________________
૨૩
સૂત્રોના રહસ્યો
શકે, પણ કાયમ માટે નહિ. સંસારના કોઇ સુખને થોડા કાળ માટે આપી શકે પણ તમામ સુખોને તમામ કાળ માટે નહિ.
જ્યારે નમસ્કાર મહામંત્ર તો એવું અદ્ભુત અને અલૌકિક મંગલ છે, કે જેના પ્રભાવે માત્ર દુઃખો જ દૂર થતાં નથી પણ તે દુઃખોને પેદા કરનારા પાપા જ ખતમ થઈ જાય છે. અરે ! પાપો પણ જેના કારણે બંધાય છે, તે રાગ-દ્વેષકામવાસના-ક્રોધ, નિંદા, ઈર્ષ્યા, અહંકાર વગેરે દોષોનો જ ખાત્મો બોલાઈ જાય છે. આપણી સંસારની વાસનાઓને. સંસાર પ્રત્યેના કાતિલ રાગને જ નષ્ટ કરવાનું અઘરું કાર્ય નવકારમંત્રના પ્રભાવે થાય છે. તેથી નવકારમંત્ર પ્રથમ મંગલ છે. સર્વોત્કૃષ્ટ મંગલ છે. આ નવકારમંત્ર જેમ જેમ વધુને વધુ વાર ગણાતા જાય તેમ તેમ દોષો નબળા પડતા જાય છે. જીવન સદ્ગુણોનો બાગ બને છે. આત્માનું કલ્યાણ થાય છે.
નવકારમંત્ર ગણવાથી કોને કોને શું શું લાભ થયો? જ. નવકારમંત્રનો પ્રભાવ જ અચિન્ય છે. તેના પ્રભાવે શીવકુમારને મૃત્યુના બદલે
સુવર્ણપુરુષ મળ્યો. અમરકુમારને જીવતદાન મળ્યું. સુદર્શન રાજાની શુળીનું સિંહાસન થયું. શ્રીમતી શ્રાવિકાએ નવકાર ગણવાથી સાપ ફૂલની માળા બન્યો. નવકાર સાંભળતા સમડી મરીને રાજકુમારી સુદર્શના બની. વગેરે અનેક દ્રષ્ટાંતો
શાસ્ત્રમાં છે. પ્ર. આ નવકારમંત્રની રચના કોણે કરી ? જ. આ નવકાર મંત્ર શાશ્વત છે. અનાદિકાળથી છે. શબ્દથી કે અર્થથી તેની રચના
કોઈએ કરી નથી. પ્ર. નવકારમાં કેટલા પદ છે? કેટલી સંપદા છે ? કેટલા અક્ષર છે? જ. નવકારમાં નવ પદ છે. આઠ સંપદા છે. અને કુલ ૬૮ અક્ષરો છે. પ્ર. જો પદ નવ છે, તો સંપદા આઠ કેમ? જ. પદ એટલે લીટી, વાક્ય. નવકારમાં નવ લીટી છે માટે નવ પદ છે. અર્થ
સમજાય તેવી વાક્યરચનાને સંપદા કહેવાય છે. નવકારના છેલ્લા બે પદોને ભેગા કરીએ ત્યારે સળંગ એક અર્થ સમજાય છે, માટે છેલ્લા બે પદની એક સંપદા છે. અને પહેલા સાત પદની સાત સંપદા ગણતા નવકારમાં નવ પદની આઠ સંપદા
ગણાય છે. પ્ર. નવકારના છેલ્લા ચાર પદોને શું કહેવાય છે ? જ. નવકારના છેલ્લા ચાર પદોને “ચૂલિકા' કહેવાય છે. પ્ર. ચૂલિકા કેટલા અક્ષરની છે ? જ. ચૂલિકા ૩૩ અક્ષરની છે. પ્ર. પંચ પરમેષ્ઠિઓના પહેલા પહેલા અક્ષરધી કયું મંત્રીબીજ બને છે? કેવી રીતે?