________________
વખાણ કર્યા છે, જેના શ્રવણથી હૃદય નાચી ઊઠે અને દિલમાં રણકાર જાગે; એ જ કંકણને મધુર અવાજ આજે શુળની જેમ નમિરાજના કાનમાં ભેંકાય છે. એ કહે છે: “આ કર્કશ અવાજ કયાંથી આવે છે ?” એકવાર જેને સાંભળવાની એ ઝંખના કરતો હતા તે જ આજે એને ગમતું નથી. કારણ કે શરીરમાં સુખ નથી. પાપને ઉદય થાય ત્યારે તેનું પરિણામ દુઃખ. તે સમયે વૈભવમાં શાન્તિ ન દેખાય તે સહજ છે.
મંત્રીએ કહ્યું: “આ અવાજ કંકણન છે.” : નમિરાજ કહેઃ “મને આ કર્ણકટુ અવાજ ગમત નથી. '
સ્ત્રીઓએ એક એક કંકણ કાઢી નાંખ્યું અને ચંદન ઘસવા લાગી. થોડી વાર થઈ અને નમિરાજે પૂછ્યું, “કેમ ! હવે અવાજ કેમ થતું નથી ?'
મંત્રીએ કહ્યું : “કંકણ બેને બદલે એક થવાથી.” એકમાં શાન્તિ, બેમાં અશાન્તિ. આપણે શીખ્યા છીએ ને! એકડે એક અને બગડે છે. એનો અર્થ છે? બે થાય એટલે બગડે.
નમિરાજને માંદગીમાં કંકણમાંથી પણ આત્માના એકત્વનું ભાન થયું અને આત્મજ્ઞાની થયાં. સમાધિ મરણ
વિદાયવેળાએ અનેકમાંથી આત્મા એક જ રહેવાનું. સૌને પાછળ મૂકી એ આગળ વધવાને. આ પળ ઘણું જ કપરી હોય છે.
જીવનના મર્મને ભેદી નાંખે એવી આ પળ હોય છે. આ સમયે પ્રભુનું નામ કોને મઢે ચઢે ? જેણે સારા કાર્યો ય હાય, જેણે જીવનમાં પ્રકાશનો વિચાર કર્યો હોય, તે માણસ આવા સમયે પ્રભુનું સ્મરણ કરી શકે. આખી જિંદગી જે ઘંટયું હશે તે અંત સમયે આવીને ઊભું રહેશે. પણ જેણે જીવનભર પાપને અને
