Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ rama UrjAno vitra paricaya izvaratatva viSe jaina darzananI sacoTa vicAraNA pa.pU. AcAryadeva zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI ma.sA.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa.pU. sakalasaMghahitaciMtaka prabhubhaktinimagna AcAryadeva zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI ma.sA.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ appy De LC, DPESIT, Izih Yos PHR Slaires sex
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI bhuvanabhAnu-padArtha-paricaya-zreNi-4 / jayau savaSNusAsaNaM-zrI vardhamAna svAmine namaH | // zrI prema-bhuvanabhAnu-padya-jayaghoSa-hemacaMdragurUbhyo namaH | parama UrjAno pavitra paricaya (izvaratatva viSe jaina darzananI sacoTa vicAraNA) -: preraka :pa.pU. sakalasaMghahitaciMtaka parama teja" Adi uccagraMtha nirmAtA AcAryadeveza zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA -: lekhaka :pa.pU. paramocca prabhubhakta AcAryadeva zrImad vijaya hemacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.nA ziSyaratna pa.pU. pacAsajI zrI saMyamabodhivijayajI ma.sA. -: saMyojaka :pa.pU. vairAgyadezanAdala AcAryadeva zrImad vijaya hemacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.nAziSyaratna pa.pU. paMnyAsajI zrI saMyamabodhivijayajI ma.sA. -: prakAzaka :jainamaIravAra O namasviAra
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ N A M E Author's Name vIra saM. 2540 * vi. saM. 2070 * i.sa. 2014 parama UrjAno pavitra paricaya Param Urjano Pavitra Parichay pa.pU. paMnyAsajI zrI saMyamabodhivijayajI ma.sA. P.P. Panyasji Shree Sanyambodhivijayji M.S. sarva hakka prakAzakane svAdhIna...(c) prathama AvRtti * 3000 nakala mUlya rUA. 60.00 -: saMzodhaka : pa.pU. AcAryadeva zrImad vijayaajitazekharasUrijI ma.sA. pa.pU. paMnyAsajI zrI mahAbodhivijayajI ma.sA. -: prApti sthAna : D jainam parivAra, amadAvAda. mo. 8980121712 - divyadarzana, 39, kalikuMDa sosAyaTI, dhoLakA, ji. amadAvAda. D mayaMkabhAi pI. zAha, mo. 98210 94665 n devAMga araviMdabhAi zAha, mo. 9322277317 D amitabhAi ke. zAha, vaDodarA mo. 9898586224 - hasita dipakabhAi baMgaDIvAlA, surata mo. 94271 58400
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAsanane svasaMpattinA sarvyaya dvArA jemaNe samRddha ane potAnA paralokane saddhara banAvyA vAlavoDa nivAsI sarojabena hasamukhabhAi mohanalAla zAha parivAra hAla vaDodarA zrI bhulAvabhAva paNAthI pariNIAivA thI vidrA batA . zrI zaMkhezvara pArzvanAtha zvetAMbara mUrti pUjaka tapagaccha jaina saMgha-ghATakopara (i.) * zrI rAMdera roDa zvetAMbara mUrti pUjaka jaina saMgha surata zrI bhuvanabhAnu- -padArtha-paricaya zreNi tattvajJAnazreNi ke prastuta prakAzana meM zrI dIpA komplekSa jaina saMgha surata apane jJAnanidhise suMdara lAbha liyA hai / * mUlya cukAye binA jaina gRhastha isa kI mAlakiyata na kare /
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjyapAda gacchAdhipatizrIno khApatra MAR5. 9 5-7:04 MARIHARIRADra 6.manian 22n-rignayar.x7-18 yA dalim EaranmitraawIRAIL Guant Hai* 2411293 22rne 412 52517 navratna 2 21412 sayangranit Angm a iM4rekRI RAMPUR Manghatani2 sA saMvatiala 2 nd Tesary 11 Hind6152andayanrajendi) H anelhi-4, 205128405 Maa amaves An Hinustitunchneiytvo 'saniraR 2014mare sadai4IRALtternal Anand HIRuin422 Bless102tu Madirte2419 dramatan RIMI4yen Diarrar 2482 20-12-HE YEARSAnnai: 100 24xnzmannant Renuchinenews STOR43 Rani Goyment 2014 Minema Photone se 24nants) 441244.5 5 54AlA 59ruti amitant FORawitattyD 2004024 haapanermenteentori 20yria n mar Chain ko 1 2400Rahi prag4100 HANSAD DIUs2461 20712400ne nonut e ratomona
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 29 kerii Arts (3 naaes: 33:44 10540 64) hnaayt9 hz2 ehte get aihw hd taak 20 nkh! h3 - bththii 1 24 2+bss ekss 2030 30 % 24 2516 (, 959, 32192) 990 54trw 24 snuk+ ekeh % 99 %8 Hg404, 3 74 v4es299/4s 4g/48 , 2 ( aih 59464924*5d5025bg4ntaaehi R451kh :++ 21t44 249tr 8 hd nn(494 2491 (4esii 8- 90 59 78h haakekm 2016 54 36 * 5nesii d3+464) ekhr? 21(93 ai~t 4, 2- 4 th (x86077491(67iyingey1991 1kh dt49* 4 Geo, ~~o951 , 2ehu 468at Con hgqsph s seteh80 hyk ~phwn 23g 95% hr Stycy*ths ch\u0 421 aithy hnak 49 5% shkhnem 2:{"42 9w ss56) ehr of h h y - headAws4 4,212 211396 999 99 khn 4272524a432 8eths 42 9goph4. 244echooth wr) 2. Gym * 6525 x yui HxP6+ kd wiwdii ?we%42 2459 221 hi s! 204494373 (649 rikehd 6 nics 2000 ehrii " ey&ge 4xhru rh 8% 249 tn Jywgay 25#kh 4 Hery891451 ephdii tgs #huy81M+ taihn010 4344 346 with14 6 76 285 21:19 6 ug 21 phss 44 tuety hlii ety, 4/29 "e99% 244 At
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ HOMBIDIOD62201241 2047 ngam B4M 24612 2xsungRONARAYDantry nanga 2012154nnar 2014. Bramhan 280 ga Enyar 400 nganasasor2144 arn RANDoxyporn nainit20 2168 . 21 Bernard 24traditimeorenya PatrimoniDas geni " Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ nANaM payAsagaM prakAzakIya anaMtajJAnaguNasaMpanna tIrthakara bhagavaMto mohanA aMdhakAramAM athaDAtA jIvone sukhanI oLakha ane sAcA sukhano mArga maLe te mATe jJAnanA prakAzanuM chUTe hAthe dAna karavA kevalajJAnI banyA pachI roja be dezanA=7 kalAka jinavANI prakAze che. zAsananI sthApanA bAda turta ja gaNadhara bhagavaMtoe vyakta karelI tattva-jijJAsAnA pratyuttaramAM prabhue samagra saMsAra svarUpane oLakhavAnI cAvI rUpa tripadI prakAzI, 'uppanna i vA, vigame cha vA, dhuve i vA', ane e tripadInA nAnA dvAramAM chupAyelo mahAtattvakhajAno gaNadhara bhagavaMtoe potAnI viziSTa prajJAthI dvAdazAhugIrUpe pragaTa karyo. jinazAsananA sArasarvasvasamo e dvAdazAMgIno pravAha kALabaLe vilupta thato rokavA pUrvAcAryoe lekhana-vivecanasarjana ane prakaraNa-bhASya Adi uddharaNarUpe satata purUSArtha karI TakAvyo..paraMtu kALanuM viSama AkramaNa nitanavA rUpo dhAraNa kare che. saMskRta-prAkRta girAno pravAha ruMdhAyo ane puNyapurUSoe lokabolImAM prabhuvANInI dhArA vahAvI... parama pUjya sakalasaM ghahitaciMtaka yuvAno dvA2ka AcAryadeveza zrImad vijayabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjAe koi puNyavaMtI dhanyapaLe jinazAsananA tattvajJAnane viSayavAra vibhAjita karI saraLa bhASAmAM prakAzita karavAno vicAra vaheto mUkyo.varSo bAda pa.pU. paramAtmabhaktinimagna AcAryadeva zrImad vijayahemacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.nA ziSya pa.pU. paMnyAsajI zrI saMyamabodhivijayajI ma.sA.e gurUbhaktithI e vicArane sAkAra karavA kamara kasI, jabaradasta jahemata uThAvI. aneka mahAtmAone vinaMtI karatA te mahAtmAoe paNa zrutabhakti, gurUbhakti ane saMghabhaktinA A avasarane vadhAvI lIdho, jenI ame khUba khUba anumodanA karIe chIe.. pa.pU. zAstra-zAsanamarmajJa AcAryadeva zrImad vijayaajitazekharasUrIzvarajI ma.sA. tathA pa.pU. bahuzruta pravacanapaTu paMnyAsajI zrI mahAbodhivijayajI ma.sA. e Avela tamAma lakhANane potAnI zAstra-parikarmita matithI saMzodhita karI ApyuM che te badala pUjyazrIonA atyaMta RNI chIe. nizcita karelA 40 thI adhika viSayomAMthI prathama caraNa rUpe 11 pustakono seTa prakAzita karI rahyA chIe, temAM parama UrjAno pavitra paricaya (izvaratattva viSe jaina darzananI sacoTa vicAraNA) pustaka amArA preraNAstrota 5.pU. paMnyAsajI zrI saMyamabodhivijayajI ma.sA.zrIe AgavI zailImAM ane tamAma tattvono samAveza karIne lakhI Apela che. pUjyazrInI RtabhaktinI aMtarathI anumodanA...amArI vinaMtine mAna ApI turta ja rasALa ane premALa prastAvanA lakhI ApanAra pa.pU. zAsanaprabhAvaka paMnyAsa pravarazrI mahAbodhivijayajI ma.sA.nA caraNomAM vaMdana...prinTIMganuM kArya dila daine karI ApanAra zubhAya ArTsavALA dinezabhAi muDakarNIne paNa hajAro salAma. prAnta, zAsananI, saMghanI, zratanI sarvatomukhI sevA sAtatyapUrvaka, samarpaNapUrvaka ane saphaLatApUrvaka karI zakIe evI paramakRpALu paramAtmAne prArthanA.. jainam parivAra
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavodadhitAraka 5.pU. gurUdevazrIno AzirvAda patra namo namaH shriigurupremsuurye| suvizayI garachanA sarbhaka stha. siddhAMtamahAIghi sAsArya hava samaha yanya premasUrI dharata mahArAla zUnyamoza lamane virATa sabhI yu saMvata 28dmo piMDavADA yAnumasi bhrasaMge raca-guru sAthai sAra hAegA hatA jAne sAgastya khave hayAta thaghane lagalaga ekaraza vadhu munisonu samAga ho rakhanake jJAnI, gItArtha, tapasvI, praNa thana baTulo- saMyamIjIko mizAja samudAya nA tejo sabhI janyA. lekholanA paTAra, lavana kara sudha guru lagayaMtanI gharachA jonI pUrti dukhAnu artha bhanemAge rphyU se svA pUkyapAha anurupa sAmAyI lagayaMta mahalakya yudhanalAnu sUrA ghara mahArAla zreSTha saMyam zritama sAtha viziSTa 1nprApti ke khemala vizeSatA hutI bhrattu zAsana rakhane saMghanI sevAmA khAnu bhavana samarpita Dyu AjaNa puru SArtha Dyau, kAnanI jeTalI saMdhyA suddha saMpramAna sAdhanA sAMdhe te khokhe atyaMta samAdhi sAdhe parasoDa yAgaDyu juddhi karaspati kI hutI, lekha prazAsana khana saMghanA jalyudaya mAre khanaDe prasaraNa yonnAsa temanA manamA ramatI svIka ttha anu zAsana yAne saMghanA khalyudhda bhATe saMyama, jJAnI tapasAdhukholAlA samuhAyanuM sarvana harakhu (2) anu zAsananA vizAla sAhityana rakSAkarakhA, utsUtra unmArgako atikarasta prabhu zAsanakI rakSa durakhI, (3) sAdhu-sAdhadhakI namI seyamanu karate mAre dizAra resamma dAyanAkI sApha le zrat zroma kA pratApaiyAga bAre dharmatraghAta zomA laDevA
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ o e (yA bhAvAnA vAyumaMDalamA gumarAha baloka naka peUne anuzAsa siddhAMtomA vyavasthita rakhI (4) eoe 9) maine tarI pAga anuzAsanale samaka: zo tathA bhajedho durakhAna lAla peTha sudha nepAla TomalA pAMse hoSTa ha bhupananI vyaramaAga sudha khapramanta yuge saMyama naparnu yAsana ukhAna sAthai pralu zAsana dekhane saMghanA khalyuhaya mAre taLekho jumyA zA sevA muDI gayalA semanA ziSyAhi parivAra pAga gurulA arthane sAgaMja ghapAsI rahyA che, jaso sAdhukho guruhebako garacha nAle oma sevA posazana munijanI saMkhyA lasU khAgaja vaha raso cha. vAyalAkho aparAno, vijIko bAre pravRttirato par3A sva gumdelI rA mubhaja suMdara vyAla rahI rcha anu zAsananA bhanyo jegone agara fam lomanI yAkenAla pUrNalI mAre zAhapura khAle mAnasa mehirAnI sthApanA pAga yahI gayI ho lekhAmA satyAhi dayA hI pAga pUjyanI yAvenA zepa jArI garerI (jADa) () Reule viSayo para nAnI nAlI saranusa saraja bhASAmA taiyAra thAya ruke lelo lAla prApta vyaccha piNyAka zAna saramanAza prAptA yadya rAje tarena cukyAha gurudhyanI harachA mArga svAno bhArala mArA ziSya yeNyAsa 4 denA hote prazasyaddhA seyambodhilakma sAnhano vaSaya hai paM. se sArA zAsa 2. saMyama tapanA pagA sArA rA pralApanA pAga suMdara kuro ho yA DAyalo taso suMdara kherAju 4 nahi pAga becanI benA tarika nArAdhanA sAthai zAsana ra lyudhyana gurudhyanI rajanya chApA mArga rakhA prayatlAsa jane gale saijatAne para 4 zubhecchA- zubhAzISa hemacaMdrapUra dhanaterasa se 2057 surandranagara 39 sarajatAko prApta kare
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAstAvikama paM. mahAbodhivijaya bahu prasiddha joka che... dharatI para vadhI gayelA atyAcArothI trAsIne eka vakhata bhaktae bhagavAnane prArthanA karIH he bhagavAna ! teM gItAjInA pelA zlokamAM kahyuM cheH yadA yadA hi dharmasya glAnirbhavati bhArata / " abhyutthAnamadharmasya, tadA''tmAnaM sRjAmyaham / / (he arjuna! jyAre jyAre A dharatI parathI dharmanI hAni thAya che, adharmanI vRddhi thAya che tyAre tyAre huM avatAra grahaNa karuM chuM.) to zA mATe tuM atyAre janma nathI leto? atyAre to tAre janma levA mATeno besTa cAnsa che. kadAca bhUtakALamAM kyAreya na hato evo haLAhaLa kALa atyAre cAlI rahyo che. jyAM sagA dIkarA potAnA bApane gharanA gharamAMthI bahAra kADhI gharaDAgharamAM mokalI de che. jyAM sagA bApanA dekhatA ja dIkarI para baLAtkAra thAya che. jyAM pati-patnI vacce aNabanAva thatA saLagAvIne mArI nAMkhavAnA kissAo bane che. jyAM durAcAra, bhraSTAcAra ane vyabhicAre mAjhA mUkI che...prabhu ! AvA bekAra samaye tame A dharatI para nahi avato to kyAre avatarazo ? prabhu ! jaldIthI have janma lyo ane A dharatI paranA adharmono khAtamo bolAvo. bhaktanI kAkaludIbharI vinaMtI sAMbhaLI prabhu khuda pragaTa thayA...ane bolyAH vatsa ! zuM tuM ema samaje che ke mane A dharatI para vadhI gayelA pAponI khabara ja nathI. mane badhuM ja dekhAya che ane eTalA ja mATe meM keTalIya vAra A dharatI para avataravAnuM nakkI karyuM. to ? bhaktathI vacce ja pUchAi gayuM. to zuM ! prabhu bolyA...meM jeTalI vAra dharatI 52 avataravA mAtAnI kukSImAM praveza karyo-eTalIvAra mAro garbhapAta thai gayo. jokamAM rahelA hAsyane gauNa karI devAya ane zlokamAM rahelA rahasyane pradhAna karI devAya to vItarAga paramAtmA ane sarAga devI-devatA vaccenI bhedarekhA spaSTa thai jAya che. eka vakhata izvara banIne sarvakarmano kSaya karI je mokSamAM cAlyA jAya...ene have A saMsAramAM punaH avataravAnuM prayojana ja rahetuM nathI. kAraNa ke punaH avataraNa mATe karmano aMza joie. te mATe rAga/dveSanI pariNati joie. pariNatino AdhAra mana che ane manano AdhAra zarIra che. to jenI pAse zarIrathI lagAvI karmano aMza mAtra nathI, ekaluM nirmala Atmadravya ja che...te A duHkhamaya saMsAramAM punaH avatare ja zA mATe ? mUrta nAsti taH zAravA ?
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa ja nathI tyAM zAkhA ugavAnI vAta ja kyAM rahI ? - eka vakhata izvara banI gayA pachI vAraMvAra jene A dharatI para avataravuM paDe-vAraMvAra janma / maraNanA pherA karavA paDe-punaH punaH mAnI kukSImAM asahya vedanA sahana karavI paDe...zuM ene izvara kahevAya ? Ane to anaMtazaktimAna gaNAtA izvaranI karmasattAe karelI krUra majAka kahevAya. astu ! jyorja barnArDa zonA jIvanano eka atiprasiddha prasaMga che. mahAtmA gAMdhInA suputra devIdAsa gAMdhInI eka vakhata barnArDa zo sAthe mulAkAta thai. barnArDa zo sArA ciMtaka gaNAtA. devIdAse emanI sAthe ghaNI badhI vAto karyA pachI eka prazna karyo: AvatA janmamAM tame kyA dharmanA phemilImAM janma levA mAMgo cho ? zo pAse javAba hAjara ja hato. teo tarata bolyA: I wish to be born after death in a Jain family. gAMdhIe pUchyuM: Why ? barnArDa zono javAba bahu mArmika hato. The right of Godsheep is given to each & everyone, why should I not be a candidate for it. TUMkamAM, jaina darzanamAM harakoi yogya AtmAne paramAtmA banavAno adhikAra che. AjanA bhAratamAM lagabhaga kSetromAM jema gAMdhI-naherU parivAranI bolabAlA che...evuM jaina darzanamAM nathI. ekanA eka paramAtmA yugonA yugo sudhI, bhavacakra sudhI dharatI para zAsana-anuzAsana karI zakatA nathI. eka paramAtmAnuM mokSagamana thayA pachI punaH navA paramAtmA A dharatI para janma lya che..Ama navA navA paramAtmAnI paraMparA cAlyA kare che. navA navA jIvAtmA paramAtmA banatA rahe che. A ane AvI aneka vAtothI samRddha prastuta jaina izvaravAda-tIrthakara svarUpa aMgonuM pustaka che. jenA lekhaka che... AtmIya snehI paM. zrI saMyamabodhivijayajI ma.sA. kaMika karavuM...paNa haTake karavuM...e emano mudrAlekha che. zanivArIya prabhumilana, hajAro puNyAtmAone AkarSe evI paramAtmAnI mahApUjA, samara vekezanamAM vizALa saMkhyaka yuvAvayanA ArAdhako mATe upadhAna tapa...A teozrInI AgavI oLakha che e oLakhamAM navI oLakhano umero thAya che...zrI bhuvanabhAnu padArtha paricaya zreNInA saMyojanano.. eka zubhapaLe sva. gurUdevazrI bhuvanabhAnusUri mahArAjanA dilamAM-dimAgamAM pragaTelI vicAra jyotane emaNe dipakanuM svarUpa ApIne abhuta sukRta karyuM che. atyaMta zramasAdhya-mahAparizrama sAdhya A kAryane kAryanA bhArane temaNe khUba ja skUrtithI uThAvI lIdhuM che. nirvighna teozrI A zreNInI saphaLatA ane pUrNatAne prApta kare eja maMgaLakAmanA.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ parama UrjAno pavitra paricaya anAdikALathI vizvamAM parAzakti aMgenI zodha-ciMtana-mathAmaNa cAlI rahI che. vAdaLanA gaDagaDATa, vIjaLInA kaDakaDATa, varasAda, sUryodaya, sUryAsta, caMdra, graha, nakSatra, tArA, nadI, parvata, samudra, jIvotpatti, vizvanI vicitratA, dharatIkaMpAdi utpAto Adi nihALIne vicAraka vyakti turaMta ja A badhAnA kAraNa tarIke paramazaktirUpa 52matattvanA astitva viSe vicArato thai jAya che. 52mazaktinI ja zaktinA ke kAryanA pariNAmarUpa uparanI ghaTanAone ghaTAvavAmAM AvatA ghaNA ghaNA darzanakAroe sRSTinA sarjaka, saMcAlaka ane saMhAraka tarIke IzvaranI-Izva2trayanI-agamya-agocaratattvanI kalpanA karI che. ajJAnatAnA kAraNe mAtra kalpanAnA taraMgo para racAyelA ghaNA-ghaNA darzanonI izvara viSenI mAnyatAo kyAreka ati hAsyAspada sAbita thatI hoya che. vItarAga sarvajJa tIrthaMkara bhagavaMtoe prakAzelA jainadarzanamAM IzvaranuM svarUpa tamAma darzanothI saMpUrNapaNe bhinna chatAM atyaMta tarkabaddha ane vAstavikapaNe batAvavAmAM AvyuM che. koi paNa adhyAtmavAdI mATe izvaratattvano nirNaya sAdhanA kSetramAM AgaLa vadhavA mATe bahu jarUrI hoya che. te-te izvara tattvanA svarUpanA AdhAreja sAdhanAjIvanano target (lakSyAMka) ane Map (nakazo) taiyAra thatA hoya che. satata thatuM izvaratattvanuM ciMtana (bhAvana) sAdhakanA manane tevI bhUmikAmAM DhALatuM rahetuM hoya che. satata manane maLato izvarasvarUpano khorAka AtmAne 52mAtmapaNAnA guNothI puSTa karato jAya che ane chevaTe AtmA paramAtmapadane pAme che. jainadharmanuM sauthI ujaLu pAsu A ja che ke ahIM tamAmane paNa 52mAtmA banavAnI taka maLI zake e vAta siddha karavAmAM AvI che. bhautika ezvaryathI samRddha IzvaratvarUpa arihaMtapaNAne badhA jIvo prApta kare ke na kare, paraMtu anaMta Atmika aizvaryathI yukta siddhapaNAne to bhavya jIvo avazya 1
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ prApta karI ja zake che. AthI ja jyorja barnArDa zoe devIdAsa gAMdhI pAse "jo punarjanma hoya to huM Avato janma jainakuLamAM levAnuM pasaMda karuM, kAraNake tyAM Izvara banavAnI sahune samAna taka ApavAmAM AvI che' evA udgAra vyakta ryA hatA, anya dharmomAM IzvarIyatattva eka athavA aneka, paNa zAzvata ja hoya che. sadAkALa mATe te vizvanuM saMcAlana ane vizvano nyAya toLavAnuM kArya karatA rahetA hoya tevuM te lokonuM mAnavuM che, te svayaM bhale amuka doSothI (rAga-dveSa-moha-hiMsA-maithuna AdithI) yukta hoya, jagatanA sAmAnya jIvoe to te doSonI sajA bhogavavI ja paDe ane te sajA toLavAnuM kArya paNa te-te doSothI bharelA Izvara ja kare. bahudhA Aryadharmo ke anAryadharmomAM IzvaranI kalpanA tArkika AdhAra vagaranI hoya che. sthAna-svarUpa-vabhAva-zakti AdimAM atizayokti ke vikRtoktinA darzana thatA hoya che. je Izvara satyasvarUpa hoya temane vize ja ghaNI badhI asatya vAto ane vArtAo ghaDI kADhIne buddhijIvI vargamAM zaMkAspada banAvI devAmAM AvyA che. vAstavikatAmAM Izvara zeyarUpa che - temanA virATa svarUpanA jJAnathI jIva paramasatyane jANI zake che. zraddhayarUpa che - temanA svarUpa ane zaktinI anubhUti daDha manobaLa ane vizvAsa pedA kare che. zaraNyarUpa che - koI paNa paristhitimAM teo sahAya karaze ane surakSA Apaze evI nirbhayatA Ape che. upeyarUpa che - temanA mArge cAlavAthI temanA jevA banI zakAya che. tethI temanA jevA banavAnI icchA ane puruSArtha janme che. AvA paramAtmasvarUpane yathAzakya oLakhavAno prayatna karIe. Izvara kevA hoya ? huM cArvAkadarzana (nAstika) sivAya bAkInA tamAma dharmo koi ne koi nAme izvaratattvane mAne ja che, Aryadharmo izvara, paramAtmA, bhagavAna kahIne bolAve to anAryadharmo allAha, God ityAdi rUpe mAne, tamAma paraMparA
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ onA mate izvara-indriyothI agamya, viSayothI atIta, sarvazaktisaMpanna ane sarvaguNasaMpanna manAyA che. jenadarzananA mate "Izvara' vItarAga, sarvajJa, karUNAsAgara hoya che. Izvara eTale ke tIrthaMkara paramAtmA 1) eka ja nathI hotA, paNa kALe kALe navA thAya che. 2) sarjanahAra nathI paNa dekhaNahAra che. - potAnA kevaLajJAna (Omniscience) thI vizvanI tamAma vyavasthA, tenA kArya-kAraNabhAva, tenA upAyo Adi tamAmane jANe che ane jagatanA jIvone saMsAranI pArAvAra viTaMbaNAothI mukta thavAno upAya dekhADe che. 3) varadAna ApanArA ke zApa ApanArA nathI hotA, kAraNa ke teo rAga-dveSathI rahita che. karma-vyavasthAnA kAraNe tIrthaMkara prabhuno anAdara karanAra, niMdA karanAra, khoTI bhramaNA phelAvanAra, temanI pratimA Adi sAthe durvyavahAra karanAra duHkhI thAya che ane anaMta (Infinite) kALa saMsAramAM rakhaDe che, ane temanA pratye bhakti-bahumAna-zraddhA rAkhanAra, prazaMsA karanAra, temanA upadezone vizvamAM phelAvanAra, temanI pratimA AdinI pUjA-bhakti-pratiSThA Adi karanAra, temanA zAsananA jayajayakAra thAya tevA kAryo karanAra vyakti khUba sukhI thAya che, khUba uttama gatine-chevaTe mokSane paNa prApta kare che paraMtu AmAM tIrthakaranI icchA ke kartutva kyAMya saMkaLAyelA nathI, teo sadAkALa sarva paristhitithI nirlepa hoya che. (4) sarvavyApI nathI paraMtu yA to saMsAranA koi eka sthAnamAM vicaranArA athavA mokSamAM sadAkALa sthita hoya che. mAtra dehavyApI athavA AtmapradezamAM rahenArA hoya che. (5) sadAkALa mATe adazya nathI. dehadhArI hoya tyAre to vizvamAM teo dekhAya che. mokSamAM gayA pachI dekhAtA nathI paraMtu temanA astitvano paDagho temanA prabhAvarUpe avazya paDato hoya che. () ekavAra mokSamAM padhAryA pachI pAchA janma letA nathI. ghaNA darzanakAro evuM mAne che ke potAnI dharmaparaMparAne Apattigrasta joi te ApattionA nivAraNa mATe ke dharmatIrthane pharI lokaprasiddha banAvavA pharIthI janma dhAraNa kare che. jene "avatAra mAnavAmAM Ave che. daza avatAra-covIza
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ avatAra vagere ghaNI ghaNI vAto alaga alaga dharmonI paraMparAmAM batAvavAmAM AvI che. paraMtu jainadarzananA tIrthakaro pharIthI-janma nathI letA... bIjA ja AtmAo utkRSTa zubhapuNyanA baLe navA tIrthakara tarIke Ave che. (7) izvara rAga-dveSa ane mahAmoharahita hoya che. rAga-dveSathI akArya ke anucitakArya thatA hoya che. jena tIrthakaro rAga-dveSayukta nathI hotA... AtmAnI tamAma malinatAono nAza karI vizuddha paramanirmaLabhAvane prApta karI cUkelA tIrthaMkara paramAtmA hoya che. AvA tIrthakara bhagavaMtanA caraNomAM lAkha lAkha namaskAra.. vizvamAM pracalita koi paNa darzanamAM Izvara be rUpe athavA bemAMthI koi eka rUpe manAya che. nirAkAra ane sAkAra.. (1) anAdikAlathI zuddha-sanAtana-paramazaktivaMta paramatatvarUpa Izvara... yoganI paribhASAmAM parabrahma kahevAya che. (2) vyaktirUpa Izvara... manuSyarUpe dharatI para avatarI lokamAM IzvararUpe prasiddha thAya te... koika paraMparAmAM Izvaratatva ja avatAra lai vizvamAM satyamArga dekhADe che, kyAMka Izvarano saMdezavAhaka yA to mAnasaputra dharatI para Ave che. jenadarzananA mata mujaba AgaLa batAvAnArI prakriyAthI AtmAmAMthI paramAtmA banavAnI pAtratA jemanI pragaTI cUkI che tevA AtmAo tIrthakara banI sAdhanApUrvaka kevaLajJAna prApta karI vizvane zAzvatasukhano mArga dekhADatA hoya che. jinazAsanamAM paNa parabrahma ane vyaktibrahma ema banne prakAranI vAtone svIkAravAmAM AvI che. - 1) tamAma arihaMtomAM raheluM Ahattva = arihaMtapaNuM-te ja paramabrahma... 'sakalA'rhatpratiSThAna-madhiSThAnaM zivazriyaH / bhUrbhuvaHsvastrayIzAna-mArhantyaM praNidadhmahe / / ' Aja sudhImAM thayelA, vartamAnamAM vidyamAna ane bhaviSyamAM thanArA tIrthakara bhagavaMtonI AdhArazIlA, mokSalakSmInuM maMgalasthAna, pAtAlaloka, manuSyaloka ane svargaloka-ema traNe lokamAM jemano mahimA, jemanI AjJA ane jenuM sAmrAjya akhaMDa che tevA AIjyanuM praNidhAna karIe chIe. - 4 -
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ samagra vizvanI surakSA ane sAnukULatA ArhattvanA prabhAve ja sacavAya che. sUrya ane candranuM samayasara UgavuM ane AthamavuM, parvatonuM na kaMpavuM, pralayakALa jevA bhayaMkara vAvAjhoDA na thavA, samudra vAraMvAra maryAdA na toDe, jaMgalI pazuonuM jaMgalanI maryAdA toDI badhe ja vAraMvAra vasatimAM na AvavuM, A tamAmanA kAraNabhUta Arhattva che. lavaNasamudramAM AvelI 17,000 yojana UMcI pANInI zikhAmAM samAyelo virATa pANIno jaththo jaMbUdvIpane DUbADI na de te mATe 1,42,000 thI adhika velaMdha2-anuvelaMdhara devatAo satata te pANInA jaththAne control mAM rAkhe che, tenA mULamAM Arhattva che. AvI to puSkaLa bAbato che. Arhattva eTale bhautika ane AdhyAtmika vizvanI jIvAdorI. AvA Arhattvane bhAvathI vaMdana karIe. (2) vyaktirUpa Izvara - jabaradasta karuNAbhAvanA, viziSTa samyagdarzana, vIzasthAnakamAMnA koi paNa eka athavA vadhAre sthAnakonI utkRSTa ArAdhanA AdithI tIrthaMka2 thavA mATe jarUrI tIrthaMkara nAmakarmanuM je upArjana karI zake, te tyAra bAdanA bhavamAM devalokamAM athavA kyAreka ja narakamAM jai AvI manuSyalokamAM AvI tIrthaMka2 bane che. tIrthaMkarapaNAnA karmanA prabhAve temano khUba mahimA ane prabhAva hoya che, tethI temanI paramasatya vAtane svIkAranArAono moTo samudAya Ubho thAya che. ghaNA ghaNA bhavyAtyAo saMsAranA sukhono sarvathA tyAga karIne sAdhu-sAdhvIjI paNa banI jAya che, lAkhokaroDo ke asaMkhya varSa sudhI te tIrthaMkara bhagavaMtanI vANIne As it is form mAM satata tejasvI sAdhu-sAdhvIjIo ane zrAvaka-zrAvikAo AgaLa vadhAratA rahe che ane te mokSamArga banI asaMkhya jIvonA AtmakalyANanuM kAraNa banI rahe che. Ama, saMkhyAta ke asaMkhyAta kALa sudhI mokSamArganuM jIvaMta pravartana karAvanArA, satyane samajIne AcaravA taiyAra thayelA asaMkhya jIvonuM kalyANa karanArA, vizvamAMthI azubhanI asarane ghaTADanArA vyaktirUpa tIrthaMkara bhagavaMta hoya che. vizvamAM jyAM je kAMi paNa zubha dekhAya che, te tamAmanA mULamAM AvA vyakti IzvarUpa-tIrthaMkara bhagavaMtonI vANInI asara hoya che.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ che be prakAranA vyakti Izvara chuM moTA bhAganA Arya yogazAstroe karmamukta-parataMtratAmukta AtmAne ja izvara mAnyA che. AvA muktAtmA be prakAranA hoya che. 1) videhamukta (mukta thayelA) - karmathI-(saMsArI jIvanA tamAma avasthAnA niyAmaka adaSTa tattvathI) saMpUrNapaNe mukAyelA ane ethI ja saMsArathI pAra pAmIne molamAM pahoMcI cUkelA, deha AdithI rahita zuddhAtmA-te videhamukta. jenadarzana temane "siddha bhagavaMta' kahe che. 2) jIvanamukta - dehadhArI hovA chatAM AtmaguNone khatama karanArA bhayAnaka ghAtakarmono nAza thavAthI sarvajJapaNuM ane vItarAgapaNuM jemane prApta thai cUkayuM che ane te ja bhavamAM bAkInA badhA karmono nAza karI jeo avazya mokSa prApta karI levAnA che te jIvanamukta kahevAya che. AvA jIvanamukta sarvajJa to karoDonI saMkhyAmAM hoya che, paraMtu jeono AtmA keTalIka atiucca prakAranI vizeSatAothI yukta hovAthI temane vizvavyavasthAtaMtra keTalAka abhuta aizvaryanI bheTa ghare che, je atizaya tarIke oLakhAya che, AvA atizayathI yukta mahAprabhAvazALI AtmAne jaina darzana-tIrthaMkara-"arihaMta' ityAdi nAmathI oLakhAve che. AvA tIrthaMkara-arihaMta te Izvara kahevAya che, kAraNa ke Izvara = aizvaryayukta.. AvA arihaMto bahu ja maryAdita saMkhyAmAM hoya che je AgaLa upara varNavAze. A pustakamAM mukhyatayA ApaNe temanA aMge ja vizeSa jJAna meLavavAnuM che. dehamukta izvara anAdi anaMtakALathI saMsAramAM bhaTakato AtmA dharmasAdhanAnA prabhAve ane pracaMDa AtmabaLapUrvakanA ghora puruSArthathI sadAkALa mATe janmamaraNanA cakarAvAmAMthI mukta thaI jAya che, tyAre te azarIrI AryazvaryavAna siddhAtmA bane che. tamAma karmonA AvaraNa haTI javAthI AtmAnI anaMtazakti-anaMtasiddhi ane anaMtalabdhio pUrNapaNe prakaTa thai cUkI hovAthI paramaaizvaryavAna hoya che. paraMtu teo rAga-dveSathI mukta thai gayA hovAnA kAraNe tathA koi
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAraNa na hovAthI kyAreya teo potAnI zaktino upayoga karatA nathI.. dariyAmAM nAva calAvanAra khalAsIne jema dhruvano tAro dizAsUcaka banI rahe che tema agaNita sAcA sAdhako mATe A siddhabhagavaMto dhruvanA tArAnI jema AlaMbana ane AdhArabhUta banI rahe che. temanuM dhyAna-ciMtana-manana-nidivyAsana anaMtA karmonA bhukkA bolAvI devA samartha hoya che. jainadarzananA mate codarAjalokarUpa samagra vizvanA sauthI TocanA bhAge barAbara madhyabhAgamAM AvelI 45 lAkha yojana lAMbI-pahoLI sapheda suvarNathI banelI siddhazilAnI upara, lagabhaga eka yojanAnuM aMtara rAkhI e ja 45 lAkha yojana jeTalA avakAzamAM mastakanA bhAgathI badhA samAna rahe te rIte siddhAtmAo svarUpamAM sthira thayelA hoya che. AvA siddhabhagavaMtonuM Atmasukha jagatanA traNe kALanA traNe lokanA tamAma jIvonA sukhanA saravALAthI paNa anaMtagaNuM vadhAre hoya che. tethI temane Izvara kahI zakAya... arUpI, avinAzI, akSaya, anaMta, avyAbAdha (pIDArahita) sthitinA dhAraka anaMtAnaMta siddhabhagavaMtone koTi koTi vaMdana.... jIvanamukta Izvara dehadhArI chatAM badhA ghAtI karmono nAza karI cukelA tIrthakara bhagavaMto jIvanamukta Izvara tarIke prasiddha che. vizva para anaMta upakAra A ja tIrthakara bhagavaMtono hoya che. svayaM sAdhanAnA paMthano nakazo banAvI-"sva'nA AtmAne vizuddha banAvI vizvane temaNe bahu ja madhyastha mArgadarzana ApyuM tethI ja vizvane AtmakalyANano mArga maLyo. kartavyA-kartavya, sArA-sArano viveka maLyo. jIvana jIvavAnI sAcI dizA maLI, ajJAnanA aMdhakAramAM athaDAtA vizvane sukhano sAco prakAza ciMdhanArA paramAtmAno upakAra vizva kyAreya bhUlI na zake. A 7 -
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ che tIrthakara kevI rIte banAya ? huM jainadarzananA mata mujaba [sarvajJanA vacana mujaba ema vAMcavuM ApaNI jema ja saMsAranA cakarAvAmAM anaMtakALa sudhI paribhramaNa karI cUkelo AtmA potAnA rAga-dveSa-mohane atyaMta vaza karI satyamArganI zraddhA prApta kare che. keTalAka jIvone Avo satyamArga sahune maLe, sahu jIvo karmanA baMdhanathI mukta thAya ane mokSane prApta kare evI utkRSTa bhAvanA utpanna thAya che. yogabindu nAmanA graMthamAM pU.A. zrI. haribhadrasUrijI ma.sA. A bhAvanAnuM svarUpa batAvatA jaNAve che ke "mohanA aMdhArAthI bihAmaNA saMsAramAM satya mokSa mArganuM ... teja vidyamAna hovA chatAM jIvo bhaTakI bhaTakIne duHkhI thAya che. huM A tamAma jIvone mArI tamAma tAkAta lagAvIne koine koi zubhayoga dvArA saMsArasAgarathI pAra utArI daiza'.. AvI utkRSTa zubhabhAvanAthI bhAvita AtmA tIrthakara nAmakarma rUpI utkRSTatama puNyakarma nikAcita (ati majabUta rIte, jene lagabhaga nAza na karI zakAya te rIte bAMdhavuM te) kare che. tenA prabhAve jIva trIjA bhavamAM tIrthakara bane che. AvI bhAvanA dharAvato AtmA sahaja rIte atinirmaLa zraddhA, akhaMDa vinayabhAva, aNizuddhapaNe vrataniyamonuM pAlana karato hoya che. saMsArathI utkaSTapaNe vairAgya pAmI makSanI bhAvanAmAM ja ramatA A jIvo jJAnamaya-tapatyAgamaya jIvana jIvIne dharmAjIvonA samudAya-sAdhu bhagavaMto AdinI lAgaNIpUrvaka sevAbhakti kare che, temanI akhaMDa prasannatA jaLavAya tevI kALajI rAkhe che. satata premathI chalakAtA A jIvo sahune sanmArge joDavA, e sanmArgamAM AvatA aMtarAyothI emanuM rakSaNa karavuM, sahuno ullAsa-AnaMda ane dharmamArga mATeno prema vadhato rahe tevA Ayojano karavA, dharmamArganI khUba sUkSma kALajIpUrvaka tamAma ArAdhanA karavI ane bIjA pAse karAvavI Adi aneka zubhayogo dvArA dharmasthApaka banavAnuM viziSTa mahApuNya upArjana kare che. A badhI bAbato zAstrIya paribhASAmAM vIzasthAnakanI ArAdhanA kahevAya che. alaga alaga vaza uttama padonI ArAdhanA dvArA jIva tIrthakara nAmakarma nikAcita karato hoya che. A vIza sthAnako nIce pramANe che. 1) arihaMtavAtsalya - sarva arihaMta bhagavaMto pratye atizaya bhakti
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAga, arihaMta paramAtmAnA vAstavika guNonI lokamAM prasiddhi karavI ane prazaMsA karavI, tathA arihaMta paramAtmAne utkRSTa dravyonuM samarpaNa tathA utkRSTa bhAvonI bhAvanA, dhyAna, ciMtana, AjJApAlana, tapa ArAdhanA AdithI tIrthaMkara nAmakarma bAMdhI zakAya che. 2) siddhavAtsalya - anaMta siddhabhagavaMto pratye zraddhAbhAva, anumodanA bhAvapUrvaka bhakti, siddha bhagavaMtonA 8 guNa athavA 31 guNone lokamAM prasiddha karavA-te guNonI prazaMsA karavI tathA siddha bhagavaMtonA AlaMbane utkRSTa dravyonA samarpaNa ane tapa-tyAga-bhAvanA-dhyAna Adi karavA te. 3) pravacana vAtsalya - kevalajJAna dvArA vizvanA tamAma jJayabhAvone jotA-jANatA vItarAga paramAtmA amRtarasanA kuMDA samI je dezanA Ape che te dezanA eTale pravacana, athavA caturvidha zrIsaMgha eTale pravacana. A pravacana pratye bhakti-prazaMsA ane samarpaNa rAkhavA te... 4) AcAryavAtsalya - tIrthakara bhagavaMtonI gerahAjarImAM jinazAsananA rAjA, 36 x 36 = 1296 guNathI yukta, AcAramArganuM pAlanapoSaNa ane pravartana karAvanArA AcAryabhagavaMtonI bhakti-prazaMsA ane samarpaNa rAkhavA te. zAstromAM-dharmopadezadAtA guru' nAmathI paNa A pada oLakhAya che. 5) sthaviravAtsalya - vayovRddha, paryAvRddha ane jJAnavRddha sAdhubhagavaMto-je potAnA anubhava, vAtsalya ane jJAnano lAbha ApI jIvone dharmamArgamAM sthira kare che te guNasamRddha sthavira bhagavaMto pratye bhakti-anumodanA-samarpaNa rAkhavA te. 6) upAdhyAyavAtsalya - sAdhanAnI ajANa pagadaMDIe pagaluM pADatA sAdhaka mATe jJAna dIpakanI garaja sAre che. tenA vinA to eka Dagalu paNa AgaLa kema maMDAya ? (paDhamaM nANa taNo dayA) AvA jJAnamArganuM (sUtra-artha bannenuM) dAna karanAra upAdhyAya bhagavaMta pratye tIvra ahobhAva-anumodanA ane AtmasamarpaNa karavA te. aneka zAstromAM A pada "bahuzruta = uttama jJAnI" nAmathI paNa jaNAvAya che. 7) sAdhuvAtsalya - vairAgyavAsita, karuNAsabhara, paMcamahAvratadhArI saMsAratyAgI-sAdhu bhagavaMta-je viziSTa sAdhanA ane ugra tapasyAo dvArA mahAzorya ane mahAsattvanA jIvaMta udAharaNa banI rahyA che, temanA pratye
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ bahumAna-prazaMsA ane saMyamopayogI dravya AdinuM samarpaNa karavuM te. A padanI jagyAe 'tapasvI' pada paNa levAya che. 8) jJAna - "nANe payAsagaM'-jJAna e jIvananA dareka pAsAne ajavALatI tejarekhA che. AvI jJAnagaMgAmAM satata DUbakI mArI jIvanarahasyonA ratnone pAmI levA te. keTalAka zAstromAM ahIM "satata jJAnano upayoga'-e pada mUkavAmAM Avela che. 9) darzana - Atmadarzana ane vizvadarzana karI cUkelA paramAtmAnI sarva prarUpaNA, AjJA ane AcAramArga para saMpUrNa zraddhA sthApita karI devI che. koi paNa jAtanI malinatA ke bAMdhachoDa vinA prabhuvacanane samarpita thavuM te. 10) vinaya - sarvaguNonI prApti ane sarvasiddhionI prAptinuM eka mAtra bIja eTale vinaya. upakArI ane guNAdhika vyaktio pratye hadayano namratAno-ahobhAvano-samarpaNano bhAva te vinaya. sAmAnya paNa khaMDana na thAya te rIte vinayaguNane AtmasAt karavA prayatna karavo te. 11) cAritrapada - ekaThA thayelA karmonA jaththAne ocho karI Ape te cAritra. zrAvakajIvanarUpa dezavirati ane sAdhujIvanarUpa-sarvaviratidharmanI aNizuddha ArAdhanA karavI ane koi paNa prakAranI zithilatAo na sevavI te. ahIM ghaNA "Avazyaka pada paNa batAve che. nitya = dararoja karavA yogya ArAdhanA che. sAmAyika Adi cha AvazyakanI ArAdhanA akhaMDapaNe karavI te. 12) brahmacaryapada - brahma = zuddhAtmA-jene ApaNe paramAtmA kahIe chIe, paramAtmAnI jevuM nirmaLa AcaraNa rAkhavuM te brahmacarya. mana-vacana ane kAyAthI saMpUrNapaNe pavitratAmaya jIvana jIvavuM te. sonAnA jinamaMdirothI AkhI pRthvIne maDhI de tenA karatAM paNa A vratano mahimA vadhu manAyo che. A vatane nirmaLapaNe pALavuM. ahIM "zIla'-pada dvArA cAritradharmane poSaka viziSTa maryAdAonA pAlana AdinI vAta paNa atre prAcIna zAstrakAra bhagavaMto dvArA banAvAya che. 13) kriyApada - 'jJAna-ziyAbhyAM noka:" eTale ke jJAna ane kriyAnA tAlamela dvArA jIva mokSa prApta karI zake che. tIrthakara bhagavaMtoe prakArelA vizuddha kriyA dharmanuM sevana tamAma zaktithI karavuM te. * 10
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahIM 'vata' - pada batAvIne saMyamIone pAMca mahAvrata athavA gRhasthone pAMca aNuvratanI ArAdhanAno ullekha paNa prAcIna zAstrakAroe karyo che. kyAMka zIlavata bheguM lai eka pada batAvyuM che. 14) tapapada - AtmA para lAgelA tamAma karmono nAza karavA mATe samartha hoya to tapa che. ghora ane ugratapa dvArA karmo sAme barAbarIno jaMga kheDI levo te tIrthaMkara nAmakarma baMdhAvI zake. ahIM 'kSaNalava' zabda dvArA vairAgya dvArA samAdhimAM rahevAnI vAta prAcIna zAstrakAroe batAvI che. 15) gautama (dAna) pada - pAMca prakAranA dAnanI niSkapaTapaNe ullAsathI pravRtti karavI joie. ahIM potAnI pAse nahotuM evA paNa kevaLajJAnanuM dAna potAnA hAthe dIkSita tamAma sAdhuone ApanArA mahAdAnavIra gautamasvAmijI bhagavaMtanuM smaraNa karIne ArAdhanA thAya che. bIjA zAstrakAroe ahIM tapasamAdhi nAmanuM pada batAvyuM che. 16) jinapada - potAnA AtmAmAM rahelA rAga-dveSa ane mohanI vizvavijetA tripuTIne jItI lenAra, indriyo ane mana para vijaya meLavanArA vItarAgI te jina. sAmAnya kevaLIo (arihaMta prabhu sivAyanA) paNa AmAM AvI jAya che. temanI bhakti, prazaMsA ane samarpaNa ahIM prAcIna zAstrakAroe tyAgasamAdhi nAmanuM pada batAvyuM che. dravya-bhAva be prakAranA tyAgamAM sUtrAnusAre yathAzakti satata pravRtti karavI te... 17) saMyamapada - AhArAdi saMjJAo para niyaMtraNapUrvakanuM saMyamI niSpApa jIvana jIvavAno satata prayatna karavo te. ahIM anya zAstrakAra bhagavaMto vaiyAvaccasamAdhi pada batAve che. 1) AcArya 2) upAdhyAya 3) vira 4) tapasvI 5) glAna (bimAra) 6) zaikSaka (nUtana dIkSita) 7) sAdharmika 8) kula (eka AcAryanI nizrAmAM rahenAra) 9) gaNa (ekaja prakAranI AcAra paraMparA-tattvaparaMparA dharAvatA AcAryono samudAya) 10) saMgha-jainadharmane pALanArA tamAma-A dasenI 1) annadAna 2) pANIdAna 3) AsanadAna 4) upakaraNadAna 5) pagapUjavAsApha karavA 6) vastradAna 7) auSadhadAna 8) mArgamAM sahAya karavI. 9) duSTacorothI rakSaNa karavuM 10) vasatimAM praveza vakhate dAMDo levo 11) mAtrAnuM
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAsaNa 12) ThallAnuM vAsaNa 13) zleSma-kapha kADhavAnuM vAsaNa ApavuM. A 13 prakAranI vaiyAvacca (sevA) mAM satata pravRtti karavI te vaiyAvacce samAdhi. 12-13 mAM naMbaramAM batAvela zIlavratane eka mAnanArA mahApurUSonA mate badhA krama eka-eka AgaLa jatA ahIM 'samAdhi' pada batAvela che. durdhyAnano tyAga karavo athavA gurvAdinA vinaya karavA dvArA temane mAna sika saMtoSa Apavo te samAdhi... 18) abhinava-zrutagrahaNa - saMvega ane vairAgyamAM jhIlAvanArA navA navA zrutajJAnanuM apramattapaNe grahaNa karavuM te... jJAna pratyenA ahobhAva tathA apramattatAthI tIrthaMkaranAmakarma baMdhAya. 19) zrutabahumAna zAsana sthapAya kevaLajJAnathI, saMcAlita thAya zrutajJAnathI... 14 athavA 20 prakAranA bhedathI yukta zrutajJAnanI bhaktithI tIrthaMkara banAya. 20) tIrthaprabhAvanA - jJAna, tapa, vyAkhyAna, kavitA, dharmavAdamAM vijaya Adi dvArA tathA viziSTa udAratApUrvaka karAtA tIrthayAtrA, cha'rIpAlaka saMgha, jinAlaya nirmANa, mahotsavo Adi dvArA tIrthaMkara nAmakarma upArjana karI zakAya che. - AvA viziSTa tapa, ApaNane zubhatattvamAM jhIlatA rAkhanArA vIzevIza padonI athavA temAMnA koi paNa eka padanI ArAdhanA dvArA jIva tIrthaMkara banI zake che. tIrthaMkara banavAnI pAtratA dharAvanArA jIvamAM anurAgaAdara-bahumAnabhAva-prema-bhakti Toca kakSAnA hoya che. temanA jevuM utkRSTa vAtsalya anya koi jIvomAM hotuM nathI. jemake zrIkRSNa, zreNika mahArAjA, sulasA zrAvikA AdimAM jevI tIrthaMka2bhakti hatI, tevI bIjA jIvomAM jovA nahIM maLe... A tIrthaMkara bananArAnI vizeSatA che. A vIzasthAnako zAzvata = sarvakAlIna che. traNe kALamAM A ja vIzatattvonI utkRSTa bhakti-vinaya-bahumAna- Asevana dvArA tIrthaMkara nAmakarma nikAcita thai zake che. je paNa jIvo tIrthaMkara thayA che, thAya che ke thaze te A ja vIzasthAnakanI ArAdhanAthI... tethI AmAMnA koi paNa tattva pratye utkRSTa bahumAna-bhakti-vinaya Adine atyArathI keLavavAno prayatna karavo te tIrthaMkara banavA taraphano mArga che. 12
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' tIrthakara koNa banI zake RAW-MATERIAL OF TEERTHANKAR saMgItakAra mojhArTa pAse eka yuvAna saMgIta zIkhavA mATe Avyo. mAre paNa tamArA jevA saMgItakAra thavuM che. tenA mATe keTalo samaya lAge ?' yuvAne pUchayuM. mojhArTa javAba Apyo-"pahelA be varasa sAregamapadhanIsAne layamAM gAtA zIkho. pachI 5 varSa riyAjha karIne gaLuM keLavo. pachInA 3 varSa.." "ATalA badhA varSa ?" yuvAna rADa pADI uThyo ne phariyAda karI "paNa tame to 5 varSanI uMmarathI gAvAnuM zarU karI dIdheluM. to mane ATalA badhA varSa kema ?' "huM kAMI tamArI jema koine pUchavA nahoto gayo ke sAruM gAvuM hoya to zuM karavuM ?' ThAvakA moMe javAba ApI- "saMgIta e potAnI naisargika pratibhA che." e mojhArTa siddha karI dIdhuM... duniyAmAM zakti prakRtinuM paNa varadAna hoI zake che to purUSArthanuM paNa. paraMtu tIrthaMkarapada e to mAtra ane mAtra anAdikAlIna jIvanI tevA prakAranI prAkRtika bhavyatAnuM ja pariNAma hoi zake che. papurUSacarita vagere graMthomAM jaNAvyuM che ke anAdikAlIna avyavahAra rAzimAM (anAdi sUkSma nigodamAM) hoya tyAre paNa teo (tIrthakaranA jIvo) aneka viziSTa guNonA kAraNe bIjA jIvo karatA uttama hoya che. khANamAM rahelo hIro jema potAnI ja sAthe rahelA paththara-kolasA Adi karatA caDiyAto hoya che, tema anAdi nigodathI tIrthakarano AtmA anya jIvo karatA caDiyAto hoya che. pAtratAthI eTale ke guNothI-AtmasvabhAvathI-puNyathI A jIva bIjA jIvo karatA caDiyAto hoya che. caityavaMdananA sUtro para pa.pU. AcArya bhagavaMta zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe racelA "lalitavistarA" nAmaka TIkAgraMthamAM namUlyu' sUtramAM AvatA pUrasuttama' padanA vivecanamAM tIrthaMkaradevonA AtmAmAM rahelI anAdikAlIna daza vizeSatAonuM varNana kyuM che. jenA prabhAve teo tamAma jIvo karatA anaMtagaNA caDiyAtA sAbita thAya che. te daza vizeSatAo A pramANe che. 1) mAnanete parArthavyasaninaH :- anAdikALathI A tIrthakaranA jIvo atyaMta paropakAra karavAnA vyasanavALA hoya che. hRdayanI komaLatA, udAratA ane premALatA vagara paropakAranA viziSTa kAryo thavA asaMbhava che.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahIM paropakArakAriNaH" na lakhatA paropakAravyasaninaH lakhyuM che te batAve che ke jema vyasanIne vyasananA dravya vagara na cAle, tema tIrthakaranA jIvone anAdikALathI paropakAra ryA vagara cAlatuM nahotuM... taka maLI jAya to paropakAra karavo ema nahIM, paropakAranI takane sAme cAlIne zodhavA nIkaLe te vyasanI... tIrthaMkara prabhu anAdikALathI AvA hoya che. 2) 35rnanI tasvArthIH :- potAnA lAbhane, mahattvane ke pratiSThAne jemaNe gauNa karI nAMkhyA che... svArtha sAcavIne paropakAra karanArA hajI maLe, devAdhidevanA AtmA to potAnA svArthanA bhoge paropakAra karanArA hoya che. temanA cittamAM potAnI jarUriyAto, icchAo ke lAbhonuM koi mahattva ja nathI hotuM. AvuM nirmaLa citta anAdikALathI A uttama AtmAone sAMpaDeluM hoya che. rU) vicivantaH - anAdikALathI kSudratA, tucchatA, svArthitA ke malinatAno bhoga banyA vagara potAnA sthAna, jAti, kula paraMparA, dharma ke nItine anurUpa ja vartana karanArA hoya che. svAbhAvika uttamatA ane jAgRtinA kAraNe lokapriyatA apAve tevA aucityanuM pAlana temanA jIvanamAM sahaja banI gayuM hoya che. 4) marInamAva: :- sAtvikatA, sahiSNutA, sAhasikatA ke gheryanA abhAvamAM ja dInatA Ave. trilokanAtha dInabaMdhu devAdhidevano AtmA badhAja guNonI mUDInA bIjane AtmAmAM pragaTa karI cUkelo hovAthI kyAreya hAyavoya, akaLAmaNa ke ajaMpAmAM sapaDAya nahIM..bIjAnA duHkhe duHkhI prabhujI potAnA duHkhe haMmezA svastha ja hoya...jyAM apekSA hoya tyAM dInatA Ave... sattvazAlI prabhue apekSAone nabaLI pADI dIdhI hovAthI dInatAnI asara prAya: na hoya. ) sattAmiLa :-potAnA zakti-samaya-saMyogo Adine joine ja pagaluM bhare. adhama jIvo hAthamAM lIdheluM kArya muzkelInI kalpanAthI cAlu karatA ja nathI. madhyama jIvo hAthamAM lIdheluM kArya muzkelI AvatA choDI de che. uttama jIvo ghorAtighora aMtarAyo AvavA chatAM kArya pAra pADIne ja rahe che. anAdikALathI devAdhidevanA AtmAo sattvasaMpanna hoya che tethI lIdhela kArya pAra pADIne ja rahe. 6) maDhAnuzayA: :- pUrvagraha ke kadAgrahanI gAMTha kadApi manamAM na
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAkhe... sahaja udAratA, kSamAzIlatA, gaMbhIratA AdinA prabhAve apakArI 52 paNa dveSanI buddhi lAMbo samaya na rahe. jema pANIne lAMbo samaya melu rAkhI na zakAya tema AvA uttamottama AtmAonA citta paNa lAMbo samaya malina rahI zakatA nathI, AkAzane jema kharaDI zakAtuM nathI tema game tevA adhama saMyogo paNa AvA mahApuruSonA manane lAMbo samaya malina banAvavA samartha nathI thai zakatA. 7) kRtajJatApataya: :- potAnA dvArA thayelA upakArone jeo kyAreya yAda rAkhatA nathI, paraMtu anyanA nAnA paNa upakArone khUba ja mahattAnA dAnapUrvaka yAda rAkhe che ane utkRSTatama-badalo vALI ApavA chatAM harahaMmeza kRtajJatAnA bhAvathI bhInA bhInA rahe che. nAnAmAM nAnA jIvanA nAnAmAM nAnA upakArane anekagaNo badalo vALI ApavA chatAM jIvanabhara yAda rAkhe te tIrthaMkara prabhu. 8) anupatavittAH :- devAdhideva pralobhana ke pratikULatAmAM potAnI uttamatAthI jarApaNa calAyamAna thatA nathI. sattva parvata jevuM aTala hoya che. utsAha jemano kyAreya moLo na paDe, zraddhA jemanI kyAreya kAcI na paDe, guNavattA jemanI kyAreya nabaLI na paDe ane malinatA kyAreya jemane na sparze te ApaNA rAjarAjezvara tIrthaMkara bhagavaMto hoya che. , 1) teva-guruddhadumAninaH :- bhaviSyamAM jeo devonA paNa deva ane vizvasamagranA paramaguru banavAnA che, temanA vairAgyanI viziSTatA, mokSAbhilASanI tIvratA ane deva-guru pratyenI utkRSTa zraddhAzIlatAnA kAraNe viziSTa ahobhAva temanA AtmAmAM sadAkALa chalakAto hoya che. traNalokamAM-devAdhidevonA AtmAmAM je bahumAna, ahobhAva ane samarpaNa hoya che tevo anya koimAM kyAreya hoto nathI. 10) zIrAzayAH :- mahAsAgara jevI gaMbhIratAne dhAraNa karanArA hovAnA kAraNe sukha-duHkha ityAdine pacAvI jAya, svanA duHkhe duHkhI nahIM, bIjAnA doSe dveSI nahIM... sadAkALa paramasvasthatAmAM jIvatA hoya... tethI ghaNA badhAnA vizvAsapAtra zraddhAsthAna banI jAya... sahajapaNe ja samAjamAM muThI UMceruM sthAna meLavI le... A darzadaza guNo anyajIvomAM ochAvattA aMze hoi zake che paraMtu devAdhideva pa2matA2ka tIrthaMka2 bhagavaMtonA AtmAmAM A guNo sarvotkRSTa viziSTatAsabhara ane UMcAisabhara hoya che. te paNa anAdikALathI ja... SaTyuMruSa caritamAM jaNAvyu che tema A ja guNonA prabhAve anAdi nigodamAMthI 15
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ bahAra nikaLyA pachI paNa viziSTa puNyakarmano baMdha karavAnA kAraNe ekendriyapaNAmAM paNa pRthvIkAyanA jIvomAM jAya tyAre pArasamaNi-ciMtAmaNiratnapArAgaratna Adi ucca ratnajAtio, sonu-cAMdI Adi uttama dhAtuo ane Arasa-grenAiTa Adi ucca pASANomAM ja ke te jaMturI jevI uttama mATImAM ja utpanna thAya che. apUkAya (pANI) nA bhavomAM gaMgA-sarasvatI Adi mahAna nadIo, tIrtho AdinA jala ke varasAdanA nirmala jaLa tarIke ja utpanna thAya che. telakAya (agni)mAM maMgalakArI dIpaka vageremAM utpanna thAya che to vAyukAya (pavana)mAM malayAcala parvatanA zItala ane sugaMdhI pavana vageremAM utpanna thAya che. vanaspatikAyamAM uttama kalpavRkSa, AMbo, pArijAta, caMdana, caMpo, azokavRkSa Adi uttama vRkSomAM, to citrAvela, nAgavela Adi prabhAvazAlI velamAM, gulAba, mogaro, sonacaMpo Adi uttama puSpomAM to zAlicokhA Adi uttama dhAnya tarIke utpanna thatA hoya che. beindriyamAM dakSiNAvarta zaMkha, motInI chIpa AdimAM, te indriyamAM kIDI vagere te-te jIvomAM rANI Adi tarIke, caurindriyamAM madhamAkhI vageremAM paNa tenI rANI Adi tarIke utpanna thAya che. paMcendriyamAM kAmadhenu gAya, uttama jAtivaMta hAthI-azva Adi tarIke, paMkhIomAM garuDa vagere jevA pakSIrAja tarIke tathA jalacaramAM uttama jAtinA mAchalA-magara ityAdirUpe utpanna thAya che. devomAM uttama sAmAnika-trAyanTiMzaka Adi rUpe, manuSyamAM AryadezamAM uttamakulanA kulIna purUSa rAjA-maMtrI-senApati Adi rUpe ja utpanna thAya che. Ama koi paNa gati-jAti AdimAM uttamottamapaNAne prApta karIne AgaLa vadhatA A AtmAo-kramazaH samyatva-dezavirati-sarvavirati Adine prApta karI pUrve kahelA vIzasthAnakonI uttama ArAdhanA karIne tIrthaMkara nAmakarma nikAcita karI vacce deva-narakamAMthI eka bhava karI tIrthakara tarIke utpanna thAya che. Ama uttama daza vizeSatAne dhAraNa karanAro jIva samagra saMsAraparibhramaNamAM uttamatA ane vizeSatAne ja anubhavato, puNyAnubaMdhi puNyanI hAramALA sarjato, vizvamAM sarvatra prema ane paropakAranA AMdolanane prasarAvato, sarva jIvonA sukhamAM sIdhI ke ADakatarI rIte kAraNa banato tIrthakara padavI sudhI pahoMce che. vizvanA tamAma jIvomAM uttamottama (purisuttama) paNAne dhAraNa karanArA tIrthakara bhagavaMtone anaMta anaMta vaMdana.. 16
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Cii tIrthakara nAmakarma eTale zuM ? jIvonI zubha-azubha pravRttithI je zubha-azubha phaLadAyaka tattva utpanna thAya che te karma kahevAya che. karmanA AdhAre ja samagra vizvanI vyavasthAo cAle che. AvA karmo mukhyatve ATha che. temAMnA eka nAmakarmanA vibhAgamAM tIrthakara nAmakarma nAmanuM karma Ave che, je jIvoe sahajapaNe athavA gurubhagavaMtanA upadezathI satya-asatya, svIkAravA lAyaka-choDavA lAyaka, hitakArI-ahitakArI AdinA bhedane vAstavikapaNe jANyA che athavA jANanAra-batAvanAra pratye samarpaNabhAvapUrvakanI zraddhA UbhI karI che tevA samakitI jIvo ja tIrthakarapaNAthI AgalA trIjA bhavamAM utkRSTa karUNA ane vIzasthAnaka pratyenA utkRSTa ahobhAva-bahumAnabhAvanA baLe tIrthaMkaranAmakarmano ati majabUta baMdha kare che. tIrthakara nAmakarma eTale sarvotkRSTa puNya, tIrthaMkara nAmakarma eTale sarvotkRSTa ezvarya-sattA Adine ApanAruM puNya.. gaNadhara-cakravartI Adi badhA A ja tIrthaMkara nAmakarmanA peTAvibhAgo che. koi paNa karmanA phaLa be rIte maLe che-pradezodayathI ane vipAkodayathI.. vana-janma-dIkSA Adi vakhate 14 svapna AvavA, 64 indronuM nIce AvavuM, pa6 dikkumArikA ane 64 indra dvArA vizvamAM ananya evo janma mahotsava-A badhuM ja tIrthaMkara nAmakarmano pradezodaya che. samajavA mATe udAharaNa laie to sUryanA udaya pahelA "paho phATavuM-aruNodaya je thAya che tenA tulya pradezodaya che. jyAre tIrthaMkara paramAtmA kevaLajJAna prApta karI-samavasaraNanA trIjA gaDha para besI paramakarUNApUta rIte asmalitapaNe dezanA Ape tyAre tIrthakara nAmakarmano vipAkodaya thayo kahevAya. pUrvanA trIjAbhavamAM bhAvelI "savi jIva karuM zAsanarasI' nI bhAvanAthI bAMdhela tIrthakara nAmakarma sahune zAsanarasika banAvatI dharmadezanA ApavA dvArA udayamAM Ave che. - 17
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthaMkara bhagavaMto kyAM hoi zake ? sarvajJa bhagavaMtanA kathana mujaba manuSyone rahevAnuM sthAna madhyalokamAM che, be hAtha kamara para rAkhI be paga pahoLA karI UbhA rahelA mANasa jevo AkAra dharAvatA cauda rAjalokamaya Universe mAM barAbara madhyabhAge thALA, jevA AkArano tathA asaMkhya dvIpa-samudrothI banelo madhyaloka che, tenA barAbara madhyamAM aDhIdvIpa ane be samudra pramANano 45 lAkha yojananA mApavALo manuSyaloka Avelo che. temAM kula 45 prakAranA kSetra hoya. temAMthI 15 prakAranI bhUmimAM ja dharma-karmanI vAto saMbhavI zake che. (A badhAnI vizeSa samajUti mATe jaina bhUgolavijJAna pustaka jovuM.) tethI tene karmabhUmi kahe che. jo tIrthaMkara bhagavaMta hoya to A 15 karmabhUmimAM ja hoi zake. 5 bharatakSetra, 5 evata kSetra ane 5 mahAvideha kSetra maLIne A 15 karmabhUmi bane che. temAMthI bharata ane airavata kSetramAM kyAreka ja (avasarpiNInA 3jA-4thA ArAmAM ane utsarpiNInA paNa 3-jA-4thA ArAmAM) tIrthaMkara bhagavaMto hoya che. 10 koTAkoTI sAgaropamanA virATakALamAM tevI kSetravyavasthAnA kAraNe mAtra 24-24 tIrthaMkara bhagavaMto ja e 10 kSetramAM thAya che. jyAre pAMca mahAvideha kSetranI darekanI 32 eTaleke kula 160 vijayomAM satata kyAMka ne kyAMka kevaLajJAnI tIrthaMkara bhagavaMto vidyamAna hoya ja che. tethI jaghanyathI 10 athavA vIza tIrthaMkara bhagavaMto mahAvideha kSetramAM kAyama hoya ja. te sivAya kevaLajJAna vinAnA tIrthaMkara bhagavaMto paNa vidyamAna hoi zake che... tethI vizvamAM satata koine koi tIrthaMkara bhagavaMto sadAya vidyamAna hoya che... tIrthaMka2 bhagavaMtonI hAjarIthI pAvana thatI ane thayelI A karmabhUmine lAkha lAkha vaMdana... karmabhUmimAM paNa 1-1 kSetramAM 32,000 deza hoya che temAMthI mAtra 25 / / (sADA paccIsa) deza Arya hoya che, [Arya = jyAM karuNAsabhara dharmane loko svIkAratA hoya] temAM ja tIrthaMkara prabhu janma letA hoya che. temanuM vicaraNakSetra paNa AryabhUmi ja rahe che. mAtra kyAreka koika tIrthaMkara prabhu zrImahAvIrasvAmI paramAtmAnI jema sAdhanAkALamAM potAnA karma khapAvavA anAryadezomAM vicare te alaga vAta. dharmabIjane ugavA mATe phaLadrupa ane zrI tIrthaMkaronA pagalAthI pAvana evI AryabhUmine kroDo vaMdana... 18
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja zrI tIrthakara bhagavaMtonA deha ) vizvanA vyavasthAtaMtra mujaba jIvone pAMca prakAranA zarIra hoi zake che, temAM manuSya ane tiryaMcane svAbhAvika zarIra audArikavargaNAnA putralanuM hoya che. manuSyarUpe janmelA tIrthaMkara bhagavaMtone paNa dArika vargaNA nAmanA pudgalothI baneluM ja zarIra hoya che paraMtu te pugalo vizvanA tamAma pudgalo karatAM caDiyAtA hoya che, tethI paramodArika vargaNAnA pugala kahevAya che. prabhujIno atyaMta rUpavAna, atyaMta tejasvI, atyaMta sukomaLa tathA ekadama suvyavasthita baMdhAraNa dharAvato deha pAMcamAMthI koi eka raMgavALo hoya che. zukla (sapheda), suvarNa (sonA jevo), nIla (lIlo), lAlA ane zyAma A pAMcamAMthI koi paNa eka varNa(raMga)vALA prabhujI hoya che. janma vakhatathI ja paramAtmAnA deha para 1,008 lakSaNo hoya che. te tamAmane sUcavavA virATa kArya banI jAya tema che. tethI 32 lakSaNono ullekha karIne saMtoSa meLavIe... hAtha-paga ane samagra deha para rekhAo dvArA chatra, kamaLa, dhanuSya, ratha, vaja, kAcabo, aMkuza, vAvaDI, sAthiyo, toraNa, sarovara, siMha, vRkSa, cakra, zaMkha, hAthI, samudra, kalaza, mahela, mAchaluM, java, yajJano thAMbhalo, sUpa, puSpamALA, kamaMDala, parvata, cAmara, darpaNa, baLada, dhajA, abhiSeka karAtI lakSmI, mora.. A 32 lakSaNo uttama puruSone hoya... te sivAya paNa uttamavastuo, aizvaryanA pratika rUpa vastuo Adi aneka lakSaNo rekhArUpe paramAtmAne hoya.. bIjI rIte paNa 32 lakSaNo batAvAyA che. 1) nakha, paga, hAtha, jIbha, hoTha, tALavuM ane AMkhanA chevADA-A sAta sthAno lAla hoya. 2) kAna, hRdaya, Doka, nAka, nakha ane moTuM-A cha sthAno UMcA hovA joie. 3) dAMta, cAmaDI, vALa, AMgaLInI rekhAo ane nakha-A pAMca ekadama pAtaLA hovA joie. 4) AMkha, hRdaya, nAka, haDapacI ane hAtha-A pAMca lAMbA hovA joie. 5) kapALa, chAtI ane moTuM-A traNa pahoLA hovA joie. 6) Doka, jAMgha ane puruSacina-A traNa nAnA hovA joie. 7) nAbhi, avAja ane sattva-UMDA-gaMbhIra hovA joie. - 19
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ A 32 bAbatone paNa uttama lakSaNa gaNavAmAM Ave che. * AvA tamAma uttama lakSaNothI-kula 1,008 lakSaNothI prabhuno deha zobhato hoya che. * taduparAMta mastaka para 12 AMgaLa UMcI zikhA (prAyaH hADakAnI UMcAithI upara Avelo mastakano UMco bhAga) hoya che, je mAtra tIrthakara bhagavaMtomAM ja hoya che. * chAtI para vALanA guMcaLAthI zrIvatsa jevo AkAra banelo hoya che je kaThaNa chatAM atyaMta suzobhita hoya che. A paNa tIrthaMkarapaNAnI ja ananya khAsiyata che. jamaNA paganI jAMgha (sAthaLa) para paramAtmAnI oLakha samuM rekhAothI baneluM eka cihana hoya che je laMchana tarIke oLakhAya che, dareka tIrthaMkara paramAtmAnA alaga alaga laMchana hoya che. jemake RSabhadeva bhagavAnanuM laMchanabaLada, zAMtinAtha bhagavAna-haraNa, mahAvIra svAmI bhagavAna-siMha ityAdi.. tIrthaMkara prabhunA dehanuM baLa.. seMkaDo mANasone pahoMcI vaLavAnuM baLa - 1 yoddhAmAM 12 yoddhAnuM baLa - 1 AkhalAmAM (baLada) 10 baLadanuM baLa - 1 ghoDAmAM 12 ghoDAnuM baLa 1 pADAmAM 15 pADAnuM baLa 1 hAthImAM 500 hAthInuM baLa 1 siMhamAM 2000 siMhanuM baLa - 1 aSTApadamAM (te nAmanuM eka prANI che) 10 lAkha aSTApadanuM baLa - 1 baLadevamAM 2 baLadevanuM baLa - 1 vAsudevamAM 2 vAsudevanuM baLa - 1 cakravartImAM 10 lAkha cakravartInuM baLa - 1 nAgendramAM 1 kroDa nAgendranuM baLa - vaimAnika indramAM AvA anaMta indranA baLa jeTaluM baLa tIrthakara prabhunI TacalI AMgabImAM hoya che... AvA vizvamAM ananya tIrthaMkara paramAtmAnA caraNe lAkha lAkha vaMdana... - 20 - | | | | | | | |
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthakara bhagavaMtonA jIvananI sarvasAmAnya rUparekhA pAMca kalyANaka (SaTapurUSacaritranA AdhAre) jyAM sudhI jIva mokSamAM na pahoMce tyAM sudhI avirata janmamaraNanI paraMparA cAlu ja rahe che. cAre gatimAM jIvonA janmamaraNa Round the clock anaMtanI saMkhyAmAM thayA ja kare che, paraMtu te tamAma janmamaraNa Adi avasthAo moTAbhAge svaparane duHkhI karanArI hoya che. jyAre devAdhideva tIrthaMkara paramAtmA-pavitratA, pAtratA ane prakRSTa puNyAino sumeLa laine aMtima bhavarUpe jyAre dharatIne maMgalamaya banAve che te kSaNa paNa maMgalamaya, mahotsavamaya ane mahAAzcaryajanaka banI jatI hoya che... vizvanA anaMtajIvonuM anaMta kalyANa karavAnI kSamatA potAnAmAM rAkhIne beThelI A kSaNone kalyANaka kahevAmAM Ave che. cyavana (garbhAvataraNa), janma, dIkSA Adi to anekanA jIvanamAM AvatA ja hoya che. paraMtu devAdhidevanA ja A prasaMgo kalyANakArI, kalyANanI paraMparAne utpanna karanArA hovAthI temane ja kalyANaka kahevAmAM Ave che. cyavanakalyANaka pUrvanA trIjA bhavamAM zrI tIrthaMkara nAmakarmanI upArjanA karIne anuttara vimAna Adi devalokamAM (ke pUrve baMdhAyelA AyuSyanA prabhAve kvacita narakamAM) utpanna thaI tyAM virAgamaya avasthAmAM AyuSya pUrNa karI aMtima bhAvamAM sarvottama ane vizuddha jAti-kula-vaMzamAM utpanna thAya che. temanA avataraNanA prabhAvathI temanI mAtAne atyaMta tejasvI ane divyaprabhAvasaMpanna cauda mahAsvapna dekhAya che. te cauda svapna- 1) cAra daMtazULayukta sapheda hAthI, 2) sapheda vRSabha, 3) kesarI siMha, 4) dizAgajo (dizAonA hAthIo) dvArA abhiSeka karAtA lakSmIdevI- 5) paMcavarNanA puSpothI banelI viziSTa sugaMdhamaya puSpamAlA, 6) pUrNacaMdra, 7) vizvane prakAzathI bharI deto sUrya, 8) suvarNanA daMDa para zobhato siMhanA cihnavALo virATa dhvaja, 9) mukhabhAga para puSpanI mALAthI zobhato lakSmInA ghara samAna pUrNakaLaza, 10) hArabaddha kamaLa ane pANInA taraMgothI zobhatuM pAsarovara, 11) matsya-magara Adi jalacarothI * 21
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ bharelo, mojAnI thapATathI pANInA phINane prasarAvato mahAsAgara, 12) atyaMta tejasvI divya devavimAna athavA nayanaramya bhavana [devalokamAMthI padhAratA prabhujInI mAtA devavimAna jue, narakamAMthI padhAranAra prabhujInI mAtA bhavana], 13) vividha prakAranA ane vividharaMgI bahumUlya ratnono Abhane AMbato virATa Dhagalo ane 14) satata ghI ane madhathI siMcAi rahelA dhumADA vinAnI pILI jvALAovALo agni... AvA cauda mahAsvapno dvArA potAnI padharAmaNIno saMketa ApanAra prabhune uttama prakAranA matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna ema traNa jJAna pahelethI hoya che. prabhujI jyAre garbhamAM hoya che tyAre bIjA garbhonI jema teone vedanA hotI nathI ke atibibhatsa azuci(gaMdakI)mAM ALoTavAnuM hotuM nathI. mAtAne paNa garbhadhAraNanI koi vedanA ke peTa upasavArUpa vikRti hotI nathI. gUDhagarbhA mAtAnA rUpa, saubhAgya, teja, buddhi, bala AdimAM anekagaNI vRddhi thAya che, sarva zubha vastuonI prApti thAya che, mana-vacanakAyAnA yogo zubha thai jAya che, guNomAM khUbaja vRddhi thAya che, sahaja aucityapAlana AdinA prabhAve mAtA sahune priya bane che, sahu svajano taraphathI puSkaLa bahumAna prApta thAya che. indriyanA anukULa viSayonI prApti thAya che. garbhakALanA chaThThA mAse uttama manoratho (dohalAo) utpanna thAya che jene rAjA taraphathI sarva rIte pUrNa karavAmAM Ave che. prabhunA pitAjInI paNa sarvauttama vastuonI prAptithI, saMpattinA samAgamathI ane vipattionA nivAraNathI badhI ja rIte unnati thAya che. kyAMya parAbhava thato nathI, badhA ja rAjAo AzAsvIkArapUrvaka name che tethI cAre dizAmAM yazakIrti phelAvA mAMDe che. prabhujInA mahAna puNyodayathI prerAyelA tirya bhaka nAmanA kuberadevatAnA sevako indra mahArAjAnA AdezathI pRthvImAM dATelA mAlika vinAnA mahAnidhAno bhagavaMtanA gRhamAM varasAve che tethI pitRkulanI samRddhi akalpanIya rIte vRddhi pAme che. samagra rAjyamAM paNa prakRti (kudarata) sAnukULa thai jAya che. badhI ja niSphaLatAo saphaLatAmAM, vipattio saMpattimAM palaTAvA mAMDe che ane sarvatra AnaMda AnaMda chavAi jAya 22
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. dharatInA rasakasa vadhe che. vAMjhiyA vRkSo phaLavA lAge che. gAyonA dUdha, vRkSonI ane choDonI phaLadrupatA Adi vadhavA lAge che. lokamAnasa paNa nirmaLa thavA lAgatA aparAdho ghaTavA lAge che. janmakalyANaka uttama-zubha dine madhyarAtrie sarvazubhagraho uccasthAnamAM hoya tyAre mAtA sukhapUrvaka prabhune janma Ape che. janmasamaye lohI vagerenI azuci hotI nathI ane sahaja zuddha janma thAya che. traNe lokamAM badhe ajavALA phelAya che. aMtarmuhUrta sudhI narakanA jIvone paNa sukhanI anubhUti thAya che. AnaMdita thayelA devatAo bhagavaMtanA gRhAMgaNamAM ratnonA, sonAnA ane rUpAnA AbharaNonI, uttama vastronI, puSponI ane sugaMdhI jalanI vRSTi kare che. jayajayakAranA nAdathI bharAtI dizAne hAtha vagara ja vAgatI devaduMdubhI mITho sAtha Ape che. sarva dizAo prasanna thAya che. sugaMdhI ane zItala vAyu vAya che. paMkhIo pradakSiNA karatA jayajayakArano nAda kare che. [ triSaSTi prathama parvanA AdhAre ] 52mAtmAnuM sUtikarma karavA adholokavAsinI bhogaMkarA, bhogavatI, subhogA, bhogamAlinI, toyadhArA, vicitrA, puSpamAlA ane aninditA nAmanI ATha dizAkumArikAo siMhAsana calAyamAna thavAthI avadhijJAna dvArA prabhujIno janma thayo jANI AnaMdathI AvI traNa pradakSiNA karI stutiprArthanA karI 'ame prabhunA prabhAvathI temano mahimA karavA AvyA chIe tethI gabharAyA vinA amane anujJA Apo'-ema anujJA mAMgI pUrvadizAsanmukha 1008 thAMbhalAvALuM prasUtigRha banAvI-tenI AsapAsanA eka yojananI bhUmimAMthI saMvartavAyu dvArA kAMTA-kAMkarA vagere dUra karI de che. tyArabAda UrdhvalokanI methaMkarA, meghavatI, sumeghA, meghamAlinI, suvatsA, vatsamitrA, vAriSeNA ane balAhikA nAmanI ATha dizAkumArIo sugaMdhI pANInI vRSTithI badhI dhULane zAMta karI de che. ane DhIMcaNa sudhIno paga khUMcI jAya tevI paMcavarNanA sugaMdhI puSponI vividha racanAovALI vRSTi karI dhanya banI jAya che. tyArabAda rucakaparvatanA pUrvabhAgathI-nandA, uttaranandA (nandottarA), AnaMdA, naMdivardhanA, vijayA, vaijayantI, jayaMtI ane aparAjitA nAmanI ATha dizAkumArIo 23
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAthamAM darpaNa lai maMgala gIto gAtI pUrvamAM UbhI rahe che. rucakaparvatanA dakSiNabhAgathI samAhArA, supradattA, suprabuddhA, yazodharA, lakSmIvatI, zeSavatI, citraguptA ane vasuMdharA nAmanI ATha dizAkumArIo hAthamAM kaLaza lai dakSiNamAM UbhI rahe che. rucakaparvatanA pazcima bhAgamAMthI ilAdevI, surAdevI, pRthvI, padmAvatI, ekanAsA, navamikA, bhadrA ane sItA nAmanI ATha dikkumArikAo hAthamAM paMkho lai pazcima dizAmAM UbhI rahe che. uttararucaka parvatathI-alaMbusA, mizrakezI, puMDarIkA, vArUNI, hAsA, sarvaprabhA, zrI ane DrI nAmanI dizAkumArikAo hAthamAM cAmara lai uttara dizAmAM UbhI rahe che. vidizAnA-rucakaparvatathI citrA, citrakanakA, saterA ane sautrAmaNi nAmanI cAra dizAkumArI AvI cAra vidizAmAM hAthamAM dIpaka lai UbhI rahe che. tyArabAda rucaka dvipathI AvelI rupA, rupAzikA, surupA ane rupakAvatI nAmanI cAra dizAkumArIo AvI prabhujInI nALa chedI khADAmAM dATI vaja2tnathI khADo bharI upara dUrvA dvArA pIThikA banAve che. tyArabAda prabhunA janmagRhathI pUrva-dakSiNa-uttara dizAmAM siMhAsanayukta cAra parasALavALu kadalIghara [keLanuM ghara] banAve che. prathama dakSiNa gharamAM prabhujI ane mAtAjIne lai jai siMhAsana para besADI lakSapAka telathI mAliza ane divya ubaTana dvArA zarIra coLe che. pUrvanA kadalIgRhamAM siMhAsane besADI nirmaLajaLathI AbhiSeka karI divyavastrothI aMga lUchI gozIrSa caMdanathI vilepana ka2I devadUSya vastra ane atikiMmatI AbhUSaNo paherAve che, tyArabAda uttaradizAmAM lai jai siMhAsana para besADI sevaka devatAo pAse laghuhimavaMta parvata parathI maMgAvelA gozIrSacaMdananA lAkaDAono homa karI tenI rAkhathI rakSApoTalI banAve che. prabhunA kAna pAse be pASANagoLAo athaDAvI 'parvata jevA dRDha AyuSyavALA thAo' AvI bhAvabharI lAgaNI vyakta kare che. ane chelle mULa prasUtigRhamAM prabhujI ane mAtAjIne lAvI mAMgalika gIto gAya che. teja vakhate siMhAsana calAyamAna thavAthI prabhunA janmane jANI cosaTha indro potAnA parivAra sAthe meruparvata para Ave che. prathama devalokano mAlika, utkRSTa bhakti ane bhAvano svAmI saudharmendra prabhunA janmagRhe jai praNAmapradakSiNA-stuti karI, mAtAjInI anujJA lai eka rUpathI chatra, be rUpathI cAmara dhAraNa karatA, ekarUpathI vajane ramADatA eka rUpathI prabhujIne potAnA 24
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ hAthamAM le che. A rIte pAMca rUpa karI merUparvata 52 prabhujIne pAMDakavanamAM lai jai te-te zilArUpa siMhAsana 52 saudharmendra potAnA khoLAmAM lai bese che. bAkInA bAramA devalokanA indra acyutendrathI mAMDI 63 indro suvarNanA, cAMdInA, ratnanA, sonA-cAMdInA, sonA-ratnanA, cAMdI-ratnanA, sonucAMdI-ratnanA ane mATInA-ema ATha prakAranA virATa 1008-1008 kalazothI kSIrodhi nAmanA samudranA 3/4 ukALelA dUdha jevA pANIthI paramAtmAno abhiSeka kare che. atyaMta bhavyatAthI, atibhaktisabhara bhAve, devendroasurendro ane jyotiSmendro dvArA karAto abhiSeka pa2madarzanIya dRzya haze. asaMkhya devI-devatAonI hAjarI, utkRSTa vAjiMtra Adino nAda, abhiSeka Adi mATe lavAyelI utkRSTa sAmagrI AdinuM varNana paNa eka viziSTa graMtha jeTalI jagyA rokI zake che. 63 indro dvArA manuSyanI kalpanAnA pradezathI 52 evo abhiSeka pUro thatA bIjA devalokano indra potAnA khoLAmAM prabhune le che ane saudharmendra sphaTikaratnanA cAra mahAkAya baLada vikurtI tenA ATha ziMgaDAmAMthI uchaLI vacce bhegI thai jatI kSIrodadhinA jaLanI dhArAthI prabhujIno abhiSeka kare che. dareka indra potAnA-abhiSekanA aMte devadRSyathI (gaMdhakASAyavastrathI) prabhunA aMgane lUchavuM, gozIrSa caMdananuM vilepana, dhUpathI dhUpAvavu, chatra-cAmara Adi dhAraNa karavA ityAdi bhakti karatA hoya che. Avo janmAbhiSeka mahotsava vizvamAM anya koi Izvarano kyAreya kyAMya thato nathI, anya koino Avo janmAbhiSeka nathI thai zakato kAraNa ke tenA mATe jarUrI prakRSTa guNanA ane puNyanA svAmI mAtra ane mAtra tIrthaMkara bhagavaMto ja hoya che. AvA janmakalyANakanuM dhyAna-ciMtana-manana paNa AtmAnA anaMta pApakarmono nAza karI devA samartha hoya che. prabhunA janmanA prabhAve devatAo, manuSyo ane tiryaMconA paraspa2nA ve2 zamI jAya che. lokamAM kSudra upadravo zamI jAya che. duSTa maMtro ane taMtro prabhAva vinAnA thai jAya che. graho zAMta thai jAya che. bhUta-preta-DAkinIzAkinI Adi koinuM kAMi paNa aniSTa karI zakatA nathI. pRthvImAM dUdha-dahIMghI-tela-ikSurasa AdinI, vanaspatimAM puSpa-phaLonI, mahAna auSadhiomAM potapotAnA prabhAvanI, ratno-sonuM-rUpu Adi dhAtuonI khANomAM te-te vastuonI khUba ja vRddhi thAya che. pRthvImAM rahelA nidhAno upara Ave che. 25
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidyA-maMtranI siddhi sulabha bane che. lokonA hRdayamAM sabuddhi ane saguNonI vRddhi thavAthI nyAya-nIti ane sukhamayatAnuM vAtAvaraNa sarvatra vyApI jAya che. rAjyamAM paNa paramAtmAno janma mahotsava udAratAthI, bhavyatAthI ane vAtsalyabhAvanA uchALApUrvaka ujavAya che. indrae jamaNA hAthamAM aMguThAmAM pUrelA amRtathI vRddhi pAmatA devAdhideva (kyAreya mAtAnuM stanapAna kare nahIM)nI sevA devAMganAo kare che. devakuMvaro krIDA karavA vAraMvAra Ave che. zizupaNAmAM paNa prabhu acapala svabhAvavALA ane traNalokane AnaMda pamADanArA hoya che. bALavayamAM paNa amApa parAkramavALA, uttama svabhAvavALA ane paramazaktinA bhaMDAra hoya che. bhaNyA vinA ja vidvAna, zikSaNa vinA tamAma kaLAmAM kuzaLa ane alaMkArAdinI zobhA vinA paNa paramazobhAne dhAraNa karanArA hoya che. atyutkRSTa rUpa ane saubhAgyanA bhaMDAra prabhujInI yauvanakALanI rUpazobhA evI to adbhuta hoya che ke devendro ane asurendronA manamAM paNa paramacamatkAra pedA thAya che. tamAma devo bhegA maLIne eka aMguThA pramANa navuM rUpa banAve to ya prabhunA tejovalaya zA dehanI sAme bujhAyelA aMgArA jevuM tejahIna lAge che. eka hajAra ATha bAhya lakSaNothI yukta prabhunA zarIranuM baMdhAraNa (saMghayaNa), zarIranI racanA tathA avayavonI goThavaNa (saMsthAna), rUpa, cAla, sauMdarya, lAvaNya, vacana, darzana, sparzana badhuM ja anupama ane alaukika hoya che. paramAtmAnA prabhutA, prazAMtapaNuM, indriyajaya, saumyatA, nirbhayatA, udAratA, gaMbhIratA, dhIratA, dayALutA, sadAcAritA, maryAdAsapannatA, vivekitA, aucityapAlana Adi traNe lokamAM sauthI caDiyAtA guNasamuhanA kAraNe mahAna yazakIrtine prApta kare che. dIkSA kalyANaka nikAcita bhogAvalI karmanA udaye vivAhajIvana anusaravA chatAM ke virATa sAmrAjyanA adhipati banavA chatAM telathI pANI alipta rahe tema prabhu vairAgyamAM magna rahe che. saMsAramAM evI koi vastu nathI je prabhunA manane vAstavika rIte AkarSI zake. teo sahajapaNe vairAgyataraboLa hovA chatAM, avadhijJAnanA kAraNe have potAne mokSapuruSArtha sAdhavAno samaya AvI cUkyo
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ che tema jANatA hovA chatAM zAzvata AcAra pramANe pAMcamAM devalokamAM rahelA ekAvanArI (have chello ja bhava saMsArano bAkI che tevA) lokAMtika devo AvIne dharmatIrthanI sthApanA karavA vinaMti kare tyAre dIkSAnI taiyArI kare che. eka varSa sudhI roja savAre sUryodayathI madhyAhna sudhI gAmo-nagaromAM paDaha vagADavApUrvaka "varavarikA'-"darekane icchita apAya che mATe Avo, padhAro ane iSTa vastu prApta karo" evI sAMvatsarika mahAdAnanI udghoSaNApUrvaka sonuM, cAMdI, ratno, vastro, AbhUSaNo, hAthIo, azvo vagere dvArA sAMvatsarika mahAdAna karAya che. [ upadezaprAsAdanA kathana pramANe prabhunA pitA cAra dvAravALI dAnazALA banAvaDAve che. prathama hArathI AvanArane jamADe, bIjA dvArathI AvanArane vastra Ape, trIjA dvArathI AvanArane AbhUSaNa Ape, cothA dvArathI AvanArane rokaDa nANuM Ape. bhagavAnanA hAthe dAna mAtra mAnavo mATe ja che, chatAM 64 indra mATe chUTa che, kAraNa ke prabhunA hAthe maLelA dAnano mahimA evo che ke temane be varasa sudhI kalaha utpanna na thAya. cakravartI rAjAnA bhaMDAramAM prabhunA hAthathI AvelA soneyA jAya to bAra varasa sudhI bhaMDAra akSaya bane. rogIone bAra varasa sudhI navA roga utpanna na thAya. prabhu varSIdAna Ape tyAre saudharmendra prabhune dravya arpaNa kare. izAnendra yAcakanuM jevuM bhAgya tevuM teTaluM potAnI zaktithI goThave. camarendra ane balI A be, bhAgya mujaba vadhAro-ghaTADo kare, eTale ke icchAthI vadhAre na maLe ne ochuM paNa na maLe. bhavanapati lokone dAna levA kheMcI lAve. vANathaMtaro dAna lai janArAne svasthAne salAmata pahoMcADe, jyotiSka devo vidyAdharone varasIdAnano samaya jaNAve. ]. te vakhate anyagraMthonA mata pramANe roja 1 kroDa 8 lAkha sonAmahora, varSa daramyAna 388 kroDa 80 lAkha sonAmahoranuM (32 lAkha 40 hajAra maNa sonAnuM) dAna karavAmAM Ave che. te pachI saMpUrNa pRthvIne RNathI mukta karavAmAM Ave che ane sarvatra yaza-kIrtino sUcaka paTala vagADavAmAM Ave che. tyArabAda cosaTha indro parivAra sahita AvI sarvasamRddhi vaDe ATha divasano mahotsava kare che. prabhujIno bhavya abhiSeka thAya che. tyArabAda sarva rIte alaMkRta prabhu zibikAmAM besI dIkSA mATe prayANa kare che. svayaM indro ane devo prabhujIne zibikAne ucakI AjubAju cAmara vIMjhe che. - 27
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ AvI anupama sattAno tyAga karI prabhu svayaMbuddha thai dIkSA grahaNa kare che. sarva zikSAonA rahasyane tathA je-je kALe je je ucita karavuM joie te jANatA hoi pRthvI para apratibaddhapaNe vicare che. pariSado ane upasargone sahana karI karma khapAvavAnA ane AtmazuddhinA ghora parAkramane Acare che. kevaLajJAna kalyANaka jJAna-darzana-cAritranI anupama sAdhanA, AtmaramaNatA, tattvaciMtana tathA pudgalasvarUpanuM ciMtana, matyAdi bhAvanAo tathA phAjyAdi dazavidha dharmathI satata AtmazuddhinI prakriyAmAM ramamANa paramAtmA chevaTe zukladhyAna para AruDha thAya che ane kSapakazreNi dvArA jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, mohanIya ane aMtarAya karma rUpa cAra ghAtakarmono kSaya karI sarvadravyo ane tenI badhI ja avasthAo(paryAyo)nuM sAkSAtkAra karatuM kevalajJAna utpanna thAya che. te ja kSaNe tIrthakara nAmakarmano vipAkodaya (saphaLa udaya-saMpUrNa udaya) thAya che jenA prabhAve eka yojana pramANa pIThabaMdha para racelA cAMdI, sonA ane ratnanA traNa gaDhavALA samavasaraNa para besI asaMkhya bhAvikone dezanA ApI vizvanuM bhAvadArizya dUra kare che. aSTa mahAprAtihArya, 34 atizaya, vANInA 35 guNa Adi vaDe devo, asuro ane manuSyone AnaMdita karatA, svayaM kRtArtha hovA chatAM paropakAra mATe jagata para vicarI anAdikAlIna prabala mithyAtvano nAza kare che, kumatarUpa aMdhakArane dUra karI sumatarUpa prakAzane pAthare che. kevalajJAna prApta karelA tIrthakara bhagavaMto anaMtajJAna (sarvajJatA), anaMtadarzana, anaMtavIrya(zakti) ane vItarAgatA guNathI yukta bane che. tethI teo niraMjana, paramAtmA kahevAya che. vizvopakArI paramAtmapaNuM ahIMthI pragaTa thAya che. nirvANa kalyANaka tIrthakara bhagavaMto AyuSyakarmanI samAptinA samaye viziSTa Atmika prakriyAo dvArA bAkInA karmone jhaDapathI khapAvI saMsAramAM jakaDI rAkhanArA vedanIya, nAma, gotra ane AyuSyakarmano kSaya karI eka ja samayamAM sIdhI gatithI lokanA agrabhAga kSetrarUpa mokSamAM cAlyA jAya che. have sAdi anaMtakALa mATe teo anaMtadarzana, jJAna, vIrya ane sukhamAM lIna rahe che. tIrthaka * 28
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ rapaNAnI jyoti saMsAramAMthI vilIna thai ane parabrahmarUpa mokSanI mahAjyotimAM bhaLI gai te nirvANa kahevAya che. janmamaraNamAMthI mukti eTale paNa nirvANa kahevAya. cosaTha indro bhagavaMtanA nirvANane jANI gozIrSa caMdana vagere sugaMdhI dravyothI bhagavaMtanA dehanA aMtima saMskAra kare che. ane zAzvata caityomAM mahotsava kare che. anAdikALathI saMsAranA bIjA jIvo karatAM viziSTa tIrthakara paramAtmAnuM cyavana, janma, gRhavAsa, dIkSA, kevaLajJAna ane nirvANa vagere badhuM ja alaukika-adbhuta hoya che. A pAMce kalyANaka samaye to vizvanA jIvonuM kalyANa thAya ja che, Aje paNa tenuM dhyAna vagere dharatA jIvo karmanijerA, guNavRddhi ane puNyapuSTino khUba ja moTo lAbha meLavI zake che. "tIrthaMkara paramAtmAnA bAhya rUpa-kAMti-saubhAgya-aizvarya badhuM ja eTaluM anupama hoya che ke te ja bhavamAM mokSane prApta karanArA caramazarIrI jIvone paNa paramAtmAnA darzana bAda evI icchA thAya che ke AvuM tIrthaMkarapaNuM to ekavAra meLavavA jevuM che. bhale kadAca saMsAramAM bhAvo vadhe, tIrthakarapaNuM maLatuM hoya to huM mArA bhAva vadhAravA taiyAra chuM." AvuM mahAnizItha sUtramAM jaNAvela che. ananya guNanA bhaMDAra tIrthaMkara paramAtmAnA anaMta abhyatara aizvaryane oLakhavA mATe, jANavA mATe ane gAvA mATe janmajanmAMtara paNa ochA paDe ane khuda kevaLajJAnI paNa jANI zake, paNa eka bhavamAM varNavI na zake... kahyuM che ke 'yadi trilokI gaNanAparA syAt, tasyAH samAptiryadi nAyuSaH syAt / pAre parAyaM gaNitaM yadi syAt, niHzeSagaNeyaguNo'pi sa syAd / ' jo traNe lokanA tamAma jIvo gaNavA besI jAya, temanA AyuSya anaMta thai jAya, gaNitanI paNa tamAma maryAdAone khullI karI devAmAM Ave to...to...kadAca...kadAca temanA badhA guNone gaNI zakAya. AvI abhyatara samRddhinI oLakha mATe to kevaLajJAnayukta bhavanI ja rAha joie, hAla bAhya puNyasamRddhine oLakhavAno prayatna karIe.. { 29
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ arihaMtanI ananyatA - 12 guNa che aSTa prAtihArya + 4 mUla atizaya vizvamAM dharmasthApako to asaMkhya che, paraMtu paramatAraka tIrthaMkara paramAtmAnI dharmasthApanA satya che e jANavA mATe tIrthakara bhagavaMtanI ananyatA jANavI joie. yogasAdhanAnA prabhAve labdhio-siddhio to ghaNA, ghaNI jAtanI meLavI zake che, paraMtu trilokapUjya devAdhidevamAM atizayonI ananyatA je jaNAya che, te bIje kyAMya nathI. tenAthI ja guNabhaMDAra paramAtmAnI paramasatyatA sAbita thai jAya che. cAlo, tene mANavAno prayatna karIe. jinazAsanano sAra navakAra che, navakArano sAra arihaMta paramAtmA che ane arihaMta paramAtmAno sAra temanAmAM rahelA 12 guNo che. A 12 guNo mAtra arihaMtamAM ja hoya che. temanA sivAya bIjA koinAmAM kyAreya rahI zakatA nathI. tethI ja temanI oLakha A 12 guNathI apAya che. A bAra guNo che ATha mahAprAtihArya ane cAra mUlAtizaya A 12 guNa mAtra arihaMtomAM ja hoya che. sahu prathama cAra mUlAtizayanuM varNana joie.. anekagraMthomAM A cAra atizayathI bhagavaMtanI stuti karavAmAM AvelI che. tethI A cAra atizayo arihaMta paramAtmAnuM yathArtha svarUpa kahevA mATe samartha che. A cAra atizayamAM prabhunA bAkInA atizaya-prAtihArya-vANInA guNa ityAdi samAi jAya che tethI A cAra atizayanuM khUba ciMtana-manana karavuM joie. atizaya eTale zuM ? jagato'pi atizerate tIrthaMkarA ebhirityatizayAH (abhidhAna ciMtAmaNi svopajJa TIkA) jenAthI tIrthakara bhagavaMto jagatanA badhA ja jIvo karatA caDiyAtA | utkRSTa sAbita thAya te atizaya kahevAya.. A zabdamAM ghaNA badhA rahasyo samAyelA che. AnuM UMDANathI ciMtana karavAthI tIrthaMkara paramAtmAnuM vAstavikarUpa dhyAnamAM Ave che. paramAtmAnA e 30 ja
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ tamAma atizayonA mULamAM tIrthakara nAmakarma nAmanA prakRSTa puNyano udaya hoya che. AvuM puNya vizvanA bIjA koi jIva kyAreya bAMdhI zakatA nathI, tenuM kAraNa paramAtmAnuM zreSTha samyakta (varabodhi) ane utkRSTa bhAvanA hoi zake... tIrthakara bhagavaMta jevuM nirmaLa samyagdarzana, tevA utkRSTa zama-saMvega-nirvedaanukaMpA-AstikyanA bhAvo, tevI jIvone tArI levAnI utkRSTa bhAvanA bIje kyAMya jovA na maLI zake... Ama guNAtizaya, bhAvanAtizaya ane puNyAtizayathI yukta paramAtmAmAM atizayonuM divya sAmrAjya phelAya che. 1) jJAnAtizaya - tIrthaMkara paramAtmA kevaLajJAna dvArA loka ane alokanA traNe kALanA tamAma bhAvone hAthamAM rahelA AmaLAnI jema sAkSAt nihALI zake che. te paramAtmAno jJAnAtizaya.. atizaya eTalA mATe ke anuttara devalokamAM rahelA devonA tattva vizenA saMzayo ke samIpa AvanArA tamAma jIvonA tamAma saMzayo eka sAthe chedAI jAya che. AvuM sAmarthya anya tIrtha-sthApakomAM to nathI ja, paraMtu sAmAnya kevaLIomAM paNa AvuM sAmarthya nathI hotuM. mATe ja tene atizaya kahevAmAM Ave che. 2) vacanAtizaya - "paramAtmAnI sarva jIvone abhayadAna ApavAmAM samartha ane sarva bhASAomAM pariNamatI, sAtaso naya ane saptabhaMgIrtha yukta je dharmadezanA, te paramAtmAno vacanAtizaya che.' eka sAthe deva-manuSyotiryaco pratibodha pAmI zake che te prabhuno vacanAtizaya che. paramAtmAnuM vacana AgaLa kahevAnArA 35 guNothI sahita hoya che. satata cha mahinA sudhI dezanA cAle to paNa bhUkha-tarasa na lAge, thAka na lAge, uMgha na Ave, uparathI paramatRptino anubhava thayA ja kare. prabhujInI AvI vANI te vacanAtizaya che. anya tIrthasthApakomAM Avo vacanaprabhAva jovA nathI maLato. sAmAnya kevaLImAM paNa nahIM, mATe prabhunuM vacana mAtra vacana nathI, vacanAtizaya che. 3) apAyApagamAtizaya - rAga-dveSa-moha Adi doSo jIvane hAnikAraka hovAthI te apAya kahevAya che. teno apagama = nAza. rAgAdino nAza thavAthI paramAtmAne AtmasvarUpano lAbha thayo hovAthI A apAyApagama kahevAya che. bhagavaMta jyAM vicaratA hoya tyAMthI cAre dizAomAM 25-25 yojana, Urdhva (upara) ane adho (nIce-pAtAla) dizAmAM sADA 12-sADA 12 yojanaema kula 125 yojana sudhI lokomAM duSkALa-roga-zoka-mArI Adi upadravo 31
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ TaLI jAya che. AvI apAya(dArUNa nukazAna)nAzaka zakti jagatamAM koimAM hotI nathI tethI Ane apAyApagama atizaya kahevAmAM Ave che. ahIM apAya kaSTa samajavuM. paramAtmAnA karmakSayajanya atizayo prAyaH AmAM samAya che, jenuM varNana 34 atizayanA varNanamAM laizuM... = karmo ane kusaMskArono samULago nAza ryo hovAthI-potAnuM koi nukasAna have thavAnuM nathI, ane pUrvabhavanI paropakArI bhAvanAthI viziSTa puNyabaMdha karelo hovAthI anyanA-kaSTo-nukasAnane dU2 ka2vAnI viziSTa zakti pragaTa thai che ! Ama sva-52 ubhayane kalyANakArI A atizaya mAtra ane mAtra tIrthaMkara bhagavaMtomAM ja zakya che. 4) pUjAtizaya - 52mAtmAnA pAMce kalyANakomAM jagatamAM zaktisattA-aizvarya AdimAM sauthI caDiyAtA gaNAtA cosaTha indro paNa bhagavaMtanI atyaMta namrabhAve ullAsapUrvaka pUjA-bhakti kare che. AvI pUjA koine paNa prApta thatI nathI paNa prabhune sahaja maLe che te prabhuno atizaya che. devo ane asuro dvArA racAtA atizayo AmAM samAya che. AvuM adbhuta sarjana ane samarpaNa vizvamAM koi pratye kyAreya koine jAgatuM nathI... eka ekanA varNana mahAgraMthonA sarjana kare evA che. ahIM saMkSepamAM joizuM... paraMtu trilokInAtha devAdhidevane jotAM ja hRdayano je umaLako jAge che, evo to koinA pratye koine kyAreya jAgato nathI. A prabhuno pUjAtizaya che. A atizayo mAtra ane mAtra arihaMta paramAtmAne hoya che mATe ja tene tenA guNa tarIke batAvyA che. bIjA ATha guNa che aSTa mahAprAtihArya... 1) azokavRkSa - zrI kevaLajJAnI jinezvara bhagavaMtanI upara sadAkALa azokavRkSa raheluM hoya che. prabhujI siMhAsana para beThA hoya tyAre paNa te chAyA karIne ubhuM rahe che ane vihAramAM paNa prabhune chAyo karatuM uparanA bhAge sAthe ne sAthe cAle che. te azokavRkSa atyaMta gADha sukomaLa rAtA varNanA pallavonA gucchAo, sarva RtuonA vikasita puSpo AdithI atyaMta zobhAyamAna hoya che. te puSponI sugaMdhathI cArebAjuthI bhamarAo kheMcAi AvI raNajhaNa nAda karatA hoya che. atyaMta gADha chAyA hovAthI sUryanA kiraNo kyAreya aMdara pravezI zakatA nathI. motInI mALA-toraNa, ghaMTAonA samuha, 32
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhajAo vagere lAgelI hoya che. nIce vedikA ane upara eka yojanano phelAvo hoya che. A azokavRkSa eTaluM badhuM suMdara hoya che ke te joyA pachI indranuM citta potAnA udyAnamAM paNa TharatuM nathI. tene banAvanAra devatA ja hovA chatAM sauMdarya vagere guNonI ATalI parAkASThA AvavI paramAtmAno atizaya che. azokavRkSa te-te tIrthaMkara paramAtmAthI bAra gaNuM UMcuM hoya che. tenA para devatAo caityavRkSa = kevaLajJAnanI utpatti je vRkSa nIce thAya tene sthApita kare che. 24 tIrthakaronA kevaLajJAnotpatti vRkSo-nyagrodha (vaDa), saptaparNa, sAla, priyaka, priyAMgu, chatrAdha, sarisa, nAgavRkSa, mAlIka, pIlakuM, hiMduga, pADala, jaMbU, azvattha, dadhiparNa, naMdI, tilaka, aMba, azoka, caMpaka, bakula, veDasa (vetasa), dhava ane sAla. paramAtmA jyAre samavasaraNamAM azokavRkSa pAse padhAre che tyAre sauthI prathama caityavRkSa sahitanA azokavRkSane traNa pradakSiNA ApI pachI ja siMhAsana para bese che. azokavRkSano mahimA evo batAvyo che ke jagatanA sarva jIvono zoka dUra kare che. 2) puSpavRSTi - devatAo jamIna para ke pANI para UgatA ke vaikriyalabdhi vaDe vidurvelA pAMca varNanA atisugaMdhI suvikasita puSponI satata vRSTi evI rIte varasAve che ke puSponA DIMTIyA nIce hoya ane khIlelo mukhabhAga upara hoya. DhIMcaNapramANa thai jato A thara eka yojana sudhI phelAyelo hoya che ane paramAtmAnA prabhAve game teTalA loko tenA parathI Ava-jA kare to paNa te phulone saheja paNa pIDA thatI nathI, uparathI paramAtmAnA atizayanA prabhAve tenA mana samullasita thAya che. tethI ja sAdhu bhagavaMtone paNa tenA parathI javA-AvavAmAM sacittanI virAdhanAno doSa nathI lAgato. puSpavRSTimAM mAtra DhagalA nathI karavAmAM AvatA paraMtu svastika, zrIvatsa Adi vividha maMgalamaya racanAo paNa karavAmAM Ave che, AvanArA-janArAnA paga lAgavA chatAM te puSpo dabAtA na hovAthI sapATI kAyama ekasarakhI ja rahe che. paramAbhAnA vihAramAM paNa puSpavRSTi satata thAya che. tethI paramAtmA jema nava suvarNakamaLa para vihAra kare che tema sAthe rahenArane paNa jamIna para cAlavAnuM hotuM nathI. ekasarakhI puSpavRSTi para ja vihAra karavAno hoya che. puSpavRSTimAM kalpavRkSanA, pArijAtanA Adi divyapuSpo temaja maca
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ kuMda, kuMda, kamala, mAlatI.. Adi viziSTa puSpo hoya che. devavimurvita puSpo acitta hoya, bAkI badhA sacitta hoya che. Ane atizaya kahevAnuM mukhya kAraNa-DIMTIyA nIce, mukhabhAga upara evI vRSTi, puSpone jarA paNa trAsa nahIM ane tenI atizaya suMdaratA che. 3) divyadhvani - vizvanA tamAma madhura padArtho karatAM paNa atizaya madhuratAbharI vANI vaDe prabhu jyAre mAlakauMza Adi rAgamAM dezanA pharamAve che, tyAre banne bAju rahelA devatAo veNu, vINA vagerenA dhvani vaDe paramAtmAnA dhvanimAM atimadhuratAnI vRddhi kare che ane paramAtmAnA avAjane vadhu phelAvAvALo banAvI eka yojana sudhI phelAve che. tethI temAM beThelA badhA ekatAna thai sAMbhaLe che. devatAnA saMgItamAM paNa ati-atimadhuratA pedA thavI, prabhunA avAjane eka yojana sudhI phelAvavAnI zakti AvavI te paramAtmAno ja atizaya jANavo. azokavRkSa, puSpavRSTi ane divyadhvani A traNe prAtihArya yojanavyApI che. 4) cAmara zreNi - prabhujInA vihAra vakhate AkAzamAM upara ane dezanA vagere mATe bese tyAre banne bAju cAmara vIMjhAya che. te cAmaramAM lAgelA camarI gAyanA vALa atyaMta sapheda ane tejasvI hoya che. atyaMta tejasvI zreSTha ratno jaDelA suvarNadaMDa cAmarone hoya che. temAMthI paNa tejasvI kiraNo cArebAju phelAtA hoya che. traNe lokamAM AvA tejasvI ane prabhAvazALI cAmaro kyAMya hotA nathI. tIrthakaranA prabhAve sAmAnya devatA paNa anuttaravAsI devanA vaibhavamAM na hoya tevuM sarjana karI paramAtmAnI bhaktino lAbha meLavI le che. prabhu samavasaraNamAM caturmukha bese tyAre cAre rUpa pAse be-be yakSo cAmara vIMjhe che eTale ke ATha cAmara vIMjhAya che. * 5) siMhAsana - atyaMta nirmala AkAza sphaTikamaya pAdapITha sahita siMhAsana vihAra samaye AkAzamAM cAle, besavAnA samaye nIce goThavAi jAya. siMhAsanano pITha TekavavAno bhAga atyaMta tejasvI lAlavarNano hoya che, dADhAthI vikarALa ane sAkSAt jIvaMta hoya tevA siMhanI AkRti para te 34
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ pratiSThita hoya che ane uttama ratnothI jaDeluM hovAnA kAraNe satata tejakiraNono puMja temAMthI nIkaLato hoya che. pAdapITha paNa uttama ratnajaDita ane tejasvI hoya che. keTalAka graMthomAM suvarNamaya siMhAsana batAvyuM che. A siMhAsananI barobarI karI zake tevuM siMhAsana vizvamAM kyAMya hotuM nathI. ) bhAmaMDala - bhagavaMtanA mastakanI bahu ja najIka heja pAchaLanA bhAge bArasUryanA tejane paNa jItI letuM atitejasvI tejovalaya hoya che je aMdhArAmAM paNa dazedizAne ajavALe che. bhagavaMtanA atitejasvI rUpanuM darzana durlabha na thai jAya te mATe jANe te teja bahAra bheguM thaine eka ThekANe rahayuM hoya ane sarvajIvone darzana sukhakArI banI jatuM hoya evI kalpanA kavioe karI che to kyAMka paramAtmAmAM pragaTelI anaMtajyoti aMdara na samAi zakavAthI teno vadhArAno piMDa bahAra Avyo hoya tevI kalpanA karavAmAM AvI che. ghAtikarmanA kSayathI paramAtmAne A atizaya hoya che. AvuM tejovalaya vizvamAM bIjA koine na hovAthI te prabhunI oLakha rUpa che. 7) devaduMdubhi - uMce AkAzamAM devatAo dvArA vagADAto athavA svayaM vAgato vizvavyApI duMdubhinAda thAya che. duMdubhine bherI athavA mahADhakkA paNa kahevAya che. teno nAda ghaNo gaMbhIra, bhayahara ane ullAsakara hoya che. svayaM vAgavuM, dUra sudUra sudhI phelAto temaja atyaMta gaMbhIra ane madhura avAjate atizaya che. 8) traNa chatra - zreSTha ujjavala motIothI zobhatA eka upara eka ema rahelA traNa chatra paramAtmAnI upara zobhe che. vihAramAM paNa prabhunI upara rahe che ane samavasaraNamAM cAra dizAnA cAra prabhu para traNa-traNa ane UrdhvadizAmAM traNa ema paMdara chatra paramAtmAnI upara zobhe che. motInI mALAthI yukta A chatratraya jANe prabhunuM traNa loka paranuM Adhipatya sUcavatA hoya tevuM lAge che. motInI ujvalatA, divyatA ane tejasvitA A traNa chatramAM jevI hoya che, tevI bIje kyAMya hotI nathI, tethI ja te paramAtmAnA atizaya rUpa che. A AThe prAtihArya zrI tIrthaMkara paramAtmAnA prabhutA ane devAdhideva - 35
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ tAnA pratIka che. A prAtihAryone joine ja indrabhUti gautama Adi jevA kaTTara dveSI brAhmaNo paNa Azcaryacakita thai gayA hatA. A prAtihAryonI lakSmI joine ja marUdevA mAtAne kSapakazreNi para ArUDha thavA ucita bhAvadhArA utpanna thai hatI. mahAnizItha sUtramAM jaNAvyuM che ke prabhunuM paramarUpa, utkRSTa lakSaNo ane prAtihAryAdi atizaya jotAM ja deva-dAnava-gaMdharva-kinnara-vidyAdhara AdinA mukhamAMthI zabdo sarI paDe che ke "aho ! aho !! aho !!! kadI na joyeluM abhUtapUrva dazya Aje ame nihALyuM... mahAna, aciMtya, viziSTa ane atulya evA paramAzcaryono samuha jANe eka sAthe bhego thayelo ame joyo. dhanya ! dhanyAtidhanya !!! ane parama AnaMdanA AvegamAM teo paraspara ekabIjAne kahe chekharekhara A mahAnatama mahAmahotsava che. mahAna ! mahAna !!!" te ja bhavamAM mokSe janArA caramazarIrIo paNa AnaMda ane AzcaryanA bharavegamAM taNAtA AvuM tIrthaMkarapaNuM prApta karavA saMsAranI vRddhine paNa svIkAravA taiyAra thai jAya che. mahAvairAgI jIvo paNa A atizayonI abhutatA joi paramabhaktinA rasamAM taraboLa banI jAya che. AvA A 12 lakSaNarUpa guNothI yukta te ja devAdhideva kahevAya. te ja vizvane mArga dekhADavA samartha hoya. temanA darzAvelA mArga para ja ApaNe gati karAya.. 0 36
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'tIrthakara bhagavaMtanuM apUrva puNyasAmrAjya -34 atizaya -- | tIrthaMkaranA guNo, tIrthaMkaranI vizeSatAo tathA tIrthaMkaranA atizayo to anaMta che. temanI sAthe saMkaLAyelI pratyeka ghaTanA, pratyeka vastu anuttara, anupama ane alaukika hoya che, chatAM bALajIvo sahelAithI samajI zake te mATe 34 atizayanI ahIyAM saMkhyA nirdhArita karavAmAM Ave che. A pratyekanA jevI cIja duniyAmAM bhegI karavAmAM Ave to paNa anaMtamA bhAge mAMDa UbhI rahI zake. atizayano artha ja e che ke vizvanA tamAma padArthonA samuha karatA anaMtaguNa caDiyAtApaNuM. A 34 atizayonA, utpattinA AdhAre traNa vibhAgIkaraNa karavAmAM AvyA che. (1) janmanI sAthe utpanna thatA 4 atizaya. (2) karmakSayathI utpanna thatA 11 atizaya. (3) kevaLajJAna bAda devatAoe bhaktithI banAvelA 19 atizaya.... kramazaH ApaNe badhAne mANavAno prayatna karIe. 1) cAra sahaja = janmathI ja sAthe utpanna thatA atizayo... (a) adbhuta rUpa, adbhuta sugaMdha, roga, parasevA ane melathI rahita zarIra... ahIM prabhudehanA pAMca vizeSaNo darzAvyA.. i) prabhuno deha abhuta rUpavALo hoya che. zAstramAM jaNAvyuM che ke duniyAnA viziSTatama rUpavAna vyakti karatAM mahAmAMDalika rAjAnuM rUpa anaMtaguNa caDiyAtuM. mahAmAMDalika rAjA karatAM baladevanuM rUpa anaMtaguNa caDiyAtu, tenAthI vAsudeva, tenAthI cakravartI, te pachI vyaMtara, bhavanapati, jyotiSa, prathama devalokAdi kramathI bAra devaloka, nava raiveyaka ane anuttara devanA rUpa kramazaH anaMta anaMtaguNa caDiyAtA, tenAthI AhAraka zarIravALAnuM rUpa anaMtaguNa, tenAthI gaNadhara bhagavaMtanuM rUpa anaMtaguNa ane tenAthI tIrthakara bhagavaMtonuM rUpa anaMtaguNa caDiyAtuM hoya che. zAstro lakhe che ke tamAma devo Adi bhegA maLIne paramAtmAno eka aMguTho paNa banAvavA bese to paNa anaMtamA bhAge Ave. vizvanA tamAma - 37 -
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ deva-devI-vidyAdharo-manuSyo AdinA rUpa-saubhAgya-kAMti-lAvaNya-dIpti Adino Dhagalo ekabAju rAkhavAmAM Ave ane bIjI bAju prabhunA paganA aMguThAno agrabhAga mUko to paNa rAkhano Dhagalo kaMcanagirinI bAjumAM zobhA na pAme tevo lAge che. vizvanA tamAma jIvo bhegA thaine paramAtmAnA rUpanuM varNana karavA bese to paNa sarvAga saMpUrNa varNana na thai zake. te te varNanA paramAtmA pAse te te varNanA sarvocca levalanA maNi-ratno paNa jhAMkhA paDI jAya tevI anaMtaguNa tejasvitA ane uttamatA paramAtmAmAM hoya che. 1,008 lakSaNa, mastaka para zikhA, chAtI para zrIvatsa tathA atyaMta niyojita dehAvayavonA kAraNe paramAtmAno deha paramasaubhAgyavaMta hoya che. ii) lokottara sugaMdhavALo prabhuno deha hoya che-paramAtmAno deha kamaLanA sugaMdhathI anaMtaguNa sugaMdha dharAvato hoya che. vizvanA tamAma sugaMdhI tattvanA arkanA DhagalA paNa prabhunA deha sAme nabaLA puravAra thayA vinA na rahe. AtmAmAM rahelI anaMta guNonI sugaMdhanuM sucaka dehasugaMdha che. ahIM upalakSaNathI pAMca indriyonI paramatRptinuM kAraNa paramAtmAno deha jANavo, varNa-gaMdhanI jema sparza-zabda Adi paNa anuttara hoya che. ii) rogarahita zarIra - pUrvanA bhavamAM bhAvelI utkRSTa karuNArUpa bhAvadayAnA prabhAvathI paramAtmAnI kAyA AjIvana koi paNa prakAranI khoDakhAMpaNa ke roganA aMzamAtra paNa cihna vinAnI atyaMta Arogyayukta hoya che. AjIvana nirogI devatAo karatAM paNa paramAtmAnuM Arogya anaMtaguNa caDiyAtuM hoya che. Ajanma kyAMya kyAreya koi ja roga paramAtmAne thatA nathI. V) parasevArahita zarIra - game tevI garamI ke taDakAmAM paNa paramAtmAne sTeja paNa parasevo thato ja nathI. A prabhunI kAyAnI sahaja vizeSatA che. tethI sadAkALa prabhunI kAyA evI ne evI tarotAjA ja rahe che. v) elarahita zarIra - game tevA saMyogomAM paramAtmAnI kAyAne mela lAge ja nahIM, coMTe ja nahIM tevI paramAtmAnI kAyA hoya. anAryadezanA vicaraNa vakhate ajJAnI jIvo dhyAnastha prabhunA deha para dhULanA DhagalA karI nAkhatA chatAM lezamAtra paNa dhULa coMTatI nahIM.. * 38
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1860% amAnavInatI janAvAra 89a9e vIzAdazAvAthavA pado siddhapadara pravacanapada 3 viMzatisthAnakacitra upAdhyAyapada sthavirapada mAdhupada jaMjirNAha pavaiyaM tameva nira darzanapada -vinayapada 20 avadhi jJAna jAnapada cAritrapada44 tapapada kriyApada bahmavaryapaTa abhinavapada 14 yamapaTa17 jinapada6 parva janma me tIrthakara mAne sarvotamakoTikAvarIyapana prApti meM
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ samagra vizvanI du:khamukti ane sukhaprAptino ekamAtra urjAsrotA Ahatya
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ arihaMtanA 12 guNa mUla 4 atizaya, 8 mahAprAtihArya pUjAtizaya jAnAtizaya tIna azokavRkSa TuTubhi ROOOOOOOOT LOOOOOOOOOZ divya dhvani AbhA maMDala namo-arihaMtANaM siMhAsana caMvara apAyA pagamAtizaya vacanAtizaya
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ kagel] GDlI prALunI thatI &unALI upaEAo000 sArI rIte homAyelA agninI jema tejathI jvalaMta padmapatra jevA nirlepa sAgara jevA gaMbhIra paMkhI jevA vipramukta caMdranI jema saumyalezya sarovaranA jalanI jema zabda hRdayavALA sUrya jevA dipta tejomaya. pRthvInI jema sarvasaha merU jevA niprakaMpa gagananI jema nirAlaMbana zaMkha jevA niraMjana vAyu jevA apratibaddha
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 2) kamaLa samAna sugaMdhI zvAsa - paramAtmAnA ucchvAsa ane niHzvAsabannemAM vizvanA uttamottama kamaLa karatAM anaMtagaNI vadhAre sugaMdha hoya che. tethI ja parramAtmAnA vihAra samaye AsapAsanA puSponI parAgarajane choDI bhamarAo 52mAtmAnA zvAsocchvAsanI sugaMdhane anusare che. 3) gAyanA dUdhanI dhArA samAna zveta ane durgaMdha vinAnA sahajasuMdara mAMsa ane lohI - paramAtmAnA rakta ane mAMsa parama suvAsathI samRddha hoya che. jotA jarAya napharata to na ja thAya, paraMtu jovA game tevA ane ahobhAvayukta Azcarya pedA kare tevA hoya che... jema caMDakauzikane paramAtmAnuM zveta rakta jotAM ja ahobhAvayukta Azcarya pedA thayuM hatuM... ahIM zvetatA (saphedAi) mATe gAyanA dUdhanI dhArAnI upamA ApI che te dohatI vakhate gAyanA stanamAMthI nIkaLatI dUdhanI dhArA jANavI. te vakhate dUdha ekadama sapheda hoya che. tyArabAda vAsaNano sparza thatA nirmaLatA ghaTavA lAge che. hakIkatamAM gAyanA dUdha karatAM paNa anaMtaguNa sapheda lohI ane mAMsa hoya che. 4) AhAra ane nihAranI kriyA adazya hoya che-bhojana, pANI ane maLa-mUtranA tyAganI kriyA carmacakSuthI joi zakAtI nathI. avadhijJAnavALA vagere atizayajJAnI joi zake che. A cAre cAra atizayo janmanI sAthe ja thai jatA hoya che. mAtra tIrthaMkara bhagavaMtanA jIvanamAM ja A zakya bane che. 39
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAtIkarmanA kSayathI utpanna thatA 11 atizaya 1) yojanamAtra samavasaraNamAM manuSyo, devo ane tiryaMconI koDAkoDI saMkhyAno samAveza - ghAtIkarmano kSaya ane rAgadveSano kSaya to badhA ja zukladhyAnI sAdhako karIne vItarAgatA ane sarvajJatA prApta kare che. vItarAgatA ane sarvajJatAnI draSTie A badhA ja mahApuruSo samAna hoya che. paraMtu tIrthaMkara bhagavaMtanA karmakSaya ane doSakSayane atizaya kahevAya che, kAraNa ke paramAtmAnA sAnnidhyamAM bIjAnA paNa apAyo dUra thAya che. ahIM paNa paramAtmAne kevaLajJAnanI prApti thatA karAtI samavasaraNanI racanA je eka yojananA mApavALI hoya che. [ 1 yojana = 4 gAu = 8 mAila 13 ki.mI. - dareka vakhatanuM mApa te-te bhagavAnanA samayanI kAyAnA mApa mujaba jANavuM. ] temAM ya cArebAju 20,000-20,000 pagathiyA jeTalI jagyA to nIkaLI jAya, tethI besavA mATenI bacatI alpa jagyAmAM koTAkoTI [ Avazyaka hAribhadrIyavRtti pramANe asaMkhya karoDa devatAo paNa kyAreka AvI zakatA hoya che ] saMkhyAmAM rahelA devatA, manuSyo ane tiryaMco samAi jAya che, koine paNa saMkocAine besavuM paDatuM nathI, vadhAre paDatI bhIDanA kAraNe thatI akaLAmaNa-dabANa-ekabIjAnA zarIrasparzajanya trAsa vagere kazuM ja thatuM nathI ane sahu sukhe sukhe prabhujInI dharmadezanA sAMbhaLI zake che... AvI ghaTanA mAtra tIrthaMkara paramAtmAmAM ja ghaTI zake mATe ja te atizaya kahevAya che. je paramAtmA potAnA hRdayamAM vizvanA tamAma jIvone samAvI zake teonA (kevaLajJAnI banyA pachI) samavasaraNamAM karoDo jIvo kema na samAi zake ? = 2) eka yojana phelAtI ane sarvabhASArUpe pariNamatI paramAtmAnI dezanA - tIrthaMkara banyA pachI paramAtmAno mukhya upakAra savAra-sAMja 1-1 prahara = 3 kalAka dharmopadeza ApavAno hoya che. teo vizvane AtmakalyANano mArga dekhADe che. parANe hAtha pakaDIne dharmamArgamAM calAvatA nathI, paraMtu hiMsAtyAga, pApatyAga ane AtmoddhAranI prakriyAo tArkika rIte, draSTAMtothI, tAjI ja banelI-samavasaraNamAM ja beThelA jIvonA AgaLa-pAchaLanA 40
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavo batAvavA dvArA vizvAsapAtra banatI ghaTanAonA varNana dvArA batAve che. paramAtmA A badhuM kathana ardhamAgadhI bhASAmAM ja kare che paraMtu prabhunA atizayanA prabhAve devone daivI bhASAmAM, Aryane AryabhASAmAM, anAryane anAryabhASAmAM, tiryaMcone temanI bhASAmAM prabhu bolatA hoya tevuM lAge che. tethI teo pa2maAnaMda anubhave che. A atizayanA prabhAve ja paramAtmA ekasAthe aneka jIvo para upakAra karI zake che. UNO-nI mahAsabhA vageremAM Aje eka bhASAmAM karAtuM bhASaNa aneka bhASAmAM saMbhaLAya tevI mazIno dvArA vyavasthA thAya che. tyAM to te-te bhASAnA anuvAdako zIghra anuvAda karI mAikamAM bole che, te saMbhaLAya che. jyAre ahIM mAtra prabhunA ghAtikarmanA kSayanA prabhAve utpanna thayelA atizayamAM Avo mahimA hoya che. UNOmAM mAtra amuka ja bhASAmAM Translation che, ahIM to devI, pizAcI, tiryaMcI Adi badhI ja bhASAomAM pariNamana hoya che. vizvanA paudgalika jaththAo paranA adbhuta prabhutva vagara pudgalone anukULarUpe pariNamAvavAnuM sAmarthya kyAMthI Ave ? sAmAnya vaktAnA vacana pAchaLa beThelA zrotAone sAMbhaLavAmAM takalIpha jyAre paDe che, kAraNa ke avAja jema dUra jAya tema dhImo paDato jAya che, paramAtmAnI sabhAmAM eka yojana sudhInA vistAramAM badhA ja jIvone ekasarakhI rIte saMbhaLAya che. A paramAtmAno mahAna atizaya che. 3) bhAmaMDala - AnuM varNana ATha mahAprAtihAryamAMthI joi levuM... * 4thI 11 :- pa2mAtmA vicare tyAM cAra dizAmAM 25-25 yojana, Urdhva dizAmAM 12 / / ane adhodizAmAM 12 / / ema kula 125 yojanamAM - 4) tAva vagere rogo na hoya... cha mAsa pUrve utpanna thayelA badhA (anikAcita karmanA baLe thatA) rogo zamI jAya ane cha mahinA sudhI navA utpanna thatA nathI.... 5) vaira eTale lokomAM ekabIjA sAthe virodha na hoya - A bhavamAM bAMdhelA ke paralokathI sAthe laine AvelA athavA janmajAta ve2I-udara-bilADI, sApa-noLiyo jevA prANIo paNa bhagavaMtanI parSadAmAM hoya tyAre svastha manavALA thaine dezanA sAMbhaLe che. bhavobhava sudhI cAle tevA durdha2 strIjamIna-gAma-nagara vagerenI mAlikI, kauTuMbika kAraNo vagere koi paNa kAraNothI utpanna thayelA veranA anubaMdho paNa prabhunA prabhAve tatkAla zamI jAya 41
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. atitIvra vairavRttivALA devo ane dAnavo AdinA vaira paNa atyaMta zamI jAya che. paramAtmAnI gerahAjarImAM paramAtmAnI dADhAnuM snAtrajaLa paNa devalokamAM be indro ke mahaAika devo vaccenA ve2 ane klezanI paraMparAne zAMta pADI de che, A paramAtmAe hADohADa AtmasAt karelA kSamA-prazAMtatA Adi guNonuM ja pariNAma che. . 6) iti = anAja-pAka vagerene puSkaLa pramANamAM hAni pahoMcADanAra uMdara, tIDa, lAla kIDI, popaTa, jIvAta Adi prANIsamuhanuM AkramaNa na thAya... ekasAthe anAjanA nAzamAM aneka lokone gho2 nukasAna-bhUkhamaroakALa Adi thavAnI saMbhAvanA hovAthI paramAtmAnA vicaraNanA savAso yojanamAM AvA upadrava na thAya. 7) mAri = duSTa devatA vagere dvArA cAre bAju karAyela gUDha rogacALAno upadrava, na samajI zakAya, na TALI zakAya tevA upadrava-utpAta vagere TaLI jAya che, ane tenAthI thatI puSkaLa jAnahAni bacAvI zakAya che. 8) ativRSTi = satata puSkaLa varasAda-jenAthI pAka saDI jAya, rogacALo phATI nIkaLe, pUrajanya jAnahAni-mAlahAni ityAdi saMbhavita apAyo thAya-tevo ativarasAda na thAya. 9) avRSTi = saMpUrNa varasAdano abhAva, yogya kALe varasAda na thavo ityAdithI thatuM nukazAna na thAya... 10) sva-paracakrabhaya = svadezamAM baLavo-hullaDa-vinAzakakrAMti vagere na thAya, tevI ja rIte anya rAjA sAthe yuddha vagere na thAya, thayA hoya to zAMta thai jAya... 11) durbhikSa - jUno duSkALa nAza pAme che, ane navo duSkALa thato nathI... Ama paramAtmAnA prabhAve atizaya pIDAkArI koi upadravo lokone pIDatA nathI. karmakSayajanya atizaya badhA ja lokasukhAkAritA mATe thAya che te spaSTa jaNAya che. 42
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Gii devakRta 19 atizayo ke ahIMthI devatAoe bhakti nimitte AyojelA atizayono prAraMbha thAya che. kare che devatAo, paraMtu thAya che bhagavAnanA prabhAvathI, atizayathI. devatAo paramAtmAnI hAjarI vinA jo A atizayo banAvavA jAya to anaMtamA bhAganA prabhAvazALI ja bane... A badhA atizayo atyaMta utkRSTa ane vizvAtizAyI bane che te mAtra ane mAtra tIrthaMkara paramAtmAno ja prabhAva 1) dharmacakra - atyaMta dedIpyamAna 1008 ArAvALuM dharmacakra paramAtmAnI sAthe AkAzamAM cAlatuM hoya che. daze dizAmAM ajavALA pAtharatA A atyaMta tejasvI dharmacakrane joi mithyAtvIonI AMkhe aMdhArA chavAi jAya che. paramAtmA jyAre samavasaraNamAM caturmukha birAjamAna hoya che, tyAre dareka siMhAsananI AgaLa suvarNakamaLa para pratiSThita evuM ekeka dharmacakra hoya che, je tejamAM sUrya karatA paNa anekagaNuM tejasvI hoya che. A dharmacakra atyaMta mahimAvaMta hoya che. tethI zAstramAM tenA aMge ghaNA maMtro ane vidyAo batAvela che, jenA dhyAna ane sAdhanAthI sAdhaka aparAjita = bIjAthI kyAreya na jItAya tevo bane che. 2) cAmara 3) siMhAsana 4) traNa chatra aSTa mahAprAtihAryanA varNanamAM joi levuM. 5) ratnamaya indradhvaja - paramAtmA vihAra kare tyAre prabhujInI AgaLa jamInathI addhara eka hajAra yojana UMco virATa indradhvaja cAlato hoya che. hajAro nAnI dhajAothI zobhatA A dhvajamAM maNimaya nAnI ghaMTaDIo paNa lagADelI hoya che. jeno atisuMdara dhvani karNapriya bane che. vizvamAM Avo zreSTha dhvaja bIje kyAMya na hoI zake. tethI ja tene dhvajomAM indra = indradhvaja kahevAmAM Ave che. kyAMka te dharmadhvaja paNa kahevAya che. 6) paga mUkavA mATe sonAnA kamaLa - kevaLajJAnanI utpatti pachI prabhujInA caraNa manuSyo dvArA kharaDAyelI bhUmi para na paDe te mATe devatAo
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaktisabhara haiye satata nava kamaLonI racanA kare che. nave kamaLa suvarNanA banelA hovA chatAM sparzamAM atyaMta komaLa-mAkhaNa jevA mRdu hoya che. AgaLanA be kamaLa para prabhujI paga sthApe che. bAkInA sAta kamaLa pAchaLa hoya che. jevuM prabhu pagaluM uMcake ke eka kamaLa AgaLa AvIne goThavAi jAya che. vizvanA tamAma suvarNano Dhaga eka bAju ane bIjI bAju prabhujInA paga nIcenuM mAtra eka kamaLa mUkavAmAM Ave to paNa tenuM mUlya ane teja anaMtagaNA caDiyAtA sAbita thAya che. A prabhAva mAtrane mAtra arihaMta paramAtmAno che. 7) traNa gaDha - paramAtmAne dezanA ApavA mATe devatAo samavasarasamaya traNagaDhanI racanA kare che. bhagavAnanI sauthI najIkano ratnano gaDha vaimAnika devatAo banAve che. bIjo sonAno gaDha (sUrya-caMdra Adi) jyotiSI devatAo banAve che ane te pachI sauthI nIceno cAMdIno gaDha bhavanapati devatAo banAve che. A ratno-sonu-cAMdI vizvamAM upalabdha ke devalokamAM upalabdha ratna-suvarNAdi karatA anaMtagaNA caDiyAtA hoya che. tenuM saudaryanajAkata paNa apratima hoya che. - sau prathama vAyukumAra devatAo yojana pramANa bhUmimAMthI kacaro vi. dUra karIne bhUmine zuddha kare che. tyAra pachI vyaMtara devatAo bhUmithI savAgAu = 2500 dhanuSya = 10,000 hAtha = 15,000 phuTanI UMcAivALu, eka yojana = 13 ki.mI. pramANa-suvarNa-ratna-maNimaya pITha[sAdI bhASAmAM oTalo - plinth ] banAve che. ATale upara caDavA bhuvanapati devatAo 1 hAtha UMcA ane 1 hAtha pahoLA 10,000 pagathiyA banAve che. ane te pagathiyA pUrA thatA moTo sonAnA kAMgarAvALo cAMdIno gaDha te ja bhuvanapati devatAo banAve che. A gaDhanI bhIMto 500 dhanuSya = 2000 hAtha = 3000 phuTa UMcI ane 33 dhanuSya + 32 aMgula = 265 1/4 veMta (lagabhaga 200 phuTa) pahoLI hoya che. A gaDhane ratnanA cAra daravAjA-tenA upara suMdara pUtaLIo tathA magaranA cihnathI aMkita dhajAvALA maNimaya toraNa hoya che. dareka dvAre aSTamaMgala, kaLazAo, phulonI mALA, dhajAo ane divya sugaMdhavALI dhUpaghaTI hoya che. A gaDhanA khUNe khUNe mIThA pANIvALI maNimaya pagathiyAvALI vAvaDIo hoya che. A gaDhanI samatala bhUmi- [Plain Surface) 44 /
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 dhanuSya = 300 phuTanA goLAkAra vartuLamAM hoya che. A gaDhamAM vAhano hoya che. tathA AvatA jatA devo-manuSyo-tiryaMconI avarajavara hoya che. te 300 kuTanuM circle puruM thAya tyAMthI bIjA gaDhanA eka hAtha pahoLAUMcA pAMca hajAra pagathiyA zarU thAya che. eTale ke trIjA-bIjA gaDha vacce pagathiyA sivAyano bhAga open space hoya che. Ama badhA ja gaDha havAmAM addhara hoya che. pagathiyA pUrA thayA pachI bIjo gaDha jyotiSI devatAo dvArA uttamottama suvarNa dvArA banAvAyelo ane ratnamaya kAMgarAothI sajAvAyelo Ave che. tenuM varNana paNa prathama gaDha mujaba jANI levuM.... ahIM Plain Surface para pazu-pakSIo (jAtivairIo paNa ekamekanA gaLAmAM mAthu nAkhIne) bese che. A gaDhamAM izAna khUNe atizaya nayanaramya devachaMdo-(paramAtmA mATe vizrAmasthAna) devatAo race che. prathama praharanA dezanAnA aMte devothI parivarelA prabhujI tyAM AvIne bese che. bIjA gaDhanA vartuLanA aMtethI trIjA gaDhanA pAMca hajAra pagathiyA zarU thAya che ane tenA aMte vaimAnika devoe banAvelo ati ujjavala maNimaya kAMgarAvALo ratnamaya gaDha zarU thAya che. tenA centre mAM eka gAu 600 dhanu = 10400 hAtha = 15600 phUTa lAMbI pahoLI Plinth Ave. tenI madhyamAM azokavRkSa Ave ane tenI nIce prabhujIne besavAnA cAra siMhAsana ityAdi vyavasthA Ave jenA para birAjI tribhuvanaprakAza paramAtmA vizvahitakara dezanA pharamAve che. A goLAkAra samavasaraNa rUpa traNa gaDhanI vAta thai. A ja rIte zAstramAM corasa samayasaraNano paNa ullekha Ave che... cAra siMhAsana ratnajaDita suvarNanA, pAdapITha paNa ratnamaya, siMhAsananI AgaLa suvarNakamaLa para pratiSThita tejomaya dharmacakra hoya che. cAre dizAomAM eka eka hajAra yojana UMcA cAra mahAdhvaja (indradhvaja jevA) hoya che. temanA nAma-pUrva dizA-dharmadhvaja, dakSiNadizA-mAna dhvaja pazcima dizA-gajadhvaja, uttara dizA-siMha dhvaja uparanuM badhuM vyaMtaro race che. kyAreka AkhuM samavasaraNa sahita badhuM ja eka ja mahartika deva paNa race che. traNe lokamAM AvuM adbhuta sthApatya bIje kyAMya hotuM nathI. A badhI racanA paramAtmAnA aciMtya puNyaprabhAvathI ja thAya che. { 45
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8) caturmukhAMgatA - samavasaraNamAM paramAtmA cAra deha ane cAra mukhavALA hoya che. samavasaraNamAM prabhujI svayaM pUrvadizAnA siMhAsane bese che. bIjI traNa dizAomAM vyaMtara devatAo siMhAsana sahita prabhujInA pratibiMba race che. traNe lokanA devomAM bhegA thaine paNa prabhujIno eka aMguTho paNa banAvavAnI kSamatA nathI hotI, jyAre ahIM eka vyaMtara deva paNa prabhujI jevA ja traNa traNa AkhA rUpa vikarvI le te paramAtmAno aciMtya mahimA ja che. traNe pratibiMba paramAtmA jevA ja hoya, sajIvana jevA ja lAgatA hoya, jevI paramAtmA dezanA Ape te pramANe mukha AdinuM halanacalana thatuM hoya tethI sahune ema ja lAge che ke sAcA prabhujI mArI sAme ja beThA che. ane mane ja dezanA Ape che. prabhujI caturmukha hovA chatAM dareka jIvane bhagavaMtanuM eka ja mukha dekhAya che. be-traNa ke cAra na dekhAya. A paNa paramAtmAno atizaya ja che. 9) azokavRkSa - aSTaprAtihAryamAMthI jANI levuM. 10) kAMTAo udhA thai jAya - prabhujInA vihAramArgamAM AvatA kAMTAo uMdhA eTale aNIno bhAga nIce thai jAya che. tethI te koine paNa vAge nahIM. 11) vRkSonuM namana - paramAtmA saparivAra je mArgethI vihAra kare te mArganI banne bAjunA vRkSo name che jethI ema lAge ke teo prabhujIne praNAma kare che. 12) duMdubhinAda - aSTa mahAprAtihAryamAMthI jANI levuM. 13) vAyunI anukULatA - paramAtmA jyAre vihAra kare tyAre zItala, sugaMdhI ane maMdamaMda vAyu pAchaLathI vahe che, jethI sahune anukULatA rahe. 14) pakSIonI pradakSiNA - vihAra samaye paMkhIo AkAzamAMthI pasAra thatA hoya to paramAtmAne dakSiNAvarta pradakSiNA ApatA AgaLa jAya che. zukanazAstramAM popaTa, cAsa, mora AdinI dakSiNAvarta pradakSiNA khUba ja uttama zukana gaNAyuM che. 15) sugaMdhI jalanI vRSTi - paramAtmAnA vicaraNasthaLa ane nivAsa sthaLanI AsapAsa dhULane samAvavA mATe ghanasAra vagere UMcA sugaMdhI dravyothI yukta jalanI varSA vAdaLo dvArA meghakumAra devo kare che. 46
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16) paMcavarNa puSponI jAnu pramANa vRSTi - aSTaprAtihAryamAMthI jANI levuM. 17) keza, roma, dADhI ane nakhanuM kadI na vadhavuM - paramAtmA jyAre dIkSA grahaNa kare che tyAre ja devendra svayaM AgaLa AvI vaja vaDe vALa, rUMvATI dADhI ane nakha vageremAM vadhavAnI zaktine kuMThita karI de che. eka hajAmanuM kArya indra svayaM kare, A prabhunA mahimA ane indranI adbhuta bhaktinuM dyotaka che. cAra atizaya janmathI hoya che, bAkInA kevaLajJAna samayathI thAya che, A eka ja atizaya paramAtmAnA dIkSA samayathI hoya che. temaja badhA atizayo bahArathI bhaktinA che, A eka ja atizaya sIdho paramAtmAnI kAyA sAthe saMbaMdha dharAve che. paramAtmAnA traNa rUpa karavA te paNa devatA sIdhesIdhA bahArathI kare che. phakta ahIM prabhunA zarIra sAthe joDAyelA kezAdinI vRddhine sthira karavAnI vAta che. 18) ochAmAM ochA eka karoDa devatAnuM sadA sAthe hovuM - kevaLajJAna utpanna thatAMnI sAthe ja prabhujInI sevAmAM ochAmAM ochA eka karoDa devatAo sAthe ja rahe che. te sivAya samyagdarzananI nirmalatA mATe ane saMzayonA nirAkaraNa mATe devatAonI AvanajAvana satata cAlu ja hoya che. tevI ja rIte te-te pradezanA viziSTa buddhimAna, agragaNya gaNAtA puruSo paNa paramAtmAnI pAse sadA Ava-jA karatA hoya che. keTalAka bhaktivaMta vyaktio to paramAtmAne kAyama hAtha joDIne ja sAthene sAthe besatA hoya che. digaMbara paraMparAmAM to "gADha bhaktimAM Asakta, hAtha joDelA, vikasita mukhakamaLavALA janasamUho pratyeka tIrthakarane vIMTaLAine gherIne rahelA hoya che. tene caturtha mahAprAtihArya gaNAvavAmAM Avyo che (tiloyapaNatti) 19) Rtuo ane indriyonI anukULatA - vasaMta vagere cha e che Rtuo potapotAnI uttama sAmagrIthI sadA anukULa thAya che. tevI ja rIte manohara rUpa-rasa-gaMdha-sparza ane varNarUpa indriyanI sAmagrIo ja AvI maLe che ane aNagamatA rUpa-rasa-gaMdha-sparza ane varNa rUpa indriyanI sAmagrIono abhAva thAya che. eTale ke zabdanA kSetre vINA-veNu-mRdaMganA zabdo-"jaya pAmo, ghaNuM jIvo' vagere prazasta uccAro ja saMbhaLAya paraMtu rUdana vagerenA karUNa tathA - 47
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAgaDo-gadheDo-UMTanA karkaza zabdo na ja saMbhaLAya. rUpanA kSetre vanakhaMDa-udyAna-jala bharelA sarovaro vagere dezya ja sAme Ave paraMtu melA zarIravALA, rogIo, mRtadeha ityAdi na ja dekhAya. rasanA kSetre kaDavo-tUro vigere aNagamatA rasavALA dravyo na ja Ave paraMtu uttama madhura vagere dravyo ja saMparkamAM Ave. | sparzanA kSetre mulAyamasnigdha-zItala vagere sparzavALA dravyo ja AsapAsamAM hoya, paraMtu karkaza-kaThaNa-uSNa sparzavALA dravyo AsapAsamAM na Ave. kasturI-caMdana-pArijAta ityAdinI uttama sugaMdha ja AsapAsa relAtI hoya. mRta kalevara AdinI durgadha AsapAsamAM na ja hoya.. * A viSayamAM pravacana sAroddhAramAM be alaga alaga atizaya batAvyA che. 1) RtuonI anukULatA ane 2) indriyanA viSayonI anukULatA. * zrI samavAyAMga sUtramAM A ja viSayanA traNa alaga alaga atizaya batAvela che. 1) sarva Rtuo anukULa sukha sparzavALI thAya. 2) aNagamatA indriyaviSayono abhAva thAya. 3) managamatA indriyaviSayo pragaTa thAya. * A sivAya samavAyAMga sUtramAM bIjA keTalAka atizaya batAvavAmAM AvyA che. je matAMtara tarIke gaNavAmAM AvyA che. 1) prabhu je pradezamAM vidyamAna hoya te bhUmipradeza ekadama lIso (anukULa) ane ramaNIya thAya che. 2) anya dharmonA saMnyAsIo paNa bhagavAna pAse AvIne namana kare che. 3) anya dharmonA te saMnyAsIo prabhunI dezanA sAMbhaLI ekadama niruttaranisteja thai jAya che. 4) bhagavaMta ardhamAgadhI bhASAmAM ja dezanA Ape. te sivAya te ja sUtramAM bIjA matAMtara tarIke be atizaya batAvyA che. 1) paramAtmA birAjatA hoya tyAM kAlAguru, kandaru (cIDA), turuka (zIlDaka) nAmanA UMcA ane atyaMta zreSTha dhUponI maghamaghatI sugaMdha phelAya che. 2) prabhunI bannebAju atyaMta mUlyavAna bAjubaMdha paherelA be yakSo cAmara vIMjhe che.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ digaMbara mAnyatAmAM paNa ghaNA matAMtara che jene vicAravAnuM ApaNe jarUrI nathI tethI tene ApaNe ahIM lIdhA nathI. | vizvamAM AvI zreSTha atizayanI Rddhi dharAvanAra ekamAtra ane ekamAtra tIrthakara bhagavaMto ja che. mATe ja te ApaNA mATe zraddheya, vizvAsya ane zaraNya bane che. AvI adbhuta aizvaryanI samRddhi vacce paNa paramAtmA sarvathA nirlepa-anAsakta hoya che. tethI ja prabhunuM A aizvarya vaMdanIya bane che. ahaMkArathI AtmAnA pradeza pradeza gherAi jAya tevA mahAzvaryanI vacce paramAtmA mAtra svabhAvamagna, karuNAbApta, paropakArekarasika banI vizvakalyANa karatA rahe che. A atizayanI samRddhi rahe ke jAya, paramAtmAmAM jarA paNa ciMtAturatA, bhayabhItatA ke harSa-zoka nathI hotA. atizayanI samRddhi karatAM A atyaMtara samRddhi ethI paNa vadhu mahAna che. AvA, bAhya-atyaMtara aizvaryazAlI paramAtmAne kroDa kroDo vaMdana... wage repe
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ vIra vizvopakArI mokSamArgadarzaka , 'vANInAM 35 guNa 1) saMskAravanDa - sabhyatA, vyAkaraNazuddhi Adi vANInA uttama saMskaraNathI yukta vacana bole. paramAtmAnI vANImAM AbhijAtya-uttamatA hoya. 2) audArca - uccasvare bolAtuM hoya. taMdurasta puruSa ane potAnA kathana pratye vizvAsapUrvaka vacana bolAya te moTAsvare bolAya. zaMkita vacana ke rogInA zabdo DhIlA nIkaLe. 3) upacAropeta - gAmaDIyA mANasa jevuM "manamAM AvyuM te bolI nAkhavuM" ke "eka ghA ne be kaTakA jevuM vacana nahIM paNa khAnadAnIthI zobhatuM ane aneka prakAranI viziSTatAthI zobhatuM vacana. 4) meghagaMbhIraghoSatva - vAdaLanA gaMbhIra avAja jevA dhIragaMbhIra sAde bolAtuM vacana. 5) pratinAdavidhAyitA - bolyA bAda paDaghA paDavAnA kAraNe atyaMta prabhAvaka asara UbhI thAya. 6) sarala - sahu koi samajI zake tevA sarala zabdomAM prabhujI dezanA Ape, vidvattA dekhADavA sAdI vAtane bhAre bharakhama zabdothI raju karavAnI chetarapiMDI ke dekhADo na hoya. lokavyavahAramAM vaparAtA zabdomAM ja rajuAta thAya. 7) upanItarAgata - vairAgyAdi bhAvo utpanna karavA mATe upayogI mAlakauMza Adi vividha rAgomAM paramAtmA dezanA Ape... atyAra sudhInA atizayo zabdanI apekSAe batAvyA. have arthanI apekSAe batAve che. 8) mahArNatA - ghaNuM kahyA pachI sAva mAmUlI artha nIkaLe tevuM nahIM, paraMtu eka zabdanA anaMta artha thAya tevA mahAna arthavALuM vacana pharamAve. 9) avyAhatatva- pUrve kahevAyelA ane atyAre kahevAi rahelA arthomAM kyAMya paraspara virodhIpaNuM na hoya. potAnI ja vAta potAnA ja anya zabdo dvArA khaMDita thAya | jUThI Thare tevuM vacana prabhu na bole. { 50
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10) ziSTatva - potAne iSTa evA siddhAMtanuM suvyavasthita pratipAdana karanAra tathA vaktAnI ziSTatAnuM sUcaka vacana. spaSTa jJAna, saralatA, udAratA, dhIratA, gaMbhIratA, sajjanatA, kaSAyAdinI aparAdhInatA Adi guNothI yukta purUSa ziSTapurUSa kahevAya. tenuM vacana paNa ziSyavacana kahevAya. 11) asaMdigdha - padArthano ekadama spaSTa bodha karAvanAruM hovAthI sAMbhaLanArane kyAMya padArthanA viSayamAM zaMkA na rahe... 12) apahatAnyottara - bIjAo jene paDakArI na zake ke dUSaNa na batAvI zake tevuM vacana. 13) hRdayaMgamatA - sAMbhaLatA hRdayane apUrva mIThAza ane AnaMdano anubhava thAya. 14) anyonyapragRhIta - pada, vAkya, phakarA Adi paraspara ekabIjAne anukULa anusaranArA hoya. ghaNAnA alaga alaga zabdo khUbaja alaMkArika, sArA hoya paNa ekabIjAnI sAthenI vyavasthita guMthaNI na phAve to vAkya bagADI mUke. 15) prastAvocitya (dezakAlAvyatIta) - deza ane kALa = paristhitiprasaMga Adine anurUpa ja vacana nIkaLe. lagna vakhate rAma bolo bhAI rAma na zobhe ane maraNa vakhate gaNezAya nama: na zobhe. tema yogya kALe ane te-te kSetranI vyavasthA, saMskAritA-sabhyatAne anurUpa vacana nIkaLe.. 16) tattvAnurUpa - je tattvanuM varNana cAlI rahayuM che tene anurUpa vacana.. 17) aprakIrNaprasRtva - vadhAre paDatA vistAra vagaranuM, vAraMvAra viSayAMtara dvArA rasahIna na banatuM ane pratipAdanano uttama prabhAva pADatuM vacana.. 18) paranindAAtmotkarSaviyukta - pratipAdanamAM kyAMya potAnI jAte potAnI prazaMsA nahIM ke potAnA virodhIonI niMdA na hoya. vyaktikendrita nahIM, viSayakendrita ja vacana nIkaLavuM joie. 19) AbhijAtya - vaktA athavA batAvAi rahelA viSayanA gauravane anurUpa vacana. 20) atisnigdha madhurata - ghI-goLa vagerenI jema ekadama ja sneha (vAtsalya-karuNA)thI sabhara ane mIThAzasabhara vacana..
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21) prazasyatA - upa2nA tathA anya aneka guNonA kAraNe vizvamAM prazaMsanIya vacana hoya. 22) aparamarmavedhi - bIjAonA gupta rahasyone, duHkhatI nasane nahIM dabAvanAruM ane tethI temanA hRdayane nahIM vidhanAruM vacana. jAhe2mAM bIjAnI nabaLAi, malinatAo ke aparAdhone khullA pADavAnuM kArya prabhu na kare. sarvajJatAthI badhuM jANavA chatAM vyaktinA gau2vane sAcavIne ja vacana bolAya. 23) udAra - suMdara bhAvone-rahasyone batAvanAruM / jagADanAruM vacana bole. 24) dharmArthapratibaddhatA - dharmanI preraNAo ane jIvananA tamAma purUSArthanA rahasyone prakaTa karanAruM vacana bolAya. 25) kArakAdiaviparyAsa - vyAkaraNanI dRSTie kAraka, kAla, vacana, liMga vagerenA ulaTasulaTa vagere vacanadoSa vagaranuM vacana bole. 26) vibhrama-vikSepa-kilinkiMcitAdivimukta - vibhrama = vaktAnA mananI bhramaNA / gerasamajaNa. vikSepa = je kahevAnuM che tenA pratye vaktAno pramAda-taiyArIno abhAva. kilikiMcita = roSa, bhaya, icchA vagere bhAvonuM manamAM ekasAthe rahevuM athavA alaga alaga samaye rahe ane tenAthI prabhAvita thayelA vacana vaktA bole. AvuM badhu na hovuM ane svastha cittathI svastha bAbatone prakAzavI te vibhrama-vikSepa-kilikiMcitAdirahitatA. 27) citrakRttva - kahevAnA viSaya aMge zrotAonA manamAM satata AturatA-jijJAsA-2sane utpanna karAtuM vacana bolAya. 28) adbhuta - jenA guNo hRdaya-manamAM Azcarya pedA karanArA hoya. 29) anativilaMbitA - be akSara-zabda-pada ke vAkya vacce vadhAre vilaMba thAya to zrotAne sAMbhaLavAmAM muzkelI paDe. Avo vRddhajana-maMdabuddhijana ucita vilaMba na hoya. 30) anekajAtivaicitrya - kahevAi rahelI ghaTanA, prasaMga, pradeza, Rtu-nAyaka-nAyikAnA hAvabhAva... Adi vaktavyane anurUpa aneka viSayonA rasALa varNanothI yukta vacana... 52
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31) AropitavizeSatA - pratyeka vAkya-phakarA AdimAM kAMika ne kAMika camatkRtipUrNa, AzcaryakArI vAtothI yukta vacana bole athavA bIjA vacanonI apekSAe viziSTatara vacana bolAya. 32) sarvapradhAnatA - sattva = sAhasa.... sAhasane preratuM-poSatuM vacana bolAya. sattva khIlavavA aMgenI jabbara preraNA jemAM hoya.' 33) varNa-pada-vAkya-vivikatatA - akSara-pada ane vAkyomAM spaSTa samajI zakAya tevuM vyavasthita aMtara joie, teTaluM aMtara jALavIne bolavuM.. 34) avyucchedi - kahevAi rahelA arthanI saMpUrNapaNe suMdara rIte siddhi na thAya tyAM sudhI akhaMDa rIte | dhArAbaddhapaNe bolavuM... 35) aparidita - vadhAre paDato zrama ke kheda na thAya tema sahajapaNe sukhapUrvaka bolavuM... mahAnubhAvoe AvA guNavALuM vacana bolavuM joie. vizvanA tamAma mahAnubhAvonA svAmI tIrthakara che tethI paramAtmAmAM A badhA guNo tamAma mahAnubhAvo karatAM anaMtaguNa adhika hoya che, ane tethI ja temanuM vacana dharmI-pApI badhAne khUba asarakAraka bane che. prabhunI vANInA A 35 atizaya thayA... - 53
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'AtmAne malina banAvatA * aDhAra doSathI rahita te ja paramAtmA che? atizayonuM varNana ApaNe joyuM, A badhI bAhya aizvarya ane puNyaprabhAvanI vAta thai. paramezvarapaNuM jema aizvaryane AdhIna che. tema vizvatArakatA ke jagaduddhArakatA mATe aDhAra doSothI rahitapaNuM joie. - eka draSTAMta joie. kavi dhanapAle sanAtana dharmamAMthI jainadharma aMgIkAra karyAnA samAcAra maLatA rAjA bhoje pUjAno thALa ApI devanI pUjA karavA javAnuM kahyuM... kyA deva ? konI pUjA ? kazo phoDa pADyo na hoto. kavi paNa badhA maMdiramAM pharI chelle jinAlayamAM jai baDA ThAThathI pUjA karI pAchA pharyA ane rAjAnA praznanA samAdhAnamAM jaNAvyuM ke "pahelA viSNumaMdiramAM gayo, pati-patnIne sAthe joi paDado karI bahAra nIkaLyo." "rAmanA khabhe dhanuSyagabharAine pAcho vaLyo" "mahAdevanA maMdiramAM gayo. liMganI sthApanA hatI. mAthuM ja nahIM-pUjA kyAM karuM ? "aMbikA devIe trizula tANeluM ne vAgha para savArI karelI' A badhuM joine gabharAi gayo... chelle jainamaMdiramAM gayo, tyAMnA bhagavAna pAse na strI, na zastra, na rAganuM nimitta, na ASanuM nimitta. haiye eTalI badhI TADhaka vaLI ke zAMtithI be kalAka tyAM pUjA karI." bhagavAna tarIke, saMsAratAraka tarIke ke AtmoddhAraka tarIkenI pratiti kyAM thAya tenuM A sacoTa udAharaNa che. paramAtmatattva kAMi ApaNA para jAdui chaDI nathI pheravI devAnuM ke pArasamaNi lokhaMDane sparza dvArA sonAmAM pheravI de tema bhaktinA mAdhyamathI bhagavAna ApaNA AtmAne paramAtmA banAvI devAno camatkAra sarjI deze, evI vAta nathI. ahIM vicAraNA AlaMbananI che. satata dhyAnabhAvana-pariNamananA kramathI Process cAle che ane AtmA paramAtmA banavA tarapha AgaLa vadhe che. paramavizuddha tattvanuM ja AlaMbana upakArI banI zake, tethI ja AvA zuddha tattvanI khoja karavAno mahimA zAstramAM batAvyo che. evA zuddha paramAtmatattvane prApta karatAM ja jIva ahobhAvathI, AnaMdathI ane utsAhathI bharAi jAya che ane sAdhanAnuM joma tenA AtmAmAM pragaTe che. A bahu ja gahana tattvane yogIpurUSo pAsethI samajavAno prayatna karavo joie.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ atyAre ApaNe zuddha paramAtmatattva kyA aDhAra doSothI rahita hoya che te zAstramAM maLatA vacanonA AdhAre samajavAno prayatna karIe... be alaga alaga vidhAno dvArA A vAta maLe che. kramazaH bannene ApaNe jANIe... 'antarAyA dAnalAbhavIryabhogopabhogagAH / hAso ratyaratI bhItirjugupsA zoka eva ca / / kAmA mithyAtvamajJAnaM nidrA cAviratistathA / rAgo dveSazca no doSAsteSAmaSTAdazA'pyamI / ' 1-5) dAna karavAmAM utsAha na thavo. lAbhanI prApti (mahenata karIne ke mahenata vagara kAMi maLavuM te) mAM vighna, baLavAna-nirogI tathA yuvAna vayamAM paNa yogya pravRti karI na zakavI te vIryaMtarAya, bhoga = je bhojana-pANI-k -phUla vagere ekavA2 ja bhogavI zakAya te bhoga ane ghara-vastraAbhUSaNa Adi vAraMvAra upayogamAM lai zakAya te upabhoga-A bhoga ane upabhoganI sAmagrI hAjara hovA chatAM teno bhogavaTo na karI zakAvo te kramazaH bhogAMtarAya ane upabhogAMtarAya. A pAMce aMtarAyanA nAza thavAthI AtmAmAM pAMca pUrNazakti pragaTa thAya che. AvI pAMca pUrNazakti jene pragaTa thAya te ja paramAtmA kahI zakAya... 6) hAsya kAMika na joyeluM, na sAMbhaLeluM, na anubhaveluM pahelIvAra jovAthI, sAMbhaLavAthI ke anubhavavAthI ke te yAda AvavAthI hasavuM AvI zake che. je sarvajJa che tene to duniyAmAM kazuM ja navuM, nahIM joyeluM-jANeluM nathI ke je joine AzcaryanA bhAvapUrvaka hAsya pedA thAya. vaLI hAsya e mohanIyakarmanA udayarUpa che. tenAthI bIjAnI nabaLAi-nukasAna Adi joine ke anya rIte hAsya pedA thAya che. vItarAgane to mohanIya karmano kSaya thai cUkyo che, tethI temane hAsya kema saMbhave ? ahIM sAhajika prasannatAno virodha nathI, te to AtmapariNAmarUpa che. paraMtu moDhAnA ane bhAvonA vikArUpa hAsyano niSedha che. hasanAro haMmezA asarvajJa ane mohayukta ja hoya. te paramAtmA kema kahevAya ? - 7) rati - bhogya padArtha para lAlasA hoya teneja suMdara rUpa-2sagaMdha-sparza-zabda Adine prApta karIne 'rati' sukhanI anubhUti thAya. AvI 55
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAlasAvALo mohanIya karmane AdhIna ja hoya, vaLI jyAM lAlasA che, tyAM duHkhI thavAnI saMbhAvanA pUrepUrI che mATe AvI rativALA kyAreya paramAtmA hoi zake nahIM. 8) arati - aNagamatA rUpa-rasa-gaMdha-sparza AvatA ja akaLAmaNabecenI-gusso AdinA je bhAva manamAM Ave che te sahajapaNe ja jIvanI aMdara beThelA zveSabhAva-asahiSNutAbhAva AdinuM sUcaka che. AvA doSa paramAtmAmAM kema hoya ? 9) bhaya - nirbaLa-asAhasika ane asahiSNu vyakti ja bhayabhIta hoi zake. sattvazAlI vyaktimAM A badhA doSo na hoya... paramAtmA paramasatvanA bhaMDAra che tethI temanAmAM bhaya Adi doSo na hoya. 10) jugupsA - saDelI-bagaDelI-utarelI vastu ke vilAi gayelA (vRddha-kadarUpA-rogISTa-lohI-paryukta Adi) sajIvanA rUpane joine manamAM dhRNAbhAva-tiraskArabhAva jAge ! A vastusvarUpanA ajJAnanuM sUcaka che. jagatanA "Aja sudharA kala bigaDA" ane "Aja bigaDA kala sudharA" jevA padArthonI parivartanazIla avasthAonI sAthe saMvedanAo palaTAtI rahe to paramAtmA to sarvajJa hovAnA kAraNe vizvanI badhI ja vastuo dekhAya che. satata kyAMya kAMika to saDeluM-bagaDeluM-utareluM rahevAnuM che. to to bhagavAna satata duHkhI rahevAnA... AvA doSavALA bhagavAna kevI rIte hoI zake ? 11) zoka - anukULa ane gamatI vastu cAlI javAthI manamAM duHkha AghAta-valavalATano bhAva pedA thAya te duHkhI ja hoya... samagra vizvane potAnA jJAnamAM jotA bhagavAnano koi bhakta duHkhI thavAno, to koi bhakta marI javAno-AvuM satata cAlavAnuM. tenA kAraNe temane satata duHkhI thavuM paDe... mATe zoka nAmano doSa paramAtmAmAM na hoya. 12) kAma - puruSane-strIne ke bannene bhogavavAnI icchA... lokavyavahAramAM paNa A bAbata niMdanIya gaNavAmAM AvI che. jo te paramAtmAmAM hoya to uttamatA kyAM raheze ? mATe paramAtmAmAM A doSa na hoya. 13) mithyAtva - viparIta vicAradhArA te mithyAtva... tenAthI to jIva khoTe mArge bhame che ane saMsAramAM athaDAya che. paramAtmAmAM e doSa kema saMbhavI zake ? * 56
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14) ajJAna - sArAsArano viveka, padArthanI vAstavika samaja vagere jJAna kahevAya che. AvA jJAnano ja abhAva hoya te to mUDha vyakti kahevAya. tene bhagavAna kema manAya ? 15) nidrA - ughanA samayamAM jIva svano bodha paNa bhUlI jAya che. paramAtmA sadAkALa sarvajJa che to temane nidrA kevI rIte saMbhavI zake ? 16) avirati - badhA viSayonA bhogavaTAnI icchAvALo ja virati vinA rahI zake. AvI utkaTa lAlasAvALAmAM paramAtmapaNuM kema manAya ? . 17-18) rAga-dveSa - A banne Positive or Negative- jhukAvarUpa che. jIva koi paNa tattvane anukULa athavA pratikULa tarIke gaNe che tyAM madhyasthatA nathI rahetI. sarvajJa bhagavAna to vItarAga, samasukha-duHkha, samazatrumitra, prazamarasanimagna hoya che. AvI karUNAmayavRtti rAgI-dveSImAM saMbhavI ja na zake. rAgI-dveSI to koikane sukhI kare to koikane duHkhI.. paramAtmA to jagannAtha hoya-samagra jIvarAzine sukhI karavAnI bhAvanAvALA hoya. teo rAga-dveSI na ja hoi zake... bIjI rIte paNa aDhAra doSa batAvelA che. vastusthiti A ja che. nAmonuM nirUpaNa judI rIte thayela che te be zloka nIce pramANe che. 'annANakohamayamANalohamAyA raI araI ya / niddAsoa aliyavayaNa corIyA ya macchara bhayA ya / / ' pANivaha pemakIlA pasaMgahAsA ya jassa ia dosA | aTThArasa vi paNaThA namAmi devAhidevaM taM // 1) ajJAna - AvI gayuM che. 2) krodha - potAnI icchAthI viparIta thavAthI dhamadhamATa AvI javo. 3) mada - maLI gayelA viziSTa saMyogothI potAne UMcA-zreSTha-uttama mAnavuM te.. 4) mAna - svayaM potAnA mATe ja UMco-viziSTa abhiprAya dharAvavo te. 5) lobha - vadhu ne vadhu padArtha-dhana-dhAnya Adino saMgraha karavAnI icchA... >> 57
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6) mAyA potAnA svArtha mATe bIjAne ThagavA-nukasAnamAM utA2vA-chetaravAnI vRtti... 7-8-9-10-14) - rati-arati, nidrA, zoka, bhaya-pUrve AvI - gayA che. 11) jUThavacana - vastusthiti karatAM saMpUrNapaNe / AMzikapaNe viruddha/ gerasamaja pedA karatuM vacana bolavuM te. 12) corI - anyanI mAlikInI vastu tenI saMmati vagara pote mAlikImAM lai levI... 13) matsara jAgavI. - bIjAne AgaLa vadhatA joi tene pachADavAnI vRtti 15) prANivadha - jANIne ke ajANatA bIjA jIvane mArI nAkhavA / khUba trAsa Apavo... 16) premakrIDA - rAgasUcaka ceSTAo karavI te. 17) prasaMga - viSayabhoganuM sevana. pUrve kAma tarIke batAvela che. 18) hAsya - pUrve AvI gayuM che. A aDhAre doSo karmasaMyogathI utpanna thanArA che. tethI jenAmAM A doSa hoya, tenAmAM karmano mela puSkaLa pramANamAM hovAthI tene paramAtmA kahI zakAya ja nahIM... paramAtmA to e che, jenAmAM sarvathA karmano nAza thai cUkyo che ane doSo paNa nirmULa nAza pAmI cUkyA che. tethI jenAmAM A aDhAra doSa na hoya, tene ja bhagavAna mAnavA, bIjAne nahIM... tIrthaMkara bhagavaMto kevaLajJAna pAmatI vakhate aDhAre doSothI rahita banI jAya che. tethI ja kaivalyanI prApti bAda ja tIrthaMkara bhagavaMta dezanA Ape che ane mokSamArga darzAve che. bhavyajIvo paNa te dezanA sAMbhaLyA bAda cAritra-dezavirati ke samyaktva Adi svIkAre che. Ama aDhAra doSarahita bananAra ja sAco AtmakalyANano mArga batAvI zake. tethI te ja paramAtmA tarIke svIkArya bane che. 58
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAra kalpasUtramAM batAvela tIrthakaranA ke ' atyaMtara aizvaryanI vAto.. 1) vasA = kurato : kAMsAnA vAsaNa para pANI reDavA chatAM te koruM ja rahe che tema paramAtmA paNa bIjAnA sneha-rAgathI jarApaNa levAtA nathI. prabhunI nirlepatA | anAsakti sUcita thAya che. - 2) saMve rUMva niraMno : zaMkhane jema koi kalaranI asara thatI nathI tema paramAtmAne paNa bahAranA nimittothI koi rAga vagere bhAvo jAgatA nathI. prabhunI vItarAgatA AnAthI sUcita thAya che. 3) nI phula gappaDihayaDu : bhavAMtara jatA jIvane gati karatAM jema koi paNa sthApatya-parvata vagere naDatA nathI tema paramAtmAne anukULatA ke pratikULatAnI koi gaNatrI manamAM hotI nathI, prabhu badhI ja jagyAe samAna bhAve vicare che. prabhunI sAdhanAmAM asmalitatA guNa batAvyo. ( 4) || nita nirasaMva : AkAza jema koi paNa prakAranA AdhAra vagara raheluM che, tema paramAtmAne paNa koI paNa AdhAranI apekSA na hovAthI nizcitapaNe badhe ja vicArI zake che. ahIM prabhuno dharmadaDhatAguNa jaNAya che. 6) vAva = adhvahivaTTe : pavana jema eka ja jagyAe nathI raheto tema paramAtmAne kyAMya rAga na hovAthI koi eka jagyAe na rokAtA badhe ja apramattapaNe vihAra kare che. prabhunI apramattatA ane nirapekSatA guNa pragaTa thAya che. 6) sArasaMtinaM 4 suddhaphiyaNa : zaradaRtumAM jema nadI-taLAvasarovara AdinuM pANI ekadama ja zuddha hoya che tema paramAtmAnuM hRdaya paNa koi paNa jAtanI malinatA vinAnuM ekadama ja nirmaLa hoya che. paramAtmAnI akaluSitatA-nirmaLatA atre sUcita thAya che. ( ) TRpatta niruva : kamaLanI pAMdaDIo para pANI jema TakatuM nathI tema paramAtmAmAM kusaMskAronI cikAza na hovAnA kAraNe karma lAgatA nathI. ahIM paramAtmAnI nirAgItA sUcita thAya che. 8) lukhkho rU4 puttivi : kAcabo jema potAnI indriyone satata DhAla nIce chupAvI rAkhe che, tema paramAtmA paNa viveka ane vairAgyanI DhAlamAM potAnI indriyone niyaMtraNamAM rAkhI viSaya-kaSAyanA nimittamAM AgaLa vadhavA detA na hatA. prabhumAM utkRSTatama indriyadamana guNa hato. 59
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1) zivisAnuM va AnApu : geMDAnA mAthA para eka ja ziMgaDu hoya che tema prabhu paNa vikalparahita ekalA hoya che. pa2mAtmAne potAne vyasta rAkhavA rAga-dveSajanya saMkalpa-vikalponI jarUra nathI paDatI... mANasa ekalo paDe tyAre ghaNA badhA taraMga-tukkA laDAvavA, bhUtakALanuM priya-apriya ghaTanAnuM smaraNa karI te-te lAgaNIomAM vahevuM vagere karato hoya che ane te rIte ja te ekalatAthI bacI zake che. paramAtmA to AtmaramaNa (AtmaguNonuM AsvAdana / saMvedana karatA ) hovAthI prabhune ekAMta pyAruM lAge che. prabhunI AdhyAtmikatAnI UMcAi AmAM jaNAya che. 10) viA va vikhamu : paMkhI potAnuM AvAsa badalatuM hovAthI gharanI mAyA nathI hotI, ane baccA moTA thAya tyAM sudhI ja ciMtA, ane kadAca koi upADI jAya-khAi jAya to 'ya kSaNavAra ja ciMtA, pachI pAchuM potAnI ghaTamALamAM lAgI jAya che. Ama kyAMya vizeSa rAganI pakkaDa nathI tema 52mAtmAne paNa kyAMya rAganuM baMdhana ke pakkaDa hotA nathI. ahIM paramAtyAnuM nirmamatva tathA nirgandhatva sUcavAyuM che. 11) mADapavi va appamatte : bhAraDa pakSIne zarIra eka, Doka be ane paga traNa hoya che. jo banne mastakathI alaga alaga dizAmAM javAnI icchA ane mahenata kare to tyAM ja mota AvI jAya. tethI satata apramattapaNe jIvavuM paDe che. koipaNa icchA manamAM pedA thAya to paNa bIjA sAthIdArane dhyAnamAM laine ja vartavuM paDe... tema paramAtmAnA jIvanamAM akhaMDa apramattatA hatI. bolavA-uMghavA ane khAvA para paramAtmAnuM niyaMtraNa gajabanAka hatuM. tamAma tIrthaMkara bhagavaMto satata sAdhanA-dhyAna ane karmanirjarAmAM ja prayatnazIla hoya che. prabhujIno apramattatA guNa ahIM suMdara rIte upasI Ave che. 12) kharo phava soDIre : hAthI jema potAnA duzmana sAme zUravIra banI laDe che tema paramAtmAe paNa aciMtya ane apUrva zaurya karmazatruno uccheda karavA mATe vAparyuM che. sAkSAt zaurya-sAhasa ane sattvano bhaMDAra eTale tIrthaMkara bhagavaMto. ahIM devAdhidevanuM parama atyaMtara zaurya prakaTa thAya che. 1rU) vasaddo va nAcathAne : baLada potAnA para mUkelA mahAbhA2ne paNa yogya sthAne pahoMcADavA mATe saMpUrNa zakti lagADe che, tema paramAtmA paNa svIkArelI pApatyAga ane mahAvratonI mahApratijJAnA pAlana-vahana mATe 60
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMpUrNa zaktino upayoga kare che ane atyutkRSTa rIte mahAvrato pALe che. paramAtmAnI paramazakti ane paramapurUSArtha pragaTa thAya che. 14) so rUva Turise : kAyAthI nAno hovA chatAM siMha bIjAothI aparAjeya che, tema mAraNAMtika-maraNa sudhI lai jai zake tevA hovA chatAM upasargo ane pariSadonI sAme jhUkI jaine paramAtmA potAnI sAdhanA choDatA nathI. bhayaMkaramAM bhayaMkara devo, dAnavo ke tiryaMco paNa paramAtmAne potAnA lakSyathI calAyamAna karI zakatA nathI. ahIM paramAtmAnA mahAparAkramIpaNAne sUcavavAmAM AvuM che. 16) saMto phula maMp3 : pralayakAlIna jhaMjhAvAto paNa merUparvatane calAyamAna na karI zake tema ghorAtighora kaSTo-pratikULatAnI vaNajhAro paNa prabhune lIdhelA vrato ane dhArelA nizcayamAMthI calAyamAna karI zakatA nathI. prabhunI aDagatA ane daDhatAne lAkho vaMdana. 16) saTIo rUva mAre : potAnA peTALamAM ratno bharyA hoya ke moTI moTI paravALAnI khaMDIya chAjalIo bharI hoya, samudra kyAreya potAnI maryAdA cukato nathI. potAnI ApabaDAI hAMkato nathI tema paramAtmA paNa kyAreya vizvakalyANakara tarIkenI potAnI maryAdA kyAreya cUkatA nathI ke potAnAmAM anekAneka viziSTa guNo hovA chatAM svaprazaMsAnI bhUmikAmAM kyAreya AvatA nathI, eTaluM ja nahIM, game teTalA harSa ke zokanA kAraNamAM paNa prabhu svastha rahe che. potAno svabhAva kyAreya choDatA nathI. ahIM paramAtmAnI gaMbhIratA, svasthatA ane mahAnatA spaSTa thAya che. 17) vaMto rUva sonase : caMdra jema zItaLa cAMdanI badhe relAve che tema paramAtmA paNa paramazAntinA dhAraka hoya che. prabhujInI zItalatAne lAkho vaMdana.. 18) sura Duta vittara : sUrya jema atyaMta tejasvI hoya che, tema dravyathI zarIranA vizuddha teja dvArA ane bhAvathI sarvajJatAnA utkRSTa jJAnanA prakAza dvArA sarvatra tejomaya prabhAne phelAvanArA tIrthaMkara paramAtmA hoya che. prabhunI tejasvitA ane mahAjJAnitA sahunuM kalyANa karo. 12) navyavaUT va gAye : jema uttamajAtanuM sonuM-agnimAM potAnA malane bALIne ekadama vizuddha thai javAnA kAraNe atyaMta dedIpyamAna
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ hoya che tema paramAtmAnA karmamala paNa naSTa thai javAthI temanuM AtmasvarUpa atyaMta ujaLuM hoya che. ahIM prabhunI pavitratA vyakta thai rahI che. 20) vasuMdharA phava savvAsaviSade : jema pRthvI ThaMDI-garamI, kheDUtonA haLa, khANiyAnA visphoTa, parvatonA bhAra Adi badhuM sahana kare che, tema bhagavAna paNa tamAma prakAranA kaSTone samatAthI sahana karI Atmadravyane ekadama vizuddha banAvanArA che. ahIM tIrthaMkara devonI sarvotkRSTa sahiSNutA udAharaNIya banI che. 21) suyayAsane va teyasA nabaMrta : sArI rIte ghI vagere Ahuti dvArA sIMcAyelo agni ekadama tejasvI hoya che, tema paramAtmA jJAnathI, prabhAvathI, parAkrama AdithI atyaMta dedIpyamAna hoya che. ahIM paNa devAdhidevanI utkRSTatA, zreSThatA ane dedipyamAnatA vyakta thai rahI che. Ama AvI 21 upamAo dvA2A paramAtmAnA guNone prakaTa rkA pachI keTalIka khUba arthagaMbhIra bAbato paramAtmA aMge te ja kalpasUtranA AgaLanA sUtramAM batAvavAmAM AvI che. 22) vAsIdaMvAsanALaSme : koi potAne suthAranA dhaMdhAthI / vAMsaDAthI cholI nAkhe ke caMdananuM vilepana kare. paramAtmAnA manamAM banne pratye samAnabhAva hoya che eTale ke 52mAtmA zatru-mitrabhAvathI para banI gayA che. jema AkAzamAM khUba UMce uDatA pakSIne mahela ane jela badhuM sarakhuM ja lAge tema prabhune kaSTa ApanAro ke kaSTa kApanAro banne sarakhA ja lAge che. ahIM prabhunuM samatva vyakta thAya che. 23) samatimaLineduvaLe : sAme taNakhaluM hoya ke durlabhatama ne mahAkiMmatI maNI hoya, mATInuM DhekuM hoya ke sonAno pATa hoya, paramAtmAne bhautika padArthomAM have koi mUlyavattAnI buddhi rahI ja nathI. jeo bhautikatAthI para thaine AdhyAtmikatAnI Toce pahoMcI gayA che ane jeo karma sAme AtmasAmrAjyanI khUMkhAra laDAi laDI rahyA che temane AvA bhautika padArthanuM mUlya ane mahattA zuM hoya ? 24) samajhuluu : zarIrasApekSa, sAmagrIsApekSa, saMbaMdha-sApekSa ke sagavaDasApekSa sukha-duHkhanI vicAraNA jemanA aMtaramanamAM have rahI ja nathI tevA paramAtmAne sukha ke duHkha badhuM samAna ja bhAsatuM hatuM. 62
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra6) rUhanona-parano 3Mhidde H AjakAlanI ciMtA kare te pheriyo che, sAta peDhInI ciMtA kare te vepArI che, Aloka-paralokanI ciMtA kare te dharmI che paraMtu phikaranI phAkI karI svamAM masta rahe te bhagavAna che. potAnA AtmaguNonI ajabanI mastI prabhune evI lAgI gaI che ke Aloka ke paralokanI paNa ciMtA-phikara-mamatva badhu utarI gayuM che. 26) nAviyamarane niravavaMzave : potAnA atinikaTanA gaNAtA zarIra ke zarIrano sAtha jenA kAraNe che te AyuSyakarmane paNa paramAtmAe sAva gauNa gaNI lIdhuM che. eTalI utkRSTa nirapekSavRtti AtmAmAM jAgI gaI che ke jIvana ke motano ya bheda have paramAtmAne mana rahyo nathI. tethI jIvananI yAda nathI, motanI paravA nathI. 27) saMsArapAra ITna : vedomAM AvatA "ahaM brahmADasmi' nA nAda jevI pAragAmitA have prabhu pAmI cukyA che. saMsAranA valaNa, saMsAranA baMdhana ane saMsAranA cakarAvAmAMthI prabhu bahAra nIkaLI cUkyA che. 28) HsattanadhAyAkAra bhuTTaNa : karma mahAzatrunA nAza mATe zatrupakSanA balAbalanI, potAnA balAbalanI, yuddhanA sacoTa vyuhanI jANakArI jarUrI hoya che. jeo have jIvasaTosaTanI laDAi mATe sajja thai gayA che. TUMka samayamAM karmano ghaDolADavo thaI ja javAno. 26) sAdhanAkALamAM ja paramAtmA pAse vizvamAM ananya evuM jJAna (anuttara jJAna) anupama zraddhA ane vilakSaNa-vicakSaNa-saMpUrNa satya draSTikoNa (anuttara varNana) utkRSTatama pApatyAga ane karmanAzanI sAdhanA (anuttara vAritra) ekadama ja nirjana ane AtmaguNane abAdhaka sthAnamAM rahevuM (manuttara mAna) ghora-ugra-vizuddha padayAtrA-vihAra (nuttara vihAra) mahAparAkrama (nuttara vaya), adbhuta saraLatA-mAyAno abhAva (anuttara bhArgava) uccatama-nirAbhimAnitA (anuttara mArvata) , paramAtiparama anAsakti | laghutA (anuttara tAdhava) vizvAtizayI kSamA (nuttara vaMtI) utkRSTa nirlobhitA (nuttara mutti) ananya mana-vacana-kAyAnI zuddhi (manuttara guti), adbhuta cittaprasannatA (nuttara turi) ane adbhuta satya-saMyama-tapa AdinA vizuddhatama AcaraNa dvArA mokSaprApaka ratnatrayInI ArAdhanA (nuttara vya-saMgatava-suriyasoviyatna-parinivAI7) hatI. AvA tIrthakara ja vizvamAM paramAtmA kahevAne lAyaka che, AvuM nathI lAgatuM ? A 63
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. mahAvizeSaNa vithoddhAraka tribhuvanaziratAja zrI tIrthakara bhagavaMto vizvanA jIvo para je ananya upakAranI helI varasAvatA hoya che tene saMkSepamAM jANavA mATe khUba suMdara cAra vizeSaNa ApavAmAM AvyA che. e cAra vizeSaNane jANIe... 1) mahAgopa - govALanuM kArya pazuone nirbhaya sthAnamAM Arogyaprada cAro carAvavAnuM, roga Adine pArakhI tenI sAravAra karAvavAnuM ane hiMsaka pazuo Adi jokhamothI bacAvI jIvanane sukhI ane surakSita banAvavAnuM che. tema tIrthakara bhagavaMto paNa ApaNA jevA jIvone pAparahita nirbhaya jIvana jIvavAnI paddhati zIkhavADavAnuM, AtmAnA bhAvarogone pArakhI tenA upacAra karavAnuM ane bhAvazatruothI bacAvavAnuM kArya karI Atmika rIte sukhI ane surakSita banAvavAnuM kare che. Ama bhautika jIvana ane AdhyAtmika jIvana-banne dRSTie tIrthakara bhagavaMto mahAupakArI che tethI temane mahAgopa kahevAya che. 2) mahAnirdhAmaka - niryAmaka = khalAsI | nAvika.. aphATa samudramAM taratI mUkelI hoDIne potAnA jJAna, anubhava ane AvaData dvArA vamaLa, vAvAjhoDA ke tophAnI jalacara pazuonA vighna vaccethI paNa sahIsalAmata pAra pamADI de che, tema tIrthakara bhagavaMto paNa manuSya jIvananI nAvane karmodayanA vAvAjhoDA, kusaMskAronA vamaLa ke nimittonA tophAnI vidgo vaccethI sahisalAmata pAra pamADI siddhazilAnA sadA surakSita sthAnamAM pahoMcADI de che. samudranA vamaLa, vAvAjhoDA ke vipna to dekhAya evA che. badhA ja tenAthI dUra rahevA mAMge che ane khalAsIne sahAya paNa kare che jyAre saMsAranA vamaLAditrika to dekhAtA nathI, dekhAya che to ya managamatA lAgatA hovAthI jIva svayaM tenI najIka jAya che, temane AvakAre che ane uparathI aTakAvanAra bacAvanAra prabhu aLakhAmaNA lAge che tethI prabhunuM kArya khUba ja muzkela che. chatAM prabhu tene supere pAra pADe che. dunyavI khalAsI kyAreka Fail jAya ane madhadariye nAva DUbI paNa jAya te zakya che, jyAre prabhune nAvika banAvyA pachI teo to saMsArasAgarathI pAra pamADIne ja rahe che mATe temane mahAniryAmaka kahyA. - 3) mahAmAhaNa - bharata cakravartIe potAnI cakravartIpaNAnI amaryAda sattA ane samRddhimAM madahoza na banI javAya te mATe 60,000 dharma
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ premI gRhasthone rAkhelA-je roja rAjasabhAmAM AvIne kahetA- nito navIna , vardhate mIH, ta nma ina ! RT na !' tamArA para karmarAje, moharAje ane yamarAje vijaya meLavelo che, tamArA mAthA para satata bhaya jhaLuMbI rahyo che. tethI koine haNazo nahIM, haNazo nahIM,'-vAraMvAra AvuM kahetA hovAthI te gRhastho "mAhaNa' nAmathI oLakhAvA lAgyA. "mA" = koine haNazo nahIM Avo upadeza ApanAra... zrI tIrthakara bhagavaMtoe vizvamAM jIvonuM sauthI sUkSma-sacoTa ane vizAla jJAna upadezeluM che. hajI AjanuM vijJAna paNa jyAM sudhI pahoMcyuM nathI te sthAvara (potAnI icchAthI eka jagyAethI bIjA jagyAe nahIM jai zakatA jIvo-pRthvI-pANI-agni-vAyu-vanaspati) jIvomAM paNa jIvatva batAvyuM che ane teone paNa bacAvavAnA upAyo ane ochAmAM ochI hiMsAthI jIvana jIvavAnI vyavasthA batAvI che. sUkSma jIvavijJAna, sUkSma jIvadayA ane hiMsAvihIna jIvanavyavasthA mAtra ne mAtra jinezvara bhagavaMtoe ja batAvI che mATe teone mahAmAhaNa kahevAya. 4) mahAsArthavAha - virATa mAlasAmAnane vecANa arthe parvata-khINajaMgalanI vasamI vATane sahIsalAmata oLaMgI samRddha nagara tarapha lai janAra sArthavAha kahevAya. jyAre koi nirbaLa ke nirdhana vyaktine tevA vikaTa rastAne pasAra karavo hoya tyAre AvA sArthavAhano Azaro le che. sArthavAha tene sAtha to Ape ja che, ghaNIvAra jarUriyAtavALAne gADuM, sAmAna, dhana-dhAnya vi. ApI rastAmAM paNa aTavAya nahIM, bhaTake nahIM, cora-lUMTArUothI lUMTAya nahIM tenI kALajI rAkhe che. ThaMDI-garamI-comAsu AdimAM paNa sahAya kare che. tevI ja rIte saMsArarUpI aTavIne oLaMgI mokSanagaramAM pahoMcavA mAMgatA jIvane paramAtmA tamAma prakAranI sahAya Ape che. rAga-dveSa, ArtadhyAnAdi sAme samatA ane samAdhi dvArA rakSaNa paNa Ape che. ane nabaLAdubaLA jIvane paNa mokSanagaramAM pahoMcADe che. tethI prabhu mahAsArthavAha kahevAya che. Ama saMsAramAM sAcI jIvanavyavahAra paddhati, vicAravyavahAra paddhati ane sAdhanAvyavahAra paddhatinuM sacoTa ane sUkSma digdarzana karAvanAra paramAtmA A vizvamAM ananya che. - 65
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ anaMta indroe anaMta paramAtmAnI karelI JstavanA zakastavanA mAdhyame prabhunI oLakha| 1) rihaMtAdi : jeo traNe lokanA devo-manuSyo ane tiryaMco dvArA karAtI pUjAnA adhikArI (hakadAra) che.. upArjalA pracaMDa puNya ane vizvakalyANanI karelI utkRSTa bhAvanA ane sAdhanAnA pratApe jeo vizvotkRSTa pUjAne pAmavA hakadAra banyA che. 2) mAvaMtA : bhaga = utkRSTa rUpa-ezvarya-yaza-lakSmI-dharma-prayatna... te jemanI pAse che te bhagavAna kahevAya. eTale utkRSTa rUpa, ajoDa ezvarya, traNalokavyApI yaza-(pratiSThA-kIrti) anupama evI dehazobhA, samavasaraNAdinI bAhya zobhA, alokika evI dharmasAdhanA ane temAM karelo utkRSTa purupArtha-A sahunA dhAraka mAtrane mAtra tIrthaMkara paramAtmA che mATe temane bhagavAna kahe che.. A 6 utkRSTanI prApti mAtra tIrthakara bhagavaMtone ja hoya. ) mAphaRUT : potapotAnA dharmazAsanano jJAna ane AcAranI vyavasthA ApavApUrvaka prAraMbha karAvanAra, dharmahIna athavA to dharmacustatAhIna paristhitimAM zuddhadharmanI vyavasthAno prAraMbha karAvanAra. zrI tIrthaMkara paramAtmA ja sarvajJatAnA baLe Avo prAraMbha karAvI zake che. 4) tisthayarA : jagatanA koi paNa jIvane sAdhanAno mArga sulabha ane saraLa bane te mATe sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikArUpI caturvidha zrI saMghanI, dvAdazAMgI rUpa AgamazAstronI, sauthI prathama gaNadhararUpa uttarAdhikArInI sthApanA karanAra tIrthakara kahevAya che. saMsArasAgarathI tAranArA tamAma tAraka tattvonA sthApanArA, batAvanArA te tIrthakara... 1) sayaMsaMdhullA : tIvratama vairAgyabhAvanA kAraNe te ja saMsAranuM vAstavika svarUpa oLakhI lenAra tathA AtmakalyANano sAco mArga jANI lenAra te svayaMsaMbuddha. gurunA upadeza ke zAstravacananA AdhAra vagara svaya sAco rAha jANanArA mAtra tIrthakara bhagavaMto ja hoi zake. 6) purasunA : khANamAM rahelA zreSTha jAtivaMtaratnanI jema anA'dikALathI daza-daza viziSTa guNone lIdhe vizvanA tamAma jIvomAM uttamottamapa
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ NAne dhAraNa karanArA.. cheka anAdi nigodamAM hoya tyAre paNa prabhu anya jIvo karatAM utkRSTa guNavAna hoya che. 7) puri lIlA' : siMha jema kUra, parAkramI, udyamavaMta hoya che tema paramAtmA paNa karmo pratye krUra, upasarga ane parisato sahavAmAM parAkramI, rAga-dveSa-mohane jarA paNa nahiM calAvI lenArA, pratikULatA vacce paNa nirbhaya, ekalavIra, indriyanA viSayonI icchA mAtra paNa nahIM rAkhanArA ane dharmadhyAna AdimAM atyaMta niSpakampa hoya che. tethI prabhu bhavyajIvomAM siMha jevA jANavA.. 8) purivarakuMDariyA : kamaLa jema kAdavamAM khIle che ane pANIthI vadhe che, chatAM te badhAthI alipta rahe che, tema tIrthakara bhagavaMto paNa karmarUpI kAdavamAM ugavA chatAM ane pAMca indriyonA viSayarUpI bhogo vaDe ucharavA chatAM utkRSTatama verAgyabhAvanA kAraNe A badhAthI prabhu alipta rahe che, athavA jema kamaLa e zrIlakSmIdevInuM nivAsasthAna che tema kevalajJAnarUpI lakSmInA nivAsasthAnarUpa kamaLa jevA tIrthakara bhagavaMto che. 8) purivara hasthI : viziSTa prakAranA hAthI-gaMdhahastInA zarIramAMthI jharatA mada (eka jAtanuM cIkaNuM pravAhI) nI gaMdhanA prabhAve sAmAnya prakAranA hAthIo dUra dUra bhAgI jAya che. tema tIrthaMkara prabhunI padharAmaNIthI 125 yojanamAM mArI-marakI, duSkALa-pUra-tIDa-Adi badhA upadravo dUra thaI jAya che ane lokomAM AnaMdotsavanuM vAtAvaraNa chavAI jAya che. potAnI hAjarI mAtrathI 1625 K.M. kSetramAM rahelA lokonA duHkha-darda-saMtApane dUra karavAnI zakti eka mAtra tIrthaMkara paramAtmAomAM ja joi zakAya che. 10) vRttAna : tamAma bhavya jIvomAM jeo potAnA tathAbhavyatvanA prabhAve | guNonI samRddhinA prabhAve uttamottama che. 11) no nAdAnuM : have jeono saMsAra mAtra eka pudgalaparAvarta jeTalo ja bAkI rahyo che, tevA caramAvartI jIvone AtmakalyANa mATe jarUrI mokSamArga, dharmasAdhanA, guNonA bIja Adi prApta karAvanArA tathA jeone te sarve prApta thayelA che, te sarvanI surakSA karAvanArA hovAthI teo te jIvonA nAtha kahevAya che. AvA lokanAtha paramAtmAne namaskAra thAo.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12) nohiyALa : vizvanA yathAvasthita nirUpaNa dvArA tamAma jIvonuM hita ka2nA2A tIrthaMkara bhagavaMta che. Where to live, Why to live ane How to live A traNanuM jJAna ApI paramAtmA jIvanane saphaLa, sArthaka ane sAnukULa banAvavAnI vyavasthA sUcave che. 1rU) toApavALuM : paramAtmAnA vacanathI sAcI samaja ane sAcI zraddhA pAmI zakanArA saMjJI jIvo mATe 5ramAtmA dIvA samAna che, dIvo thoDA prakAza dvArA thoDAka bhAgane ajavALe che, tema sAmAnya kakSAnA jIvone prabhu pAsethI potAnI pAtratA mujabanI sabuddhi, sazraddhA prApta thAya che ane AtmakalyANanA kSetre AgaLa vadhe che. 14) loApakhtomArALuM : atitIvra jJAnazakti dharAvanArA gaNadhara bhagavaMto, pUrvadhara maharSio Adi mahApuruSone jJAnano utkRSTa prakAza (sUrya jema utkRSTa prakAza Ape che tema) ApanArA tIrthaMka2 bhagavaMta che. 11) samayavyAnuM : ahIM indra mahArAjAe suMdara kalpanA karI che. jaMgalamAM lUMTArAo pravAsIne lUMTI AMkhe pATA bAMdhI khUba bhayabhIta dazAmAM rakhaDatA karI de. tyAM koi dayALu pahelA nirbhayatAnuM AzvAsana Ape pachI pATA kholI draSTi Ape, rasto dekhADe ane zakya hoya to khovAyelo mAla pAcho meLavI ApI sadhiyAro Ape, tema tIrthaMka2 5ramAtmA paNa rAga-dveSamoha Adi luMTArAothI luMTAyelA jIvone paNa kramazaH dareka zubhabhAvonuM dAna kare che te pAMca pada dvArA batAve che. sau prathama cittanI svasthatA ApI sAta bhayothI mukti ApI tIrthaMka2 bhagavaMto jIvane nirbhaya banAve che. saMsAranI AtmaviDaMbaka trAsadAyaka viTaMbaNAo vacce paNa jIvane svasthatA keLavavA mATe jarUrI samAdhi Adi prabhu Ape che. 16) cappuyALa : mokSamArgane jANavA, svIkAravA ane temAM AkarSita thavA jarUrI dharmadraSTi (Vision of Salvation) paramAtmA Ape che. 17) mAyALuM : mokSe javA mATe jarUrI mArga ane mArgamAM AgaLa vadhavA jarUrI sa2La cittanI prApti vizvanA tamAma jIvone paramAtmAnA prabhAve thAya che. 68
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18) zaradayAdi : pApapravRtti ane bhogasAmagrInA AkarSaNathI vairAgya pamADavA dvArA prabhu sahu jIvomAM tattvanI jijJAsA pedA kare che. A ja sAcuM zaraNa che, kAraNa ke tattvajijJAsAnA prabhAve uttamaguruno saMyoga, te mATe jarUrI vinayAdi guNo prApta thAya che, ane tenAthI jIva dharmakSetre AgaLa vadhe che. 16) vodiyAdi : game tevA saMyogomAM paNa dharmatattva paranI ja avicala zraddhA, dharmamArganuM ja anusaraNa, zrutajJAnanI prApti ane bhavAMtaramAM jainadharmanI prAptirUpa bodhinuM dAna tIrthakara bhagavaMto ja vizvanA jIvone ApI temanI mokSaprAptine nizcita banAvI de che. 20) gharmayAdi : saMsArathI tAranArA, pApothI bacAvanArA ane vizvanA tamAma jIvonA ekameva hitakArI cAritradharmanI tIrthaMkara paramAtmA prApti karAve che ane tenA dvArA saMsAranA sAgarane khAbociyA jevo banAvI devAnI zakti Ape che. 21) ghammasayA : A saMsAra cArebAjuthI saLagatA ghara jevo che. mAtra dharmarUpI varasAda ja tene ThArI zake. tethI sahue dharmane ja potAno mukhya AdhAra banAvavo joie ! Avo dharmano upadeza ApI sahune dharma tarapha preravAnuM kArya tIrthakara bhagavaMto kare che. 22) ghampanAyaTIf : svayaM utkRSTatama dharmanI ArAdhanA karIne, siddha karIne pachI ja lokone upadeza ApavAnA kAraNe svayaM dharmanA nAyaka (agraNI-netA-leader) banelA che. bhagavAna mAtra upadezaka (pote karavuM kAMi nahIM ne bIjAne mAtra upadeza Apavo) nathI paraMtu svayaM tenuM pAlana karI Adarza Ubho kare che. 23) ghammasArI : sArathi jema ghoDAne pALe-poSe, training Ape, tophAne caDe to tene ThekANe lAve, khoTA raste jato hoya to sAcA raste lAve, tevI ja rIte tIrthakara bhagavaMto bhavya jIvomAM dharmanA rasane, buddhine, zraddhAne poSe che, dharma karavAnuM sAcuM zikSaNa Ape che. dharmanA mArgathI ADAavaLA jAya to vaLI pAchA mokSamArgamAM sthira kare che. viSaya-kaSAyamohanA mahAtophAnamAM aTavAya to paNa temane nukasAna-phaLa Adi dekhADI svastha kare che. tethI tIrthakara bhagavaMto dharmasArathi kahevAya che.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24) ghammavavAnAMtavavavaTTInuM : traNa bAju samudra, eka bAju parvata, ema cAra chevADAthI yukta pRthvInuM ekachatra sAmrAjya bhogavanAra cAturaMta cakravartI kahevAya che. tema cAragatinA saMsAra sAmrAjyamAM tamAma jIvomAM zirajora banI janA2 temaja te saMsAra-moha-karmanA sAmrAjyane dharmanA cakrathI chedI sahune siddhazIlAnuM akhaMDa sAmrAjya apAvanAra tIrthaMkara bhagavaMto che, dharmarUpI cakranA svAmI, dharmacakranA atizayathI yukta ane cAragatine chedanArA hovAthI dharmacakravartI kahevAya che. 21) appattiyavaranALavaMsadharAnuM : koi paNa prakAranA aMtarAyo jene naDI zakatA nathI tevA, anaMta, askhalita, akhaMDa kevalajJAna ane kevaladarzanane dhA2Na ka2nA2A A tIrthaMkara bhagavaMto hoya che. saMpUrNa brahmAMDa = cauda rAjaloka tathA anaMta alokane hAthamAM rahela AmaLAnI jema saMpUrNapaNe ane satyapaNe jANI zake tevA jJAna ane darzanane teo dhAraNa kare che. 26) viyaTTachaDanALuM : chadma = jJAna-darzana Adine aTakAvanAra AvaraNabhUta karma... tevA karma jemaNe saMpUrNapaNe nAza karI nAkhyA che, te... AtmAnI labdhio, zaktio ane guNone DhAMkI denAra, chAvaranAra tamAma karmone naSTa karI dai niravadhi mahAsAgara jevI virATa jJAnAdi zaktionA svAmI banI janAra paramAtmA che. 27) nibAnuM khAvayAmAM : anAdikALathI AtmAnI behAlI karanA2, gho2 duHkhonI ane durgationI paraMparAmAM dhakelanArA, satata saMtApa ane saMklezanI AgamAM saLagatA rAkhanArA rAga ane dveSa para potAnI gho2 sAdhanA, anupama parAkrama ane vizuddha dhyAnanA baLe vijaya meLavanArA ane potAnA zaraNamAM AvanArA darekanA tathAbhavyatvano paripAka karAvI ApI, sattva ane ullAsane uchALI ghora sAdhanA karAvI vijaya meLavI ApanArA tIrthaMka2 paramatmA che. 28) tiAnuM tAyAmAM : anaMtajIvonA duHkhanuM ekamAtra kAraNa evA atigahana, bhayAnaka, saMsArasAgarathI jeo svayaM potAnI uttamatAthI, nirmalatAthI, tejasvitAthI ane apramattatAthI tarelA ane potAnA para zraddhA rAkhanArA anuyAyIone tAranArA che. 70
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21) vuddhALuM voyALuM : AtmaguNono nAza karanArA evA ghAtIkarmono kSapaka zreNinA utkRSTa adhyavasAyanI atyugra dhyAna sAdhanAthI nAza karI anaMta akhaMDa-avyAbAdha kevaLajJAna prApta kare che ane samavasaraNamAM besI satyapaMtha batAvI vizvanA aneka jIvomAM jJAnanA ajavALA pAtharI temane paNa kevaLajJAnI banavAno rasto dekhADe che. rU0) muttAnuM mosALuM : svayaM tamAma karmothI mukta thanArA, saMsA2nA baMdhanathI mukta thanArA, janma-jarA-maraNanA cakarAvAthI mukta thanArA, mana-vacana-kAyAnA yogothI mukta thanArA hoya che ane temanuM zaraNa svIkA2nA2ne AtmakalyANaka2 mArga dekhADI potAnI jevA ja mukta banAvI mokSamAM pahoMcADe che. rU1) savvakhkhAM savavarisInuM : vizvanA tamAma padArthone, tenI tamAma avasthAone je jANe che ane jue che. rU2) siva-mayana-maga-maLata-maUya-mapurAvitti-siddhi jJanAmagheya vALuM saMvattAnuM : koi paNa prakAranA upadravathI rahita, jyAMthI khasavAnuM nathI evA sthira, jyAM koi roga Adi nathI tevA, jeno kyAreya aMta nathI Avato tevA akSaya, pIDArahita, jyAMthI saMsAramAM pAchA ka2Ine pAchA javAnuM nathI hotuM tevA siddhigati nAmanA sthAnane prApta karanArA A tIrthaMkara bhagavaMta hoya che. rUrU) no nikhAnuM nisamayAnuM : sAta prakAranA bhayane jItI lenArA jinezvara bhagavaMtone namaskAra thAo. 71
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ anekAneka graMthomAM AvatA vizeSaNomAMthI paramAtmapaNAnI sacoTa oLakha ApatA keTalAka vizeSaNa. 1) HghaLamuva - karmanA AvaraNathI mukta thayelA... 2) mAnattALaJAvAsaM - iSTanI prApti-vighnano nAza = : maMgala, hitanI prApti = kalyANa. maMgala ane kalyANanA ghara samAna... rU) mahAyajJa - mahAna yazane dhAraNa ka2nA2. 4) nayasirIpha vAyArM - vijayalakSmInuM dAna karanArA... 6) pasaMtasavAyapAnaM - badhAmAM rahela pApane / badhe phelAyela pApane dUra karanArA... 6) avyaya - kyAreya nAza nahIM pAmanArA... 7) vimmu - sarvavyApI... 8) savittva - ativirATa svarUpane dhAraNa karatA hovAthI jenuM ciMtana karI zakAya tema nathI... 1) sasaMsthya - saMkhyA = gaNita, guNa, zakti, labdhi Adi jenA gaNI zakAya tema nathI tevA... 10) Adya - jJAnaprApti-tattvaprakhyAtinA kSetre jeo sau prathama che... 11) rkunnura - utkRSTa aizvaryathI yukta... 12) manAtu - kAmadevano nAza karI vijayadhajA laherAvanArA... 13) corInAzva - mokSaprAptinI sAdhanA karI rahelA yogIonA adhipati... 14) paramapumAr - sarvazreSTha pauruSa = sattvane dhA2Na ka2nA2... 11) trimuvanArtihara - traNa lokanI pIDAne dUra karanArA... 16) kSititanAmanamUSaLa - pRthvInA pavitra zaNagAra... 17) modhizoSaNa - saMsArasAgarane sUkavI denArA... 18) paramaLyotir - kevaLajJAnamaya zreSTha jJAnajyotathI dedipyamAna... 11) paramavedham - sarvavidyAdinA parama jJAtA... 20) paramayogI - sarvotkRSTa yogI... 21) tamasaH pastAt - ajJAnarUpa aMdhakAra pAra pAmela... 22) savovitAvityavarga - sadAya udaya pAmelA sUrya jevI kAMtivALA... 72
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23) samUnobhUtitAnAtisavattAjeza - anAdikAlIna sarvakalazono mULa sahita nAza karanAra... ra4) mUrbhuvaHsvayIzAna - pAtAla (adho) loka, madhya (tirjI lokapRthvIloka) loka ane svarga (Urdhva) lokarUpa traNe lokanA je mAlika che... 25) satapuruSArthayonividyApravartanaivIra - badhA ja prakAranA purupArthanA utpattisthAna evI nirdoSa vidyAone pravartAvavAmAM ajoDa vIra... 26) mavamavibhUtAvAvamAlI - vartamAna, bhaviSya ane bhUtakALanA sarvabhAvone prakAzita karanAra.. 27) tripANanAzI - mRtyunA baMdhanano nAza karanAra... 28) sarva- uttamoguNAtIta -sattva-rajo ane tamoguNathI pAra pAmelA... 22) anantapu - anaMtaguNanA bhaMDAra... rU0) vAkyanoDovararitra :- vANI ane manathI agamya adbhuta caritranA dhAraka... 31) tAttvinAvita - tattvamaya jIvana jIvanArA... rU2) ninyaparabrahmaya - graMthiothI rahita vizuddha AtmarUpanA rahasyane prApta karanArA... rU3) yodrakAnAtha - utkRSTa yogIone paNa bhAvaprANa prApta karAvanAra tathA rakSaNa karanAra.... 34) vijJAnAnanda-parabronci - bhya-samAdhi - viziSTa jJAna ane AnaMdamaya vizuddha AtmasvarUpa (siddhasvarUpa) sAthe ekarUpa thayela Atmahitakara samAdhivALA... 31) ridigyAmaMkitevatASMritritasvarupa - viSNu, zaMkara, brahmA Adi devatAo dvArA paNa jemanuM svarUpa jANI zakAtuM nathI tevA gahana svarUpane dhAraNa karanAra.. 36) pAraMpAta - saMsArasAgarane pAra pAmelA. rU7) nipUna * ATha karmone mULa sahita naSTa karanAra.... 28) zam - sarva jIvone hitakArI.... - 73 73 4
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ rU5) svayam - potAnI meLe sAdhanApaMtha ane mokSamArgane oLakhIjinezvara thanAra... (40) caThThiAvAlI - sAdvAdanA siddhAMtanI prarUpaNA karanAra.. 41) sarva - sarva jIvone hitakArI... 42) sarvatIrthopaniSad - sarva tIrthonA rahasyabhUta... 43) sarvapaSAhanothI - tamAma mithyAmatonI pakaDamAMthI choDAvanArA. 44) sarvacanAtmA - sarva pUjanonA phaLarUpa. 46) paramApta - zreSTha | utkRSTa hitakArI AtmA.. 46) paramaDi - utkRSTa karuNAvaMta.. 47) suta - sArA jJAnavALA athavA sArI gati pAmelA.. 48) tathAti - viziSTa jJAnavALA... 42) mahadaMta - mahAna saMyamI | vivekI.. 10) raMjana - saMyamIonA | vivekIonA svAmI... 11) mahAkSatta - mahAsattvazALI.. 62) ziva - mahAmaMgalakArI. 13) madIvo - utkRSTatama bodha ApanAra. 64) mAtra * sarvotkRSTa maitrI dhAraNa karanArA... 16) vigata - harSa-zoka, sukha-duHkha Adi dvandrothI para... 16) nitaHIRvana - kAmadevanA sainyane jItanAra... 17) sanAtana - zAzvata sthitine pAmelA.. 18) uttamastI - uttama yazane pAmelA... 12) mu ndra- jJAnAdi guNaratnonA bhaMDAra athavA manuSyomAM ratnasamAna... 60) govindra - cha kAyanuM rakSaNa karanArA mahAgopa... 61) viSNu - muktirUpI lakSmI mATe viSNu samAna.. dara) niSNa - sarvatra jaya pAmanArA... 3) 3buta - potAnA svarUpathI kyAreya patita nahIM thanAra.. 64) zrIpati - aSTamahAprAtihAryAdi lakSmInA svAmI... da6) vizva - kevalI samuddhAta samaye 14 rAjalokavyApI svarUpane dhAraNa karanArA... 74 -
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ da6) hRSIkeza - indriyonA mAlika 67) bhUrbhuva: sva:samuttArAya pAtAla, pRthvI ane svarganA lokone sArI rIte pAra pamADanAra... 68) mAnaMrnara - ahaMkArano nAza karanAra... 61) taMnara - mRtyuno nAza karanAra.. u0) dhruva - zAzvata mokSapadane prApta karanAra.. u1) maneya - koinAthI paNa jItI na zakAya tevA 72) vimu - potAnA utkRSTa guNothI sarvavyApaka... u3) saMdhyeya - saMkhyAtIta guNovALA... u4) gAriphaMrakya - zreSThIomAM prathama.... u5) sAviza - parameSThIomAM agraNI... u6) mAviziva - kalyANakArIomAM mukhya u9) maFIbrahma - tapasvIomAM athavA saMpUrNapaNe tattvane jANanArAomAM sarvazreSTha... u8) cattAvyAsvarUpa - AkAra ane nirAkAra rUpavALA athavA sarvajJa mATe spaSTa rUpavALA ane chAstha mATe aspaSTa (ajJAta) rUpavALA.. | 72) 3 nAriSyanidhana - Adi-madhya ane aMtathI rahita eTale ke anaMta guNavALA.. 80) mulattIzvara - muktinA svAmI... 81) kuttirUpa - mokSa e ja jemanuM svarUpa che evA.. 82) nirAta * sarva bhaya ane pIDAthI rahita... 83) niHsa6 - sarva saMyogo-sagathI mukAyelA. 84) ni:za - sarva zaMkAothI para athavA sarvane mAnya... 86) nitaraka - vikalpothI rahita | kSobha-utsukatA AdithI rahita.. 86) nirAmaya - dravya-bhAva sarva rogothI rahita... 87) niSNana - kalaMkathI rahita. 88) paravata - devatAomAM agresara | ziromaNi. 81) lAziva - sadA mATe kalyANamaya... 10) mahAva - sarvathI mahAna deva..
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11) zaEra - sukha=bhautika, divya ane Atmika sukhane ka2nA2... 12) mahezvara - mahAna aizvaryane dhAraNa karanAra... 1rU) mahAvratI - mahAvratone dhAraNa karanAra athavA vratadhArIomAM mahAna... 14) mahAyogI - mahAna yoga (mokSa sAthe avazya joDI ApanAra) ne dharanAra athavA yogIomAM mahAna... 95) paJcamukha jJAna-darzana-cAritra-tapa ane vIryarUpI pAMca mukhane dhAraNa karanAra... - 16) mRtyuAya - mRtyu para vijaya meLavanAra... 17) aSTamUrti - anaMtajJAna, anaMtazakti Adi ATha guNovALA... 18) bhUtanAtha - jagatanA jIvonA pAlana-poSaNa-saMrakSaNa karanArA... 99) jagadAnandada jagatanA jIvone AnaMda ApanArA... 100) nASitAmaF - jagatanA dAdA-sauthI agraNI... 101) khAdevAdhiveva - vizvanA tamAma devonA paNa agraNI deva... 102) nArIzvara - jagatamAM sarvotkRSTa aizvarya dhAraNa karanAra... 103) khAvAvindva - vizvanI tamAma vyavasthAone utpanna ka2vAmAMprathama aMkurA samAna... = - 104) nACAvAn * saMsAranA svarUpane ajavALavAmAM sUryasamAna... 106) nAtvarnasAkSI - vizvanA sarva kAryamAM sAkSIbhUta... 106) khAdhu - samagra duniyAnI AMkha samA... 107) trayItanu - jJAna-darzana-cAritrarUpa zarIravALA... 108) amRtara - ama2paNu (mokSa) ne apAvanArA... 106) zItara - saMkleza ane saMtApathI baLatA jIvone samAdhi ane prasannatAnI ThaMDaka ApanArA... 110) jyotizrRvI - tejasvI padArthonA samuhamAM sauthI agresara athavA jyotiSacakra sUrya-caMdra-graha-nakSatra-tArA AdinA mAlika / potAno prabhAva pAtharanAra... 111) mahAtama pAre supratiSThita - mahAmohanA mahAaMdhakAranI sAme pAra susthira thayelA... 112) svayaM rtA - potanA ja puruSArthathI AtmakalyANa sAdhanAra/ mokSamArgane karanAra... 76
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113) svayaM dartA - potAnA ja puruSArthathI Atmazatru = karmano nAza karanAra.. 114) svayaMpAna - potAnI jAte sva-paranuM pAlana karanAra... 116) mAtnezvara - svayaM potAnA mAlika eTaleke karmanI gulAmIthI mukta thayelA.. 116) vizvAtmA - jagatanA jIvone potAnA AtmAnI jema ja jonArA.. 117) sarvavanaya - tamAma devomAM rahelA devapaNAthI yukta... 118) sarvadhyAnamaya - badhAja prakAranA dhyAnanA uttama guNothI yukta... 112) sarvajJAnamaya - sarva prakAranA jJAna svarUpa 1ra0) sarvartanomaya * badhA ja prakAranA teja = prabhAvathI yukta.. 121) sarvamaMtramaya - badhA ja prakAranA maMtronA sAramaya svarUpavALA. 122) sarvaracaya - badhA ja rahasyonA bhaMDAra.. 123) sarvamAvAmAnavanItezvara - badhA ja astitva, abhAva, jIva tathA ajIvanA svAmI.. 1ra4) maraca- raca - jemanAthI kAMi chUpuM nathI tevA yogIo mATe paNa rahasyabhUta vyaktitvavALA. 126) pR-REAya - icchArahita vyaktio dvArA paNa icchanIya... 1ra6) vijya-pittanIya - jemane vicAravAnuM kAMi bAkI nathI tevA mahAjJAnIne paNa ciMtavavA yogya. 127) gAma-vAmaghenu - svayaM icchAothI rahita hovA chatAM bIjAnI icchApUrti karanAra kAmadhenu samA... 128) alaMnvita- TTama - saMkalpa ryA vinA ja kalpavRkSanI jema phaLa ApanAra.. 121) rinya-vijJAna - vicAryA pahelA ja ciMtAmaNInI jema icchita phaLa ApanAra. 130) puruSArthanAtha - tamAma puruSArthonI (dharma-artha-kAma-mokSanI) saphaLatAnA ekamAtra AdhArastaMbha.... 131) paramArthanAtha - paramArtha = mokSanA svAmI, athavA paramArtha = vAstaviktAmAM svAmIpaNAne yogya... 77
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ anAtha jIvonA paNa sukhanA kAraNabhUta... 132) anAthanAtha 133) jIvanAtha jIvamAtranA nAtha... 1rU4) niana - rAga-dveSanA raMgathI rahita zuddha svarupI... 1rU6) anantAtyALa-niotana-hIrtana - anaMta kalyANanA sthAna (ghara) samAna mokSane batAvanArA... - 1rU6) mamiAnaya - utkRSTa mAhAtmyane dhAraNa ka2nA2... 1rU7) sarvagata - saMpUrNa vizvamAM phelAyelA prabhAvavALA... 138) sarvasamartha - badhA prakAranA sAmarthyathI yukta... 1rU1) sarvapra6 - badhI ja iSTa vastuo ApanAra.... 140) sarvati - sarva jIvonA hitane ka2nA2... 141) yogAcArya - yogamArganA pravartaka... 142) vAdaspati - badhI ja prakAranI vANInA adhipati. 14rU) mA'tya - maMgala karanArA athavA badhA ja maMgalonuM utpatti sthAna.... 144) sarvAtmanIna - badhA ja prANInuM hita karanArA... 146) sarvArtha - badhI ja iSTa siddhionA / kAryonI saphaLatAnA kAraNa bhUta... 146) amRta - ama25NuM pAmelA... 147) tAyI - rakSaNa karanArA... 148) vRkSiIya - dAkSiNyavaMta eTaleke koinI prArthanAno bhaMga nahIM karanAra... 146) nirvinara - vikArothI-ayogya pratibhAvothI rahita... 160) tatvavarzI - 52masatyane jonA2 athavA batAvanAra... 161) pAravarzI - tamAma paristhitinA pariNAmane jonAra... 162) pamavarzI - draSTAomAM sarvazreSTha... 163) nirupama-jJAna-vala-vIrya-tena-zastya-zcaryamaya - anupama koTInA jJAna-baLa-parAkrama-teja-zakti ane aizvaryathI yukta hoya... 164) mAkhyotistattva - mahAjyoti svarUpa... 166) mahArvirdhanezvara - mahAna tejasvI dhananA adhipati... 78
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166) mahAmohaiArI - atyaMta gADha mohano paNa saMpUrNa nAza karanAra... 16) mahAsa - utkRSTa pavitratA ane zaktine dhAraNa karanAra.. 118) mahAjJA-mahendra - moTI AjJA karavAmAM moTA indra samAna.. 112) mAtmaya - guNonA samuha mATe moTA gharasamAna athavA mahAna laya = samAdhithI yukta. 160) nIzAnta - atyaMta viziSTa zAMtine pAmelA... 11) mahAyogIndra - mahAyogIomAM paNa paramazreSTha... 162) nayana - mana-vacana-kAyArUpa yoga(pravRtizIlatA)thI rahita avasthAne pAmelA... 163) mAmaDIyAna - mahApuruSothI paNa mahAna.. 14) masiddha -- mahAsiddhine varelA athavA siddhapuruSomAM paNa sarvathI mahAna.. 161) varAyaramavate - cAlI zakanArA (traNa) ane sthira (sthAvara) jIvamaya vizvanA rakSaka.. 16) vani - sarvotkRSTa jJAna = kevalajJAnane prApta karI lenArA... 17) mattimAyo - bhaktimArgamAM utkRSTa rIte joDAyelA athavA bhaktimArgathI mokSe lai janArA... 168) vijJAnazAsana - jemanuM AjJA sAmrAjya vizAla che.. 12) sarvazvasampana - sarvalabdhiothI yukta... 170) utpanAtIta - mananI kalpanA jeno pAra na pAmI zake tevA gahana vyaktitvavALA... 171) nAnApatrita - kaLAonA samUhathI manohara... 172) vipukuruzudhyAnA nirmalIna - atyaMta dedipyamAna mahAna zukladhyAnarUpI dhyAnAgni dvArA karmabaMdhananA bIjane saMpUrNa bALI nAkhanAra.. 173) prAptInattavatuSTaya- anaMta jJAna, anaMta nirAkAra jJAna (darzana), vItarAgatA ane anaMtazaktirUpa cAra anaMtane prApta karanAra.. 174) majAvazoSarahita - aDhAra doSothI rahita..
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175) mAnavavAya - maMgala varadAna ApanArA... 176) saMvRttavizvasamIti - sarva jIvonA manavAMchita pUranArA... 177) sarvavighnahara - badhA ja prakAranA vighnano nAza karanArA... 178) sarvasiddhipravAya - badhA ja prakAranI siddhione ApanAra... 176) zrIra - badhA ja prakAranI bhautika-AdhyAtmika lakSmIne / zobhAne karanArA... 180) zrInivAsa badhA ja prakAranI bhautika-AdhyAtmika lakSmInuM nivAsasthAna... 181) vivAnantamaya - jJAna ane AnaMdamaya svarUpavALA... 182) nityadharma - nityatA e jeno svabhAva che athavA zAzvatadharmane batAvanArA / pALanArA... 183) sudhArNava - jJAnAmRtanA / karuNAmRtanA mahAsAgara jevA... 184) khAdu - samagra jagatanA ajJAnAMdhakArano nAza karI mokSano sAco rAha dekhADanAra... 186) yogAtmA - yoga = AtmakalyANaka2 vicAro, jemano svabhAva banI gayo che te... 186) vizvavizveza - samagra vizvanA adhipati... 187) vizvavizvoparI - saMpUrNa vizva para satata upakAra karanAra... 188) anAdaMtasahAya - nahIM bolAvyA chatAM sahAya karavAmAM tatpara... 186) mAraLavatsala - vinA kAraNe vAtsalyabhAva dharanArA... 160) anamyarthitasAdhu - vinaMti vinA paNa sajjanatA (sahAyakatA) dharanArA... 191) asambandhabAndhava saMbaMdha vinA paNa svajanathI adhika sneha ApanAra... - 192) anaktasnigdhamanaH rAga vinA snehALa manavALA... 163) amRkhokhkhanavApatha - mAMjyA vinA paNa ekadama nirmaLa vANIpathavALA... 164) gautAmanazIna - nahIM dhovA chatAM nirmaLa sadAcAra dhAraNa karanAra... - 80
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166) svayaMtrama - potAnA ja guNothI prakAzita thanArA... 166) nASvintAma|i - jagatanI ciMtAne cUravA ciMtAmaNiratna samAna... 197) jagad- rakSaNa jagatanuM rakSaNa karavAmAM samartha... 168) khAtsArthavAda - vizvanA jIvone mokSanI ajANI bhumikAe sahisalAmata lai javA sArthavAha samAna... 166) matihatazAsana - jemanI AjJA vizvamAM koinAthI khaMDita thai zakatI nathI tevA... - 200) akSara - svarUpathI kadI nAza nahIM pAmanArA... 201) vizvamAM - samagra vizvane alpahiMsAthI AjIvikA mATe lokavyavahA2nI badhI ja pravRttio batAvanArA... 202) anIzvara - jemanA mAthe koi svAmI nathI, svayaM potAnA anu zAsaka... 20rU) anaMtanim - anaMta saMsAra, anaMta karmasaMbaMdha, anaMta moha ane anaMta mithyAtvane jItI lenAra... 204) sabaMdhana - karmanA baMdhanathI jeo mukta thayA che... 201) paMcabrahmamaya - paMca parameSThIrUpa pAMca brahmanA guNothI yukta... 206) paraMtara - sarvathI zreSTha-sarvotkRSTa... 207) sUkSma - indriyo dvArA jANI na zakAya tevA atisUkSma (gahana) svarUpavALA... 208) prajApati samagra janasamUhanuM rakSaNa karavA dvArA svAmI... 201) akSobhya - koi paNa rIte, koi paNa tattvathI kSobha nahIM pAma nAra... * ra10) dasya - potAnA svabhAvamAMthI jarAya calita nahIM thanA2, vikRti nahIM AvavA denAra. 211) viyArma - jemanA garbha (aMtaraMga AtmA)mAM anaMta catuc rUpI lakSmI prakAzI rahI che... 212) zucizravA - jemanI vANI tathA jemanuM caritra zravaNane pavitra kare che... 81
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ = ra13) brahmayoni - brahma = jJAna, jJAnanA tamAma bhedonuM utpatti sthAna... 214) dayAdhvaja dayA che dhvaja jemano... eTale ke vizvamAM dayAno sarvotkRSTa upadeza devAnA kAraNe je dayAthI ja oLakhAya che... 216) sahiSNu - kSamAguNanA bhaMDAra hovAthI badhuM ja sahana karanAra... 216) adyuta - jJAnAdiguNothI kadI nahIM cyavanArA/rahita thanArA... 217) vivyamASApatti - divyabhASAnA svAmI... 218) IzAna - anaMta sAmarthyathI yukta... 216) snAta - ghAtIkarmanA nAzathI pavitrAtmA... snAnathI zarIra zuddha thAya tema vItarAgatAthI zuddhAtmasvarUpI... 220) zreSTha - sarvane atizaya priya... 221) spei - svasvabhAvamAM / samatAmAM atyaMta sthira... 222) vItamatsara - irSyA-adekhAithI saMpUrNapaNe mukta... 22rU) tanRtya - badhA ja kAryo saMpanna thai gayA hovAthI-saMpUrNapaNe nizcita... 224) prasannAtmA - kaSAyarahita hovAnA kAraNe sadA prasanna rahenArA... rara6) azo - svayaM zokarahita ane bIjAne paNa zokamukta kara nArA... - 226) muLAvara - guNonI khANa samA... 227) nirguna - ajJAna-mohajanya guNothI rahita... 228) agaNya gaNanA na karI zakAya teTalA amApa guNonA dhA2ka... 226) nirmala - tamAma prakAranA madathI rahita... rarU0) niAsrava - karmane saMpUrNapaNe AtmAmAM AvatA aTakAvanAra... rarU1) susaMvRtta - sArI rIte ane saMpUrNapaNe AtmAne surakSita rAkha nAra... - 232) sunayatattvavid - sArI rIte alaga alaga vicAradhArArUpa nayonA yathArtha svarupane jANakAra... rarUrU) ti - tamAma puruSArtha vaDe paNa prApta karavA yogya... rarU4) varavodhi - utkRSTa ane zreSTha jJAna-darzana-cAritrane dhAraNa karanA2 / samyagdarzanane dhAraNa karanAra... 82
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 235) yuITdhAra - samagra yuganA | kALanA AdhAra... 236) avatAra - jagatanA jIvone saMsArathI tAranArA.. 2rU9) manantarli - ananta, amApa, aciMtya RddhivALA. 238) mAtA - atyaMta virATa, mahAna, ugra tapazcaryA karanAra.. 232) mahAtenA - divya ane navya mahAna tejanA dhAraka.. 240) mahora - jemane mahAna phaLa prApta thayuM che athavA jeo sAdhakane mahAna phaLa ApanArA che... 241) maNIyA - cArebAju phelAyelA mahAna yazavALA. 24ra) mahAsana - apAra sattvazALI-zaktizALI ra4rU) mArca - mahAna dharatA - (dhIraja-sahazIlatA)thI yukta.. ra44) mAnIti - atizaya nyAya-nItivaMta... ra45) mahAkSAMti - vizvamAM ananya kSamAnA dhAraka.. 246) mahAya - anaMta-atizayavaMta dayAthI yukta... ra47) mahAvAnI - atyaMta vairAgya-udAratAnA yoge dravya-bhAva banne prakAranA utkRSTa dAnanA ApanAra.. ra48) marAyo - mokSa sAthe joDI ApanAra viziSTa sAdhanAmArgathI yukta. mana-vacana-kAyAnuM utkRSTa phaLa pAmI tenAthI alipta rahenAra. 246) mahAprabhu - traNe loka ane sakala vizvanA tamAma rAjA-mahArAjA indro-asurendra-gaNadharonA svAmI. ra10) mahAmatra - jemanA nAmamAtramAM mahAnamAM mahAna maMtro samAyelA che... ra1) mahAdhyAnI - anyo mATe agamya evA zukladhyAna jevA mahAna dhyAnane karanArA tathA batAvanArA.. 262) mahAzIta - aDhAra hajAra zIlAMganA akhaMDa dhAraka tathA upadezaka 263) mahAnAra - AsapAsa viziSTa divyadhvaninA dhAraka.. 264) mahApoSa - eka yojana sudhI prasaratI mahAdhIra-gaMbhIra vANInA dhAraka.. 266) mahAmuni - jagatanA satyatattvane mAnavAmAM ananya mahAsAdhaka, mahAna maunane dhAraNa karanAra.. - 83 4 ****
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266) mahAdeva - devonA paNa deva eTale ke divyatAnuM sarvocca sthAna.. 257) praHIT - kevalajJAnamaya hovAthI koi paNa tattvanirNayamAM pramANabhUta... ra18) praNava - kAra-anAhatanAda ane mahAmaMtradhvanirUpa.. ra62) nitavaneza - badhA ja kalezone jItanAra. 260) nirutsu - jANavAnuM badhuM jANelu hovAthI utsukatA rahita... 261) caturava - samavasaraNamAM cAra mukhe dezanA ApatA hovAthI cAra moDhAvALA... 262) satyAgI - dharmalAbharUpa jemanA AzirvAda ja sAcA AtmakalyANakara AzirvAda che.... 263) satya - parama satyasvarUpa... 264) sAmo - sadA AnaMdanA bhoktA.. 261) sAtRpta - zuddha AtmasvarUpanI atyaMta nikaTa hovAthI sadA tRptine pAmelA.. 266) vAkya - sadA sukharUpa... 267) savAti - sadAkALa, sarvatra, sarvabhAve jJAnathI vicAranAra... 268) suhRta - traNe lokanA jIvo niHzaMkapaNe jemanI pAse AvI zake tevA sahRdayI mitra. 262) rapati - sarva prakAranI vANInA svAmI.. 270) sudarzana - darzanathI AnaMda ApanAra, athavA uttama samyagdarzana dhAraNa karanAra... 271) mIrazAsana - jemanuM zAsana-AjJA atigaMbhIra rahasyovALI che... ra72) gharmani - dharmarUpI rathanI cakradhArA jevA.. ra73) manodazAsana - karmathI | mohathI rakSaNa karavAmAM jemanuM zAsana niSphaLa nahIM janAruM che. 274) svAthyamA - dravyathI ane bhAvathI utkRSTa Arogyayukta... ra76) adhyAtmamArca - adhyAtmanA parizIlana dvArA ja jANI zakAya tevA. * 84
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra76) trinet " manoya - traNe lokanA maMgaLane pragaTa karanArA... 277) nAtIta - bAhyakaLAthI pAra thayelA nuM zarIrarahita... 278) puSTika - guNonI | puNyanI puSTi karanArA... 272) zAntivRt - zAMtinA karanArA.. 280) anantana - anaMta parAkrama ane pratApathI yukta 281) zItasAra - zIla = uttama AcAra tathA guNonA sAgara. 282) viMvinAya5 - vijJa = aMtarAyano nAza karanAra... 283) bAru - sadAkALa jAgRtimAM rahenAra.. 284) gharmarAna - dharmaviSayamAM rAjA samAna.. 286) pranAhita - vizvanA rahevAsIonA hita ane kalyANanA karanArA... 286) prajJApAramita - buddhinI parAkASThAne pAmelA. 287) noveva - vizvane sAcA mArga para doravAnA kAraNe vizvanA cakSu jevA. 288) asvapna - satata jAgRta hovAnA kAraNe kyAreya svapna na Ave asu = prANInA prANa, apU = pAlaka.. abhayadAna dvArA jagatanA jIvonA pAlaka 282) 3 naMvina - AMtarika ane bAhya banne rIte anaMta parAkramanA svAmI.. 220) mAtrAma-utkRSTa AtmaguNonI prAptirUpa mahAlAbhane karAvanArA... 261) madAravara - vidvAnomAM ziromaNi pUjya puruSa... 222) zrutipati - tamAma zAstronA svAmI... 223) jirIza - vANInA adhipati... ra64) trimAza - utpAda-vyaya-dhrauvyarUpa tribhaMgInA mAlika... 226) trAjyamaMtra - traNe lokanA pApano nAza karanAra tathA sukhane lAvI ApanAra.... 226) trinAnnima - traNe lokane atipriya.. 227) paramasaMvara - utkRSTa saMvarane AtmasAt karanAra...
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218) niHpatAnantaparyAya - badhA ja dravyonA ananta paryAyone kevaLajJAna dvArA AtmasAt karanAra... 262) siddhisvayaMvara - AtmasvarUpanI prAptirUpa siddhine svayaM AtmabaLathI varanAra.. rU00) viDitAvivarapura - vizvanI tamAma vastuonA sArane jANanAra.. rU01) yathAsthita vastuvArI - je vastunuM svarUpa jevuM che tevuM ja batAvanAra... rU02) pattazaraSya - ekAMte zaraNa karavA yogya... rU03) manuttarapuramAra - sarvotkRSTa (janAthI caDiyAtuM koi nahIM tevA) puNyanA samuhathI yukta.. rU04) zAntivighAyI - zAnti karanAra.. rU06) Turijhanavatsasa - duHkhI jIvo para vAtsalya dharanAra.. rU06) bhuvanapAvana - saMpUrNa vizvane pavitra karanAra... 307) nic -mohajanya doSonA kAMTAothI rahita, zaraNe AvelAnA sAdhanApathanA vighno dUra karanAra rU08) vidhvastavazvavyasanapravana - jagatanI tamAma pIDAonI jALano nAza karanArA... rU01) cAlAlAmRtanicandI - syAdvAdanA tattvarUpI amRtane vahAvanAra... rU10) niHzreyasIrama AtmakalyANa / muktirUpI lakSmIne bhogavanArA. 311) satizayapradhAna - badhA ja atizayothI ekadama caDiyAtA.. tAraka devAdhidevonI 1,000 thI paNa vadhAre vizeSaNothI stuti thai che. ahIM temAMnA keTalAka vizeSaNa eTalA mATe batAvyA che, jethI temanuM svarUpa ApaNI sAme spaSTa thAya. anaMta guNonA bhaMDAra, anaMta jJAna-darzana-vIrya-AnaMdanA svAmi. anaMtAnaMta aizvaryazAlI tIrthaMkara bhagavaMto ApaNA sahunuM kalyANa karo....
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ nANaM payAsagaM zrI bhuvanabhAnuM padArtha paricaya zreNi ysteis jainam parivAra SHUBHAY