________________
૭૪
સૂત્રોના રહસ્યો
સૂગ-૭ (૧OY ઉત્તરીકરણ ત્ર
". (તસ્તઉત્તરી સૂત્ર ).
ભૂમિકા:
મેલાં કપડાંને ધોયા પછી પણ ઇસ્ત્રી વગેરે વડે તેને વિશેષ સુશોભિત બનાવાય છે, તેમ ઈરિયાવહીયા સૂત્ર વડે શુદ્ધિ કર્યા છતાં આત્માને વિશેષ શુદ્ધ બનાવવા માટેના માર્ગનો નિર્દેશ આ સૂત્રમાં કરવામાં આવ્યો છે.
નાના નાના પાપો તો આલોચના અને પ્રતિક્રમણ કરવાથી નાશ પામી ગયા પરન્તુ જે મોટી ભૂલ થઈ ગઈ છે, તેની શુદ્ધિ-વિશુદ્ધિ માત્ર આલોચના કે પ્રતિક્રમણથી ન થાય. તે પાપને ખતમ કરવા કાયોત્સર્ગ કરવો જરૂરી છે, તે વાત આ સૂત્રમાં જણાવી છે.
*(૧) જૈન શાસ્ત્રોમાં જણાવેલું નામઃ ઉત્તરીકરણ સૂત્ર *(૨) લોકોમાં પ્રચલિત નામ તસ્સ ઉત્તરી સૂત્ર. *(૩) વિષય : પાપોની વિશેષ શુદ્ધિ મેળવવા કાયોત્સર્ગ કરવાનો સંકલ્પ.
*(૪) સૂત્રનો સારાંશ જૈન માત્રને મોક્ષ મેળવવાની ઇચ્છા હોય જ. જ્યાં સુધી પાપોની સંપૂર્ણ શદ્ધિ ન થાય ત્યાં સુધી મોક્ષ તો મળે જ નહિ. તેથી પાપોની શુદ્ધિ કરવાની તેની તીવ્ર ભાવના હોય અને તે માટે કાયોત્સર્ગાદિ જે કાંઈ કરવું જરૂરી હોય, તે કરવા તે તૈયાર હોય. આ સૂત્રમાં વિશેષશુદ્ધિ મેળવવા કાયોત્સર્ગ કરવાનો સંકલ્પ કરાયો છે.
તસ્સ
" | ઉત્તરી કરણેણં, પાયંછિત્ત કરણેણં, વિસોહિ-કરણેણં, વિસલ્લી કરણેણં, પાવણ કમાણે નિશ્થાયણટ્ટાએ - હામિ કાઉસ્સગ્ન... "
*(૬) ઉચ્ચાર વગેરે અંગે સૂચનો : સૂત્રમાં પુષ્કળ જોડાક્ષરો છે. તે બોલતી વખતે બરોબર ઉપયોગ રાખવો. જોડાક્ષરનો ઉચ્ચાર કરતી વખતે પૂર્વના અક્ષર પર ભાર આપવો.
! - (૭) શબ્દાર્થ : તસ્ય તેનું (ઈરિયાવહીયા સૂત્ર વડે શુદ્ધિ કરવા છતાં બાકી રહેલાં પાપોનું) ઉત્તરી કરણેણં : કાઉસ્સગ્ન રૂપી ઉત્તરક્રિયા કરવા માટે પાયચ્છિત્ત કરણેણં : પ્રાયશ્ચિત્ત કરવા માટે વિસોહિ કરણેણં વિશેષ શુદ્ધિ કરવા માટે