Book Title: Jivanma Dharm
Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Shah Lalbhai Manilal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005902/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUri gara jIvanamAM =OWI munizrI. caMdaprabhasAgara citrabhAnu' Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvanamAM dharma --~~: 'Pll :~ munizrI caMdraprabhasAgarajI * citrabhAnu' prakAzaka : zAhu lAlabhAI maNilAla huThIbhAInI vADI sAme, amadAvAda. prAptisthAna gurjara graMtharatna kAryAlaya gAMdhI rastA : amadAvAda kiMmata : 2 AnA Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prasiddha vaktA ane lekhaka munirAja zrI. caMdraprabhasAgarachanAM. pustakoe jaina tathA jainetara samAjamAM jeTaluM sthAna prApta karyuM che; tenAthI vizeSa temanAM vyAkhyAnee sthAna prApta karyuM che. jIvaMta sarasvatI jevA A munirAjanA haiyAmAM besavI chava karuM zAsanarasI !" ne bhAvanA-sAgara ulase cheH ne emanuM zAsana eTale ahiMsA, maitrI ne premabhAvanuM zAsana!- vizvabaMdhutvanI sarakAra. ahIM munirAjazrIe mAtra eka subhASita-pleka para kareluM vivecana ApavAmAM AvyuM che. AnAthI tejasvI munirAjanI vidvatA, vizadata ne vyAkhyAna zaktinI vAcakane jhAMkhI thaze. -jayabhikhu paka hastau dAnavivarjitau zrutipurI sArazrutidrohiNau / ne sAghuvirojhanena hite, vAhI na tIrthe jatI anyAyAjiMtavittapUrNa mudaraM sarveda tu jivo . re re lakhyui! mudha guru sahasA ' nIcasya niyaM vpuH| jaina maracaMTa sosAyaTInA pAlakhIvALA helamAM tA. 9-1-55 nA roja apAyeluM vyAkhyAna avataraNakAra prAdhyApaka-zrI. caMdulAla cunIlAla trivedI, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ne, jIvanamAM dharma ::: LI jIvana-vyavahAramAM dharmanI agatya zI che, tene Aje ahIM vicAra karavAnuM che. jagata AkhuM AbAdI, sukha, zAnti, AnaMda ane saMpattinI icchA kare che, paNa te maLe zAthI? kAraNane vicAra kaI karatuM nathI ! kArya joIe che, paNuM kAraNa nathI joItuM! paNa e kema bane ? dharma sukhanuM vRkSa che, ane sukha dharmanuM phaLa che. phaLa kene hoya ? jhADane hoya. jhADa vAvIe nahi to phaLanI prApti kyAMthI thAya? kerIo joIeM che paNa AMbo vAvo nathI. dharmanuM phaLa meLavavuM che, paNa dharma Acaro nathI, te phaLa kevI rIte maLe ! te pApanuM phaLa barabAdI, duHkha, azAnti, zoka ane daridratA che. ja zuti sAvitA covIse kalAka pApamAM racyApacyA rahevuM che, pApanI pravRtti karavI che, pApamaya jIvana jIvavuM che ane puNyanA phaLanI AzA rAkhavI che, te kevI rIte bane ? gamAra paNa e vicAra nahi kare ke bAvaLanAM bI vAvIe ane AMbo UgI nIkaLe! , jIvanamAM pApanuM paribaLa che. vANuM, vartana ane vAcana mukhyatve vilAsa taraphI che, ane phariyAda karIe chIe ke sukha maLatuM nathI! paNa sukha Ave kayAMthI ? sukha joItuM hoya te dharmamaya jIvana banAvo; paNa dharmanI vAta Ave tyAM to kaheze ke phurasada nathI. paNa yAda rAkhajo ke eka divasa tamAre parANe-anicchAe paNa phurasada Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kADhavI paDaze, ane te aMtima paLe tamAruM dhara game teTalA vaibhavathI chalakAtuM haze teye te AkaruM lAgaze, bhAre paDaze. A ja sukhanAM sAdhane e vakhate bhayaMkara lAgaze. Aje ahIM paNa keTalAya evA bAhya dRSTie sukhI dekhAtA mANase haze, jemanA aMtarane duHkhane kaI gupta kIDe satata kerI khAte haze! - masAlA nAkhI dUdhapAka banAvyo hoya, aMdarathI sugaMdhI maheka maheka AvatI hoya, tene pIvA me sudhI kaTare laI jaIe, tyAM : koI kahe ke emAM jheranAM be biMduo paDayAM che, te tarata ApaNe e kaTare pheMkI daIe chIe. tene pItA nathI, zuM kAraNa? kAraNa e ke vastu suMdara che, tenA prati prIti paNa che, paNa te prema che tevI zreya nathI: vastu suMdara hovA chatAM mArI nAkhe tevI te cIja che. tema jyAM jyAM dharma nathI tyAM tyAM badhuM hoya te paNa te jheramizrita che. dharma vinA jIvanamAM sukha nahi, zAnti nahi. jema zarIra sAra na hoya te game teTale paiso hoya te paNa mANasane cena paDatuM nathI, tema jIvanamAM dharma na hoya te bahAranI game tevI vastuo paNa AtmAne zAMti ApI zakatI nathI. aMtara ujjaDa che : jagata para najara nAkho ! bahArathI sukhI dekhAtA aMtarathI baLI rahelA jaNAze. temane bahArathI jonAra koI bhale kahe ke, "bhAI tame te parama sukhI che." paNa sAMbhaLanAranuM aMtara jANatuM heya che ke temanA aMtaramAM keTalA kAMTA bhaya che ! pitAnI pIDA pote ja jANe! kapaDAM utAre tyAre zarIra paranAM gumaDAM dekhAya. bahArathI te sau kahe ke, "bhAI dasa lAkhanA dhaNI che, babbe meTara che ane AlIzAna baMgalo che, zo vaibhava che!" paNa ekAntamAM ene pUche te kaheze ke, "A badhuM che, paNa bhAIlA! aMtarane bAga ujajaDa che. aMtarane te A ukaraDe lAge che.' jIvanamAM dharmanuM saMgIta nathI, tethI ja bahAra ne aMtaramAM bheda che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hamaNuM chApAmAM vAMcyuM haze. eka karoDapati eraplenanA akasmAtamAM marI gaye. e ghaNo vaibhavazALI hate. pitAnI AvaDatathI teNe paisAne te Dhaga karyo hato, ane jhaverAtanI peTIo bharI e bahAragAma eroplenamAM ja hato. rastAmAM eraplena saLagyuM ane AkAzamAM e paNa saLagyo. dharatI ane AkAza vacce enuM karuNa mRtyu thayuM. A sukha! maratI vakhate bhagavAnanuM nAma saMbhaLAvanAra paNa koI na maLe ! ane hAya ! hAya ! karato vacamAM ja marI paDe. AvAM karuNa mRtyue sAMbhaLe che tyAre kamakamATI chUTe che, paNa eraplenamAM javAne meha chUTa nathI. bIjAne UDatA joI tamane manamAM thAya che ke ApaNe rahI gayA. paNa vicArake te jANe che ke paMkhInA bhavamAM keTalIya vAra Ama AkAzamAM UDyA hatA. keTalAka rastAmAM gAtA gAtA jAya che "duniyAMkI majhA le le, duniyA tumhArI hai" paNa huM kahuM chuM ke duniyA tamArA pUrvaje ke mahAna cakravartIonI paNa nathI thaI, te tamArI kaI rIte thavAnI che ? tamArA pUrvaje paNa mAruM mAruM karatAM marI gayA. e zuM laIne gayA ? kaI vastuo sAthe gaI? hA, je sArAM kAryo karyA te jarUra sAthe gayAM, bAkI te mAthe pApano bhAra ja. namizajanuM dRSTAMta * tamane khabara che ke pApano udaya Ave che tyAre madhura vastuo paNa amadhura lAge che. keyalane madhura Tahuke paNa kAme lAge che.. namirAja keTalA vaibhavazALI hatA?e mahA rAjavIne vaibhavane pAra nahi. aMtaHpura paNa suMdarIothI bhareluM. paNa eka divasa enA dehamAM bhayaMkara rega phATI nIkaLe. zarIra javaranI jvALAomAM tapavA lAgyuM, tyAre tenA aMge para caMdanavilepana karavA mATe enI yauvanavaMtI patnIo caMdana ghasavA beThI. suMdarIonA hAthe ratnanAM kaMkaNu hatAM. je ratnakaMkaNa ane nUpurajhaMkAranAM kavioe bhArobhAra Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakhANa karyA che, jenA zravaNathI hRdaya nAcI UThe ane dilamAM raNakAra jAge; e ja kaMkaNane madhura avAja Aje zuLanI jema namirAjanA kAnamAM bheMkAya che. e kahe che: "A karkaza avAja kayAMthI Ave che ?" ekavAra jene sAMbhaLavAnI e jhaMkhanA karato hatA te ja Aje ene gamatuM nathI. kAraNa ke zarIramAM sukha nathI. pApane udaya thAya tyAre tenuM pariNAma duHkha. te samaye vaibhavamAM zAnti na dekhAya te sahaja che. maMtrIe kahyuM: "A avAja kaMkaNana che." : namirAja kaheH "mane A karNakaTu avAja gamata nathI. ' strIoe eka eka kaMkaNa kADhI nAMkhyuM ane caMdana ghasavA lAgI. thoDI vAra thaI ane namirAje pUchyuM, "kema ! have avAja kema thatuM nathI ?' maMtrIe kahyuM : "kaMkaNa bene badale eka thavAthI." ekamAM zAnti, bemAM azAnti. ApaNe zIkhyA chIe ne! ekaDe eka ane bagaDe che. eno artha che? be thAya eTale bagaDe. namirAjane mAMdagImAM kaMkaNamAMthI paNa AtmAnA ekatvanuM bhAna thayuM ane AtmajJAnI thayAM. samAdhi maraNa vidAyaveLAe anekamAMthI AtmA eka ja rahevAnuM. saune pAchaLa mUkI e AgaLa vadhavAne. A paLa ghaNuM ja kaparI hoya che. jIvananA marmane bhedI nAMkhe evI A paLa hoya che. A samaye prabhunuM nAma kone maDhe caDhe ? jeNe sArA kAryo ya hAya, jeNe jIvanamAM prakAzano vicAra karyo hoya, te mANasa AvA samaye prabhunuM smaraNa karI zake. AkhI jiMdagI je ghaMTayuM haze te aMta samaye AvIne UbhuM raheze. paNa jeNe jIvanabhara pApane ane Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMdhakArane vicAra karyo hoya tene koI name arihaMtANuM saMbhaLAve teya sAMbhaLavuM na game kemake jiMdagImAM te aMge prema keLavyuM nathI, tenuM mahatva ene samajAyuM nathI. eTale chellI paLe A nAmanuM smaraNa karavuM paNu AkaruM lAge che. mRtyunI nobata vAgatI hoya tyAre prabhu-nAmanI pipUDI kyAMthI saMbhaLAya ? mRtyunI bhayaMkara kalpanAmAM ene AtmA gUMgaLAte heya tyAM zAMti kayAMthI hoya? samAdhi kevI rIte maLe? bhagavAna pAse roja cityavaMdana karatA he, ne je sUtra bolatA ho, teno artha samajatA ho, to khabara paDe ke ApaNe jaya vIrAyamAM zI mAMgaNuM karIe chIe ! dhana nahi, strI nahi, putra-putrI nahi, paNa samAdhi maraNanI prArthanA karIe chIe. samAdhi maraNuM ! prabhu, mAre kAMI na joIe ! mane samAdhi maraNa maLe, zAMtibharyuM prazAnta mRtyu maLe. Aha! jJAnIoe mRtyune paNa satkAryuM ! enI paNa mAMgaNI karI ! jJAnInI syu mATe paNa kevI taiyArI ! | game te ghaDIe javAnuM che te dareka mANase jIvananI taiyArI karI rAkhavI joIe. vepArI to DAhyA kahevAya. pANI pahelAM pALa bAMdhe, tame kahezo amane vepAramAM samajaNa paDe, AmAM samaja na paDe paNa jJAnIo kahe che; Ane paNa samaje ja chUTake che. nahi samaje te aMta samaya bagaDI jaze. vastupALa ne tejapALa paNa tamArI jema saMsArI hatA, paNa jIvana dharmamaya hatuM. emaNe emane vaibhava AbunAM saMgemaramaramAM ne ArasamAM kerIne emanA vaibhavane, emanA jIvanane, amara banAvyuM. emanuM mRtyu thayuM, paNa te kyAM? yAtrAe jatAM-jatAM. kevuM pavitra prasthAna ? jANe yAtrAne bahAne maraNanI sAme gayA ! emaNe mRtyune paNa zaramAvyuM ! e ja prasaMge gujarAtanA mahAmaMtrI udayanano che. emanuM vIramRtyu vicAravA jevuM che. gujarAtane enI pUrI pichAna nathI, Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. munazI jevA keTalAka lekhakoe etihAsika sAhityane anyAya karyo che. itihAsanAM tejasvI pAtrone potAnI manasvI vRttiothI raMgIne pitAnA mAnasanuM pradarzana bharyuM che. pratApI pAtronI pavitratA sAmAnya mAnasamAM AvatI ja nathI. mahAmaMtrI udayanane zrI. ka. mA. munazIe pitAnI navalakathAomAM sAva hINa cItaryA che. emanI e navalakathAo aMgrejI navalathAomAMthI sarajAI che. ne e navalakathAomAM je je pAtro hatAM, te te pAtro pitAnI navalamAM khaDAM karavAM, ne itihAsane AbhAsa ApavA emaNe solaMkI yuga laIne e vakhatanAM pAtro mana phAvatAM goThavIne game te rIte ghaDyAM che. teoe eka prasaMge jAhera karyuM hatuM ke muMjAlane ThekANe pahelAM zAMtu mUkyo hato, paNa pachI pheravI nAkhyo. maMjarI emanI kalpanAnuM pAtra che! Ama emaNe navalakathAno rasa jamAvavA gujarAtanAM pratibhAzALI pAtrone khurado karI nAkhyo che. A vakhate eka bharavADanuM daSTAta yAda Ave che. strI-puruSa nadI UtaratAM hatAM. strIe potAnA page suMdara meMdI mUkI hatI. puruSane ene meha hato. strIne page pANI na aDe eTale eNe strIne avaLI pakaDI. mAthuM nIce ne paga upara. strI pANu pIne marI gaI paNa pelA puruSe kahyuM: "bhale jIva gaye, paNa raMga te rahyo." Ama emaNe navalakathAne TesTa jALavavA keTalAMya mahApratApI pAtrone khurada karI nAkhyo che. AjanA udAra yugamAM zrI. munazI jevAe e pAtrane nyAya ApI pitAnA apakRtyanuM prAyazcita karavuM joIe. A te eka prAsaMgika vAta thaI. have ApaNe mULa vAta para AvIe. gurjaraitihAsanA ghaDavaiyAomAM mahAmaMtrI udayananuM sthAna anupama che. eMzI varSanA mahAnaddhA udayana mRtyuzadhyA para poDhayA che. samarAMgaNanI e bhUmi che. emaNe saurASTra para pare vijaya te meLavyuM, paNa deha ghAthI jarjarita thayo che. A vidAya veLAe Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emane guru-darzananI pyAsa jAgI. jeNe AkhA jIvanamAM deva-gurudharmanI upAsanA karI, tene te atyAre kema vIsarI zake? emaNe kahyuM: "mane eka ja IcchA che. prabhunuM nAma saMbhaLAvanAra kaI tyAgInA sAMnidhyamAM bhAre deha choDuM..." A samarabhUmimAM tyAgI sAdhu lAvavA kyAMthI ? raNamedAnamAM eka taragALe hate. eNe sAdhune veza bhajavavA hA kahI. e sAdhune veza paherI hAjara thaye ane dUrathI ja dharmalAbha kahI Ubho rahyo. mahAmaMtrI udayana sAdhune jotAM ja pathArImAMthI ardhA beThA thaI gayA. emanI AMkhamAM premanAM jhaLajhaLiyAM AvyAM. emane thayuM, mAruM keTaluM puNya ke aMta samaye AvA tyAgI mahAtmAnAM paNa darzana thayAM. eNe caraNaraja lIdhI. pelAe namo arihaMtANuM saMbhaLAvyuM. udayananuM mAthuM namyuM. eNe chelluM zaraNa lIdhuM. arihaMta zaraNuM pavanajAmi, arihaMtane zaraNe jAuM chuM. ' aisI dazA he, bhagavana, jaba prANa tanase nIkale, gururAja ho nikaTameM, Ara dharma he mere ghaTameM, jIvana dharmamaya ne pavitra hoya te ja e samaye guru yAda Ave. mahAmaMtrI udayane prabhunuM nAma japatAM mRtyunuM zaraNa lIdhuM. e pachI rAjya taraphathI taragALAne sAruM inAma ApavA lAgyA. tyAre eNe eno asvIkAra karatAM kahyuM, "nA, dravya mAre na khape. je vezanA darzanathI mahAmaMtrI jevAnuM maraNa sudharyuM, je vezanA caraNomAM udayana jevA mahAmaMtrI paNa name e pAvanakArI pavitra veza maLavA chatAM huM choDuM to mArA jevo nibhaMgI keNu? mane tyAganA pathe javA de. huM kaI jJAnI gurunA zaraNamAM jaI zAstrano abhyAsa karI, caritra pALI mArA jIvanane dhanya banAvIza. mane javA de arihaMta zaraNuM pavajami. - veza laIne bhajavatAM AvaDevo joIe. tame paNa manuSya Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 bhavane veza bhajave che ne ? chappana IMcanA DagalA paheravA mAtrathI kAMI manuSya na thavAya. bahAranA vezamAM sau sArA dekhAya che, sArA dekhAvAnA prayatna paNa kare che; paNa kharekhara sArA thavAne prayatna keTalA kare che? phoTA paDAvavA jAe tyAre kevA dekhAo che ? bahAra suMdara ane aMdara bagADa, A katyAM sudhI cAlaze ? aMte prabhunA darabAramAM tA aMdaranu bahAra AvyA vinA nahi rahe ne ? kudarate ApaNI chAtImAM vicArI jovAnI khArI nathI mUkI. evI khArI hoya te zuM pariNAma Ave? peAla badhI UDI ja jAya ne ! badhA dAvapeca dekhAvA lAge ne! tamArA dilamAM kANu rame che! ane kevA vicArA Ave che e badhu dekhAya te pachI . tamAre kAI saMga paNa na kare? peTane chokarA paNa kahe ke tame dUra raheA, strI paNa saMbhaLAvI de ke tame kevA chet te have joI lIdhA. pati paNa kahI de ke tuM kevI satI che te samajAI gayuM. paNa sAruM che ke evI mArI nathI. paNa duniyA na jue te kAMI nahIM. anaMta siddo te jue che ne? prabhu ApaNA kAryoneA sAkSI che. mATe manuSyatvanI chIne dharmanI phremathI maDho. eka kavi kahe che : Ave narabhava nagara sehAmaNuM pAmIne karaje vepAra.' cArAzI lAkhanA pherAmAM A narabhava nagara anupama che. manuSya deharUpI uttama khaMdara maLyuM che. jIvana evuM banAvA ke game te paLe mRtyu tA paNa mukha upara prasannatA haiAya. Aje teA aMta samaye vAkhAne laI jAya, tyAM abhakSya ane apeya vA pIne mRtyu pAme ! davA pIne kAI amara thayuM che ke ? amaratvane Are : amaratva kathAM che? vA ane DAkaTarA amara nahi banAvI Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zake. amaratva mATe eka rUpaka che. devee dhaNuM kaSTa amaratva zodhyuM. paNa rAkhavuM kyAM ke jethI te mAnavane maLe nahi. eke kahyuM parvatanI Toca para mUke." javAba maLeH "je mAnava mAunTa evaresTane sara karI zake te kyA zikhare na pahoMce?" tyAre kyAM saMtADavuM? - bIjA deve kahyuM: "parvatanI guphAmAM ke khINamAM saMtADe." uttara maLe: " je mANasee mAIla mAIla UMDI khINo ane khANa bedI, te guphAone rahevA deze kharA?" - eTalAmAM eka vibudha belyoH "amaratvane eve sthAne mUke ke jyAM mANasane zodhavAnuM mana na thAya. jene vicAra sarakhe ya na Ave !" eTale amaratvane mANasanA haiyAmAM mUkyuM. te divasathI mANasa bahAra sarvatra amaratvane zodhate phare che. paNa aMtaramAM, pitAnA haiyAmAM te tapAsa paNa nathI. enI sAme ja che, enI ja upara paga mUkI e AgaLa vadhe che! jJAnIe A vAtane sAdI bhASAmAM samajAve che, "jema vana draDha mRga kastUriyo, levA mRgamada gaMdha.' haraNanI pUMTImAM kastUrI che, paNa e tyAM zodhatuM nathI. je dizAthI pavana Ave te dizA bhaNI e deTa mUke che ! tema amaratva ApaNI pAse che, paNa ApaNe aMtaramAM DUbakI mAratA nathI ane jyAM tyAM zedhatAM pharIe chIe. leke dharmane bAhyAcAramAM zodhI rahyA che. maMdiramAM jaI jorazorathI ghaMTa vagADavA kare, jANe bhagavAnane jagADatA na hoya ! saune bAhya dharma joIe che, aMtaradharma adazya thatuM jAya che. are bhAI! sAce dharma aMdara che, mATe aMdara Avo. Aja jaDa-vijJAna vadhyuM che, paNa Atma-vijJAna vinA badhuM nakAmuM che. e duniyAnuM badhuM apAvaze, paNa amaratva nahi apAve. amaratva AtmAmAMthI ja pragaTavAnuM che, deha bhale paDe, paNa AtmA nathI paDavAne. A dRSTi AjanA vijJAnamAM kyAM che? Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAgarajI mahArAja mAMdA hatA. bhaktoe DaoNkaTarane lAvyA. mahArAjazrInI chellI sthiti hatI. DakaTare tapAsIne khAnagImAM jaIne eka bhAIne kahyuM. sIriyasa che.' mahArAjazrIne kAne A zabda paDayA. mahArAjazrI hasI paDayAH "are, bhalA DaoNkaTara! A vAtane khUNAmAM jaIne zuM kahe che ? have bhaya kyAM che ke gabharAvAnuM hoya ? samarAMgaNanA maraNiyA laDavaiyAne mRtyune bhaya kevo? e laDavA mATe, te nIkaLe che. ame mRtyunI sAme jaMga khelavA to sAdhuM thayA chIe." A sAMbhaLI sau. namI paDyA. mRtyunI chellI paLe paNa kevuM dharya! mRtyu pratye kevI beparavAI? kiMmatra dehanI nahi, paNa AtmAnI che! e mATe eka suMdara dRSTAMta ApuM.' jIvananAM mUlya eka kaMjUsa karoDapatinuM zaba smazAnamAM paDyuM hatuM. e smazAna nadInA kinAre hatuM. A vahetI nadInA kinAre eka yogI beThA hatA. eTalAmAM eka bhUkhuM ziyALa pelA zaba pAse AvyuM ane zaba para tarApa mArI. tyAM megI bolyA : che ? kavvA! munna zva sadA nirca nirja H "ziyALa! rahevA de rahevA de. A nIca deha che. enI kAyA niMdAne pAtra che, ene khAIza to tArI paNa buddhi bhraSTa thaI jaze." ziyALe kahyuMH "bApu! mane khUba khUba bhUkha lAgI che. huM bIjuM kAMI nahi khAuM, huM te mAtra enA hAtha ja khAIza." yegI kaheH "hAtha na khavAya kAraNa ke dastI vAvivakita A hAtha dAna varjita che. A hAthe dAna karyuM nathI. A hAthathI eNe lUMTa ja calAvI che. A hAthathI eNe noTanA baMDale ja bhegAM karyA che. kevI rIte bhegAM karyo che te tane khabara che? lUMTIne, lakone phasAvIne, ajJAnamAM rAkhIne, vizvAsaghAta karIne -bhegAM karyo che." Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 A vAta vicAravA jevI che. bheguM AvavAnuM? pAchaLa mUkIne javA mATe keTalAM tape che tyAM sudhI paisAne puNyanA AthamatAM AtmAnuM zuM ? jakha laga tere puNyakA, AyA nahIM karAra, taba laga sabakucha mAk hai, pApo karyuM gunA kare| hajAra. prakAza paNa sAthe zuM thaI rahyAM che? Ave che, e jyAM sudhI puNya che, tyAM sudhI dhamadhAkAra cAle. UMdhuM nAkhaze tAya sIdhuM paDaze. puNyane karAra pUrA thaze eTale pApane vAre Avaze. pachI savaLuM karA teya avaLuM paDaze. mAgaze| tAya te tALI daIne cAlI jaze. atyAre tyAre tame vAparI nahi, teA lakSmI tamArI pAse kaI rIte Take? lakSmIne rAkhavA tamArI pAse che, Aja tA leAkeAnI evI vRtti thaI che ke, huM AkhA gAmanu khAM, mAruM khAya enuM nakhAda jAya. AvI vRtti hoya tyAM udAratA kema saMbhave ? AvA mANasA kadAca dAna kare te paNa kIrti mATe. pAMca hajAra rUpiyA Ape. khIje divase kayAM jue ? * chApA' mAM ' chApA ' mAM peAtAnA samAcAra ane phATA na jue te peTamAM geATA ja UpaDe ! '' dAna eka prakAranA:vyApAra na banavA joIe. dAnavIra puruSAe pAlItANAmAM ma MdironuM nagara UbhuM karyuM", paNa kayAMya nAma na maLe, Aja tA. eka paTa ' karAve teAya aMdara nAma kAtarAve! . tame kahezeAH ame amArA paisA ApIe te khale na mAgIe ?? paNa huM tamane pUchyuM: tame A paisA lAvyA kayAMthI ? garIbe| pAsethI ne ? tA jaeNmane che, temane Ape che. temAM ATalA zAnA phulAe che? eka ThekANe TekarA che enA artha e ja ke bIje ThekANe khADA paDayA che! Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 pahelAMnA jamAnAmAM sukhI mANase gharamAMthI nIkaLatA tyAre apaMga mANase temanI vATa joIne besatA. lUlA, laMgaDA AMdhaLAonuM e piSaNa karatA, ane khIssAmAM senAmahore paNa rAkhatA. jarUriyAtavALA sArA mANasane jeI sonAmaherathI paNa khIsuM bharI detA. evA dAtAo gayA. Aja te kevA rahyA che. te kavi kahe cheH dAtA dAtA mara gaye raha gaye mammIcUsa lene dene meM kucha nahiM laDane meM majabUta. Aja to moTaramAM jAya. AgaLa kaI garIba Ave to kacarAI mare ane pAchaLa paDe te dhumADAnA goTA maLe. garIba dhanika pAse AzA na rAkhe te konI pAse rAkhe? koI garIba zrImaMtanA baMgalA pAse jAya te bhaya cora jANI dhakkA mAre. jo ke keTalAka sArA zrImaMta paNa hoya che. paNa te keTalA? AMgaLInA veDha para Ave eTalA ja ne ? bhIkha mAgavA AvanAra te bhikSA mAge che, ane jANe ADakTare temane upadeza paNa de che. "zeTha, gayA bhavamAM amArI pAse paNa tamArA jevo ja vaibhava hate. saMpatti hatI, paNa ame na ApyuM eTale amAre tamAre tyAM mAgavA AvavAno vAro Avyo. tame Aja nahi Ape te AvatA bhave tamAre paNa amArI jema mAgavuM paDaze. mATe Ape, thoDAmAMthI paNa DuM Ape..." A hAtha dAnathI zobhe che, kaMkaNa ke ghaDiyALathI na ha. hAthathI dAna na apAyuM. te e ziyALa jevA pazunA khAvAnA kAmanA paNa nahi rahe. cAMdAM to kAgaDo paNa joI zake gIe jyAre ziyALane kahyuM ke A mRtadehanA hAthe dAna Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karyuM nathI, paNa lUMTa karI che, mATe A hAtha khAvA lAyaka nathI. tyAre ziyALe kahyuM: "AnA be kAna khAuM?" vegI kaheH "nahi, kAna paNa nahi. ripada sAgRtija iA kAne dharmakathA sAMbhaLI nathI, darzanakathA A kAnane sparzI nathI. teNe to reDiyonAM gANAM zAMtithI sAMbhaLyAM che. duniyAnA nyUjha sAMbhaLyA che, AtmAnA nyUjha sAMbhaLavAnI ene phurasada nahatI. kAnane rAjyakathA sAMbhaLavI game. dezakathA sAMbhaLavAmAM rasa Ave. khAvApIvAnI vAtamAM bhejanathAmAM kAna savaLA thaI jAya ane strIkathA Ave tyAM to emAM tallIna thaI jAya, ekAgra banI jAya. paNa nItikathA kADhe te bhAIne jhokAM Ave, ALasa caDhe. samaya nathI. kadAca koI prasaMgamAM sAMbhaLavA besI jAya te evA zAhukAra jarAya sAthe laIne na jAya ! sAMbhaLeluM badhuM ja ahIM mUkI jAya ! laI jAya te ceramAM khape ne! AtmAnI vAta eka kalAka paNa sAMbhaLavA mATe samaya na maLe te mANasAI kaI rIte Ave ? mAnavatA kaI rIte jAge? AtmaprabaMdha kaI rIte thAya ? vIza kalAka A kAnamAM duniyAnuM jhera reDAI rahyuM che. e jherane dhonAra hoya te vItarAganI A pavitra vANuM che. A vANInAM pANI na maLe te AtmAnI malinatA kaI rIte TaLe? Akho divasa duniyAmAM je te niMdA sivAya kAMIna maLe. cAra mANasa bhegA thAya te niMdA karavAnA. prazaMsA keInAya meDhe Ave che? AkhA divasamAM tame keTalA mANasanA sadaguNa juo che ane durgaNa keTalAnA juo che? tamArA dhyAnamAM pahelA guNa Ave che ke avaguNa? cAMdAM javAnuM kAma te kAgaDA paNa karI zake che, e ja kAma mAnavadaSTi karaze te mAnavInI mahattA zI? pApIonAM pApe ja pApIone mAraze. niMdA karI tame zuM karavA tamArA AtmAne malina kare che ? yAda rAkhajo ke niMdA paNa dArU jevI mAdaka vastu che. ene kepha caDhaLyA pachI mANasa cUpa rahI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakati ja nathI. pachI te e vagara belAvyo, vinA pUche. paNa jenA tenA avarNavAda belate pharavAne. jUnI kahevata hatIH cAra maLe coTalA toDI nAkhe eTala. have e kahevatane pheravavI paDaze. bahenene gharanI javAbadArIne lIdhe e oTalA toDavAnI phurasada nathI. have te puruSo ja bhegA thaIne cUMTaNumAM ne umedavArImAM eTalA toDatA hoya che. eTale cAra maLe eTalI te (kokanI) toDI nAkhe teTalI! savArathI UThIne prabhunuM nAma levAne badale oTalA para chApAM laIne besI jAya ane dAtaNuM karatAM karatAM chApuM vAMcate jAya ane AkhI duniyAnuM jANe pite na jANatA hoya ema vAMcatA jAya ! bepAMca enI pAse besIne AvI vAta sAMbhaLI manamAM DolatA jAya. are, AvI kAramI kALI kathAo sAMbhaLavA mATe A kAna maLyA che ? patrakArane ghama mAre kahevuM joIe; Aje keTalAka patrakAre paNa pitAno dharma bhUlyA che. prajAne zuM pIrasavuM e patrakAranA viveka para AdhAra rAkhe che. patrakAra vivekI hoya te prajAne tArI zake, prajAne mahAna banAvI zake ane prajA unnata bhAvanAmaya bane evuM sAvikasAhitya pIrasI zake. Aje upadezakonuM sthAna chApAoe lIdhuM che. upadezake khUNAmAM che, patra jAheramAM che. prajAmAnasa upara patranI asara jevI tevI nathI. e dhAre te karI zake, eTale patrakAranI prajJA paNa viveka mAge che, tema vAcakanI pAse paNa vivekane cIpiye heya te e grahaNa karavA lAyaka grahaNa kare ne niMdya temaja ayogya hoya tene jatuM kare. Avo viveka haze te A kAna * dhanya thaze, nahi to A kAna ziyALanA khAvAnA kAmamAM nahi Ave. saMdaryanA ane savA2 keNa thaI zake? joyuM ke? egIe hAthane niMdya gaNyA, pavitra zravaNa vinAnA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnane ayogya kahyA, tyAre ziyALe pUchayuM. "te AMkha khAuM?" yogI kaheH ne sAdhuvakone A AMkhee sAdhu puruSonAM darzana nathI karyo, sAdhu puruSo ene gamyA ja nathI. puruSone sAme AvatA joI eNe AMkha ADI karI che. A AMkhoe strIonAM uTa rUpa jovAmAM ja janmAro kADho. rUpamAM, raMgamAM, saundarya mAM A AkhuM kheMcI gaI. je vastune jovAnI nA pADI tyAM A nayane lya, ane jyAM nayanene TharavAnuM kahyuM tyAMthI khasyAM. tame rastA parathI pasAra thAo che tyAre juo che ne? mANasanI AMkhe ThekANe che kharI ? e kevI ADIavaLI bhaTake che? keTalIkavAra to A AMkho evA evA sthAnamAM tallIna thaI jAya che ke koInI sAthe athaDAya tyAre ja ene bhAna Ave, ethI ja te akasmAta (Accidents) vadhyA che ! dekhatA AMdhaLAonI saMkhyA Aje ochI nathI. AvA aMdhAne sAcAM saundaryadarzana kayAMthI lAdhe ? saMyamanI lagAma jenA hAthamAM hoya te ja saundaryanA azva upara caDhI zake. A AMkhone cAmaDInA rUpane, saundaryane ke rasa che te juo. ciMtanAtmaka sAhitya vAMcatAM AMkhanI pAMpaNa para UMdha caDhI ese, paNa sinemA ke nATakamAM kAM Ave kharAM? enuM kAraNa e ja ke AMkhamAM vikAra che, vikArane vikArI vastu ja game. sauMdarya kAMTe nathI; phUla che. eka kavie kahyuM che ? Beauty is to admire and not to touch. If it is touched, it is spoiled. saundarya prazaMsA bharelI dRSTithI jovA mATe che, sparzavA mATe nathI. sparzatAM nAza pAme. paNa te kayuM saundarya? A cAmaDAmAM Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaseluM ke prakRtimAM vaNAyeluM ? dehadezavAsI saundaryane dUkanArI AMkhe pApI che. AvI AMkho eka sthAnathI bIje sthAne athaDAyA ja karavAnI. ene sthiratA kyAMthI hoya? AtmadezavAsI saundarya mATe kahevAya che. zuddha avavidha vyartha e saundarya zuddha che; pApane nahi sparzeluM te pavitra che. ApaNuM mahAkavi kahe che? e rasatarasyAM bALa rasanI rIta na bhUlaza! . prabhue bAMdhI pALa, rasasAgaranI puNavathI." cAmaDAnI rUpakaDI pUtaLIonI zodhamAM jyAM sudhI AMkhe pachADA khAtI hoya tyAM sudhI tenAmAM saundaryarasa upAsikA zuddha cetanA che ema kema kahevAya ? huM kahuM chuM, saundaryanA bhakta banajo, ene pUjaje. paNa te saundarya Atmika hovuM joIe. yAda rAkhaje, saundarya kATe nathI, phUla che. enA darzanathI ghA na vAge, paNa hRdaya suvAsita thAya. DaMkha lAge tyAM saundarya nathI, paNa vAsanA che. sinemA jeIne AvyA pachI haiyuM nirmaLa ne haLavuM nathI banatuM, paNa vikalpanA bhArathI bhAre bane che. jyAre vItarAganAM darzanathI mana vikalpathI mukta banI haLavuM ne suvAsita bane che eTale kavie kahyuM che akhiyanameM avikArA jinaMdA, | terI akhiyanameM avikArA, zAMta ruci paramANu nipAyA, tuja mudrA mahArA. he bhagavAna! tArI AMkhomAM adhikAra che, kAraNa ke zAMta ane pavitra paramANuothI ghaDAyelI tArI manahara mudrAmAM vikAra kyAMthI hoya? amArI AMkho vikArI che. kAraNa ke rAga ane deSanA apavitra paramANuothI ghaDAyelA amArA dehamAM avikAra Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayAMthI hoya? amArA vikAranA aMdhakArane tArAM darzananI jyotamAM ame bALavA mATe AvyA chIe. ene tuM bALI nAkha ane amane paNa avikArI banAva. * ApaNI AMkhamAM zuM bharyuM che te ApaNane dekhAtuM nathI.' jema moM para DAgha hoya paNa ApaNane na dekhAya, arIse maLe te ja ApaNe ApaNuM mukha para rahelA DAghane joI zakIe. tema AgamazAstrane arIso maLe to ApaNI AMkhomAM rahelA vikArane joI zakIe paNa ApaNane te jovAnI phurasada nathI. mehanI mahA prasAda madirA pIne ApaNo AtmA cakacUra bane che, ghele bane che. ghenamAM e pitAnA dezane Topale bIjA para nAkhe che. eka mANasane amadAvAdathI muMbaI javuM hatuM. eNe muMbaInI TikiTa kaDhAvI ane pleTaphorma para Avyo. te dArU pIne cakacUra banya hato. kephamAM kaI gADImAM besavuM enuM ene bhAna na rahyuM. te Abu bhaNI jatI gADImAM caDhI beTho. gADI UpaDI. mahesANuM AvatAM TikiTa-cekara AvyuM. eNe TikiTa mAMgI. TikiTa joI eNe kahyuM, "A tamArI TikiTa te muMbaInI che, ane tame te dilhI melamAM beThA che. tame bhUlyA lAge che ! " . A sAMbhaLI pelo dArUDiye tADuka: " bhUluM ? huM te barAbara joIne beTho chuM. paNa tamArA DrAIvare dArU pIdhe lAge che! e muMbaI laI javAne badale A bAju gADI laI Avyo che. ene nIce utAre ane kahe ke gADI pAchI muMbaI bhaNuM laI jAya.' vicAre. dArU keNe pIdhe hato ? AvI dazA jagatanI che ! pite bhUlenI AMdhImAM aTavAIne bIjAnI bhUle zedhI rahyuM che. kephamAM pitAne potAnA gAmanI khabara nathI. ApaNuM gAma e A phAnI duniyA nathI. ahIM te a85 samaya mATe AvyA chIe. ahIM visA lIdhA pachI ahIMthI AgaLa vadhavAnuM che. ApaNuM dhAma Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 dUra che, upara che, sUrya ne caMdranIye pelI pAra che. jyAM sUryane prakAza paNa jhAMkha lAge evA prakAzamaya, saundaryamaya mokSa-pradezane nivAsI ApaNe A AtmA che. ene vicAra svapna Ave che ? eka gAmamAM eka bhAIe prazna karyo. " tyAM mokSamAM khAIpIne vAto karavAnI kharI ke nahi?" meM kahyuM: "tyAM vAta kevI ? tyAM te ApaNo AtmA anaMta jJAnamaya-prakAzamaya hoya che. vItarAgane vAta kevI? " . tyAre pharI prazna karyo. te pachI vAte vinA amAre samaya kaI rIte pasAra thAya? ame te mUMjhAI jaIe..." mane vicAra Avyo. je loke vAta vinA rahI zakatA nathI, ghoMghATa vinA jIvI zakatA nathI, kolAhala vine jemane pitAnuM jIvana zUnya lAge che, AvA mANasone A mokSanI prakAzamaya pradezanI kalpanAya kyAMthI Ave ? kephamAM kadI svastha vicAra AvatA ja nathI. mehane paNa kepha che. emAM AtmAnI sahaja ne vAstavika daSTine vikAsa kyAMthI hoya? AtmAnI naisargika dRSTi jAge te samajAya ke AtmA ja eka evI cIja che, jene agni bALI na zake, pavana sUkavI na zake, talavAra chedI na zake, pANuM bhIMjavI na zake, ne snAna vinA paNa pavitra che ane AbhUSaNe vinA paNa suMdaratama che. * AvA AtmasaundaryanuM ekAda kiraNa paNa maLe te A dRSTi dhanya bane. e vinA to A AMkha ziyALane khAvA ya yogya nathI. yegIe hAtha, kAna, AMkha khAvAnI nA kahI, tyAre ziyALe kahyuMH "te A be paga khAuM ?" yogI kahe vo ja tIrtha bhAI paga paNa khAIza nahi kAraNa ke e tIrthe gayA nathI. kadAca Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keIka vAra tIrthe jAya te paNa joDAgADImAM, meTaramAM ke DoLImAM, bIjAne pitAne bhAra ApI tIrtha gayA tethI zu vaLyuM? pitAnA snehI AvavAnA che ema jANavA maLe ane vAhana na hoya te page cAlIne paNa sAme jAya. savAre pharavA javAnuM, walking javAnuM hoya to mAIle sudhI cAle. keI AsAmI pheIla thaI javAnI che, ema sAMbhaLe te adharAte paNa vAhana vinA tyAM doDI jAya, paNa yAtrAe jatAM thAka lAge. tIrthasthAnenI dharmazALAo paisAnuM nAma Ave tyAM pagamAM jera Ave. prabhunuM nAma Ave tyAM kaMTALo Ave ! zarIrane zrama ApyA vinA, page. cAlIne gayA vinA yAtrAne pUrNalAbha kaI rIte maLe? AjakAla yAtrAnAM dhAme, tIrthasthAne, ane dharmasthAne ayogya AtmAone lIdhe karma sthAne banI rahyAM che. tyAM jAya eTale na khAvAnuM khAya, na pIvAnuM pIe, jugAra rame ane lahera kare. tame tIrtha sthAnamAM rahelI dharmazALAonI oraDIo jozo to tamane lAgaze: kyAMka bIDInAM ThUMThAM paDyAM haze, kayAMka sigAreTane kacare paDyo haze. divAla para pAnanI picakArI mArelI haze ane AvanAra sapUtanAM nAma kALA kelasAnA kALA akSaremAM karelAM haze ! A badhuM banI rahyuM che, kAraNa ke jIvanamAM dharma nathI. dharmane lekee maMdiramAM ja pUrI rAkhyo che. ene have bahAra lAve. jIvanamAM lAva. mANasa jema jame che rasoDAmAM, paNa e kherAkane pacAve che. bajAramAM. pacAvavA mATe rasoDAmAM ja besI rahevuM paDatuM nathI. tema mANase upAzraya ne maMdiramAMthI dharmane grahaNa karI, ene upaga vyavahAramAM karavo joIe. dharmane maMdiramAM ja na rakhAya. dharma chavanamAM, vyavahAramAM ane vartanamAM Avaze te ja ene mahimA vadhaze. te ja e dhanya thaze. te ja e jIvaMta banaze. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vera sAco yAtrA kenuM nAma ! DAM varSo pahelAMnI A vAta che, jyAre leke yAtrA vAhanamAM nahi paNa pagapALI karatA hatA, te divasanI A vAta che. eka zeTha takhatagaDhathI pAlItANunI yAtrAe gayA. sAthe emanAM patnI paNa hatAM. baMne jaNa lAMbo pravAsa karI pAlItANuM pahoMcyAM. girirAja upara cAlIne jaI devanagarInAM darzana karyA. prabhunAM darzanathI emane AtmA nAcI UThayo. je vastu ghaNuM kaSTa pachI lAMbe gALe maLe tenuM mahattva kaI aura hoya. zeThe paNa ghaNuM pravAsa, pachI jIvanamAM prathamavAra ja AdIzvara prabhune joyA. emano AtmA DolI UThayo. AnaMdamAM DelatA zeTha maMdiranI bahAra nIkaLyA, tyAM eka sAdhune bheTo thayo. zeThe emane paNa premathI namana karyuM. sAdhue pUchyuM: "zeTha, tame dUrathI yAtrAe AvyA dekhAo che?" zeThe be hAtha joDI "hA" kahI. sAdhue kahyuM : "tame darzana karyA, have to tame tamArA gAma bhegA thaze, paNa darzananI mIThI yAda haiyAmAM kaI rIte rAkhazo ? je A pavitra sthaLamAM keI niyama le, kaI saMbhAraNuM le, te kaMIka mIThI smRti haiyAmAM sadA TakI rahe. bAkI paththara upADIne te majUro paNa A tIrtha upara Ave che. emane thaDe ja yAtrAne lAbha maLavAna hato ! yAtrA te te ke jenI mIThI yAda ApaNuM jIvanane keI sadguNathI bharI de !' raMgamaMDapamAM prabhunI sAme UbhA rahIne ja zeThe sAdhunAM vacana sAMbhaLyAM. emane A vacane mIThAM lAgyAM. emaNe kahyuM: "ApanI vAta sAcI che. devanAM darzana thayAM. gurunAM vacanAmRte paNa sAMbhaLavA maLyAM. have eka niyama lauM te dharma paNa jIvanamAM Ave.. te gurudeva! mane niyama Ape. game tevA prasaMgamAM paNa bhAre Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 krodha na karavA. je krodhe mArA jIvanane kaTu banAvyuM, e krodhane ahIM AvyA chatAM paNa na cheThuM te yAtrAne ayaro ? krodhane ahI mUkatA jAuM ane premanI havA ahIMthI letA jAuM; e ja yAtrAnI mIThI smRti. ' sAdhue kahyuM : rojha, jo, jo, hAM. niyama teA leA che paNa e tUTe nahi. pratijJA levI sahelI che, paNa pALavI ghaNI kaThina che. pratijJA levAmAM dhaNA siddha jevA zUrA banI jAya che, pALavAmAM ziyALa jevA kAyara > ' nA, gurudeva ! nA. evuM nahi bane. dehanA TukaDA thaze teAya niyama nahi tUTe. ' dRDhatAnuM teja AMkhamAM lAvI zeThe kahyuM , zeTha A mIThI smRti laI, yAtrA karI peAtAne gAma AvyA. e jamAnAmAM AvI yAtrA karI AvanArane kuTuMbI AkhA gAmane A khuzAlImAM jamaNu ApatA. sau snehapUrvaka sahabhAjana karatA ane yAtrAnI pavitra havA AkhA gAmamAM chavAI jatI. A zeThane eka bhatrIjo hatA. eNe potAnA kAkAnI A saphaLa yAtrA nimitte gAmane bhAjana ApavAnA niNaeNya karyAM. paNa eNe jyAre kAkAnA niyamanI vAta sAMbhaLI tyAre ene kutUhala thayuM. kAkA eka kalAka paNa krodha vinA rahI zake? krodha cheDe te pachI e kAkA zenA ? AkhuM gAma jANe che. krodha eTale kAkA ane kAkA eTale ja krodha. jo te kharA ke kAkA kevI rIte niyama pALe che? saunI vacce kAkAnuM svarUpa pragaTa karAvuM te ja huM kharA bhatrIjo, eNe AkhA gAmamAM jamavAnAM netarAM pheravyAM, paNa potAnA kAkAnA gharane TALeA karAvyA. sAMje sau thALIvADakA laI jamavA javA lAgyAM, tyAre zeTha paNa javAnI taiyArI karavA lAgyA. zeThANI chaMcheDAI gayAM : - vagara nAtare jamavA jatAM zaramAtA nathI? kALa-bhUkhyAnI jema A cAlyA. ' Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 zeTha te premanI havA laIne AvyA hatA. eNe hasIne kahyuM tArI buddhine paNa dhanyavAda che. are, gharamAM te vaLI netarAM zAM ne nimaMtraNa zAM ? ApaNe kyAM pArakAM chIe? ApaNI yAtrAnimitte te A premabhojana che! cAla, cAla, have nimaMtraNavALI.' zeThANuM babaDatI enI pAchaLa cAlI. vADInI relImAM ene bhatrIjo saunuM svAgata karI rahyo hate. kAkAne jotAM ja e pUMTha karIne Ubhe rahyo. zeTha enI pAse thaIne pasAra thaI gayAM. AgaLa jatAM zeThANIe kahyuM : "joyuM? nimaMtraNa vinA AvyA to kevI phajetI thaI? saunuM mAnapUrvaka svAgata karI rahyo che. ApaNane 'A' eTaluMya kahyuM? e gAmane jamADe che te ApaNA mATe nahi paNa enuM khoTuM na dekhAya eTalA mATe jamADe che. tamArI to sAmya e jetA nathI. jAo tamAre javuM hoya te huM to A cAlI..." bhatrIje dUra Ubhe Ubhe A vArtAlApa sAMbhaLI rahyo hate. enI AMkha bIjI bAju hatI, kAna ahIM hatA. zeThe kahyuM : "tIrthe jaI AvI, paNa tuM te AvI ja rahI. ekalo mANasa keTalAnuM dhyAna rAkhe? jetI nathI e keTalI dhamAlamAM che. e to ApaNuM bALaka kahevAya. cAla have. ' bhatrIjAe kAkAne sAMbhaLyA. enuM haiyuM namI paDyuM, paNa ene eka vadhAre kasoTI karavAnuM mana thayuM. eNe jaIne kAkAnI thALImAM lADavA pIrasavAne badale eka goLa pahANe mUkaDyo. zeThe UMcuM joyuM. AsapAsa beThelA sau hasI paDyA. dUrathI zeThANue A apamAnajanaka dRzya joyuM ane e saLagI UThI. paNa zeTha to tIrthathI viveka ne prema laIne AvyA hatA. pratijJAnI mUDI e ema javA de? emaNe pitAne ja kAna pakaDatAM kahyuM: "mArA bhANumAM pakavAna na zobhe. pahANo ja zobhe. huM vRddha chatAM mArAmAM eTale ya viveka na Avyo ke gAmanAM mANaso pahelAM jame, dharanAM mANaso chelle jame. dharane thaIne huM Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ma pahele beThe, e mArI bhUla te ThIka sudhArI." ema kahI emaNe pIrasavAnuM kamaMDala hAthamAM lIdhuM. bhatrIjAnI AMkhamAM AMsu dhasI AvyAM. kAkAnA caraNomAM e DhaLI paDyo. emanI pavitra caraNaraja letAM eNe kahyuM: "kAkA ! Ape sAcI yAtrA karI. Apa krodhane zetruMjI nadInAM nirmaLa nIramAM joI AvyA. Apa tyAMthI kSamA ane premanuM amRta laIne AvyA. mane hatuM ke kaDavI tuMbaDIne gaMgAmAM snAna karAvavA mAtrathI enI kaDavAza na jAya. paNa nA, mArI bhUla che. pArasamaNine sparza thAya to lekhaMDa paNuM sonuM thAya che. Apane darzanane sparza barAbara thayo che. ApanI A premayAtrA dhanya che. mane kSamA Ape." - jamanArAoe jyAre A premakathA sAMbhaLI tyAre te emanA. bhajananI mIThAzamAM keI apUrvatA AvI vasI. yuddhanA lehIne paise Avyo. ziyALa vicAra kare cheH "have mAre zuM khAvuM? hAtha, kAna, AMkha, paga badhAM ja apavitra che. te lAva piTa khAuM." tyAM yogI bolyAH ' - peTa paNa khAIza nahi, kAraNa ke peTa te anyAyathI, atyAcArathI meLavelA anItinA dravyathI bhareluM che. A peTa khAIza te tArI buddhi bhraSTa thaze. pachI tuM tArA jAtabhAIone madada nahi kare, jAtabhAIthI dUra bhAgIza; tuM bIjAonI sAthe to luccAI kare che, paNa pachI te tuM jAtabhAIne, tArA kuTuMbane paNa nahi choDe, mATe A anyAyanA dravyathI bhareluM peTa khAvuM rahevA de.' sAdhuomAM dveSanuM kAraNa anItinuM khAya te mANasanI prakRtimAM vikRti Ave che. e sagAbhAIo sAthe paNa kalaha kare, vaMcanA kare. AjakAla sAdhue. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNuM aMdara aMdara kalaha karatA hoya che, kAraNa ke emanA pAtramAM A anna paDe eTale emanI buddhimAM vikRti Ave. nahi te sAdhuomAM verajhera, deSa, kalaha, kusaMpa hAya zAnA? emanAmAM to maitrI hovI joIe, paNa maitrIthI bharelA Aje sAdhuo keTalA durlabha che! sAdhu, sAdhune joI dUra bhAgatA hoya te jANajo ke anna tevuM mana che. bhagavAna mahAvIre dIkSA laI vihAra karyo. pahele ja divase e pitAnA pitAnA mitra eka tApasanA Azrame AvI caDhyA. tApasane jotAM ja prabhunA haiyAmAM premanI choLa UchaLI. e baMne hAtha pahoLA karI haiyehaiyuM dabAya e rIte ekabIjAne bheTI paDayA. prabhu te mahAna sAdhu che. pele sAmAnya tApasa che chatAM ke prema ? sAdhunuM darzana e ja puNya che, sAdhuo to haratA pharatA tIrtha jevA che paNa te kayA sAdhu? je tyAgI hoya, brahmacArI hoya, maitrI bhAvathI glakAtA hoya, evA sAdhunA namanathI ApaNAmAM jarUra namratA ne sabhyatA Ave. AjanA yugamAM leke namana bhUlyA, daMDavata praNAma bhUlyA ane namaskAra paNa bhUlatA jAya che, have te dUrathI salAmathI (salute) patAve. A yuddhanA anAjathI mANasanuM mAnasa bagaDayuM che. mANasa mANasathI dUra bhAge che. mANasa eka bIjAne maLe che te vacce avizvAsano paDado rAkhIne ja maLe che. mANasanA mAnasamAM pApa AvyuM che eTale mANase mAne che ke dUra rahevAmAM ja sAra che. keTalAka kahe cheH bhAI! cetIne cAlavAno A jamAne che. Aha! mAnavatAnI pratiSThA gaI! have ApaNI pAse zuM rahyuM ? mANasamAM keTalo avizvAsa jAge che te tamane A prasaMga parathI khyAla Avaze. eka chokare dIvAla para beTho hato. ene pitA nIce Ubho Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahI kahI rahyo hato, "beTA ! uparathI ThekaDe mAra. huM tane jhIlI laIza. jarAya gabharAIza nahi. huM nIce Ubho chuM ne! tAre karavAnuM heya nahi. cAla, kUdako mAra joIe.' cheka mUMjhAto hato. ene bIka hatA. tyAM pharI enA bApe kahyuM. "are, kare che zAne ? tuM paDatuM mUkIza e ja tane jhIlI laIza." ane chokarAe bhUsako mAryo. ene bApa tyAMthI khasI gayo. chokarAne jarAka vAgyuM. eNe bApanI sAme joyuM. bApe kahyuM: "meM tane bhUsake nathI marAvyuM, paNa jIvanabhara yAda rahe tevI-lAkha rUpiyAnI zikhAmaNa ApI che. sagA bApanA vacana para paNa vizvAsa karavA je A jamAne nathI. keIna AdhAra ke koInA vacana para, koI paNa kAma karIza to hAthapaga bhAMgI jaze. te upara paDIza ema lAgatAM tAro bApa paNa khasI gaye, tyAM bIjo to khasI jAya emAM navAI zI ? mATe koInAya AdhAre bhUsake na mArIza. zatru sAthe paNa evI rIte vartaje ke koIvAra maitrI karavAno prasaMga Ave toya vAMdho na Ave, ane mitra sAthe evI rIte varte che ke kaI vAra e tArA zatru banI jAya toya tane muzkelImAM na mUkI zake. koIneya haiyuM na Apato.' Aje jIvana kevuM che tenuM A pratyakSa daSTAMta che. mAnavInA mananAM dvAra Aja khullAM nathI, paNa biDAyelAM che. enAmAM prakAza AvI zakato nathI, ane aMdarano aMdhakAra bahAra jato nathI. mANasa maLe che, vAto kare che, sAthe khAya che, pIe che. ekabIjA sAthe premagoSThi kare che. paNa vacce dIvAla che-pada che. prakAza nathI, timira che. AvA saMjogomAM mAnavatAnI kheta ekabIjAnA haiyAmAM kaI rIte pahoMcI zake ? zuM thAya, dravya evuM AvyuM ! kALAM bajArone, yuddhanA atyAcArone, vizvAsaghAta mA Avyo eTale mAnavI mAnavatA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' 28 viheNa banyo. mANasa have khavaDAvIne nathI khAtA, paNa lUMTIne ekAntamAM besI ekale khAya che. tyAM sAdharmika vAtsalya ke sahabhajananI to vAta ja kyAM rahI? atithine bhejana ApavAnI vAta, Aja to keTalAkane kalAsRSTi jevI lAge che, chatAM ApaNuM bhAgya ke AvI havAmAM paNa mAnavatA bharelA ane maitrIthI chalakAtA haiyAvALA mAna maLI Ave che. evAone jouM chuM tyAre mAthuM emanA caraNamAM namI paDe che. thoDAM varSo pahelAM muMbaInI nizALanA be zikSake keTalAka pazno pUchavA AvelA. amAro vArtAlApa cAlatA hatA. e prasaMgane uddezIne zrIrAma ane bhAratanuM nAma lIdhuM, tyAM pelA bIjA bhAIe kahyuM : " A bhAIne A yuganA bharata kahIe teya khoTuM nathI. evo emano tyAga che. emanI uMmara 45 varSanI che. e apariNIta che. brahmacArI che, potAnA bhAInA kuTuMba khAtara emaNe jIvanabhara brahmacarya pALavAnI pratijJA karI che. mane emanI A vAta jANavAnI jijJAsA thaI meM emane ja pUchyuM, "A vAtanuM rahasya zuM che?" : emaNe namratAthI kahyuM, "e kAI mahAna tyAga meM karyo nathI. A bhAI mArA mitra che eTale prazaMsA kare che, meM to mArI pharaja bajAvI che. ame be bhAIo hatA. mArA moTA bhAIe keTalAMya duHkha ne kaSTa veThI mane bhaNAvyo, pustaka levA mATe ne tame phI bharavA mATe paNa paisA amArI pAse na hatA. tyAre mahinAo sudhI eka TaMka bhUkhyA rahI emaNe mane bhaNAvyo. emane yAda karuM chuM eTale thAya che e keTalA mahAna hatA? AjathI vIsa varSa pahelAM hullaDamAM e aNadhAryo mRtyu pAmyA. pAchaLa cAra bALake ane bhAbhI rahyAM. AjIvikA mATe kaMI sAdhana na hatuM. sau nirAdhAra thaI gayAM. te vakhate huM amadAvAdamAM bhaNAvato hate. e ja varSamAM Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArAM lagna thavAnAM hatAM. bhAvinAM madhura svane mane kheMcI rahyAM hatAM. bIjI bAju mArA bhAInuM nirAdhAra kuTuMba hatuM. mAre zuM karavuM? huM lagna karuM te mane maLatA se rUpiyA mArA saMsAramAM ja pUrA thAya. bhAbhI ane bALakanuM zuM ? je bhAIe mane parasevo pADIne, bhUkhe rahIne, duHkhanI zilA ziyA para laIne bhaNAvyo, enI gerahAjarImAM enAM bALake rajhaLe, bhUkhe mare, zikSaNa vinA rahe ! e huM joyA karuM ? huM lagna karIne ANaMda mANuM ne mArA bhAInuM kuTuMba bhIkha mAge te mArI mAnavatA na lAje ? jeNe mane piSya ane zikSaNa ApyuM enA kuTuMbane piSavuM ane zikSaNa ApavuM e zuM mAre dharma na hatuM ? paNa e kyAre bane ? huM lagna na karuM to ! meM tarata ja nirNaya lIdhe. guru pAse jaIne prabhunI sAkSIe AjIvana brahmacarya pALavAnI pratijJA lIdhI. ApanA jevAnA AzIrvAdathI Aja sudhI te niyama paLAya che ane have te baheta gaI, theDI rahIM.' mArA bhAInuM kuTuMba mArI sAthe ja che. moTI dIkarIne te paraNAvI. mArA bhAIno ma Te dIkaro ema. e. mAM che. e mArA vacanane devavacana tulya gaNI sevA kare che. evI sevA ane evI bhakti to huM jouM chuM ke sage putra paNa pitAnI nathI karato. meM niSThAthI kartavyapAlana karyuM to ene badale mane eNe maLyo che. Aja huM keTale sukhI chuM ? mane thAya che, bIju koI mahAna kArya bhale meM nathI karyuM, paNa kartavyapAlana te jarUra karyuM che.' laghutAmuM prabhutA vase, prabhutAse prabhu dUra je mANasa kartavyanI keDI para cAle che, tenuM jIvana phUla jevuM suvAsita, suvikasita temaja praphulla hoya che. paNa je kartavyane barAbara samajatA nathI tenuM jIvana kevuM hoya che, te ApaNe joI rahyA chIe. - ziyALe yogIne pUchyuM: "te A maDadAnuM mAthuM khAuM?" Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uo gIe kahyuM "nA bhAI nA ! A mANasanuM to mAthuM paNa khAvA lAyaka nathI. kAraNa ke jarve tuM hiTa garvathI AnuM mAthuM sadA UMcuM ja rahyuM che, e kayAMye namyuM nathI. hA, adhikArIo AgaLa eNe mAthuM ghasyuM haze, dhanavAnene namana paNa karyo haze, paNa deve AgaLa, guru AgaLa ane dharmo AgaLa te e akakaDa ja rahyuM che. pitAne ghera AvanAranI sAme e namratAthI kadI gaya nathI. potAne tyAM AvelA atithione eNe namratApUrvaka satkAra paNa karyo nathI. ane pitAnA gurujane AgaLa paNa e akkaDa thaIne cAlyuM che, mANasamAM jema lAyakAta AvatI jAya che, tema tema emAM namratA AvavI joIe. AMbAne jema phaLa AvatAM jAya tema te name che. namratAmAM ja enI mahattA rahelI che. eTale ApaNe kahIe chIe, "laghutAmuM prabhutA vase, prabhutAse prabhu dUra." lAyaka mANasa kevA namra hoya che ane alpa sattvavALA kevA uddhata hoya che ene eka prasaMga mane yAda Ave che. . ame aMdherImAM cAturmAsa hatA. amArA najIkanA baMgalAmAM eka bhAI grejyueTa thayelA rahe. paNa emanAmAM abhimAna te bhAya nahi. e cAle tyAre akkaDa, gharathI nIkaLe tyAre te enI cAla paNa jovA jevI. tADa vaLe te e vaLe. amArA sAdhuo sAme maLe te bhAI moDhuM maraDIne cAle. ene thAya ke A to pRthvI upara bhArabhUta! A sAdhuo zuM kAmanA? maphatanuM khAya ane pharyA kare ! eka divasa gammata thaI. huM eka bhAIne baMgale AhAra levA gayele, tyAM e baMgalAnA mAlike mArI sAthe jJAnagoSTha mAMDI. vAte cAlatI hatI, eTalAmAM pelA akakaDabhAI AvyA. zeThane jotAM ja e ekadama namra banI gayA. zeThane khUba ja sabhyatAthI salAma karI. zeThe kahyuM: "ATaluM moDuM nokarI kare che ke hajAmata?" pelAe ati namratAthI ane dInatAthI kahyuM " sAheba ! Aje Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 jarA moDuM thaI gayuM. mApha karo. havethI AvI bhUla nahi thAya." ane emanA IzArA pramANe kAme lAgI gayA. meM pUchayuM, "A bhAIne keTale pagAra Ape che ?" uttara maLe "Dhaso." mane manamAM thayuM deDho mATe ATalI dInatA ATalI kAkaludI bharI vinaMtI ? jyAre begane roga jANI lAta mAranAra tyAgIone joI akkaDa bane ane dhanavAnanI AgaLa dIna bane, tyAre droNAcAryanuM vacana yAda Ave che. athanAM vANA vayam ame dhananA dAsa chIe, dharmanA nahi! dhananI AgaLa te sau name. Tale ApanAra AgaLa te kUtaruM paNa nRtya kare. mANasa paNa ekalA peTa piSanArane ja name ane mahA puruSonI kadara na kare, vaDIlanA vinaya na sAcave, adhyApaka pratye Adara na dAkhave te enI mAnavatA kaI rIte vikase? namratA mATe vastupAlano prasaMga vicAravA jevo che. pAlItANAnI yAtrAe nIkaLelo saMgha mahAmaMtrI vastupALanA gAmamAM AvyuM. emaNe saprema saMdhane bhajananuM nimaMtraNa ApyuM. saMdha pitAne ghera AvyuM tyAre emanA haiyAmAM harSa mAya nahi. suvarNanA thALa ane suvarNanI jhArI laI bAraNA pAse mahAmaMtrI pate ja saMghanA paganuM prakSAlana karavA beThA. vastupALa saMdhamAM AvanAra pratyeka vyaktine premathI namana karI enAM caraNa dhUe. ane mahAsenApati tejapALa atithine aMdara laI jAya. A rIte samasta saMdhanA paga dhotAM emanA zarIra para parasevAnI dhArA vahevA lAgI. nokaree kahyuM: "mAlika! A kAma amane soMpe. thoDA bAkI rahyA che, emanA paga ame gheIzuM. ApanA zarIra para parasevAnI dhArA vahI rahI che. Apane thAka lAge haze." Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAmaMtrI vastupALe Apele uttara kadI na bhUlAya tevo che. "are thAka ? thAka te janmajanmane UtarI gayo. tamane A parasevAnI dhArA lAge che, paNa mane te A premanI dhArA lAge che. tIrthane sparza AvelA mAnavInA paga dhovAnuM saubhAgya mane kyAre maLe? A dhArAnI buM debuMdamAM vAtsalya, prema ne maitrI bharelAM che !' AvA mahAna mANasomAM paNa kevI unnata bhAvanA hatI ! mAnava pratye kevuM sanmAna hatuM ! kevI unnata bhAvanA hatI ! mAnava jIvana ekalA dhanathI mahAna nathI banatuM, " Greatness does not consist in Riches." mahattA dhananI nahi; mananI che. AjanA pravacanamAM ApaNe joI gayAM che, je hAthe dAna dIdhuM nathI, je kAne sarvacana sAMbhaLyAM nathI, je AMkhe tyAganAM darzana karyA nathI, je page tIrthanI yAtrA karI nathI, je peTamAM nyAyanuM-pramANiktAnuM dravya gayuM nathI, ane je mastaka gurujanonA caraNamAM namyuM nathI te deha to mAre mATe paNa lAyaka nathI ema jANuM ziyALa paNa bhUkhyuM cAlyuM. - A sAMbhaLIne vicAra Ave che. ApaNuM jIvanamAM dharma na heya to ApaNuM jIvana paNa arthahIna gaNAya. jIvanamAM ghama hoya to ja jIvananI mahattA che. Apa sau mAM pravacana para khUba gaMbhIratAthI vicAra karaje, ane jIvanamAM ke nahi, paNa AcaraNano, mare nahi paNa jIvato dhama lAve che kAzamaya banAvo e zubhecchA...... mudraka : maNilAla chaganalAla zAha. dhI navaprabhUta presa, ghIkAMTA roDa, amadAvAda, Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suprasiddha ciMtaka ne kuzaLa vyAkhyAnakAra muni zrI caMdraprabhasAgarajI ma. 'citrabhAnu' nA | apUrva graMthA saurabha suMdara, sacitra AvRtti). ( 18 jIvananA bAgamAM navIna vicAraNAnI bahAra lAve tevA, suMdara padyanA namUnA jevA rasabharapUra gamauktikone saMgraha. eka eka mauktikamAM jIvananA bAgamAM navI saurabha pragaTe tevuM sArarUpa lakhANa che. sAra saMbhAra 1-12 tatvaciMtaka munirAja ahIM jUnA vArtAsuvaNane navA DhALa ne navA alakAro sAthe rajU kare che. AmAM AjanA yuganI jIvana pukAra sacoTa rIte rajU thaI che. jIvana ne darzana 1 = 0 bhAratabharamAM ghUmelA ne jIvanabhara pratyeka vartamAna pravAhonuM vizleSaNa karanAra A kuzaLa vyAkhyAnakAranAM bhASaNono saMgraha che. eka eka bhASaNa bhAva, bhASA ne samAja samasyAnA mamane vIMdhe che. jabAnanA jhaverI mu iA lamanAM jAdu paNa AmAM jamAvyAM che. kiAya te Ape che hoya te ja je mAM paNa jIvanaruSonA jIvananI phi 'ka | Apa sau ane jIvanamAM - 4 dhama lAvI ? mudraka : maNilAla chaganalAla zAha, dhI navaprabho 6,