mATe che. vadhu na bane to chevaTe 48 miniTa sudhI, mana-vacana-kAyAnI koIpaNa prakAranA pApo karavA nahi ke pharAvavA nahi A sUtramAM thaI gayelA pApo badala pazcAttApa vyakta karavAmAM Avyo che. tenI niMdA ane garha karavA sAthe, vartamAnakALe te pApothI aTakavAnI pratijJA karavAmAM AvI che. *(5)sUtraH karemi bhaMte ! sAmAiya sAvajje jogaM paccakAmi, jAva niyama pannuvAsAmi, duvihaM tiviheNuM maNeNaM vAyAe kAeNaM na karemi, na kAravemi tassa bhaMte ! na paDikkamAmi niMdAmi rihAmi appANa vosirAmi. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 99 sUtronA rahasyo (6) uccAra aMge sUcano : (1) A sUtramAM be vAra 'aMte zabda Ave che, te saMbodhanarUpa che. tethI koIne .. pADIne bolAvatA hoIe te rIte lhekAthI te be zabdo bolavA joIe. (2) A sUtramAM aneka zabdomAM joDAkSaro che. te zabdo bolatA, pUrvanA akSara upara bhAra devo bhUlavo nahi. sUtra azuddha na bolAya, tenI kALajI rAkhavI. (3) pratijJA karAvanAruM A sUtra hovAthI, dhIme dhIme, zuddha uccArapUrvaka, be hAtha joDIne mastaka namAvIne A sUtra bolavuM. ke (7) zabdArtha : karemiH karuM chuM maNeNe H manathI bhataH he bhagavaMta! vAyA: vacanathI sAmAIya: sAmAyika kAeNuM : kAyAthI sAvajjaH pApavALA na karemiH karIza nahi jogaM:' yogInuM na kAravemiH karAvIza nahi paccakhAmi paccakhANa karuM chuM. tassa: tenuM jAva : jyAM sudhI paDikkamAmi pratikramaNa karuM chuM. niyama: niyamane niMdAmi: niMduM chuM. pajvAsAmiH ArAkhuM chuM. garihAmiH garyA karuM duvihaH be prakAre appANa: AtmAne tiviheNa: traNa rIte vosirAmiH pApothI vosirAvuM chuM. ka (8) sUtrArtha he bhagavaMta! huM sAmAyika (samabhAvanI ArAdhanA karuM . te samabhAvanI ArAdhanA mATe) huM pApakriyAono tyAga (paccakakhANa) karuM chuM. jyAM sudhI huM mArA A (sAmAyika bhAvanA) niyamanuM sevana karuM chuM, tyAM sudhI huM be prakAre ane traNa prakAre eTale ke mana-vacana ane kAyAthI pApakriyAone karIza nahi ke bIjA pAse karAvIza nahi. he bhagavaMta! bhUtakALamAM meM je koI pApakarmo karyA che tenuM huM pratikramaNa karuM chuM. tenI niMdA karuM chuM, gurubhagavaMtanI sAkSIe vizeSa niMdA (gartA) karuM chuM. ane pApasvarUpa mArA AtmAno tyAga karuM chuM. IT 9)vivecana (1) sAmAiyaM sAmAyika e jinazAsananuM mahattvanuM aMga che. sAmAyika eTale samabhAvanI zAstrIya ArAdhanA. jyAM sudhI AtmAe samatAbhAvanI siddhi na karI. tyAM sudhI tenI karelI tamAma R .* Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 sUtronA rahasyo ArAdhanAo mokSapadanI prApti karAvI zakatI nathI. tapa karavA chatAM jo vAraMvAra krodha AvyA karato hoya to te tapa mokSa zI rIte apAve ? ghaNuM bhaNavA chatAM, ahaMkAradhI chAtI gaja gaja phUlatI hoya ane tenA kAraNe Azritone vAraMvAra tataDAvI devAtA hoya to te jJAna AtmAnA zuddha svarUpane pragaTa zI rIte karI zake ? dharmanI aneka prakAranI kriyAo satata apramattapaNe karavA chatAM ya jo niMdAkuthalIno cepa lAgI gayo hoya ane tenA pariNAme jyAre paNa samaya maLe tyAre pArakI paMcAta ja karAtI hoya to te kriyA mokSa apAvaze ke kema ? tapa, jJAna, kriyA ja mokSa apAvaze, jo temAM samabhAva umerAze to. tenA astitvakALamAM rAga-dveSanI viSamatA ghaTatA ghaTatA chelle samULagI nAza pAmaze to. Ama, apekSAe samabhAvanI sAdhanA sauthI mahattvanI banI rahe che. (1) ApaNA AtmAne rAga ke dveSa, viSaya ke kaSAya, kAma, krodha ke ahaMkAra vAraMvAra viSama paristhitimAM paTakI nAMkhe che. (2) pUrve karelAM karmono udaya thatA, jIvanamAM AvatA sukha ane duHkhanA kAro ApaNo AtmA viSama paristhitimAM mukAya che. (3) anAdikALanA kuTila abhyAsanA kAraNe jIva mAtra pratye dhikkAra-tiraskAra ke kaDavAsano bhAva ApaNA AtmAmAM jAma thayo che, je viSama paristhiti pedA kare che. A traNe ya prakAranI viSamatAo AtmAmAMthI dUra thAya nahi. tyAM sudhI AtmA potAno zuddha svabhAva pragaTa karI zake nahi. A viSamatAone dUra karavAno upAya samabhAvanI prApti che. zI rIte A samabhAvanI prApti karavI ? to teno javAba che A sAmAyikanI ArAdhanA. sAmAyika karavAnA samaya daramyAna A jagata sAthenA saMbaMdho toDI nAkhavAmAM Ave che. viSamatAne pedA karanArA kAraNo sAtheno saMbaMdha dUra thatA samabhAva prApta dhavA lAge che. je aMte AtmAnA zuddha svarUpane pragaTa karavAmAM samartha bane che. Ama samabhAvanI sAdhanArUpa A sAmAyika dharmanI ArAdhanA e jinazAsanano adbhuta. alaukika ane amo yoga che. samabhAvanI sAdhanArUpa sAmAyikanI pratijJA karAvanArA A sUtrane sAmAyika daMDaka sUtra' kahevAmAM Ave che. sAmAyika daMDaka sUtra eTale sAmAyika (samabhAvanI sAdhanA)nI pratijJA levA mATeno daMDaka - mahApAta. jAva niyameM : A samabhAvanI pratijJA keTalA samaya mATe che ? te A pado jaNAve che. niyama eTale kALano niyama. ochAmAM ocho paNa kALaniyama eka muhUrtano Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 101 gaNAya che. eka muhUrta eTale 48 miniTa. eka divasanA 24 kalAka gaNAya che. temAM 30 muhUrta Ave che. temAMnA ochAmAM ochA eka muhUrta =48 miniTa sudhI samabhAvamAM rahevAnI pratijJA A sUtrathI karAya che. AthI vadhu samayanA sAmAyikanI pratijJA paNa karI zakAya che. sAdhu-sAdhvIjI bhagavato AkhI jiMdagI sudhI sAmAyikanI pratijJA karatA hovAthI teo jAvaniyamanA badale "jAvajIvAe bole che. eTale ke jyAM sudhI jIvana Take tyAM sudhInA sAmAyikanI pratijJA svIkAre che. zrAvaka-zrAvikAo paNa jyAre rAta-divasano pauSadha kare che tyAre "jAvaahora" ane mAtra divasano pauSadha kare tyAre jAvadivasa bolIne teTalA teTalA samayanI sAmAyikabhAvanI pratijJA kare che. parantu ochAmAM ochI 48 miniTa sudhI to samabhAvanI pratijJA karavI ja joIe. te samayamaryAdA niyama padathI jaNAvelI che. sAmAyika laIne vyAkhyAnAdimAM beThA ho ane vyAkhyAnAdi cAlatuM hoya tyAre tenI vacce 48 miniTa pUrNa thaI jatA pAravAnI kriyA karavI paDe to vyAkhyAnanI dhArA tUTe. A rIte vyAkhyAnanI dhArA toDavI yogya nathI. vaLI jo cAluM vyAkhyAnamAM pAravAnI kriyA karIe to ekasAthe be kriyA karavAno doSa lAge. tevo doSa na lAge te mATe samaya pUro thaI jAya to paNa sAmayika pAravuM nahi, paraMtu manamAM dhAraNA karI levI ke, "mAruM sAmAyika pUruM thaI gayuM che. AvI dhAraNA karI lIdhA pachI vyAkhyAnAdi zravaNa karavAmAM lIna banI javuM te ucita che. vacce AvI dhAraNA paNa na karavI hoya to. 'karemi bhaMte rUpa A sAmAyikadaMDaka sUtra uccaratI vakhate ja manamAM evo kALaniyama karavo ke, 'jyAM sudhI A vyAkhyAna cAle (48 miniTathI to vadhu ja) tyAM sudhI huM sAvadya yoganA paccakhANa rUpa A sAmAyika karuM chuM. have vyAkhyAna cAle tyAM sudhI teNe sAmAyika pAravAnI kriyA karavAnI jarUra ja nathI. vyAkhyAna pUrNa thayA pachI, jo 48 miniTa pUrNa thaI gaI to sAmAyika pArI zakAya. paraMtu jo te samaya be-traNa kalAkane paNa kadAca thayo hoya to paNa te eka ja sAmAyika gaNAya. tene be ke traNa sAmAyika gaNI zakAya nahi. chatAM vacce vacce sAmAyika pAravA karatAM akhaMDita rIte vyAkhyAnAdimAM lIna rahevuM te vadhu ucita jaNAya che. duvihaM-tiviheNuM : A sUtramAM sarva prathama sAmAyika levAnI pratijJA karavA karemi sAmAIya' kahyuM. paNa tarata manamAM prazna UThe ke huM sAmAyika karuM chuM eTale zuM karuM chuM ? teno javAba tarata ja Avyo ke "sAvaje joga paccakkhAmi' sAvadya (pApakArI) yogono tyAga karuM chuM. tarata manamAM savAla thAya ke A tyAga kyAM sudhI ? AkhI jiMdagI sudhI ke amuka samaya sudhI? tethI teno javAba taratanA "jAva niyama pacvAsAmi." Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 sUtronA rahasyo padomAM Apyo ke jyAM sudhI kALaniyama che (48 miniTa) tyAM sudhI tyAga karuM chuM. tethI prazna udbhave ke pApakArI yogono je tyAga karavAno che. te kevI rIte karavAno ? teno javAba "vihaM tiviheNa pado dvArA Apela che. be prakAre ane traNa prakAre huM pApakArI yogono tyAga karuM chuM. zAstrakAra paramarSio jaNAve che ke pApakArI yogo traNa prakAranA che : (1) pote jAte pApa karavuM. (2) pote bhale pApa na kare. paraMtu bIjA pAse pApa karAve to te paNa pApakArI yoga kahevAya ane (3) pote svayaM pApa na kare ke bIjA pAse na karAve to ya jo koI pApakriyA karatuM hoya tene saMmati Ape. tenI anumodanA kare to te paNa pApakArI yoga kahevAya. A traNa prakAranA je pApakArI yogI che. teno sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto saMpUrNapaNe tyAga kare che. parantu gRhastho sAmAyika ke pauSadha daramyAna pApa jAte na karavAnI ke bIjA pAse na karAvavAnI pratijJA karI zake che paNa koI pApa karatA hoya tenI anumodanAnA tyAganI pratijJA karI zakatA nathI. teo saMsAramAM beThelA che. tethI saMsAramAM je koI AraMbha-samAraMbha thaI rahyA che, tenI anumodane temanI cAlu ja che. dA.ta., beMkamAM pote phikSaDipojhITa vageremAM paisA rokyA che, tenuM vyAja tenA pauSadhanA samaye paNa cAlu ja che. je kaMpanInA zeromAM rokANa karyuM che, tenuM DiviDanDa vagere cAlu ja che ane tethI potAnA sAmAyika ke pauSadha daramyAna te kaMpanImAM cAlatI hiMsAdinI anumodanA paNa cAlu ja che. A vizvamAM eka mAtra sAdhujIvana ja evuM che ke, jene svIkAranArI saMpUrNapaNe pApono tyAga karI zake che. - gharamAM rahIne kadAca dharmanI ArAdhanA ghaNI karI zakAtI hoya to paNa dIkSA levI ja joIe, sAdhu banavuM ja joIe. tenuM mukhya eka kAraNa e che ke gharamAM rahIne saMpUrNapaNe sarvapApono tyAga thaI zakato nathI ane eka vAta barobara ThasAvI levI joIe ke dharma karavAthI nahi paNa sarva pApono tyAga karavAthI ja mokSa maLe che. mATe mokSa meLavavAnI jenI paNa IcchA hoya te AtmA. eka kSaNa mATe paNa saMsAramAM rahI zake nahi. ghare rahIne paNa ame dharma karIzuM ne mokSe jaIzuM tevuM vicArI zake nahi. sAdhu ane sAdhvIjIne pApakArI yogonI anumodanAno paNa tyAga hoya che tethI teo viha-tiviheNa na bolatA tivihe tivihAra bole che. paNa gRhastho saMsAramAM rahetA hovAthI ane saMsAranuM svarUpa ja pApamaya hovAdhI. te tivi tiviheNuM pratijJA karI zakatI nathI paNa pote pApa karavA ane karAvavAnuM tyAgatA hevAthI duviha Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 103 tiviheNa pratijJA kare che. pApakArI yogInA traNa sAdhano che : (1) mana (2) vacana ane (3) kAyA. A traNamAMthI eka paNa sAdhana vaDe pApa jAte karavuM nahi ke bIjA pAse karAvavuM nahi, te zrAvaka-zrAvikAnI pratijJA che, jyAre A traNamAMthI eka paNa sAdhana vaDe pApa karavuM nahi, karAvavuM nahi ke koI karatuM hoya tenI anumodanA paNa na karavI te sAdhusAdhvIjInI pratijJA che. ane tethI ja gRhastho sAvajja joga kahe tenI jagyAe sAdhuo savaeN sAvajja jogaM bole che. kemake temane badhA ja pApono tyAga che. vaLI gRhasthonA "na karemi, na kAravemi pATha bolavAnI sAthe sAdhuo "kAMtapi anna na samaNujANAmi' pATha paNa bole che. Ama gRhasthone (1) mana (2) vacana ane (3) kAyAthI, (1) na karavuM ane (2) na karAvavuM pratijJA hovAthI 3 x 2 = cha koTi paccakhANa thayuM kahevAya. jyAre sAdhuone (1) mana (2) vacana ane (3) kAyAthI (1) na karavuM (2) na karAvavuM ane (3) na anumodavuM evI pratijJA hovAthI 3 * 3 = nava koTI paccakhANa karavAnuM hoya che. (4)maNe - vAyAe- kANuM mana-vacana ane kAyAthI pApono tyAga karavAnI vAta A pado dvArA jaNAvI che. jaina zAstrakAra paramarSio manaHzuddhinI jeTalI AvazyakatA mAne che. teTalI ja AvazyakatA vacanazuddhi ane kAyazuddhinI mAne che. manazuddhithI Atmazuddhi thAya che, te vAta to badhA kare che, paNa manaHzuddhi zenAthI thAya? teno javAba koI pAse nathI. badhA mUMjhavaNamAM mukAya che. tyAre zAstrakAro A pado dvArA jaNAve che ke vacana ane kAyAnI zuddhithI manaHzuddhi thaI zake che. jenA vacana ane kAyA niyaMtrita nathI tenuM mana niyaMtrita thavuM atimuzkela che. vacana ane kAyAnA niyaMtraNa vinA mana upara niyaMtraNa AvI zakatuM nathI. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 sUtronA rahasyo sUtra-11 (14 sAmAyika pAraNa sUtra :) - sAmAIya vaya jutto sUtra bhUmikA :-- dharma, artha, kAma ane mokSa e cAra puruSArthanI AryasaMskRti paramapitA paramAtmA RSabhadeva bhagavAne potAnA gRhasthIkALa daramyAna batAvI hatI. darekanuM lakSa ekameva mokSane prApta karavAnuM ja hoya. te mokSane sAdhI ApanAra che dharma puruSArtha artha (paso) ane kAma (sAMsArika icchAo) to saMsAra vadhAranAra che. anarthakara che. paraMtu jo te artha ane kAmamAM paNa dharma ghusADI devAya to te artha ane kAma puruSArtha banI jaIne mokSamArganA paraMparAe sAdhaka banI zake che. siMha to bhayaMkara ja hoya ne ! eka trADa nAkhe to bhalabhalA gabharAI jAya. paNa jo te siMhane pAMjarAmAM pUrI dIdho hoya to! have te teTaluM nukasAna na karI zake ! arthane nIti ane saMtoSarUpI pAMjarAmAM pUravAno che. have te artha, nIti ane saMtoSarUpI dharmathI niyaMtrita banatA puruSArtha banI jaze. te ja rIte kAmane paNa parastrIgamanatyAga ane svadArAsaMtoSa nAmanA pAMjarAmAM pUrI devAmAM Ave to niyaMtrita thayelo te kAma paNa puruSArtha banI jAya. paraMparAe mokSane sAdhI Ape. te ja rIte dharmanI kriyAo paNa jo dharmapuruSArtha bane to ja te mokSa ApavA samartha bane. dharmanI kriyAone dharma banAvavA mATe vidhi ane jayaNAthI niyaMtrita karavI joIe. tamAme tamAma dharmakriyAo barobara vidhipUrvaka karavI joIe. vaLI, te kriyA karatI vakhate jo koI doSanuM sevana karavuM ja paDe to temAM jayaNA joIe. jayaNA eTale yatanA. lAgatA doSomAM zakyataH vadhu ne vadhu ghaTADo karavAno prayatna. AvI vidhi ane jayaNApUrvakanI dharmakriyAo dharma banIne mokSane sAdhI Ape che. karemibhatte sUtrathI je sAmAyika nAmanI dharmakriyA zarU karI, te vidhi ane jayaNApUrvaka karavAnI che. mana-vacana ane kAyAne samabhAvamAM sthira karavAnA che. jarA ya viSamatA pravezI na jAya tenI kALajI rAkhavAnI che. sAmAyikamAM na sevI zakAya tevA mananA dasa doSo che. vacananA dasa doSo che ane kAyAnA bAra doSo che. AvA kula 32 doSomAMthI eka paNa doSa na lAgI jAya tenuM sAmAyikamAM dhyAna rAkhavAnuM che. chatAM temAMno koIpaNa doSa bhUlamAM lAgI gayo hoya ke sAmAyikamAM koI avidhi thaI gaI hoya to tenI kSamA mAMgI levI joIe. te kSamA A sAmAiya vaya jutto sUtra bolavA dvArA mAMgavAnI che. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 105 vaLI A sAmAyikadharmanI ArAdhanA vAraMvAra karavI joIe. jeTalI vAra sAmAyika karIe teTalIvAra pApakarmo nAza pAme che. vaLI sAmAyika karatI vakhate zrAvaka sAdhu jevo gaNAya che. tevA kAraNosara sAmAyike vAraMvAra karavuM joIe tevuM A sUtramAM jaNAvyuM che. vidhipUrvaka sAmAyika lIdhA bAda, je maryAdita kALa (48 miniTa) mATe A sAmAyikabhAvano niyama karyo che, teTalo kALa pUrNa thayA bAda te sAmAyika pAravA mATe A sUtrano upayoga karavAmAM Ave che, jemAM thayelI avidhi ane sevAI gayelA doSonI kSamA mAMgIne, pharI pharI sAmAyika karavAnI preraNA karavAmAM AvI che. (1) jainazAstromAM jaNAveluM nAma : sAmAyika pAraNa sUtra (2) lokomAM pracalita nAma : sAmAiya vaya jutto sUtra (3) viSaya : sAmAyikamAM thayelI avidhi ane lAgelA doSonI kSamApanA mAMgavA pUrvaka vAraMvAra sAmAyika karavAnI preraNA * (4) sUtrano sArAMza : bane tyAM sudhI avidhi karavI ja nahi. chatAM paNa ajJAnatAdi doSanA kAraNe avidhinuM sevana thaI jAya to thaI gayelI te avidhinI kSamA mAMgI levI joIe. tema karavAthI avidhino doSa dUra thaI jAya che. jANI joIne to avidhi na ja karavI joIe. dareka kriyA vidhipUrvaka karavI joIe. paNa kadAca avidhithI thaI jAya to "avidhithI karavA karatAM na karavuM sAruM" tema to na ja kahevAya. ArAdhanA karavAnI cAlu rAkhavI. ane temAM sevAI jatI avidhione satata dUra karatA rahevuM. thaI gayelI avidhionI kSamAnA mAMgatA rahevuM. zrAvaka eTale sAdhupaNAno sAco umedavAra, te sAdhu banavA talapato hoya. parantu karmanI vilakSaNatA ke tevA koI kAraNosara te sAdhu banI zakato na hoya toya sAdhu banavAnI icchA to tenA romaromamAM satata UchaLatI ja hoya. potAnI A icchAne AMzika phaLIbhUta karavA zuM karavuM ? sAdhu te 24 kalAka satata sAmAyikabhAvamAM rahe che. paNa potAnI te zakti nathI, to tenI anumodanA karavA tathA te sAdhupaNAno rasasvAda mANavA zrAvake vAraMvAra A sAmAyika bhAvanuM sevana karavuM joIe. tevuM A sUtramAM jaNAvyuM che. * (5) sUtraH sAmAIe vayajuro, jAva maNe hoI niyama saMjuro chinnaI asuha kempa, sAmAI jattio dvArA 10. sAmAIamei ukae, samaNo Iva sAva havaI jaSThA eeNa kAraNeNaM, bahu sAmAIyaM kurjA /ra / Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 sUtronA rahasyo sAmAyika vidhie lIdhuM, vidhie pAyuM. vidhi karatAM ja koI avidhi huo hoya. te savi huM mana vacana kAyAe karI micchA mi dukkaDam. dasa mananA, dasa vacananA bAra kAyAnA e batrIsa doSamAMthI je koI doSa lAgyo hoya te savi huM mana vacana kAyAe karI micchA mi dukkaDam. (6) uccArazaddhi aMge sucano : (1) karemibhatte sUtramAM niyama che, jayAre A sUtramAM niyama che te bhUlavuM nahi. (2) joDAkSaro bolatI vakhate barobara dhyAna rAkhavuM. (3) A sUtranI pahelI be gAthA prAkRtamAM che. chellI gAthAo gujarAtImAM che. zrI vardhamAnasUrikRta AcAradinakara, zrI mahimAsAgarajI viracita SaDAvazyaka vivaraNa vageremAM je pATha Ave che, tenA keTalAka aMzonuM A gujarAtIkaraNa che. ane prAyaH 19mI sadIdhI sAmAiya vayajUtAM sUtra pachI te bolavAnI paraMparA zarU thaI hoya tema jaNAya che. | (7) zabdArtha : sAmAiya vaya juto sAmAyikanA vratathI jatti vArAH jeTalI vAra yukta sAmAIyaMmiu kae sAmAyika karyuM chad jAva : jyAM sudhI samaNo ivaH sAdhu jevo maNe : sAvaoH zrAvaka hoI: havaI: thAya che niyama saMjuro : niyamathI yukta janmyA : je kAraNathI chinnai : chede che eesa kAraNa? e kAraNathI asuhe : azubha bahuso : vAraMvAra karmo : karmane sAmAI: sAmAyika sAmAiaH sAmAyika kukkA: karavuM joIe. ? *(8) sUtrArtha : jyAM sudhI mana sAmAyikanA niyamathI yukta che tyAM sudhI te (AtmA) sAmAyivratathI yukta gaNAya che. vaLI jeTalI vAra sAmAyika kare teTalI vAra te AtmA azubha karmono nAza kare che. je kAraNathI sAmAyika karate chate te zrAvaka sAdhu jevo gaNAya che, te kAraNathI vAraMvAra sAmAyika karavuM joIe. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 107 meM vidhipUrvaka sAmAyika lIdhuM che, vidhipUrvaka sAmAyika pAryuM che. chatAM te vidhi karavAmAM koIpaNa avidhi thaI hoya to mAruM te pApa mithyA thAo. sAmAyika daramyAna mananA dasa, vacananA dasa ane kAyAnA bAra; e batrIsa doSamAM je koI doSa lAgyo hoya tenuM mAruM pApa mithyA thAo. * (9) vivecana : . manuSyabhavane prApta karavA chatAM jeo sAdhujIvana svIkArI zakatA nathI. teoe sAdhujIvana prApta karavAnA lakSa sAthe zrAvakajIvana jIvavuM joIe. te mATe zrAvakanA bAra vratonuM pAlana karavuM joIe. sAdhuo pAMca mahAvratonuM pAlana kare che. te mahAvrato pALavAmAM ati kaThina che. zrAvaka te mahAvrato pALavA samartha nathI. mATe te A pAMca mahAvrato saMbaMdhita pAMca nAnA vratonuM pAlana kare che, je aNuvrato tarIke oLakhAya che. jIvanamAM guNonuM sthApana thAya te mATe traNa vratonuM teNe pAlana karavAnuM hoya che. je guNavrata tarIke oLakhAya che. jIvanamAM A badhA vratonuM pAlana rakSaNa ane saMvardhana thAya te mATe zrAvake cAra vratonuM pAlana karavuM atizaya jarUrI che, je zikSAvrata tarIke prasiddha che. A cAra zikSAvratomAM prathama naMbara Ave che : sAmAyikavratano. jenuM vAraMvAra sevana karavAnuM hoya, vAraMvAra abhyAsa karavo jarUrI hoya te zikSAvrata kahevAya. sAmAyika, dezAvagAsika, pauSadhopavAsa ane atidhi saMvibhAga e cAra zikSAvrato che. tenuM vAraMvAra sevana karavAthI AtmAmAM vadhu ne vadhu rasa, ullAsa, AnaMda vagere pedA thavA lAge che. AtmA karmothI haLavo thAya che. sAmAyika eTale samabhAva. jyAM samabhAva Avyo tyAM kayA guNo nathI AvyA ? te savAla che. paramAtmA pArzvanAtha bhagavAnamAM kevo uccakakSAno A samabhAva pedA thayo hato ! upasargonI phoja laIne Avyo pelo meghamALI nAmano deva banelo kamaTha ! dhodhamAra varasAdanI dhArA teNe vahAvI. paramAtmAnI nAsikA sudhI pANI AvavA lAgyuM. bhayaMkara upasarga teNe karyo. chatAMya paramAtmAnA manamAM tenA pratye kSaNa paNa aNagamAno ke tiraskArano bhAva pedA thayo nahi ! ane doDato Avyo pelo dharaNendra ! je pUrvabhavamAM nAga hato. marI rahyo hato. paramAtmAnA prabhAve, navakAramaMtranA smaraNe banyo hato nAgalAkano indra dharaNendra. potAnA upakArI uparanA upasargane dUra karavA teNe prabhu upara phaNAnuM chatra dharyuM. prabhune upasargamAMthI mukta karyAM. pelA meghamALIne haDadhUta karyo. chatAMya pArzvaprabhu tenA upara AnaMdita thatA nathI. tenA pratye ahobhAva ke upakRta Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 sUtronA rahasyo thayAnI lAgaNI manamAM ya pradarzita karatA nathI ! apakArI hoya ke upakArI hoya. baMnenI bAbatamAM che temanI samadaSTi. temaNe samatAne AtmasAta karI hatI. samabhAvane potAnI ArAdhanAno prANa banAvyo hato. A samabhAvanI jIvanabhara sAdhanA karavA mATe che sAdhujIvana maryAdita samaya mATenI sAdhanA karavA mATe cheA sAmAyikanuM sevana. sAmAyikanI pratyeka kSaNa anaMtAnaMta karmono kaccaraghANa bolAve che. tenI pratyeka miniTe AtmA lagabhaga poNA be karoDa palyopama sudhI cAle teTalA devalokanA sukhI jamA karI de che. eka vyaktinA kuTuMbanI traNa peDhInA judA judA sAtathI ATha mAnava dareka potAnA jIvanakALanA 60-60 varSa sudhI, rojanA 8thI 10 kalAka gadhdhAmajUrI kare to paNa keTalI kamANI karI zake ? aneka karoDa abajo rUpiyA ne ? tethI paNa anekagaNI vadhAre kiMmatI vastuonI prApti aneka palyopama sudhI devalokamAM te AtmA prApta karI de che, mAtra eka je sAmAyika karavAthI ! 48 miniTanuM eka sAmAyika karavAthI 92, 19, 25, 925 palyopama sudhI cAle teTaluM devalokanuM sukha meLavI zake che. A vAtane jANyA pachI have kyo vyakti A duniyAmAM evo hoya ke je divasamAM ekAda sAmAyika paNa na kare ? & fuul OL4L492Hi Maximum efforts to get minimum result (ghaNI mahenata karIne thoDuM meLavavAnuM che to sAmAyikanI sAdhanAmAM Minimum effort to get maximum result (ochI mahenata ane ghaNuM meLavavAnI vAto che. sAmAyikano mahimA varNavatA mahApuruSoe kahyuM che ke, roja eka lAkha sonAnI khANanuM eka mANasa dAna kare ane bIjo eka mANasa roja mAtra (vidhivatu) eka sAmAyika kare to tenA sAmAyikane peluM dAna AMbI zake nahi. eTale ke te dAna karatAM sAmAyikanuM mUlya vadhI jAya. vaLI anya sthAne jaNAvela che ke, karoDo bhavo sudhI tIvra tapa karavA chatA paNa je karmone jIva khapAvI zakato nathI, te karmone samabhAvathI (sAmAyikathI) yukta AtmA adha kSaNamAM khapAvI de che. Avo addabhuta ane aparaMpAra prabhAva che A sAmAyikano. te prabhAvane pAmavA mATe jIvanamAM roja sAmAyika karavAno saMkalpa karavo joIe. koi kAraNasara sAmAyika na thaI zake to Akaro daMDa rAkhavo joIe. rAtre cena na paDavuM joIe. UMgha harAma thaI javI joIe. rAtre bAra vAge UThIne sAmAyika karyA pachI ja nirAMta thavI joIe. vartamAnakALe paNa evA aneka mahAnubhAvo che, ke jemanA kuTuMbanA tamAma sabhyo Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 109 roja eka sAmAyika acUka kare ja che. nAnA bALakone bhUlamAM sAmAyika karavAnuM rahI gayuM hoya ane sUI gayA hoya to moDI rAtre uThADIne paNa teone sAmAyika dharmanI sAdhanAmAM premathI joDavAmAM Ave che. jo koI divasa koIpaNa kAraNasara sAmAyika na thaI zake to rU.dasa hajAra jevI mAtabara rakamano daMDa bhogavavAnI pratijJA karanAra bhAgyazALIo paNa A kALamAM che. kevuM gamI gayuM haze temane A sAmAyika dharmanuM anuSThAna ! roja dAna ApavAnI pratijJA Aje pUrNa na thavAthI zeThane UMgha AvatI nathI to thoDe dUra Aje sAmAyika na thavAthI eka gharaDA DozImA vyathita che. zabdo sarI paDe che temanA mukhamAMthI. "Ajano mAro dina vAMjhiyo gayo kema ke Aje mAre eke ya sAmAyika thayuM nathI.' A sAMbhaLIne pelA zeTha kahe che, "are DosalI ! sAmAyika na thayuM temAM ATalo kakaLATa zAno? sAmAyikamAM zuM dhADa mAravAnI che ? kaTAsaNA upara besavAnuM ja ne ! kharekhara to kakaLATa bane che kema ke dAna ApavAnuM Aje mArAthI rahI gayuM che. DosI to temanA dAnanI anumodanA kare che ane potAnAthI Aje sAmAyika nathI thayuM, teno pazcAttApa kare che. pelA zeThanA haiyAmAM sAmAyika pratye tiraskAra che ne sAthe sAthe potAnA dAnadharmano ahaMkAra mAjhA mUkI rahyo che. pariNAma e AvyuM ke sAmAyikanA prabhAve pelI DosI mRtyu pAmIne rAjakumArI banI. jyAre pelo zeTha sAmAyika pratyenA tiraskAranA kAraNe marIne hAthI banyo. rAjakumArIe te hAthIne pratibodha pamADyo. devalokanI bheTa ApI. je sAmAyikanA prabhAve DozImAM rAjakumArI banI zakyA, te sAmAyika karavAnuM kadI paNa mUkavuM nahi. sAmAyikanA prabhAvanI bIjA eka zeThanI vAta paNa jANavA jevI zeTha ghare AvIne zeThANIne kahe che ke, "vATakImAM jhera ghoLa.' paNa zuM thayuM che? te to kaho." zuM zuM thayuM ? AbarU bacAvavI muzkela che. vahANa DUbI gayA che. leNadAronI lAIna lAgI che. badhAne paisA cUkavI zakAya tema nathI. Ijjata mane prANa karatAM vadhAre pyArI che. ijjata jAya te pahelA prANa cAlyA jAya te ja sAruM. mATe have bIjI vAto karyA vinA jaladI jhera ghoLa. zeThANI cabarAka hatI. samayapArakhu hatI. teNe kahyuM, "jhera to hamaNA ja ghoLI ApuM paNa Aje maravAnA dine zuM tamAre pratijJAno bhaMga karavo che ? roja eka sAmAyika karavAno tamAro niyama che. AjanuM sAmAyika to haju bAkI che. to pahelA sAmAyika karI pachI jhera levAnuM.' ane zeThane te vAta gaLe UtarI gaI. sAmAyika karavA teo besI gayA. zeThANI Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 sUtronA rahasyo sAmAyikanA nAme samaya pasAra karavA mAMgatA hatA. zeThane najIkamAM mota dekhAtuM hatuM. teo dharmamAM tallIna banavA lAgyA. jIvanamAM sevelA pApono kAramo pazcAttApa karavA lAgyA. jeTaluM maraNa najIka teTaluM pApa dUra. jeTaluM maraNa dUra teTaluM pApa najIka. mATe ja pratyeka paLe ApaNe motanI zakyatAne najara samakSa rAkhavI joIe. tema karavAthI jIvana pavitra raheze. pApo yojano dUra raheze. thoDI vAramAM daravAje TakorA paDyAM. maMtrIzvara AvIne UbhA che. sAmAyika pUrNa thatA zeTha temanuM svAgata kare che. zeTha ! A traNa ratno tamArI pAse thApaNa tarIke mUkavA Avyo chuM. mAre tAtkAlika nagara choDavuM paDe tema che. pAcho AvuM tyAre parata karajo. zeTha: maMtrIzvara ! devALu kADhavAnI taiyArI che. mArI upara vizvAsa zI rIte mUkI zakazo ? maMtrI zeThajI! tamArI nekI upara mane pUrNa vizvAsa che. A traNa ratnomAMthI eka ratna tamane thApaNa sAcavavA peTe bheTa ApuM chuM. tenI kiMmata savA karoDa sonAmahora che. tenAthI tamAruM Tenzana dUra thaI jaze have lo traNa ratno ane mane javAnI rajA Apo. traNa ratno ApIne maMtrIe vidAya lIdhI. zeThANI zeThane kahe che: "joyuMne sAmAyikano prabhAva ! tame sAmAyika na karyuM hota to jhera pIne marI gayA hota. sAmAyike tamArI AbarU bacAvI ane motathI paNa ugAryA. ' zeTha: tArI vAta ekadama sAcI che. have kadI A sAmAyika vinA huM rahI zakIza tamAma dharmono ekameva upadeza che ke hiMsA na karavI. koIpaNa jIvane mAravo nahi. trAsa Apavo nahi. parantu A upadezano saMpUrNa amala zI rIte karavo ? A mAtra AdarzanI vAta che ke jIvanamAM kharekhara teno amala zakya paNa che? zuM pRthvI pANI, agni, vAyu, vanaspati vagere vizvanA sarva jIvone abhayadAna ApI zakAya kharA ? koipaNa jIvanI hiMsA vinA jIvana jIvavuM ApaNA mATe zakya kharuM ? A savAlano pojhiTiva javAba anya koI dharma pAse nathI. hiMsA vinAnA jIvananI kalpanA paNa koI dharma pAse nathI. paNa jaina dharmane to prakAzita karyo che sarvajJA bhagavaMtoe. teone traNe lokanuM, traNe kALanuM ekI sAthe jJAna hatuM. temanI pratyeka vAta atyaMta sAcI ane amala karavA mATe yogya ja hoya. AvA sarvajJa bhagavaMte jaina dharmamAM sAdhujIvana evuM batAvela che ke jemAM ekapaNa jIvanI hiMsA vinA jIvana jIvI zakAya che. sAdhu jIvanamAM nathI pRthvIkAyanI hiMsA to Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 1 11 nathI pANInA jIvanI hiMsA nathI agninA jIvonI hiMsA ke nathI vAyunI hiMsA. sarvajIvone abhayadAna ApanAruM A jIvana che. parantu badhAnI zakti A sAdhujIvanane svIkAravAnI nathI hotI. to zuM saMsArI mAnava sarvajIvone abhayadAna na ApI zake ? paramapitA paramAtmA kahe che ke mArI tamAma vAto prekiTakala che. huM mAtra suMdara Adarza ja nathI batADato paNa jIvanamAM amala karI zakAya tevI vAto jaNAvuM chuM. teo kahe che ke jo sAdhujIvana na ja jIvI zakAya tema hoya to 48 miniTanuM eka sAmAyika karI do. have A 48 miniTa daramyAna tamArA taraphathI sarva jIvone abhayadAna maLI ja jaze. A sAmAyika daramyAna koI jIvanI hiMsA thaI zake tema nathI. tenI goThavaNa ja evI suMdara majAnI che ke jethI te sAmAyika daramyAna nathI lAiTa vagere ilekTrisiTIno upayoga ke nathI paMkhA dvArA vAyukAyanI virAdhanA. te daramiyAna nathI rasoI karI zakAtI ke nathI TI.vI. joI zakAto nathI laDAI karI zakAtI ke nathI vepAra karI zakAto. te sAmAyika daramyAna laI zakAya che prabhunuM nAma to dharI zakAya che prabhunuM dhyAna. karI zakAya che. sArA pustakonuM vAMcana to gaNI zakAya che. navakAramaMtra. temAM kAusagga paNa karAya ane satsaMga paNa thAya. TUMkamAM pAponA daravAjA baMdha karIne AtmAnA svarUpamAM ramaNatA mANavAnI adbhuta kriyA eTale A sAmAyika. sarva jIvo sAthenA tAdAsyabhAvane siddha karavAnI sAdhanA eTale A sAmAyika jIva mAtra pratyenA madhura pariNAmane pedA karanArI rIphAInarI eTale A sAmAyika. AvuM sAmAyika vAravAra karavAnuM ke A sUtramAM jaNAvyuM che, tenuM prayojana e che ke A rIte vAraMvAra sAmAyika karavAthI AtmAmAM samabhAvanI vizeSa khilavaTa thatA eka dina A AtmA sAdhujIvana svIkArI UMcI kakSAnA samabhAvane siddha karavAnI kSamatA pAmI zake che. mATe mAtra sAmAyika karIne aTakI na jatA, sAmAyika karatAM karatA paNa sAdhujIvananI prAptinuM satata lakSa keLavavuM joIe. sAmAyikamAM zrAvaka sAdhu jevo gaNAya che, tema kahIne sAmAyikamAM vAraMvAra joDAvAno ullAsa pedA karavAno prayatna karAyo che. sAthe sAthe sAmAyika karavAthI huM sAdhu jevo gaNAyo paNa sAdhu to nathI ja thayo, te vAtanuM bhAna karAvIne sAdhu banavA mATeno prayatna karavAnI preraNA karAI che. samabhAva lAvanArA sAmAyika karavA mATe atyaMta zuddha ane pavitra vastronI AvazyakatA che. sapheda vastro e vAtsalyanA pratIka che. vizvanA jIvamAtra pratye madhura pariNAma pedA karAvanArA A sAmAyika mATe sapheda dhotiyuM ane paza (sAdhu-sAdhvIne jiMdagIbharanuM sAmAyika hoya che to temane te mATe jiMdagIbhara sapheda vastro paheravAnA hoya che. bahenoe maryAdA sacavAya tevA, zuddha vastro paheravA joIe. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 sUtronA rahasyo bhAIoe sAmAyika karatI vakhate khamIza kADhavuM joIe tevuM jaNAvavA karatAM kheza dhAraNa karIne sAmAyika karavuM joIe, tema jaNAvavuM vadhu ucita lAge che. - Una vagere garama cIjo bahAranA paramANuone potAnAmAM grahaNa karI le che. tethI bahAranI azuddhio samabhAvanI A kriyA daramyAna ApaNAmAM na pravezI jAya te mATe UnanuM garama kaTAsaNuM vAparavAmAM Ave che. tenI upara vyavasthita rIte besIne zAMtithI ArAdhanA karI zakAya teTaluM moTuM corasa (lagabhaga 1gajanA mApanuM) A kaTAsaNuM hoya che. sAmAyikamAM kAyotsarga vagere ArAdhanA UbhA UbhA paNa thaI zake che. vAcanA, vyAkhyAna vagere ubhaDaka page paNa sAMbhaLI zakAya che, tethI kaTAsaNuM atyaMta Avazyaka upakaraNa nathI. kaTAsaNA vinA paNa sAmAyika thaI zake che, chatAM koI kAraNe besavuM paDe to jIva rahita jagyAe caLavaLAthI pUMjIne, kaTAsaNuM pAtharIne tenI upara sAmAyikamAM besI zakAya che. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto Dabala paDavALuM Asana pAthare che. uccAsaNe - samAsaNe (UMce ke samAna Asane besavAnA) doSa na lAge te mATe temanA karatAM kaTa (aDadhI) sAIjhanuM je Asana (eka paDiyuM) vaparAya te kaTAsaNa = kaTAsaNuM kahevAya. sAmAyika daramyAna jo kAMIpaNa bolavuM paDe to moDhA pAse muhapatti rAkhIne ja bolI zakAya. jo moDhA pAse muhapatti rAkhyA vinA bolIe to boleluM te zAstravacana paNa pApIvacana banI jAya. muha mukhanI pAse rAkhavAnI pattI = paTTI = kapaDuM te muhapati. te eka veMta ane cAra AMgaLa lAMbuM-pahoLuM kapaDuM hoya che. tenI eka kinArI oTelI (dhAravALI) joIe. . bAkInI traNa kinArI oDhyA vinAnI joIe. upayoga e dharma che. jIvanamAM dareka bAbatamAM satata sajAgatA jAgRti joIe. A jAgRti te ja dharma che. tethI sAmAyika daramyAna muhapattine moDhA upara bAMdhI rAkhavAnI nathI ke nathI potAnA kamare rUmAlanI jema khosI devAnI ke nathI potAnA paga ke kaTAsaNA upara emanema mUkI devAnI. jyAre jyAre bolavuM paDe tyAre te muhapattine potAnA mukha AgaLa lAvavAno ane pachI tarata dUra karavAno satata upayoga rahevo jarUrI che. bAMdhI rAkhavAthI ke kamaramAM khosI devAthI A upayoga raheto nathI. sAmAyika karatI vakhate kaTAsaNuM na hoya to cAle paNa jema muhapatti vinA to na ja cAle tema caravaLA vinA paNa na ja cAle. caravaLo e guMjavA pramArjavAnuM sAdhana che. sAmAyikamAM sarva jIvone abhayadAna ApavAnuM che, koIne ya heja paNa kilAmaNA nathI thavA devAnI. tethI jayAre paNa besavAnuM, UbhA thavAnuM Ave ke paga UMcA. nIce, Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo lAMbA karavA paDe tyAre koI jIva marI na jAya te mATe pUjavuM pramAjavuM joIe. caravaLA vinA to zI rIte pUjI zakAya ? mATe sAmAyikamAM caravaLo atyaMta Avazyaka che. caravaLA vinA sAcuM sAmAyika thaI zake nahi. * A caravaLo kula 32 AMgaLa lAMbo joIe. temAM 24 AMgaLI lAMbI dAMDI ane ATha AMgaLa lAMbI dasI (UnanI suMvALI dorIovALo bhAga) joIe. kyAreka ekAdabe AMgaLa nAnI moTI dAMDI ke dAsI hoya to cAle paNa baMnenuM bheguM mApa to 3ra aMgula thavuM ja joIe. bhAIoe goLa dAMDIvALA caravaLAno ane bahenoe corasa dAMDIvALA caravaLAno upayoga karavo joIe. kAussagna karatI vakhate DAbA hAthamAM (AgaLa dAMDI ane pAchaLa nIce dasI rahe te rIte) caravaLo ane jamaNA hAthamAM muhapatti rAkhavI joIe. UbhA UbhA kriyA karIe tyAre jamaNI tarapha dasI rahe te rIte caravaLo pakaDavo joIe. kadAca caravaLo na hoya to sAmAyikamAM UbhA thaI zakAya nahi. duniyAnI tamAme tamAma bAbatamAM vidhinuM khUba ja mahattva che. DokTara sAheba davA Ape ane te davA levAnI vidhi samajAve ke 10 divasa sudhI roja traNa vakhata be-be goLI dUdha sAthe levI. paNa jo te daradI te davAne dUdha sAthe na le to? athavA traNavAra na le to? athavA dase divasanI 90 goLI eka ja sAthe laI le to? te nIrogI, jAya ke vadhu rogI thAya ? teno roga maTe kharo? jema davA levAmAM vidhi sAcavIe to ja roga mATe temAM tamAma dhArmika anuSThAnomAM paNa vidhi sAcavIe to ja tenuM sAcuM phaLa prApta karI zakAya. pUrve jaNAvyuM tema artha (dhana-kamANI)mAM jo nIti ane saMtoSa umerAya to ja te artha puruSArtha bane. paraMparAe mokSanuM kAraNa banI zake. kAmamAM jo svadArAsaMtoSa ane parastrIgamana tyAga umerAya to ja te kAma pote kAmapuruSArtha banI zake, te ja rIte dharmamAM paNa jo vidhi ane jayaNA umerAya to ja te dharma pote dharmapuruSArtha banI zake. ane mokSa apAvavA samartha banI zake. sAmAyika e paNa dharma che. tene puruSArtha banAvavA vidhi ane jayaNA to joIe ja. vidhipUrvaka sAmAyika levuM joIe. ane samaya pUrNa thatAM vidhipUrvaka te sAmAyika parAvuM joIe. sAmAyika daramyAna paNa temAM avidhi ke doSo na AcarAI jAya tenI kALajI joIe. jo doSonuM sevana karavAnI paristhitinuM nirmANa thAya to temAM jayaNA joIe. jayaNA eTale yatanA doSa sevananI sApekSatA. je doSa sevyA vinA cAle tema na hoya te doSanI mAtrA ochAmAM ochI zI rIte thAya ? teno je prayatna tenuM nAma che jayaNA. cAlo ApaNe paNa sau prathama sAmAyika levAnI vidhi samajI laIe. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 15 sAmAcika levAnI vidhi ) sIvyA vinAnAM zuddha vastro (bhAIoe dhotI ane khesa) paherIne sAmAyika levAnuM zarU karavAnuM che. jainazAsananI kriyAo gurubhagavaMtanI sAkSIe karavAnI hoya che. gurubhagavaMta pAse je sthApanAcAryajI hoya che, temAM AcAryabhagavaMtanI sthApanA karelI hoya che. te sthApanAcAryajInI sAme sAmAyika karavAnuM che. jo sthApanAcAryajI na hoya to sApaDA upara pustaka mUkIne temAM sau prathama AcArya bhagavaMtanI sthApanA karavI joIe. darzana-jJAna-cAritranA koIpaNa upakaraNamAM paNa AcAryabhagavaMtanI sthApanA karI zakAya che. caravaLAthI jamInane pUjIne kaTAsaNuM pAtharavuM. jo AcArya bhagavaMtanI sthApanA sthApavAnI hoya to potAno jamaNo hAtha sthApanA sanmukha rAkhIne maMgala mATe(1) sau prathama namaskAra mahAmaMtra bolavo. (2) pachI temAM AcAryabhagavaMtanI sthApanA karavA paciMdiyasUtra bolavuM. A sUtra bolavA dvArA sanmukha rahelA padArthamAM 36 guNayukta AcAryabhagavaMtanI sthApanA thAya che. sthApanAcAryajI ke A rIte sthApelA AcArya bhagavaMta sAme guruvaMdana karavuM joIe. kema ke guruno vinaya karyA vinA to kAryamAM saphaLatA zI rIte maLe? A guruvaMdana karavA mATe (3) pahelAM be khamAsamaNa daIne (4) icchakArasUtra bolIne guru bhagavaMtane zAtA pUchavAnI che. (pa) pachI (padavIdhArI hoya to eka khamAsamaNa daIne) abbenkriyA sUtrathI gurubhagavaMta saMbaMdhita thayelA aparAdhonI kSamA mAMgavAnI che. (6) have samatAbhAvane prApta karAvanArI sAmAyika dharmanI mahAna ArAdhanA zarU karavI che. te sarvajIvarAzI sAthenA kSamApanAnA bhAva vinA sAcI zI rIte thaI zake ? tethI khamAsamaNa daIne IriyAvahI sutra bolavA dvArA jatA-AvatA thayelI virAdhanAnI mAphI mAMgavApUrvaka sarva jIvarAzI sAthe kSamApanA karAya che. (7) pachI potAnI jAtane zalyAdithI rahita karavA mATe tathA AtmAnI vizeSa zuddhine prApta karavA mATe kAussagna karavAno saMkalpa karavA tassa uttarI sUtra bolavAnuM che. (8) te kAussagna karatA pUrve, temAM je chUTo rAkhavAnI che, te chUTonuM varNana karavA pUrvaka kAussagna karavAnI pratijJA karatuM annattha sUtra bolavu jarUrI che. iriyAvahIthI annatya sudhInA sUtro UbhA UbhA be hAtha joDIne bolavAnA che. te vakhate be paganI pAnI vacce cAra AMgaLanuM ane eDI vacce tethI thoDuMka ochuM aMtara rAkhIne UbhA rahevAnuM che. paraspara AMgaLIo ekabIjAnA AMtarAmAM goThavAI jAya te rIte be hAtha joDIne A sUtro bolavAnA che. muhapatti ane caravaLo be hAthamAM-AMgaLIo ane aMgUThAnA vaccenA bhAgamAMrAkhavAnA che. caravaLAno dAMDIvALo bhAga potAnI DAbI bAju ane dasIno bhAga potAnI jamaNI bAju rahe te rIte caravaLo pakaDavAno che. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 115 (9) annattha sUtra pUrNa thatAM ja thayelI te virAdhanAnA prAyazcitta rUpe (caMdesu nimmalayarA sudhInA) eka logassano kAussagga karavAno che. na (pUrve jaNAvyA pramANe hakIkatamAM kAussaggamAM logassasUtranuM ja smaraNa karavAnuM che. jemane haju sudhI logassa sUtra na AvaDatuM hoya temaNe tarata ja te sUtra gokhavAno udyama zarU karavo joIe, paNa jyAM sudhI te sUtra gokhAI na rahe, tyAM sudhI ArAdhanAthI teo vaMcita na rahI jAya te mATe pUrvanA mahApuruSoe e AtmA TUMka samayamAM logassa sUtra zIkhI leze tevI AzA rAkhIne tenI jagyAe cAra navakAra gaNavAnI rajA ApI che. teI kAyama mATe cAra navakAra ja gaNyA karavA te ucita nathI. paNa jaldIthI logassasUtra gokhI levuM jarUrI che.) kAusagga daramyAna DAbA hAthamAM caravaLo ane jamaNA hAthamAM muhapatti laIne baMne hAthane laTakatA rAkhIne 24 bhagavAnanA dhyAnamAM lIna banavApUrvaka logassasUtranuM smaraNa karavAnuM che. (10) pachI, thaI gayelI virAdhanAnI kAussagga dvArA have je viziSTa zuddhi prApta thaI tenA AnaMdane vyakta karavA mATe tathA te zuddhi prApta karAvavAmAM upakArI bananAra 24 pa2mAtmAnuM smaraNa karavA pragaTapaNe logassa sUtra bolavAnuM che. jenA dvArA sAdhaka potAnA kRtajJatAbhAvane vyakta kare che. haju to ArAdhake pUrva bhUmikA ja karI che. te mATe jarUrI zuddhIkaraNa paNa karyuM. have sAmAyikabhAvanI ArAdhanA karavA mATe pratijJA karavAno avasara Avyo che, paNa te mATe keTalIka pUrvavidhi paNa jarUrI che. samagra sAmAyika daramyAna je muhapatti ane je zarIrano upayoga karavAno che tenuM paNa pratilekhana karavuM jarUrI che, arthAt te jIvathI rahita che ke nahi ? tenI kALajI levI jarUrI che. te mATe eka khamAsamaNa daIne icchAkAreNa saMdisaha bhagavan ! sAmAyika muhapatti paDilehuM ?' ('he bhagavaMta ! icchApUrvaka Apa Adeza Apo to huM sAmAyika karavA mATe muhapattinuM pratilekhana karuM !) Adeza mAMgIne, gurubhagavaMta 'paDileha' kahe eTale UbhaDaka page besIne 25 bolathI muhapattinuM paDilehaNa karavAnuM che. (muhapatti paDilehaNanI vidhi pAnA naM. 125 upara jovI. tyArabAda pratilekhana karAyelI te muhapattithI zarIranuM pratilekhana bIjA 25 (sAdhvIjIe 18 ane strIoe 15) bolathI karavAnuM che. pratilekhana karavAI bAhya upakaraNonI zuddhi thAya che. to te pratilekhana karatI vakhate tenA bola bolavAthI AMtarazuddhi prApta thAya che. tethI dareka jaNe muhapatti tadhA zarIranA pratilekhanAno kula je 50 bola che, te yAda karI levA joIe. A 50 bolamAM to jANe ke jinazAsananuM samagra tattvajJAna samAI jAya che. chellA cha bola bolavApUrvaka caravaLAthI pratilekhana karavAnuM hoya che. have je vyakti caravALA vinA sAmAyika-pratikramaNAdi kare te vyaktinuM muhapatti tathA zarIranuM Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 sUtronA rahasyo pratilekhana (caravaLAnA abhAve chellA cha bolanuM pratilekhana na thaI zakavAthI) sAcuM zI rIte thaI zake ? pariNAme temanI sAmAyika-pratikramaNanI kriyA kevI gaNAya? mATe ja sAmAyika-pratikramaNAdimAM caravaLAnI atyaMta AvazyaktA che. tenA vinA to na ja cAle. muhapatti ane zarIranI zuddhi karyA bAda sAmAyika bhAvanI pratijJA karavA gurubhagavaMta pAse Adeza mAMgavAnA che. te mATe khamAsamaNa daIne, "he gurubhagavaMta ! Apa mane sAmAyikanI ArAdhanA karavAnI rajA Apo. (icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! sAmAyika saMdisAuM?) ema puchAya che. guru javAba Ape ke 'hA ! rajA che" (saMdisAve. tyAre "ApanI AjJA pramANa che." (Icche) kahIne khamAsamaNa daIne pUchavAnuM ke, "ApanI icchApUrvaka rajA hoya to have huM sAmAyikabhAvamAM mArA AtmAne sthApana karuM ! (icchAkAreNa saMdisaha bhagavana ! sAmAyika ThAuM?" guru javAba Ape sthApana kara' (ThAveha) tyAre ApanI AjJA svIkAruM chuM (Iccha) kahIne have je sAmAyika bhAvamAM sthira thavAnuM che, tenI pratijJA karavA mATe, sau prathama temAM vighno na Ave te mATe maMgala karavA be hAtha joDIne mastaka namAvIne navakAramaMtra bolavAno che. A rIte maMgala karIne, have sAmAyika bhAvanI pratijJA ApavA mATe gurubhagavaMtane vinaMti karavA bolavAnuM ke, "icchakArI bhagavat pasAya karI sAmAyika daMDaka uccarAvo." te vakhate jo gurubhagavaMta hAjara hoya to teo, nahi to pUrve jeNe sAmAyika lIdheluM che, te vyakti athavA pote sAmAyikanI pratijJA karAvatA (daMDaka) mahApATha rUpa karemi bhaMte sUtra bole. be hAtha joDIne. mastaka namAvIne karemibhaMte satra vaDe sAmAyika bhAvanI pratijJA karyA pachI, have sAmAyikamAM satata apramatabhAvamAM (pramAdarahita avasthAmAM) rahevuM joIe. te apramattabhAva svAdhyAya dvArA Ave che. mATe sAmAyikamAM satata svAdhyAya karavo joIe. vaLI te apramattabhAva lAvavA mATe samagra sAmAyikabhAvanI ArAdhanA UbhA UbhA karavI joIe. paNa darekanI kAMI UbhA rahevAnI teTalI zakti na paNa hoya. tethI besIne svAdhyAya karavA mATe gurubhagavaMta pAse Adeza mAMgavo jarUrI che. te mATe judA judA cAra khamAsamaNa devApUrvaka cAra Adeza A pramANe mAMgavAnA (1) he gurubhagavaMta ! ApanI icchA hoya to mane besavAnI rajA Apo. (icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! besaNe saMdisAuM ?). guru rajA che" (sadisAveNo javAba Ape eTale (iccha) AjJA pramANa che bolIne khamAsamaNa daI bIjo Adeza mAMgavo. (2) he gurubhagavaMta! ApanI rajA pUrvaka have huM besuM chuM. ( icchA. saMdi. bhaga Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 sUtronA rahasyo besaNe ThAuM ?) guru 'ThAve kahe eTale "icche bolIne khamAsamaNa daIne (3) he gurubhagavaMta ! icchApUrvaka Apa AjJA Apo to huM svAdhyAya karuM? (IcchA. saMdisaha bhagavana! sajajhAya saMEisAu?) guru saMdisAha kahe eTale Icche bolI khamAsamaNa daIne (4) he gurubhagavaMta ! icchApUrvakanI ApanI AjJAnusAra huM svAdhyAya karuM chuM. (icchA. saMdi, bhaga. sajhAya karuM ?) gurubhagavaMta kareha kahe eTale "icche bolIne svAdhyAyanuM maMgaLa karavA be hAtha joDIne traNa navakAra gaNavA. ane pachI AgaLa bIjo je kAMI svAdhyAya karavo hoya te karI zakAya. sAmAyikano mahApATha uccaryA pachI ja besavAnI rajA mAMgavAnA Adezo AvyA, te uparathI samajI zakAya tevI vAta che ke jyAM sudhI A be Adeza mAMgyA nathI, tyAM sudhInI tamAma kriyA UbhA UbhA ja karavI joIe. jeNe beThA beThA ja badhI kriyA karI che, tevI beThelI vyaktie have besavAnI rajA mAMgavAnI jarUra kharI? ane jo atyAra sudhInI kriyA teNe UbhA UbhA ja karavAnI hoya to te caravaLA vinA thaI zake kharI ? tethI sAmAyikAdimAM caravaLAnI jema jarUra che tema UbhA UbhA tamAma kriyA karavAnI paNa jarUra che. sAmAyika lIdhA pachI 48 miniTa sudhI sAmAyikabhAvamAM lIna banavuM. te daramyAna navuM gokhavuM ke pAchaluM gokheluM pAkuM karavuM. stavanAdi gokhI zakAya. japa karI. zakAya. sArA pustakonuM vAMcana karI zakAya. anAnupUrvI gaNAya. mahApuruSonA jIvanacaritra vaMcAya. vyAkhyAna-vAcanAdinuM zravaNa thaI zake. paraspara dharmanI carcA paNa karI zakAya. TUMkamAM sAMsArika bhAvothI dUra thaIne Atmika bhAvomAM ramaNatA je je pravRttithI thaI zake, te tamAma pravRttio sAmAyikamAM karI zakAya. potAnA gharamAMthI bahAra nIkaLI gayelA AtmAe pAchuM potAnA gharamAM AvIne prasannatAthI vasavuM tenuM nAma sAmAyika. zAstrakAra paramarSio jaNAve che ke, "jIvano je samaya sAmAyika ane pauSadhamAM vyatIta thAya che te ja tenA jIvanano saphaLa samaya che. bAkIno samaya to tenA saMsAranI vRddhinuM kAraNa che. sAmAIya-posaha-saMThiyansa, jIvasya jAI jo kAlo so saphalo boddhavyo, seso saMsAra phala heka sAmAyikavrata e zrAvakanAM bAra vratomAMnuM navamudrata che. teno zikSAvratamAM samAveza thAya che. zikSAvrata eTale vAraMvAra sevana karavAnuM vrata A vratano vAraMvAra abhyAsa karavAthI, sevana karavAthI temAM vadhu ne vadhu rasa ullAsa-AnaMda pedA thatA jAya che. sAmAyikanI pratyeka miniTe AtmA lagabhaga be karoDa palyopamanA devAyunuM sukha Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (3) lAla 118 sUtronA rahasyo jamA karI de che. jIvanabhara kALo puruSArtha karIne ya jIva keTalA abaja rUpiyA kamAya? ane A sAmAyikathI eka ja miniTamAM devAyunA keTalA badhA sukha prApta karI zakAya? karoDo janma sudhI tIvra tapa karatA paNa jIva je karmone khapAvI zakato nathI, te karmone samabhAvathI yukta AtmA adha kSaNamAM khapAvI zake che. sAmAyikamAM 3ra doSamAMno ekapaNa doSa na lAgI jAya tenI kALajI rAkhavI joIe. sAmAyikamAM dasa mananA, dasa vacananA ane dasa kAyAnA - ema je 3ra doSo tyAgavAnA hoya che, te nIce pramANe che. tyAgavI yogya mananA dasa doSa | (1) aviveka doSa : sAmAyika daramyAna AtmAnuM hita thAya tevA ja vicAro karavA joIe. paNa jo te sivAyanA vicAro karIe to A aviveka doSa lAge. yazakIrti doSa huM sAmAyika karIza to loko mArI vAha-vAha karaze. mane yaza maLaze. AvI icchAthI sAmAyika kare to yazakIrti doSa lAge. lAbha-vAMchA doSa : sAmAyikanA badalAmAM koIpaNa jAtanA dhana-lAbhanI IcchA rAkhavI te lAbha-vAMchA doSa. (4) garva doSa bIjA badhA karatAM huM sAruM sAmAyika karuM chuM. huM badhA karatAM caDiyAto chuM AvI rItanuM abhimAna kare to garva doSa lAge. (5) bhaya doSa H badhA sAmAyika kare che ne huM sAmAyika nahi karuM to loko zuM kaheze ? mArA mATe bIjA zuM vicAraze ? AvA bhayathI sAmAyika kare tyAre A bhaya doSa lAge. (6) nidAna doSaH sAmAyika karIne, tenA phaLa tarIke sAMsArika sukhanI icchA karavI te nidAna doSa gaNAya. saMzaya doSa H je sAmAyika karI rahyo chuM, tenuM phaLa mane maLaze ke nahi? sAmAyikanuM koI phaLa haze ke nahi ? vagere rIte sAmAyikanA phaLanI bAbatamAM zaMkA karavI te saMzaya doSa. (8) roSa doSa: zatrune dekhIne sAmAyikamAM gussa-tiraskAra vagere karavo. athavA to koIpaNa kAraNathI utpanna thayelA gussAmAM ne gussAmAM sAmAyika karavuM te roSa doSa kahevAya. (9) avinaya doSa : jJAna-darzana-cAritra ane tenA dhAraka mahAtmAo vagere pratye zraddhA ke vinaya vinA sAmAyika karavuM. te avinaya doSa (10) abahumAna doSa : bhakti bahumAna-ullAsa vinA sAmAyika karavuM te abahumAna doSa. uparanA dase doSomAMthI eka paNa doSa sAmAyika karatA na lAgI jAya tenI pUrNa kALajI levI jarUrI che. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 119 'vAgavA yogya vacanA dasa dApA (1) kuvacana doSa : sAmAyika daramyAna asatya, kaDavuM ke apriya vacana bolavuM te kuvacana doSa che. (2) sahasAkAra doSaH vicAryA vinA utAvaLiyA thaIne ekAeka game te vacano bolavA te sahasAkAra doSa che. svacchaMda doSa zAstrInI darakAra rAkhyA vinA potAnI icchA pramANe mana phAve tema game te bolyA karIe to A svaccheda doSa lAge. saMkSepa doSa : sAmAyika letI pAratI vakhate ke svAdhyAyAdi karatI vakhate sUtrosiddhAMtanA pATho spaSTapaNe bolavA joIe. tenA badale TUMkANamAM jema tema bolI javAthI A saMkSepadoSa lAge che. kalaha doSa sAmAyika daramyAna koInI sAthe jhaghaDo karIe, bolAcAlI karIe, apazabdo bolIe to A kalahadoSa lAge. vikathA doSa : cAra prakAranI vikathA che. (1) strI-kathA : strInA rUpalAvaNya sauMdarya vagerenI vAto karavI te strI-kathA kahevAya (2) bhaktakathA : khAvApIvAnI ke tenA svAda vagere saMbaMdhita vAto karavI te bhaktakathA kahevAya (3) dezakathA : koIpaNa dezanI gAma-nagaranI vAto karavI, temAM rahelA bAgabaMgalA-kAno vagerenI vAta karavI te dezakathA kahevAya (4) rAjakathA : dezanA rAjA, vaDApradhAna, vagere bAbatamAM vAto karavI, cUMTaNImAM koNa jItaze-hAraze vagere vAto karavI te rAjakathA kahevAya. A cAramAMthI koIpaNa prakAranI vAto. sAmAyikamAM karIe to vikAdoSa lAge. (7) hAsya doSaH sAmAyikamAM hasAhasa karIe ke koInI ThaThThA-makarI karIe to A hAsyadoSa lAge. (8) azuddha doSa: sAmAyika letA-pAratA sUtro azuddha bolIe, kAno-mAtrA ke mIMDuM ochuM ke vadhAre bolIe, joDAkSaro barobara na bolIe to A azuddha doSa lAge. nirapekSa doSa : sAvadya vacana bolIe to A doSa lAge. apekSA vinAnuM vAkya bolavuM ke janAra pUrvakanI bhASAno prayoga karavo te A doSa che. Avo, beso, jAo, tamAruM kArya thaze ja. A kAma huM cokkasa karIza ja" vagere vAkyo nirapekSa kahevAya. te na bolAya. tenA badale A kArya mATe huM banato prayatna karIza, tamAruM kArya thavAno saMbhava che. vagere sApekSa vAkyaprayoga karI zakAya. tema karavAthI jUThA paDavAno saMbhava nathI. jo sAmAyikamAM nirapekSa vAkya bolAya to A doSa lAge. (10) muNamuNadoSa : sAmAyikanA samaya daramyAna gaNagaNATa karavo, babaDavuM. sUtra pAThamAM garabaDa goTA vALavA te mugapuNadoSa kahevAya. vacananA A dasa doSone dUra karavA prayatna karavo joIe. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 sUtronA rahasyo vAgavA yogya kAyAnA bAra dAMpA (1) ayogyAsana doSaH paga upara paga caDAvIne besavuM te ayogya Asana gaNAya te rIte sAmAyikamAM besIe to doSa lAge. asthirAsanadoSa : Asana upara asthira rahIne athavA DagamagatI asthira jagyAe besIne sAmAyika karIe ke evA asthira Asana upara besIne sAmAyika karIe ke jyAMthI UThavAnI pharaja paDe, to A asthirAsana nAmano doSa lAge. (3) caladaSTidoSa : sAmAyikamAM beThA beThA niSkAraNa cAre bAju joyA karIe, DAphoLiyA mArIe to caladaSTidoSa lAge. sAvaghakriyA doSa : sAmAyikamAM gharakAmanI, vepAradhaMdhAnI ke zALAnA lesana vagerenI vAto karIe, izArA karIe ke te aMgenA kAryo karIe to sAvaghakriyA doSa lAge. (5) AlaMbana doSa : sAmAyikamAM bhIMta, thAMbhalA vagereno Teko daIne besIe to AlaMbana doSa lAge. TaTTAra-apramattapaNe ArAdhanA karavI joIe. AkuMcana-prasAraNa doSa : cAlu sAmAyikamAM hAtha-paga laMbAvIe, UMcA-nIcA karIe, saMkocIe to A doSa lAge. ALasa doSa : sAmAyikamAM ALasa maraDIe, bagAsAM khAIe, to A doSa lAge. (8) moTanadoSa sAmAyika daramyAna hAtha-paga maraDIe, hAtha ke paganI AMgaLIonA TacAkA phoDIe ke tevI koI ramata karIe to A moTana doSa lAge. (9) mala doSa : sAmAyikamAM nakha kApIe. zarIra uparano mela dUra karIe. AMkha kAnano mela kADhIe to A mala doSa lAge. (10) vismaraNa doSaH sAmAyika daramyAna svAdhyAya-dhyAna-vAMcana-jApa vagere karavAne badale ALasunI jema beThA rahIe, pramAda karIe to A vismaraNadoSa lAge. (11) nidrAdoSa : sAmAyikamAM UMdhIe, jhokAM khAIe to nidrA doSa lAge. (12) vastra-saMkocana doSa : sAmAyika daramyAna vastranI ghaDI karavAthI, saMkoravAthI, AghApAchA vagara kAraNe karyA karavAthI A vastrasaMkocana nAmano doSa lAge che. kAyAnA A bAradoSamAMthI eka paNa doSa lAgI na jAya tenI kALajI levI joIe. A rIte dasa mananA, dasa vacananA ane bAra kAyAnA, e batrIsa doSamAMthI eka paNa doSa na lAge te rIte sAmAyika karavuM joIe. ApaNe pelA puNIyA zrAvakanI vAta kyAM nathI sAMbhaLI ? je puNIyA zrAvakanuM sAmAyika kharIdavA gayelA magadhanA samrATa zreNikane nirAzA maLI hatI. narakanA kAtila duHkhonuM varNana sAMbhaLIne dhrUjI UThelA mahArAjA zreNike potAnI Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 121 sUtronA rahasyo. saMbhavita 1lI narakane aTakAvavA prabhune vinaMtI karI. puNIyA zrAvakanuM sAmAyika jo tuM meLave to tArI naraka aTake' tevuM paramAtmAe zreNikane jaNAvyuM. kalpanA karI juo ke eka sAmAyikanI tAkAta keTalI badhI ! te narakane paNa aTakAvI zake ! jIvanamAM jyAre Dagale ne pagale aneka pApo sevAI rahyAM hoya ane tenA vaDe durgatio nakkI thavAnI saMbhAvanA jyAre jaNAtI hoya tyAre kayo AtmA, te durgatine dUra karavA sAmAyika dharmanI ArAdhanA karavAno prayatna na kare ? jo haju paNa roja sAmAyika karavAno ullAsa pedA na thato hoya to ema na mAnI zakAya ke haju durgatino bhaya pedA thayo nathI ! haju duHkhono trAsa lAgyo nathI ! haju narakagatinA varNana upara vizvAsa beTho nathI ! athavA to vaikuMThamAMthI vimAna teDavA AvavAnuM che, tevA bhramamAM jIvIe chIe ! AvI bhramaNAomAMthI bahAra nIkaLIe. AtmAnI thatI durgatine aTakAvavA ane sadgati tathA paraMparAe siddhigatine prApta karavA roja sAmAyika karavAno nirNaya avazya karIe. magadhano nAtha zreNika sAmAyika kharIdavA gayo che puNIyA pAse, paNa puNIyo to masta che potAnAmAM. aucitya sAcavavA, magadhanA nAthanuM svAgata to karyuM, paNa jyAre zreNike eka sAmAyika mAMgyuM tyAre DAbA hAthanI hatheLImAM moTuM TekavIne gaMbhIra mudrAmAM te vicAramAM paDI gayo. duniyAmAM paiso ja sarvasva che. paisAthI badhuM ja kharIdI zakAya. badhA loko paisAnA dAsa hoya che. paisA vaDe zuM na thaI zake ? jANe ke AvI mAnyatA dharAvatA zreNike sAmAyikanA badalAmAM 100 sonAmahora ApavAnI vAta karI dIdhI ! paNa A to che puNIyo ! te to maganuM nAma marI pADavA taiyAra nathI. tenI mudrAmAM saheja paNa pheraphAra na thayo. tethI jANe ke A rakama tene ochI paDI rahI che ! ema mAnIne zreNika sAmAyikanI kiMmata vadhArato gayo. 1000 sonAmahora ! 10000 sonAmahora ! 1 lAkha ! 1 karoDa ! dasa karoDa ! paNa... sAmAyikanI kiMmata ane sAmAyikanA mUlyamAM rAta-dinanuM aMtara nihALato puNIyo mauna ja che. tenuM mauna magadhanA nAthane akaLAvI rahyuM che. zuM dasa karoDa sonAmahora paNa ochI paDatI haze ? nA ! mAre sAmAyika meLavavuM ja che. kema ke mAre mArI naraka miTAvavI che. ane A bhAvanAthI yukta banelA zreNike kahyuM ke magadhanuM aDadhuM rAjapATa ApuM Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 sUtronA rahasyo paNa mane tuM eka sAmAyika Apa ! kalpanA to karI juo ke magadhanuM aDadhuM rAja kone kahevAya? paNa tenA karatAM ya sAmAyikanuM mUlya puNIyAnA manamAM vadhAre che ! jAtane pUchIe ke ApaNe sAmAyikanA A mUlyane samajI zakyA chIe kharA? jo sAmAyikanuM mUlya ApaNane samajAI jAya to ApaNe sAmAyika pratyenuM valaNa adbhuta thAya. hRdayamAM bahumAna bhAva UchaLe. maLatA samayano sadupayoga karavA sAmAyika karyA vinA na rahI zakIe, niMdA-TIkA ke phogaTanI vAtacIta-vikathAmAM samaya badabAda karavAnA badale satata sAmAyikabhAvamAM rahevAno ullAsa ApaNo vadhato jAya. sAmAyikanA badalAmAM aDadhA rAjapATanI ophara karavA chatAMya puNIyAnA mukha uparanI rekhA na palaTAI tyAre zreNikathI narakanA duHkhothI UgaravA kahevAI gayuM ke AkhuM magadhanuM rAja tane ApuM. kaheto hoya to tAro chaDIdAra banavA taiyAra chuM. tArA mAthe chatra dharIza, tane cAmara vIMjhIza, tArI badhI ja sevA karIza. paNa tuM mane eka sAmAyika Apa." kalpanA karI juo ke zreNikane durgatino kevo bhaya lAgyo haze ! rAjapATa AkhuM soMpI devuM che kAraNa ke paraloka tarapha tenI najara thaI gaI che. ApaNI najara paraloka tarapha thaI che? eka divasa maravAnuM che ane marIne pAcho kyAMka janama levAno che, te vAta upara zraddhA che ? marIne kyAM janma maLaze ? tenI ciMtA karI che kharI? marIne jyAM janama levAnI ApaNI icchA che, tyAM janama maLaze ja, tevuM kahI zakavA samartha chIe kharA ? AjathI ja ApaNA vicAro, uccAro ane vyavahAro tarapha bArIka nirIkSaNa karIe ane jyAM javAnI icchA che, tyAM javAmAM aTakAvanAra vicAro. uccAro ane vyavahAromAM parivartana lAvavA prayatna karIe. - jyAre magadhanA nAthano tAja (mugaTa) puNIyAnA mastake dharavA zreNika taiyAra thayo tyAre jANe ke puNIyo potAnuM moM khole che. "o magadhanAtha ! tame zrImaMta kharA ! moTA zrImaMta paNa kharA ! paraMtu mAruM sAmAyika kharIdI zako teTalA zrImaMta to nahIM ja !' zuM khumArI haze puNIyA pAse ? zuM mahattA sAmAyikanI samajANa haze puNIyAne ! ApaNuM to magaja paNa kAma na kare tevI A vAta che ne ! samagra magadha dezanA adhipatine AvA vAkyo saMbhaLAvI devA te kAcApocAnuM to kAma nahi ja ne ! paNa A tAkAta puNIyAmAM AvI che tenA sAmAyikanA prabhAvathI. sAmAyikanI mahattA tene pAkI samajANI che. vidhiyukta sAmAyika te roja kare che. tenA prabhAve prApta thatA samatAbhAvano rasa teNe cAkhyo che. A puNIyAne eka dina sAmAyikamAM dila lAgatuM nathI. mana coMTatuM nathI. tenI Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 123 mUMjhavaNano pAra nathI. doSa lagADavo nathI. samajAtuM nathI ke citta Aje sAmAyikamAM kema TharatuM nathI ! tenA trAsano pAra nathI. prabhubhaktimAM, maMtrajapamAM, sAmAyikamAM dila coMTatuM nathI teno trAsa ApaNane thAya che kharo? puNIyo zodhavA mAMge che ke Aje mana kema coMTatuM nathI ? vicAratA vicAratA patnIne pUche che ke Aje kAMI aNahakkanuM ApaNA tyAM AvyuM nathI ne ? anItinI cIja AvI nathI ne ? kAraNa ke te jANe che ke aNahakkanI cIja pace nahi. anItithI meLavelI cIja buddhine bhraSTa karyA vinA na rahe ! mana jo sAdhanAmAM na coMTatuM hoya to gharamAM anItinuM kAMI AvyuM che ke nahi ? tenI tapAsa keTalAye karI ? ke pachI badhuM anItithI ja AveluM che ? pachI kyAMthI ArAdhanA-sAdhanAmAM majAAnaMda vagere Ave ? ane tapAsa karatA patnIe kahyuM ke pADozInA be chANAM bhUlathI ApaNA gharamAM AvI gayAM che. tyAre potAnuM sAmAyika barobara na thavAnuM kAraNa samajAI gayuM ane tarata chANAM tenA mAlikane parata karAvyAM. pachI ja tene zAMti vaLI. sAmAyikamAM jarA paNa doSa na lAgI jAya, lAge to tene tarata dUra karavo che, te mATenI je cIvaTa puNIyAmAM dekhAya che, te cIvaTa ApaNe keLavavAnI che. te mATe A batrIsa doSo samajIne tene dUra karavAno prayatna karavAno che. A sAmAyika 48 miniTanuM hoya che. kAraNa ke be ghaDI (48 miniTa) pachI upayoga badalAI jAya che. arthAt zubha bhAva satata be ghaDI sudhI rahe che. tyAra pachI temAM kAMIka pheraphAra thAya che. pharI sAmAyika levAnI vidhi karavAthI pharI zubhabhAva pedA thaI zake che. (aMtamuhattAu paraM joguvaogA na saMti, upayogaH aantrmuhrtikmev|) prathama sAmAyika pUrNa thayA pachI zrAvake anukULatA pramANe vAraMvAra sAmAyika karavAM joIe. tema karavA mATe 48 miniTa pUrNa thatA pUrve jaNAvAyelI vidhi pramANe pharI sAmAyika levuM joIe. A rIte bIjI ke trIjI vAra sAmAyika letI vyaktie chellA Adeza vakhate IcchAkAreNa saMdisaha bhagavan! sajajhAya karuM ?'nA badale "icchA: saMdi. bhaga. ! sajhAyamAM chuM." e pramANe bolavAnI ane tyAra bAda traNa navakAranA badale eka navakAra gaNavAnI paraMparA che. A rIte satata traNa sAmAyika pUrNa thayA bAda jo cothuM sAmAyika karavuM hoya to sau prathama sAmAyika pAravuM joIe. pachI kudaratI hAjata vagere dUra karIne pharI navuM sAmAyika levuM joIe. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 sutronA rahasyo sAmayika pAvatI ka sAmAyika pAravA mATe sAmAyika levAnI vidhimAM jaNAvyA pramANe sau prathama iriyAvahIyA (iriyAvahIthI logassa sudhI) karavAnI hoya che, jenAthI sAmAyikamAM jo kAMI nAnuM ke moTuM sAvadya sevAyuM hoya to tenI kSamA maMgAya che. tyArabAda khamAsaNa daIne, icchA. saMdi. bhaga. muhapatti paDilehuM ? ('sAmAyika' zabda na bolavo.) 'icchuM' kahIne muhapattinuM paDilehaNa karavuM. pachI, sAmAyika pAravAnI rajA meLavavA khamAsamaNa daIne gurumahArAja pAse Adeza mAMgavo ke 'icchA. saMdi. bhagavan ! sAmAyika pAsuM ?' (Apa rajA Apo to huM sAmAyika pAsuM ?) paNa guru mahArAja zI rIte hA pADe ? kema ke sAmAyika pAryA pachI te AtmA je kAMI sAvadya pravRttio kare te doSanA bhAgI guru banI jAya ! mATe jyAre sAmAyika pAravAnI rajA mAMge tyAre guru tene garbhita rIte javAba Ape che ke, 'bhAI sAmAyika pAravuM ke nahi ? te tuM jANe, paNa A sAmAyika tAre pharI karavA jevuM to che ja. (puNaravi kAyavyuM) jo anukULatA hoya to pharI sAmAyika karavuM joIe. paNa jo anukULatA na hovAnA kAraNe sAmAyika pAravuM ja hoya to yathAzakti (mArI zakti pramANe karuM chuM) bolIne khamAsamaNa daIne Adeza mAMgavo ke, 'icchA. saMdi. bhagavan ! sAmAyika pAryuM ! eTale ke, 'he gurudeva ! meM sAmAyika pAryuM che.' have jyAre sAmenI vyakti sAmAyika pArI ja rahI hoya tyAM gurudeva zuM javAba Ape ? chatAM sAmenAnA hRdayamAM vAraMvAra sAmAyika karavAnuM mana thAya te mATe gurudeva kahe che ke 'A AcAra choDavA jevo nathI. (AyAro Na mottavyo)' gurudeve premathI karelI A vAtane svIkArIne 'tahatti' bolavAnuM che. arthAta ApanI vAta barobara che. huM anukULatAe te mATe prayatna karIza. pachI, caravaLA upara hAtha ThAvIne, aMtima maMgala tarIke navakAramaMtra bhaNIne sAmAiya vaya jutto sUtra bolavAnuM che. tenAthI sAmAyikanI mahattA samajAvA sAthe pharI pharI sAmAyika karavAnuM mana thAya che ane sAmAyikamAM sevAI gayelA dasa mananA, dasa vacananA ane bAra kAyAnA doSonI mAphI maMgAya che. tyAra bAda, jo sthApanAcAryajI na hovAnA kAraNe navakAra-paMciMdiya sUtrI sthApanA sthApI hoya to savaLo hAtha karIne navakAramaMtra gaNavApUrvaka sthApanAnuM utthApana karavuM. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 125 meM pati paDilehaNanI vidhi sAmAyika letI ke pAratI vakhate muhapattinuM paDilehaNa avazya karavAnuM hoya che. muhapattinuM paDilehaNa karavAnI paNa ApaNe tyAM vidhi batADavAmAM AvI che. muhapatti kholIne mAtra phe2vavAnI nathI ke tene jhATakavAnI nathI. temAM kyAMya nAnAM jIvo phasAI na gayA hoya tenI tapAsa karavAnI che. jo kyAMka koI jIvo dekhAya to jayaNApUrvaka te jIvone yogya sthAne mUkavAnA che. muhapatti vagerenuM paDilehaNa karatI vakhate keTalAka bola bolavAnA che. ApaNe tyAM 50 bola batAvavAmAM AvyA che. je 50 bolamAM apekSAe samagra jaina zAsana samAI gayuM che. dareka jaine A 50 bola ne gokhI levA joIe. muhapattinuM paDilehaNa 25 bolathI karavAnuM che. pachI paDI lIdhelI te muhapattithI bIjA 25 bola bolavA dvArA zarIranuM paDilehaNa karavAnuM hoya che. muhapatti ane zarIranI paDilehaNAnA maLIne thatA 50 bola hAla muhapattinA pa0 bola tarIke pracalita che. pauSadha vageremAM paDilehaNa karatI vakhate caravaLA vagere goLa cIjonuM paDilehaNa 10 bolathI karavAnuM hoya che, jyAre kaTAsaNA vagare corasa cIjonuM paDilehaNa prathama 25 bolathI karavAnuM hoya che. muhapattinuM paDilehaNa kula 50 bola bolIne je vidhie karavAnuM che, te vidhi A pramANe che. muhapatti eka veMta ane cAra AMgaLa lAMbI-pahoLI hoya che. tenI eka taraphanI kinAra dhAravALI hoya che. ane tenI ghaDI evI rIte karelI hovI joIe ke jethI potAnI jamaNI tarapha tathA nIcenI tarapha ghaDIvALo bhAga rahe te rIte muhapattine pakaDIe ne jamaNA hAthathI te muhapattinA cAra paDamAMthI chellA paDano uparano cheDo pakaDIne kholIe to dhAranI kinAravALo bhAga AMkhanI sAme upara Ave tathA vaccenI UbhI ghaDI potAnI tarapha vaLatI hoya tevuM dekhAya. muhapattinuM paDilehaNa karavA ubhaDaka page besavuM. ane muhapattine te rIte kholavI. (juo citra-1) 1. UbhaDaka beso. 2. hAtha be paganI aMdara rAkho. 3. muhapattine kholo. 4. pachI nirIkSaNa karo. te vakhate manamAM 'sUtra'bolo.DI pachI, muhapattinI te bAjunuM barAbara nirIkSaNa karavuM. koI jIva-jaMtu vagere dekhAya to jayaNA-pUrvaka temanI rakSA karavI. pachI jamaNA hAthamAM rahelo cheDo DAbA hAthamAM ane DAbA hAthamAM rahelo cheDo jamaNA hAthamAM pheravavo. ane pUrvanI rIte bIjI bAjunuM paNa barAba nirIkSaNa karavuM. Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo (juo citra-2) muhapattine bIjI bAjue pheravIne nirIkSa karatA manamAM "artha tattva karI saddhahuM bolo. | " pachI DAbA hAtha taraphano cheDo traNa vAra khaMkheravo. te traNa purima kahevAya. pachI pUrvanI jemAM muhapattinA cheDA badalIne bIjI bAju jovI ane ! jamaNA hAtha taraphano cheDo traNa vAra khaMkheravA rUpa traNa parima karavA. (juo citra 3-4) * muhapattinA DAbA cheDAna khaMkheratA "samyakatva mohanIya mizra mohanIya, mithyAtva mohanIya pariharuM bolo. jamaNA cheDAne khaMkheratA manamAM "kAmarAga, sneharAga, dRSTirAga pariharuM bolo. pachI jamaNA hAthathI muhapattino madhyabhAga DAbA hAtha upara nAMkhIne madhyabhAgano hatheLI taraphano ghaDIvALo cheDo evI rIte kheMcI levo ke jethI barAbara be paDanI ghaDI vaLI jAya. pachI muhapattino madhyabhAga DAbA hAtha upara A rIte nAMkhavo. (juo citra-5) najara samakSa Avela be paDanI ghaDI vALI te muhapattinA traNa vaLane jamaNA hAthanI cAra AMgaLIonA traNa AMtarAmAM rAkhIne, DAbA hAthanI hatheLIthI koNI sudhI hAthane aDe nahIM te rIte lI javA te vakhate manamAM anukrame "sudeva-suguru-sudhamAM, AdaruM, "jJAna-darzanacAritradaruM', "managupti-vacanagupti-kAlagupti AdaruM bolo. tathA koNIthI hatheLI tarapha ghasIne traNa vAra bahAra lAvavA. (juo citra 6-7) te vakhate manamAM anukrame "kuMdeva-kuguru-kudharma pariharuM, 'jJAnavirAdhanAdarzanavirAdhanA, cAritravirAdhanA pariharuM manadaMDa-vacanadaMDa-kAyadaMDa pariharuM bolo. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 127 ***** koNI tarapha hAthane aDyA vinA muhapatti laI javI te "akoDA' kahevAya. ane hAthane ghasIne traNa vakhata hatheLI tarapha muhapatine pAchI lAvavI te poDA' kahevAya. ATalI vidhi karavAthI muhapattinI paDilehaNA pUrI thAya che. ane te daramyAna pacIsa bola bolavAnA hoya che. tyAra pachI paDilehaNa thaI gayelI te muhapattithI zarIranI paDilehaNA nIcenI rIte pacIsa bola bolavApUrvaka karavAnI hoya che. zarIranI paDile - pakhoDA" patI gayA pachI, jamaNA hAthamAM traNa vaLa vALelI te muhapattithI DAbA hAthanA pAchaLanA bhAgane uparathI koNI sudhI pramAvo. pachI koNIthI upara sudhInA jamaNI taraphanA bhAgane pramArjIne uparathI koNI sudhI DAbI taraphanA bhAgane pramArjavA rUpa DAbA hAthanI traNa pramArjanA karavI. te vakhate hAsya-rati, arati pariharuM bolo. tyArabAda DAbA hAthanI AMgaLIonA traNa AMtarAmAM muhapattinA traNa vaLa karIne DAbA hAthanI jema jamaNA hAthanI traNa pramArjanA karavI. te vakhate "bhaya-zoka-dugaMchA . pariharuM bolo. (juo citra-8) pachI vaLa dUra karIne, be hAthe be cheDA pakaDIne muhapattithI mastakanA madhya, jamaNA tathA DAbA bhAganI. mukhanA madhya jamaNA tathA DAbA bhAganI ane hRdayanA madhya jamaNA tathA DAbA bhAganI prArthanA karavI. (juo citra 9-10-11) mastakanI prArthanA karatA manamAM "kRSNalezyA-nIlalezyA-kApotalezyA pariharuM' bolo. mukhanI prArthanA karatA manamAM "sigArava-RddhigArava zAtAgArava pariharuM bolo. chAtInI pramArjatA karatA manamAM "mAyAzalya-niyANazalya-mithyAtvazalya pariharuM bolo. pachI jamaNA khabhe be vAra ne DAbA khabhe be vAra, ema cAra vAra muhapattithI Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 sUtronA rahasyo A pramArjanA karavI. athavA to jamaNA-DAbA khabhe ane jamaNI DAbI bagalamAM ema cAra vAra muhapattithI prArthanA karavI. baMne khabhe paDilehaNA karatAM manamAM anukrame krodha-mAna pariharuM, "mAyA-lobha pariharuM bolo. (juo citra-12) tyAra bAda caravaLA athavA oghAthI jamaNA paganI madhya, jamaNI tathA DAbI tarapha ane DAbA paganI madhya, jamaNI tathA DAbI tarapha ema cha prArthanA karavI. juo citra-13) 1 baMne paganI prArthanA karatA manamAM anukrame "pRthvIkAya-akAya teukAyanI FrakSA karuM' "vAyukAya-vanaspatikAya chAtIeTa trasakAyanI rakSA karuM bolo. Ama pacIsa bolathI muhapattinuM ane - tyAra pachI bIjA pacIsa bolathI te paDilehaNa karelImuhapattithI zarIranuM paDilehaNa karavAnuM hoya che. te vakhate Ama kula 50 bolo bolavAnA hoya che. paNa bahenoe citra naM. -9, 11, 12 nI tathA sAdhvIjIoe citra naM. 11, 12 nI paDilehaNA karavAnI hotI nathI - baMne page hue che. baMkhabhe hay Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | 2-3-4 3 purima sUtronA rahasyo 129 bola saMkhyA kaI paDilehaNa vakhate? kayA bola bolavAnA ? bola naMbara pahelI bAjunuM nirIkSaNa karatA stra bIjI bAjunuM nirIkSaNa karatA arthatattva karI saddauM 3 purIma pahelA traNa parima vakhate samatvamohanaya, mizramohanIya mithyAtvamohanIya pariharuM bIjA traNa parima vakhate. kama rAga, sneharAga,daSTirAga pariharuM, pa-6-7) 9 akhoDA pahelA traNa aoDA karatA sudeva, suguru, sudharma, AdaruM 8-9-10 1 tathA pahelA traNa padghoDA karatA kudeva, kugurU, kudharma pariharuM. 11-12-13) bIjA traNa karatA jJAna, darzana, cAritra, AdaruM, 14-15-16 [9 pakhoDa bIjA traNa poDa karatA jJAnavirAdhanA, darzana virAdhanA, cAritravirAdhanA pariha. 17-18-19] trIjA traNa ava karatA manogata,vacanagupti, kayagupti, ra01-22 . trIjA traNapova karatA manadaMDa, vacanadaMDa, kAyadaMDa pariharuM rara4-25 tyAra bAda nIce pramANe zarIranI paDilehaNA pacIsa bolathI karavI. bola kaI paDilehaNa vakhate? | kayA bola bolavAnA ? | bola naMbara DAbA hAthanA traNa bhAganI prArthanA karatA hasya, rati, ati pariharuM. ] ra6-228 jamaNA hAthanA traNa bhAganI pramArjanA karatA ! bhaya, zoka, duchA pariharu. | ra331 mastakanA traNa bhAganI pramArjanA karatA kRSNalezyA, nIlalezyA kapotaleyA pariha. 3ra-3334 | mukhanA traNa bhAganI prArthanA karatA rasagArava, RddhigArava, zAtAgAra pariharuM { 35-377 | hRdayanA traNa bhAganI prArthanA karatA mAyAzalya, niyANazalya, mithyAtva zalya pariharuM 38-uM-0 4 jamaNA khabhAnI pramArjanA karatA krodha, mAna pariharuM. 41-42 DAbA khabhAnaprArthanA karatA mAyA, lobha pariharuM. 4-4 jamaNA paganI traNa bAjunI caravaLAthI pRthvIAya, apUkAya, ne ! 45-46-47 pramArjanA karatA teukAyanI rakSA karuM DAbA bhAganI traNa bAjunI caravaLAthI vAyukAya, vanaspatikAya, pramArjanA karatA trasAyanI rakSA karuM, 48-49050 tn bh tn bh dw Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 sUtronA rahasyo nAna " : - che ke pati : kAma . tA . . . . . *--- - - - " ': sutro: 11) . * * te 1. jagaciMtAmaNi A 7. uvasagnahara 2. dvici jayavIyarAya : 3. namaFNe " " ' 9. arihaMta ceInuM e che , 4. jAvaMti ceIAI - 10 kallAke pa. jAvaMta ke visA 1 11. saMsAra dAvAnala ne 6. namoDarSatuM eka che huM caityavaMdananI bhUmikA : caityone vaMdanA jenA vaDe karAya tenuM nAma caityavaMdana. citya' zabdanA pAMca artho thAya che. (1) tIrtha (2) tIrthamAM ke anyatra) raheluM derAsara (3) derAsaramAM rahelI jinapratimA, (4) pratimAthI sUcavAtA arihaMta paramAtmA ane (5) arihaMta paramAtmAnA guNo. pahelA traNa artha pramANe tIrtha, derAsara ke jinapratimAne vaMdanA karavA dvArA hakIkatamAM to cothA ane pAMcamAM artha rUpa arihaMta paramAtmA ane arihaMta paramAtmAnA guNone ja vaMdanA karavAnI che ane te dvArA ApaNA AtmAmAM zubha bhAvonI saMvedanA jagADavAnI che. caitya zabdanA uparokta pAMca arthamAMthI mukhyatve caityazabdanA "derAsara ane jinapratimA' artha pracalita che. tethI A caityavaMdanA jinapratimAnI sanmukha roja karavAmAM Ave che. ApaNe badhA bhAvuka AtmAo chIe. ApaNane jevA nimitto maLe tevI asara thAya che. bhojananI sAmagrI najara samakSa AvatA khAvAnA bhAvo pedA thAya che. to duzamana sAme dekhAtA vairanI Aga pedA thAya che. jyAre nimittonI ATalI badhI asara che, tyAre jo manamAM sadA zubha bhAvo UbharAvavA hoya to sadA sArA nimitto ja najara samakSa lAvavA jaIze ne ? eka vAta nakkI che ke ApaNA sArA-narasA vicAro mAvonI baMdhAtA ane pUrve baMdhAI gayelA karmo upara moTI asara che. jo sArA bhAvo lAvIe to puNyakarma baMdhAya ane pUrvanA pApakarmo nAza pAmI jAya. tenAthI UlluM kharAba bhAvo lAvavAthI thAya. pApo navA cikkAra baMdhAya ane puNyanI belensa khalAsa thAya. tethI saue satata zubha bhAvo lAvavAno prayatna karavo joIe. te mATe zubha Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo padArthane AlaMbana tarIke svIkAravo joIe. paramAtmA jevuM zubha AlaMbana A vizvamAM kayuM hoI zake ? temanA prabhAve zubha bhAvo puSkaLa UchaLyA vinA na rahe. parantu vartamAnakALamAM paramAtmA sAkSAt to hAjara nathI. tyAre temanI gerahAjarImAM temanI pratimA paNa ApaNA zubha bhAvone uchALavAmAM AlaMbanabhUta bane che. koI kadI ema na kahetA ke bhagavAnanI pratimA to paththara che, jaDa che. jaDamAM vaLI ApaNAmAM zubhAzubha bhAvo pedA karavAnI zI tAkAta ? nA, AvuM vartamAnakALanI koIpaNa vyakti vicArI paNa na zake. kAraNa ke tenA rAbetAnA jIvanamAM evI ghaNI jaDa vastuonA AlaMbane tenAmAM sArA ke narasA bhAva pedA thatA teNe pote ja anubhavyA che !!! gharamAM rahelA TI.vI. para jyAre judA judA dazyo Ave che tyAre kyAreka tenI AMkhomAM vikAra UbharAya che to kyAreka havAmAM hAtha uchALIne pote ja phAiTiMga karavA lAgI jAya che ! kyAreka tenI AMkhamAM azru chalakAI jAya che to kyAreka te krikeTamAM bhAratano vijaya nihALI harSathI ciciyArI pADI UThe che. tenAmAM A vikAranAphAiTiMganA-rudananA ke harSanA bhAvo koNe pedA karyA ? 131 sAme TI.vI. upara je citro dekhAI rahyA che. te citro jenA che, te vyakti bhale kyAMka jIvatI hoya, parantu te citro to jaDa che ne ? zuM A jacitronI asara sau koIe potAnA jIvanamAM anubhavI nathI ? to pachI pa2mAtmAnI pratimAnI asara mAnavA kema taiyAra nathI thavAtuM ? dazavaikAlika sUtramAM 'cittabhIrtti na nijajhAe, nAri vA sualaMkiya' pado dvArA bhIMta upara doreluM suMdara nArInuM citra jovAnI paNa 'nA' pharamAvI che. te A ja vAtane puSTa kare che ke jaDa evA citranI paNa cetana AtmAnA bhAvo upara viziSTa asara che ! ane tethI to vartamAnakALe paNa cUMTaNI vakhate matadAna ka2vA matadArone je holamAM javAnuM hoya che, tyAM koIpaNa rAjakIya puruSono phoTo ke kaTa-AuTa rAkhavAnI sakhta manAI pharamAvavAmAM AvI che. kadAca te citra joIne matadAranuM mana tenI tarapheNamAM mata ApavAnuM thaI jAya to ? Ama tyAM paNa citranI asara mAnavAmAM AvI che, to bhagavAnanI pratimAnA darzananI AtmAnA bhAvo upara asara kema na thAya ? sAcuM kaho : koI ApaNane 'gadheDo' ke 'vAMdaro' kahe to ApaNane zuM thAya ? gusso Ave ? tene kAMIka saMbhaLAvI daIe ? tAkAta hoya to UMcakIne eka lApho lagAvI daIe ? kadAca sAmenI vyakti vadhAre baLavAna hoya to manamAM ne manamAM samasamI jaIe ? AvA ko'ka bhAvo to pedA thAya ja ne ? chevaTe, 'javA do. ene kAMI samajaNa paDatI nathI ke te kone zuM kahI rahyo che ! mApha karI do. tevA kSamAnA bhAva paNa Ave ne ? te gAMDo hoya to tenA te zabdo sAMbhaLIne tenI upekSA karavAnA ya bhAva to jAge ne ? to A 'gadheDo' ke 'vAMdaro' e zabdo paNa jaDa ja che ne ? jo A jaDa zabdonI Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 - sUtronA rahasyo tAkAta ATalI badhI hoya to traNalokanA nAtha devAdhideva paramAtmAnI pratimAnI tAkAta to kevI acityakoTInI hoya ! koI dalIla kare che ke paththaranI gAya jo dUdha ApI zake to paththaranI pratimA mokSa ApI zake ! bolo ! paththaranI gAya kadI dUdha Ape kharI ? jo nA. to paththaranA bhagavAnane pUje zuM thAya? parantu temanI A dalIla sAva vAhiyAta che. bALajIvone khoTA rasta kheMcavA mATeno A tarka che. paththaranI gAya bhale pote dUdha na ApatI hoya paNa paththaranI gAya sAcI gAyane oLakhAvI to zake ne ? ane jene paththaranI gAya dvArA sAcI gAya oLakhAI, te vyakti kyAreka jarUra paDaze to sAcI gAyanI pAsethI dUdha paNa meLavI zakaze ke nahi ? jo tene sAcI gAyanI oLakhANa ja na hoya to sAcI gAya sAme Ave to ya te dudha na meLavI zake ! Ama, paththaranI gAye sAcI gAyanI oLakhANa karAvI ane tethI dUdha maLyuM to paththaranI gAya paNa dUdha ApyuM kahevAya. te ja rIte paththaranI bhagavAnanI pratimA pote bhale mokSa na ApatI hoya, paNa te ApaNane sAcA paramAtmAnI oLakhANa to karAve che ne ? prabhunI pratimA jotA paramAtmAnA guNavAna svarUpanI oLakhANa thAya che. hRdayamAM sAcA paramAtmA pratye bhAvo UbharAya che, je kevaLajJAna ane mokSa apAvavA samartha bane che. jo paththaranI paNa pratimAnA darzana na karata to sAcA paramAtmAnA svarUpanI oLakhANa zuM thAta ? ane te oLakhANa thayA vinA bhAvo paNa ze UchaLata? pariNAme kevaLajJAna ke mokSa zI rIte thAta ? eka vakhata eka rAjAe potAnA rAjakumArane, salAmatI khAtara janmathI ja bhoMyarAmAM rAkhyo. bahAranI duniyAthI tene sAva alipta rAkhyo. pAMca varSanI uMmara thatA, tene bhaNAvavA rAjaguru paNa bhoMyarAmAM AvavA lAgyA. bahAranA koI padArtho te rAjakumArane jovAnA na hovAthI paththaramAMthI gAya, bheMsa, ghoDA, hAthI, magara, popaTa vagere kaMDAravAmAM AvyA. paththaranA te prANIo batADIne ja rAjaguru te rAjakumArane zikSaNa ApI rahyA che. - eka vAra sapheda ArasanI gAya batADIne rAjaguru tene kahe che ke jo A gAya kahevAya. A tenuM moTuM che. tenAthI te ghAsa khAya che. A AgaLa kothaLI laTake che. te sAsnA kahevAya. A pAchaLa pUMchaDuM che. A be ziMgaDAM che. A cAra paga che. A tenA AMcaLa che. A AMcaLane jo A rIte dohavAmAM Ave to gAya dUdha Ape. te dUdha pIvAthI ApaNI tarasa chIpe, bhUkha paNa bhAMge ne ghaNI zakti paNa maLe. vagere... - je je guru bhaNAve che, te badhuM pelo rAjakumAra dhyAnamAM rAkhI rahyA che.' keTalAka varSo bAda paradezI rAjAe humalo karyo. lokoe nAsabhAga karI. rAjAe Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 sUtronA rahasyo paNa rAjaputrane laIne nAsI chUTavuM paDyuM, jaMgalamAM rAjakumAra chUTo paDI gayo. bhUkhyo, tarasyo, thAkelo rAjaputra ekalo AgaLa vadhI rahyo che. tyAM dUrathI teNe gAyane AvatI joI. jiMdagImAM kadI paNa teNe sAcI gAya joI nahotI. pahelI ja vAra sAcI gAyane jotA rAjagurue batADelA paththaranA judA judA prANIo yAda AvyA. tenA manamAM bhAva jAgyA ke mane rAjagurue je paththaranI gAya batADalI, tenA jevuM ja A prANI sAme dekhAya che mATe, te gAya ja haze. gAyane AMcaLa hoya, tene dohavAya to dUdha maLe, tenAthI bhUkha bhAMga, tarasa chIpe ! vagere vAkyo yAda AvyA. tarata te gAya pAse pahoMcI gayo. AMcaLa pakaDIne dohavA lAgyo. dUdha pIne teNe tarasa chipAvI. te tRpta thayo. bolo ! A rAjakumArane dUdha koNe ApyuM ? bhale sAcI gAye ja dUdha tene ApyuM hoya, paraMtu jo teNe paththaranI gAya joI ja na hota to jaMgalamAM Aje te sAcI gAyane oLakhI zakata kharo? ane jo na oLakhI zakata to tenuM dUdha paNa pI zakata kharo? nahi ja ne? tethI paththaranI gAye sAcI gAyanI ane tene dohavAnI rItanI oLakhANa ApI hovAthI paththaranI gAye ja tene dUdha ApyuM tema kahIe to khoTuM nahi gaNAya. basa, te ja rIte paramAtmAnI paththaranI pratimA paNa sAcA paramAtmAnI oLakhANa karI ApavA dvArA mokSa ApaNane Ape che, tema kahIe to temAM zuM khoTuM che ? . bAkI to paththaranI gAya evA zabdamAM ja dalIla karanAre paththarane paNa zuM gAya tarIke svIkAryo nathI ? jo paththarane gAya tarIke teNe na mAnI hoya to paththaranI gAya dUdha ApI zake kharI?" tevo prazna pUchI zake kharo? jo paththarane, te gAyanA AkArano hoya teTalA mAtrathI gAya kahI zake to bhagavAnanA AkAranA paththarane bhagavAna kema na kahI zakAya? vaLI jo gAyanI paththaranI pratimA dUdha nathI ApatI mATe bhagavAnanI paththaranI pratimA paNa kAMI na kare, tema kahezo to gAyano gAya. gAya. gAya..' evA nAmoccAraNapUrvakano jApa kAMI dUdha nathI ApI zakato to "mahAvIra mahAvIra...' evA nAmoccAraNapUrvakano jApa paNa kAMI nahi karI zake ne ? to to have koIpaNa maMtrano uccAra kadI koIthI ya nahi thaI zake ne ? jo bhagavAnanI pratimA paththaranI hovAthI jaDa che, to bhagavAnanuM nAma paNa zabdAtmaka hovAthI jaDa ja che ne ! to to bhagavAnanuM nAma paNa levAnuM badhAe baMdha karI devuM joIe ne? hakIkatamAM je sAcA bhagavAna che, evAne evA ja kAMI pratimA rUpa bhagavAna ke nAmoccAraNa rUpa bhagavAna nathI ja, chatAM bhagavAnanI pratimA ke bhagavAnanA nAmoccAraNa dvArA sAcA bhagavAnanI ApaNane oLakhANa thAya che. ane te oLakhANa thatA sAcA bhagavAna pratye hRdayamAM puSkaLa bhAvo UchaLe che. A UchaLatA zubha bhAvo ApaNA Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 sUtronA rahasyo pApakarmono kaccaraghANa bolAve che, je ApaNA lAbhamAM thAya che. mATe jema roja prabhunA nAmanuM smaraNa karavuM joIe tema roja prabhunI pratimAnA darzana-vaMdana-pUjanAdi karavA ja joIe. paramAtmAnA nAma ke pratimA aMtaranA zubha bhAvone pedA karavAnuM, vadhAravAnuM, zuddha karavAnuM moTuM AlaMbana che. paNa jo te AlaMbanane pAmIne jeNe tevI zubhabhAvonI - utpatti, vRddhi ke zuddhi karavI ja na hoya tenA mATe te AlaMbana jaDa banI jAya tevuM bane kharuM ! jenuM hRdaya saMvedanA bharapUra hoya tenA mATe bhagavAnanuM nAma ke pratimArUpa AlaMbana jIvaMta gaNAya, bAkI jenuM hRdaya lAgaNI vihoNuM, jaDa ane rUkSa thaI gayuM hoya tenA mATe bhagavAnanuM nAma ke bhagavAnanI pratimA rUpa AlaMbana jaDa bane, te sahaja che !!! Ama, AlaMbana pote jaDa che ke cetana?tenuM mahattva nathI, parantu te AlaMbana jene sAMpaDyuM che, te vyaktinuM hRdaya saMvedanazIla (cetana) che ke jaDa? te mahattvanuM che. have samajAI gayuM haze ke je AlaMbana che, tenI pAsethI hakIkatamAM ApaNe kAMI ja meLavavAnuM nathI. paraMtu tenA AlaMbane ApaNA hRdayamAM zubha bhAvono uchALo lAvavAno che. je uchALAthI pApakarmo khapatA duHkho cAlyA jaze. puNyakarmo baMdhAtA sukhI caraNamAM ALoTavA lAgaze. tethI ja AlaMbana tarIke ApaNane maLelA paramAtmA vItarAga hovA chatAM ya vAMdho nathI, teo bhale rAgI na hoya, paNa ApaNe to rAgI chIe ne? tethI temanA atizaya viziSTa koTInA guNonuM dhyAna dharatA ApaNA bhAvo evA UchaLaze ke jenA prabhAve ApaNane badhuM ja maLaze. zuM nahi maLe? te savAla raheze. ekalavyane guru droNAcArya vidyA ApavA taiyAra nahotA, to teNe guru droNAcAryanI pratimA banAvI. A pratimA to rAga-dveSa vinAnI hatI. sAva jaDa hatI. chatAMya tenA AlaMbane ekalavya mahAdhanurdhArI banyo ! zuM kAraNa? gurunI pratimAnA AlaMbane tenA hRdayamAM potAnA mAnelA guru pratye aparaMpAra ahobhAva pedA thayo hato. je ahobhAve ja tene savAI arjuna banAvI dIdho. A ja rIte, sAmenuM AlaMbana vItarAga che, te ApaNuM zuM kare? te prazna have upasthita thaI zakato nathI. tenA jevA viziSTa AlaMbananA prabhAvathI ApaNAmAM viziSTabhAvo pedA thaI zake che ane tethI kAryasiddhi paNa tenA prabhAvathI sahaja thaI jAya che. jo droNAcAryanI pratimA ekalavyane savAI arjuna banAvI zake to ApaNane paramAtmAnI pratimAM siddha kema na banAvI zake? khovAI gayelA dIkarA mahezane zodhavA teno phoTo chapAvavo paDe che. polIsane tenI tapAsa karavA Apavo paDe che. mahelano A phoTo to jaDa che ne ? chatAM AvA samaye Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 135 mahezane oLakhIne zodhavA mATe, A phoTA sivAya bIjuM zuM upayogI banI zake tema che ? jevo A mahezano phoTo che, tevI maMdiramAM bhagavAnanI pratimA che. jo phoTo mahezane oLakhAvI zake to pratimA paramAtmAne kema na oLakhAvI zake ? sAcAnI oLakhANa karI ApatI cIja sAcI na kahevAya ? eka vAra eka bhAI AvyA. caraNomAM vAraMvAra jhUkavA lAgyA. hRdayamAM aparaMpAra UbharAto ahobhAva tenA zabdo dvArA vyakta thavA lAgyo. "bhagavAna" "bhagavAna" karavA lAgyA. are ! ame bhagavAna nathI. ame to chaprastha sAdhu chIe. amane bhagavAna na kahevAya ! nA bApajI nA ! mArA mATe to tame bhagavAna ja che. huM tamane bhagavAnathI jarA ya ochuM nathI mAnato hoM bApu! bhagavAna je upakAra kare te tame mArA jIvanamAM karI dIdho. 50 varSamAM je jIvanaparivartana na thayuM, te mAtra A comAsAmAM mAruM thaI gayuM. mArA janamojanama bagaDI gayA hatA, paNa bApajI ! tamArA A comAsAnA prabhAve have mArA bhavobhava sudharI gayA. mArA mATe to tame bhagavAna jevA ja. jarA ya ochA nahi !' potAnA upara jenA dvArA asIma upakAra thayo che, te gurubhagavaMta jo bhagavAna jevA lAgatA hoya to jenA dvArA DhagalAbaMdha pApa nAza pAmatA hoya, hRdayamAM zubha bhAvo UbharAtA hoya, Atmika AnaMdanI anubhUti thatI hoya, bhavobhava AbAda banatA jaNAtA hoya te bhagavAnanI pratimA bhaktane bhagavAna jevI ja kema na lAge ? jo gurumahArAja pratye bhagavAna jevo ahobhAva Avato hoya to jinapratimA pratye bhagavAna jevo ahobhAva kema na jAge? jAgelo A ahobhAva zuM anaMtAM karmone khapAvavA samartha na bane ? | tiraMgo jhaMDo hakIkatamAM to kesarI-sapheda-lIlo kapaDAno TukaDo ja che ne ? chatAM tenuM koI apamAna kare to tene zuM sajA na thAya? kema? kAraNa ke tiraMgo jhaMDo e have mAtra kapaDuM nathI, paNa samagra bhAratadezanuM eka pratIka che. tenA tiraskAramAM samagra rASTrano tiraskAra che, barobara ne? - tema paramAtmAnI pratimA e mAtra paththarano pIsa nathI, sAkSAt bhagavAna che. tethI pratimAno tiraskAra e hakIkatamAM bhagavAnano tiraskAra che, te vAta kadI na bhUlavI. rU. 10, 50 ke 108nI je noTo dvArA saMsArIo potAno vyavahAra calAve che, te kAgaLiyAnA TukaDA sivAya hakIkatamAM che zuM? chatAM anya kAgaLiyAnA TukaDA jevo ja vyavahAra teno kema nathI karAto ? zA mATe tene phaDAtI nathI ? zA mATe sAcavIne pAkITamAM rakhAya che? kahevuM paDaze ke rUpiyAnI noTo bhale kAgaLa hoya. chatAM ya temAM rijharva beMkanA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 sUtronA rahasyo gavarnaranI sahI thaI gaI che, mATe te kAgaLa nathI, te have rUpiyA che. kAgaLamAM sahI dvArA saMskAra karavAmAM AvyA che, jenAthI have te mAtra kAgaLa na kahevAya paNa rUpiyA kahevAya. have tenI kiMmata mAtra kAgaLiyA jeTalI nahi paNa aneka cIjavastuo kharIdI zakAya teTalI. barobara ne ? tema, paramAtmAnI pratimA e mULamAM bhale paththara hoya to ya temAM zilpIe TAMkaNI lagAvIne paramAtmAno AkAra pedA karyo che, eTaluM ja nahi, tyArabAda gItArtha AcAryoe prANapratiSThAnI vidhi karIne temAM prANano saMcAra karyo che. have zI rIte tene paththaranI pratimA kahevAya ? nA have to tene bhagavAna ja kahevAya. tenI ArAdhanAupAsanAthI bhautika sukhathI mAMDIne mokSasukha sudhInuM badhuM ja maLe. tenI AzAtanAthI badhA ja nukasAna thAya mATe kadI paNa paramAtmAne paththara kahevAnI bhUla svapnamAM paNa na karavI. zAbane, pustakane mAnIe ane bhagavAnanI pratimAne na mAnIe te kevuM ? zuM zAstranA ke pustakanA akSaraze jaDa nathI ? chatAM te jaDa akSaronA prabhAve jo ApaNane kAMIka AtmajJAna lAdhatuM hoya to bhagavAnanI pratimAnA darzana-pUjanathI kema zubhabhAvo na jAge ? paramAtmA jyAre dezanA ApatA hoya che, tyAre samavasaraNamAM teo pUrvAbhimukha birAje che. bAkInI traNa dizAmAM devo temanA pratibiMbo (pratimAo) sthApe che. te pratimAo tenI sAme beThelA darekane sAcA bhagavAna tarIke ja lAge che ane tenA darzanavaMdana karIne aneka jIvo pratibodha paNa pAme ja che. jeo bhagavAnanI pratimAne bhagavAna nathI mAnatA paNa paththara mAne che, teo zAstranI uparokta vAtano zuM javAba Apaze? . jo kAbAnA paththara sAme namAjha paDhI zakAtI hoya, potAnA gurunA phoTAnA darzana karI zakAtA hoya, je sAdhu-sAdhvI-saMta-mahAsatIjI vagerenA kALadharma pAmyA pachInA nirjIva (jaDa) banelA zabanA darzana-pUjana-vaMdananA lAbha laI zakAtA hoya ane te dvArA puSkaLa puNya baMdhAya ne pApo khape tevuM manAtuM hoya to paramAtmAnI pratimAnA darzanavaMdana-pUjanathI lAbha thAya che tevuM kema na manAya ? hakIkatamAM to ApaNA badhAno AtmA saMsArI avasthAmAM lAgaNI priya hovAnA kAraNe teno saMbaMdha koIka ne koIka vyakti sAthe thavAno ja. je vyakti pratye anurAga pedA thayo, te vyaktino koI kAraNasara viraha thaI paDe to tenI zuM sthiti hoya? te jANavI hoya to koIka manocikitsaka (sAyakolaoNjisTa)ne pUcho. te tarata kaheze ke, mAnavane je vyakti priya hoya che, te vyaktinuM te satata sAnidhya jhaMkhato hoya che. jo koIka kAraNasara te vyaktinuM sAnnidhya na maLe to, te tenA virahamAM jhUrato hoya che. priyapAtranA virahamAM vAraMvAra tenuM smaraNa thayA vinA tene nathI rahetuM. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 137 vAraMvAra priyapAtranuM smaraNa karatI vyaktinA hRdayamAM pachI te vyaktinuM darzana karavAnI tIvra jhaMkhanA pedA thAya che. tenAthI te vyaktinuM darzana karyA vinA rahI zakAtuM nathI. pariNAme jo zakya hoya to te priyapAtra vyaktino ne potAnI pAse phoTo rAkhe che athavA tenI pratimA banAvIne sthApe che. patinA virahamAM patnI potAnA patino phoTo potAnI pAse rAkhatI hoya che, te vAta zuM ApaNane koIe kahevI paDe tema che ? ane vAraMvAra darzana karatA karatA te cAhakanA hRdayamAM potAnI priyapAtra vyaktine bheTavAnI, sparzavAnI icchA thayA vinA nathI rahetI. ane jo tevo anukULa samaya AvI jAya to te vyakti doDIne paNa priyapAtrane vaLagI paDaze, barobara che-ne ? basa e ja rIte, bhaktane paramAtmA eTalA badhA vahAlA lAgI gayA che ke paramAtmAno jyAre viraha sAle che tyAre bhaktajana te virahamAM AzvAsana meLavavA te paramAtmAnI pratimA banAvyA vinA, tenA darzana-vaMdana-pUjana karyA vinA rahe zI rIte ? tethI to pU. devacandra mahArAjAe eka jagyAe potAne 'virahakAtara' kahIne jaNAvyuM che ke 'he prabhu ! tArA virahathI kAyara banelo huM tArI pratimAnuM vaMdana-pUjana karavA sivAya bIjuM zuM karuM ?' are ! jeo paramAtmAnI svadravyathI aSTaprakArI pUjA kare che, teo ja te vAta samajI zake che ke e pratimA pUjanathI potAnA duHkho keTalAM badhAM haLavAM bane che ! hRdayamAM AnaMda keTalo badho UbharAvA lAge che ! cittaprasannatAno mahAsAgara kevo chalakAvA lAge che anekonA svAnubhavanI A vAto che. tenI sAthe mAtra korIkaTa dalIlo keTalI TakI zake ? najaranI sAme ja gharamAM ramaNabhAI UbhelA dekhAtA hoya chatAMya gharanI pAMca vyaktio judI judI dalIlothI ramaNabhAI gharamAM nathI, tevuM sAbita karatI hoya to tene koNa svIkArI zakaze ? vartamAnakALe pa2mAtmAnA virahakALamAM saMsArasamudra taravA mATe ApaNI pAse be ja sAdhano che H (1) jinapratimA ane (2) jina Agama. A bemAMthI ya jinAgama to gurubhagavaMta vinA sAMbhaLavA na maLI zake. kvacit ja sAMbhaLavA maLanAruM sAdhana jinAgama che, jyAre jinapratimA to bAremAsa potAnA gAmamAM maLe. sAdhu bhagavaMtonA virahakALamAMya paramAtmAnI pratimA to maLe ja. ane tethI trikALa mohano nAza karanArI, puNyanI jabaradasta vRddhi karanArI prabhupUjA rUpI sAdhanA ghara AMgaNe satata maLyA ja kare paNa prabhupratimAne je na mAne te to A sAdhanAthI vaMcita ja rahIM jAya ne ? keTalAka loko ema kahI rahyA che ke have ame AlaMbana tarIke prabhupratimAne svIkAravA taiyAra thayA chIe. pUrve tenA darzana nahotA karatA, paNa have amane teno Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 sUtronA rahasyo mahimA samajANo che, mATe tenA darzana karavA zarU karyAM che. maMdiramAM jaIne prabhu pratimAnuM avalaMbana laIne dhyAnamAM lIna paNa banIe chIe. paNa bhagavAnanI pratimAnI pUjA to na ja karIe. pUjA karavAmAM to keTalI badhI hiMsA thAya ? prakSAla ka2vA kAcApANInA asaMkhyAtA jIvonI hiMsA ! puSpapUjA karatA phUlonA jIvone kilAmaNA ! dhUpa-dIpa karatA agni-vAyunA jIvonI hiMsA... nA... bhAI nA... ATalI badhI hiMsA to kacaya ? uparokta vevalI vAto karanArAne eTaluM ja kahevuM che ke bhAI, tame hiMsA-ahiMsAno artha ja barobara samajyA nathI. nahi to tamane manamAM A savAla ja na thAta ? jainadharma dekhItI (svarUpa) hiMsA ke ahiMsAne vicArato nathI paNa pariNAma (anubaMdha) hiMsA-ahiMsAne vicAre che. tethI kyAreka dekhItI rIte hiMsA jaNAtI hoya paNa temAM Azaya jo ahiMsAno hoya to te anubaMdha ahiMsA ja kahevAya. parantu tene hiMsA kahI zakAya nahi. te ja rIte dekhItI rIte ahiMsA hoya paNa Azaya temAM hiMsA karavAno bhaLelo hoya to te dekhItI ahiMsAne paNa hakIkatamAM ahiMsA manAya nahi. bokaDAne mArIne tenuM puSkaLa mAMsa meLavavA mATe Aje tene puSkaLa lIlAjava khavaDAvAtA hoya to tenI mAMsavRddhi mATe tene java khavaDAvavAnI kriyAne kadI ahiMsaka kahI zakAze nahi paNa hiMsaka kahevAze, kAraNa ke java khavaDAvanAranA manamAM to tenI hiMsA karavAno ja Azaya che ! apaharaNakArothI bacAvavA lApho mArIne gharamAM nAnA bALakane lAvatI mAnA hRdayamAM bALakane bacAvavAno Azaya hovAthI dekhItI rIte hiMsaka hovA chatAMya tenI lApho mAravAnI kriyAne ahiMsaka ja phahevI paDaze ne ? tema paramAtmAne karAtI prakSAla-dhUpa-dIpapUjAmAM dekhItI rIte keTalIka hiMsA jaNAtI hoya to ya. te vakhate Azaya to tenA dvArA mokSa meLavIne sarva jIvonI rakSA ka2vAno hovAthI hakIkatamAM ahiMsA ja che. tene hiMsA mAnavAnI koI bhUla karazo mA ! jo AzayanA AdhAre hiMsA-ahiMsAno vicAra nahi karAya ane mAtra dekhItI rIte ja je jaNAya te hiMsA ke ahiMsA kahezo to ApaNe koI ja dharmakriyA kadI paNa nahi karI zakIe ! bhalA bhAI ! kaho to kharA, kaI dharmakriyA evI che ke jemAM kAMIka paNa hiMsA thatI na hoya ? vihAramAM ya hiMsA thAya che ne vyAkhyAna karavAmAM ke vyAkhyAna sAMbhaLavAmAMya hiMsA thAya che ! sthAnaka banAvavAmAM ya hiMsA thAya che ane sthAnakamAM javAmAM paNa hiMsA thAya che ! svAmIvAtsalya karavAmAM ya hiMsA thAya che to sAdharmikane annAdinI sahAya karavAmAM 5 hiMsA che ! guruvaMdana karatA ya hiMsA thAya che to tapazcaryA ka2vAmAM ya zarIramAM rahelA karamiyA vagere marI jatA hiMsA thAya che ! Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 139 to zuM uparanA tamAma dharmo karavAnuM baMdha karI devuM che ? re. tema karazo toya hiMsAthI chuTakAro thaI zakaze kharo ? jIvIe chIe temAMya zvAsocchavAsanI kriyAmAM hiMsA thAya che. jene AvI svarUpahiMsA paNa mAnya na hoya tene to janmatAnI sAthe ja ApaghAta karIne marI javuM paDaze ! are ! paNa janma letA ne ApaghAta karatAM ya tenAthI hiMsA thaze tenuM zuM? hA ! molamAM je pahoce tene AvI svarUpa (dekhItI) hiMsA paNa rahetI nathI. paNa jyAM sudhI mokSe na pahoMcIe tyAM sudhI zuM? tyAM sudhI jo janma-maraNa karavAnA ja che, to jaldIthI mokSa maLe te mATe prabhunI pUjA karavAnI. uparokta tamAma dharmo paNa karavAnA. hakIkatamAM jemAM dekhItu thoDu nukasAna hoya paNa pachI lAbha ghaNo hoya. tene gItArtha mahApuruSo nukasAna kahetAM ja nathI. cAra AnA daIne meLavelo mAla pachI ATha Ane vecAto hoya to tyAM pahelA "cAra AnA boyA," ema koI ja bolatuM nathI, balka cAra AnA kamAyo," ema ja kahevAya che. hakIkatamAM je padArtha pote suMdara hoya tenuM nAma, tenuM citra ke tenI pratimA paNa suMdara ja hoya. jo mULa vastu pUjanIya, vaMdanIya ke namanIya hoya to tenuM nAma, citra ke pratimA paNa pUjanIya ane vaMdanIya ja hoya. je mULabhUta padArtha tiraskAra ke avahelanAne yogya na hoya tenuM nAma, citra ke mUrti paNa tiraskAra ke avahelanAne pAtra na ja hoya. mAtA-pitA pote pUjanIya-vaMdanIya che, to temanuM nAma paNa teTaluM ja pUjanIya che. eTaluM nahi, temano phoTo (citra) ke bAvaluM (pratimA) paNa eTalAM ja pUjanIya gaNAya che. mAtA-pitAnA phoTA ke bAvalA upara thuMkI zakAya kharuM? . te ja rIte gurubhagavaMta ApaNane pUjanIya-vaMdanIya lAgyA che to temanuM nAma paNa ApaNane vaMdana karavA jevuM lAge che ke temano phoTo jovA maLe to tene paNa vaMdana karyA vinA rahI zakAtuM nathI. basa, te ja rIte prabhumahAvIra vagere bhagavaMto jo ApaNane hakIkatamAM pUjanIya ane vaMdanIya samajANA hoya to temanuM nAmasmaraNa karyA vinA ApaNe jema na rahI zakIe, tema temanA phoTA ke temanI pratimAne vaMdanA ke pUjA karyA vinA zI rIte rahI zakIe ? jeo bhagavAnanI pratimAnI pUjA nathI mAnatA temane kharekhara bhagavAna vahAlA lAge che tema kahI zakAya kharuM? te vicAraNIya che. ApaNane to bhagavAna khUba vahAlA che. mATe bhagavAnanI pratimAnA darzana-vaMdanapUjana karyA sivAya zI rIte cAle ? te vaMdanAdi karatA bolatA sUtronA jo artha jANIe to vaMdana karavAmAM ullAsa khUba vadhI jAya. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , 140 sUtronA rahasyo -12 (pada - caityavakata sujha A jagaciMtAmaNi sUtra) bhUmikA:- A sUtra paramAtmA mahAvIradevanA prathama ziSya zrI gautamasvAmIe banAvyuM che. caitya zabdanA je pAMca artha (1) tIrtha, (2) jinAlaya, (3) jinapratimA, (4) vicaratA arihaMta ane (5) arihaMtanA guNo che. te pAMceyane vaMdanA A sUtra dvArA thAya che, mATe AnuM nAma tyavaMdana sUtra che. A sUtranuM prathama pada jagaciMtAmaNi hovAthI lokavyavahAramAM "jagaciMtAmaNi sUtra tarIke prasiddhi pAmela che. ' mAnavajIvana meLavyA bAda eka mAtra mokSane ja meLavavAnI tIvratama jhaMkhanA joIe. romaromamAM satata mokSanI lagana hovI joIe. paramAtmAnA prathama gaNadhara indrabhUti gautamasvAmInA romaromamAM mokSano tIvra talasATa hato. vAraMvAra teo prabhune pUchatA hatA ke prabhu! mAro mokSa kyAre thaze ? temAM eka vAra temane jANavA maLyuM ke jeo potAnI labdhithI aSTApadajI tIrthanI yAtrA kare te caramazarIrI hoya, arthAt teno te ja bhavamAM mokSa thAya. A jANIne mokSanI tIvra jhaMkhanAvALA teo potAne Aja bhavamAM mokSa maLaze to kharo ne ? te pAkuM karavA aSTApada tarapha AgaLa vadhyA. aSTApada tIrthanA ekeka yojanA aMtare rahelA ATha pagathiyA caDavA sahelA nahotA. aneka tApaso chaThTha-adramAdi tapa ane pAraNe lIla-sevALAdinuM bhakSaNa tathA aneka yogAsano karavA dvArA upara pahoMcavA prayatna karatA hatA, paNa koIneya pUrNa saphaLatA maLI zakatI nahotI. * tyAre dUrathI ja hRSTapuSTa kAyAvALA gautamasvAmIne AvatA joIne tApaso mazkarI kare che ke, "juo ne pelo paTTo upara caDhavA Avyo ! ApaNe tapasvI nathI caDhI zakatA to te zuM caDhavAno ? paNa gautamasvAmI to jayaNApUrvaka, nIce joIne Daga bharI rahyA che, najIka AvyA tyAre, jema doraDuM pakaDIne upara caDhIe tema sUryanA kiraNonuM AlaMbana laIne saDasaDATa teo upara pahoMcI gayA. nIce rahelA tApasI to A dazya joIne ja cakti thaI gayA. paramAtmA RSabhadeva bhagavAna, cha upavAsanA tapa pUrvaka, dasa hajAra munio sAthe pAdapopagamana anazana karIne jyAM mokSapada pAmyA hatA, te parvata upara temanA putra bharata cakravartIe "siMhaniSadyA' nAmanuM jinAlaya baMdhAvyuM hatuM, jemAM A avasarpiNI kALanA 24 bhagavAnanI, temanA zarIranA mA5 ane varNa pramANenI ratnamaya pratimAonI sthApanA karI hatI, ane eka eka yojanA aMtare ATha pagathiyA banAvavAthI aSTApada parvata tarIke je prasiddha thayo. te A aSTApada parvata upara pahoMcIne gautamasvAmI Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 141 covIseya paramAtmAnI stavanA karavA lAgyA. pachI caityavaMdanA karI. te mATe teoe A sUtranI racanA karI. A rIte AvA paramapavitra sUtranI ApaNane prApti thaI. ApaNuM A mahA sadbhAgya kahevAya. tyAM temaNe vajrasvAmInA pUrvabhavIya devAtmAne puMDarikaadhyayana prarUpIne pratibodha pamADyo hato. pachI nIce UtarIne temaNe paMdaraso tApasone pratibodha pamADyA. aMte, te paMdaraso mokSe pahoMcyA. aSTApadajI tIrtha upara gautamasvAmI vaDe nirmita A caityavaMdanAsUtra ApaNA hRdayamAM kRtajJatAno bhAva vikasita kare che. je tAraka tIrthaMkara paramAtmAono ApaNA upa2 agaNita upakAra che te upakArIonA upakArane yAda karIne, A sUtra dvArA temane agaNita vaMdanA karavAmAM AvI che. covIsa bhagavAnane vaMdanA karyA bAda utkRSTapaNe vicaratA 170 tIrthaMkaro ane temanA parivArone tathA janyapaNe vicaratA 20 tIrthaMkaro ane temanA parivArone vaMdanA karIne, pAMca tIrthonA tathA mahAvidehakSetramAM vicaratA tIrthaMkarone vaMdanA karI che. ATalI badhI vaMdanA karavA chatAM ya nahi dharAyelo A Atama traNe ya lokamAM rahelAM zAzvata jinacaityone ane temAM rahelI zAzvatI jinapratimAone bhAvabharIne vaMdanA karIne potAnA kRtajJatA guNane vadhu vikasita banAvavAno prayatna kare che. AvI vaMdanA vAraMvAra karavAthI anaMtAnaMta karmo khape che. AtmA pAvana bane che. * (1) zAstrIya nAma : caityavaMdana sUtra * (2) lokaprasiddha nAma : jagaciMtAmaNi sUtra (4) viSaya : jinAlayo, jinapratimAo, tIrtho, vicaratA arihaMto tathA arihaMtanA guNone vaMdanA. *(4) sUtrano sArAMza : jemano ApaNA upara thoDoka paNa upakAra thayo hoya tene jo kadI ya na vIsarAya to je tAraka tIrthaMkaradevono ApaNI upara aDhaLaka upakAra thayo che, temane zI rIte vIsarI zakAya ? pUrvanA trIjA bhavathI ja te tIrthaMkaroe sarva jIvone tAravAnI bhAvanA karIne upakAranA helI varasAvavAnI zarU karI hatI.. AvA mahAna upakArI paramAtmAne, temanA tIrthone, temanAM caityone, temanI pratimAne tathA temanA guNone vaMdanA karavI te kRtajJatA guNane pragaTa karavAnuM ane pragaTelA te guNane vizeSa vikasita karavAnuM zreSTha anuSThAna che. mATe vAraMvAra AvA upakArI paramAtmA ane temanA tIrtho, caityo, pratimA tathA guNone vaMdanA karavI joIe. # *(5) uccAra vagere aMge sUcano H (1) pahelI ane trIjI gAthAmAM ghaNA pado paramAtmAne saMbodhana rUpa che tethI 'he maheza !' je lahekAthI bolAya che, te lahekAthI te pado bolavA joIe. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 sUtronA rahasyo (2) pahelI gAthAmAM "cauvisaMpi jiNavara jayaMta che, te dhyAnamAM rAkhavuM. jo cauvisaMpi jiNavara" bolazo to tarata ja logassa sUtramAM pahoMcI javAze ! (3) bIjI gAthA kampabhUmihiM padamAM ma joDAkSara che tathA "hi" upara mIMDuM che, paNa "paDhama saMghayaNImAM ma upara mIMDuM nathI, te dhyAnamAM rAkhavuM. "samasa" no ha bolavo bhUlavo nahi. - (4) trIjI gAthAmAM "muNisuvraya che, paNa musuivyartha nathI. logassamAM "muNisuvarya Ave. (5) chellI be gAthAmAM joDAkSara tathA mIMDA bolavAmAM barobara udhyoga rAkhavo jarUrI che nahi to ghaNI bhUlo thavA saMbhava che. IcchArA sihe bhagavanuM ! caityavaMdana karuM ? (gara karata) ziSya: Iche. jo papanA rAje jinane vaMdana mAM " 1. A ke A A jaga sacavAha ! " jaga bhAva-viarbae! akAvaya saMvie va! " - kAmaNa virAsA * * * cauhisAvijisavarajiyatu je . ahiya-sAsaNa ! It saparivAra vicAroutkRSTa 170ane janya 20 jinezvara bhagavaMtone vaMdanA. kamabhakihi kramamabhUmihi :: *, , -1 * * * * * * - uosa sArikSaya virANaviharata lAbabhAI. navakoDihiM kevalIza kioDisihastra nava sAhU gammaI saMpaIjipravera vIsa muzibihuM koDihiM varanANa Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo samagraha koDi sahasa dU yuNijjaI nicca vihANi 2 bharatakSetranA pAMca prasiddha tIrthonA bhagavaMtone vaMdanA jayau sAmia, jayau sAmi (1)risaha sastuMjI (2) ujjita pahuM nemijiNa (3) jAu vIra ! saccauri-maMDaNa ! (4)bharuahiM muLisuya ! (5) muhari pAsa ! duha durie khaMDaNa ! mahAvidehalAdinA sarvatIrthaMkarone vaMdanA avaravidehi tatvavarA cihna disi vidisi jikavi tIAAgaya saMpaI A vaMdu jiNa savvu vi gA varSe ya lokanA sarva caityone vaMdanA sAzavaI sahassA lakhA patra ane koDio battIsaya bAsiAI nia loe ceIe 44 traNe ya lokanI sarva jinapratimAone vaMdanA koDi sAI svaH korDa bhAyAta lekha aDavo, chattIsa hasa asiI sAsaya bibAI paNamAmi pa janmaH jagatanA cintAmaNi : ciMtAmaNiratna samAna naha nAtha rakSaNahAra raNa : baMdhava : bhAI vikSNa : vicakSaNa aThThAvaya : aSTApada saMvi sthApana karelA che. pratimA (7) zabdAca : kumbhaTTaH ATha pharmo viNAsaNa : cahavIsaMpi : covIseya jayaMtu jaya pAme aDihayaH apratihata-koIthI haNAya nahi " nAza karanArA 143 tevuM. sAsaNa : zAsana. kammabhUmirti : karmabhUmine viSe padmama: pahelA Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 saMghayaNiH saMghayaNavALA uzkerAya: utkRSTapaNe sarisaya: ekasosittera jivarANaH jinezvaravihataH vicaratA labhaIH pAmIe. nava koDiei: nava karoDa kevalIe: kevaLajJAnIo. beDiH karoDa saharasaH hajAra sAhUH sAdhu gamaI: jANIe saMpaH vartamAnakALe muNiH - sAdhu varanANa: kevaLajJAnI samAhaH sAdhu samraH hajAra sUtronA rahasyo duria: durita, pApa kheDA: nAza karanArA avaraH bIjA paNa videhiM : mahAvideha kSetranA tisthayarA: tIrthakara cAre disi: dizAmAM vidibhiH vidizAmAM jikaviH je koI tIH bhUtakALanA aNagama: bhaviSyanA saMpara: vartamAnanA a: ane vaMdana karuM chuM jiNaH jinezvarone saviH badhAya ne sattANavaI: sattANu saharasA: hajAra lakaba: lAkha chaLa: chappana apha: ATha meDio: karoDa battIsasaya: batrIsaso bAsiAI vyAsI tiH traNa loeH lokamAM rahelA ceIeH vaMde: vaMdanA karuM chuM. pasa: paMdara sayAIH bAyAla: betAlIsa aDavatrA : aThThAvana chattIsa: chatrIsa asiI: eMsI sAsaya: zAzvata biMbaIH jinabiMbone { paNamAmiH praNAma karuM chuM. tyone guNijaIH stavanA karIe. nizcaH haMmezA vihAziH savAre jAuH jaya pAmo sAmie: svAmI ! risahaH RSabhadeva satteji: zatruMjaya upara unjitiH giranAra upara paNuM prabhu aji: neminAtha bhagavAna vIraH mahAvIrasvAmI sauri: satyapuranagaranA maMDa: AbhUSaNa bharuacchahi bharucamAM murNisuvyayaH muni suvratasvAmI mahariH muhari gAmanA pAsaH pArzvanAtha bhagavAna duha: du:kha Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 145 he bhagavaMta ! Apa IcchApUrvaka AjJA Apo to huM vaMdana karuM? (guruH karo) ziSya : huM e ja icchuM chuM. aSTApada parvata upara rahelA 24 jinane vaMdanA he jagatanA cittAmaNiratna samAna ! he jagatanA nAtha ! he jagatanA guru ? he jagatanA rakSaNahAra ! he jagatanA baMdhu ! he jagatanA (mokSa mArganA) sArthavAha samAna ! he jagatanuM svarUpa jANavAmAM vicakSaNa ! he aSTApada prarvata upara jemanI pratimA sthApana karAI che, te bhagavaMto ! he AThe karmonA nAzaka! he apratihata (koIthI paNa aTakAvI na zakAya tevA) zAsanavALA! covIse ya tIrthaMkaro! Apa jagatamAM sarvotkRSTapaNe jaya pAmo cho. vicaratA utkRSTa 170 ane jaghanya 20 jinezvarone vaMdanA dareka dareka (paMdaya) karmabhUmimAM (badhuM maLIne) pahelA saMghayAvAlA vadhAremAM vadhAre ekaso sittera tIrthakara bhagavaMto vicaratA maLI zake. temanA navakaroDa kevaLajJAnIo tathA nava hajAra karoDa sAdhuo jANavA. hAlamAM vartamAnakALe vicaratA 20 tIrthakara bhagavaMto (tathA temanA) be karoDa kevaLajJAnIo ane be hajAra karoDa sAdhuo (jANavA). temanI roja savAre stavanA karIe. bharatakSetranA pAMca prasiddha tIrthanA bhagavaMtone vaMdanA : he svAmI! jaya pAmo !he svAmI! jaya pAmo ! (1) zatruMjaya upara traDhaSabhadeva (2) giranAra uparanA nemInAtha bhagavAna (3) satyapurI (sAMcora) nagaranA AbhUSaNa rUpa mahAvIra svAmI bhagavAna jaya pAmo. 4) bharUca nagaramAM munisuvratasvAmIjI tathA duHkha ane pApono nAza karanArA (IDara pAsenA TIToI gAmanA ke mathurAnA ?) muharI pArzvanAtha bhagavAna jaya pAmo. mahAvidehAdinA sarva tIrthakarone vaMdanA : bIjA paNa mahAvideha kSetranA tIrthakaro tathA cAre dizAvidizAmAM je koI bhUtakALamAM, bhaviSyakALamAM ne vartamAnakALamAM hoya te sarve jinezvarone huM vaMdanA karuM chuM. traNeya lokanA zAzvata sarvatyone vaMdanA : traNa lokanA ATha karoDa, chappana lAkha, sattANu hajAra batrIsaso ne vyAsI zAzvata jinacaityone huM vaMdanA karuM chuM. traNa lokanI zAzvatI sarvapratimAone vaMdanA : paMdaraso kroDa (paMdara abaja) betAlIsa karoDa aThThAvana lAkha, chatrIsa hajAra esI zAzvata pratimAone huM praNAma karuM chuM. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 - - sUtronA rahasyo jagaciMtAmaNi paramAtmA A jagatanA viziSTa koTinA ciMtAmaNiratna samAna che. A duniyAmAM ciMtAmaNiratna tene kahevAya che ke je ratnanI pAse ApaNe AlokanI je cIja mAMgIe te maLe. paraMtu jo ciMtAmaNiratna pAse mAMgIe ja nahi to kAMI na maLe. vaLI jo AvatA bhavamAM mane mokSa maLo ke devalokanA sukha maLo, tevuM mAMgIe to te ciMtAmaNiratna na ApI zake. . jyAre paramAtmA evuM ciMtAmaNiratna che ke jenI pAse icchA karavAnI paNa jarUra rahetI nathI. tenI pAse kaMIpaNa na mAMgIe toya badhuM ja maLe. te mokSa paNa Ape ne mokSa na maLe tyAM sudhI satata bhautika sukhonI relamachela paNa te ja Ape. bolo have kharekhara ciMtAmaNi kone kahevAya? A duniyAnI ja mAMgelI vastune ApatA paththaranA TukaDAne ke mAMgelI athavA nahi mAMgelI AlokanI ke paralokanI tamAma cIjone ApanArA paramAtmAne? jaganAha : paramAtmA jagatanA nAtha che. bIjuM koI nahi. duniyAnA koIka nagarano rAjA, rASTrapati, pramukha ke vaDApradhAna bhale potAnI jAtane prajAno nAtha mAnato hoya, paraMtu hakIkatamAM te nAtha che ja nahi. kAraNa ke potAnI jAtane mAMdagI, ghaDapaNa ke motamAMthI paNa jyAre ugArI zakato nathI tyAre bIjAne to temAMthI zI rIte ugArI zakaze ? jyAre paramAtmA to roga-ghaDapaNa-mota Adi tamAma duHkho ane tene lAvanArA pApo ke doSothI paNa rahita che, ane tevA ApaNane banAvanArA che. pachI temane nAtha kema na kahevAya ? jagaguru paramAtmA ja jagatanA sAcA guru che, kAraNa ke sAcA hitanI vAta teo ja kahI zake. je hitAhitane jANe ane lokone tenI jANakArI Ape te guru kahevAya. kevaLajJAnanA prakAza vinA sAcuM hitAhita jANI zakAya nahi. bIjA je paNa guruo paramAtmAnA vacanonuM AlaMbana le che, teo ja sAcuM hitAhita jaNAvI zake che, paNa te sivAyanA to nahi ja. tethI sAcuM hitAhita jaNAvI zakanArA gurunA paNa guru to paramAtmA ja thayA tethI paramAtmAne ja jagatanA guru kahI zakAya. jagarakSaka jagatanA sarva jIvonuM jJAna ja jene na hoya te zI rIte temanI rakSA karI zakavAno hato ? paramAtmA sarvajJa hovAthI vizvanA sarva jIvone jANe che. ane pUrvanA trIjA bhavathI ja temanA romaromamAM karUNA vahetI hatI. tethI vizvanA sarva jIvonI rakSA karanArA te bane, te sahaja che. jagabaMdhava : koIpaNa jAtano upakAra na karyo hovA chatAM, niSkAraNa vAtsalya je vahevaDAve te sAco bhAI kahevAya. ApaNe badhAe paramAtmA upara jarA paNa upakAra karyo nathI, chatAM ya teo koIpaNa kAraNa vinA ApaNI upara satata upakAronI helI Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 147 varasAvI rahyA che. ApaNane taravAno mArga temaNe cIMdhyo. Ama teo ApaNA upara niSkAraNa vAtsalya varasAvI rahyA hovAthI teo ja jagatanA baMdhava kahevAya. jagasatyavAha: teoe mAtra mokSano mArga ja nathI batAvyo. paNa saMsAra rUpI jaMgalane pasAra karavAmAM teo sArthavAhanI garaja sAre che. jAte hAtha pakaDIne saMsArane tarAve che. mATe teo jagatanA sArthavAha che. jagabhAva viahmaNa paramAtmA sarvajJa hovAthI vizvanA sarvabhAvo sarva padArthone jANavAmAM vicakSaNa che. vicakSaNa puruSa ja sAcA khoTAno viveka dAkhavI zake. teo sarvabhAvone jANavAmAM vicakSaNa hovAthI, temaNe kahelI vAtono amala karIe to ApaNA AtmAnuM kalyANa thayA vinA na rahe. aThThAvaya saMThavIya rUva : aSTApada parvata bharatakSetramAM uttaradizAmAM Avela che. aSTApadakalpamAM jinaprabhasUri mahArAjA jaNAve che ke, ayodhyAnagarInI uttara dizAmAM bAra yojana dUra aSTApada nAmano ramya parvatarAja Avelo che, jenI UMcAI AThayojana che ane jenuM bIjuM nAma kailAsa che. paramAtmA RSabhadeva bhagavAnanA aneka samavasaraNo A aSTApada parvata upara maMDAyA hatA. chelle nirvANa pUrve paNa prabhu A parvata upara samosayAM hatA. chelle prabhue 10,00 sAdhuo sAthe pAdapopagamana anazana svIkAryuM hatuM. ahIM prabhu nirvANa pAmatA bharata mahArAjA dimUDha banI gayA hatA. pachI dhrusake dhrusake raDI paDyA hatA. tyArathI mota pachI rudana karavAnI rIta zarU thayela. A rudanamAMthI to aSTApada tIrthanuM sarjana thayuM. zatruMjaya girirAja zAzvata che. te kAyama mATe tIrtha che. tenI tIrtha tarIke sthApanA karavAnI jarUra hotI nathI. kAraNake anAdikALathI zatruMjaya tIrtha to hatuM ja. paNa A avasarpiNIkALamAM sauthI prathama navA tIrthanI sthApanA thaI hoya to te A aSTApada tIrthanI. je parvata upara paramAtmA RSabhadeva nirvANa pAmyA, tyAM temanI yAdamAM, bharata mahArAjAe "siMhaniSadyA' nAmanA jinAlayanuM sarjana karyuM. temAM covIse ya paramAtmAnI ratnamaya pratimAne birAjamAna karI. hIrA-mANeka-ratnonA lobhe koIka A pratimA corI na jAya ke tenI AzAtanA na karI bese te mATe bharata cakravartIe te parvata upara jaldIthI na caDhI zakAya te rIte daMDaranathI vacce vacceno bhAga khodI kADhI ATha pagathiyAM banAvI dIdhA. te pUrve pagathiyAM nahotA. DhoLAva hato. ArAmathI caDhI zakAtuM hatuM. paNa ekeka yojanA aMtare (eka yojana=3200 mAila) A ATha pagathiyAMnA kAraNe have apAtra vyaktio mATe caDhavAnuM AkaruM banI gayuM. A ATha pagathiyAM banAvavAnA kAraNe, tenuM nAma aSTApada (aSTa=ATha, pada-pagathiyAM) tIrtha paDyuM. A aSTApada parvata upara jemanI pratimA sthApana karAI che, Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 sUtronA rahasyo te 24 bhagavAnane vaMdanA karAya che. apaDihaya sAsaNa : jemanuM zAsana koIthI paNa pratighAta pAme tevuM nathI. paramAtmAe je jainazAsana batAvela che, te evuM adbhuta ane alaukika che ke tenI viruddhanI ekapaNa dalIla kadI paNa TakI zake tevI nathI. jainazAsananI tamAma bAbato atyaMta vaijJAnika ane vyAvahArika che. koIpaNa vAta avyavahAruM nathI. jainazAsane mAtra Adarzo ja batADyA nathI, te AdarzanA amalIkaraNanA saraLa upAyo paNa teNe batADyA che. tenI vAto sAdvAdanA siddhAnta upara rahelI hovAthI kadI. paNa asatya TharI zakatI nathI. tene prakAzanArA paramAtmA kevaLajJAnI hovAthI, jagatanA bhAvone te svarUpamAM jANavAmAM vicakSaNa hovAthI temanI vAtane koI celeMja ApI zake tema nathI, mATe prabhunuM zAsana Aje paNa avirodhapaNe jayavaMtu varte che. karmabhUmiH je bhUmimAM cappa, sUDI, kAtara vagere asikarma hoya, dhaMdhA-vepAra vagere masIkama hoya ane khetI rUpa kRSIka hoya te bhUmine karmabhUmi kahevAya. athavA jyAM bhagavAna, vAsudeva, prativAsudeva, cakravartI, vagereno janma thato hoya te karmabhUmi kahevAya. te sivAya akarmabhUmi kahevAya. karmabhUmimAM dharma hoya. A vizvamAM karmabhUmi kula paMdara che. pAMca bharatakSetra, pAMca airAvatakSetra ane pAMca mahAvideha kSetra, e paMdarakSetro paMdara karmabhUmi tarIke oLakhAya che. temAM ja dharmanI ArAdhanA hoya che. tyAM janmelA mokSamAM jAya che. te sivAya jyAM dharmArAdhanA nathI tyAM tIrthakara vagere janma letA nathI, te akarmabhUmi kahevAya che. tevI akarmabhUmio 30 che. te A pramANe pAMca himavaMtakSetra, pAMca hiraNyavaMtakSetra, - pAMca harivarSakSetra, pAMca ramyakakSetra, pAMca devakurukSetra, pAMca uttarakurukSetra A trIse akarmabhUmiomAM sadA yugaliko hoya che. teo alpakaSAyavALA hoya che. marIne teo niyamA devalokamAM jAya che. A sUtramAM be vAra 'kamabhUmihiM pada Ave che, teno artha dareka karmabhUmimAM evo karavAno che. paDhama saMghayaNI : prathama saMghayaNavALA. saMghayaNa eTale zarIranA hADakAnI racanA, hADakAnA sAMdhAnI majabutAI. te che prakAranI hoya che. te cha prakAranI racanA judA judA nIce jaNAvelA cha saMghayaNanA nAme oLakhAya che. (1) vajURSabhanArA saMghayaNa, (2) RSabhanArAca saMghayaNa (3) nArAca saMghayaNa (4) ardhanArA, saMghayaNa (5) kIlIkA saMghayaNa ane (6) chevaTuM saMghayaNa. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 149 tamAma tIrthaMkara paramAtmAne prathama saMya ja hoya. te sauthI vadhAre majabUtAIvALuM hoya. pachI pachInA saMghayaNI pUrva-pUrva karatAM nabaLA hoya che. sauthI nabaLuM saMghayaNa te chevaTuM saMghayaNa. je ApaNane che. saheja koI hAtha kheMce ne UtarI jAya ! jarAka paga lapaze ne phekacara thaI jAya ! utkRSTapaNe 170 tIrthakaroH paramAtmA mahAvIradeva hAla mokSamAM che paNa temanA jIvanakALanA 42thI 7ra varSa daramyAna teo A duniyAmAM vicaratA hatA. A rIte ApaNI duniyAmAM vicaratA hoya tevA bhagavAna ekI sAthe vadhAremAM vadhAre (paMdareya karmabhUmimAM maLIne) 170 hoya, 170 bhagavAnathI vadhAre bhagavAna eka ja samaye A duniyAmAM judA judA kSetramAM maLIne paNa na hoya. - jyAre A covIsInI bIjA naMbaranA ajitanAtha bhagavAna ApaNA A bharatakSetramAM vicaratA hatA, tyAre paMdareya karmabhUmimAM maLIne kula 170 bhagavAna ekI sAthe vicaratA hatA te A rIte : pAMca bharatakSetramAM (darekamAM ekaeka) pAMca airAvatakSetramAM (darekamAM ekaeka) 5 pAMca mahAvidehakSetramAM (5 x 32) 160 kula : 170 (dareka mahAvideha kSetramAM 3ra-3ra vijaya (moTA nagaro) AvelI che. tethI pAMce mahAvidehamAM maLIne kula 5 x 32 = 160 vijaya che. te dareka vijayamAM ekeka tIrthakara bhagavAna ajitanAtha bhagavAnanA kALamAM vicaratA hatA. tethI pAMca mahAvidehakSetranA 160 bhagavAna thayA.) - ekI sAthe 170 tIrthaMkara paramAtmA vicaratA hovA chatAM, teomAMnA koIpaNa be tIrthaMkara paramAtmAo kadI bhegA thatA nathI, kAraNa ke baMnenA kSetro vacce bhaugolika aMtara puSkaLa hoya che. vartamAnakALanA vIsa tIrthakaroH paMdara karmabhUmimAM maLIne game te kALe ochAmAM ochA vIsa bhagavAna to vicaratA hoya ja. koI kALa evo nathI ke jyAre A duniyAmAM bhagavAna vicaratA na hoya ! hAla ApaNA bharatakSetramAM eka paNa bhagavAna vicaratA nathI, (mahAvIrasvAmI sudhInA covIseya bhagavAna mokSe gayA hovAthI) chatAMya mahAvideha kSetramAM sImaMdharasvAmI bhagavAna vagere vicaratA hovAthI hAla paNa vIsa bhagavAna to che ja, te A rIte hAla pAMca bharata ane pAMca airAvata, e dasa karmabhUmimAM ekapaNa bhagavAna vicaratA nathI. parantu dareka mahAvidehakSetranI AThamI, navamI, covIsamI ane pacIsamI, e cAra vijayamAM hAla paNa ekeka bhagavAna vicare che. tethI pAMca Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa0 sUtronA rahasyo ' mahAvidehanI darekanI cAra cAra vijayamAM maLIne (5 x 4=10) vIsa bhagavAna vicarI rahyA che, jeo vIsa viharamAna tIrthakara tarIke prasiddha che. te vIsa viharamAna bhagavAnanA nAmo A pramANe che : jaMbudvIpanA mahAvidehamAM cAra bhagavAna 1. sImaMdhara svAmI ra. yugamaMdhara svAmI 3. bAhusvAmI 4. subAhu svAmI dhAtakIkhaMDanA be mahAvidehakSetramAM maLIne ATha bhagavAna. 5. sujAta svAmI 6, svayaMprabha svAmI 7. RSabhAnana svAmI 8, anaMtavIrya svAmI 9. suprabhasvAmI 10. vizAla svAmI 11. vajadhara svAmI 12. candrAnanasvAmI ardhapuSparAvartadvIpanA be mahAvidehakSetramAM maLIne AMTha bhagavAna 13. candrabAhu svAmI 14. bhujaMga svAmI 15. Izvaradeva svAmI 16. nemiprabha svAmI 17. vIrasena svAmI 18. mahAbhadra svAmI 19. devayazAsvAmI 20.ajitavIrya svAmI. zAzvata caityoH bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka tathA vaimAnika devalokamAM sadAkALa jinAlayo AvelAM che. te zAzvata che. koIe temane banAvelA nathI. tevA ja zAzvata jinAlayo ApaNA madhyalokamAM paNa naMdIzvaradvIpa vagere sthaLe che. temAM vyaMtara-jyotiSkamAM to asaMkhyAtA jinacaityo che. jene saMkhyAthI jaNAvI zakAya tema nathI, paraMtu te sivAya paNa je zAzvata jinacaityo che, tenI saMkhyA 8,57,00,282 thAya che. temane A sUtramAM vaMdanA karavAmAM AvI che. zAzvatI pratimAo : uparokta zAzvata cetyomAM bhagavAnanI je pratimAo zAzvatakALathI birAjamAna che. te zAzvatI pratimAo kahevAya che. dareka zAzvata cetyomAM caumukhajI bhagavAna hoya che. temanA nAma (1) RSabha (2) candrAnana (3) vAriSaNa ane (4) vardhamAnasvAmI che. A cAre nAmo pravAha rUpe zAzvata che. eTale ke dareka kALamAM A cAra nAmavALA bhagavAna koIka ne koIka kSetramAM to hoya che ja. tethI zAzvata caityomAM A cAra nAmanA bhagavAnanI zAzvatI pratimAjIo hoya A kALamAM, ApaNA bharatakSetramAM prathama ane chellA jina te RSabhadeva ane vardhamAnasvAmIjI. tathA airAvatakSetramAM thayelI covIsInA pahelA ane chellA jina te candrAnana svAmI ane vAriSeNa svAmI. AvI zAzvatI pratimAo vyaMtara-jyotiSImAM asaMkhyAtI che. paNa te sivAyanA zAzvata caityomAM badhuM maLIne 15, 42, 36,080 pratimA che. tene vaMdanA karavI. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 1pa1 vikama tIthavAnA sUtra ) S jaMkiMcisUtra) 'mRmika :-- jagaciMtAmaNi sUtra dvArA vividha prakAranA cetyone vaMdanA karI, je jinAlayamAM je bhagavaMta birAjamAna hoya temanuM caityavaMdana bolavA dvArA paNa te paramAtmAnI vaMdanA karAya che paraMtu paramAtmA upakAronA atizaya bhArathI namra banelA bhaktane teTalA mAtrathI saMtoSa zI rIte thAya ? tene to tamAme tamAma tIrthonI vaMdanA karavAno bhAva UbharAyA kare. potAnA UbharAtA te bhAvanA kAraNe te bhakta tamAma tIrthone vaMdanA karyA vinA rahI zakato nathI. tethI tamAma tIrthone vaMdanA karavA te bhakta A kici sUtra bole che. A sUtra bolatI vakhate tamAma tIrthone mAnasapaTamAM lAvavAnA che, te sarvene bhAvavibhora banIne vaMdanA karavAnI che. vaMdana karyA vinA baMdhAyelA pAponI nikaMdanA zI rIte thAya ? pratyeka paLe judA judA pApo to A jIvaDo bAMdhyA ja kare che. temAMthI mukta thavA vaMdanA karyA vinA zI rIta cAlI zake ? *(1) zAstrIya nAma tIrthanaMdanA sUtra *(2) loka prasiddha nAma aMkiMci sUtra (3) viSaya : svarga, pAtALa ane manuSyalokamAM rahelA sarva tIrtho ane temAM rahelI pratimAone vaMdanA. *(4) sUtrano sArAMza: saMsAra samudramAM DUbatA AtmAne mATe taravAnuM sAdhana koI hoya to te paramAtmAnI bhakti che. temAM ya paramAtmAnA virahakALamAM to paramAtmAnI pratimA ane paramAtmAnA Agama sivAya bIjuM taravAnuM sAdhana kayuM? tethI eka paNa tIrthane bAkAta rAkhavAnI lAcArInA kAraNe saghaLAMya tIrthonI vaMdanA A sUtra dvArA karIne bhaktajana potAnA bhaktibhAvane vyakta kare che. *(5) uccArazuddhi aMge sUcanoH jAI, biMbaI, tAI, savvAI vagere pado upara mIMDu che, te bolavuM bhUlavuM nahi. - A " ( 2 ) sana : aka jauMca nAma tije, sage pAli mANase loe, jAIjibiMbAI taiI savAI vaMdAmi. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrtha temane upara sUtronA rahasyo ( 3 ) za dArtha : kiMciH je kAMI jAI: jeTalAM nAma : vAkyano alaMkAra.. jiNa biMbAIH jinapratimAo titya : tAI: saggaH svargamAM savvAI: badhAne pAyAli: pAtALamAM vaMdAmi: vaMdana karuM chuM. mANu loe: manuSyalokamAM (8) satrAva : svarga (Urdhvaloka, pAtALa (adholIka) ane manuSyaloka (tIcchalokomAM je koI tIrtho che, tathA je kAMI jinapratimAo che, te sarvene huM vaMdana karuM chuM. { ': ' fdhavacana : nAma "nAma zabdano artha kAI nathI. mAtra vAkyanI zobhA (alaMkAra) mATe nAma zabdano prayoga karavAmAM Avyo che. * sage sagga zabdano artha svarga thAya. paNa ahIM Urdhvalaka karavAno che. tenAthI UrdhvalokamAM rahelA bhagavaMtone vaMdanA karavAnI che. UrdhvalokamAM vaimAnikadevonA vimAno AvelA che. bAra devaloka, nava raiveyaka, pAMca anuttara, vagere devalokanA vimAnomAM kula 84, 97,0ra3 jinAlayo AvelA che. temane A sagga padathI najaramAM lAvavAnA che. pAyAli : "pAyAli' padano artha "pAtALa thato hovA chatAM ahIM apoloka karavAno che. apolokamAM bhavanapati devonA 7,72,00,000 bhavano AvelA che, je darekamAM ekeka caitya che. tethI adholokamAM kula sAta karoDa bottera lAkha jinAlayo thayA. te dareka caityone pAyAli' pada bolatI vakhate najara samakSa lAvavAnA che. mANaseloe manuSyaloka artha thato hovA chatAM ahIM "tIrjhAloka' artha karavo. tIrphIlokamAM vyaMtaronA asaMkhyAtA nagaro AvelA che. jemAM asaMkhyAtA jinAlayo che. teja rIte sUrya, caMdra, graha, nakSatra, tArA vagere jyotiSka devonA vimAno paNa tiskRlokamAM AvelA che. samagra tiolokamAM AvA asaMkhyAtA vimAno jyotiSka devonA che, je darekamAM ekeka caitya che. AvA asaMkhyAtA cetyo tilokamAM jyotiSka devalokanA thayA. , te sivAya paNa naMdIzvaradvIpa, rucakalIpa, meruparvata vagere sthaLoe maLIne kula 3259 caityo AvelA che. mANUse loe pado bolatI vakhate A vyaMtara-jyotiSkanA asaMkhyAtA-asaMkhyAtA jinAlayo tathA anya 3259 caityo najara samakSa lAvavAnA che. temane vaMdanA Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 153 karavAnI che. jAI jiNabiMbaI, tAI savAI vaMdAmiH UrdhvalokamAM 1,52,94,44,760 jinapratimAo che. adholokamAM 13,89,60,00,000 jinapratimAo che. tiskRlokamAM vyaMtara-jyotiSka devalokanA asaMkhyAtA cetyomAM asaMkhyAtI jinapratimAo che ane te sivAyanA 3259 jinacaityomAM 3,91,320 jinapratimAo che, te badhI maLIne, 15,42,58,36,080 jinapratimAo tathA vyaMtara-jyotiSInI asaMkhyAtI jinapratimAo ane te sivAyanA paNa azAzvatA derAsaronI jinapratimAo ghaNI che. te tamAma jina pratimAone najara samakSa lAvIne vaMdanA karavAnI che. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 sUtra-14 zakrastava sUtra muccAM sUtra bhUmikA : --. sUtronA raho traNa lokanA nAtha devAdhideva paramAtmAnA pAMce kalyANako mahApavitra gaNAya che. te pAMce klyANakanA samaye caude rAjalokamAM prakAza patharAya che. sarva jIvo kSaNa mATe AnaMdano anubhava kare che. badhA jIvonA kalyANa mATe paramAtmAnA jIvananA A pAMca prasaMgo bane che. tethI tene kalyANaka kahevAya che. prabhu potAnI mAtAnI kukSImAM padhAre tyAre cyavana kalyANaka thayuM kahevAya. jyAre prabhuno janma thAya tyAre janmakalyANaka gaNAya, prabhu jyAre dIkSA svIkAre tyAre dIkSAkalyANaka kahevAya. prabhu jyAre kevaLajJAna pAme tyAre kevaLajJAnakalyANaka thayuM gaNAya. ane prabhu jyAre nirvANa pAme (mokSamAM padhAre) tyAre nirvANa kalyANaka gaNAya. paramAtmAnA kalyANakono avasara jyAre jyAre Ave che tyAre indra mahArAjAnuM siMhAsana calAyamAna thAya che. avadhijJAnanA upayogathI indramahArAjA jANe che ke amuka bhagavAnano AtmA devalokathI cyavIne manuSyalokamAM amuka rAjAnI rANInI kukSImAM padhAryo che. vagere... tarata ja indra mahArAjA te tAraka paramAtmA pratyeno potAno bhaktibhAva pradarzita karavA siMhAsana uparathI UtarIne, paramAtmAno AtmA je dizAmAM hoya te dizAmAM sAta-ATha pagalAM AgaLa vadhe che. paganI mojaDI dUra kare che. dharatI upara jamaNo DhIMcaNa DhALe che. DAbo DhIMcaNa Ubho rAkhe che. pachI peTa upara hAthanI koNI Tekave che. pachI be hAtha joDIne je sUtra vaDe paramAtmAnI stavanA kare che, te A namuNaM sUtra che. A sUtra dvArA zakra (indra) paramAtmAnI stavanA (stuti) karatA hovAthI A sUtrane zakrastava kahevAya che. jema, sAmAyika levAnA sUtromAM sauthI mahattvanuM koI sUtra hoya to te karemibhaMte sUtra che, tema caityavaMdanAnA tamAma sUtromAM sauthI mahattvanuM sUtra jo koI hoya to te namukSuNaM sUtra che. A sUtramAM arihaMta bhagavaMtanA judA judA 35 vizeSaNo jaNAvIne, stavanA karavAmAM AvI che. A sUtrane jo arthanI vicAraNApUrvaka bolIe to tAraka tIrthaMkara paramAtmA pratyeno viziSTa koTino ahobhAva UchaLyA vinA na rahe, A sUtramAM 'namunthuNaM' pada dvArA aneka vizeSatAvALA arihaMtaparamAtmAne vAraMvAra namana karavAmAM Avela che. Ama A sUtramAM arihaMta bhagavaMtane viziSTa rIte vAraMvAra vaMdanA (praNipAta) karavAmAM Avela hovAthI, A sUtrane praNipAtadaMDaka sUtra paNa kahevAmAM Ave che. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1papa sUtronA rahasyo zAstramAM jaNAvelI mudrA (besavAnI paddhati) vaDe je sUtro akhalita rIte bolavAnA hoya te sUtrone daMDaka sUtro kahevAya che. utkRSTa prakAranA caityavaMdananI vidhimAM AvA pAMca daMDaka sUtrono samAveza thAya che. (1) zakastava daMDaka (namuthuNaM) (2) caityastava daMDaka (arihaMta ceIANaM) (3) nAmastava daMDaka (logassa) (4) zrutastava daMDaka (pukharavaradIva) ane (5) siddhastava daMDaka (siddhANaM buddhANaM) A pAMce daMDaka sUtromAM sau prathama A namuthu sUtra Ave che. eTaluM ja nahi, paNa utkRSTa catyavaMdanAmAM A sUtra pAMca vAra bolavAnuM hoya che, je A sUtrano viziSTa mahimA jaNAve che. catyavaMdanAnA sUtro upara, sUripuraMdara, 1444 granthanA racayitA, haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe "lalita vistarA" nomanI TIkAnI racanA karI che. temAM "namuthuNaM sUtranA vizeSaNonI TIkA karatI vakhate, ApaNane prApta thayelA, traNalokanA nAtha, devAdhideva paramAtmAnI vizeSatA batAvavA sAthe, te te vizeSaNo anya devo ke temanA matamAM kaI rIte ghaTI zakatA nathI, te khUba sArI rIte samajAvela che. A "lalitavistAranA prabhAve to ApaNane siddharSigaNI jevA mahApuruSa prApta thayA che. rasoI karavAmAM vahunuM mana joDAyeluM nathI. vAraMvAra tenI bhUlo thayA kare che. kAraNa ke tene jhokAM-bagAsAM Ave che. rAtrino ujAgaro che. sAsue kAraNa pUchavuM. vahu kahe che ke, "tamArA dIkarA rAtre ghaNA moDA ghare Ave che. daravAjo kholavA mATe temanI vATa jovA jAgavuM paDe che. ujAgaro thavAnA kAraNe citta rasoIkAmamAM coMTatuM nathI." sAsu kahe che ke, "vahu beTA! mane atyArasudhI kema vAta na karI zuM roja ene moDuM thAya che? to Aje vahu beTA ! tame daravAjo baMdha karI vahelA sUI jajo. dIkaro Avaze tyAre daravAjo kholavAnuM kAma Aje huM karIza. tame nizcita thaIne rahejo hoM." ane rAtrinA doDha-be vAge, dIkaro siddha gAmamAM rakhaDato rakhaDato ghare Avyo. jorathI daravAjo khaTakhaTAvyo. mA pUche che - "koNa che? daravAjo kholo. huM siddha chuM.' ATalo moDo kema? Aje daravAjo nahi khUle. je gharano daravAjo khullo hoya tyAM pahoMcI jA." mAnA mukhamAMthI nIkaLelA zabdo sAMbhaLIne siddha Azcaryamugdha banyo. paNa mAno svabhAva te jANato hato. "bolavAmAM have kAMI sAra nathI." samajIne te cAlavA lAgyo. ATalI moDI rAte vaLI kayuM ghara khulluM hoya ? khullA daravAjAvALA gharanI zodhamAM te pharI rahyo che. Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 sUtronA rahasyo jenAthI koIne ya bhaya na hoya ane jene koInAthI ya bhaya na hoya tenuM nAma jaina sAdhu. jyAM rahetA hoya te upAzraya vagere sthAnanA daravAjA sadA ughADA hoya. teo aparigrahI hovAthI temane koI jAtanI corInI ciMtA to hoya ja nahi ne ! pharato pharato siddha pahoMcI gayo upAzraya pAse. daravAjA joyA sAva khullA ! mAtAnuM vacana yAda karIne karyo aMdara praveza. savAranA cAreka vAgyAno samaya kadAca thayo haze. aMdara jaIne joyuM to prasannatAno pamarATa jemanA mukha upara prasarI rahyo hato, tevA gurubhagavaMto potAnI sAdhanAmAM lIna hatA. koIka svAdhyAya karatA hatA, to ko'ka dhyAna dharatA hatA. koIka jApa karatA hatA te koka kAussaga karatA hatA. koI divasa nahi joyelAM A dRzyane dharAI dharAIne Aje joyA ja karyuM. A duniyAnA sukhImAM sukhI mAnavo tene ahIM dekhAyA. te Aje aMjAI gayo. ene kAMIka adbhuta adbhuta lAgavA mAMDyuM. pU. gurubhagavaMtano satsaMga karyo. sAdhu banavAnA bhAvo UbharAyA. savAre tapAsa karatA karatA mA upAzraye AvIne. ghare pAchA AvavA samajAvA lAgI. paNa jenA hRdayamAM vairAgya UbharAI rahyo hoya te have saMsAramAM TakI zake? "mA! te ja kahyuM hatuM ne ke jenA daravAjA ughADA hoya tyAM pahoMcI jA." tArA vacanathI ja ahIM Avyo chuM. have ghare pAcho nahi AvuM." ane chevaTe mAtAe saMmati ApavI paDI. siddha have siddharSi banyA. dharmazAstranuM viziSTa adhyayana karyuM. vidvAna banyA. have temane bauddhamatano abhyAsa karavAnI icchA pedA thaI. te mATe bauddhasAdhunA maThamAM javuM paDe. temanI pAsethI jJAna meLavavuM paDe. guru jJAnI hatA. temane siddharSi mATe bauddhamatano abhyAsa karavo ucita na lAgyo. paNa siddharSie Agraha rAkhyo. gurue kahyuM ke, "jainadharmanA siddhAntono teM viziSTa abhyAsa karyo nathI. tethI bauddhamatanI koI vAta sAMbhaLatA, kadAca tane jainadharma pratye aNagamo thAya ke A sAdhupaNuM choDavAnuM mana thAya to mAro Apelo ocho mane pAcho ApavA Avaje. ATaluM vacana ApIne jA." - sAdhupaNAnA atyaMta rAgI ziSyane A vAta sAMbhaLatA Azcarya thayuM! gurujI Ama kema bole che? zuM huM dIkSA choDavAno vicAra karuM? kadI ya na bane ! chatAM gurujI kahe che, to vacana ApavAmAM kyAM takalIpha che ? vacana ApIne siddharSi bhaNavA pahoMcyA bauddhibhikhu pAse. bauddhabhikhu pAse pahoMcIne siddharSi bauddha granthonA abhyAsamAM lIna thaI gayA. temanI viziSTa buddhi-pratimA joIne bauddha bhikhkhanA manamAM siddharSine potAnA matamAM kheMcavAnI icchA thAya te sahaja che. jaina dharmanA padArthone mArImacaDIne rajU karI bauddhadharma ja sAco che, tevA bhAvo siddharSinA manamAM pedA karavAmAM teo saphaLa thayA. siddharSine Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 157 jaina dharmanA padArthomAM zaMkAo paDavA lAgI. jema jema bauddha dharmano vizeSa abhyAsa karatA gayA, tema tema jaina dharma khoTo ane bauddhadharma sAco lAgavA mAMDyo. are, bauddhabhikhkhuM banavAnuM temane mana thaI gayuM. guruno droha karyo che. gurunI icchA vinA bhaNavA nIkaLyA che. pachI patana thavAnI zakyatA kema pedA na thAya ? zAstrakAra paramarSio kahe che ke gurudroha kadI na karavo. gurudrohanuM pApa eTaluM badhuM bhayaMkara che ke te prAyaH A bhavamAM ja potAnuM phaLa batAvyA vinA rahetuM nathI. pelA kulavAlakamunie guradroha karyo hato to tenuM eka gaNikAthI patana thayA vinA na rahyuM. are ! bhagavAna munisuvratasvAmInA stUpane ukheDI naMkhAvavAmAM te nimitta banyo! haribhadrasUrijInA sagA bhANiyA ziSyo haMsa-paramahaMse potAnA gurunA vacanano droha karyo to teo te ja bhavamAM akALe maraNane zaraNa thayA ! mATe kadI paNa gurubhagavaMtanA vacanano anAdara na karavo. temanA pratye sadA samarpaNabhAva keLavavo. temanI IcchA khAtara potAnI tamAma icchAone gauNa karI devI. potAnI sArI ke sAcI icchAne paNa jo gurunI saMmati na hoya to tyAgI devAmAM kSaNano vilaMba na karavo. hA ! eka vAta dhyAnamAM rAkhavI ke guru paramAtmAnI AjJAne vaphAdAra hovA joIe. gItArtha ane saMvigna hovA joIe. pavitra jIvana jIvanArA joIe. zAstrakAra paramarSio to kahe che ke jo AvA viziSTa guru meLavavA 900 mAilano vihAra karavo paDe to karavo, 12 varSa pharavuM paDe to pharavuM, paNa sAcA guru zodhavA." temanA caraNe jIvana samarpita karavuM. temano paDyo bola jhIlI levo. paNa guru vinA na rahevuM. mAthe guru to rAkhavA. siddharSie guruno droha karyo. bhAva patita thavA lAgyA. gurunI e vAta yAda AvI ke kadAca sAdhupaNuM choDavAnI IcchA thAya to mane rajoharaNAdi (ozo) pAcho ApavA Avaje. ane gurunA te vacanane pUrNa karavA icchA thaI guru pAse javAnI. paNa bauddha bhikhue vacana lIdhuM ke tyAM rahI javAnuM mana thAya to eka vAra mane maLIne pachI javuM. te vAta svIkArI pahoMcyo guru pAse. bauddha grantho bhaNIne temane jainadharmanI vAtomAM ja zaMkAo paDI hatI, tenA gurue sacoTa javAba ApyA. guru pAsethI, sarasa samAdhAna maLatA have teo jaina dharmamAM sthira thayA. paNa vacana pramANe bauddha bhikhkhane maLavA gayA. tyAM bauddha bhikhkhae je navI dalIlo karI tenA AdhAre temane bauddhadharma pharI sAco lAgavA mAMDyo. sAdhuveza parata karavA pAchA pahoMcyA guru pAse. gurue ApelA samAdhAna ane navI dalIlothI pAcho jainadharma sAco lAgavA mAMDyo. pahoMcyA bauddhabhikhkhane te vAta karavA, paNa tyAMnI vAta sAMbhaLIne tyAM rahevAnuM mana thavA lAgyuM. A rIte ra1 vAra Avana-jAvana cAlI. bauddhabhikhu pAse jAya tyAre bauddhadharma sAco lAge ane sAdhupaNuM choDI bauddhabhikhu banavAnuM mana thAya. jyAre guru pAse Ave tyAre jaina dharma ja sAco lAge ane tethI sAdhupaNAmAM sthira thavAnuM mana thAya. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 sUtronA rahasyo ' paNa chellIvAra jyAre bauddhabhikhu pAse gayA tyAre tenI akADhya dalIlothI have tene bauddhadharma ja sarvathA sacoTa ane zreSTha lAgyo. jainadharma pratye ane potAnA guru pratye bhayaMkara anAdarabhAva pedA thayo. atyArasudhI to guru pAse jyAre jatA hatA, tyAre puSkaLa vinaya sAcavatA hatA. haiyAmAM Adara UbharAto hato. paNa A vakhate to sAdhupaNuM choDI devAno nizcaya che. jainadharma pratye jarAya Adara nathI. pachI jaina sAdhu pratye to Adara kyAMthI hoya? aMdara pATa upara gurubhagavaMta birAjelA che ane bahArathI ja siddharSi "marthIeNa vaMdAmi paNa kahyA vinA anAdarapUrvaka kahe che, "A tamAro ogho pAcho." tenA anAdarabharyA zabdo sAMbhaLIne gurune thaI gayuM ke have A kesa mArA hAthamAM nathI. jyAM sudhI ApaNI pratyeno saddabhAva sAmenI vyaktimAM hoya tyAM sudhI ApaNe sAmenI vyaktimAM game teTalo pheraphAra karI zakIe chIe. tene yogya mArgadarzana ApIne sudhArI zakIe chIe. paNa jyAre sAmAnA hRdayamAM ApaNI pratyeno sadbhAva khatma thaI jAya tyAre bAjI ApaNA hAthamAM rahetI nathI. tevA vakhate tenA hita mATe paNa je kahevAya che tene UMdhuM paDatuM hoya che. tenAmAM ApaNA pratye vizeSa asadbhAva pedA karanAra bane che. mATe ja mAtA-pitAe potAnA putrone te rIte ja preraNA-hitazikSA ke salAha ApavI joIe ke jethI tenA hRdayamAM rahelo mAtA-pitA pratyeno sabhAva khatma na thAya. jo sadbhAva khatma thaI rahyo che, tevuM lAge to Takora karavAnuM baMdha karI daIne, pharI sadbhAva pedA karavAnuM kAma zarU karI devuM joIe. paNa bhUlecUke ya sabhAva khatma na thaI jAya tenI kALajI levI joIe. jo sadbhAva khatma thaI gayo to have tene sudhArI zakavAnI te mA-bApamAM koI zakyatA nathI. have to tevA mA-bApe tevA dIkarAne kAMIpaNa kahevAnuM paNa baMdha karI devuM joIe. ane kesa kALane soMpI devo joIe. tenA jIvanamAM parivartana Ave te mATe bahAranA badhA upAyone choDI daIne, paramAtmAne prArthanA karavI joIe. kALa pAkaze tyAre oTomeTIka sAruM thaze. siddharSinA hRdayamAM potAnA pratyeno sadUbhAva have Ubho rahyo nathI, te jANatA gurane have temanI sAthe carcA karavAno koI phAyado na dekhAyo. - ogho pAcho ApavA aMdara AvelA siddharSine thoDI vAra besavAnuM kahI, pote oNDila javAnA bahAne anya ziSyane sAthe laIne bahAra nIkaLI gayA. paNa te vakhate pU. haribhadrasUrIzvarajI mahArAja racita lalitavistarA grantha tyAM pATa upara mUkI dIdho. jJAnIne jJAna pratye prema hoya ja. guranI gerahAjarImAM samaya zI rIte pasAra karavo ? te savAla hato, tyAM A lalitavistarA grantha tarapha najara gaI. hAthamAM granthane laIne tenA pAnA eka pachI eka UthalAvavA mAMDyA. vAMcavAmAM khUba rasa paDyo. kAraNa ke potAno managamato te viSaya hato. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 159 A granthamAM caityavaMdanAnA namuththAM vagere sUtro upara vivecana hatuM. jemAM namuthuNaM sUtramAM ApelA paramAtmAnA vizeSaNo dvArA anya matonuM tArkika khaMDana paNa karavAmAM AvyuM hatuM. je pAnA temanA vAMcavAmAM AvyA temAM temanI mUMjhavaNonA ukela hatA. jaina dharmanI sarvoparitAnI siddhi hatI. bauddhamatanI adhurAzanI jhalaka hatI. jema jema AgaLane AgaLa rasapUrvaka vAMcatA gayA tema tema temanA hRdayamAM jainadharma pratye zraddhA pedA thatI gaI. vizeSa vRddhi pAmavA lAgI. viziSTa buddhi ane pratibhAnA teo svAmI hatA. vaLI 21-21 vAra bane taraphathI dalIlo sAMbhaLIne have baMnenA mato temanA manamAM spaSTa hatA. chatAM sAcuM samajavAmAM je muzkelI naDatI hatI, te Aje A granthanA vAMcane dUra thaI. kalpanA karIe ke haribhadrasUrijIe A granthamAM kevI kevI adbhuta vAto jaNAvI haze ke jeNe atyaMta virodhI banelA A siddharSine Aje bakarI meM banAvI dIdho hato ! mananI zaMkAo sarvathA TaLI jatA, te have kaTTara jainadharmI banI gayo. bauddhonI cAlAkI tenA dhyAnamAM AvI gaI. koIpaNa saMyogamAM bauddhamata have pachI na svIkAravAnA nizcaya sAthe teNe manomana jainamata svIkArI lIdho. pILIyAne sarvatra pILuM dekhAya. paNa jo pILIyo dUra thaI jAya to tene kahevuM na paDe ke A vastu sapheda che ! svAbhAvika rIte ja te sapheda cIja tene sapheda dekhAvA lAge. pUrvagraho hoya tyAM sudhI ja bIjI sAcI vyakti paNa khoTI lAgavA mAMDe. jyAM pUrvagraho TaLI jAya ke tarata ja sAcI vastu sAcI lAgavA mAMDe. kAMI tene sAcI siddha karavAnI jarUra na paDe. mATe jo AtmakalyANa mATe kAMI karavAnI jarUra hoya to sauprathama pUrvagraha dUra karavAnI jarUra che. jo ke AkAzamAM upagraho choDavA sahelA che, paNa baMdhAI gayelA pUrvagraho choDavA khUba muzkela che. tethI koI divasa koInA mATe azubha (negeTIva) pUrvagraho bAMdhavA ja nahi. jainadharma khoTo che, tevo siddharSinA manamAM pedA thayelo pUrvagraha lalitavistarA grantha vAMcatA TaLI gayo. pUrvagraha rUpa pILIyo dUra thatAM svaccha darzana temane thayuM. jainadharma ane jaina dharmanA sAdhuo-zAstro vagere pratye vizeSa bahumAnabhAva pedA thayo. potAnI napAvaTa pratye tathA guru tarapha thoDI vAra pahelA karelA behUdA vartana badala bhArobhAra dhikkAra pedA thayo. gurubhagavaMta pAse tenI kSamA mAMgavAnI talapa pedA thaI. rAha jue che guru bhagavaMtanA pAchA pharavAnI. guru bhagavaMtane dUrathI AvatA nihALI Ubho thaI sAme gayo. hRdayamAM UchaLI rahyo che bahumAnabhAva. be hAtha joDI jorathI 'martheNa vaMdAmi' kahIne AvakAre che. ekAeka badalAI gayelA vartane temanA hRdayamAM pedA thayelA bhArobhAra bahumAnanI jANa gurUdevane karI dIdhI. A badho prabhAva pelA lalitavistarA graMthano che te samajatA gurudevane vAra na lAgI. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 sUtronA rahasyo siddharSie gurudevanA caraNomAM dhrusake dhrusake raDIne potAnA aparAdhanI kSamA mAMgI. gurudevanA bharapUra vAtsalye kAyama mATe temane jaina zAsanamAM sthira karI dIdhA. viziSTa buddhipratibhAnA svAmI temaNe jainadharmanA zAstraono vizeSa UMDANathI abhyAsa karI, bALajIvonI upara upakAra karanArA 'upamiti bhava prapaMcA kathA' nAmanA graMthanI racanA karI. jemAM saMsAranA bihAmaNA svarUpanuM kathAnA mAdhyamathI suMdara varNana karavAmAM AvyuM che. pAMca Indriyo, kaSAyo ane avratone paNa mAnavanA pAtromAM rajU karIne temaNe kamAla karI che. A graMtha pratyeka vyaktie manana-pUrvaka vAMcavA jevo che. have to tenuM gujarAtI bhASAmAM taiyAra thayeluM bhASAntara paNa maLe che. manana-ciMtanapUrvaka A graMtha vAMcanAranA jIvanamAMthI krodhAdi doSo pAtaLA paDyA vinA na rahe. vairAgya pedA thayA vinA prAyaH na rahe. Avo adbhuta graMtha ApaNane siddharSi tyAre ja ApI zakyA ke jyAre A namuthuNaM sUtra uparanI lalitavistarA TIkAe temane sAdhujIvanamAM sthira karyAM. A lalitavistarA grantha upara gujarAtI bhASAmAM vivaraNa pUjyapAda vardhamAna taponidhi gacchAdhipati bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjAe karela che, je 'paramateja' nAme divyadarzana kAryAlaye pragaTa karela che. tenuM vAMcana karavAthI jaina zAsana pratye vizeSa ahobhAva ane paramAtmabhaktimAM vRddhi thayA vinA nahi rahe. A namukSuNaM sUtramAM nava saMpadA che. eTale ke judA judA padonA nava jhUmakhA che. je dareka jhUmakhAne bolyA pachI sheja aTakIne pachI navuM jhUmakhuM bolavAnuM che. A sUtrano 'namo jiNANuM jiabhayArNa' sudhIno mULa pATha kalpasUtra, aupAtika sUtra, rAjyaprakSIya sUtra vagere AgamomAM Ave che. paraMtu 'je a aIA siddhA' vagere pATha bhale AgamamAM nathI, chatAM pUrvazrutadhare tenI racanA karelI hovAthI te pAThane te sthAne pUrvanA mahApuruSoe svIkArela che. te pAThathI bhUtakALa, vartamAnakALa ane bhaviSyakALanA jinone vaMdanA karAya che. *(1) zAstrIya nAma H zakrastava athavA praNipAta - daNDaka sUtra. * (2) loka prasiddha nAma : namRtyu NaM sUtra. # (3) viSaya : paramAtmA tIrthaMkara devanI temanA guNo dvArA stavanA. * (4) sUtrano sArAMza : samagra jagata upara jemano asIma u5kA2 vAI gayo che te tAraka tIrthaMkara devonI stavanA dvArA kRtajJatAguNano vikAsa karavo joIe. AvA upakArIone vAraMvAra vaMdanA karavI joIe. - (5) sutra H strotavya - saMpadA (1) namratyu sa arihaMtAAM, bhagavaMtANa, hetu - saMpadA (2) 1. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 T sUtronA rahasyo zI AIgarA, vinaya, . sayaMsaMbudvAra ... 9 - - cheItara nuM sAdha (3) che yuriyutamA pusi-sIhANa - purisa - vara pariyANa A parisa - vara - saMkahImAM A che. ... " * * che loguzmANa loga-nAhANa, loga - hiza , loga -Ivana loga-vajaagarANa ne sahe. saMpA(pa) nA nAma ane ' abhaya - da, cabu dayA no mi - dvArA jarA dayAla ha - rokI che. saviloNo mApadA (6) [ pa daka yuma - desAI dhamma - vAyara, vAlma sArI dharmo vara Aurata tathA svarUpa saMpadya () sa 2 apaDihA vada - nA desaNa dharA, vika chelA tijamaladANIdha(4) tivANI tAravAra ke che mudiNa moagA karI mokSa - saMpadA (9) savanUrNa salUdarisINa te siva mayala-bharUca-maNata - maphabayato maLyA bAha-mapuNarAvitti, siddhigaI - nAma-dherya . jI namo zikSa, jia-bhayANa. je a AIA sitA je A bhavisati lAgavAle saMpAI a vaTTamANasa satye tiviheNa vadami. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 sUtronA rahasyo | * ( ) uccArazuddhi aMge sucanA : (1) A sUtranI nava saMpadAone barobara dhyAnamAM levI joIe, jethI sUtra atyanta suMdara rIte bolI zakAya. dareka saMpadA pUrI thAya eTale thoDuMka aTakIne pachI ja bIjI saMpadA bolavI joIe. tenI vacamAM kyAMya vadhu aTakavuM na joIe. saMpadA pUrI thAya tyAre ja kaMIka vadhu aTakavuM joIe. (2) keTalAka zabdo ke vAkyo azuddha na bolAI jAya te mATe nIcenuM zuddhipatraka dhyAnamAM rAkhavuM. azuddha sayasabuddhANaM sAMsaMbuddhANa jillAmAM jiNANuM purisihANe purisasihANuM tAriyANa tArayANuM lAgiyANuM logahiyAruM sabyunUrNa savanUrNa magadayANa magapha mapuNarAviti mapuNarAvitti dhamudayANuM dhammadayANuM je aIA je abaIA dhadezIyANa dhammadesayANa je bhavistRti je a bhavisaMti apaDiyA varanANu appaDihaya varanANa | saMpaTa vaTamANa saMpaIa vaTTamANA desaNuM dharANa daMsaNa dharAyuM | * ( 3 zabdArtha : namuthuH namaskAra thAo pa agarANuM: sUrya samAna prakAza karanArane. arihaMtANaMH arihaMtane abhaya : nirbhayatA bhagavaMtA: bhagavaMtane dayA: ApanArane AIgarANuM: zarUAta karanArane. cabu cakSu- AMkha tisthayarANaH tIrthakarane mokSamArga sayaMsaMbuddhANaH jAte bodha pAmanArane saraNa: zaraNuM parisurAmAH puruSomAM uttamane bohiH samyagdarzana purisaH puruSomAM desayANaH + dezanA ApanArane sIhANuM: siMha samAnane nAyagANaH nAyakane varaH sarahaNaH sArathine paMDarIyANuM: puMDarika kamaLa samAnane 1 cArita cakravaThThIrNa caturaMga cakravartana gaMdha hatnIpsa: gaMdha hAthIne. appaDihayaH koIthI haNAya nahi tevuM logumANa: lokamAM uttamane dharA: dhAraNa karanArane nAhAruM: nAthane , viyachaumANe: karmasthapaNAne dUra karanArAne hiyANuM: hitakArIne jiNAd: jItelAne paIvANaH dIpaka samAnane 1 jAvayANuM: jItADanArAne ma : Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 jeo sUtronA rahasyo tijJA : tarelAne , siddhi gaI: mokSa tArayANuM : tAranArane nAmayaH nAmanA buddhANaM : bodha pAmelAne ThANa : sthAnane bahayA: bodha pamADanArane saMpattANaH pAmelAne muttANuM: mukta thayelAne moagANuM: mukta karanArane namoH namaskAra thAo savvarNaH sarvajJane jirANuM: jinezvarone savadarisIH sarvadarzana jiabhayANa: bhayo ne jitanArane siva: kalyANakArI mayala: acala. aIA: bhUtakALamAM marasa : rogarahita bhavirasaMti thaze marNata: atta hAgae: bhaviSyakALamAM avaya javAbAha: pIDA vinAnA saMpaI: vartamAnakALamAM mapuNarAviti: jyAMthI pharI janma levAno nathI tevA ( 8 ) suvArtha : arihaMta bhagavaMtone namaskAra thAo. dharmanI zarUAta karanArAne, tIrthane pravartAvanArAne, jAte bodha pAmanArAne (namaskAra thAo) (paropakArAdi guNo vaDe) puruSo uttamane AMtara zatruone haNavA mATenA zauryAdi guNo vaDe) puruSomAM siMha samAnane (saMsAra rUpI kAdava vagerethI nahi lepAyelA jIvanavALA hovAthI puruSomAM uttama kamaLa samAnane (svacakra-paracakra vagere sAta prakAranI Iti-Apattione dUra karavAmAM) puruSomAM zreSTha gaMdhahasti samAnane (namaskAra thAo.) (bhavyajIvo rUpI) lokamAM uttamane, bhavya lokonA (egakSema karatA hovAthI) nAthane, bhavya lokanuM (samyaktarUpaNA karavA dvArA) hita karanArAne, bhavya lokonA (mithyAtva rUpI aMdhakArane dUra karavAmAM), dIpaka samAnane, bhavya lokone (sUkSma saMdehone paNa dUra karavA dvArA) prakAza karanArAne (namaskAra thAo.) (saMsAranA bhayathI) abhayane ApanArAne,(zraddhA rUpI) AMkhonuM dAna karanArAne, (mokSa) mArgane ApanArAne, (rAga-dveSathI hArI gayelA jIvone) zaraNa ApanArAne, (mokSavRkSanA mULarUpa) bodhibIjanA lAbha ApanArAne (namaskAra thAo) (zrutadharma ane cAritradharma rUpa be prakAranA) dharmane ApanArAne, (35 guNayukta vANI vaDe dharmanI dezanA ApanArAne, dharmanA nAyakane, dharma rUpI rathane calAvavAmAM (niSNAta) sArathine, cAra gatino aMta lAvanArA dharma rUpa zreSTha cakrane dhAraNa karanArA dharma cakravartIne namaskAra thAo. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 sUtronA rahasyo koIthI paNa haNAya nahi tevA zreSTha kevaLajJAna ane kevaLadarzanane dhAraNa karanArAne tathA chadmasthapaNAthI (ghAtI karmathI) rahitane (namaskAra thAo.) - svayaM rAga-dveSane jItelA hovAthI jinane, bIjAone rAga-dveSa upara jaya pamADanArane (jina banAvanArane), svaye (saMsAra samudrathI) tarelAne, bIjAone (saMsAra samudrathI) tAranArane, svayaM bodha pAmelAne, bIjAone bodha pamADanArane, svayaM (karmathI) muktane, bIjAone (karmathI) mukta banAvanArane namaskAra thAo). savajJane, sarvadarzIne, kalyANakArI, sthira, rogarahita, anA, akSaya, pIDA vinAnA, jyAMthI pharI saMsAramAM janma levA AvavAnuM nathI tevA siddhigati (mokSa) nAmanA sthAnane pAmelAne, jinezvarone, sarva bhayone jItI lenArane namaskAra thAo) (RSabhadeva vagere) jeo bhUtakALamAM siddha thayA che. . (zreNika vagere) jeo bhaviSyakALamAM siddha thayA che. tathA (sImaMdharasvAmI vagere) jeo vartamAnakALamAM (tIrthaMkarapaNe) vidyamAna che, te badhAne huM mana-vacana-kAyAthI (titrividha) vaMdanA karuM chuM. (9vavapana : namuthuNaM namaskAra thAo. A pada arihaMta bhagavAnanA pratyeka vizeSaNa sAthe joDavAnuM che. tethI arihaMtane namaskAra thAo, bhagavAnane namaskAra thAo. e rIte dareka padono artha thaze. A dareka pada bolatA mastaka jhUkavuM joIe. judI judI vizeSatAvALA paramAtmAne namaskAra karatI vakhate, te vizeSatAne najaramAM lAvavAthI hRdayamAM ahobhAva UchaLyA vinA nahi rahe. ApaNane jainakuLamAM janma thavAnA kAraNe maLelA adbhuta bhagavAnanI vizeSatAono anubhavathI sAkSAtkAra thavA lAgaze. dareka vakhate namavAthI vaMdanAmAM jIvaMtatA Avaze. anaMtA pApakarmonI nikaMdanA thaze. jIvaMtatA vinAnI vaMdanA. zI rIte karmonI nikaMdanA karI zake? arihaMtANaM : ari = rAga-dveSa vagere AMtara zatruo. tene haNanArA. athavA aruhaMtANuM = pharIthI saMsAramAM nahi UganArAne, arihaM = yogya jIvonA tANuM = rakSaNahArane. athavA arihaMtANuM = aSTa pratihArya yukta tIrthakara lakSmIne bhogavavAne yogyane namaskAra ghAo. anya deva-devIonA jIvanacaritro kyAMka rAgathI UbharAyelA to kyAMka dveSathI lIMpAyelA jyAre dekhAya che, tyAre rAga-dveSano saMpUrNa nAza karanArA paramAtmAne namaskAra karatA hRdaya savizeSa romAMcita thAya te sahaja che. bhagavaMtANe : bhAga samRddhi. tenAvALA paramAtmA che, kevaLajJAna-kevaLadarzanaanaMtazakti vagere AMtarasamRddhi sAthe samavasaraNa-aSTaprAptihArya vagere bAlA samRddhithI paNa paramAtmA yukta che. temanI A samRddhinI sAme mAnava-deva vagerenI bhegI karelI samRddhi paNa tuccha che. AvI viziSTa samRddhivALAne namaskAra karavAno che. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo 165 AIgaNe jaina dharma to anAdi che. tenI zarUAta kyAreya koIe ya karI nathI. parantu te te kALe jinazAsanane tIrthakare prakAzita kare che. te rIte te te kALamAM te te jIvone viSe dharmanI Adi thAya che. tevI dharmanI Adi karanArA arihaMta bhagavaMta che. kAraNa ke sau prathama kevaLajJAna te kALamAM teo pAme che. tisthayarANa tIrtha - caturvidha saMgha. athavA prathama gaNadhara. paramAtmAnI gerahAjarImAM paNa vizvanA jIvo A tIrthanA baLe saMsAra samudrathI taravA samartha banI zake che. AvA pavitratama tIrthanI sthApanA karanAra arihaMta bhagavaMta che. tIrthane sthApatA hovAthI teo tIrthakara kahevAya che. pUrvanA trIjA bhavamAM viziSTa prakAranuM karma - tIrthakara nAmakarma nikAcita karela hoya teo ja tIrthakara banI zake che. prabhu mahAvIradevanA AtmAe naMdana rAjarSi tarIkenA rapamA (pUrvanA trIjA) bhavamAM mAsakSamaNanA pAraNe mAsakSamaNa karIne vIsasthAnakanI ArAdhanAthI A tIrthakara nAmakarma nikAcita bAMdhyuM hatuM. sayaMsaMbuddhANaM : tIrthaMkara paramAtmAo janmathI ja matijJAna-zrutajJAna ane avadhijJAna, e traNa jJAnanA svAmI hoya che. tyAra pachI paNa temaNe laukika jJAna meLavavAnI jarUra hotI nathI. potAnI jAte ja teo jJAnI hoya che. prabhuvIranA mAtA-pitAe mohane vaza thaI, nizALamAM bhaNavA bALa vardhamAnane mUkyA to tarata dharma mahAsattAe IndramahArAjanuM siMhAsana kaMpAyamAna karyuM. dharmasattAthI tIrthakaranI thatI AzAtanA sahana thatI nathI. indra mahArAja brAhmaNanuM rUpa laIne AvI gayA vardhamAnakumArane paMDitajInA Asane besADI dIdhA ane paMDitajIne je zaMkAo hatI, jenA javAba teo haju sudhI meLavI zakyA nahotA te zaMkAo Indra prabhune bALa vadhamAnane pUchavA lAgyA ane bALa vardhamAne te zaMkAonA evA sacoTa samAdhAna ApyA ke pelA paMDitajI to A sAMbhaLIne AbhA banI gayA! "kamAla ! ATalA nAnA bALakane, mane na AvaDatA javAbo AvaDe che ! ATaluM badhuM jJAna hovA chatAM ya A vardhamAnakumAranI gaMbhIratA to juo ! eka zabda paNa pUchaDyA vinA bolyA nathI. mAtApitA bhaNavA mUkavA Ave che, to kahetA nathI ke mane to badhuM AvaDe che ! keTalA nirabhimAnI ! dhanya che bALa vardhamAnane ! temanA darzane Aje huM pAvana thaI gayo! paramAtmAnA AtmAne vairAgya pamADavA koIe upadeza ApavAnI paNa jarUrI nathI. temane sahaja vairAgya hoya che ane dIkSA lIdhA pachI paNa potAnI jAte ja kevaLajJAna pAme che. prabhunA sAdhanAkALanI zarUAtamAM Indra prabhu mahAvIrane vinaMtI karela ke, 'he prabho ! mArA avadhijJAnamAM huM joI rahyo chuM ke ApanI upara ghaNA upasargo AvavAnA che. tethI ApazrIne vinaMtI karuM chuM ke mane ApanI sevAmAM rahevA do. tyAre prabhu mahAvIre kahyuM hatuM ke, "evuM kyAreya banyuM nathI, banavAnuM nathI ke tIrthakaro koInI sahAyathI kevaLajJAna pAme." arthAt tIrthakaro potAnI jAte ja kevaLajJAna Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo pAmatA hoya che. AvA svayaMsaMbuddha (jAte ja bodha pAmelA) bhagavAnane namaskAra thAo. purisa vara puMDariyA : kamaLa, kAdava ane pANImAM Uge che, temAM ja moTuM thAya che. chatAM tenAthI saMpUrNa nirlepa rahe che. pANI ke kAdavathI te jarAya levAtuM nathI tema paramAtmA paNa saMsAranA bhogasukho rUpI kAdavathI pedA thavA chatAMya saMsAranA bhogasukhonI vacce jIvana pasAra karatAM hovA chatAM ya svayaM bhogasukhothI jarAya kharaDAtA nathI. pAtA nathI. mATe bhagavata puruSomAM zreSTha puMDarikakamaLa samAna che. purisa vAra gaMdhahINa: gaMdhahasti eTale mada jharato hasti, jenA madamAMthI evI viziSTa gaMdha nIkaLatI hoya ke jenA kAraNe anya hAthIo tenAthI sahaja rIte dUra rahe. te ja rIte paramAtmA vicaratA hoya tyAM cArebAju 125 yojanamAM mArI-marakI Iti upadrava vagere AvI na zake. AvyA hoya te dUra thayA vinA na rahe mATe paramAtmA gaMdhahasti samAna che. abhayadayANuM vagere H eka vAra eka kAphalo jaI rahyo hato. jaMgalamAMthI jyAre te pasAra thato hato, tyAre eka mahAdhADapADue lUMTa calAvI. badhA loko Amatema nAsabhAga karavA lAgyA. eka mANasa paNa potAno jAna bacAvavA doDI rahyo hato. tenI pAchaLa pelo krUra-khUMkhAra dhADapADu paDyo hato. bilADInI jhApaTamAM Avelo uMdara keTaluM TakI zake ? dhADapADue pelA mANasane pakaDI lIdho. DhoramAra mAravAnuM zarU karyuM. pelo mANasa to bhayathI tharathara dhrUjI rahyo che. tenI pAse rahelI milakata vagere lUMTI laIne, te dhADapADue te mANasanI AMkhe pATA bAMdhI dIdhA. pachI te mANasane jaMgalanI aMdaranA bhAgamAM ADoavaLo laI jaI, eka jhADa sAthe bAMdhI dIdho! - bhUkhyo-tarasyo te mANasa sahAya vinAno, bhayathI tharathara dhrujato jhADa sAthe baMdhAI gayo che. ko'kanI sahAyanI AvazyakatA che. paNa A to che jaMgala ! ahIM to je maLe te cora, DAku ke bahAravaTiyo ja hoya ne ! ahIM vaLI sArI sahAya ApanAra koNa maLe ? satata bhayagrasta banIne samaya pasAra kare che. bhayanA mAryA tenA moDhAmAMthI "bacAvo.. bacAvo." cIsa nIkaLI rahI che. te cIsa sAMbhaLIne eka sajjana tyAM AvI pahoMce che. "bhAI ! jarAya ciMtA na karIza. huM AvI gayo chuM, have tAre jarAya gabharAvAnI jarUra nathI." sahAnubhUtibharyA A zabdo sAMbhaLatAM ja tene TADhaka thaI. hAya ! koI madada AvyuM. have vAMdho nahi. te have nirbhaya banyo. pelA sajjane dhaDAdhaDa doraDAM kApIne tene jhADathI mukta karyo. pachI dhIme dhIme tenI AMkhe bAMdhela pATA choDI dIdhA. AMkho khUlatA tene jANe ke navI daSTi maLI. te khuzakhuzAla thaI gayo. tene samajAI gayuM ke, sahAye Avela mANasa kharekhara sajjana che. tenAthI nice mAruM hita thavAnuM che. AMkha khUlyA pachI AbhAra mAnIne cAre bAju jue che to kyAMya koI rasto ka Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo koI keDI dekhAtI nathI. have mUMjhavaNa che ke javuM kyAM ? tyAM pelA sajjana kahe che, "mUMjhAvAnI jarUra nathI. lAvo ! huM tamane nagarano mukhya mArga batADI dauM.' nagaramAM javAnI icchA to ghaNI che. paNa be takalIpha haju UbhI che : (1) eka to kakaDIne bhUkha lAgI che. bhUkhyo mANasa cAlI zI rIte zake ? ane (2) kadAca nagaranA mArgamAM vacce pharI ko'ka luMTArA maLI jAya to zuM karavuM ? AvanAra vyakti sajjana-ziromaNi hatA. kahe che, jarA ya mUMjhAvAnI jarUra nathI. lo, A rahyuM bhojana, peTa bharIne jamI lo. ane pachI cAlavA mAMDo nagara tarapha. nA, ciMtA karavAnI jarUra nathI. huM paNa tamArI sAthe nagara sudhI AvIza. mArA zaraNe rahezo to koI tamane takalIpha nahi ApI zake. pelo mANasa to kRtajJatAbharI najare AvanAra sajjana sAme joI rahyo. bhojana karIne, te sajjanane pUrNa samarpita thavA dvArA tenuM zaraNuM svIkArI icchita sthAne pahoMcyo. vANI dvArA vAraMvAra te sajjanano AbhAra mAnI rahyo. basa ! ApaNane maLelA traNa lokanA nAtha devAdhideva paramAtmA AnAthI ya vizeSa sajajana ziromaNi che. saMsArarUpI jaMgalamAM pasAra thatA ApaNI pAchaLa moharAja nAmano dhADapADu paDyo che. teNe ApaNA gUNone lUMTI lIdhA che. AMkhe mithyAtvane pATo bAMdhIne aMdhApo lAvI dIdho che. cAritramArgathI karoDo yojana dUra karI dIdhA che. ApaNe bhayabhIta banI gayA chIe. saMsAramAM DUbIne durgatimAM javAnuM poSAtuM na hovAthI jyAre "bacAvo, bacAvo bUmo pADIe chIe tyAre paramAtmA AvIne kahe che. "nirbhaya thaI jA. koI bhaya rAkhIza nahi. huM tArI mA chuM." ane abhayane ApanArA bhagavAna maLatAM ja bhakta hRdayane eTaluM badhuM sAttvana maLe che, jeTaluM mAne joIne bALakane maLe che. nAnakaDuM bALaka AMgaNAmAM ramI rahyuM hatuM. tyAM dUrathI ghughariyo bAvo Avato dekhAyo. bAvAne joIne bAbo gabharAI gayo. doDato doDato rasoDAmAM jaIne rasoI karatI mAne vaLagI paDyo. bhayathI zarIra tharathara dhrUjatuM hatuM. bolavAnI hAma nahotI. gabharATano pAra nahoto. tyAM to pelo bAvo tenA ja gharanI bahAra AvIne kahe che, "maiyA ! bhikSA dehi ! ane A zabdo sAMbhaLatA pelI mAtAe ATo bharelI vATakI teDelA bAbalAnA hAthamAM pakaDAvI, daravAje pahoMcI. bAvAne joIne thoDI vAra pahelAM je bAbalo gabharAyo hato, te ja bAbalAne kahe che, "beTA ! bAvAjIne ATo Apa ! ane Azcarya ! kharekhara ! pelA bAbalAe jarA paNa gabharAyA vinA bAvAjIne vATakI loTa ApI dIdho. thoDI vAra pahelAM bAvAjIne joIne gabharATamAM tharathara dhrUjato Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 sUtronA rahasyo bALaka have mastIthI te ja bAvAjIne potAnA hAthe loTa ApI zake che ! tenuM kAraNa? tenuM kAraNa e che ke, tene khabara che ke mArI mAnI pAse huM chuM. ane jyAM sudhI mane mArI mAnuM zaraNa che, tyAM sudhI A bAvo mAruM kAMI paNa bagADI zake tema nathI ! mAe bALakane jevuM abhaya ApyuM tevuM abhayanuM dAna paramAtmA ApaNane Ape che. ane jyAM paramAtmA AvIne UbhA rahe tyAM pelo bhaya paNa zI rIte Ubho rahI zake ? paramAtmA abhayadAna karIne aTakI jatA nathI. paNa pelA mohanIya guMDAe mithyAtvano pATo bAMdhIne je aMdhApo lAvyo che, tene paNa dUra kare che. samyagdarzana ApIne navI dRSTi khole che. tethI teo cakSunuM dAna karanArA kahevAya che. mAtra samyaggadarzanarUpI AMkho ja nathI ApatA, sAthe sAthe, cAritradharma rUpI mokSamArga batAve che. he Atman ! cAlyo Ava saDasaDATa A raste mokSanagaramAM tane pahoMcADI daIza. prabhu kahe che ke rastAmAM pelA moha.. coraTAthI gabharAvAnI jarUra nathI. mArI AjJAnA pAlana karavA rUpa mArI hAjarI satata tArI sAthe che. te mAruM zaraNuM mAMgyuM, to meM tane ApyuM che. mArA zaraNe rahenArAe have koIno ya Dara rAkhavAnI jarUra nathI. ane A cAritryamArge cAlatA pahelAM tArI bhUkhane dUra karavA le A samyagdarzanarUpa bhojana karI le. A bhojana vAparyA vinA cAritranA mArge kadama paNa bharI zakavAnI tArAmAM tAkAta nathI. kevA mahAkaruNAsAgara che A paramAtmA ! jeo abhaya - AMkha - mArca - bodhi ane zaraNanA dAtA che. niSkAraNa ApaNI upara akhUTa vAtsalya varasAvI rahyA che satata ApaNI kALajI laI rahyA che. jANe ke eka mAtra ApaNane tArI devAnI pravRttimAM masta che. paNa ApaNe jo A paramAtmAnI AvI bhavya karuNAne na sparzI zakIe to ApaNA jevo abhAgI bIjo koI nahi. 'dhamma sArahIzuM : paramAtmA ApaNA dharmarathanA sArathi che. ApaNe dharmamArge AgaLa vadhatA vadhatA kyAreka anAdikALanA azubhasaMskArane vaza thaI khoTA mArge cAlavA mAMDIe to paramatmA ApaNA jIvanarathane sAcA mArge pAchA lAvanArA sArathi che. pelA meghakumArane dIkSA lIdhA pachI sAdhuonI caraNarajanA kAraNe pratikULatA maLatA dIkSA choDI devAnA vicAra AvyA, tyAre unmArge jatA tenA jIvanarathane paramAtmA mahAvIradeva sAcA mArge kyAM nahotA lAvyA ? prabhuvIra meghanA jIvanarathanA sArathi banyA hatA, - ApaNo jIvanaratha paNa pApanA mArge kadama na bhare te mATe prabhune vinaMtI karIe ke he prabho, Apa meghakumAranI jema amArA paNa dharmarathanA sArathi bano ane amArA jIvanane sadA pavitra rAkhavAmAM sahAya karaze. khoTA vicAro-uccAro ke vartana karatA amane sadgaddhi ApIne sAcA rAhe laI jAo. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtronA rahasyo jAvayANuM - tArayANuM - bohayANuM - moagANuM : paramAtmAnI adbhuta vizeSatAo A padomAM jaNAvI che A duniyAnI vyaktio sAmAnyataH potAnI jAtane mahAna banAvavAnA aneka prayatno karatI hoya che paNa pote jevA mahAna banyA, tevA mahAna bIjAone banAvavA icchatI nathI. - 169 koI zeTha potAnA nokarane potAnA jevo zeTha banAvavAne icchato nathI. jyAre ApaNane maLelA paramAtmAnuM svarUpa ja acittva che. teo mahAkaruNAsAgara che ane tethI rAga-dveSane jItIne teo mAtra jina ja banyA nathI, ApaNane paNa rAga-dveSa upara vijaya prApta karAvIne jina banAvanArA che. mAtra pote ja saMsArasamudrane taranArA nathI, ApaNane paNa saMsArasamudranA pArane pamADanArA che. kevaLajJAna pAmIne mAtra pote ja buddha thayA che, ema nahi ApaNA jevAne paNa kevaLajJAna pamADIne buddha banAvanArA che. tathA karmothI jAte to mukta banyA che, ApaNane paNa sarva karmothI mukta banAvanArA che. svayaM jina-tIrNa-buddha ke mukta banavAnI tAkAta to bIjA paNa AtmAomAM hoI zake paNa anya jIvone jina-tIrNa-buddha ke mukta banAvavAnI tAkAta to mAtra bhagavaMtamAM ja che. tethI tIrthaMkara bhagavaMtone ja jinezvara (jinonA paNa svAmI) kahevAya che. gautamasvAmI vagere jina banyA che, paNa jinezvara banavAnI tAkAta to mahAvIrasvAmI vageremAM ja hatI. badhAne ugAravAnI bhAvanAthI A jinezvara bhagavaMtoe kevI tAraka zakti meLavI che ke jenAthI teo zAsana sthApIne anekone jina-tIrNa-buddha ane mukta banAvavAnuM kArya kare che. AvA tAraka devAdhideva paramAtmAnI A viziSTa tAkAtano khyAla ApaNane Avaze tyAre temanI karuNAnI parAkASThA tarapha haiyuM bhAvothI jhUkI gayA vinA raheze nahi. anaMtazaH vaMdanA ho teonA caraNe. siva-mayala-marua-maNaMta-makSaya-mAbAha-mapurNarAvitti siddhigaI nAmadheyaM ThANuM. A zabdomAM mokSanuM svarUpa jaNAvavAmAM AvyuM che. mokSanuM nAma che : siddhigati, te sarva upadravothI rahita kalyANakArI sthAna che. te nizvala sthAna che. tyAM rogAdi pIDA kadI hotI nathI. anaMtakALa sudhI TakanAruM che. akSaya che. koI paNa jAtanI vyAbAdhA tyAM nathI. eTaluM ja nahi, A mokSamAM pahoMcyA pachI kadIya saMsAramAM pharI janma levAno hoto nathI. sadAzAzvatakALa mATe tyAM ja AnaMdamAM masta rahevAnuM hoya che. jo mokSamAM jaIne paNa pAcho janma levAno hoya, mAtAnA peTamAM nava mahinA UMdhA mastake laTakavAnuM hoya, ekaDo pharIthI ghUMTavAno hoya, navAM navAM du:khomAM sabaDavAnuM hoya, ghaDapaNa ane motane anicchAe paNa svIkAravAnAM hoya ane aneka Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 sUtronA rahasyo janmo levA rUpe pharI saMsAramAM rakhaDapaTTI karavAnI hoya to tevA mokSano zuM artha? tevo mokSa meLavIne phAyado zo ? zA mATe tevA mokSane meLavavA badhAM kaSTo sahevAnAM ? mokSamAM jatAMnI sAthe ja badhA duHkho nAza pAmI jatAM hovAthI, saMsAranI rakhaDapaTTI TaLI jatI hovAthI, AtmAnA zuddha svarUpanuM pragaTIkaraNa thatuM hovAthI zAzvatakALa sudhI AnaMdamaya avasthA prApta thatI hovAthI mokSamAM javAnuM che. mokSamAM gayA pachI janma levAno nathI. dharatI upara AvavAnuM nathI. mokSanuM AvuM viziSTa svarUpa jaina dharma sivAya kyAMya batADela nathI. jaina dharmanI A eka jabarI viziSTatA che. cAlo ApaNe sau paNa uparokta svarUpavALA mokSane prApta karavAno prayatna karIe, te mATe zuddha dharmane jIvanamAM sthAna ApIe ane AtmAnuM jaladIthI kalyANa karIe. namo jiNANe... jiAbhayaNa - uparokta svarUpavALA mokSane prApta karanArA sarva prakAranA bhayone jitanArA jinane namaskAra thAo. ApaNane to Dagalene pagale aneka prakAranA bhaya satAve che. paramAtmAe tamAma bhayone jItI lIdhA che. tethI bhayarahita avasthA prApta karavA ApaNe A bhayarahita bhagavAnane bhajavA joIe. je a AIA siddhA.... bhUtakALa- vartamAnakALa- ane bhaviSyakALanA siddhone A chellI gAthAmAM namaskAra karyA che. mAtra vicaratA tirthaMkaro ja vaMdanIya che, ema nahi mAtra bhagavAnanuM nAma laIne ke pratimAnI pUjA karIne aTakI javAnuM nathI, paNa bhUtakALamAM thayelA ne bhaviSyamAM thanArA evA dravyatirthaMkara bhagavaMtone paNa vaMdanA karavAnI che. te vaMdanA paNa mAtra kAyAthI ke vacanathI ja nahi manathI paNa karavAnI che. [vItarAga paramAtmAnI AjJA viruddha kAMI lakhAyuM hoya to trividha micchAmi dukkaDam.]. * * * TUMka samayamAM bahAra paDaze sUtronA rahasyo (bhAga-2) vasAvIne vAMcavAnuM cUkazo nahi. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- _