________________
૧૩૦
સૂત્રોના રહસ્યો
નાન "
:
-
છે
કે
પતિ
:
કામ
. તા
.
. . . .
*---
-
-
-
"
':
સુત્રો: ૧૧)
. • • તે ૧. જગચિંતામણિ
આ ૭. ઉવસગ્નહર ૨. દ્વિચિ
જયવીયરાય : ૩. નમFણે " " '
૯. અરિહંત ચેઈનું
એ છે , ૪. જાવંતિ ચેઈઆઈ - ૧૦ કલ્લાકે પ. જાવંત કે વિસા 1 ૧૧. સંસાર દાવાનલ ને ૬. નમોડર્ષતું એક છે હું
ચૈત્યવંદનની ભૂમિકા : ચૈત્યોને વંદના જેના વડે કરાય તેનું નામ ચૈત્યવંદન. ચિત્ય' શબ્દના પાંચ અર્થો થાય છે.
(૧) તીર્થ (૨) તીર્થમાં કે અન્યત્ર) રહેલું દેરાસર (૩) દેરાસરમાં રહેલી જિનપ્રતિમા, (૪) પ્રતિમાથી સૂચવાતા અરિહંત પરમાત્મા અને (૫) અરિહંત પરમાત્માના ગુણો.
પહેલા ત્રણ અર્થ પ્રમાણે તીર્થ, દેરાસર કે જિનપ્રતિમાને વંદના કરવા દ્વારા હકીકતમાં તો ચોથા અને પાંચમાં અર્થ રૂપ અરિહંત પરમાત્મા અને અરિહંત પરમાત્માના ગુણોને જ વંદના કરવાની છે અને તે દ્વારા આપણા આત્મામાં શુભ ભાવોની સંવેદના જગાડવાની છે.
ચૈત્ય શબ્દના ઉપરોક્ત પાંચ અર્થમાંથી મુખ્યત્વે ચૈત્યશબ્દના “દેરાસર અને જિનપ્રતિમા' અર્થ પ્રચલિત છે.
તેથી આ ચૈત્યવંદના જિનપ્રતિમાની સન્મુખ રોજ કરવામાં આવે છે.
આપણે બધા ભાવુક આત્માઓ છીએ. આપણને જેવા નિમિત્તો મળે તેવી અસર થાય છે. ભોજનની સામગ્રી નજર સમક્ષ આવતા ખાવાના ભાવો પેદા થાય છે. તો દુશમન સામે દેખાતા વૈરની આગ પેદા થાય છે.
જ્યારે નિમિત્તોની આટલી બધી અસર છે, ત્યારે જો મનમાં સદા શુભ ભાવો ઊભરાવવા હોય તો સદા સારા નિમિત્તો જ નજર સમક્ષ લાવવા જઈશે ને ?
એક વાત નક્કી છે કે આપણા સારા-નરસા વિચારો માવોની બંધાતા અને પૂર્વે બંધાઈ ગયેલા કર્મો ઉપર મોટી અસર છે.
જો સારા ભાવો લાવીએ તો પુણ્યકર્મ બંધાય અને પૂર્વના પાપકર્મો નાશ પામી જાય. તેનાથી ઊલ્લું ખરાબ ભાવો લાવવાથી થાય. પાપો નવા ચિક્કાર બંધાય અને પુણ્યની બેલેન્સ ખલાસ થાય.
તેથી સૌએ સતત શુભ ભાવો લાવવાનો પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. તે માટે શુભ