________________
સૂત્રોના રહસ્યો સ્ટીમરને યોગ્ય સ્થળ તરફ લઈ જઈ રહ્યો છે. પણ તેની નજર રાત્રીના સમયે સતત ધ્રુવના તારા તરફ જાય છે. કારણકે ધ્રુવના તારા વિના તે કેપ્ટનને દિશાનું જ્ઞાન કેવી રીતે થાય ? ધ્રુવના તારાને નિહાળવા દ્વારા દિશાનું સાચું જ્ઞાન કરતો કેપ્ટન ટૂંક સમયમાં મુસાફરોને ઈચ્છિત સ્થાને પહોંચાડે છે.
આ સંસાર તે મોટો સમુદ્ર છે. અને ભવ્ય જીવો છે મુસાફરો. તેમણે પહોંચવું છે મોક્ષનગરમાં.
સંસાર સમુદ્ર પાર કરાવીને મોક્ષનગરમાં પહોંચાડનારી સ્ટીમર એ બીજું કોઈ નહિ પણ જિનશાસન છે. જિનશાસન રૂપી સ્ટીમરમાં બેસીને સંસાર સમુદ્ર, પાર કરીને આપણે મોક્ષનગરમાં પહોંચવું તો છે, પણ આપણને પહોંચાડનાર કપ્તાન તો જોઈશે ને ?તે કપ્તાન છે અરિહંત ભગવંતો. અને તે અરિહંતભગવંતો રૂપી કપ્તાનને દિશા સૂચન કરનાર પૂવના તારા જેવા છે સિદ્ધભગવંતો.
આમ, અરિહંતભગવંતો. શાસનની સ્થાપના કરીને આપણને મોક્ષ તરફ લઈ જાય છે, જ્યારે સિદ્ધભગવંતો આપણને નિરંતર મોક્ષ રૂપી સ્થાનનું જાણે કે દિશા
સૂચન આપ્યા જ કરે છે કે “હે ભવ્ય જીવો ! તમારે આ મોક્ષ તરફ આવવાનું છે. પ્ર. સિદ્ધભગવંત કોણ બની શકે ? જ. મનુષ્યગતિને પ્રાપ્ત કરેલો માનવ જો સાધના દ્વારા રાગ-દ્વેષ વગેરે આંતરશત્રુઓનો
નાશ કરી દે, આઠે આઠ કર્મોનો ખુરદો બોલાવી દે, તો તે આત્મા તે જ ભાવમાં મોક્ષમાં જઈ શકે છે. સિદ્ધભગવંત બની શકે છે. મનુષ્યગતિ સિવાયની બાકીની ત્રણ ગતિમાંથી સીધા મોક્ષે જઈ શકાતું નથી.
કેટલાક આત્માઓ પહેલા ચાર ઘાતકર્મો ખપાવીને કેવળજ્ઞાની બને છે. ભવ્યજીવોને ઉપદેશ આપતા આ દુનિયામાં વિચરે છે. તે વખતે તેઓ જિન કે કેવલી તરીકે ઓળખાય છે. પછી બાકીના ચાર અઘાતી કર્મોને પણ ખપાવીને મોક્ષમાં જાય છે, તે વખતે તેઓ સિદ્ધ ભગવાન કહેવાય છે.
જ્યારે ગજસુકુમાલમુનિ અંધકમુનિ વગેરે આત્માઓ ચાર ઘાતક ખપાવીને, કેવળજ્ઞાની બનીને તરત જ આયુષ્ય પૂર્ણ થતાં બાકીના અઘાતી કર્મોનો
નાશ કરીને તરત જ મોક્ષે જાય છે. તેઓ અંતકૃત કેવલી તરીકે ઓળખાય છે. પ્ર. સિદ્ધભગવંતને મોક્ષમાં સુખ હોય કે નહિ? જ. મોક્ષમાં તો સદા માટે સુખ-સુખને સુખ જ હોય. તે સુખ આપણા સંસારના સુખ
જેવું નહિ પણ તેનાથી અનંતગણું ચડિયાતું સુખ હોય. સંસારના સુખને તો સુખ કહેવાય જ શી રીતે ? સંસારના જે કાંઈ સુખો ગણાતા હોય તે તમામ વિનાશી છે. કાયમ ટકતા નથી. વળી દુઃખોની ભેળસેળવાળા છે. મોટા દુઃખોને લાવનારા છે. સામગ્રીને આધીન છે. જે કાયમ ટકવાના ન હોય પણ નાશ જ પામવાના હોય તેવા વિનાશી સુખ મેળવવાનો શો અર્થ?