Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir cImanalAla gokaLadAsa zAha kramAMka 10pa mahAtIthI za ezvaranA bhavya jinamadiranA maDe che ane vividha zikharAnuM dRzya For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir a | am II akhila bhAratavarSIya jaina zvetAmbara mUrtipUjaka munisammelana saMsthApita zrI jainadharma satyaprakAzaka samitinuM mAsika mukhapatra zrI jaina satya prakAza varSa eNvA || vikrama sa'2000 : vIrani. sa. 24 60 : I. sa. 1948 || : kramAMka ? | jeTha vadi 9-10 : gu 3 vA 2 : jUna 15 | 1deg o, - vi Sa yu - 6 zuM na 1 munizrIguNavinayaviracita zrIstaMbhanakapArzvanAthastavana : pU. mu. ma. zrI. kAMtisAgarajI : 388 2 zrI sundarahaMsakRta hemavimalasUri-svAdhyAya : prema. bhogIlAla ja. sAMDesarA : 400 3 rIDholanAM jaina maMdiranI mUrtionA lekho : pU. mu. ma. zrI. nyAyavijayajI : 401 4 jainadharma ane nAstikavAda : zrI. popaTalAla manajIbhAI mahetA : 404 5 zrIhemaprabhabhUriviracita trailokyaprakAza : zrI. mUtradAnanI naina' : 407 / jaina vidvAna dhyAna deM : zrI. mAnamaDhanI sIpALo : 411 7 pUjyatAkA vicAra che : pU. mu. ma. zrI. vimavinayanI : 415 8 raNazayA ( TUMkI vArtA ), : ratilAla dIpacaMda desAI : 417 9 zrI vijayANuM dasUriziSyaviracita yamakamaya | zrI zaMkhezvara pArzvanAtha stavana : zrI. sArAbhAI maNilAla navAba : 424 10 zrI jugalakizorajI mukhtAranI maryAdA-baMga : taMtrIsthAnethI : 4ra 7 zrI jaina satya prakAza' saMbadhI eka abhiprAya : zrI. sAkaracaMda mANekacaMda ghaDiyALI : 4ra 6 'vikramavizeSAMka' saMbaMdhI vadhu abhiprAyo : ' 430 sucanA-A mAsika dareka aMgrejI mahinAnI paMdaramI tArIkhe pragaTa thAya che tethI saranAmAnA pheraphAranA khabara bAramI tArIkhe samitinA kAryAlaye pahoMcADavA. lavAjama-vArSikae rUpiyA : chuTaka cAlu aka-traNa AnA mudraka:-maganabhAI kaTAbhAI desAI. zrI vIravijaya prInTIMga presa, salApasa krosaroDa, po. bo. naM. 6-bhaktimArga kAryAlaya-amadAvAda. prakAzaka: cImanalAla gokaLadAsa zAha. zrI jainadharma satyaprakAzaka samiti kAryAlaya, jesiMgabhAinI vADI, ghIkAMTA roDa- amadAvAda. For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // vIrAya nityaM nmH|| - zrIjainamAM kAQA - varSa ] kramAMka 105 [sa munizrIguNavinayaviracita zrIstaMbhanakapArzvanAtha-stavana saMgrAhaka-pUjya munimahArAja zrIkAMtisAgarajI pUritakAmitabharamatisundara,-bhAnukalAkamalAkamalAkara makalitavibhutAdhAram / zrIstaMbhanakapurAlaMkaraNaM, bhavikajanavajazivasukhakaraNaM, pArzvajinaM kuru zaraNam // 1 // yadi vAJchasi jagatAmaizvarya, paramAnandapadapradavayaM, ___dharmadhurAdharadhuryyam / anupamamahimodadhihimakiraNaM, kurvANaM manasijamakiraNa, __bhaja tAsAhimakiraNam (?) // 2 // dUrotsAritaduritakalApaM, svararasavattAjitapikalApaM, pArzvajinaM ditapApam / zrImadabhayadevaiH kharataragaNa,-nAthaiH prakaTitamadbhutaguNagaNa, rAjitamajitamanantam // 3 // zrIdharaNendrabhujagapatinirmita,-nAnAtizayaguNodayavammita, madhipaM vande pArzvam / pArzvasurAzritapArzvamahAsaM, nIlakamaladalakajalabhAsaM, "vizrANitasuvilAsam // 4 // padmAvatIsurIkRtasevaM, pArzvajinaM guNasindhurarevaM, padalulitAsuradevam / aTTemaTegarbhitamantraiH, smara varakavikRtasadguNatantrai, ratizayapUritayantraiH // 5 // nAgArjunaviracitacitabuddhe, dravIbhUtahATakarasasiddheH, stabdhatvAtsakalatvam / yadRSTayA samajAyata niyataM, tatstambhanakamiti kSitividitaM, tItha yadabhUnmahitam // 6 // kAsazvAsaprabhRtimahAmaya,- tUlocchAlanapavanaramAmaya, __padabhUSaNa jgdiish!| guNavinayastusa ! sAdhaya vAJchita,-mamitazubhAzrita ! vAmAyAH suta !, sanmatidAyaka deva ! // 7 // // iti zrIstambhanakapArzvanAtha-stavanam // For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIsundarahaMsakRta hemavimalasari-svAdhyAya ( [ saMpAdaka. bhegIlAla ja. sAMDesarA, ema. e. ] [ vikramanA soLamA saikAmAM thaI gayelA tapAgacchAdhirAja zrI sumatisAdhusUrinA ziSya AcArya zrI hemavimalasUrinA ziSya sundarahase temanI stuti rUpe racelI tathA adyApi aprasiddha rahelI eka TUMkI svAdhyAya ahIM raju karI che. paTTAvalio anusAra zrI hemavimalasUrie lamIsAgarasUri pAse dIkSA lIdhI hatI. temane AcAryapada saM. 1548 mAM sumatisAdhusUrie ApyuM hatuM ane temane svargavAsa saM. 1583 mAM thayo hato. - zrI jinavijyajI saMpAdita aitihAsika jena gurjara kAvyasaMcaya'mAM zrI hemavimalasUri prabaMdhamAM "hemavimalasUriphAga" tathA "hemavimalarisvAdhyAya " e be kRtio chapAyelI che, jyAre ahIM raju karavAmAM AvelI kRti bannethI bhinna hoI A patradvArA pahelI vAra prasiddhimAM Ave che. A svAdhyAyanA kartAnuM nAma tenA aMtamAM sundarahaMsa ApeluM che. spaSTa che ke kartA zrI hemavimalasUrinA ziSyamaMDaLa paikInA hovA joIe. zrI hemavimalasUri ziSya-dhanadeva ziSya suraha saziSya-lAvaNyaratnakRta "yazodharacaritra " saM. 1573mAM racAyeluM maLe che. (juo jaina gurjara kavio bhA. 1 pR. 130-31 ). "yazodharacaritranI prazastimAM kartAnI guruparaMparAmAM jeno ullekha che ke surahaMsa ane prastuta svAdhyAyanA kartA sundarahaMsa abhinna hoya e saMbhavita che. A svAdhyAya pU. muni zrI puNyavijayajI mahArAja pAsenA eka junA hastalikhita guTakAmAMthI maLela che. Akho guTake eka hastAkSaramAM lakhAele che. guTakAmAM anyatra zrAddhaaticAra saM. 1627mAM lakhAyo hovAno ullekha che, e jotAM ApaNuM svAdhyAyanI nakala paNa eja arasAmAM thayelI hovI joIe. ]. mULa kAvya jinazAsani udaya dinakarara, niyavidyA nijijaya suragu; gurulabadhi ama gaNaharU, zrI hemavimalasUri cira jayu. 1 mamaMDala, mAlava, medapATa, gujaradhara, soraTha saMgha thA; tehe apIa tuha tapagacchapATa, jaya jaya jayarava bhaNaI bhATa. 2 AvaI sUhavAI savi dharIa dhATa, vRddha vadhAvaI metIe bharI trATa; tuha dezana dIThi gahagahATa, tuhma vahitI A kIdhI puNyavATa. 3 tuma pAya namaI nitu narapati, tuhe pa jItu ratipati; zrI hemavimalasUri gapati, tuhya sevaI huI suSasaMpati. tumra mUrati mehaNa velaDI, tuhya vANI sAkara-selaDI; liI eka abhigraha ASaDI, tuA vAMdiyA viNa na rahi ghaDI. tukSe mehalI mAyA mehamAna, sAha gaMgAnaMdana ati sujANe, nANa daMsaNuM cAritra guNanihANa, jayu jaMgamatIratha yugapaDANa. zrI sumatisAdhari-sasarAya, zrI hemavimalasUri vimalakAya; tAMci rajA huM acalaThAya, tuhma sevaI suMdarahaMsa pAya. For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir DhiolanA jaina maMdiranI mUrtionA lekha lekhaka-pUjya muni mahArAja zrI nyAyavijayajI (tripuTI) rIdyola gAma prAcIna kahevAya che. daMtakathA mujaba A gAmane caMbAvatI nagarI kahe che. atyAre paNa gAmanI pazcima tarapha jUnAM khaMDiyera ane TekarA dekhAya che. tyAM moTI moTI prAcIna I dekhAya che. varasAdanI RtumAM avAranavAra prAcIna sikkAo nIkaLe che, jenA upara gardabharAjanuM cihna dekhAya che. ahIMthI pUrvamAM amoDagaDha rAjadhAnI che. tyAM gadhesiMha rAjA rAjakaratA hatA, jenA sikkAo atyAre paNa upalabdha thAya che. rIDholanI pazcime dhameDAgaDha kahevAya che. rIdrola ke je prAcIna trayaMbAvatI kahevAya che te amoDagaDha ane dhameDAgaDhanI pharatI bAragAu lAMbI pahoLI hatI. uparyukata bane gAmomAM paNa prAcIna sikkAo-gabharAjanA cihnavALA sikkAo ane prAcIna IMTo maLI Ave che, tathA jUnAM khaMDiyero dekhAya che. A gAma be siddhapuruSoe vasAvyAnuM kahevAya che. ajenomAM becAra mahAtmA saMtapuro thaI gayAnuM prasiddha che. AjubAjunA gAmamAM A gAmanA bhakato-saMte prasiddha che. ahIM atyAre jainonAM ghara 20 thI 22 che. ATha dasa ghara amadAvAda vagere zaheromAM bahAra gayelAM che. kula batrIzathI pAMtrIsa jaina gharanI vastI che. gAmanI kula vasatI hajArathI bArase gharanI che. A gAmanuM bIjuM nAma lIluDI pazu kahe che. je saMte A gAma vasAvyuM temaNe lADathI A gAmanuM nAma lIluDI rAkheluM. arthAta A gAma sadAye lIluM chama rahe, A gAmano nivAsI kadIye duHkhI- darikI na rahe e ene Azaya che. ahIM eka suMdara zikharabaddha jinamaMdira che, jenI saM. 1963nA jeTha zudi bIjanI pratiSThA thaI che. mULanAyaka zrI goDIjI pArzvanAthajInI bhavya ane camatkArI pratimA che. avAranavAra judA judA camatkAranI aneka daMtakathAo saMbhaLAya che. ahIM hamaNAM zrI zatruMjaya girirAjanA paTanI pratiSThA jeTha ru. 2 nI hatI te prasaMge pratiSThA karAvavA mahAre tyAM javAnuM thatAM maMdiramAMthI mUtionA lekha samaya meLavI utArI lIdhA, te aitihAsika daSTie upayogI-jarUrI hevAthI nIce ApuM chuM mUlanAyaka zrIgeDIpArzvanAthajInI gAdImAM nIce pramANe lekha che- ' saMvat 1781 varSe mAgha zudi 10 zukra sA. gulAlacaMda putra dIpacaMdena zrI goDIpAvanAbiMba kArApitaM zrIaMcalagacche zrIpUjya zrIvidyAsAgarasUri upadezena. mUrtinI pAchaLa lekha haze paraMtu sImeMTathI pAchaLa bhAga DhAMkI dIdhe hevAthI lekha nathI dekhAto. mUlanAyakajInI jamaNI bAju zrI saMbhavanAthajI che ane DAbI bAjI zrI vAsupUjya prabhujI che. banne upara lekha AgaLanA bhAgamAM te nathI ja. suMdara velanI AkRti karelI che. ane prabhujInAM anukrame gheDa ane mahiSanAM lAMchana sApha jaNAya che. mUlanAyakanI pratimAjI 1781nI sAlanAM che ane aMcalagacchanA zrIpUjya zrI vidyAsAgarajIpratiSThita che. A mUrti saM. 1963nI pratiSThA vakhate khaMbhAtathI lAvavAmAM 1 zatruMjayagirirAja, giranAragirirAja, sametazikharagirirAja, aSTApadagirirAja rAjagRhI ane pAvApurI A cha paTone pratiSThAutsava hatA. temAM prathamanA paTamAM kAtarakAma che ane bIjAM raMgIna che. For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 402 ] zrI jaina satya prakAza [ va Avela che. temaja dhAtunI prAcIna pratimAjI ke je 1147nI sa MvRttI che te ahInAM gharamadiramAM mUlanAyakajI tarIke hatAM. pratiSThApaka AcArya zrI vamAnAcA'nAM satAnIya che. trIjo nakhara je pratimAjInA che te bhAvaDA gacchanA AcAryathI pratiSThita che. cothA nabaravALAM pratimAjI zvetAMbara huMbaDa jJAtinA zrAvake bharAvI che ane tenI pratiSThA bRhattapAgacchIya AcArya zrI jJAnasAgarasUrijIe karAvelI che. pAMcamA nakharanAM pratimAjI brAhmaNugacchanA AcArye pratiSThita che. bAkI khIjAM pratimAjI tapAgacchIya AcAryoe pratiSThita che. ( 1 ) sAta phaNAvALI prAcIna sudara tritIrthI che. vayamAM mUlanAyakajI ane be bAju khe kAussaggIyA che. upara sAta phA che. tenI upara banne bAju vAjiMtravAhakA che. nIce mULa gAdImAM sApanuM ja guMcaLu vALI khanne bAju dharmacakrane AkAra banAvavA prayatna karyAM che. jamaNI tarapha nIce pArzvayakSa ane yakSiNInI sthApanA che, mUti suMdara prAcIna ane bhavya che. tenA uparanA lekha nIce pramANe che. saM. 1147 zrIsuravAn gotre zrI varddhamAnAcArya saMtAne sumatipUreNa pUrNarudreNa mAryA so iLahitena pratimA cAM...... pachI AgaLa dhasAi gayela che, ( 2 ) suMdara dhAtunA cevIza vaTA che. tenA zilAlekha nIce pramANe che. saM. 1531 varSe jyeSTha zu. 5 zrI staMbhatIrthavAsi osavAla jJA. so. jayasiMha pu. so. AlA mA. (mA.) rajU jI. so. zrIpAhena mAtuH pANye prAru lo. rAnapANa jaga su. bacharAja hemarAja pramukha kuTuMba yu. [tena] zrI AdinAtha caturviMzati paTTa kA. pra. bR. tapA. zrI jJAnasAgarasUri upadeze saMDeraMga zAnti sUribhiH lekha suMdara ane sArA che. mUrti paNa suMdara ane bhavya che. ( 3 ) suMdara dhAtunA covIzavaTe che. lekha paDimAtrA lipImAM A pramANe che. saMvat 1509 varSe jyeSTha va. x ravau bhAvaDAgacche osa. Q 0 chuM. chATa gotre * hema su. kIkAnabhara kammAsAha x jesA mA. jagAde xxx mA. mAllude su. vAtAsahitena xxx mukhya tIrthaMkara vora. ( kharAbara nathI vaMcAtuM ) ( 4 ) dhAtunI nAnI suMdara pacatIrthI che. saM. 1530 varSe caitra vadi 5 gurau dine payarajagotre zrI huMbaDajJAtiya ko. netA mA. saralava su. joTaDI bAruMpAjaeNna ka. mA. nArUM kri. tAre rR. grA. kupAya te. (na) ko. vIraM zreyase zrI zreyAMsanAthavi kAritaM pra. zrI bRhattapa / . gacche bha. zrI udaya xx sUriNAM paTTe bhaTTAraka zrI jJAnasAgarasUribhiH zrIiMDara durge( 5 ) suMdara dhAtunI paoNMcatIrthI che. saMvat 1563 varSe phAgaNa sudi 9 zanau zrI zrImAlajJAtIya maM. mAtrA supta For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 9 ] radrolanA jaina maMdiranI mUrtionA lekha [403 Dragara bhA. mAjasuta jIvAkena pUrvajanamita mAtRpitRzreyortha Atmazreyase zrI abhinaMdanabiMbakAritaM pratiSThitaM zrIbrahmANa gacche bha. zrI municaMdrasUribhiH kUmAdra vAstavya. ( ahIM najIkamAM ja kuvAdarU gAma che. mahuDIthI ladrA AvatAM rastAmAM A gAma Ave che. eTale lekhanuM kamAtra gAma e ja atyAranuM kuMvAdarU gAma lAge che. A paMcatIthI che. saMvat 1601 varSe phAgaNa sudi 5 ravau zrI zrI x x vyA. zrI vachanA vyA. sANA bhA. zraptaprA vyA. vacha haramyAde pramukha parivArayutena svayortha zrI zreyAMsanAthabiMbaM kAritaM pratiSThitaM zrI pU. vijayadAnasUriziSya zrIrAjavijayasUribhiH tapApakSe. ekalamala dhAtunI nAnI mUrti che. sa. 180 " mAdhavavi6. guru gama vAtavya x x x zuM 4 4 sapadata putra inAtena zrIzAntinAthajinabiMvaM kArApitaM bha. tapAgacche. A mUrtimAM lekha saMvat 180 ne che, paraMtu bhASA ane gacchanuM nAma jotAM 1807 heAya ema lAge che, kAraNake saMvanA AMkaDAnI pAse " cinha che te kadAca 7 sUcave che. dhAtunI ekalamala nAnI mUrti che, jene lekha A pramANe chesN. 1632 vai. zu. 3 zrI zreyAMsaviMbaM zrI lAlakAritaM pratiSThitaM xxx dhAtunI siddhacakranI pATalI che. lekha nIce mujaba che saMvat 1893 nA mAgha zukla 10 ti.| budhe rAjanagare osavAla jJAtiya vRddhasASA (kha) yA seTha bhagubhAi nAmanAsIddhacakrapaTikA karApitaM bh| zrI sAMtisAgarasurIbhiH pratiSThitaM sAgaragacche zubhaM. A gAmamAM jenonuM A eka ja suMdara jinamaMdira che. gAmanA jainetara mahAnubhA paNa avAranavAra darzane Ave ja che ane khAsa karIne divALInA traNe divasomAM dareka arjuna rAtre prabhujInAM darzane jarUra Ave ja che. zrI goDIjI pArzvanAtha prabhu pratye badhAne zraddhA prema ane bhakti che. A ja varSe arjunanAM be maMdira taiyAra thayAM che. bannenI pratiSThAne divasa jeTha zudi bIja ja nakkI hatuM. paraMtu te bhAIonA matabhedane lIdhe ekanI pratiSThA thAya che. bIjAnI bhaviSyamAM thaze. ApaNe IcchIe chIe ke jinamaMdira pratyenI zraddhA ane bhAvanA acala raho. 1 amarA gAmane atyAre amarApura delavADA kahe che. rITrolathI dakSiNamAM cAra gAu dara che. ahIM varasAdanA vaheNamAMthI eka siddhacakranI pATalI prApta thayelI che, je atyAre maMdiramAM vidyamAna che. paNa koI lekha temAM nathI. 2 A bhagubhAI zeTha lAlabhAI dalapatabhAInA bhAI bhagubhAI che. 3 A zAntisAgarasUri te che ke jemanA nAmano upAzraya amadAvAdamAM prasiddha che, For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jainadharma ane nAstikavAda lekhaka: zrIyuta pApaTalAla mAnajIbhAi mahetA sAmAnya janatAmAM ane keTalAka keLavAyelAM hiMduomAM paNa evI mAnyatA pravarte che ke jaina leAkeA cUsta nAstikA che. A mAnyatAnuM mULa game te hA, paNa te kheATI ja che, ane temAM kevaLa jaine pratyenA asatya AkSepa sivAya bIju` kAMI nathI, e vAta batAvavA A lekhamAM kAMika prayAsa karavAmAM AvyeA che. sauthI pahelAM te jaina laoNkAnA vyavahAra jotAM paNa temanI sAme nAstikatAne AkSepa TakI zake tevA nathI. tee parabhavane mAne che, naraka, svarga ane mekSa svIkAre che, puNya ane pApa mula rAkhe che, sa'sArane asAra ane nitya mAtI tene tyAga upadeze che, AtmA ane paramAtmA viSe parama Adar buddhithI jue che. temanA saLaMga vyavahAramAM joze! te khAtro thaze ke te paramAtmAnuM pUjana-bhakti, smaraNu-dhyAna pratidina kare che. nigrantha temanA guru che, jee kAI paNa svAsthya vinA satya udeza Ape che, ane temanA dharmanA pAyAnA siddhAMta ahiMsA che. jaitAnA A vyavaGAra uparAMta temanI bhItaramAM jaI jovAmAM Ave te vizeSa pAkI khAtrI thaze ke jaina dharmAM pUrNa Astika darzIna che, ane tenA pratye je keTalAMka sUga dharAve che, ane temanI ahiMsAnI mazkarI kare che, te kevaLa nirAdhAra che. duniyAmAM pracalita dharmAMmAMnA meTA bhAgamAM A vizvanA kartA izvara che e mAnya tAnuM pratipAdana kareluM che; ane A mAnyatAnA paDaghArUpe je je dharmAMmAM sRSTinA kartA tarIke izvarane mAnavAmAM nathI Avela te saghaLAM dharmAMte tee eka pATale beThelA mAnI te saghaLAMne nAstika dharmo tarIke sakhAdhe che. paraMtu A mAnyatA viSe ApaNe jarA uMDANuthI pRthakkaraNa karavAnI jarUra che, kemake sRSTine kartA hovA ja joIe ane te na mAne te badhA nAstikA A bAbatanuM pUrNu spaSTIkaraNu thayA vinA virAdhanA khulAsA gaLe Utare nahi. izvare sRSTi racI tema nahI mAnanArA dharmamAM jainadharma mukhya che. AvI mAnyatA dharAvanAra bIjA dharmo paNa che, je badhA bhautika ke cArvAka datAnI krATinAM che, jemAM izvare sRSTi racI ema mAnela nathI. Ama chatAM AvAM cArvAka kATinAM dharmAM ane jainadhama viSe upara uparathI pazu jonArane khAtrI thAya che -- jhaina dhamatI sRSTi-akatRtvavAdanI mAnyatA temanA pUrNa AtmajJAnamAMthI uddabhavI che. uparanA anya dharmAMtI atRtvavAdanI mAnyatA dhruvaLa jaDavAdanuM kAraNa che. A badhA dharmAM AtmAne, parabhavane, pApa-puNyane, naraka-svarga ane mAkSane, ityAdi kArya tattvane kabUlatAM nathI. teo caitanyane pAMca bhUta-padArthonuM kAraNa ke kA` mAne che, ane jaLanA parATAnI jema te temAM ja vilaya pAmI jAya che ema mAne che, eTale caitanya mahAzUnya banI jAya che. ' khAdhu-pIdhu" te ApaNA bApanuM ' evI vilAsI bhAvanA tyAM prabaLarUpe prava che. teo mAMsa, madirA, maithuna vagere bhAgadhamAM svIkAre che. jyAre jainadhama AtmA, ka, pApapuNya, svarga, naraka, meAkSa ane tenA upAyA vagere tamAma tattvane mAne che. A bAba For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 9] jainadhama ane nAstikavAda [ 405 tamAM temanI sUkSmatA eTalI che ke AtmA peAtAnA zudhdha svarUpamAM vyakta thAya tyAre te paramAtmA kahevAya che. AvA anata AtmAo meAkSamAM birAje che. temanA zudhdha svarUpamAM anaMtajJAna, darzIna, cAritrya, zakti tyAdi che. tyAMthI temane kAI avatAra nathI, kAMI katA lepa nathI. siddha thayela AtmA karma karatA nathI ane sRSTi racavAnuM kArya pratyeAjana nathI. A vizva te enA ravarUpamAM anAdikAlanuM che, krAinuM te racela nathI, svabhAva mujaba temAM pheraphAra ane pariNAma thayAM kare che. sarve zAzvata dravyo ravatatra dravyo che, ane tene kAI banAvanAra nathI. saMsArI jIva mUzciMta dazAmAM petAnuM zuddha svarUpa anAdithI bhUlela hAI ane bAhya puddagalAmAM satya mAnI temAM pracUra Asakta rahe che. sAcA gurunA saoNMgathI AvA sa'sArI jIva te khATI mAnyatA dUra karI AtmAnA zudhdha svarUpanuM jJAna dRDha karI te prApta karavAnAM sAdhanA sevI te dvArA karmoMmala dUra karI AtmajyaMAti pragaTAve tyAre te muktaAtmA paramAtmA kahevAya che. jainadhama mAM AvI . UMca kATinI sthitinA svIkAra karela hAvA chatAM tara darzanA kevaLa peAtAnI azudhdha mAnyatAthI jainAne nirde che temAM temane ja geralAbha che. sAcI vastune parihAra karavAthI satyane kAMI nukazAna nathI, paraMtu nukazAna te tene parihAra karanArane ja che. A parathI eTaluM te spaSTa thayuM haze ke jaina dazana pUrNa Atmadarzana che ane te paNa izvara ke paramAtmAne mAne ja che. phera eTale ja che ke jainadharma prarUpela paramAtmA ke Izvara kadI paNu avatAra letA nathI, pharI temane janma ke maraNu sahuvA paDatA nathI ane tee sRSTinI kAMI paNa racanA karatA nathI, kemake temane tema karavAnuM kAMi prayeAjana nathI. te aDhAra dUSaNAthI rahita pUrNa jJAna, darzana, cAritra ane zaktinA dhAraka vItarAga che ane AvA paramAtmA kATinA praMzvarane jene zuddha manathI nija svarUpa prApta karavA mATe khUba bhaktithI pUje che, temanI bhakti-pUjA smaraNu stuti kAI paNa anya dharmanA bhakatapuruSathI jarAya echI ke UtaratI nathI; balke kevaLa vItarAga bhAvavALI hAi zreSTha krATinI che. AvA dharmane ke tenA dharmIne nAstika kai rIte kahevAya ? TUMkamAM kahevAnuM tAtparya e che ke jainadharma paNa khIjA dharma mAphaka caitanyapradhAna Atmadharma che. ane temAM Izvara ke paramAtmA saMbadhI zreSTha mAnyatA ane jJAna pravarte che; ane tethI te dhama pUrNa Astika dhama che. jainadhama ane itara dharmAM IzvaranA svIkAramAM eka vicAravALA hovA chatAM teomAM Izvara jagatane kartA che ke nahIM e rIte IzvaranA svarUpa sabaMdhI je vicArabheda pravate che, te saMbaMdhI gheADA khulAsA karI A lekha samApta karIza. Izvarane jagatkartA tarIke mAnanArA dharmo ema dalIla kare che ke jema jagatamAM haeNreka cIjonA kartA krAi te kAi hoya ja che, tema AvA vizALa anaMta brahmAMDatA paNu krAi kartA hAvA ja joIe. A dalIlane uttara eTalA ja ke kAipaNa ravatatra dravyanA kartA jagatamAM jovAmAM AvatA nathI. eka kuMbhAra dhaDo banAve, tantuvAya paTa banAve ke kArIgara For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 406 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 9 kAMI racanA kare temAM kuMbhAra ghaDAno utpAdaka nathI, kemake ghaDAnuM utpAdana te mATImAMthI thayuM je kuMbhAre banAvela nathI. evI ja rIte bIjA padArthomAM kalpI levuM. A ja hisAbe A vizvanA svataMtra dravyono kaI kartA nathI; teo anAdisiddha che. teo zUnyamAMthI banyA nathI, paraMtu anAdikAlathI mAMDIne anaMtakALa sudhI teo pitApitAne guNa lakSaNo sahita che, hatA, ane raheze. vaLI Izvare sRSTi banAvo ema mAnIe to jema kuMbhAra mATImAMthI ghaDAnuM sarjana karyuM tema Izvare A padArtho zemAMthI banAvyA? e savAla Ubho thaze. pitAmAMthI banAvyA ema kahezo te IzvaranuM svarUpa je jJAnasvarUpa che te guNa mAnela temAM dUSaNa Ave che. A jagatanA padArtho jaDa ane cetana ubhaya lakSaNavALAM bhinna bhinna che. eTale tenI hayAti Izvara svarUpamAMthI saMbhavI zakatI nathI. bIjI koI vastumAMthI banAvyA tema kahIe te te bIjI vastunI hayAtI pahelAM hatI tema siddha thAya che. tethI tema mAnavAmAM te. pitAne pakSa ja asiddha thAya che. tethI kahevuM paDaze ke, A vizva anAdi siddha che ane temAMnA zAzvata dravyo keAInA banAvelAM nathI. vaLI Izvarane A vizva racavAnuM zuM prayojana ? Izvarane A lIlA karavAmAM AnaMda che tema kahIe to Izvara nirdaya Tharaze. jagata upara upakAra karavA mATe karyuM tema kahIe te racanA thayA pUrve kAIna hatuM te upakAra te vakhate kenA para karavAnuM hatuM ? Izvare dayAthI ke paropakAranA hetuo vizva racyuM, tema mAnavA koI kAraNa sAcuM TharatuM nathI, tethI Izvarane A jagata racavA koI kAraNa nathI temaja kare che. vaLI Izvare A jagata racI sarva samAnatA-jJAna ItyAdi zubha ja racanA kema na karI, ane duHkha, ajJAna, roga, zeka kema thavA dIdhA? Izvarane te hetu na hatA, tema kahezo to zuM Izvara A racanAnuM phala pUrve jANatA na hatA vAru ! ane vaLI kahezo ke karmathI sukha duHkha ItyAdi thAya che te phakata eka sArA karmavALA ane bIjo narasAM karmavALo kema rahyo? temAM te temanI pakSapAtI budhdhi Tharaze. mATe kahevuM ja paDaze ke Izvarane A sRSTinI racanA karavAnuM koI kAraNa rahetuM nathI. Ama IzvaranA svarUpane vizeSa vicAra karatAM kahevuM ja paDaze ke niraMjana sarvajJa bhagavAnane A dazyarUpI jagata jemAM duHkha roga zeka ItyAdi che te ane jaDa cetana padArthovALuM jagata racavAne kAMI kAraNa nathI. ema kahevuM ke niraMjane sarvajJa Izvarane A dazyalIlArUpa jagata racavuM paDayuM to te te "vadata vyAghAta' jevuM ja che. niraMjana Izvara ane sAkAra dIna jagata e bene meLa ja zI rIte khAya? Izvarane A vizvanI racanA karavA keInuM dabANa nathI, pitAnI ja marajIthI karyuM ItyAdi sarva vikalpamAM Izvarane rUpI, karmavALo, janmamaraNayukta ja mAnavo paDaze, je IzvaranA vizeSyanA svabhAvathI viruddha che. mATe te vikalpo ja aMgIkAra karI zakAya nahi. TUMkamAM niraMjana nirAkAra sarvajJa evA Izvare A vizvanI racanA karI nathI, tema svIkAravuM paDaze. A badhI vAtane niSkarSa e che ke, jainadharma paNa Izvarane mAne che, paraMtu tene sRSTitRtvano virodha kare che, ane A virodhane AdhAra smRti, yukita ane anubhUtimAM raheluM che, tethI A dharma nAstika nathI, paNa pUrNa Astika che e siddha thAya che, For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir m zrIhemaprabhasUri-viracita trailokyaprakAza HIN. lekhaka : zrI. mUlarAjajI jaina, ema. e., ela-ela, bI. . AjIvikA calAne yA mAna-pratiSThA pAne ke liye jaina sAdhuoMko jyotiSa aura vaidyakakI praiTisa karanA varjita hai, para inake sIkhane kA niSedha nahIM thA / jaina granthoM meM ina vidyAoM se saMbandha rakhanevAle aneka pATha milate haiM jinase prakaTa hotA hai ki ina granthoM ke racayitA ina vidyAoMse bhalIbhAMti paricita the / saMgharakSA tathA zAsana-unnati ke liye pUrvAcAryone ina vidyAse bar3A camatkAra dikhalAyA hai| yativarga (pUja yA gorajI ) to dharmopadeza ke sAtha 2 jyotiSa aura vaidyaka dvArA jaina tathA jainetara janatA para bar3A upakAra karate the| inhoMne ina vidyAoM meM itanI nipuNatA prApta kI thI ki bar3e 2 rAjA, mahArAjA aura seTha inake bhakta bana gaye the| jaina vidvAnoMne jyotiSa aura vaidyaka para aneka grantha race, jinameMse bahutase abataka vidyamAna haiM / unhIM meM se eka jyotiSa grantha kA yahAM pAracaya karAyA jAtA hai / yaha hai tralokya prakAza / isake nAma se to pratIta hotA hai ki isameM trilokI arthAt svarga, martyaloka aura pAtAla kA varNana hogA, paraMtu vAstava meM yaha lagnazAstra hai, jisameM jyotiSa yogoM ke zubhAzubha phaloM para vicAra kiyA hai aura ,mAnavajIvana saMbandhI aneka viSayoM kA phalAdeza batalAyA hai| ... kisI samaya jainasaMpradAyameM yaha grantha kAphI pracalita rahA hogA, kyoMki isakI bahuta sI pratiyAM aba bhI yatra tatra vidyamAna haiM / jaise 1. paMjAba meM ambAlA zahara ke zvetAmbara bhaMDAra meM / 3 2. lAhaura DI. e. vI. kAlija kI lAlacaMda lAi rI meM / / 3. do pratiyAM pATaNa bhaMDANa meM / / 4. bIkAneranivAsI zrIyuta agaracaMda nAhaTA ke bhaMDAra meN| 5. do pratiyAM bar3odA gAyakavADa oriyaTala insTiTayUTa meM / 6. " sI. pI. kI sUcI' ( kIlahAnadvArA saMkalita ) meM naM0 396 " lagnazAstra" nAma se darja hai| 1. chinnaM saraM bhomaMtalikkhaM suviNaM lakkhaNadaMDakthuvijja / agaMviyAraM sarassa vijjayaM je vijAhiM na jIvai sa bhikkhU // 7 // maMtaM mUlaM vivihaM vejaciMtaM vamaNavireyaNadhUmaNettasiNANaM / Aure saraNaM tigicchiyaM ca taM parinnAya parivvae sa bhikkhU // 8 // [ uttarAdhyayana, adhya. 15 ] 2. dekhiye "jainagranthAvalI " meM jyotiSa aura vaidyaka granthoM ko sUcI / 3."A Catalogue of manuscripts in the Panjab Jain Bhandars," Lahore 1939. paMjAba ke jaina bhaMDAroM kI sUcI, grantha naM. 1114. 33 patra jinameM se 24 se 27 taka ke cAra patra nahIM hai| For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 408] zrI jaina satya prakAza [varSa 7. "granthAvalI" meM arghakANDa darja hai| 8. pITarsana kI sUciyoM meM eka do pratiyAM darja haiN| trailokyaprakAzakA kartA aura racanAkAla mUla granthameM kaI sthAnoM para uke racayitAkA nAma devendrasariziSya hema-. prabhasari likhA hai, lekina unake samaya aura gacchakA ullekha nahIM miltaa| devendra nAmake ATha dasa aura hemaprabha nAmake tIna cAra AcArya jJAta haiN| inameMse trailokyaprakAza kA kartA kauna thA, isa bAta kA nirNaya nahIM kiyA jA sktaa| tathApi yaha grantha saM. 1570 se avazya pahale racA gayA hogA kyoMki ambAlAzahara vAlI prati isa saMvat kI lipikRta hai / saM. 1644 meM "tAjika nIlakaNThI"kI racanA huI / usake praznatantrameM trailokyaprakAza kA ullekha hai| hemaprabhasUri likhate haiM ki isa prakAra ke lagnazAstra kA mlecchoM ne vistAra kiyA, para prabhu kI kRpA se jainoM meM bhI isa zAstrakA astitva banA rahA / isameM muthazila aura macakUla Adi saMjJAoM kA prayoga milatA hai, ataH yaha grantha saM. 1570 se bahuta pahale kA na hogaa| saMbhavataH vikrama kI caudahavIM athavA paMdarahavIM zatAbdI meM likhA gayA ho, jaba bhArata para musalamAnoM kA kAphI prabhAva par3a cukA thaa| yaha lekha ambAle kI prati tathA zrIyuta agaracanda nAhaTA kI prati ke kucha patra dekha kara tayyAra kiyA gayA hai| ___maiM isa lekha dvArA zvetAmbara samAja kA dhyAna paMjAba ke jaina bhaMDAroM kI ora AkarSita karatA huN| "jaina satya prakAza'ke kramAMka 103 meM muni samudravijaya kA "paMjAba meM jainadharma" zIrSaka lekha chapA hai usameM saM. 1709 ke bane pArzvanAthastavana aura saM. 1710 ke citrapaTTa kA varNana hai jo jaMDiyAlAke bhaMDArameM surakSita haiM / paMjAba ke jaina bhaMDAroM meM aneka ajJAtapUrva, atiprAcIna, sacitra pratiyAM vidyamAna haiM jaisA ki paMjAba yUnivarsiTI dvArA prakAzita kevala pAMca bhaMDAroM kI sUcI se vidita hotA hai / aise bahutase aura bhaMDAra haiM / samasta bhaMDAroM kI sUcI se zAsanakI bar3I sevA hogii| kRSNanagara, neharusTrITa, lAhaura. pariziSTa trailokyaprakAza ke kucha uddharaNa 61. Arambha zrImatpAzrvAmidhaM devaM kevalazAnabhAskaram / vAgdevI khecarAMzcApi natvA lagnamahaM bruve // 1 // lagnaM devaH prabhuH svAmI lagnaM jyotiH paraM matam / lagnaM dIpo mahAn loke lagnaM tattvaM dizan guruH // 2 // 4. dekhiye isI lekha kA pariziSTa % 3. 4 Catalogue of Sanskrit Manuscript in the India Office, London. Vol. V 6. isa lekha kA pariziSTa 6 1. zlo. 6; maNitthatAjika, zlo, 9 / For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A zrI hemaprabhasUriviracita geleryaprakAza [408 lagnaM mAtA pitA lagna lagnaM bandhunijaH smRtam / lagnaM vRddhirmahAlakSmIrlagnaM devI sarasvatI // 3 // lagnaM sUryo vidhurlagnaM lagnaM bhaumo budhopi ca / lagnaM guruH kavirmando lagnaM rAhuH saketukaH // 4 // lagnaM pRthvA jalaM lagnaM lagnaM tejastathAnilaH / lagnaM vyoma parAnando lagnaM vizvamayAtmakam // 5 // mleccheSu vistRta lagnaM kalikAlaprabhAvataH / prabhuprasAdamAsAdya jaine dharmevatiSThate // 6 // tulA tu mukhyayantrANi tiSThanti kila tAjike / SaDvargazuddhimAkhyAti lagnanizcayamicchatAm // 7 // divyajJAnapraticchandaM karaNI kevalasya ca / upakArAya lokAnAM lagnazAstraM karomyaham // 8 // zrIn kAlAn triSu lokeSu yasmAd buddhiH prakAzate / tat trailokyaprakAzAkhyaM dhyAtvA zAstra prakAzyate // 9 // brahmaNA ceSTitaM sAkSAjJAnamAnandamizritam / sphuTIkartumivArabdhaM caturjenatanUdbhavam // 10 // 62. muzila, macakUlA muthazilAstu vijJeyA rastulyAH4 zubhAntarAH / tAvanto macakUlAzca jJeyAH zubhanirIkSaNe // 108 // lagne candraH zaniH kumbhe ravau budhe virasmitaH / kauTilyo nAgataH praSTA vijJAyaivaM tato vadet // 109 // 63. kartA kA nAma(ka) zrIhelAzAlinAM yogyamaprabhIkRtabhAskaram / bhasUkSmekSikayA cakre'ribhiH zAstramadUSitam // 6 // . [ambAlAvAlI prati, patra 7 (ka)] (kha) kriyate kevalAdarzanidhisiddhiprakAzakRt / zrImaddevendraziSyeNa zrohemaprabhasUriNA // 7 // [ambAlA-prati, patra 9 (kha)] (ga) isI prakAra patra 10 (kha) para,......purasiddhiprakAzakRt / zrImaddevendrasUrINAM ziSyeNa jJAnadarpaNaH / / vizvaprakAzakazcakre zrIhemaprabhasUriNA // 46 // [ambAlA-prati, patra 13 (ka)] 1 agaracaMda nAhaTA kI pratimeM-jainadharmevatAryate-pATha hai| , zulAvamukhyayantrANi ,, / dharmazAstraM smarAmyaham ,, // meM-dvAdazaiva-pATha hai| , kauTilye / For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 410] zrI jaina satya prakAza [varSa 8 zrIhelAzAlinAM.........jaise Upara (ka) meM hai // 6 // pAdAdyAkSarairnAma [pATaNa-prati] (ca) dahantaM tu bhavodyAnaM dyotayantaM jagattrayam / lakSmIlakSmavidhAtAraM natvA pAzva jinezvaram // 3 // zrImaddevendraziSyANuH sarvazAstrAbdhipAragaH / zrImAn hemaprabhasUrirarghakANDaM smaratyasau // 4 // setikAmAnapallInAM saMkhyAjJAnAya sAmpratam / bahuSvapyarghakANDeSu tathyaM zAstraM viracyate // 5 // [ambAlA-prati, patra 31 (kha)] 64. anta pratimAsvalpavedAnAM yAvantaH parimANavaH / tAvad yugasahasrANi kartugibhujaH phalam // 51 // 65. puSpikA iti trailokyaprakAzo granthaH samAptaH // cha // zrIH // granthAgraM 1300 zlokasaMkhyayA mitiH // // saM. 1570 varSe ASADha zudi 8 zukra, adyeha zrI ahimadAvAdanayare likhitaM vipra viNAyAgena / . 66. granthAntargata prakaraNa tathA usakI antima zlokasaMkhyAsthAnabala zloka 55 bhojanaprakaraNa zloka 336 kAlabala 59 grAmaprakaraNa dRSTibala 60 putraprakaraNa 392 diphala 62 rogaprakaraNa grahAvasthA 66 jAyAprakaraNa grahamaitrI 69 strIjAtaka rAzivaicitrya 86 surataprakaraNa SaDvargazuddhi 93 paracaMkrAmaNa lagnajJAna 110 gamanAgamana aMzakaphala 134 gaja, azva, khaGga Adi cakra yuddhaprakaraNa janmadazAphala prakArAntareNajanmadazAphala ,, 138 sandhivigraha rAjayoga , 156 puSpanirNaya grahasvarUpa 177 sthAnadoSa dvAdazabhAvebhyastattvacintA 191 jIvita,-mRtyuphala kendravicAra , 241 pracahaNaprakaraNa varSaphala , 263 vRSTiprakaraNa nidhAnaprakaraNa " 265 arghakANDa+ sevadhiprakaraNa " 307 strIlAbhaprakaraNa +arghakANDa meM vAstuoMke maMdA teja hone kA varNana hai / 456 For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina vidvAna dhyAna deM AR [ vartamAna itihAsakI adhikAMza pAThya pustakoM meM bhagavAna mahAvIra va jainadharmake sambandhameM bhramapUrNa pracAra ]. __ nivedaka-zrIyuta mAnamalajI sIpANI, lazkara (gvAlIyara). mujhe jaina vidvAnoMkA dhyAna isa ora AkarSita karate hue atyanta kheda hotA hai ki isa samaya vidyArthiyoMke liye itihAsakI jo pAThya pustakeM zikSAlayoMmeM pracalita haiM unake tarapha hamArA lakSya zunya mAtra sA hai| ina itihAsakI pustakoMmeM jainadharma va bhagavAna mahAvIrake jIvana para jisa prakAra prakAza DAlA jA rahA hai usa para jaina samAjake vidvAnoMne yadi dhyAna nahIM diyA to, maiM vizvAsa pUrvaka kahaneko taiyAra hu~ ki AgAmI 50 varSoM meM, yahI sAhitya jainadharma va jaina samAjake liye atyanta ghAtaka va ahitakara siddha hogaa| ina adhikAMza pustakoM meM jo kucha bhI jainadharma va bhagavAna mahAvIrake sambandhameM likhA gayA hai yA likhA jA rahA hai vaha adhika aMzameM kapolakalpita hai, satyatAkA galA ghoMTA gayA hai| maiM ina lekhakoMkA doSa isa liye nahIM nikAlatA ki unameMse adhikAMza lekhaka ajaina haiM; unhoMne ajaina honeke nAte jaina sAhityakA adhyayana na karate hue idhara udharakI sAdhAraNa pustakoMke AdhAra para athavA kahI sunI pracalita kiMvadaMtiyoM para, jo sAmagrI sahI yA galata mila pAI use hI unhoMne apanI pustakoM meM saMgRhIta kara diyA / aisI pustakeM gata kaI varSoMse itihAsa para likhI jA rahI haiM aura unameM adhikAMza lekhakoM dvArA isI taraha anargala ugalA jA rahA hai, parantu jaina vidvAnoMne Aja taka isa ora tanika bhI dhyAna nahIM diyA, jisakA pariNAma yaha huA ki aise sAhityakI roka honeke sthAna para vRddhi hotI jA rahI hai / aura yadi aba bhI isakA pUrNa rUpeNa virodha nahIM kiyA gayA to bhavidhyameM yaha saba sAhitya satya pramANita hokara jainadharmake asalI svarUpa para aisA kuThArAghAta karegA jisake prahArase jainadharmakI bhArI kSati avazyaMbhAvI hai| bandhuoM! kyA Apa yaha nahIM socate ki hamArI samAjake honahAra baccoMko java jainadharma va bhagavAna mahAvIrake saMbaMdha vidyAlayoM meM aisA sAhitya paDhaneko milatA hai to unake komala mastiSkoM para kyA prabhAva paDatA hogA? astu! meM apane isa AlocanAtmaka lekhako adhika na baDhAkara jaina vidvAnoMkA dhyAna zrIyuta rAmakRSNa mAthura ema. e. dvArA likhita bhAratavarSake itihAsake chaThaveM adhyAya para AkarSita karatA hu~ / mAthura sA. itihAsake ema. e. to avazya hoMge hI, parantu satyako khoja karanekI Apane tanika bhI paravA nahIM kii| prastuta pastakake pRSTha naM. 42 ke prathama peregrAphase hI Apane kalpita bAteM likhanA AraMbha kiyA hai / Apa likhate haiM ki "prathama Andolana jaina dharmake svarUpameM prakaTa horahA thA. jisake saMsthApaka gautamakI bhAMti kSatriya vaMzake rAjakumAra mero DAANDA For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 412 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa huM mahAvIra vardhamAna the|" baDe Azcaryako vAta hai ki mahAvIrako Apane jainadharmake saMsthApaka binA AdhAra mAna liyA / ApakA yaha likhanA ApakI Age likhI huI isa paMkti dvArA khaMDita hojAtA hai ki-"Ajakala jainI unakI aura unake guru pArasanAthakI mUrtiyAM pUjate haiM " / eka sthAna para to bhagavAna mahAvIrako Apa jainadharmake saMsthApaka likhate haiM aura dUsare sthAna para unake guru pArasanAthakA pUjA jAnA siddha karate haiM / phira yaha prazna hama unhIMkI buddhi para choDate haiM ki jainadharmake pravartaka mahAvIra the yA yaha dharma unase pUrvakAlase pracalita hai| aisA jAna paDatA hai ki mAthura sA. ne jaina dharmakA itihAsa likhanemeM Avazyaka khoja nahIM kii| yadi DA. IzvarIprasAdakRta "nyu hisTarI Apha iMDiyA"ko Apa dekhanekA kaSTa karate to aisI bAta likhanekA sAhasa kabhI nahIM krte| jainadharma cauvIsa tIrthaMkaroMmeM vizvAsa rakhatA hai aura bhagavAna mahAvIra jainiyoMke cocIsaveM tIrthaMkara the, unase pUrva teIsa tIrthakara aura ho cuke haiN| bhagavAna pArzvanAtha teisaveM tIrthakara hokara eka aitihAsika puruSa hue haiM, jo mahAvIrase 250 varSa pUrva hue the| prasiddha itihAsa lekhakoMne yaha bAta pramANita kara dI hai ki bhagavAna pArzvanAtha IsAse pUrva prAyaH AThavI zatAbdImeM hue the aura unhIM dvArA pracalita jainadharmameM bhagavAna mahAvIrane kucha sudhAroM dvArA naI jAna phUMko thii| jainadharma bauddhadharmase prAcIna dharma hai, vaidoMmeM bhI 'jina' va 'arhan ' zabdoMkA prayoga pAyA jAtA hai jisame siddha hai ki janadharma vedAMke kAlase pracalita hai| vedoMmeM bhagavAna RSabhadevake viSayameM kaI sthAnoM para vivecana milatA hai jo jainadharbhake vartamAna yugake prathama tIrthakara mAne jAte haiM, lekina itihAsakI dRSTise unake kAlakA nirNaya abhI ho nahIM pAyA hai| vartamAna yuga khojakA yuga hai aura manuSya satyatAkA pUjArI hone ke nAte aMdha vizvAsoM para zraddhA nahIM rakhasakatA, use to pramANa caahiye| kucha varSoM pUrva yehI itihAsa lekhaka mahAvIrako hI jainadharmakA Adi pravartaka mAnate the parantu aitihAsika khojoMke bAda unhIMkI yaha mAnatA jhUTha siddha ho cukI hai / aitihAsika khojoMke kramameM zanaiH zanaH yaha bAta siddha ho rahI hai ki mahAvIrase pUrva jaina dharma thA, unase pUrva jaina dharmake teIsaveM tIrthaMkara pArzvanAtha hue the| bhAratavarSake hI nahIM varan pAzcAtya itihAsajJoMne bhI yaha bAta svIkAra kara lI hai / itihAsakI khoja karanevAle aura bhI Age baDha rahe haiM aura Age yaha bhI siddha kara diyA hai ki pAzvanAtha ke pUrva jainiyoM ke bAvIsaveM tIrthaMkara neminAtha aura hinduoMke avatAra zrIkRSNa samakAlIna va paraspara saMbaMdhI the| dhIre dhIre yaha bhI pramANita ho jAvegA ki neminAtha ke pUrva jo tIrthakara hue haiM yaha jainadharmako mAnyatAke anusAra satya hai, parantu isake liye abhI samayakI AvazyakatA hai aura yaha saba bAta bhaviSyake garbhameM haiN| parantu manuSyakI buddhi dvArA jo jo bAteM pramANita hotI jA rahI haiM unase mAthura sA. kisa prakAra anabhijJa rahe yaha vAta bar3e AzcaryakI hai| For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mA jena vidvAna dhyAna de [413 Age calakara Apa likhate haiM ki-" tIsa varSakI avasthAmeM ghara bAra choDa. kara mahAvIra banako cale gaye aura bAraha varSa taka baDe baDe sAdhu mahAtmAoMke satsaMgameM rahakara muktikI khoja karate rhe|" jainiyoMke tIrthakara kisIko guru nahIM banAte, ve svayaMbuddha hote haiM, janmase hI mati, zrata, aura avadhijJAna yukta honese unheM gurukI AvazyakatA nahIM hotii| muktiko khoja karaneke liye mahAvIra prabhune bAraha varSa bhramaNa nahIM kiyA, mukti prApta karanekA patha unheM janmase hI jJAta thA, balki pUrNa jJAna prApta karaneke hetu va apane pUrva saMcita karmoM kA nAza karaneke liye bAraha varSa unhoMne ghora tapasyA aura Atma-ciMtanameM bitAye aura prAyaH ina varSoM meM ve maunAvasthAmeM hI rhe| unakA yaha vizvAsa thA ki manuSya jaba taka svataH apUrNa rahatA hai taba taka vaha saMsArI prANiyoMkA paryApta rUpale kalyANa nahIM kara sktaa| pUrNa jJAnakI prAptike hetu yaha samaya unhoMne tapa aura ciMtanameM vyatIta kiyA aura kaivalyajJAna prApta karaneke pazcAta upadeza denA AraMbha kiyaa| Age lekhaka mahodayane likhA hai ki-" isake pazcAta unhoMne apanA nAma jaina (svayaMko miTAne vAlA) rakhaliyA aura kucha ziSyoMko ekatrita karake eka navona dharmakI sthApanA kI jo unake nAma para jainadharma kahalAtA hai|" jisa itihAsa lekhakako jaina zabdakA artha bhI mAlUma na ho usake liye itihAsa likhanA anadhikAra ceSTAke atirikta aura kyA kahA jA sakatA hai? jaina zabdakA artha " svayaM ko miTAne vAlA" likhanAlekhakakI ajJAnatAkA dyotaka hai| jaina zabdakA artha hai-jayatIti jinaH-yAne 'jo jaya prApta karatA hai vaha jina' hai arthAt jinhoMne indriyoMko vazameM kara liyA hai ve haiM 'jina' haiM, unake anuyAyI "jaina" kahalAte haiN| mahAvIrane koI navIna dharmakI sthApanA nahIM kI varana unhoMne pUrva pracalita jainadharmameM deza, kAla aura kSetrake anusAra kucha sudhAra karake usameM navajIvanakA saMcAra kiyA aura brAhmaNoM dvArA ko gayo dayanIya dazAse ahiMsA aura syAvAda rUpI astroMse bhAratavarSakA uddhAra kiyaa| Age calakara lekhaka mahodayane jainadharmake tIna mukhya siddhAntoMko isa taraha likhA hai...divya dRSTi, suvicAra aura satkarma inake sthAna para jainadharmake tIna mukhya siddhAnta ye haiM...samyag jJAna, samyagU darzana, aura samyaka cAritra / mokSa prApta karane ke liye tapa, japa aura ciMtanake atirikta ye tInoM jaina matAnusAra atyanta Avazyaka haiN| ___ Age Apa likhate haiM ki-"nI muMha aura nAkase paTTI bAMdhe rahate hai, " mAthura sA. ko aise kitane jainiyoMse saMsarga huA jinako unhoMne muMha aura nAkase kapaDA vAMdhe rahate dekhA hai ? zvetAmbara va digaMbara donoM sampradAyoMmeM paTTo koI nahIM bAMdhatA; hAM, inameMse do sampradAya-sthAnakavAsI aura terahapaMtho naye avazya nikale hue haiM jo mUrtipUjAke virodhI haiM aura muMha para paTTI bAMdhate haiM-nAka para nhiiN| For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 414] zrI jaina satya prakAza [ varSa Age Apa likhate haiM ki-" isake liye yaha bhI Avazyaka hai ki usakA jIvana Antarika aura bAhya avanuNoMse rahita ho jAve taba vaha vrata rakhe, zarIrako kaSTa de aurata pasyA kare. " / avaguNoMse rahita hone para vrata rakhanA, zarIrako kaSTa denA, aura tapasyA karanA kisI bhI dharmakI mAnyatA nahIM ho sakatI; vrata rakhanA, zarIrako kaSTa denA aura tapasyA karanA ye saba kArya Antarika aura bAhya durguNoM ko dUra karaneke sAdhana haiN| Age calakara Apane yaha bhI likhA hai ki" mahAvIra mUrtipUjAke virodhI the| " hama yahAM para lekhakase pUchate haiM ki Apane aisA likhane kI dhRSTatA kisa AdhAra para kI ? jainiyoMkI mUrtipUjA atyanta prAcIna hai, prathama tIrthakara RSabhadevake putra bharata cakravartIne jaina zAstrAnusAra aSTApara parvata para cauvIsa biMboMkI pratiSThA karavAI thI, isake atirikta gujarAta dezameM pAlItAnAmeM jainiyoMkA jo siddhAcala tIrtha hai vaha atyanta prAcIna hokara jaina sUtroMmeM anAdi tIrtha mAnA hai / aisI sthiti meM mahAvIrako mUrtipUjAkA virodhI batAnA bilakula hI asaMgata hai / jainiyoMke maMdira parvatoM va sunasAne jaMgaloMmeM hI nahIM varan zaharoM gAMvoM Adi saba sthAnoM para pAye jAte haiM / lekhaka mahodayane yadi bhramaNa karake vAsta vikatAkA patA lagAyA hotA to ve aisA likhanekA kaSTa kabhI na karate / Age calakara Apane likhA hai ki- dakSiNa ke jainI pahilekI bhAMti apane zarIrako naMgA rakhate the?" kyA hI avivekatApUrNa lekha hai ! jainI kabhI bhI naMge nahIM rahate the aura na rahate haiM / kintu bhagavAna mahAvIrake do prakArake sAdhu (ziSya) the ? jinakalpI yAnI vastrarahita jo jaMgaloMmeM rahakara AtmaciMtana karate the, 2 sthavirakalpI yAnI vastradhArI jo nagaroMmeM vicarakara gRhasthoM ko upadeza diyA karate the jaisA ki Ajakalake zvetAMvara sAdhusAdhvI hote haiM / zvetAmbara after bhedoMke viSaya meM jo mata likhA gayA hai vaha bhI bilakula asatya hai / Apane yaha bhI likhA hai ki "zvetAMbara apanI mUrtiyoMko svaccha vastroMse AcchAdita karate haiN|" jaina cAhe zvetAMvara ho yA digaMbara apanI mUrtiyoM ko vastroMse AcchAdita kabhI nahIM karate / yadi lekhakane kabhI jaina maMdirameM jAnekA kaSTa kiyA hotA to patA calatA ki satya kyA cIja hai / uparokta uddharaNoMse pAThakoMko vidita ho gayA hogA ki ukta itihAsake lekhaka dvArA jainadharma va mahAvIrake siddhAntoMke prati viSa ugalanekA kaisA prayatna kiyA gayA hai / aisI hI pAThya pustakoM dvArA jaina samAjako bhAvI pIDhI para jainadharmake prati azraddhA ke aMkura utpanna karanekA katipaya ajaina lekhakoM dvArA prayAsa kiyA jAtA hai / yaha pustaka rAjapUtAnA vorDale pAThya pustaka ke rUpameM svIkRta kI huI hai / bhAratavarSa meM jaina vidvAnoM va itihAsajJoMkI kamI nahIM hai, parantu vAta kevala itanI hai ki isa ora unakA dhyAna AkRSTa nahIM ho pAyA hai, anyathA aisI pustakoMkA virodha avazya hotA / meM gata kaI varSoMse isa para For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 48] pUjyatAka vicAra [415 vicAra karatA rahA hUM aura aisI pustakeM dekha dekha kara mujhe atyanta duHkha hotA hai / maiM cAhatA to yaha thA ki kisI vidvAna dvArA yaha prazna uThAyA jAtA jisase jaina samAja va vidvAnoMkA dhyAna isa ora zIghra AkRSTa ho parantu sabako isa ora cupa dekhakara vivaza hokara yaha kArya mujhe karanA par3a rahA hai / AzA hai ki vidvadvarga isa aura zIghra dhyAna dekara aisI itihAsakI pustakoMkA pUrNa virodha karake unheM pAThayakramase haTavAnekA yA unameM samucita sudhAra karavAne kA prayatna kareMge aura sAtha hI sAtha aise lekhakoMse apanI pustakoMmeM durastI karavAnekI bhI vyavasthA karAI jAvegI, jisase jaina dharma ke sambandhakA yaha mithyA sAhitya bhaviSyake liye banda hojAve / yadi isa samaya isakA virodha nahIM kiyA gayA aura jaina samAja nidrA letI rahI to bhaviSyameM itihAsakI dRSTise jainadharma va bhagavAna mahAvIra jaisI asAdhAraNa vibhUtikA saMsArake itihAsameM koI mahattva nahIM rhegaa| pUjyatAkA vicAra lekhaka : pUjya munimahArAja zrIvikramavijayajI [kramAMka 99 se kramazaH ] tA. 15-4-42ke 'sthAnakavAsI jaina' patrameM 'bar3oM aura guNiyoMko Adara denekA niyama sarvasAdhAraNa ke liye samAna hai / jisa taraha rAjA yA samrATa ke sabhAmeM padArpaNa karane para sabhAsadoMko khaDe hokara Adara denA, guru athavA dharmAcArya ke Agamana para sanmukha jAkara vaMdana namaskAra karanA aadi|' DosIjI kA yaha lekha bhAvoMkI bhinnatA ko hI spaSTa karatA hai, kAraNa ki jo puruSa jisako baDA yA guNI samajhatA hai, vo hI usakA Adara karatA hai anya nahIM, yaha sarvatra suprasiddha hai| anya rAjA, anya samrATa, anya guru yA anya dharmAcAyake Agamana para anya janatA Adara nahIM karatI to kevala sarvasAdhAraNa ke liye Adara denekA niyama samAna hai yaha siddha nahIM ho sakatA hai / kyA mUrtipUjaka dharmAcAryake Ane para samagra jaina janatA Adara karatI hai ? nhiiN| aise hI sthAnakavAsI dharmAcAryake Ane para jaina janatA mAtra Adara nahIM karatI hai / isakA kyA kAraNa hai ? kyA bhAvake sivA koI dUsarA kAraNa ho sakatA hai ? kadApi nhiiN| taba tumhAre niyamakI sarvajanasamAnatA kaise TIka sakatI hai? Age calakara likhA hai ki-'kintu bhaviSyameM honevAle mahApuruSako vartamAnameM Adara denekA vaisA niyama nahIM hai' isa vAkyase to 'niyama nahIM kintu ho sakatA haiM' aisA tumane svIkAra liyA kyoM ki tumane Adara nahIM denekA niyama hai, aisA nahIM likhA hai, aura tumhAre upara likhaneke mutAbika bhUtameM hue mahApuruSoMko vartamAnameM bhI Adara denekA niyama nahIM hai yaha bAta bhI maMjUra karanI hogI / taba bhUta puruSakA vartamAnameM nAmasmaraNa stutyAdi bhI nirarthaka ho For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 416 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 8 jAyagA kyoMki vo bhAva asiddha avasthA kA hai vartamAnameM to hai hI nahIM 'isIse bhaviSya meM honevAle samrATakA vartamAna yuvarAja avasthAmeM hI samrATa mAna kara sammAna nahIM kiyA jAtA' yaha bhI ApakA kathana sUrijIke siddhAntake anukUla hI hai, kyoM ki samrATake putra mAtra yuvarAjakI haisiyata se Adarako prApta nahIM karate, kevala agrima putra ho isa AdarakA adhikArI hotA hai / isakA matalaba to yaha huA ko use bhAvI samrATa mAna kara hI usakA Adara hotA hai aura kucha nahIM, anyathA saba putroMkA samAna Adara honA caahie| isase bhAvI tIrthakarako jo vandana karatA hai vaha vartamAnameM tIrthaMkara hai aisA samajhakara nahIM kintu bhAvi tIrthaMkara samajhakara hI / aise hI 'na do cAra dinake bAda dIkSita honevAle vairAgIko sAdhukI taraha vaMdanA - namaskAra kIyA jAtA hai' yaha bAta bhI hamAre anukUla hI hai, kyoMki loga usa samaya usa vairAgIkI pUrvake samAna upekSA nahIM karate, kintu use bhAvI sAdhu samajhakara usakA Adara hI karate haiN| isaliye 'jaba ki isI bhavameM do cAra dina bAda hI honevAle samrATa, sAdhu athavA tIrthaMkarako pahalese vaisA mAna nahIM diyA jaataa|' ityAdi jo tumane kahA hai, vaha asiddha hI hai ataH Adara karanemeM janatAkA bhAva hI mukhya nimitta hai isaliye tumhArA bharatajI viSayaka prazna nahIM ho sakatA hai / antakRt dazAMga meM prasaMga upasthita hone para bhI aisA ( vaMdanAdikA) ullekha nahIM honA sUrimata ke liye spaSTa bAdhaka hai / " yaha likhanA bhI ayukta hai, kyoMki surijIne kRSNako vaMdana kiyA hai aisA likhA hI nahIM hai / aura prasaMga upasthita hone para bhI nahIM kahane mAtrase vastukA abhAva siddha nahIM ho sakatA hai / aisI bhI aneka bAta haiM ki jisameM kisI puruSakA vistArase varNana hone para bhI mAtapitAkA nAma taka batAyA gayA na ho| isase unake mAtApitA nahIM the yaha kabhI siddha nahIM ho sakatA hai / evaM ca bhavAMtara meM honevAle mahApuruSako pahilese vaMdanAnamaskAra karanekA niyama na honese bharatake marIci -vaMdanakI ghaTanAko apavAda rUpa nahIM kahA jA sakatA hai / pratyutta mahApuruSake cAroM nikSepa vaMdya honese pahile bhI vaMdyatA hI zAstrasiddha hai / 86 88 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir , sUrijI yAda apane hI udAharaNako samajha leM to isIse samAdhAna ho sakatA hai yaha kathana nirasta hai / DosIjI apane lekhako barAbara samaja le to sUrijIke AkSepa barAbara mAlUma ho jAya kyoMki pravRtti aura nivRttimeM bhAva hI kAraNa hai yaha bAta Apake lekhoMse bhI siddha kara cUke haiM / " lakSmaNajI bhAIkI mRtyu sunakara mare isa taraha sabhIko maranekA kahanevAle to sUrijI jaise akalamaMda hI ho sakate hai" aisA likhanA bhI akalamaMdAMkA hI kAma hai, kyoMki sUrijIne sabako maranekA kahA hI nahIM kintu bhAvako jo nimitta nahIM mAnate haiM unako aisA kahanA paDegA yaha Apatti dA hai / 'bharatajIne bhAvoMke bahAva meM ityAdi lekha bhI ayukta hai / kyoMki vartamAna jo avasthA vaha upekSaNIya hai isa bAtako siddha kiye binA ho yaha likhA hai / > (kramazaH ) For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gacyA vikrama--saMvat 1230. gujarAtamAM jANe navA rAjA ane navI prajAnA yuga ma`DAyA hatA. rAjAe aneka Ave che, badhAya cAlyA jAya che; bhUtakALanA pApApaDA nIce dabAI ghaNAkharAnAM tA nAmeAnizAne miTI jAya che, amara bane che mUDI jeTalA gaNyAgAMThayA-- keTalAka peAtAnAM sukRtAthI-jagatamAM subhikSa relAvanAra varasAdanI jema; keTalAMka peAtAnAM halakAM nRtyAthI--saMsAramAM pralayanuM tAMDava macAvI saMhAralIlA AcaranAra jaLapralayanI jema! ane prajA ? prajAne velA te amara tapyA kare che. prajA nathI janmatI ke prA nathI maratI ! janme mare che kevaLa prajAnI jIvanabhAvanA ! eka kALe prajA jANe marIne jIve che, khIje kALe e jIvavA chatAM marelI lAge che. khaLa, buddhi ane lakSmIthI samRddha banela gUjarAtanI samRddhinI bharatIne juvALa esaravA lAgyA hatA, jage jage enI eTanAM eMdhANa dekhAtAM hatAM. mahArAjA siddharAja ane mahArAjA kumArapaLe lADa-kADathI ucherelI gujarAtanI unnatinA sitArA bulaMda thA aTakI astAcaLa tarapha dhasI rahyo hatA. udayanI pAchaLa asta-e nyAye kayAM kadI kAI sthaLe bhedabhAva darzAvyA che ?-bhale pachI e mahAmahenate ucherela udyAnamAMnuMAmravRkSa hAya ke peAtAnI meLe vanavagaDAmAM mATuM thayela bAvaLanuM jhADa hAya ! gUjarAtanA jJAna-vaibhavane mahimA gujarAtanAM sImADAM vIMdhI bhAratavarSanA dUrasudUranA pradezAmAM phelAvanAra kalikAlasarvajJa bhagavAna hemacaMdra kALadharma pAmyA hatA. gUjarAtanI zAsana-sattAnI maryAdA gUjarAtanI bahAra dUra dUra sudhI vadhAranAra mahArAjA kumArapALa svargavAsI banyA hatA. mahArAjA siddharAja ane mahArAjA kumArapALe zauya, samabhAva ane dharmaparAyaNatAthI gAbhAvela gurapatinA siMhAsana upara ajayapALanI ANuA pravartAvA lAgI hatI. rAjA badalAyA hatA; rAja-bhAvanA paNa badalAI hatI. prajAne peAtAnA phesalA karavAnA hatA--marIte jIvavAnA ke jIvatAM chatAM marelA rahevAnA ! ajayapALe siMddhAsanArUDha thaI pAtAnI sattAnA kAraDA nirdaya rIte prajAnI pITha upara vIMjhavA zarU karyAM hatA. gurjarapatinI sattA ane gujarAtanI samRddhine potAnA prANasamI gaNI te mATe marI phITavAnI bhAvanAvALA zANA sAmatA, maMtrIe ane mahAamAtyenuM Aje rAjasabhAmAM sthAna na hatuM; e badhAya peAtAnA ujavaLa jIvananI jema ujaLA mRtyunI rAha jotA rAjavimukha banatI dharmakaraNImAM samaya vItAvatA hatA. eka kALe bahAdUra cAhAe, buddhizALI maMtrIe, ane sattvAbhimAnI mahAamAtyAthI zelatI gujarapatinI rAjasabhAmAM Aje sthAna hatuM. khuzAmatakhAra paTAvAnuM ane rAjAnI hAmAM hA bhaNI rAjAne khuza karI zake tevA maMtrIe ane pradhAne nuM. rAjAnI avaLI pravRttione paDakArI zake ke rAnane rAjadhane mama samajAvI zake evA vIranara e rAjasabhAmAM maLave durlabha hatA. For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 418] zrI jaina satya prakAza [ varSa 9. ajayapALanuM zAsana dina pratidina vadhu ne vadhu prajA-pIDaka banatuM jatuM hatuM. atyAcAra ane anyAya jANe atyArasudhI dabAI rahyA hoya tema, samaya maLatAM pitAnuM ugra svarUpa dhAraNa karI cAre kAra ghUmI rahyA hatA. eka divasa samAcAra AvatA ke Aje ATalA naravIreno saMhAra karavAmAM Avyo. koI divasa khabara maLatA ke Aje ATalAM devamaMdirone dhvasa karavAmAM AvyuM. vaLI kaI divasa samAcAra maLatA ke mAtA gurjarInA caraNe pitAnuM sarvasva samarpaNa karanAra amuka vIra narane jIvato mUMjI nAkhavAmAM Avyo. prajAnuM hRdaya AvA AvA samAcArothI thaMbhI jatuM. marIne amara thavAnI bhAvanAvALI prajAnA dilamAM Aje ThaMdhIbhAva pedA thayo hatomarIne amara banavAne mArga le ke maraNatola dazAmAM jIvavAne lebha seva. gujarAtanI prajAnuM khamIra Aje jANe agni parIkSAmAM mukAyuM hatuM. prajAnI A vIra-bhAvanAne agni balidAna vagara jAgrata rahe e azakya hatuM. ane tethI ja e Atazane jalato rAkhavA keTalAya vIra naree hasate mee pitAnA jIvananI Ahuti ApI hatI. pitAnA deza ane dharma mATe raNazayAnI moja mANanAra mAtA gurjarInA AvA ja eka vIra jaina sapUtanI A amara kathA che! [ ]. saurabha saune suvAsita karavA cAhe che, durgadha sarvatra durgadha pasAravA mathe che; bemAM je baLavAna hoya te jIte che. navA gurjarapati ajayapALanI AsapAsa tene anurUpa navuM maMtrImaMDaLa goThavAI gayuM hatuM. A maMtrIone gurjarapatinA gauravanuM ane guja2 dezanA maMtrIpadAnI mahattAnuM bhAna na hatuM ema nahIM; haju gaI kAle ja mahArAjA kumArapALanA zAsanakALamAM e badhuM emaNe joyuM ane anubhavyuM hatuM. paNa Aje temaNe dilanI latane Thokara mArI duniyAnI dolatane pyArI gaNI hatI-mAna, mahattA ane varcasvanA sthAne vaibhava, vilAsa ane bhIrutAnA teo upAsaka banyA hatA. rAjAnA mArgadarzaka thavAnA badale rAjAnA anugAmI banI A maMtrIo sthAnabhraSTa banyA hatA, ane bIjAne sthAnabhraSTa karavA mathatA hatA. ajayapALanuM avicArI zAsana temane vadhu vega ApatuM hatuM. eka pachI eka keTalAya deza sevake upara AthI Aphata UtarI hatI. kamaLavanane khIlavata prabhAtana bAlaravi pATaNanAM mahAlayane sonerasyA banAvI UMce caDhato hato tyAre eka rAjadUta mahAmaMtrI amRbhaTa (AMbeDa)nA mahAlayanAM pagathiyAM caDhato hato. mallikArjuna jevA samartha nRpati upara vijaya meLavI TheTha kAMkaNu sudhI gurjarapatinI ANa pravartAvanAra A mahAmaMtrIne mahArAjA kumArapALe rAjapitAmahanA geravavaMtA birudathI navAjyA hatA; rAjA ane prajA badhA temane e nAme ja pichANatAM ane sanmAnatAM. mastakane hatheLImAM rAkhI potAnI paLe paLa rAjasevAmAM samarpaNa karanAra A vRddha rAjapitAmahane mana Aje rAjadarabAra akAre banyo hato. taraNuM caravA karatAM bhUkhanI meja mANanAra vanarAjanI jema teo Aje rAjakAjathI nivRtta banI aMtarmukha jIvana gujAratA hatA. rAjadUta jyAre mahAlayamAM praveza karate hato tyAre mahAmaMtrI dharmakarmamAMthI nivRtta For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 419 aMka 9] raNazayyA banI mahAlayanA eka khaMDamAM TahelatA hatA. temaNe dUrathI dUtane joyo, ane te badhI bAjI samajI gayA. je vAtanI teo kalpanA karatA hatA te ja vAta sAme AvatI lAgI eTale temane jarAya acaMbo na thayo; gaI kAle ja ajayapALanA maMtrImaMDaLane temaNe je vAta saMbhaLAvI hatI, te ja vAta rAjAne A rAjapitAmahanA potAnA mukhethI sAMbhaLavI hatI. mahAmaMtrI A mATe taiyAra ja hatA. rAjadUte mahAmaMtrInA khaMDamAM praveza to karyo, paNa tenA paga thaMbhI gayA, koI vRddha kesarIne jotAM haraNuM thaMbhI jAya tema. haju gaI kAla sudhI jeNe mahArAjA kumArapALa jevA samartha rAjavI upara pitAnuM varcasva pravartAvyuM hatuM te rAjapitAmahane ajayapALanI eka halakI rAjaAjJA saMbhaLAvavA A rAjadUtanI jIbha upaDatI na hatI; te avAk thaIne Ubho hato. chevaTe mahAmaMtrInAM zAMta vacanathI svastha banI rAjadUte rAjaAjJA saMbhaLAvatAM kahyuM. "maMtrIvara! mahArAjA ajayapALanI AjJA che ke Ape Aje rAjasabhAmAM hAjara thaI mahArAjA je kaMI pUche tene jAte khulAso karo. A rAjaAjJA che, tenuM pAlana karavAmAM jarAya gaphalata na thavI joIe." rAjaAjJA saMbhaLAvI dUta vidAya thayo. mahAmaMtrI khaMDamAM pharI TahelavA lAgyA. teo vicAratA hatA. A rAjaAjJAnuM pAlana thAya ke na thAya-tenuM pariNAma te nizcita ja che. rAjaAjJAnuM uthApana karIne je vAta siddha karavAnI che te ja vAta rAjaAjJAnuM pAlana karIne paNa siddha karavAnI che. pharaka mAtra eTalo ja che ke-rAjaAjJAnuM atyAre ja uthApana karavAmAM ajayapALa ane tene maMtrImaMDaLane kharA kharA zabdo saMbhaLAvavAne, AkhI ya rAjasabhAne pitAnA gauravanuM bhAna karAvavAne, pATaNa ane samagra gujarAtanI prajAne kartavyapAlananI hAkala karavAne ane prajAnI marajIvA vRttinA Atazane jalate rAkhavAne eka suvarNa avasara ja karavA jevuM hatuM. vIcita je ujajvaLa mRtyunI teo rAha jotA hatA tenuM darzana temane A rAjaAjJAmAM thayuM. -ane temaNe A rAjaAjJAnuM pAlana karavAno nirNaya karyo. [ 3 ] AkhAya pATaNamAM A vAta phelAI gaI hatI. rAjapitAmaha AmrabhaTa Aje ajayapALanI rAjasabhAmAM hAjara thavAnA hatA. roja roja navI navI ApatkathA sAMbhaLatA pATaNanA nAgarikanAM hRdaya dhaDakatAM hatAM; na mAlUma Ajano divasa vaLI kaI vipatti lAvavAne hatA. koIkanuM mana vaLI ema lalacAtuM hatuM ke rAjapitAmahanI A rAjasabhAnI mulAkAtamAMthI kaMIka mArga nIkaLe ane teo maMtrImaMDaLamAM joDAI ajayapALanI sAna ThekANe lAve. maraNabIrU evA koIne vaLI ema thaI AvatuM ke-maraNanA bhaya AgaLa rAjapitAmaha pitAne haTha choDIne ajayapALanA AjJAdhArI banI jaze. vaLI kaIne thatuM ke-game te thAya, mahAmaMtrI Amrabhara pitAnA gauravane akhaMDa rAkhaze; bhale pachI tema karatAM maraNa AvI paDe. prajAnA dilamAM Aje AvI aneka lAgaNI pravartatI hatI. ane emAM sAcuM zuM tene AjanI rAjasabhAmAM pheMsalo thavAne hate. maMtrImaMDaLa, sAmaMta ane prajAjanothI bharelI rAjasabhAmAM mahAmaMtrI AmrabhaDha For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 420 ] zrI jaina satya prakAza [ varSa 9 ajayapAlanI samakSa hAjara thayA. A ja sthAnethI A mahAmaMtrIe aneka rAjaAjJAo saMbhaLAvI hatI ane anekanI pAsethI khulAsAo sAMbhaLyA hatA. Aje teo pote rAjaAjJA sAMbhaLavA ane khulAsAo ApavA rAjAnI sAme UbhA hatA. jANe kALabaLe sthAnane badalI nAkhyuM hatuM. paNa mahAmaMtrIne Ane kazo orato na hato. temaNe tyAre rAjaAjJAo saMbhaLAvI hatI teya mAtRbhUminI sevA mATe ane Aje kSaNa mATe eka rAjaAjJAne zire caDAvI hatI teya e ja mAtRbhUmi gujarAtanI sevA kAje ! teo svastha citte UbhA hatA. teo je tarapha daSTi pheravatA te taraphanAM mukho nIcAM DhaLI paDatAM, madhyAhnanA sUryane joIne AMkha DhaLI paDe tema, temanuM teja jANe keInAthI sahana thatuM na hatuM. rAjasabhAmAM jANe eka prakAranI stabdhatA pravartatI hatI. ajayapALane Aje A bUDhA maMtrIne pitAnI sattAno paraco batAva hato. A mahAabhimAnI maMtrInA garvanuM khaMDana thaI jAya ane te maraNabhIrU banI pitAnI AjJAnuM pAlana karanAre thaI jAya-e ghaDInuM darzana karavA tenuM mana talapApaDa thaI rahyuM hatuM. teNe kahevAnI zarUAta karI AdmabhaTa! gaI kAle mArA maMtrImaMDaLane kahelI vAta saMbaMdhI tamAre kaMI na khulAso karavAnuM che?" "nA." Amradeve mAthuM UMcuM karI TUke chatAM makkama javAba Apyo. gurjara dezanA siMhAsanane svAmI-gurjarapati tamArA svAmI nahIM ? tenI AgaLa tamAruM zira mUkaze nahIM ? gurjarapatine guru te tamArA guru nahIM ? gujarapatine deva te tamAre deva nahIM ?" "nA." Amradeve e ja javAba Avyo. "kema? zA mATe nahIM ?" AdmabhaTane lAgyuM ke have pitAnuM aMtara kholavAne avasara AvI lAgyo che. teNe cAre kera dRSTi pheravI, ane kahyuM: " mahArAjA kumArapALanA sarvakalyANamaya svAmitva AgaLa jhukeluM A zira bIjA keInI AgaLa jhukavAno InkAra kare che. guruvarya kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcAryanA caraNe DhaLelI buddhi bIjAne guru mAnavA taiyAra nathI. ane zrI vItarAgadevane pitAnA mane maMdiranA sihAsane ArUDha karanAra A hRdayamAM bIjA devanuM sthAna nathI. satI strIne eka bhavamAM be svAmI hoya to A mastakane bIje svAmI heya !" sabhA stabdha banI gaI. paNa ajayapALa ema pAcho paDe ema na hatuM. ene te Aje A vAtano aMta levo hato. teNe kahyuM: "rAjaAjJA tamane evo Adeza Ape che ?" te ya zuM?" Amradeve kahyuM. AmrabhaTa! sattA AgaLa zANapaNa zA kAmamAM AvavAnuM?" "kutarAnI jema sattA AgaLa pUMchaDI halAvanAra zANapaNano zo aMjAma Ave che te A maMtrIo, A sAmaMto ane A prajAnAyakane pUcho? kayAM gaI gurjarapatinA maMtrIonI e niDaratA, sAmaMtanI e zUravIratA ane prajAnAyakonI e sarvoparitA? Aje sarasvatI lakSmInI dAsI banI che, zuravIratA sattAnI gulAma banI che, ane niDaratAe For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 9 ]. raNazayyA [421 khuzAmatane Azraya zodhyo che. e badhA A zANapaNano prabhAva che. e zANapaNa eka divasa gurjara-rAjyane sarvanAza na notare te sAruM ! mAre evuM zANapaNa na khape !" AdmabhaTe spaSTa vAta saMbhaLAvI dIdhI. rAjasabhAnI satabdhatA vadhu gherI banI ! eTale rAjaAjJAne anAdara?" ajayapALe pUchyuM. nA. Atma-AjJAne svIkAra !" AmrabhaTe e ja javAba Apyo. samaya jato hato tema ajayapALanI ugratA, AmrabhaTanI makkamatA ane rAjasabhAnI ciMtAgrastudazA vadhatI jatI hatI. koNa jANe Aje zuMnuM zuMya banI besavAnuM hatuM? chelle dAva ajamAvato hoya tema ajayapALe kaDakAI pUrvaka kahyuM: "paNa, AmrabhaTa! A rIte rAjaAjJAnI avajJA karavAnI zikSA zuM che tene khyAla che ?" Amravane A savAlano javAba de jarUrI na lAgyo. mAtra maunabhAve cAre tarapha eka daSTi nAkhI te ajayapALanI sAme sthira nayane joI rahyo. sabhAjanoe e dRSTimAM jANe himAlayamI aDagatAnAM darzana karyA. AmrabhaTa! Ama akALe mota notarIne jIvatarane khArUM zA mATe kare che ? hajuya samaya che! Aje tamArA jIvana-maraNano pheMsalo thavAne che ! mATe pharI vicAra karI juo ! rAjaAjJAnuM uthAsana karanAranI dayA rAjasattA kadI khAtI nathI!" ajayapALe chevaTanI vAta kahI dIdhI. jIvatara khAruM thatuM nathI, paNa mota sudhare che. kAyaranA jevuM jIvatara ane zarIranA jevuM mRtyu-emAM pasaMdagIne vicAra karavAnuM kAma kAyaranuM che, zuravIranuM nahIM. ghare te sadAya khAMpaNa sAthe rAkhI phare che. gurjarapatinI A rAjasabhA Aje evA kAyarano akhADe banyo che. zAsanadeva ene ethI bacAve ! ane dayA? jenA mAthe vItarAga jevo tribhuvananA nAtha same dhaNuM che tene kAnI dayA yAcavAnI heya? mAre nirNaya aphara che. rAjasattA pitAne gamato nirNaya bhale kare!" AmrabhaTane avAja rAjasabhAmAM paDaghA pADato hato. AkhI rAjasabhA jANe thaMbhI gaI hatI. rAjapitAmahanA mukha upara daivI teja ramI rahyuM hatuM. " tyAre sAMbhaLe AmrabhaTa! " ajapALe sakhtAIthI kahyuM: "tame rAjaAjJAnuM uthApana karyuM che. rAjasattA tamane te mATe mRtyudaMDanI zikSA pharamAve che. AvatI kAla sudhImAM tamAre nirNaya nahIM phare te AvatI kAle rAjyanA subhaTonI talavAranI dhAra tamArA lehInuM pAna karI e zikSAne amala karaze!" -ane jANe rAjasabhAmAM vadhu samaya besavuM have asahya thaI paDayuM hoya tema ajayapALa ekadama rAjasabhAmAMthI rAjabhavanamAM cAlyo gayo. maMtrIo ane sAmaMte avanata mukhe joI rahyA. prajAjanenI AMkho azrubhInI banI. smita vadane saune nihALI rAjapitAmaha AmrabheTe potAnA mahAlaya tarapha pagalAM mAMDayAM tyAre saune lAgyuM ke jANe A rAjapitAmahanA zANapaNa AgaLa aMdha rAjasattAnA cUrecUrA thaI gayA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org 422 zrI jena satya prakAza [ varSa 9 [4] jenI sevAmAM jIvananuM sarvasva samarpaNa karyuM hatuM te mahArAjA kumArapALa deva ane jenI caraNaraja mastake caDAvI jIvanane pAvana karyuM hatuM te kalikAlasarvajJa hemacaMdrasUri je mArge prayANa karI gayA hatA te svargapaMthe prayANa karavAne suavasara AmraTane sAMpaDayo hato, eTale temanA AnaMdano pAra na hato. jANe kaI AnaMdaparyaTaNe nIkaLavAnuM hoya tema temanuM aMtara taiyArI karatuM hatuM. te divasanI AkhI rAta maMtrIzvare dhyAna ane AtmaciMtanamAM pasAra karI. jIvanabhara guru pAsethI meLavelI dharmabhAvanA jANe Aje maMtrIzvaranI sahAye AvI hatI. AvatI kAle maravAnuM nizcita hatuM, paNa jANe e maraNane khyAla suddhAM na hoya ema maMtrIzvara beparavAha hatA. temane ciMtA hatI mAtra eTalI ke AvatI kAlanA maraNa-mahAtsava vakhate caMcaLa mana kyAMka vicalita na banI bese! ane temaNe khUba khUba ciMtanamanana karI e manane daDha banAvI lIdhuM. AtmaciMtananA Azaka maMtrIzvarane AjanI rAta jANe TUMkI lAgI. pareDa thayuM. maMtrIzvara pratikramaNathI paravArI gayA. sUryodaya thaH maMtrIzvara devamaMdiramAM devAdhideva vItarAga prabhunA darzane gayA, ane paramAtmAnI aneka rIte stuti karI sthira Asana lagAvI be ghaDI dhyAnamagna banI beThA. chevaTe paramAtmAne namaskAra karI prArthanA karI ! "devAdhideva ! Apa sarvajJa che. ApanAthI kazuM chupAvavAnuM ke Apane kazuM kahevAnuM na hoya. mane ApanA caraNarajanI sevA sadAya prApta thajo! paramAtmana ! atyAcAra ke AtathI DarIne huM dharmavimukha na banuM, kadI pApano mArga grahaNa na karuM, ane mAruM vIravata sadAya akhaMDa rahe! eTaluM ja ApanI pAse prArtha che. prabhu! mane Apa jevA arihaMta ane siddha paramAtmAnuM, Ape prarUpela dharmanuM ane Ape upadezela gurunuM sadAkALa zaraNa hajo." maMtrIzvaranI prArthanA pUrI thaI. AtmAnI ane devanI sAkSIe anazana vrata svIkArI jyAre te devamaMdiramAMthI bahAra AvyA tyAre temanA mukha upara addabhuta bhAva dIpI rahyA hatA. jANe maraNo-mahotsava mATenI temanI sarva taiyArI pUrNa thaI hatI. [ pa ]. be prahara sUrya uce caDhavyo ane rAjasubhaTo zastrasajaja banI rAjapitAmahanA mahAlaye AvI pahoMcyA. rAjaAjJA te evI hatI ke AmrabhaTane bAMdhIne talavAranI dhArathI temanuM mAthuM uDAvI devuM. paNa vIra naroe AvA maraNane kyAre svIkAryuM hatuM ke AdmabhaTa tene svIkAre ! e te jema duniyAmAM potAnI sAthe aneka sebatIo laI phare che tema paralekanA prayANa vakhate paNa potAnI sAthe anekane teDatA jAya che. AmRbhaTa eka raNavIra yoddho ha. raNasaMgrANunI vAta thatAM tenA vRddha zarIramAM paNa jANe cetana relAvA mAMDatuM hatuM. teNe raNabhUmimAM pitAnI AkharI pathArI karavAno nirNaya karyo hato, For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aMka 9 ] raNuzagyA [ 423 rAjasubhaTe AvatAM teNe tAbe thavAnI nA pADI ane pitAnI pAse je cheDA raNavIra subhaTe hatA temanI sAthe te rAjasubhaTonI sAme UtarI paDe. maMtrIzvaranA subhaTae mahAlayamAMthI ja evo sapATo bolAvyo ke, jhaMjhAvAtathI UDelA taNakhalAonI jema, rAjasubhaTa mahAlayathI dUra nAsI gayA. paNa maMtrIzvarane pitAnAM sAdhanone barAbara khyAla hato. ATalA TUMkA vijayathI e phulAI jAya ema na hatA. Aje maraNa avasthaMbhAvI che ene ene barAbara khyAla hato. eTale chevaTe e pitAnA subhaTo sAthe hAthamAM talavAra laI medAnamAM UtarI paDyA. jotajotAmAM rAjasubhaTo sAthe ghera saMgrAma macI gayo. ane laDatAM laDatAM e badhA ghaMTAgharanI najIka jaI pahoMcyA. rAjasubhaTonI saMkhyA vadhatI jatI hatI. eka khUTate te tenA sthAne bIjA be AvI caDatA hatA. maMtrIzvaranA mUThI jeTalA subhaTo dhIme dhIme ghaTatA jatA hatA. chatAM saMgrAma pUro thavAne haju vAra hatI. mahAmaMtrI AmrabharanA vRddha zarIre jANe Aje navajIvana prApta karyuM hatuM. tene sapATo keIthI sahana thatA na hatA. e jyAM ghUmavA lAgatA tyAM medAna khAlI thaI jatuM. paNa Aje tene aMta lakhAI cUkyo hato. sUrya jyAre madhyAhna vaTAvI astAcaLa tarapha prayANa karato hato tyAre maMtrIzvaranuM zarIra paNa zithila thatuM jatuM hatuM. temanAM aMgomAMthI lohI TapakatuM hatuM. have vadhu vakhata TakavuM azakya hatuM. temaNe kSaNabhara AMkha mIMcI ISTadevanuM smaraNa karI lIdhuM, ane chevaTanI raNagarjanA karI pitAnI jIvanasaMginI samatalavAranuM chevaTanuM tarpaNa karAvyuM ane pachI eka rAjasubhaTanI talavArathI jakhamI banI e jamIna upara DhaLI paDyA. ane e paDatAMnI sAthe bIjA rAjasubhaTe temanA upara talavArathI tUTI paDayA; koI mRtaka upara gIdhaDAo tUTI paDe tema. jotajotAmAM tyAM lehInuM khAbociyuM bharAI gayuM. janmabhara sevelI mAtRbhUminA caraNe kaMkuvarNa zoNitanuM tilaka karI rAjapitAmahane AtmA parAkanuM prayANa karatA hatA tyAre svarganI apsarAo svarganA paMthamAM rAvaNa saMdhyAnuM kaMku verI rAjapitAmahanA svAgatanI taiyArI karatI hatI. zarazayApara sUtelA bhISmapitAmahanI yAda ApatI rAjapitAmaha AmrabhaTanI A raNAvyA amara banI !* -ratilAla dIpacaMda desAI prabaMghaciMtAmaNinA AdhAre, For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir IPHOTOAbhAday rural ManhLautlaw IIIIIIIII wilwariMoviaadnew. If www'iiAI ' Nirutletullugijudi | MR wilUNU RUMINI W WW ulugu - prAcIna gujarAtI kAvyo saMgrAhaka tathA saMpAdaka zrIyuta sArAbhAI maNilAla navAba karI rAjI [ kAvyAMka 1 - ] @[ii zrI vijayANaMdasUriziSyaviracita camakamaya zrI zaMkhezvara pArzvanAtha stavana [ zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInI lAyabrerImAM keTalIka hastalikhita prate vagere che tenI neMdha vagere karatAM eka jUnA lAkaDAnAM DabbAmAMthI eka hastalikhita guTake mArA hAthamAM Avyo che, jemAMthI A makamaya stavana ahIM ApyuM che, ane te ja guTakAmAMnAM bIjAM paNa apragaTa stavano A lekhamALAmAM krame krame prasiddha karavAnI mArI icchA che. A guTake hAlamAM paNa peDhImAM ja che. ] praNamI parama guru pAya, mana dharI sArada mAya, jasa nAma (me) navanidhi thAya, gAyacyuM te jinarAya; gAyacyuM te jinarAya nAyaka, saMkhezvara puravara dhaNI, zrI vijayANaMdasUrIMda-sevaka, bhaNuI ciMtita suramaNI. suramaNI suta parivAra, surijana sujana janasAra, suviNaya viNeyanA vAra, tuM dII jagadAdhAra; tuM dII jagadAdhAra jinavara, saMkhezvara jina pAsa e, zrI vijayANaMdasUrada-sevaka, kahaI pura Asa e. AsasaNa naravaravaMsa (za),-AkAsa bhAsana haMsa, nata suranarezavataMsa, varavibudha racita prazaMsa; varavibudha racita prazaMsa sAmI, sevatAM sukha pAI, zrI vijayANaMdasUrada-sevaka, bhaNaI prabhu mani dhyAIi. dhyAI manaha majhAra, nidrA pramAda nivAra, zata eka naI ATha vAra, praha UThi bhagati udAra; praha UThi bhagati udAra suMdara, saMkhezvara jina je japaI, zrI vijayANaMdasUrada-sevaka, kahaI tribhuvana te tapai. te tapa tribhuvana mAMhi, dina dina vadhaI uchAhiM, te taraI bhavajala mAMhi, je grahyA taI nija bAMhi, For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ma Mka 9 ] prAcIna gujarAtI kAvyeA je grahyA taIM nija mAMhi sAhiba, tehane narapati namaU, zrI vijayANuMdasUrI...da-sevaka, bhaNuI dehaga upasamaIM, upasamaiM ati uttaMga, parabata parai tanu caMga, manavAriaApa bhRMga, te karai kApa abhaMga; te karaI kApa abhaMga mahA mRga, mRga sameAvika te lahaIM, zrI vijayANuMdasUrI-sevaka, kaI prabhu mani je vahuI, je vahui kApa pracaMDa, puccha cchaTA uddaMDa, kari kalaba suMDAdaDa, sahasA karai zatakhaDa; sahusA karaIM zatakha'Da jiSNu ni; sI. hu khIThu te nava karaIM, zrI vijayANaMdasUri da-sevaka, bhaNuU prabhu mani je dharaI. je dharaIM gayaNusyuM vAda, vAjaI samIra sanAda, vi jIva karatA sAda, nAsaIM tajI unamAda; nAsaI tajI unamAda jehathI, dAvAnala jala te gaNui, zrI vijayANu dasUrida-sevaka, kaiM prabhu mukhiM je bhai, bhaNuIM vadana kuMTuM kAra, deAchaDu jisi asidhAra, bhISaNuha nayana vikAra, je rIsanA bhaMDAra; je rIsanA bhaMDAra kRSNuidhara, siMdarA sariSA hUIM, zrI vijayANu dasUrida-sevaka, bhai prabhu jehanaIM zUIM. jena+ jUi deviMda, jihAM bhaDaIM siMdhuravRMa, tharahara pekhI vruM, nAcai subhaTa ANu 6; nAca" subhaTTa ANaMda jiNi raNi', tihAM jayalacchI vaSa~, zrI vijayANu dasUrida-sevaka, kaIM prabhu mani sAMbhara". sAMbharaI mAya ne tAya, ati caMDa vAja vAya, aAla leAla nikAya, ucchalI gayaNusyuM dhAya; ucchalI gayaNusyuM dhAya jalanidhi, saptezvara jina jApa e, zrI vijayANu MdasUri-sevaka, bhaluU TalaIM saMtApa e. saMtApakAraka jeha, khasa, khAsa nai parameha, gaDhazuMbaDAki deha, pAsa nAma auSadha te; pAsa nAma auSadha teha rAgA, vegathI nAse sahI, zrI vijayANuMdasUrida-sevaka, kahuI tasa Apada nahIM. nahI ke jihAM AdhAra, giri gharI gRhira apAra, vaTa kuTeja naIM sahakAra, jananA nahI saMcAra; For Private And Personal Use Only [ 425 9 10 11 12
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 426 ] zrI jaina satya prakAza jananA nahI saMcAra jiNi vani, cAra mitra thai milai, zrI vijayANa dasUridasevaka, bhaNuIM tasa e bhaya TAIM. bhaya Tala" AThe eha, samaratAM zrI jinaneha, kalyANu kamalA geha, navajaladharApama deha; navajaladharApama deha jevuM, nAga laMchana sAhae, zrI vijayA dasUri-sevaka, hui tribhuvana mAhae. meAhana sa Mkhesara gAma, dIpaU jihAM prabhu dhAma, milI saMgha AvaI svAmi, tujha bheTavAnaI kAmi; tujha bheTavAnaI kAma aMge, jene UlaTa thayA, zrI vijayANu dasUri da-sevaka, bhaNujI tribhuvana te yA. te jayA tribhuvana deva, jiNi lahI tumacI seva, mujha mana e ja Teva, sevA karUM nimeva; sevA karUM nitameva tAharI, khetalI mujha manarulI, zrI vijayANu dasUri-sevaka, kahaI" sevuM valI valI. valI vInavuM jinarAja, manamAhi. ANA Aja, darisaNu krie mahArAja, pUravA vAMchita kAja; pUravA vachita kAja mAherA, vAmAnaMdana suMdaru, zrI vijayANuMdasUri-sevaka, bhaNuI 'chita surataru. ( kaLaza ) praMya dharaNu paumAvaI seviya sapresara jiSNunAyagA, maiM paramatti jahAsatti sathue suhRdAyagA; tavagacchagayaNadivAyarAvama siri vijrayANu dasUrIsA, tasa sIsa kahaI" je bhaNu" bhAvaI kusalakamalA te va. // iti zrI zakhezvara pArzvanAtha stavana sa pUrNa // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 66 zrI jaina satya prakAza" sabaMdhI [ 9 For Private And Personal Use Only 13 14 15 16 17 tapAsa karatAM A stavana pU. mu. ma. zrI jayaMtavijayajI viracita * zaMkhezvara mahAtIrtha - nAmaka graMthamAM bahu ja gheADA pAThAMtare sAthe chapAyeluM jaNAyuM che. taMtrI 18 eka abhiprAya " ApanA taraphathI zrI jaina sAhityanA prakAzana aMge je mahattvapUrNa mAsika pragaTa thAya che, te mATe jaina kAma ApanI rUNI che. zrI " jaina satya prakAza "nA dareka aMka, ghaNA upayAgI viSayAthI bharapUra pragaTa thAya che ane te mATe tamane dhanyavAda ghaTe che. ' surata tA. 24-11-43 --sAkaracaMda mANekacaMda ghaDiyALI
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'anekAnta 'nA sampAdaka zrI jugalakizorajI mukhtArano maryAdA-bhaMga taMtrItaithI ] zrI jaina satya prakAzanA gayAnA AgalA aMka-kramAMka 103-mAM vIrasevAmaMdira sarasAvAnA adhiSThAtA taraphathI pracAra pAmatA vIrazAsanajayantI-utsava saMbaMdhI zrImAna bAbU bahAdurasiMhajI sighIne patra pragaTa thayA pachI gayA aMka-kramAMka 104-mAM e ja saMbaMdhI paMDita zrI. becaradAsajIe paM. jugalakizorajI mukhtAra upara lakhela patra ame pragaTa karyo hate. paMDita zrI becaradAsajIne A patra TuMke, muddAsarane ane jenA upara lakhavAmAM AvyuM hate tenA pratyene potAne bhAva, kAMI paNa chupAvyA vagara, spaSTa zabdomAM raju karate hate. paNa ghaNI vakhata AkaruM satya akAruM thaI paDe che tema siMdhIjInA ke paMDitajInA patrathI Atma-zodhana karavAne je lAbha zrI mukhtArajIne maLa jete hato, tenA badale e patra vAMcIne teo cheDAI paDayA che, ane "mAruM te ja sAcuM " siddha karavAnA AvezamAM potAnI kalamane pUrapAra chUTI mUkIne maryAdA-bhaMganA kinAre pahoMcI gayA che-ema "vAta 'nA chellA aMkavarSa 6 kiraNa -mAMnuM sampAdakIya lakhANa vAMcatAM spaSTa jaNAI Ave che. ane jenti'nA ukta aMkamAM temaNe, ame pragaTa karela, siMdhIjIne ane paMDita zrI becaradAsajIne-ema bane patre pragaTa kyA che. ane sAthe sAthe e banne patralekhake aMge pitAnI neMdha lakhavA pUrvaka "jena satya prakAzanI virodhI-bhAvanA" mATe paNa lAMbI jevI noMdha lakhI che. zrImAna siMghIjInA patra aMge zrI mukhtArajIne amArA upara AkSepa che, ke ame te mULa patramAM pheraphAra karI dIdhuM che. paNa mULa pavane jenAra kaI paNuM vizArazIla mANasane jaNAyA vagara nahIM rahe ke je pheraphArane teo svecchAcAra' kahIne varNave che te pheraphAra kevaLa be cAra zabdanA parivartana rUpa ja che ke jethI mULa arthamAM leza paNa phera paDatuM nathI. A zAbdika pheraphAranuM kAraNa te e saMbhave che ke eka vakhata patra taiyAra karyA pachI, te ravAnA karatI vakhate chellI paLe temAM kaMI pheraphAra karyo hoya, ane patranI nakalamAM te sudhAro dAkhala kara rahI gaya hoya. bAkI ame te e patra amane je rIte maLe te rIte ja akSarazaH pragaTa karyo che. AvA zAbdika pheraphArane AvuM moTuM rUpa ApIne zrI mukhtArajIne AkhuM pAnuM bharIne lakhANa lakhavuM paDe te ema sUcave che ke zrI mukhtArajI pAse A aMge vadhu lakhavA jevuM bIjuM kazuM rahyuM nathI. astu. paMDita zrI becaradAsajInA patra zrI mukhtArajIne khUba garama banAvI dIdhA lAge che. A mATe teo lakhe che - For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 428 www.kobatirth.org zrI jaina satya prakAza [ varSe huM mAlUma nahIM yaha patra citta aura mastiSkakI kaisI sthiti meM likhA gayA hai / zrI mukhtArajInI A vAta tA barAbara che, paNa temAM thADAka kraka che. patra lakhanAre tA pUro vicAra karIne, kAi paNa vAta saMdigdha na rahe te rIte spaSTa bhASAmAM, svastha citte patra lakhyo che. citta ane mastiSkanI duravasthA te patra vAMcanAranI thaI lAge che.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir [ 429 aMka 9] zrI jugalakizArajI mukhtAranA maryAdA--bhaMga zvetAMbara AgamAne arvAcIna siddha karavAnA prayAsa karavA naheAtA joitA. jo mukhtArajIne A vastunI zAstrIya, aitihAsika ke bauddhika carcA ja karavI hatI teA tene mATe temaNe khIjA koi avasaranI zaha jovI joitI hatI. bAkI peAtAnA utsavamAM zvetAMkhonA sahakAranI mAgaNI karavI ane sAthe sAthe ja vetAMkharAnI mAnyatAnu peAtAne managamatI rIte khaMDana karavuM-e e vAtA tA evI che ke paraspara eka bIjAnA nAza karI che. ane zrI mukhtArajIe evI e vAtAne eka sAthe mUkIne nAhakane vaTALa UbheA karyo che. pAtAne tyAM utsava mATe Amatrela pADAsI, saMbaMdhI ke snehInA tA dareka rIte satkAra ja thavA ghaTe; e prasaMge enA, pAte mAnI lIdhela, avaguNunI ke enI sAthenA virAdhanI vAta sarakhI uccAravI aghaTita ane asthAne lekhAya ! sAva sAdI samajamAM utarI jAya evI A hakIkata zrI mukhtArajI jevA catura paDita na samajI zakatA hAya ema amane nathI lAgatuM. chatAM teoe evA prayatna karyo che tenA eka artha te amane ema lAge che kepeAtAne anukULa lAge tyAM sudhI zvetAMbara vidvAnA ane AgevAnAnA sahakAranI vAta karavI ane peAtAne pratikULa lAge tyAre e badhA mATe manamAM Ave tema maryAdA bhUlIne lakhI nAkhI temane utArI pADavA. zrI mukhtArajInI Aja sudhInI pravRttithI tA ema ja jaNAya che kepeAtAnA A pracAranI avaLI dizA ane asamayeAcinatA hajIya temanA khyAlamAM Avela nathI, AzA rAkhIe ke vahelA-meADA paNa temane peAtAnI A bhUla samajAya ane te vadhu maryAdA-bhaMga karatA aTake ! - zrI mukhtArajInI A bhUla bhale temane peAtAne na samajAi hAya, paNa temanI A pravRtti kaveLAnI ane asthAne che ema khIjAone tA have lAgavA mAMDayuM che. pahelAM mathurAthI ane have AgarAthI pragaTa thatA jaina laddeza ' nAmaka sAptAhikanA tA. 18-5-44 nA aMkamAM tenA taMtrIe A mATe eka khAsa noMdha prasiddha karI che, ane temAM mukhtArajInI A pravRttine asthAne ane akALe batAvI che--ema bhAvanagaranA " jaina '" sAptAhikanA tA. 4-6-44 nA aMkanA agralekha uparathI jaNAya che. A saMbaMdhI vadhu na lakhatAM " jaina " patranA ukta agralekhanA atima bhAga nIce ApI A noMdha pUrI karIe chIe : " khIjI taraph kamanasISInI vAta e banI ke vIrazAsana maheAtsavanA eka ka dhAra ane anekAntanA saMpAdake ve. para parAbheda upara prahAra karavA mAMDayA. eTale UbhI thaelI gAMTha vadhu sakhata banI. * jaina saMdeza'nA taMtrIne ja kahevuM paDayuM che ke: " anekAnta " patre peAtAnA lekhamAM zvetAMbara mAnyatAne For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI jaina satya prakAza 430 ] [ varSe 9 aMge je vAMdhA uThAvyA che te amArA vicAra pramANe asAmAyika ane asthAne che. vAMdhA batAvavAthI kAi pAtAnI prAcIna mAnyatA na cheDI de ApaNe te zvetAMbarA tathA sthAnakavAsIene premapUrvaka AmaMtrIne ja ekatrita karI zakIe. AjanA samaya ane AjanA viSaya zAstrAnA nathI....jema jema apriya carcAe cheDazuM ane kheMcatANu karazuM tema tema keAInuM bhaluM thavAnuM nathI. zrImAna jIgalikazAra mukhatAra jevA puruSe AvI carcAo sameTI laIne si'ghIjI jevA gRhasthAne premapUrvaka AmaMtravA joie. " vigere. mukhatArajIe zvetAMbara para'parA upara kevA prakAranA prahAra zarU karyo che te jANavAnuM amArI pAse sAdhana nathI. kharekhara ja jo pAtAnA prastAvamAM A mAnyatA a MtarAyarUpa che ema mAnIne emaNe zvetAMbara mAnyatAo upara AkramaNu AraMbhyuM hoya teA temanI pratiSThA ane vacane mATe paNa e azAlanIya che. talavAranA upayega jema mAnyatA badalAvavA mATe na thaI zake tema buddhinI tikSNa dhAra ke kuhADA jevI kalama ke jIbhathI mAnyatApara parA adalAvavAnI AzA rAkhavI te nakAmI che. eTalu ja nahi paNa sahAgane mATe najIka AvelA AzAvAda rAkhI rahelA bhAie paNa vimukha anI jAya che e na bhUlavuM ghaTe. A vivAda jaina sa MdezanA taMtrI kahe che tema akALe ane asthAne che. '' ' vikrama---vizeSAMka ' saMbaMdho vadhu abhiprAyA [ 1 ] [ pU. u. ma. zrI. siddhi munijI mahArAja ] For Private And Personal Use Only tA. 10--5--44. prAMtija ( e. pI. Ara. ) zrIyuta cImanalAla geAkuladAsa zAha, amadAvAda. dharma lAbha pUrvaka. jainadharmInA satyanA prakAza karavAmAM ApanA taMtrItva nIce cAlatuM mAsika patra saphaLatA prApta karatuM jAya che enA purAvA simiti taraphathI hAlamAM bahAra paDelA 'vikrama vizeSAMka ' che. vikrama savata e pAchaLathI kalpita thayelA saMvata nathI paNa e saMvatanA prathamAMka vakhate ' vikramAditya ' nAmadhArI paraduHkhabhaMjaka samartha atihAsika vyakti hatI e ' satya prakAze ' sAbita karI batAvyuM che, e kAlanAM sUcaka citrAthI tathA zrI vikramAdityanA vyaktitvanA pratika samA citrathI aMkane suramya banAvavAmAM AvyA che. Apane| tathA vyavasthApaka zrIyuta nyAyatItha' ratilAlabhAIne prayAsa zlAdhyuM che. huM cchuM chuM ke mAsika bhaviSyamAM adhikAdhika pragatimAna thAya ane dharma-satyAne adhikAdhika prakAzamAM mUke e ja zubha bhAvanA. le. upAdhyAya siddhimuninA dha*lAbha,
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org [R] [ pU mu. ma. zrI. hemendrasAgarajI mahArAja. ] Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tA. 29--5--44 prAMtija jaina upAzraya, jaina satya prakAzanA taMtrI mahAzaya, amadAvAda zrI jaina satya prakAzanA vikrama vizeSAMka maLyA bAjathI 2000 varSa pUrve mahArAjA vikramAdityanuM astitva hatuM ane te puNyazrlAka rAjAnA nAmathI vIranirvANu saMvata 470 mAM eka cirasthAyI saMvata gatimAna thaye e vastune samarthana karatAM lekhAthI A vizeSAMka vAstavikatAne pAmyA che. vizeSAMkanA lekhAe zrI vikramanI eLakha ApavA tathA tenA jIvanane AlekhavA banatA prayAsa karyAM che. jo ke e prayAsa sarva bAbate mAM eka-mate saphaLa thayA nathI tethI haju temAM vadhAre sazodhanane avakAza che, pagu jyAM te samrATanu e samayamAM astitva ja mITAvI devAnA bhAre prayAsa thaI rahyA che tyAM evA matabheda yAgya sAdhanAnA abhAve rahe te svAbhAvika ja che. vizeSAMkanI lekhasAmagrI bhAvI lekhakrAnA haste A viSayanI ekamatInuM jarUra sarjana karAvaze. vizeSAMkanu bAhya svarUpa paNa suroAtrita ane AkarSaka banAvavA sArI rIte dhyAna apAyuM che. temAM gAThavelAM citrA suMdara ate sUcaka che. lekhA meLavavAmAM tathA mAsikane vyavasthita calAvavAmAM ApanA tathA vyavasthApaka zrI. nyAyatI ratilAla bhAInA prayAsa atyaMta prazaMsanIya che. A mAsika jevI rIte trikAlAbAdhita satyane prakAza karatu rahyuM che tevI ja rIte bhaviSyamAM paNa satata prakAza karatu ja rahe e zubhecchA. bhAI ratilAla dIpaca'da nyAyatI ne dharma lAbha. le. hemendrasAgaranA dharmalAbha. [3] [ kepTata ena. Ara. dANI. I, . S ] Capt. N. R. Dani I. M. S. 59 1. G. H. C/o. No. 6 Adv. Base P. 0. tA.25 -5--44. zrIyut taMtrotrI, zrI jaina satya prakAza, amadAvAda. For Private And Personal Use Only vhAlA sAheba, zrI jaina satya prakAzane vizeSAMka vAMcyA pachI nIcenA mhArA abhiprAya mAkaluM chuM. kramAMka 100 vikrama vizeSAMkane moTA bhAga mhe' vAMcyA che. atyAranA samayamAM jyAre saMvatpravartaka rAjA vikramAdityanA astitva mATe vidvAna vaCmAM zaMkAe ane UhApADa cAle che tyAre A aMka khuba ja AvakAradAyaka che. rAjA vikramAditya ane zrI siddhasena divAkara sUrIzvarane temanA upara prabhAva e bAbatanA aneka lekhAmAM ullekha che. rAjA vikramAditye sUrIzvaranA sahavAsa, kheAdha ane asarathI chevaTe jainadharma svIkAryAM che ane AthI jainadhama'nA te samayamAM pracAra kevA haze tene khyAla ApaNate sheje Ave che. A aMka jaina temaja jainetara samAja mATe suMdara ane mAhitipUrNa vAMcana purUM pADe che. lI. DaoN. ena. Ara. dANInA jayajItendra svIkArazeA. e ja
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shri Jaina Satya Prakasha, Regd. No, B, 380 | zrI je-saraya prakAza. dareke vasAvavA cAgya zrI jaina satya prakAzanA cAra vizeSAMka (1) zrI mahAvIra nirvANa vizeSAMka bhagavAna mahAvIrasvAmInA jIvana saMbaMdhI aneka lemethI samRddha a'ke : mUlya cha AnA (TapAla kharcane eka AnA vadhu che. zrI paryuSaNa parva vizeSAMka bhagavAna mahAvIra svAmI pachInAM 10 9 0 varSanA jaina itihAsane lagatA lekhothI samRddha aMka : mUlya eka rUpiyA. (3) dIpotsavI aMka bhagavAna mahAvIrasvAmI pachInAM 10 0 0 varSa pachInAM sAtase varSanA na itihAsane lagatA lekhAthI samRddha sacitra e ke 3 mUla savA rUpiyA. (4) kramAMka 100 : vikrama-vizeSAMka samrATa vikramAditya saMbaMdhI aitihAsika bhinnabhinna lekhothI samRddha ra40 pAnAMne daLadAra sacitra aMka : mUlya dADha rUpiyA. zrI jaina satya prakAzanA be viziSTa a ke [1] kramAMka 43 jainadarzanamAM mAMsAhAra hovAnA AkSepanA javAbarUpa lekhAthI samRddha aMka : mUlya cAra AnA. [] kramAMka 4pa-ka. sa. zrI hemacaMdrAcAryanA jIvana saMbaMdhI aneka lekhAthI samRddha aMka : mUlya traNu AnA. a kAcI tathA piAkI phAilo * zrI jaina saratha prakAza nI bIna, cayA, pAMcamA, sAtamA, AThamA varSanI kAcI tathA pAkI phAIlo taiyAra che. mUlya darekanuM kAcInA e rUpiyA, pAkInA aDhI rUpiyA. bhagavAna mahAvIrasvAmInuM triraMgI citra gujarAtanA suprasiddha citrakAra zrI kanubhAI desAIe reluM suMdara citra. 10''x14'nI sAIjha, senerA beDara. mUlya cAra AnA ( TapAla kharcane doDha Ane ). - DakhA - zrI jainadhama satyaprakAzaka samiti jezigabhAInI vADI, ghIkAMTA, amadAvA. For Private And Personal use only