Book Title: Agamoddharak Kruti Sandohasya Part 07
Author(s): Manikyasagarsuri
Publisher: Mithabhai Kalyanchandji Pedhi
Catalog link: https://jainqq.org/explore/036412/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . SM-02-Mon 2 AgamoddhArakagranthamAlAyAH ekonatriMza ratnam / Namotthu Ne samaNassa bhagavao mhaaviirss| AgamoddhAraka-kRtisandohasya Serving Jin Shasano 050416 102M29-Mgyanmandir@kobatirth.org 392 398 M2 M3988 PARAN za prA.zrI kAnasAgara sahi zAna baMdira zrI mahAvIra jaina bArAmamA da paJcasaMtratarkAvatArapaJcasUtrIrUpo'yaM -:saptamo vibhAgaHvIrasaM. 2491 vi. saM. 2021 AgamoddhArakasaM. 16 L mUlyam- nasAgara prakAzaka Y saMzodhakaH3 zAnticandra chaganabhAI jhaverI .. paramapUjya-AgamoddhAraka-AcAryapravara" gopIpurA . zrIAnandasAgarasUripuGgavapaTTadharaH surata, W. R. aacaaryshriimnmaannikysaagrsuuriH|| E nya EWAN S Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TAiTala mudrakaH . vasantalAla rAmalAla zAha pragati mudraNAlaya / khapATiyA cakalA, surata W. R. prAptisthAno1 zrIjainAnandapustakAlaya gopIpurA, surata 2 zrIAgamoddhArakagranthamAlA c/o zeTha mIThAbhAIkalyANacaMdanI peDhI kapaDavaMja (ji. kheDA) prakAzakaH zAnticandra chaganabhAI jhaverI gopIparA surata W. R. Jun Gun Aaradhak Trust PP.AC.Gunratnasuri M.S. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prkaashkiiynivedn| // 3 // parama pUjya gacchAdhipati AcArya zrImANikyasAgarasUrIzvarajI mahArAja Adi ThANA vi. saM. 2010 nA varSe kapaDavaMja zaharamAM zeTha mIThAbhAI gulAlacaMdanA upAzraye caturmAsa bIrAjyA htaa| A avasare vidvAn bAladIkSita munirAja zrIsUryodayasAgarajI mahArAjanI preraNAthI 'AgamoddhArakagranthamAlAnI sthApanA thaelI hatI. A granthamAlAe tyArabAda prakAzanonI ThIka ThIka pragati karI che sUrIzvarajInI puNyakRpAe A 'AgamoddhArakakRtisaMdoha'no 7mo bhAga ke jemAM nAnI moTI 2 kRti che. te graMthane AgamoddhArakagraMthamAlAnA 29mA ratna tarIke pragaTa karatAM amane bahu harSa thAya che. ... AnI presakopI sva. gaNivarya zrIcandanasAgarajI mahArAje karela ane Anu saMzodhana pa. pU gacchAdhipati AcArya zrI mANikyasAgarasUrIzvarajI ma. nI pavitra dRSTi nIce thayela che. te badala teozrIno temaja jeoe AnA prakAzanamAM dravya ApavAnI sahAya karI che, te badhA mahAnubhAvono AbhAra mAnIe chIe. li. prakAzaka // 3 // P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ In zuddhipatrakam 1. // 4 // pRSTham paktiH azuddham 4 damyu0 4 12 bhAsaM maM 0kayo paJcadhanu0 pajjata rUDhItaH 'paJcandri0 prazapa bandhaMnti dola. kathazci0 tithi cAratrA0 prezama noNa parihaNIyA dIrdha: dardunayeti pRSTham paktiH azudvam 19 17 ragRhanani0 20. 21 nigrantha 22 17 cara0 nAbhapya aja0 27 21 zreSThyA0 yuktama striyAM siddhava nekA0 35 21 dhanyA . 38 11 ta:-paha kAya tatthA saJjhA kassava ndhI nittha0 zuddham ' daM yu. bhAsaMto pAvaM kamma kalakSayo. paJcazatadhanu0 pajjata rUDhitaH pazcendri0 prazApa badhnanti! daula kathAzci tIrtha caritrA0 prazamarati No NaM pariharaNIyA dIrgha . durduratayeti zuddham ranigUhana nirgrantha cAra0 nAmapya ajja zreSThyA0 yuktatama striyA siddhava 0 . nekA dhAnyA0 t-pahaH 11 12 kArya H45 tathyA0 samjhA kasyaiva ndhaH nitthaM0 P.P. Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - % 3 - tarkA 2txxx sUtra vatAraH // 1 // . OMnamo jinAya AgamoddhAraka-AcAryapravarazrIAnandasAgarasarivaranirmitaH paJcasUtratarkAvatAraH (1) atha shessctuHsuutryaamaidmyugiinjnocitstrkaavtaarH| 'jAtAyA'miti-'saMviggo gurumULe suyadhammo ittara va iyaraM vetivacanAt 'suhagurujogo tavvayaNasevaNe tivacanAcca tathAvidhapravRttergurujanebhyaH sakAzAdupaicAyA~, / kiJca-bhavitukAmAnAmapi laghuvayolabdhapravrajyAdInAM tAdRzo'pi vidyata eva vargoM yo dezaviratimapratipadyaiva In siddhH| paThyate ca zAstreSu-siddhAsahakhyeyAMzo'pratipanadezaviratika iti| keSAJcinna jAyate'pi antarA dezavirateH pratipattau zraddheti / yeSAM sA jAyate te trAdhikriyante iti darzanArthamutpattipradarzako jAtazabda iti / na ca vAcyaM paJcAzake tolayitvA''tmAnaM dezaviratyA duHSamakALe tu varNAzramavadvizeSeNa dezaviratiM pAlayitvA sarvavirateruktA pratipattiH, dharmabindAvapi duHsvapnakathanAdimAtApitRnirvAhasAdhanakaraNasya sarvaviratipratipatterAdau pratipAdanAt dezaviratimUlaiva sarvaviratipratipattiH syaaditi| yataH AvazyakAdiSu kvApi bhave aspRSTadezaviratInAmapi siddhatvasya pratipAdanAt , zrInizIthacUAdiSu garbhASTamAdInAmapi sarvavirateH pratipAdanAd, bhagavadbhiH zrIharibhadrasUribhireva zrIpaJcavastuprabhRtiSu saptAdhikavarSakyaskAnAM srvvirterhtvsviikaaraac| tattvatastu pratipannagAIsthyAnAM paJcAzakAdizAstroktaH kramo duSamArake AnukUlyatAmAgiti paJcAzakAdiSu tathA pratipAditamiti / tatazca na sArvatrika eSa pazcAzakrAdiprokto niyamo, na vA tadavidhAne vidhivirodha iti| sthUlaprANAtipAtaviramaNAdiko dharmaH, zrIaupapAtikAdiSu spaSTatayA tsyaagaardhrmtyaa''khyaanaat| guNAzcAtra tatpratipatteranantaraM tatpAlanaM yatnAdyAH pApamitrasaGgavarjanAdyAzca / yadvA'NuvratAni dharmatayA digviratyAdayo guNA guNavatAdirUpAH sthUlaparigrahaviramaNokteranu 'izcAIti' vacanAtteSAM 00- // 5 // IMP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pasa tarkA sUtra vatAraH // 2 // guNavatAdInAM grahaNamapi nAnucita, sAkSAt paJcAnAmanuvratAnAmuktistu tatpratipattireva viratirUpatAmAdadhAtIti shaapnaarth| tathA cAviratAnAmapi vAsudevAdInAmaSTamapauSadhikatvAdibhirna virodhaH, yAvajjIvikasya sthUlaprANavadhAdiviramaNasyApratipattervAsudevAdInAmaviratatvaM, yAvajIvikApratipatticANuvatAnAmitareSAM tvitrthaapi| kizcapratipannAnAmaNuvratAnAM guNAyaivaitAni digviratyAdirUpANi vratAni, tata eva ca zAstre diparimANAdInAM saptAnAmapi guNavatatvaM zikSAktatvaM cocyate / zraddhAzabdazcAtra pratipattirucyarthaH natu pratItyarthaH, pratItestu samyaktvAvasare evaM jAtatvAt / aSTAdazAnAM vadhAdInAM pApasthAnakatvasya taddezaviramaNasya tatsarvaviramaNasya ca krameNa samyaktvadezAvaratasarvaviratatvenAdhigamAt / ata eva yatidharmasyAsAmarthya dezaviratirUpaH zrAvakadharmaH, tasyApyasahiSNutve kevalaM samyaktvaM, tadabhiproterapyabhAve ca 'cauhiM ThANehiM jIvA NeraiyAuttAe' ityAdidezanAnuvAdAt mAMsaprabhRtibhyo viratizca krameNa kAryatayoktA dezakAnAmiti / anyathAdezanAyAM prAyazcittasya pratipAdanAt / tadenaM samIkSya vidvAn vacanaM na kadApi vakti yad-vinA dezaviratiM na syAnna deyA grAhyA vA sarvaviratiH / kiJca-dezavi. ratirapi teSAmeva bhavati, ye gRhasthatvaM dezaviratirUpaM taptAyaHkaTAhapadanyAsaMtulyaM gnnynti| tatazcApavAdapadaM dezaviratiH, sarvaviratistvautsargikIti / bhagavatA vIreNa dezanAyAmapi prAganagAradharma evAkhyAta iti / pratipattizca guroH sakAzAccaityavandanAdividhinA, grahaNaM gurumULe zrutadharmaNa itvaraM yAvatkathikaM vA vratAnAM svIkArasya bhaanaat| 'bhAvayedeteSAM prakRtisundaratva'miti / yadyapi bhUdhAtoH sattArUpo'rthastathApi 'dhAtUpasarganipAtA anekArthA' iti niyamAt 'dhAtavo'nekArthA'iti nyAyAt 'takSaH svArthe vetyAdisUtrAzca dhAtUnAmanekArthatvAt 'bhAvanA vAsanA saMskAra'iti kozAca vAsanArtho'tra bhUdhAtuH / bhU kRpau cintane'pIti matAntareNa bhUzcintanArthoM bhvAdirgaNyate, tatra tu na nyAyAnusaraNaM, parameSa vizeSo yaduta-NyAgama eva vAsanArthaH nAnyatheti / bhAvanaM ca na zAstroktIranusRtyaiva kintvautpattyAdibuddhiprayogeNa / samIpataravati caitado rUpamitinyAyoktaH purato vakSyamANAni sthUlaprANAtipAtaviramaNAdIni pApamitravarjanAdIni vADhatacchabdena grAhyANi / santi cobhayAnyapi bahUnIti bhuvcnN| prakRtyA sundaratvamiti-bhaktikRtaM sahakArAdisnehajamaucityotpAditaM cetyAdyanekadhA sundaratvamAbhAsate lokAnAM, varNayanti lokAnAM purato yAvat kavitAprayogAtkAlyAdivapi kumArasambhavAdiSviva paraM tathaiSAmaNuvratAdInAM TRIP.AC. Gunratnasuri M.S. . Jun Gun Aaradhak Trust khA. ke. kSA ODWORK II thA Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarkA vatAraH STOD.CO.D na tadbhAvanaM sUtrakArairAdizyate kintu svabhAvanapaitAni sthUlaprANavadhaviramaNAdIni sundarANi / yataH prAktAvat vihAyAhatAn na ko'pyanyaH darzanAzritaH pRthivyAdIn SaTkAyAneva jIvatayA jaanaati| anye tu lokoktipradhAnAstrasakAyameva jIva vadanti, vadanti ca tata eva calamAnA jIvA iti / tatazcAnantAH pRthvyAdaya ekendriyAstaiAtA eva na, kutastarhi teSAmupadezanaM / ata evocyate AvazyakAdAvaNuvratAdyadhikAra upakrama eva 'ittha u samaNovAsagadhamma' ityAdi. ucyate ca "niyameNa u chakkAye' ityaadi| tatastattvatastadeva jaina zAsanaM, yataH pRthvyAdInAM SaNNAM jIvanikAyAnAM zraddhAnamiti / etadeva cAdAvutkRSTatvaM jainazAsanasya yat-paNNAM jIvanikAyAnAM zAnaM zraddhAnaM prarUpaNaM svIkAro yathAyathaM pAlanaM ca / ata eva ca kaSazuddhamidameva zAsana, SaNNAmapi pRthvyAdInAM kAyAnAM hiMsAdipApasya varjanAyopadezadAnodyatatvAt / tathAca SaDjIvanikAyAnAM dayAyAH sambhavaH pAlanA upAya ityAdayo'pyAhata eva darzane, anyatra tathAvidhAyA hiMsAyA dayAyAzca sambhavAdyabhAvAt sukhduHkhaadytishyaadittphldrshkdRssttaantaabhaavaanyc| kiJca-apare hi sRSTivAdakuhevAke magnatayA karimekarUpaM nityamabhyupagacchantaH pratipadamanubhUyamAnamapi padArthAnAM nityAnityasadasatsAmAnyavizeSAdivividhadharmavattayA syAdvAdamudrAGkitatva nAbhyupagacchanti / tatazca paratIrthyAH sarve'pi tApazuddhyA dharma zuddhamAkhyAtumalaM na bhavantIti trikoTIzuddha jaina zAsanamiti, taduktasyaiva zramaNopAsakadharmasya prakRtyaiva sundaratvaM syAt / anyacca pare hi dharmA vItarAgebhya zrAdadhato'sUryA vItarAgaguNamevAprasannAt kathaM phalaM prApyamityAdyuktvA doSatayogiranti, svayaM krodhAdyAdhmAtAstiSThanti / tata eva vairamudvahantyaproteSu pratIkAraM ca teSAM kurvantastadeva nyAyyamityudghoSayanti, tata eva cAmnAyanti 'duSTAnAM zikSaNaM caitvetyAdi / jainAnAM tu zAsana'mA kArSIko'pi pApAnI'tyAdinA maitryAdibhAvanAcatuSkaM samyaktvAnugatatayA maitrIpramodetyAditattvArthAdyukterAvirbhAvayati, dvisandhyaM kriyamANe Avazyake ca 'mittI me savvabhUpasu veraM majhaM na keNaItyAdi 'savvassa jIvarAsisse'tyAdi pratipAdayitvA kSamAM grAhayati / tatazca bhavati teSAM SaNNAM jIvanikAyAnAM dayAyAH karaNIyatAviSaye prajJApanaM cAhatyeva taditi, jainazAsanoktAni sthUlaprANavadhaviramaNAdIni prakRtisundarANyeveti / avadheyaM tAvadidamatra yaduta-zramaNopAsakadharmamabhyupayan zrAddhaH 'tattvArthazraddhAnaM samyagdarzana miti 'jIvAjIvAzravabandhasaMvaranirjarAmokSAstattva'mityAdyavadhArayan pRthvyAdInAM OOoC // 3 // PPP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA vatAraH SaNNAmapi jIvanikAyAnAM zraddhAyukta eva bhvti| ata evocyate 'satyeva nyAyyamaNuvratAdInAM grahaNa mityAdi, yuktaM cedameva, yato yaH zraddhatte jIvAna asatayA sthAvaratayA ca sa eva kSityAdInAM sthAvarANAM vadhasya varjanamazakyaM matvA taM parijihIrSuH san trasakAyasya vadhaM varjayan sthUlAM prANAtipAtAdviratiM karoti / yasya tu samyaktvena. zUnyasya trasasthAvarabhedena zraddhAnameva jIvAnAM nAsti, sa kathaM tAM tathAvidhAM kuryAt , tadabhAve ca:zeSANAmapi tavRttiprAyatvAdabhAva eva tattvataH syAt / tato yuktamuktaM 'satyeva samyaktve nyAyyamaNuvratAdInAM grahaNaM kiJca-zramaNopAsako lokavyavahArArthamAveNikAn AcArAn kurvANo'pi na tatkaraNaM dharmatvena manyate / ata eva ca 'nirarthikAM na kurvIta, jIveSu sthAvareSvapi / hiMsAmahiMsAdharmajJa' ityaadyuppdyte| tatazca sarvaprANivayavarjanarUpAM sarvaviratimabhIpsana sthUlaprANavadhaviratirUpAM dezaviratiM kurvannapi zramaNopAsakaH aNuvratAdInAM prakRtisundaratvamAmnAti zraddadhAti c| na ca vAcyamanantAnAM vanaspatyAdInAM sthavarANAM vadhasya na varjanaM kRtaM tarhi parimitAnAmitareSAM vadhAdevarjanena kiM hi vratatvamiti / yatastrasavadho varjituM zakyaH, satayaiva caiSAM jIvAnAM vo'tisaraLezakaraH, siddhAntazcaSa yaduta-hiMsyakarmavipAkenApi jAyamAnAyAMhiMsAyAM hiMsakAnAM sakliSTatvAnimittabhAvAdavigtezca bhavatyaghavRndasya bndhH| abhAve tu saklezAdInAM 'jayaM bhujaMto' bhAsata meM na baMdhaItyAdivacanAnnAstyeva bndhlesho'pydhvRndsy| ata eva cApramattAnAM hiMsAyA abhAvAbhAve'pi anAtmArambhakatvAdi gItamAgame iti / kiJca-sthUlavadhavigtyAdInAmeva prakRtisundaratvAt kazcidazaH pratyanIko vA bihAyAnAdyAhAraM mAMsAdyAhAratayA niyamayati, yAvat SaSThe tyaktvA ca dinabhojanaM nizAbhojana niyamayati, tadA zAsanarasikaH pratyAkhyApakastaM tathAvidadhataM niSedhati, na ca tathA vratayati kathamapi, tathApratyAkhyAnastha prkRtyaivaasundrtvaat| evaM sthUlANumRSAvAdaviramaNAdiSvapi sthUlamRSAvAdAdiviramaNAdInAmeva prakRtisundaratvaM jnyeymiti| nanu sthUlaprANavadhaviramaNamityatra kasya sthUlatvaM ?, yato viramaNaM vadhazca kriyArUpo, kriyAyAzca dravyAdhitatvAnna sthUlatvaM na cANutvaM / yadi ca prANAnAM sthUlatvamAmnAyate, tadapi na yogy| yato yathAbhUtAH eva hi sUkSmazabdavAcyAnAM sthAvarANAM sparzanAdayaH prANAstathAbhUtA pava ca sthUlazabdavAcyAnAM sAnAmapi / yato KUL nAtra sthUlazabdena. bAdarakarmodayaniSpAdyazarIravattvaM vivakSita, . taditaratra ca sUkSmanAmakArmodayaniSpannatvaM, P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trus bakAyA - - - B UNAM A A OOL .. .......................... S a masyrint- famittariatim ATit Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA natAra kintu sthUlazabdena sthUlamanidhAribhirapi jIvatayA pratIyamAnatvAt trasA eva vaktumiSTAH / evameva ca zrIjainazAsanalabdhasUkSmamatInAmeva jIvatayA grAhyatvAt sUkSmazabdenAtra pRthvyAdaya ekendriyA vaktumiSTA iti| prANAnAM sthUlatvaM vA sUkSmatvaM vA nAtra vaktumiSTa, prANAstvindriyAdayaH zarIramAnAdhInAH, zarIramAnena ca yAvan mahattvaM vanaspatInAmekendriyANAM tAvanna kasyApyanyasya, 'joyaNasahassamahiaM navaraM pattaarukavANa' tivacanAt / yadyapi paJcendriyANAM vaikriya sAdhikayojanaM bhavati, paraM na tatsvAbhAvikamuttaravaikriyaM hi nat, svAbhAvika. tu tat saptahastamAnamevotkRSTaM padaM bhavati nAdhikaM devAnapekSya, nArakANAmapi svAbhAvikaM vaikriya paJcadhanurmAnameva bhvtiiti| na dvIndriyAdInAM zarIraprANAdimahattvaM, yena te ucyante sthUlA iti| jIvAstu ekendriyAdayaH samAriNaH siddhAzca saMsAramuktAH sarve'pyamUrtA iti jIvApekSayA sthUlatvamaNutvaM ca naiva sambhavati, tatkathaM sthUlaprANavadhaviramaNaM kiM sthUlatva cApekSyeti cet / satya, yadyapi sUkSmabuddhaya eva jainA ekendriyAdIn pRthvyAdIn jIvatayA'vagacchanti, paraM na te sUkSmabuddhayaH kevalAnekendriyAn avagamya jIvatayA dvIndriyAdIn prasAn nAvagacchanti jiivtyaa| tathAca jinendropadezAptasUkSmabuddhayoM jainA dvividhAnapi tAn jIvatayA avagacchantyeva / tatvatastu sthUlatvaM atra vivakSita zeya. yApyatrApuDhe prasebhya eva tadvadhaniSedhAdviramaNaM, paraM tatra sAnAM vadhAdviramaNaM saGkalpAnna tvArambhajAt , pacanAdyarthamanyAdInAM samArambhe agnyAdInAM sarvakAyazastratvAt asAnAmapi virAdhanAyA anivAryatvAt / tatazca kliSTatamAbhisandhijanyasya vadhasya dustaravipAkatvAt tatkAraNa trasavadhaM vrjyti| tatrApi yaH pratyanIkAdIn sApeznatayA saGkalpenAbhinanAticarati vratamiti niraparAdhatrasaviSayaM / saGkalpaja vadhaM varjayati, tatra.ye vyAghrAdayo hiMsA kartumudyatA, vratadhAriNastAn adyApyakRtAparAdhatvAniraparAdhAnapi sApekSatayA pran na virAdhako bhavati vratasya / tathAca sthUlatvamApekSikamanumatyApi saGkalpAdijanitasyaiva prasavadhasya varjanAt sthulatvamanivArya, tadvadeva ca gRhasthAnAM prasAnAM prANinAM kuTumbAdigatapratibandhayuktatvAttaiH sambandhyAdibhiH saMsargAt tatkRtAnAmapi prANavadhAdInAmapalAparakSaNAdiprasaGgAtkevalAtsvayogakaraNamAtrAdviramaNAcca na syAdeva trividhatrividhena viratiH vihAya va .kAMzcidekAdazI pratimA pratipannAna , sarveSAmapi zrAddhAnAM dvividhatrividhAdibhirbhanereva prasavadhAdapi vivakSita| rUpAdvirateH sambhavAtteSAM yA viratiH, sA sthUlaprANavadhaviramaNamityAkhyAya sthUlatvamudagIryate iti / nanu 'jIvA saGkalpaja vadhaM varjayaH pratyanIkAdIna sAmAbhisandhijanyasya / oull HIP.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarkA vatAraH suhamA zUle'ti 'tasabAyarapajataM'tizAstravacanAttIrthAntarIyaizca sthUladRSTibhirapi jIvatayA zAyamAnatvAdvA kathaJci-. jIveSu sthUlatvaM proktayuktyA cA prANavadhaviramaNasya vivakSitaM sthUlatvaM sadbhirabhimantavyaM syAt, paramatra jIvazabdastatparyAyo vA prANyAdizabdo na sthUlatvenAdiSTaH, atra tu sthUlaprANavadhaviramaNamityAdiSTaM / zAstreSvapi ca sarvasmAt praannaatipaataadvirmnnmiti| lakSaNe'pi hiMsAyAH 'pramattayogAt praannvypropnn'miti| prANAzca vanaspatyA-. dInAM mahAnta iti prAguktameva / na cAtra rUDhisnusatacyA'sti, rUDhitastu vikaLendriyAH prANA ityucynte|| atra sAmAnyena yAvatvasaM vadhasya varjanamastIti cet satyaM, prathamaM tAvat jIvAnAM svarUpataH sthUlatvaM. sUkSmatvaM cAmUrtatvAnnAsti, prANA api na prasAnAmeva sthUlA iti / sthUlaprANavadhaviramaNamiti kiMvAcyamiti syAt sandehaH / kozakArAmtu 'jIve'sujIvitaprANA' itivAkyena prANazabda AyurmAtravAcaka ityAhustadatrAvazyaM vicArya 'tattvaM / atra hi sthUlapANavadhaviramaNamiti vAcye madhyagataM prANizabdaM vilApana saMzUlaprANavadhaviramaNamityuktaM / prANaparyantAnudhAvanaM ca prathamaM tAvajovAnAM svarUpato'jarAmaratvAnna vadhI maraNaM vAsti / tata eva caunyate 'paJcandriyANi trividhaM balaM ca, ucchvaasniHshvaasmthaanydaayuH| ANA dazaite bhagavadbhiktAsteSAM viyojIkaraNaM tu hiMsA' // 1 // iti / 'epahiM vippaogo jIvANaM bhannae maraNa mityAdi ca, tatazca prANAtipAtaviramaNamityAdi. sarva prANazabdenopalakSitamuktaM / kiJcANuvratAnAM yat prakRtisundaratvamudgIryate, tadazubhAzravanirodhAt / azubhA''zravAH zva na prANasaGkhyAmanusaranti, na dazaprANadharapazcendriyavinAzena samamekendriyAdidazaprANavinAzanaM, kintu HEREHTHE DC OcAla nendriyakAyabalAdigataM sAmarthya tato'nantaguNavizuddhaM kramazo dvIndriyAdInAM, tata eva ca paJcendriyavadhAdibhirnarakAyuSa AzravaH / kiJca-RSihatyAkArakANAM yanmahAvairatvaM zrIbhagavatyAdiSu pratipAdita 'ceiyadazvaviNAse isighAe ityAdinA durlabhabodhitvaM ca grantheSu yaduktaM, tatkSayopazamAdijanyasya jIvaguNasamudAyarUpabhAvaprANasya saamrthym.prekssy| evaM ca prANiprANarakSAviSaye oghaniyuktyAdizAtraSu pratipAditAvutsargApavAdAvapi sukhoneyau bhvissytH| spaSTIbhaviSyatyetasmAdadhikArAt sacittAnAmapyannAnAM bhakSyatva mAMsAdInAmabhakSyatvaM ca kathamAyaH kRtamityasya ttvmiti| anAdikA kramaH pUSa rUDhItaH sthUlaprANavadhaviramaNAdriko'NuvatAdiSu, parameSa vizeSaH yaduta:-dvAviMzatimadhyamajinatIrtha THPLAC GunratnasuriM.S. Mod Jun Gun Aaradhak Trust Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarkAH pa vatAraH // 7 // sAdhUnAM mahAvidehasAdhUnAM ca mahAvateSu caturthe mahAvate 'bahiddhAdANAo viramaNamityevaMpratyAkhyAnena caturmahAvata. tvaM bhavati, paraM zrAvakANAM tu sarveSvapi zAsaneSu paMcaivANuvratAni / tata evaM jJAtadharmakathAdiSu zronemijinazAsanAdigatAnAmapi samyaktvamUlAnAM dvAdazAnAM vratAnAmuktaH svIkAraHzrAddhAnAM saGgacchate iti / yadyapi cAgamadhurandharAH jo heuvAyapakkhami heuo Agame ya Agamio'tti dhRtvA pratIkaM samyagdarzanAdibhiH sAdhyA mokSAdyA hetavAdarUpAH bhavyatvajIvatvAdayazca sAdhyA na kenApi iti te AgamikA iti vyAkhyAya AgamikeSvartheSu yuktInAmupalyAsameva niSedhayanti kecita kecita 'ANAgijjho attho ANAya ceva so kaheyanvo / ditia diTuMtA siddhaMtavirAhaNA ihare'tyuktvA sarveSAmarthAnAmAjJAgrAhyatvamAdau vyavasthApayantu, pazcAcca yatrArthasAdhane dRSTAntazabdopalakSyANyanumAnAdInItarANi mAnAni syustatra tAnyapyavazyaM prayoktavyAnyeva / tathA ca zraddhAnusAriNAM jIvAnAmAzayaivAgamoktapadArthAnAM zraddhAne'pi tarkAnusAriNAmapi siddhAntoktAnAM pradArthAnAM zraddhAnaM sukaraM bhavatItibyAkhyAnayantIti. dvitIyapakSamAzritya yuktiLezo'tra darzAte-aSTAdazasu pApasthAneSu AzravasthAne'vateSu cAdAtreva paThyate prANavadhaH, atastatsarvadezaviratirUpeSu mahAvratANuvrateSu yuktamevAdo tasya paThanaM / kizca-prANAnAM jAto ghAto, nahiMsakena ca hiMsyena pratikartuM zakyaH, AbhavamupArjitAnAM tadbhavajAnAM sakalAnAM zaktInAmakSAyikANAM nAMzI jAyate, ncekmnypaapsthaankvipaakH| viduSAmaMviduSAM vyavahAriNAmayavahAriNAM yathA vadho'priyo, na tathAnutAdImi, sarve pravAdAzcAtmaghAtApAtabhiyApi vadhavarjanasvAvazyakatAmabhidadhati, vairAnurvandhivarakAraNaM ca prANavadhAe, nArakasyAyuSo bandho'pi prANavadhAdimayena mAMsAhArapaJcandriyavadhAdvinetyAdibhiryuktibhiryuktaseva prANavadhasya prApasthAmAdiSu tadviramaNasya mahAvatAdiSu cAdau sthaapnmitiH| tata evaM cikasyApi jIvasya sasyaktvAdiguNAmAM prApaNe sati caturdazasu rajjUSvamAyudghoSaNa jAtamiti pratipAdyate iti / tadanantaraM bhASayaiva vyavahArANAM mulasya bandhanAt, visaMvAde tathASidhe vAdeca yAvajIvamapi vairaphlezAdInAM vRddharavalokanAtkutraciva tathAvidhe'smita ekasya sakuTumbasya ghAtasya darzanAt visaMvAdarUpo mRSAvAdaH / kiJca-sarveSAmapi kupathaprapAdAnAmutpattau sthitI vRddhau prabhAvanAyAM ca mRSAvAda eva smedhte| jaine'pi :zAsane ni.kiJcidanyat prApasthAnaM tathAvidhamanartha sUtrayati yAdRzaM muSpavAdaH,yata ekabhavenApi 'pusmuttabhAsagANaM bohiNAso aNatasaMsAro' tivacanAm utsUtrarUpaNa / T IP. Ac. Gunratnasuri M.S. : Jun Gun Aaradhak Trust Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarkA vatAra mRSAvAdenaikena bhavo'nanta upAya'te, na tAzAnantabhavopArjanamanyena vadhAdineti dvitIyatvaM yuktamevamasyeti / na ca vAcyaM nAstyevotsUtrabhASakANAmanantasaMsArabhramaNaniyamaH, kuvlyprbhaadiinaampyetaavtsNsaarbhrmaabhaavaaditi| yataH sUtrakArAH prakSapayitArazcopadizeyuH prajJApanyA bhASayA, tayA ca yathA mithyAtvavamanAnantaramanantasaMsArabhramaNaniyamasyAbhAve'pi mithyAtvAvinAbhUtAn kaSAyAn anantajanmAnubandhasvabhAvatvAdanantAnubandhi' na iti kathayanti / prANavadhAdipravRttA api pradezyAdayaH svargabhAjo jAtAstathApi prANavadhAdIni narakaphalAnItyeva varNayeyuriti / kiJca-saccapainnA hu vavahAttivacanAd vyavahAriNAM sarve vyavahArAH styaadhisstthitaaH| lokottare'pi mArge satyasya mahAItvAdeva dharmavizeSaNatayA 'paMcamahavvayajuttasse'tyuktAvapi 'sccaahittiysse'tyuktN| zrUyate caikasmin mRSAvAde'tyakteM zeSapApasthAnAnAM tyAgo'pyakizcitkaraH, sarveSAmapi pApAnAM kRtAyA. api pratijJAyA mRssaavaadenaaplaapprsnggaaditi| nanu 'anantAnyanubandhanti, 'yato janmAni bhuutye| ato'nantAnubandhIti, sajJA''dyeSu nivezite' // 1 // tivacanAt anntaanubndhino'nntsNsaardhrdhkaaH| utsUtrabhASakANAM ca 'payamakkharaM ca ekaMpI'tivacanAniyamAnmithyAtva, mithyAtvaM ca na kadAcidapi mithyAtvodayena vinA bhavatIti / yathA samithyAtvAnAmanantAnubandhiprabhAvAdananto jAyate saMsAra iti prarUpyate tathotsUtrabhASiNAmanyathA veti ! / ye utsUtrabhASakA api santaH svamatapoSaNamAtratatparAste tathAvidhaM tIrtha nApi dveSTi / yathA marIciH pArivAjyapravartako'pi na prabhorAdinAthasya zAsanAya dRhyati / kecit gozAlAdivadanyathAprarUpakAH pravartakAzca tIrthAya drohiNo bhavanti, teSu ye'ntyAsteSAM bodherdorlabhyaM vizeSeNa bhavati / tatazca saMsAramanantamaTato'pi bodhyutpAdanasAmagrImeva na sa ApnotIti, patAzAnAzrityocyate ca nahu labbhA tArisa dttuN'ti| adRSTakalyANakaratvameva tathAvidhotsUtrabhASakANAM zeyamiti / atha yathAhi vyavahAryavyavahAriNAM sarveSAmapriyatayA vadhasyAdau sthUlaprANavadhaviramaNa, tadanantaraM ca laukikalokottaramArgAnugAminAmapriyatayA mRSAvAdasya pratibhAsAttacca sthaapitN| atha sapaurajAnapadAnAM sarvavyavahArANAM phalatayA vyApRnihetutayA mUlatayA prANAdibhyopikathazcidadhikatayA dhanasya grAhayatayA tadapahAre ca sakuTumbasyApi vinAzasya sambhavAccadhanasyAdeyatA'sti tata evaM ca paratithikajanacittAnuvRttaye dharmamokSayozca puruSArthasya prakhyApitA Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust // 8 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarkA ra vatAraH dhanasyetthaM lokAnAM upayogitamatvAdanyAyatastadapahArasyAniSTatvAcca jAnapadImeva vRttimAzrityAdattAdAnaviramaNasyopanyAso naayuktH| ata eva cAtra pararAjyAtikramAdermahAdattAdAnatvena varNite'pi praznavyAkaraNAdau sUtre 'uciyaM mottUNa kalA'mityAdi 'teNAhaDappaoge' ityAdi cAticAratayA dezabhaGgarUpeNAkhyAyate, jAnapadyAM vRttyAM hi tathAprakArasyaiva tasya vyavahArAt, prAktanayoIyoravizeSatayA''khyAnaM cakravAdInAM raNasaGgrAmAdenindanAt, asya tRtIyasya jAnapadI vRttimAzrityopanyAsAt yogyameva dvAbhyAM taabhyaamaanntrymiti| nanu yadyevaM paramaNDalAkramaNasyAdattAdAnarUpatvaM tadA kathaM zrIjambUdvIpaprajJaptyAvazyakAdiSu cakravAdInAM paramaNDalAkramaNAdeH prAzastyena varNanaM kRtamiti cet / zRNu, prANAtipAtamRSAvAdau hi pApAdudayamAgacchato ghoraM ca pApamanubandhayataH, na ca to kenApi prakAreNa prazastau, paraM paramaNDalAkramaNena pareSAM nRpANAM parAjayAjAyamAnasya dhanAdilAbhasyAntarAyakSayopazamajanyatvena pariNAmadAruNasyApi puNyarUpatayA puNyaphalatayA vA'bhipretatvAt tathA tathA tatra tatra kriyamANaM varNanaM nRpaannaamsti| zAstrakRdbhirAkSepiNyAdiSu dharmakathAsvapi devardhivarNanamityAyuktvA kAmabhogaparigraharUpatve'pi devAdInAM vrnnnmnumtN| dharmasya sAdhye mokSaphaLe satyapi yAvadbhavasthityaparipAkAdena bhavati, tAvantaM kAlamAvazyakasya prApyasyAbhyudayaphalasya na syAdevaM kathanaM, tathA cAcaramazarIriNAM na syAdeva dharme aashvaasH| zAstravacana cApi proktamevAnuvadati-pubbiM tavasaMjameNaM bhaMte devA devalopasu uvavajati'tti vyAkhyAprajJaptyAdiSu, 'sarAgasaMyamasaMyamAsaMyamatyAdi tatvArthe, 'aNuvvayamahavvara hi yetyAdi karmagrantheSu ca pratipAditaM / ityAdiSu bahuSu zAstreSu spaSTatayoktameva prApyamapi dhrmphlmiti| yadyapi 'uciyaM mottUNa kalA'mityAdinA stenAhRtaprayogAdinA ca jAyamAnasyArthalAbhasya lAbhAntarAyAdikSayopazamodbhUtatA'sti, paraM sa lAbha ihaloke'pi pariNAmavirasa iti tasyAticAratvenopanyAsaH, paralokApAyanibandhanAnAmaniSTatve'pIhalokApAyanibandhanAnAM vizeSeNAniSTatvenAbhidhAnAt / ata eva dharye dhyAne apAyacintanasya vipAkacintanasya ca bhedenopanyAso yukto bhavati, anyathaihalaukikA apyapAyA vipAkarUpA vipAkabhavAzceti na syaadbhedenopnyaasH| tadevaM jAnapadI vRttimAzritya sthUlamadattAdAnaM tatsambaddhaM tadviramaNaM cAbhidhAya sapaurajAnapadAnAM kulInAnAM sarvasvanAzenA'pi svIyakalatrANAM rakSaNa // 9 // MP.AC.Gunratnasuri M.S. * Jun Gun Aaradhak Trust Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazca sUtra vatAraH // 10 // lA mupalabhya caturthe sthAne sthUlamaithunaviramaNarUpa svastrIsantoSarUpaM vA''huH sUtrakArA aNuvrataM / dRzyante ca sarvatra saporajAnapade kulInAH svasvadArAn svAH svAH kulavadhUH sarvaprayatnena rakSayantaH zIlarakSaNadvArA, zrUyante rAmAdayaH sItArUpasvavanitApahAramahAvyathAvyathitA jAtA mahAn raNazca tdrthmevaadtH| yathAca vyavasthApite satya eva mRSAvAdatvanirNayaH, siddha eva ca svasvAmitvAdisambandha adattAdAnasyaH tattvena nirNayaH, tathaivAtra siddha eva pariNayanavidhau svaparadAranirNayaH, yugminAM tu yadyapi parakalaneSvabhigamanasyAsambhavaH, paraM pariNayanavidherevAbhAvAnna svaparakalatravyavahAra iti| nanu tiyakSvapi dezavirate. sattvenAstyeva tatra paradArebhyo viratinaca tatra kazcit pariNayanavidhiriticet / satyaM, nAstyeva tiryakSu pariNayanavidhiH, paramasti parigrahaNavidhisteSAM pradapekSyocyate tiryaco'pi strIparAbhavaM na sahaMta iti / nanu svadArANAM paradArANAM cAbhigamane kaH prativizeSo? yena turye'Nuvrate paradAragamanaM pratiSidhyate, badArasantoSazabdena svakalatrAbhigamanaM ca niyamyate, ubhayatrApi navalakSapaJcendriyagarbhajAsahakhyasammUrchanajamanuSyavirAdhanAyA bhAvAditi cet / . satyaM, nAsyubhayatrApi tAdAtvikavirAdhanAyAmavizeSaH, paraM jaine hi zAsane na kevalA hiMsaiva dravyato jAyamAnA karmatAratamyahetuH,kintvadhyavasAyasthAnAni, tAni ca paradArAbhigamanaratasya tAdRzAnyadhamAdhamAni bhavanti, yena zrImahAnizIthAdisUtreSu paradArAbhigamakAriNAM 'adhamAdhamapuruSatayA gaNanA kRtA, kliSTatarakarmabandhakArakatayA ca sa tatra varNitaH / kizcAnyatrApi 'bhakkhaNe devadavvasta, paraitthINaM tu saMgame / sattama narayaM jaMti, sattavArAi goyame // 1 // ti spaSTatayA''khyAyate / saMyaticaturthabhaGgo tu bodhilAbhasyaiva mule'gnidAnaM jAtamityAkhyAyate / kiJcaparadArAbhigamarato hi teSAM rakSaNaparAyaNAnAM tadAzritAnAM tatsambaddhAnAM ca ghAtamanvicchan kathaMkAraM sa kliSTatarAdhyavasAyavAna syAt / anyacca apatyotpAdakaphalo hi kulInAnAM vivAhaH, saca paradArAbhigamane samUlakAza nikaSyeta / na ca vAcyaM pariNayanavidhirvyAvahArikastatastamAzritya svaparadAravyavahAraH, tamAzritya pApabandhasya yAca tattvArthavattau pAradAryANAmadhamatvamuktaM tat kadAcittadanAcArabhAvamapekSya atra tu bahuzaH pAradArikatve'dhamatvamiti / imasuRMAale Jun Gun Aaradhak Trust MadhyaNewsKaradiyodawnalorailend arasi Doge // 10 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarkA vatAra Co doSA abhimatA iti / nava nivAraNIyaH 1 iti ca ya na dharmatAmApayeta, pa POOOOOOOOO sUtra kliSTatarAdivyavahAraH kathaM syAditi ? / yataH nirNItatarametadviduSAM yaduta-karmaNAM bandhe pradhAnataraM kAraNamadhyavasAyAH, baddha ca vyavahAre tasmin prAgaGgIkRte ca pazcAttadvilopane bhavantyeva kliSTatarAdhyavasAyAH, kliSTatarazca syAttatra pApabandhastatra na kimapyAzcarya / kiJca-satyavAdAdiSvapi vyavahAra eva nibandhanaM, tadatikramAdeva ca tatrApi mRSAvAdAdayo doSA abhimatA iti / nanvevaM caturthe'Nuvrate svadAragamanasya niyamanAt turyANuvratasya cAgAradharmatvAt vidhinA svadArevabhigamo dharmatvamApadyamAnaH kathaM nivAraNIyaH' iti cet / satyaM, turya aNuvratamagAradharmaH, paraM tatra nAbhigamanasyANuvratatvaM, yena tathAvidhamapi maithunaM dharmatAmApadyeta, kintu tuyeM hi aNuvate svadAraiH santoSaH kriyate, tathA ca tatsantoSasya parakalatraparigrahaviramaNasya dharmatvamaNuvrate'treti / paratIthikAnAM devAH sastrIkA iti te svadoSAcchAdanAya RtugamanAdinAmnA svadAragatasya maithunasya 'RtukAle vidhAnenetyAkhyAya nirdosstaamaackhyuH| smRtikArAstu pazuprAyAH keciditi svaparadAravibhAgamapyupekSya 'na mAMsabhakSaNe doSo, na madye na ca maithune' ityAcakhyuH / zrUyante cAnekeSAM paratIrthIyAnAM mAnyAnAM maharSINAM tathAvidhA gautamAhalyAdidRSTAnteSu viDambanodantAH / bhagavanto jinezvarA eva hi kSapaka zreNilAbhamahimnA mathitamohamAhAtmyatayA vItarAgAH, teSAM vItarAgatA ca taccaritrAgamamUrtiparamparAvalokanato nizcIyate / paratIthikA hi tathA kAmAsaktA yathA virahayya striyaM kSaNamAsituM na shktaaH| ata eva ca te sastrIkAH santo'pi paramakulInajanAnAmanucitaM svasya pratibimbamapi strIyuktameva vyadhurityale prastutAprastuteneti / nanu kAmabhogamayasya maithunasya puNyodayalabhyatvaM nvaa!| Aye, kathaM nindyatA tasya, tasmAdviramaNasya vA mahAphalatvaM / antye, puruSavedasya puNyatvena kathamullekhastattvArthAdiSviti cet / satyaM, na hi puNyodayalabhyAni sarvANi prazasyAnIti niyamaH, zAstreSu pApAnubandhavatAmapi puNyAnAmukteH amedhyotkarasya devalokAdISTaphalaprAptaH sanidAnadharmAcaraNasya sambhUtyAdivaJcakravartipadaparyantaprAptezca siddhAnte tatra tatra prasiddhatvAt / yA catri maithunasya nindyatA sA tat adharmasyaitanmUlaM sarvasaGgapravardhakaM sarvAnyapApapravRttiheta. kametaditi kRtvA / zAstre ca puNyAnAM pApAnAM vodayena jAtamiti na vicAryate, kintu yadyat pAparUpaM duHkhaphalaM duHkhAnubandhaM ca bhavati taccivAryate, maithunaM caivaMrUpameveti tannivRttiH zasyate zAstre iti| // 11 // // 19 // P. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa pApasthAnale to Doa sUtra vatAraH mamahAvatayugma madhyamajinAdInAM // 12 // tadasamma satyaM, yadyapca nanu kimiti maithunasya sarveSvapi jinAnAM tIrtheSu pApasthAnatve'pi aNuvateSvapi caturthe tasmin svadArasantoSAderabhyupagame'pi mahAvateSu madhyamajinAdInAM tIrtheSu vyavasthA bhinnA kRtA', yena tatra bahirdhAdAnAdviramaNamitirUpaM caturthapaJcamamahAvratayugmarUpaM mahAvataM gItamiti ? cet / satyaM, yadyapyatra zAstreSu kAlavizeSeNa jIvavizeSA evAcArANAM bhede kAraNatayA gIyante, na ca tadasambhavi, na ca tatra vAcyaM kiJcit , parameke evaM kalpayanti yaduta-pare tIthikA AzramavAdaM puraskRtya maithunaM pariharanto'pariharanto vA tyaktaM maithunamiti udghoSya sastrIkA vAnaprasthAvasthAmanuyAnti, na caitajainazAsanAzrayiNAM zobhata iti mUlata eva strIparigrahasyaiva niSedhaH kRtH| tatazca bahirdhAdAnAdviramaNamityAkhyAta mahAvratamiti / na caitdyuktmaamaatiiti| nanvavadheyamidaM yat-prANAtipAtAdIni pApasthAnAni sApavAdAni, kevalaM maithunaM nirapavAda, yata ucyate-'tamhA savvANunA savvaniseho ya pavayaNe ntthi| mottuM mehuNabhAvaM na taM viNA rAgadosehi // 2 // ti, ata eva dravyabhAvaH prANAtipAtAdiSu daya'te bhedaH strIrvajayitvA, nAtra caturthe mahAvrate drvybhaavbhnggH| evaM tirazcAM pareSAM ca maithune svajAtIyanavalakSagarbhajapaJcendriyAsaMkhyasaMmRcchimamanuSyavirAdhanAyA abhAve'pi rAgadveSavegapUrNatvAdvayameva maithunaM, tata eva pApasthAnaM ca sarveSAmapyetaditi / evamaNuvratAnAM catuSTayaM yat pratipAditaM, tat bhagavadbhistIrthapravRttikALe, paraM sa tIrthapravRttikAlo na samagrotsarpiNyavasarpiNIrUpaH kintu dazakAMTIkoTIsAgaropamapramANAyAM tasyAmeka eva sAdhikakoTIkoTIsAgaramAnaH. zeSastu sarvo'pi hIna eva tIrthapravRttyA, yasmiMzca kALe tIrthasya pravartanaM bhavati tatra sarvasmin krayavikrayAdivyavahArasyAvazyaM pravRttirbhavati, sa krayavikrayAdivyavahArazca vividhajAtIyasaGgrahAdhIna ityAvazyakatA tatkAlInAnAmarthasaGgrahe, icchA ca tadviSayiNI 'icchA hu AgAsasamA aNaMtiyeti janAnAmaparimitA syAdevAtastasyArthajAtasyecchAnirodhena parimANakaraNaM tIrthakAlInAnAmAvazyakamiti tadrUpaM paJcamamaNuvratamatha AhuH suutrkaaraaH| dRzyate jagati parigrahaprabhava eva sarvo'pi vyavahAramtadviSayiNyA icchAyAzca 'domAsakara karja koDIevi na niTTiyaM' tivacanAdaparimitatvaM, tatastatparimANakRteraucityAttanmayaM pnycmmnnuvrtmiti|' atrAyaM vizeSaH-yathA pratipannAvadhayo na dezavirateH pratipadyamAnAH syuH, AnandAdivat / pUrvapratipannAstvavadheradhigamavanto bhavanti yadyapi ANI 'icchA hu AgAsasamA tapa paJcamamaNuvratamatha A nApAva na niTTiya' // 12 // CORP. Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to ghatAraH te sarvavirateH syureva pratipadyamAnakAH pUrvapratipannAzcobhaye'pi / tathA maNDalAdhipA rAjAno'pi zAsane jAtA bahavaH sarvavirateH pratipadyamAnakAH, paraM teSAmA''kAzapAtAlaM svamaNDalasyaM svAmitvAttatra sthitasyApi yasya kasyacidarthajAtasyAzAtasyA'pi svAmitvAt tadviSayakagaNanAyA abhAvAzca na parimitecchAparimANakaraNarUpamaNuvrataM paJcamaM / ata eva bhagavato mahAvIrasya zAsane'pi rAkSAmanekeSa| pravajitatve'pi rAkSaH zreNikasya paramabhaktatve'pi zramaNopAsakaparSadaNanAvasare zaGkhazatakAdaya evopAttAH, teSAM sadgRhasthAnAmevecchAparimANakaraNarUpasya paJcamasyANuvatasya sammavAditi / kizca-ADatAnAmapi aNuktAnI pUrvoditAnAM yAvanna syAnmahecchatvaM mahArthabharAkrAntatvaM ca tAvadeva rkssnn,| yato jagati prAptaye'rthasaJcayasya prAptasyAsya vA rakSaNe hiMsAdInAmA. ghikyaM jAyamAnaM dRzyate, kathyate ca 'parigrahamahattvAddhi, marjatyatI bhavAmbudhAviti parimANakaraNamarthasyocitamiti / na ca vAcyaM prAptAnAmarthAnAM santoSeNa nUtanasyArthasyopAdAnecchA parihiyate tadA vratena santoSa'syotpAdAdadhikArthagrahaNasya nivRttazca syAdasyAnuvratasya prakRtisundaratA, paraM niHsvo'pi svalpavitto'pi san kalpanAgataM parigrahaM mutkalayya zeSAt parigrahAnivRtti kurvan vidadhAti parigrahaparimANakaraNarUpamaNuvrataM paJcamaM tena kiM phalamiti ? / icchAyAH proktAnItyA AkAzasamatvenAnantyAt vartamAnakAlInakalpanAnusAreNApIcchAyA niyatatvakaraNena parigrahaparimANakaraNamapi tadadhikecchAyA nivRtteH phalapradameva / kiJca-dRzyante zrUyante ca zAstre pUrvAvasthAyAmAbhorAdInAM rAjyaprAptyavasAnA api bhaavaaH| tato'dhikeMcchAnivRttikaraNenApi paJcamasyAnuvatasya svIkAraH prakRtisundara eveti / nanu 'thUlAoM pariggahAo veramaNa' mityaMtrANuvate parigrahazabdena paryupasargaviziSTena kiM , yato graha eva zabdaH kArya iti cet, prAkAvat grahaNamAtrasya nAzravatvaM, na ca tanirodhAya pratyAkhyAnaM, samyagdarzanadevajIvAdInAM grahaNasyopAdeyatvAttasya mokSopAyarUpatvAt / kiJca-grAhyeSu bAhyeSvapi na grahaNamAtrasya parigrahatvaM, saMyamAdisAdhanAnAM tattvApAtena tyAgaprasaGgAt / kiJca-AdyantimaMjinatIrthayostu striyAH sattve parigrahattve tatra na tadavatAro'bhimataH, kintu bhinnAvatayA pratyAkhyeyatayA ca / api ca graha para paJcamAzravatayA'bhimanyate tadA tRtIyasyAdattAdAnasya vaiyarthya, AdAnAparaparyAyasya grahasyaiva prahaNAt / patat sarvamAzAmbareNAntareNa cetasA cintya, yataste sanamAtrasya parigrahattvamudIrya saMyamasAdhanAni rajoharaNAdInyAzravatayA'bhimAnayanti, jinatIrtha COOOOOOOOO prakRtisundara evetijyaprAptyavAnA api bhAva vitteH phalamadameva / kiJca-dRzya // 13 // HIP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA vatAraH // 14 // mAzritAnAM tu rajoharaNAdiSu dharmasAdhanatvabuddheH sadbhAvAnmamasvAbhAvaH, tasmAtteSAM satyapi grahe parigrahatvaM neti I yogyamavadhArayanti saMyamasAdhanAnAM dhAraNaM sAdhUnAmiti / kiJca-parigrahazabdena sAmAnyena mamatvasyaivoddezAt 'mUrchA parigraha' iti zrItattvArthakAraistattvArthe, tathA zrIzayyambhavasUribhiH zrIdazavaikAlikasUtre 'mucchA pariggaho yutto NAyaputteNe'tyukta / anyacca mUrchAyA grahaNAdeva prAvyaiiH saha dhAryANAmapi dravyaparigrahatayA gaNanaM kRtamastIti / evaM ca 'yazceha jinavaramate' ityupakramya zrIprazamaprakaraNakAraiH 'saMlekhanAM ca kAle yogenArAdhya suvizuddhA'mityantyena granthena yat prakRtisundaratvaM darzitaM tatsarvamapyanUditamavaseyaM, paraM kecit laukikasundaravyavahAravat vyavahArAH prakRtisundarA api pehalaukikaphalaMparyavasAnA bhavanti tadvannaitAnyanuvratAni, kintu hitasukhakSamatvakArakANyapi santi, tAni pAralaukikaphalasampAdane'pi pratyalatvAdAnugAmukAni pretya santIti darzanAyAhu:-'ANugAmiyatta'ti, anuvratAnAmAnugAmukatvAdeva zrIprazamaratikAraiH 'prAptaH sa kalpeSvindratvaM vA sAmAmikatvamanyadvA / sthAnamudAraM tatrAnubhUya ca sukha tadanurUpam // 307 // naraloka metya sarvaguNasampadaM durlabhAM H punarlabdhvA / zuddhaH sa siddhimeSyati bhavASTakAbhyantare niyamAditi, tathA zrIyogazAstrakAraiH zrIhemacandrasaribhiH zrIyogazAstre 'prAptaH sa kalpevindratvamanyadvA sthAnamuttama'mityuktvA 'zuddhAtmAntarbhavASTaka'mityuktaM, pavitrasame udayane rAjarSI atyaktavairo'pyabhIciddevatvamApa tadanuvatamAhAtmyAdeveti / yathaiva hi AzravanirodharUpatvAda dezaviratirUpANyaNuvratAni dezaviratAtmanAM navyakarmAgamarodhena hitakArakatvAt prakRtisundarANi, tathaiva pareSAmapi tadIyaMjIvanecchAparipUrNatAdyairupakArakANItyuktaM 'paropakAritva'miti / na ca vAcyaM tAvajovAnAM vadhAdviramaNaM vratotsukaH svAzravarodhAya kuryAdyattattu varaM, paraMpareSAM hiMsAsthAnamApadyamAnAnAM jIvAnAM tvaviratatvAnna tajjIvanAdIcchA vatinAM zreyaskarI, tadabhAve ca (na) prathamasyApi vratasya paropakAritvamiti / yataH prAktAvat 'sabve jIvA vi icchaMti jIviuM na marijiuM / tamhA pANavahaM ghoraM niggaMthA vajayaMti gaM' // 1 // tipAramarSavacanAn mRSaivaitadvaco, yaduta-pareSAM jIvanarakSaNApekSayA nANuvratAdIti / kiJcopakaraNeSu saMsaktijAtAdInAM kITAdInAmapi pAramarSe 'no Na saMghAyamAvajejeti 'pagatamavakkamme tyAdi coktaM / anyacca prANinAM prANAnAM rakSaNAyaivaM hi saMsargamArgagamanaprasane pAramarSe'bhihitaM. 'uddhaTTa pAe riieje'tiH| anyacca .. prANAnAM rakSaNameba "neSTavyaM cet, basasthAvara Jun Gun Aaradhak Trust P.P.AC. Gunratnasuri M.S. // 14 // / JA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtra // 15 // virAdhanAprasane utsargApavAdapathavicAraNaM zrIodhaniyuktyAdau kiM? kRtamiti / kiJca-'bhUtavatyanukampa'tyAdinA / tarkAtattvArthasUtreNa 'pANANukaMpayAe' ityAdinA vyAkhyAprajJaptisUtreNa prANAdyanukampanasyaiva sAtavedanIyasyAzravAdiSu kaarnntoktaa| na ca viratirUpA sA'nukampeti, virateH 'aNuvvayetyAdinA svrghetutvaadyukteH| anukampA batAra: yAstu 'sANukkosayAe' ityAdinA manuSyAyuHkAraNatAyA ukteH, zrImeghakumAreNa ca manuSyAyuH zazAnukampayaiva labdhamiti jJAtadharmakathAsu prasiddha, alabdhasamyaktvAJca tasya, viratirUpatvaM na tasyA, zato'pIti yuktamAdyasya vratasya propkaaritvmiti| kiJca-jagato duHkhanAzAyaiva varavodhervicAraH, tata eva jinanAmakarmabandhaH, na ca samayaM jagad viratidhArakaM / anyacca jinanAmakarma samyaktvamUlakaM, tadudaye ca ye'tizayA jAyante, tebhyo durbhi- II kSetimUSakazalabhAtivRSTayo ye upadravAH zAmyanti, te kiM na prekSyante / / tathA cAviratAdInAmapi sarveSAM maraNAdinivAraNa nAniSTaM / yadi cAviratatayA pApAnumatiH syAttahiM tu hiMsAtyAgopadeza eva na kartavyaH, taniSedhAt jIvanasya pApAnumatezca svayaMsiddhatvabhAvAd ityalaM nirvicAreNa saha vicAreNa / tattvataH prANAtipAtaviratiH pareSAmapyupakAriNyeva, mukhyatvenAhiMsAlakSaNasya kevaliprajJaptasyadharmasyaiSa eva DiDimo yaduta-jIva / jIvaya jIvanasAdhanAni mA nAzayeti / pareSAM pApAnAmanumatistu tAn sAkSAt pApeSu pravartanena, anyathA AcAryAdInAmanAdibhiH pratilambhanena teSAM vyAdhyAdInAmapagamAdinA sArAkaraNena nIrogIkRtAnAM pramAdAdisambhavena Ahatya ca pAtAdi- 0 sambhavena dAyakAnAM vaiyAvRttyakarANAM ca mahApApAgamasambhavAt , sarAgaparameSThinAM namaskArAdinApi rAgAdInAmanu | modanasambhavAtteSAmapi varjanaprasaGga ityalaM! yadi cAviratAnAM jIvanamaniSTaM syAnnaiva sarvasmAt prANavadhAt nivRttaH karaNenAdyasya mahAvratasyeSTatvaM syAt, hiMsAnivRttararthApattyA jiivnrkssnnprtvaat| api ca-pareSAM pApAnAmanumoina- pareSAM pApakriyAMsu pravartanAdinaiva / ata eva nAsaMyatA tAsvetyAdikathanasyaiva nissedhH| kizca-zrIAcArAmAdau paratIrthikaH saha ' bhojanagrahaNAMdivyavahAraH zrIsthAnAkSAdau ca teSAM bhayAdivAraNAyaiva munipadasthAnAmapyantaHpurAdiSu gamanaM kalpyatayA. nirdissttN| evaM nAsaMyatAnAM jIvanena asNytpaappossH| evaM ca jinAnAM vArSikadAnaM tu na syAdeva samyaktvaprAyajinapadamahimarUpaM, kintu paramapApahetukaM / tatra dAmamapratipatitamatyAdikSAnavantaH nirmalatarasamyaktvAzca jinAH nijapadamahattvArtha dAnasya mAhAtmyakhyApanadvArA zAsa- // 15 // Jun Gun Aaradhak Thu P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tako vatAra 000 naprabhAvanArtha dadate, bhagavajinAnAM kevalyavasthAyAM samavasaraNAvasare zAsanasya prabhAvanArtha sattvAMnukampArtha ca 'cakravAdayo dvAdazakoTyAdisauvarNikAdidAnaM dadate, naca tIrthapatayasteSu kazcidapi svanimittana tathAkarasya satve'pi niSedhayanti, tadetena bhikhamamatAnugAnAM dAnaniSedhakAnAM paapisstthtmtvmudbhaavitmiti| kiJca-mRSAvAdAdattAdAnamaithunAni yadyapi varjanIyAni karmAgamahetutayA, paraM tebhyaH karmAgamo yaH sa pareSAM jIvAnAM vibAdhaMkatayaiva, parihArazca teSAM parajIvAnAM vivAdhAdivarjanadvArA karmAgamarodhAdeva hetoH| tatazca viratAviratAnAM sarveSAM vibAdhAvarjanaM yathA'vazyakaM tathaiva svapratikSAnAM rakSaNapUrvakaM, teSAM rakSaNamapyAvazyakameveti paJcApyaNuvatAni yathA prakRtisundarANyAnugAmukAni ca tadvadeva paropakArakANyapIti / tathA teSAM bhAvanamatra pratipAditamiti, patadvacanamapi pareSAmupakAritAyA AvazyakatA sUcayati / yathaivaiSAmaNuvatAdInAM prakRtisundaratvAdi bhAvayet tathaivAnyUnAtiriktatayaiSAM paramArthasAdhakatvaM bhAvayedityAhuH-"paramatthasAhagattamiti, tathA ca sAdhvAcAragRhivatayomarusarSapayorivAntaraM zrutvA nodrijitavyaM, yato 'yathA munidharmAd gRhidharmasya nyUnatA, tathaiva mithyAgbhyo gRhivratavatAM merupamayottamatvazravaNAditi / kiJca-gRhasthA yadyapi dezaviratA paMva, tathApi kAyapAtino, na cittpaatinH| ata eca ca zrIsUtrakRtAle ciratAviratAnAmapi teSAM svarUpato dhArmikAMdhArmikAkhyamizrapakSatve'pi paryante dhArmikapakSatayA te'mimatAH / api ca-pareSAM bodhisattvA jagatyatyuttamatayA'mimatAstathA'tra zAsane varabodhisametatayA ghodhisattvA api gRhasthatve'pi bhavanti / api ca yathA zrIvIrasya bhagavato dezanAyAmanagAradharmasya mokSasAdha Ooooos HD 'rAdhanasya phalamantarbhavASTakasya siddhiprAptirUpaM spaSTatayA''khyAtaM / kiJca-AnandAdyAH zrAvakA agAradharmavanto'pyekAvatAriNa ityupAsakadazAdiSu spaSTaM dRzyate / na ca vAcyamaSTAdazasvapi pApasthAneSu pravRtiparasya kathaM paramArthasAdhakatvamaNuvatadharasyeti / yataHprAktAvat sa paMva dezavirato bhayaMte, yo'STAdazabhyo'pi pApasthAnakebhyo viratiM krtumbhilssti| ata evocyate 'yatidharmAnuraktAnAM, dezataH syAdagAriNAM' miti| kiJca-sAdhubhiH kRtAmaSTAdaza'pApasthAnaviratiM sarvaviratirUpAM zraddadhAno'pi yadA kartuM na zaknoti, sadaiva dezaviratastadabhilASI san bhavati, ato dezaviratiH saptAya kAhapadanyAsatulyocyate, zrIsthAnAne cAta eva tadviSayA aivaM manorathA dezaviratAnAHP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trushor // 16 // 1. hb Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA mucyate iti paramArthasAdhakatvabhAvanamAvazyakatamameva, anyathA paramArthasAdhakatvadRSTimantarA'nantazaH sarvaviratInAmiva dezaviratInAmapi prAptirjAtapUrvA, na ca tAbhiH kAcitkAryasiddhiriti / atredamavadheyaM yaduta-paramArthasAdhakatvadRSTyA gRhItA dezaviratayo yA aSTAbhiH siddhipadaM dadyuH, tAH paramArthasAdhakatvadRSTimantarA'nantazo gRhItAH batAraH >>OOOOOOONG paJca sUtra // 17 // yA dravyatA dinekapAyAnararthakya nA mAvazyakatamamiti / atra yat kaizciducyate yaduta-sarvA api samyaktvasya dezavirateH sarvaviratezca kriyA abhavyairbhavyaizca jIvairanantazo vihitA, na ca ko'pyarthastAbhiniSpannastato vyarthameva ttkriyaakrnnmiti| taiH prAkAvadetAvadvicArya yaduna-samyaktvAdikriyANAmAnantyApekSayA saMsAre sarvaiH prANibhiH saha sarvairjIvaiH sarve mAtA-. pitrAdisambandhA anantaguNA anantazo labdhA iti te kathaM na tyjynte| kiJca-dravyato'pi kRtA yAH samyaktvAdigatAH kriyAstAbhiravazya suralokAdi tu dattameva, sAMsArikakriyAbhizcAnantazo narakatiryaggatyAdiSu mahAvedanAH anubhUtA iti, prAganubhUtasAMsArikaphalApekSayA'pi sAMsArikIkriyA ArambhaparigrahaviSayAsevanakrodhAdikaSAyarUpA avazyaM parihaNIyA, dravyato'pi anantazo dattapUrvasukhAH samyaktvAdikriyA pavAdaraNIyA iti na kiM sudhIbhiH paryAlocyate ? / api ca-vipine'kRSTAyAmanuptavIjAyAM ca bhUmau sarvadA jAyamAnA vRSTistRNAnyevotpAdayati, na kaNaLezamapi, dRSTvA caMvaM kiM karSakA vRSTInAM nairarthakyaM gaNayanti ? / yathA ca te tAdRzAyAmapi vRSTau kRSerabhAvAdvIjAnA vapanAbhAvAcca na jAtA zasyasampattiriti yathAvadviditvA kRSTau vApe ca yatante, tathA bhavyajIvA api jAna. ntyevaM yaduta-na uptametAvatyapi bodhibIjaM, tena na mokSazasyasampattirjAtA, adhunA tu jinavacanena kRSTAyAmAtmabhUmau bodhibIjamupyate, tena samyaktvAdikriyArUpAvRSTiranargalAM mokSazasyasampatti krissytiiti| tatazcAvazyamaNuvatAnAM kriyArUpANAmapi proktanyAyena prmaarthsaadhktvmsti| tatazca tadbhAvanIyameveti dhrmgunnprtipttishrddhaaprbhaavenn| evaM pratipatsyamAnAnAmaNuvatAdInAM prakRtyAdisundasvAdike bhAvite zeSANAmapyupayoginAMbhAvArnA bhAvanArthamAhuH'tahAdusNucarataM' ti, yadyapi mahAvratAnAMtIkSNatarAsidhArAgraMkramaNatulyatA tatazca teSAM lokalokottarAnumataM durakheMcaratvaM gIyata eva, paraMtat zramaNasamudAyagataM mahAvatAnAM yaharanucaratvaM,tatsarvasatyAgasya duSkaratvAt asnAnalocAdikAyAH shrmnnkriyaayaaHdurnussttheytvaat|yccaannuvtaanaaN duranucaratvaM kathyate tatsaMsAravAsalInAnAmArambhaMparigrahamagnAnAM vividhaprakArAcAravicAravyaha // 27 // ATAc. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pazca tA psUtra batAraH // 18 // 50 dhArakakuTumbabhAranirvahaNodyatAnAmapi mahAgopAdijJAtasiddhamAhAtmyAnAM pravaMcanasvAGgIkaraNaM sarvaviratigrahaNapravaNamanaskatvaM dhArayitvA saGganimagnasyApyuddharaNabuddhacyA'NuvratAnAM dhAraNaM rakSaNaM ca, yataH samudramagnAnAM makarAdibhayebhyo'vanaM yathA duSkara, tathaiva viSayArambhaparigrahamagnAnAmapi tyAgapariNAmena dezaviraterdharaNa dusskrtrN| tato yogyamuktamaNuvratAdInAM duranucaratvaM bhaavniiymiti| dhUyate ca zAstreSUpAsakAdiSu zatakakAmadevArahannakAdInAM zramaNopAsakAnAmapi satAM devAdikRteSu mahopasargavrajeSvapi dusskrtyaa'nuvrtaadiinaamnucrnnmiti| satyapyaNuvatAdonAM sAdhugaNohyamAnamahAvratamevapekSayA sarSapopamatvAllaghutaratve 'vayabhaMge gurudoso. thevassavi pAlaNA guNakarI uttivacanAllaghutarasyApi zramaNopAsakadharmasya dezasarvabhaGgarUpAyAM virAdhanAyAM bhaGgasambhavAddAruNatvaM, tata AhuH'bhaMge dAruNataM'ti / kAmadevAdiSvadhyayaneSu spaSTatayA devarAkhyAtameva dezaviratAnAmapi teSAmAtaraudradhyAnAdipAtitvAdinA bhane dezaviraterapi durgatigAmitvAdi / zrUyate ca dvAdazavratadhAriNo'nazanavidhinA kRtakAlasyAbhIcevihAya niyatAM samyagdRzAmapi bhAvinI vaimAnikatAM bhavanapativevotpattiriti yogyamuktaM laghutarANAmapyaNubatAdInAM bhane dAruNatvamiti / jaine hi zAsane stokAyA api pratijJAyA virAdhane dAruNatvaM sammataM, tena muhUrtamAtrapramANe'pi namaskArasahite pratyAkhyAne paJcocchavAsamAtre'pi kAyotsarge sAkAratoditA, kAraNaM tu tatrAlpAyA api pratijJAyA nirAbAdhapAlanasyaiva guNakaratvameva / evaM ca satyaNuvratAdInAM bhane nirvivAdameva dAruNatvaM, tata eva ca jAtAyAM dharmaguNapratipattizraddhAyAM teSAmaNuvratAdInAM pratipattaH prAgeva bhaGgasya dAruNatAcintanaM yogyameva / nanu pratipannAnAmaNuvatAdInAM bhaDne kathaM dAruNatvaM kiM bhaGgajanya tadanyathA veti / Aye, nanu rAjAbhiyogAdayo bhaGgarUpA Adita eva samyaktvAdiSu anAbhogAdayazca namaskArasahitAdiSu ucchvasitAdayazca kAyotsargAdiSu vratAdigrahaNakAla evAnivAryatayA'vasthApyanta eveti, aNuvatAdInA tu prakRtisundaratvAdinA pAli. tAnAM mahAlAbhahetutaiva syaaditi| kathaM bhane'NuvatAdInAM dAruNatvamiti AzaGkayAhuH-'mahAmohajanakatva'miti, atra 'bhane' iti padaM pUrvasUtrAdanuvartanIyamiti / tathA ca na svarUpato maGgasya dAruNatvaM, svayamevAkArAdInAM kriyamANAnAM dAruNatAprasaGgAt, na ca prAk pAlitAnAmaNuvratAdInAM pazcAd daNitvaM jAyate, prakRtisundaratvAdidharmarupetatvAtteSAM, paraM vizvavaicitryametat svabhAvo jagata eSa, yadutai dharma pratipadya vizuddhatamayArItyA pAlayiAC Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradcake This P Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S0 paJca tarkA sUtra vatAra: // 19 // tvA'pi taM pratipatantastasmAttathA duSTatamAdhyavasAyA jAyante, yathA dAruNatvamavazyaM teSAM jAyate / ko heturiti ?, HI sa ukta eva mahAmohajanakatvaM / ata evocyate 'dharmabhraSTo nistriMzaH zvapAkAdatiricyate' iti, AkSaptaM ca zAkhe yaduta-patitazrAmaNyapariNAmaH kaNDarIkaH pAlitadIrdhakAlInasaMyamo'pi svalpenaiva kAlena saDiklaSTatamatAM gato'dhaHsaptamAvanImApeti, maNikAro nandazca tathAprakAravirAddhANuvato jAto vApyAM svakIyAyAM dardutayeti, yogyamevoktaM bhane mahAmohajanakatvamiti / yathA hi zrIsamavAyAGgAvazyakAdyuktAni triMzan mahAmohanIyabandhasthAnAni santi, tathedamapyaNuvratAdInAM bhaGgarUpaM mahAmohanIyasthAnamityuktaM mahAmohajanakatvaM / sAmAnyena mohajanakAni tu sAmparAyikANAM sarvANyapyadhyavasAyasthAnAni santi, paramidamaNuvratAdInAM bhaGgAjAyamAnamadhyavasAyasthAna tIvarasasthityAdimanmAhajanakamiti mahAmohajanakaM bhane dAruNatvamuktamiti / mahAmohabandhanakAraNAni vidadhato'pi kecit cilAtiputradRDhaprahAriprabhRtayo laghu dhUyante zivapadagAmitayA, paraM naite'NuvratAdibhaJjakatayA mahAmohabandhakAH, aNuvratAdibhaJjakAnAM tu na kevalo mahAmohasya bandhaH, kintu pretyApi samyaktvaviratyAdInAM durlabhatvamevetyAhuH-bhUo dullahatta'ti, yadyapi marudevyAdivat kecijovA anAdisthAvarAt prathamamAyAtA eva prApnuyuH zivapadAnAM sAdhanAni zivaM ca, paraM aNuvatAdibhaJjakAnAM tu punarmUkapratibodhitAdivadbhayo dharmasyaiva prApterdurlabhatA'sti, tato yogyamuktaM bhane bhUyo durlabhatvamiti / etena 'jAyAe' ityAdinA 'dullahatta'mityantyena granthenAnuvratAnAM grahaNAyaM yogyA bhUmiH sRSTA / atha kathaM tAnyanuvratAni grAhyANItyAhuH-'eva'mityAdi, pRthak prakaraNamidaM, tena evamityuktvA''rabdha, sambandhazcAsyaivamityavyayasya pratipadyatetyanena, na tu pUrvagranthena, pUrvAdhikArasya svAyattatvAta / evamityAdikasya samagrasya vAkyasya tu 'thUlagapANAivAyetyAdinA 'iccAItyantena smbndhH| kiJcavAkyaM cedaM pratipatsyamAneSvaNuvateSu zakteragRhananimanatikramaNaM yathA bhavati tathA yathAzakti svIkAra ityAdedarzanena vidhimArgasya darzanAya / tathAca yadi syAt vIryasya prakarSastadA tu sarvaviratiryA'STAdazabhyaH pApasthAnebhyo viramavivekatyAgarUpA saiva pratipattavyA, tasyA eva mokSasAdhanasya mukhyamArgatvAt , paraM gRhadArArthaviSayAdInAmAsaktigatA na bhaveta, tatazca bhavedazaktirgrahAdInAM tyAge, tadeva pratipattavyaiSA / tatrApi sarvadA yathAzakti kAryeva vRddhivirateH / tato yuktaM vijayAdInAM sarvathA brahmadharaNaM, jinadAsAdInAM catuSpadaparigrahatyAgo yogya eveti| evaM ca ziSaM ca, para marudevyAdivat kecija, kintu pratyApi mANavatAdibhaJjakatA yathA bhavati tathA yathAzakti viramavivekatyAgarUpA saiva prAtathAca yadi syAt vIryasya // 19 // Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJca tarkA sUtra vatAraH // 20 // Do0ra ye nirabhiSvaGgasya tu yatidharmaH zreyAniti dravyastave nirabhiSvaGgatvena yatidharmamanAzritAnAmAvazyakapravRtterdarzanAya kathitasya prakaraNasya tathA vittIvoccheyaMmi ye tyAdikasya dravyastavamAtrasya prAdhAnyaM kRtvA zeSavyApArANAM nirapekSatvaM karaNIyametadeva arthapuruSArthAddharmapuruSArthasya prAdhAnyamabhimanvAnaH kAryamiti vAvadukAnAM samAdhAnAyAsarvaviratena bhAvastavArtha karaNIyasyApi dravyastavasya dharmatvena prAdhAnye'pi akAlagAIsthyavyucchedenA patteH sambhavAt tannivAraNArtha vRttikriyAmanurudhya dravyastavaH kArya iti|| zuddhamArgadarzanArthamuktaM tAtparyayukta avijJAya arthakAmayorAvazyakatAM ca darzayanti gRhasthAnAM te nirstaaH| yataH nirabhiSvaGgatvaM nAyAti, AsaktirAdiSu azaktizca tattyAge yAvadyasya ca bhati, sa eva yAvatI zaktiH svasya syAttAM samAlocya vidyAmAnAyAH svazakteragRhanenAnatikrameNa cAnuvratAni pratipadyetAvazyamiti ca drshitN| anyaJca yathAzaktItivacanenAnuvatAnAM sahabhAvasyAniyamo. drshitH| yathAhi mahAvatAnAmaSTAdazAnA zIlAsahasrANAM parasparamavinAbhAvo, nAtra tatheti / ata eva niyuktau-paNa caukaM ca tigaM dugaM ca evaM ca giNhai vayAIti, anuvatAnAM grahaNeSu vikalpA darzitAH, paramatra 16809 vratagrahaNabhaGgAH tatra paJcakasya viklpo| gRhItaH, prathamatayA sa prAyeNa dezaviratAnAM paJcANuvratAnyAvazyakAnIti jhApanArtha / anyacca 'ahavA vi uttaraguNe'ttivacanAt diparimANAdInAmuttaraguNatvamAviSkRtaM / ucyate pArthakyena 'paMcANuvaiyaM sattasikkhAvaiyaM sammattamUlaM nihatthadhamma tivra vRttikArA api dezasarvottaraguNAnabhigrahatayaiva vyAkhyAnti / tathAca mUlavyAkhyApekSayA'nuvratAnAM pazcAnAM pAzcAtyavyAkhyApekSayA tu dvAdazAnAmapi vratAnAM vikalpena grahaNaM bhvti| kiJca paJcAnAmanuvratAnAM yAvajIvakatayA graho bhavatIti 'paMca aNuvvayAI jAva kahiyANI'tyuktaM / tatazca yat kizcitkAla yAvatteSAM grahaNe dezamUlottaraguNAnAM ca grahaNe'pi nAbhimatA dezaviratimattA, ato maunaikAdazyAdivatadevohazikapoSadhAdivatavidhAyakA api zrIkRSNAdayaH kevalasamyagdarzanadharatayA nirdiSTA aavshykvRttyaadissu| tatvataH paJcAnAmaNuvratAnAM yAvatkathikatayA grahaNaM dezaviratAnAmAvazyakaM, paraM paJcAnAM dvAdazAnAM ca grahaNaM zrAvakANAM vaikalpikamiti yogyAmuktaM ythaashktiiti| yathAzakti vratAnAM grahaNamapyucitavidhAnena, na tu yathAkathaJcit , ! yataH sarvavirati pratipitlonigranthabhAvamabhyupajigamiSorapi vratasya pratipattAvAdau zrIvItarAgANAM . yathAvibhavaM OOOO0CXCxQOOOOO SEC5000 // 20 // MAc. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Si tA paJca vatAra sUtra // 21 // pajanaM sAdhanAM satkArakaraNaM ca vidheyamasti / yata uktaM zrIpaJcavastuprakaraNe zrIharibhadrasUribhiH sarvaviratigrahaNavidhauahasorija pUaM jahavibhavaM vIyarAgANa | sAhUgaM ya uvautto' tti, yadi sarvagranthatyAgamayIM sarvaviratiM pratipirasuryathAvibhavaM vItarAgANAM pUjAdi kuryAttarhi gRhadArArthamagnatayA dezaviratiM pratipitsunA tvavazyameva nadItarAgapUjAdi kAryameva / vidhizcAyamatrocitaH, na kevalaM vItarAgasAdhUnAM vItarAgasAdhavaH kSetrANItivacanAta bhagavadaIccaityamUrtisAdhusAdhvIrUpANi satkAryANi, kintvanyAni, yata AhuH dharmavindukArAH-devagurusArmikasvajanadInAnAthAdInAmupacArArhANAM yo yasya yogya upacAraH dhUpapuSpavastraviLepanAsanadAnAdigauravAtmakaH kAryaH sa vidhiriti / kiJca-zrUyate pravrajanto nRpAdayo dInAnAthAdInAM mahAdAnaM dattvaiva pravrajanti, bhagavato'rhantaH sarve'pi yAdRcchikaM sAMvatsarikaM mahAdAnaM parakoTIzatamAnaM dattvaiva pravajanti, tato'trocitavidhAne ythaaiidaanaadikrnnmpyaavshykmev| eSa hi aNuvatAnAM pratipatteravasare upacArArhANAM ucita upcaarvidhiH| vratAnAM viSayastUcito vidhirayaM-prathamaM tAvadaNuvratAni grahItumudyatenAtmano manovAkAyayogAnAM vratoccAraNaviSaye zodhana kArya, tatazca manasA'NuvrataviSayaM supraNidhAna kArya, vacasA sadguNaprazaMsAdi, kAyena ca yathAI tadvatAmAdarasanmAnAdi kAryamatra, evaM ca yogAnAM zuddhiH kRtA bhvti| jAte caitasmin dvaye bAhyAnAM zaGkhazabdAkarNanAdInAM nimittA. nAmAntarANAM cAtmotsAhapratipAlanapratidinavardhanasarva viratyadhvAnusaraNAdInAM zuddhiH vratoccArakALe pazcAcAvazyaM kaaryaa| evaM ca kRtvA yAni pratipadyante'NuvratAni tAnyapi laghUni tathApi yathAvatpAlitAni sarvavirativadevApavargasiddhiM zIghra samAnayanti, paraMvAni niraticAyaNi zuddhAni ca pratipAlyAni bhvnti| tathApAlanaM ca stokatarAyA api virateH pAlanA guNakarI, bhaDastu tasyA lakSvyA api dAruNa ityuktaprAya samAlocyAkArANAM rAjAbhiyogAdInAM zuddhiH kAryA, arthAt pate mama nAcarituM yogyAH, paraM kadAcit tathAprasanaH syAttadA tamalo mA bhUdityAkArAn karoti, na tvAcaraNabuddhyA, yadvA teSAM aavshyktvmvdhaarytyessaakaarshuddhiH| yadyapyatAsAM zuddhonAmiva dizA zuddhirAvazyakI, paraM pUrvakALe zrIjinavarANAM pareSAM ca samavasaraNAni pUrvottarasya jAyamAnAnyAsamiti pUrvasyA uttarasyA vAbhimukhamavasthAnaM vrataM pratiSitsUnAmavazyaM bhavati, lokepi ca pUrvasyA uttarasyAca pujyatvamAthitaM, tato dizaH zuddhau sthiratayA pUrvasyA uttarasyAzceti dvayordizohaNaM, paraM yadA pura XOXOXOXO: // 21 // P.P.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJca narkA sUtra vatAra // 22 // thA. ke. sA kocA nagarAdImAmabhyantare bahirvA jinazcaityAni anyo yA ko'pi pUjyavargo bhavedAsInastadA tAM dizamAzritya sarveSAM dharmAnuSThAnAnAM vidheyatvamasti, kvacidatastAsAM carahikatvenApi vyavahAro, vizeSAvazyakAdiSvapi 'jAe jiNaceiyAI vetyAdi dizamadhikRtya, kSetramadhikRtya 'jiNahare ve'tyuktaM, tato yathAImaNuvatapratipitsubhiravazyaM prazastA dizo'pyAzrayitavyA iti| tatra dikazuddhirapyucitavidhitayaivAvadhAryeti / vihibahumANI dhaNNA vihipakkhArAhagA sayA dhnnnnaa| jamhA vihiappaoso na hoi dUrabhanca'bhavANa // 1 // ti paJcAzakavacanaM, 'jaha bhoyaNamavihikayamityAdiprakaraNAntaragataM ca vacanamanusmaratAM bhavyAnAmucitavidhAnenaivAnuvatAnAM pratipattiH kartavyetyevaM vidhAme na kadAcanApi bhAvinyupekSeti / evamAtmanaH zaktimanatikramya tAmanigRhya ca yathocitavidhAnenAnuvatAnAM pratipattividheyatayA yAbhihitA sA bhAvasArameva kAryA, yato hi jIvakSetre uptaM dharmabIjaM yatphalamarpayati tad | bhAvAnusAreNaiva kriyAyAH zubhAbhyAsasaMskArAdidvArA''vazyakatvepi dharmasya phalaM prApyate / yataH sarvamapyanuSThAna tIrthasya pravRtyAdau jIvAnAM dharmasya prAptyAdau cAtyantamupayogyapi sat icchAzAstrayogayugmaparyantamanudhAvati, paraM bhAvastu tatra sarvatra pravRtyAdau vyApyApi saamrthyyogmnurunnddhi| kizca-zrUyate bhagavato neminAthasya zrIkRSNavAsudevapreritena pAlakena pUrvameva prAtarvandanaM kRtaM, paraM tatra bhAvazUnyatvAdazvaprAptirUpaM laukikaM phalamapi nAptaM, zAmbena bhAvato gRhe'vasthAyApi kRtasya vandanasya phalaM laukikamazvarUpaM prAptaM, bhagavatA ca tasyaiva vandanamupabRMhitaM / kiJca-'ukosaM davyatharya ArAhiya jAi accuyaM sddddho| bhAvathapaNaM pAvai aMtamuhutteNaM nivvANa // // mitigAthayA'pi bhAvasyaiva sAratamatvamAkhyAtaM, 'ikko vi namukkAro jiNavaravasahassa vddhmaannss| saMsArasAgarAo tArei naraM va nAriM vA // 1 // ityapi siddhastavoktaM mAhAtmyaM bhAvasyaiva saartmtvmbhivynkti| kiMcaraNya samyagdarzanAt zaiLezImapavarga ca yAvat yA yA''tmaguNAnAmAptayastAH sarvA api tathAvidhabhAvaprabhavA eva / kiJca-vaicicyAdbhAvasya sarvajJAnAmadhyaprApyaH siddharyogyatvamApAdayan sAmarthyayogasya paryantaH zAstrakRdbhiyosbhimataH so'pi bhAvasAratApakSameva poSayati, tato yuktamuktaM 'bhAvasAra miti / yAtrAtyantamiti bhAvasArasyApi vizeSaNaM tata aNuvatAnAM dIrghavicArapUrvakaM grahaNaM jJApayati / ata eva sarvavirateH pratipattikAlaH samayamAtramabhipretaH, paraM dezaviratestvAntamAhUrtika eva kAlo vyAkhyAtaH / yuktizcAtra sarvaviratAnA sarvathA nirabhiSva P.P.Ac, Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak // 22 // HAT Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarkA pazca vatAra CE // 23 // natvaM, tena ca samanasAvadyatyAgaH, saca na tathAvidhaM vicAramapekSate, yAdRzo gRhasthAnAM pariNAmato. nirabhiSvakrANAM hetusvarUpAbhyAM sAbhiSyANAM tyAgo nirabhiSvanetaradvayamAzritya tasya pravRttatvAt / ata uktamaNuvratapratipattyadhikAre 'atyantaM bhaavsaar'miti| atra 'paDivajeje ti yaduktaM, tat pratipattyarhANAM vidhAya pratipattimeva grahaNaM kAryamaNuvratAnAmiti sUcanAya / yathA hi zAstreSu dAnArthasya samAnatve'pi sAmAnyena dInAnAthakArpaTikAnAM dAnAvasare 'dalemANe ityAdhucyate, paraM pratipatterahabhyo yadA satkArapUrvakaM sabhaktikaM dAnaM dAtavyaM bhavati, tadA 'paDilAmemANe' ityAdayaH zabdAH pryujynte| ata eva ca zrIbhagavatyAM yadasaMyatebhyo dAne ekAntapApaM phalamuktaM tat satacchate / tatra prAsukAdivizeSaNaM yasmAt saMyatAnAmucitaM dAne taduktaM, tathA 'paDilAmemANe' ityAdi coknaM, tathA ca nAnukampAdidAnAnAM vyucchedaprasaGga ekAntapApAnubandhitA vA, tatazca bhagavadbhirarhadbhiH kSAyikAdisamyapatvalabhyajinanAmakarmaNa udayAt yat pravartitaM sAMvatsarikaM dAnaM tasya zAsanaprabhAvakatA'nukampAhetutA ca na virudhyate iti / AgameSvapi ca parivrajyApratipasyAdiSu 'paDivajAi'tti 'pddivjiuunne'tyaadyvocyte| kizcAtra paJcAnAmaNuktAnAM dvAdazAnAM vA vratAnAmuddezAbhAvAt 'taMjahe ti, tadyathetyarthakamakhaNDamavyayamanyatra proktakramopadarzakatayA paThyamAnamapyatra tadyathetyakhaNDamavyayaM pratipattirIteH pradarzanArthamavaseyaM, tathAcANuvatAnAM vakSyamANarItyA pratipattiH kAryA, tathA ca sthUlaprANAtipAtaviramaNodInAM yathAkramatvaM jnyaapit| ata eva paJcAnAmaNuvratAnAM dvAdazAnAM vratAnAM vA bhaDakasaLyAyAM na kramotkramajanitA bhaGgAH, prathamAditvaM caivameva sthUlaprANAtipAtaviramaNAdInAM tata eva sAdhitaM mantavyaM / kiJca- 'thUlagapANAivAyaveramaNa'mityatra sthUlAnAM prasAnAM prANAtiNatAdviramaNe satyapi yat ..kapratyayaM samAnIya : sthUlakamityucyate, tat sthUlaprANAtipAtaviramaNasyApyalpArthatvabodhanAya, yatastrasAnAM vadhAdviramaNamapi saGkalpAdijanitAt kRtaM, nArambhAdijanitAt, na ca trividhatrividhAdibhirbhanerapi, kintu dvividhatrividhAdinA tadviramaNaM vidhAyAnumatistu naiva pratyAkhyAtA, na ca tadviramaNamiSTaM gRhasthAvAsAnmatamiti svalpArthe kapratyayaH smaaniitH| kiJca-sthUlaprANino'tra sthUlaprANazabdena vAcyAH, yataH na prANinAM tAratamyena hiMsakAnAmaghasya tAratamyaM, na ca prANAnAM sakhyAyAstAratamyenApi, kintu prANAnAM mAhAtmyAnusAreNaiva pApAnAM tAratamya, tata eva nAnnabhojananivRttimAdhAya mAMsabhojanakaraNamucitaM, ma ca RSINAmAbAdhAmupekSya samastasyApi // 23 // P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhakti Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarkA sUtra vatAraH // 24 // jagata AbAdhAyAH pariharaNa lAbhAyeti / tatrAlpatvaM saGkalpAdijasya vadhasya karaNAt viramaNasyAlpatvaM, trivirdhAtravidhatvenAkaraNAta / ata evAtra sarvasmAt prANAtipAtAdviramaNamitivannAsamAsaH, kintu sarvatrAlpatvasya vivakSaNAt sthUlakaprANAtipAtaviramaNamiti smstnirdeshH| nanu zramaNopAsakAnAM keSAzcidekAdazIpratimA pratipannAnAM prANAtipAtAt trividhatrividhenApi viratirbhavatIti niyuktikArAdivacanAt kiM tAzAnAM teSAM sarvasmAt prANAtipAtAdviramaNaM bhavatIti cet| satyaM, niyuktikArAdivacanAt teSAM tAdRzAnAM keSAzcidbhavatu trividhatrividhena prANAtipAtAnivRttiH, paraM sarvasmAt prANAtipAtAdviramaNasya pratyAkhyAnaM tu agArAniSkamyAnagAritA pratipannAnAmeva bhavati, dezaviratihi apratyAkhyAnakaSAyakSayopazamajanyA, sarvaviratistu prtyaakhyaanaavrnnkssyopshmaadijnyaa| ata eva samutpannakevalA asambhAvyamAnapApabandhA api na pratipannAzcat sarvaviratiM prAga pazcAdapi pratipadyante cirAyuSkA. svaliGgasiddhA eva bhavantIti / tathAca sAvadhapratyAkhyAnAya karomi bhadanta ! sAmAyikamityAderuzcAraNAbhAve'pi karaNaM, gRhyAdiliGgatyAgena svaliGgasya svIkaraNaM na rAgadveSasvarUpa, pAna vA rAgavaSayoH kArya tat, nirbhissvtruuptvaat| evameva yAvajjIvaM devagurudharmeSu dRDha AntaraH pratibandho na K kaSAyarUpastena tasya yAvajjIvamavasthAne'pi naanntaanubndhitvmiti| anyathA hi vItarAgANAM sarvazAnAM HI mokSamArgasyopadezo'nyeSAM tatsvIkAraNa nava yuktaM syAt, na ca tIrthasthApanAdi syAt , tatvato viSayasukhaGULsAdhanAnAmeva rAgadveSmohakAryatvamini dhyeyamiti / nanu zramaNopAsakAH svazaktimanatikramyAnigRhya ca yathAzaktI tivacanAnusAreNa pratipadyaran aNuvatAni, paraM pratipattizamdena teSAmaNuvatAnAM pratipattistu guroH samIpa pava krtvyaa| kathyate ca-gurumULe suyadhammo paDivajejA ittaraM iyaraM veti, paraM guravaH kathaM teSAM tAni tathAvidha. tayA pratyAkhyApayanti yato guraSo hi trividhatrividhena prANAtipAtAdibhyo nivRttAH, tathAnivRttAnAM ca teSAM prANavadhAdInAmanumateH spaSTatayA'sti niSedhaH, anumatizca sahavAsAniSedhaprazaMseti trividhatayA gIyate, tathA mutkalayyAnumati zrAvakANAM pratyAkhyApayitRRNAM gurUNAM kathaM nAnumatidoSaduSTatvamiti cet / satya, para guruNAmeSa parva ghoM yadUta-pAka sapApasthAnebhyakhividhatrividhAnavRttirUpAM sarvaviratimeva dezayanti, paraM zrotAro yaditAM pratipattamasahA anudyatAzca, tahi te zrotAraH sarvathA pApasthAnanivRttirahitA mA bhUvaniti dezaviratiM pazcA: OOO00CC // // P.P.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhal Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA batAra sUtra // 25 // FICE kathayanti, tathA ca gRhiputramokSajJAtena trividhAdinA pApasthAnAnyamuMcatAM zrAvakANAM dvividhatrividhAdinApi prtyaakhyaapyntiiti| sAdhUnAM tathA pratyAkhyApayatAM tathAvidhaM pravRttatvAt na kaNikApi dosssy| yadyapyaNuvatAnA pratipattidvividhatrividhAdinA zrAvakANAM bhavati, paraM mithyAtvasya tu trividhatrividhenApi bhavati pratyAkhyAnaM, paraM tat pratyAkhyAnaM mithyAtvisahavAsaniSedhAdinA na bhavati, nagarAdinivAsinAM nRpAdInAM mithyAktvasyAbhASasya niyamAbhAvAt / ata eva samyaktve rAjAbhiyogAdyA AkArAH SaDabhidhIyante, paraM zraddhArUpasya. samyaktvasya svIkArAviparItazraddhArUpaM mithyAtvaM vivakSya tasya triSidhatrividhenApi syAdeva pratyAkhyAnaM, rAjAbhiyogAdayastvAkArA 'no me kappaDa aJjappabhiI annautthiye tyAdirUpatayA svIkRtasya tathAvidhazraddhApUrvakasyAnyatIrthIyadAnAdikriyAniSedharUpasya samyaktvasya / ata eva rAjAbhiyogAdyAkAraprasanne tathAkriyAviSayA eva dRSTAntA AvazyakavRttyAdiSu kathyante iti / nanu 'mUlaM dvAraM pratiSThAna-mAdhArI bhAjanaM nidhiH| dviSaTkasyAsya dharmasya, smyktvmidmucyte|' // 1 // iti vacanAt 'sammattamUlaM paMcANuSvaiyamityAdivacanAJca zramaNopAsakairAdau samyaktvameva svIkArya bhavati, ana tu kathaM satpratipattioMkteti / prathamena pApapratighAtaguNavIjAdhAnasUtreNaiva samyaktvasyArthato mahatA prabandhenoktatvAdatra noktamiti, paraM samyaktvasya svIkAro'NuktAnAmAdAvAvazyaka eva / ata pavocyate-'indha u samaNovAsagadhamme' ityatrAtrazabdenAhatadharme ityeva kathyate, yuktameva ca tas, yataH sthUlajIvavadhAdviratiM kurvadbhiravazyaM pRTavyAdInAM sUkSmANAM jIvatayA svIkAraH kAryaH, sa ca jainazAsanazraddhAnarUpe samyaktva eva,, ata evAcyate 'satyeva samyaktve nyAyyamaNuvatAdInAM grahaNa'miti / prANAtipAtetyatra atipAtazabdena prayantena jhApyate idaM yaduta-hiMsyairyadyapi tathAvidhamAyukamasAtaM ca prAkRtaM yasyodayena tathAvidhamasAtaM sa AsAdya viyojyate prANebhyaH, paraM hiMsakAnAM tatprANAtyaye yat preraNaM nimittabhAvaH saklezAcaM teSAM varjanIyatAsti, tato jAyamA nasya prANaviyogasya vyApAraNamatipAtanaM tasya pracurapApabandhahetutvAvarjanamatra / zrItattvArthAdAvapi 'pramattayogAt prANavyaparopaNa mityuktvA Nita patra prayoga upnystH| tathA ca hiMsyAnAM tathAvidhakarmodayAdeva jAyate. hiMsana, tatra ke vayamityadhArmikANAM pralApo na zrotumapi yogya iti / nanu pratipatrANuvratAnAM mAMsabhakSaNaM kalpate na vA, / yato mAMsAthai prANinAM varSa vanye kurvanti, na ca mAMse mRtAnA jIvAnAM azopi vidyate, niraMzatayA tadAzritAnAM . // 25 // -Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . tarkA vatAra // 26 // pretya gate tatvAt , dRSTe zrute saGkalpite ca mAMsotpAdane doSo bhavatu, paramadRSTAdiviziSTasya tasya bhakSaNaM kathaM duSTamiti cet / zRNu, prAktAvat narakasyAvandhyaM kAraNa mAMsabhakSaNaM, yataH zrIaupapAtikazrIsthAnAGgabhagavatyAdiSu nArakAyurvandhakArakeSu caturSu kAraNeSu 'kuNimAhAreNa ti vacanena spaSTatayA mAMsasya yAdRzatAdRzasyApi nArakAyukahetutayA nirdissttN| kiJca-sarvaviratyAdipratipattarasahiSNoryAvat samyaktvamapyanaGgIkurvatAmapi janAnAM mAMsa| bhakSaNAderavazyaparihAro deshniiytyoktH| kizvAkRtAdivizeSaNasyApi paribhoge tadutthadoSasyApAtaH, ata pavAkRtAdiviziSTasyApyAdhAkarmaNo bhoge sAdhUnAmaSTakarmabandhAdidoSaH spaSTatayA zAstre uknaH, tasmAt apratipannasamyaktvAdibhirapi narakabhIrubhirvajyaM cenmAMsa, tahi pratipannAnuvratAnAM tu svapnAntare'pi tadbhakSaNasya syAdayogyatvamiti / AdyatvaM ca sthUlaprANAtipAtaviramaNasya mahAvateSu sarvasmAt prANAtipAtAdviramaNasyAdyatvAt , tasya tatrAdyatvaM pRthvyAdiSaDjIvanikAyAnAmarhadbhireva taddayArtha , prakapaNAt , tatvataH SaTkAyazraddhAnasyaiva jainamatasvarUpatvAda, 'ahiMsAlavaNasse tivvnaaddhrmsyaivaahtsthaahiNsaaljhnntvaat| ata eva 'ahiMsaiSA matA mukhyA, svargamokSapasA| dhanI / etatsaMrakSaNArtha ca, nyAyyaM satyAdipAlana // 1 // mi' tyuktvA satyAdInAmahiMsArakSaNasAdhanatvamuktaM / ata eva-ca dharmaparIkSAtrikoTyAM kaSacchedatApA jIvadayAviSayatayaiva mukhyatvena gaditAH gaditA ca dharmabhedeSu 'ahiMsA saMjamo tavo' ityatrAdyatayA saiveti yogyamevAsyAdyatvaM, na cAtra kramo vivakSAmAtrAdhIna iti tu prAguktameveti, prANAtipAtaviramaNasya prAdhAnyAdeveryAlamityAdayo'STau pravacanamAtRtayAbhidhIyante, tAsveva sakalaM pravacanaM mAtaM, pravacanasya samagrasya jananAt paripAlanAcchodhanAccaiSAM gIyate IryAsamityAdInAM pravacanamAtRtA, vadhaviramaNadhyeyapradhA. nAzcaitA aSTAvapIti spaSTa / vadhaviramaNasya prAdhAnyAdeva tadviSayakazrutasya prAmANyaM pracuraM, sadrakSaNAyaiva kevalaSTayA'zuddhasyApi piNDasya zuddhatvoktiH kevlino'pi| kiJca-ayoginaM yAvad dravyaprANAtipAtavicAra sayogino yAvat sAvatA ca vadhasya zAstreSu pratipAditA, pravacane prAdhAnyaM prANAtipAtaviramaNasya, ucyate cAsya prANAtipAtaviramaNasya prAdhAnyAdeva 'piMDa asohayaMto acarittI pattha natthi saMdehoti / kiJca-sAdhvAcAranirUpaNacaNe zrIAcArAne prathamamadhyeyatayA zastraparijJAdhyayanamAviSkRtaM zrImadbhirgaNadharaiH, zrImadbhiH zayyabhavasUribhirapi zrIdazavaikAlike prANAtipAtaviramaNasya prAdhAnyamAzrityavAdyAdhyayanaM dumpusspikaakhymaakhyaatN| kiJca-prAkALe zrIA Jun Gun Aaradhak Trus REP.AC. Gunratnasuri M.S. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SOC vatAra cArAlAdyadhyayanasyAdhunA zrIdazakAlikazrutagataSaDjIvanikAyasya cAdhyayanAnantaraM SaDajIvanikAyavadhakarmabandhazraddhAvadhaparihAratatparIkSAdisadbhAva eva sAdhusAdhvInAmupasthApanAdi jAyate, evaM ca sati zrIjainazAsane prANAtipAtadhiramaNasyAsAdhAraNyena prAdhAnyamasti, tatra ko vivadituM zaknoti prAdhAnye ca tasyAdAghupanyAso paktiyakta eveti / zrIjaine zAsane yadyapi sarve'pi hiMsAdaya AzravAH karmAgamakAraNabhatAzabhayoganirodhAyaiSa pratipAditAH, paraM pRthaka pRthak teSAmavAntarakAraNAnyapi santi / yathA prathamavate hiMsyAdInAM rakSaNa pradhAnatayA vairAnabandhAdyAzca gauNatayA, tathA dvitIyasminnapi kamogamakAraNAzubhayoganirodhavata mRSA vAdayitaryata jihvAchedAdayo'narthA nRpAdibhyo bhavanti tadvAraNaM mukhyatayA'sti, ata evANuvatasyAsyoJcAraNe sthUlasya mRSAvAdasya lakSaNametadevAcyate-yo jihvAchedAdikaro mRSAvAdastaM dvitIye'Nuvate pratyAkhyAti zramaNopAsaka iti / atredamavadheyaM yadata-yathA vadhaviratau jagavartinAM sarveSAmasumatAM rakSaNaM tadviSayakAzubhakarmAgamanirodhAya vadhasya niSedhadvArA rakSaNamabhimataM, na ca jIvanecchAyAmasaMyatAnAmasaMyamaviSayA'numodanIyatA''sajyate, IryAsamityAdInAM tadrakSaNapradhAnAnAM pravacanamAtRNAM paapsaadhnaaptteH| tathA dvitIye tvaNuvate spaSTameva mRSA vadatAmasaMyatAnAM jilAchedAdi. DaNDaviSayatAyA vAraNameva phalaM, tathA cAsaMyatAnAmapi jihvAchedAdyanoM mA bhUditikRtvaiva sthUlamRSAvAdAnirama tadanarthahetatAmAvirbhAvyaiva kAryate, sthUlamRSAvAdAdviramaNaM yathA pApAgamanirodhavat jihvAcchedAdyanarthahetatayA vAryate tathA sthUlaprANaviSayatayA sthUlaprANAtipAtaviramaNavat mRSAvAdo'cittadvipadacatuSpadaviSayatayA nivAryate iti, apadaviSayamRSAvAdopalakSaNatayA dvipadacatuSpadakanyAgobhUmInA dvipadacatuSpadAnAM mRSAvAdo yo jihAcchedAdi. rAjadaNDakAraNIbhUtaH sa pratyAkhyAyate, evaM prAcIna mRSAvAdatrayamavaseyaM, zeSadvayavicArastvevaM-yadyapi nyAsApahAroyo mAvATe sthale pratyAkhyAyamAne pratyAkhyAyate, sa sthUladRSTyA nyAsasya parArpitasya sauvarNikAderapalapanAta steyApatAmevAnudhAvati, asti ca tatra phalarUpatA steyasya, paraM tatredamavadheyaM yaduta-Ado tAvata yaH kazcinnyAsamarpayitamicchati sa tAvattatra nagarAdo yasmai nyAsamayitumicchati tasya prAmANyaM yathAyogyamavazyamanveSayati. anveSayaMzca yathAyogyaM pRcchati janAn yathA'mukaH kIdRzaH satyavAk prAmANikazceti, tatra ca yadA janebhyaH sa / | bhyAsArpakaH samAkarNayati yat tvayA pRcchayamAnaH sa zreSThayAdiH prANAnte'pi nAsatyaM vakti, na cApaDhato'pi dhaviratau jagadikaro mRSAvAdasta ata evANavAnarodhavata mRSApA jIvanecchAyAmasamatamatAM rakSaNaM tayavate pratyAkhyAti procAraNe sthUlasya va zikhAchevA CSS - OOOO // 27 // MP.P.AC.Gunratnasuri M.S: Jun Gun Aaradhak Trus101 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAtvAdi cayana nyAsaM tava va niSedha, pAna, ekaM tAvadevamahato apalapatikavyavahAra tarkAvatAraH tasvIkAraM SaSasA nyAsArpaNAdikaM smArayatitAlApapradhAnatvAt satyapratizAyA va zakyo nyAsApahAraH kRtavacanaprAdhAnyena nyAsApahArasanIyatA ca bhavati, yathA mRSA dhaksumeza jAdhatinavakapardikAmAtrAyApi padavyAya spRhayati, na ca kapardikAta Arabhya yAvada koTyavadhisauvarNikebhyaH spRhA tasyAsti, yenAprAmANikatvaM syAt / ityAdi, tasya zreSThyAdeH satyavaktRtvAdi satyapratikSatvAdi ca zrutvaiva tasmai svaprANAdhikamapi nyAsaM samarpayati, samarpayaMzcApi vAraM vAraM vaktica yathAzreSThin yadA'haM mArgayAmyenaM nyAsaM sadA nirvilambaM mahyaM samarpaNIyo'yamiti tdaa| prAktu tAvat sa zreSThyAdistasya nyAsasya grahaNaviSaye vidhatte eva niSedhaM, pazcAnyAsArpako dhanaM lagitvA vijJaptipAramparya cAhatya to satsvIkAraM basA svIkAravati pazcAbArpayati taM nyAsaM, pakaM tAvadevamAdau, dvitIyaM pazcAdAgatazca dezAntarAta zreSThyAdikamanviSya tatsarva nyAsArpaNAdikaM smArayati, atra.ca nyAsApahartA apalapati. matsarva pUrvavyAvikALa taM vigopyaiva zakyo nyAsApahAraH kartu, tato'palApapUrvakatvAdapalApapradhAnatvAt satyapratikSApUrvakavyavahArasya vilopAcaiva bhavati nyAsApahAra itivacanaprAdhAnyena nyAsApahArasya mRssaavaadtaa| kiJca-gyAsArpaNaM svIkRtya taM pazcAdarpayitumazaktasya na tathAvidho nRpAdernigraho jane'vizvasanIyatA ca bhavati, yathA'palapitustasmAttasya, samAvezo'neti / kUTasAkyaM ca yadyayapadadvipadacatuSpadabhUmikanyAgavAdiviSayameva bhavati, paraM tatra svayaM niHspRhatvaM darzayituM zakyaM / kiJca-nRpakulAdau svArtha gavAdiviSaye'lIkavAdinaH kathaJcit nirdhanatvAdikAraNaiH kSamyatA'pi bhavati, paraM kUTasAkSyaM kRtavatastu narasya prAmANikatvameva samUlanAzaM nazyati / rAjakule ca yAdRzo gobhUmyAna diviSaye svArthamalIkaM vadanApnoti tato'nekaguNaM daNDaM prApnoti jane ca dhikkArapAtraM jaayte| kica-sAkSitvameva tAvat tahAtAraM satyavAdapratijJApUrvakameva kAryate iti kUTasAkSiko janaH pratikSAlopakatvenAnyAnRtavAdibhyo daNDamAsAdati / anyazcAnAryavedAnAmutpattiH pracArAdi ca vasurAjasya * kUTasAkSyamUlameva jAtamasti, tadvidan ko naraH kUTasAkSyaM gavAlIkAdibhyo'narthakaramiti na gaNayeta / tatazcAsya pRthagupanyAso yogya paveti / yathA kanyAdiviSayamalIkaM vadatAM nigrahaM nRpAdayo jilAchedAdidvArA daNDayitvA kurvanti, tathaiva svayaM tadviSaya mRSAvAdamavadannapi parebhyastatkanyAdiviSaye tathA mRSAyuktau matiM dadyAt, sa yadyapi vRddhaZSA vAdayAmIti kArApaNasyaiva doSavattayoktaH, paraM rAjyavyavahAre yathA kanyAdiviSayaM mahAnarthakaraM mRSAvAda vadatAM daNDanyatA tathava kanyAdiviSayaM tathAvidhaM mRSAvAda vAdayatAmapareSAmapi daNDo 'sti / zrUyate. ca tathAvidhaM vAdayatAmapi nRpAchaH zrIkAdibhyo malAttiH pracArAta vaTasAca dhikAraNa JIRen TOP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vatAra: lekhakriyAyAH parAvartamAnatayA sthA dAnAdAnAdimUlaM sAkSAt vacanarUpa kRto. daNDaH, tatastathAvidhajihAchedAdikAraNatvAdeva tathAvidhamRSAvAdavaktustathAvidhamRSAvadanopadezadAturapi duSTatA'bhimatA, tata eva tathAvidhamRSAvAdavadanopadezadAnamapi sthUlamRSAvAdatAmAnItaM aticAratAkhyAnena pratyAkhyApitaM ceti / kUTalekhasya karaNaM ca yadyapi na sAkSAt vacanarUpaM, na ca sAkSAnmRSAvAdarUpaM, paraM vacanarUpa pava vyavahAro dAnAdAnAdimUlaM kAlAntare'pi tasya vyavahArasya niyatatvArthamavisaMvAditvArthamaparAvartamAnatayA sthApanArtha prAktanavacanavyavahArasya jagati lekhakriyAyAH karaNo vyavahAra iti kUTaLekhakriyAyAH kriyArUpatve'pi mRSAvAdastato daNDo'pi mRSA vakturiva kUTalekhakArakasya jihvAhastAdicchedAdirUpo bhavati, tatastasya maSAvAdaviramaNasyAtivAratA pratyAkhyeyatA ceti / yadyapi kUTalekhasya karaNaM parasya gavAdInAmapahAgayaiva syAt, syAcca tasmAttasyAdattAdAnarUpatA, paraM khasya tatvameva tad yadutavacanavinyAsasya sthairyAdyartha lipIkaraNamiti, vacanavinyAsasya viparyayarUpeNa vinyAsAttasya kUTaLekhakaraNasthApi mRSAvAdANuvrata pavAticAratA pratyAkhyeyatA c| atra ca yathA''dyANuvrate vadhabandhAdayo na sthUlaprANAtipAtarUpAstathApi vadhabandhAdibhya eva pareSAM prANAnAmaparopo bhavati dvipadAdInAmiti, te vadhabandhAdyA aticAratayA tatro. phtAH, tathA'trApi sthUlamRSAvAdaviramaNe sahasA'bhyAkhyAnaraho'bhyAkhyAnasvadAramantrabhedA api sthUlasyaiva mRSAvA. dasya hetutAmAzrayeyuriti sahasA'bhyAkhyAnAdInAmapyAkhyAtA'ticArateti / yathA''dyANuvrate hiMsyAnAM tadatipAtasya tadviramaNasya ca dvIndriyAditrasaviSayatvAt saGkalpAdirUpatvAd dvividhatriSidhAdibhakhairupetatvAt sthUlatA, dvitIye ca tasmin rAjadaNDanAyakapurazreThyAdijanAdhIzanirvartitasya jihvAchedAdirUpasya daNDasya yogyo yo mRSAvAdo gobhUmyAdiviSayastasya tathAdaNDakAraNatvena sthUlatvaM, tathA tRtIye'smin viSayadaNDAdInapekSyApi paurajanapadAdiSu cauraMkArakaraM yattat sthUlamadattAdAnaM gaNyate, tadviSayameva cAtra pratyAkhyAnaM kriyamANaM tRtIyaM sthUlAdattAdAnaviramaNamiti gnnyte| ata evAtra stenAhRtAdayo'ticArAH, yato loke ye stenatayA zAtA jAtAstairAnItaM yogyena mahatA'lpena vA'pi mUlyena gRhaNato'ticAro gaNyate, stenAtiriktebhyo'lpamUlyAdinA grahaNe'pi vastUnAM nAticAratA, rAjAdayo'Si mUlyAderalpatvAdivicArAdvizeSeNa kaiH kIdRzazcAnItaM gRhItameteneti nyAyAvasare vicArayanti, tadanusAreNaiva ca daNDaM nirvatayanti, tatazca kvacin mahati malimluci alpavyavahArakArako'pi ti sahalAmAviSayatvAt saGkalpAtitasya jitAchedAvidaNDAdInapekSyApi mUlyAdinA grahaNe'pi vA vicArAdvizeSeNa kaiH pAnta, tadanusAreNaiva ca // 29 // TRIP.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarkA toi 22kg sUtra vatAra: // 30 // = sena saha mahatA daNDena daNDyate, kvacikAdAcitke'lpe caure mahAmapi gRhaNAno'lpArdhana tathA daNDyate iti, stenAhRtaM gRhaNato'ticAratA, stenasya mahattvAlpatvamAzritya daNDasyAlpamahattayorbhAvAditi / stenaprayogAticAre'pi stenasya tathAvidhAM prasiddhi tathAvirdhA kriyAM ca vyavahAragatAmavalokya pazcAt satprayogasya svarUpaM sAbhiprAyetararUpamalpamahAlobhalAbhAdirUpaM ca samAzritya nirvaya'te nRpAdibhirdaNDa iti, tskRteraamnaataatticaartaa| kUTatulAkUTamAnakaraNAni ca spaSTatayA vyavahAriNAmaprAmANikatvavidhAyakAni nRpatyAdizAmAdiSu cAvazyaM daNDahetavo bhavantIti tessaamaakhyaataa'ticaartaa| tatpratirUpakavastuvyavahAro'pi kUTatulAdiyA--pratIti mAzako. daNDAvihetuzceti so'dhyatrAticAratvenAkhyAyamAno nAnucitimaJcati / viruddharAjyAtikramastu yadyapi sainayA rUpo vyavahArikANAM nAsti, paraM rAzAmAzAsAratvAttatkhaNDanavirAdhane mahato'parAdhasya kAraNatayA'bhimate iti tasyAtikramasyAticAratA, bahudhA ca tathAvidhalobhaprassatayA so'tikramo bhavati, bhavati ca tatra bahudhA tathAvidhakrayavikrayAyeva heturitydttaadaanvirmnnsyaaticaartaatsyoditeti| yadyapyatra stenAhRtAdAnAdInAmevAticAratoktA paraM sarvAGgirakSAmUlatvAjainadharmasyocitAM prati zataM rUpyakAn rUpyakapaJcakAdirUpAmadhikakalA''dAnamapi nocitaM / tathA dhAnyAdInAM kSayAdau durbhikSAdiSu ca svakIyAnAmapi dhAnyAdInAM maryAdAdhikadravyAdinA vikrayaNamapi etadvatavatAmanucitatayaiva shraavkpraaptivRttyaadaavaanaat| atra cAdhikakalAgrahaNAdiSu nRpatyAdibhiryadyapi daNDyatvaM nAsti, tathApi ApattipatiteSu pareSu dayAzUnyatvaM nizzUkatvamaMcamatvaM cAvazyaM sAmAnyalokenApi gaNyate iti prihaarymvshyN| tRtIyANuvataviSayatA'nucitakalAgrahaNAdInAM sAkSAddhiMsAlIkarUpatvAbhAvAt caurAdivasathAvidhAnucitakalAdInAmAdAne loke khisApAtratvAcca / yadyapi kalAdAnAdirUpaH svavastUnAM yatheccha mUlyAdAnAdirUpo vyavahAro'sti vyApArarUpatayA, paraM laukikagatasya vyavahArasya tatra tathAvidhAdhamatvAt cauryAdivadayogyasvAt sthUlAdattAdAnateti / yadyapyatra caturthe'Nuvate sthUlakamaithunaviramaNamityevoktaM, tathApi Adau tAvat sthUlaM maithunaM dvidhA-pakaM tAvat vidyamAnapariNItadArebhyaH pareSAM sarveSAM dArANAM varjanAt , yathA''nandAdibhirdazabhiH zrAvakairupAsakadazAGgavarNitaH kRtaM sat, aparaM ca paradAragamanavarjanAt / paradAratvaM ca yadyapi zAstreSu parapariNItaparigRhItAnAmAmbAyate, tatadhAparigRhItAgamanAdInAmaticAratA kathyase, para caritrAdiSuH sAmAnyena sarjaAc.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust tathA dhAnyAdInAM bhayAnamesyocitAM prati shtsyoditeti| yadyapyatra svAti ca tatra bahudhA tathAil === // 30 // OM Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA ghatAraH // 31 // namAkhyAya vezyAnAthaparApariNItaparigRhItAnAM paravAratvaM mniissibhiraamnaayte| atra ca vidyamAnAH svadAsaH kAlAntare'pi pariNIyA''dattA dAsaH svadAratvenAkhyAya svadArasamtoSa eva paradAragamanavismaNatayA''mnAta iti| yadyapi zrAvakaprajJaptyAdiSu turye'Nuvate svadArasantoSiNo'ticAratrayaM analakrIDAdirUpaM, paradAravarjinAM cAticAepaJcakamitvaraNamamAdirUpamiti bhinnatvenAkhyAtaM, tathApi zrIupAsakadazAle tu "sadArasaMtosie paMca ajhyAre tivacanena svadArasantoSiNAmapi paJcakamapyaticArANAmAmnAtaM, zAyate ca tena yat pariNayanakALe pariNetRzreSThayAdikanyAnAM sakhyo bhavanti yAstAbhiH savayaAdiguNaviziSTA yAvat samAnabhartRkatvAdipratikSAvalyaH tAsAM dAsatvAdinA pariNayanAdyabhAve'pi syAt gRhiNItayA grahaH, tAsu cetvarAparigRhItAsvarUpAvaticArau nAsambhavinAviti / bhagavatAM zrIharibhadrasUryAdInAM kALe ca tathAvidhavyavahArasyAbhAvAt aticArANAM bhigyadhikAritayA vyAkhyA kRteti| nanu puruSANAM svadArasantoSe bhedaddhayamAkhyAyate, Adyastu tatra vatapratipattikALe yAH pariNItAH parigrahItAzca tA vimucya pareSAM dAgaNAM yAvajIvaM tyAgaM vidhAya kriyte| dvitIyastu kAlAntare'pi yAH pariNIyanse parigRhyante ca tA api svakIyadAratvAt svadArA gaNyamte, tatazcAnyeSAM dArANAM pariNayana pahiNaM / cAsvAdAssanloSiNAmapiH mutphalaM bhavati, na ca tamane zo'pyaticArasya gaNyate, tahi strINAM pariNItasya parigRhItasya vA bharturmaraNe parasya bharturvaraNaM kathana-vratamaryAdAyAmAnIyate? iti cet / satyaM, strINAmekaza eva pariNayanavidhAnasya laukikalokottaraiH zAstralokavyavahAreNa ca siddhatvAt , samagrANAmapi vratAnAM zAstralokavyavahArANAmanusAreNa bhaavaaditiH| kiMca-vyavahAramAzrityaiva zAstreSvapi vyavasthA nibadhyate, tena pAnIyAdInAM peyatvaM na tu mUtrAdInAM, anAdInAM bhakSyasva na tvamedhyAdInAM, pazvAdInAM tirazcAM ghAtakA vyAdhAdayo'dhamA aspRzyA azAcateyAzca gaNyante, sadapekSayA pratyahaM maithunopasevanaparA narA ye ekAdinyUnanavalakSagarbhajAsaMkhya sammUrchimamanuSyAn pranti taiH kiM syAd vyavahartavyaM ?, paraM vyavahAramapekSyaiva vyavastheyamiti / kiJca-janapadAdibhiH satyatvenAbhimatAnA vacanAnAM satyatvaM zrIprakSApanAdiSu 'jaNavayasaMmayetyAdinA pratipAditaM, tathAvidhavacane ca na tattvato'satyatve'pyasatyatvaM, na ca tathAvacane dvitiiyvrtsyaaticaaro'pi| tRtIye tu svatvaparatvavyavahAro lokasiddha eva gRhItaH, takSapekSayavAdattAdAnAdayo doSAH stenAhRtAvyivahArAzca / vicAryatat sarva kalyANakAmaiH // 3 // H Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ narkA vatAra: svIkartavyametat vyavahArapatitaM yat-puruSAH pUrveSAM kalatrANAM pariNItAnAM sadbhAve'sadbhAve vA'parastrIpariNayanaM kartumadhikAriNo, na tu striyaH, tAsAM tvekaza eva pariNayanaM vyavahArapatitaM zAstrasiddhaM ca / kiJca-striyo hi vIryasakramadvAreNa garbhasya dhArikAH, tAlA cAnekabhartRkatve'nekapuruSavIryasADUryeNa saGkaravarNaprajotpattyAdi bhavati, kAmAturatvAcca pUrvabharturmaraNamapyAcareta, anyatrAbhirantumanasaH pUrvasantAnAdimAraNamapi kuryAt / kulaparigRhItA tu strI vidhavAvasthAM gatA api bhartukulaM rakSet, stanapAyinAmapi svApatyAnAM pAlanaM kuryAt , yuktamaM cAtaH striyAM punarvivAhasyAkaraNaM / tathA ca tAsAM sakRt pariNayanaM, pariNItaM vihAya ca sarvebhyo'nyebhyaH puruSebhyo virmnnmiti| kiJca-kulInAnAM striyaH pativratikA eveti, lokalokottaramArgayoryat prazaMsApAtratvaM tadaNi strINAM pativrataprabhAvajameva / anyaJcopAApi svadeze paradeze'pyanekavidhAna vidhAya vyavasAyAn yad dhanamupAya'te. tadgRhe samAnIya gRhiNyai yaddIyate tat paripUrNabizvAsakArya, tacca tadaiva yathArthatayA jAyate yadA sA. gRhasvAminI sthAt , tathAtvaM ca tasyA ekapativratatve eva bhvti| anyacca lokAnubhAvato'pi patizayyAmatatikrAmiNInAM vidhavAnAmapi prazastatarAtvamasti / tata eva zrIaupapAtikasUtre jIvopapAtAdhikAre tathAvidhAnAM patizayyAmala. kUrvatInAM strINAM paraH sahasrANi varSANAM devaloke AyuSi nibandhanaM niyamitaM / mahatAM ca strIzIlarakSApradhAnava kuliintaa| ata eva gIyate 'pitA rakSati kaumArye' ityAdi, bhUyate ca mRgAvatyA svazIlarakSAyai caNDazAsanazcaturdazabhUpatisevitapAdazcaNDapradyotaH pratAritastathApi tatraiva samavasRtena bhagavatA mahAvIreNa vizvAsaghAtinyapi prazaMsitA, na ca zato'pi mRgAvatyAH sasurAsure'pi loke nindA jaataa| sarvametat strINAM patizayyAlaGkaraNaphalamiti / na cAtra jaine dharme'paradharmANAmiva dArANAM dharme vrateSu nAdhikAra iti / striyopi sadhavA vidhavA vA samyaktvamUlasya paJcANuvatikasya saptazikSAvatikasya pratipattividhAtumA eva / sadhavA yathA AnandAdizrAvakANAM gRhiNyo dvAdazavratadhAriNyo'bhUvan / vidhavA api jayantyAdyAH zrAvikAH samyaktvAdirUpasya dharmasya pratipalayo jAtAH, pUrvazayyAtarItvena ca prasiddhava jyntiiti| svakRtabhukvaM hi jaine dharma iti puruSANAM strINAM ca sukhakAmanayA samAnAM samAna eva dhrmaacrnnaadhikaarH| turya cANuvratamapi tAsA vidhavAnAM sarvathA brahmacaryeNa, sadhavAnAM khapativyatiriktasarvapuruSatyAgenaiva bhvti| ata eva saptakSeJyAmapi zrAvikAyAH zrAvakebhyo'nyUnAtiAc Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust // 32 // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ riktabhaktipAtratA saGgIyate iti / ye'pi ca nagnATAH saMyamasAdhanasthApi rajohagNAdirUpasya svaliGgasyojjhanAt tA % b6CD vatAra sUtra // 33 // --0 Ne'pi striyo'nupahataliGgA na tAsAmavazyaM vakhairAveSTitatvAdityAdhudbhAvya cAritraM makavalaM tAsAM niSedhayAmA: suste'pi sadhavAnAM vidhavAnAM vA tAsAM zramaNopAsakadharmasya sAdhanaM tu sviicvrvti| yazca niSedho jinakalpAdInAM vanitAnAM kriyate, sa teSAM jaghanyato navamapUrvatRtIyavastudhAritve eva bhAvAt , strINAM ca. bahudhA tucchatvAdisvabhAvatvAd dRSTivAdapAThasya niSedhena pUrvANAmadhyayanasya niSedhAt / yathA ca nIcajAtIyAnAM gacchAcArAdimaryAdAmAzritya pravrajyAdAnAdInAM niSedhe'pi na kevalotpattimokSaprAptyAdeniSedhaH, bhAvaprApyatvAttamya / tathA'trApi vyavahAreNa strINAM tathAvidhAnAM zrutAnAM dAnaviSaye satyapi niSedhe bhAvaprApyANAM kevalAdInAM na pratiSedho yuktaH, vizeSatazca jainAnAM / yataste hi dravyaM samavalambamAnA api tasyAnekAntikatAM phalamapekSya svIkurvanti, bhAvaM caikAntikena phaladAnapratyalamiti svIkurvanti / ata eva zrItattvArthAdiSu bhAvanimranthatvaM prati siddhAdInAM na bhAjyatA, kintu dravyanirgranthatvaM pratyeveti proktaM / jainazAsanAnusAriNAM ca tasvavAdaparAyaNAnAM yukttameva cedamiti / paradArasevinAM caMDapradhotarAvaNAdInAM vezyAgAminAM ca satyasyAdInAM zrutA'narthaparamparA kasya vivekinaH sarvathA paradAragamanAnivRtti kArayituM notsAhayet / / kiJca-anaGgakrIr3A na sthUlamaithunarUpA, na ca tena tayA kazcidapi sAkSAdasti sambandhaH, paraM yaH svastrIsevanena santoSaM na gacchati, asantuSTakAmacAnakrIDAkaraNe dhatte utsAhaM, so'vazyaM tathAvidhe svAbhAvike saMyoge kadAtrizca tasyA atiprasaGgenotpAdya tathAvidhaM saMyoga tajanyakutUhalAdinA vA paradAragamanAyodyato bhavediti tasyA anaGgakoDAyA uktvAticAratAM mUlata eva tasyAH prvRttiniruddhaa| kizca-yArazaH strIsevanayA kAmaprAdurbhAvAdirbhavati, tato bahutaraH kAmAdaroinakrIDAyAM jAyate, sa ca karmaNAmAzravAnivartitumanasA na lezato'pyucitaH, dhAtvAdikSayazcAnaGgakrIDayA tAzo jAyate, yena ye rAjayakSmAdayo doSAH strIsevanena notpadyante, te tasyA anaGgakrIDAyAH sakAzAt jAyante / ata eva vaidyake'pi hastakarmAdInAM duSTataratvaM varNita, rAjyavyavahAre'pi tAdRzAna kriyANAM daNDapAtratA sAdhitA, ata yogyamevoktamanAGgakrIDA yA sA'ticAra iti / yadyapi sthUlakamaithunaviramaNavate parastrIsevanasya parihAraH, GGC -20Cre Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 0 tarkA stra vatAra // 34 // vivAhazca na tadpa iti kathaM tasyAticArateti syAdAzaGkA, para viSayabhogApatyotpattiphalo hi vivAha iti vivAhayojanaM samAlocayatAM tannivAraNaM suzakaM na ca vivAhakaraNastha kathamaticAratA, vidyamAnAnAM bhaviSyatAM cA pariNItaparigRhItadArANAM svadAratvena aparavivAhavivAhitaparigRhItAnAM teSAM gamanasyApyaniyantritatvAditi / yato hi sarvavirati pratipattumanA eva zramaNopAsakaH kAmAsaktyatyAgAdikAraNena dezavirati pratipadyamAnaH svadArasantoSavrataM pratipadyate / kasyacicca zramaNopAsakasya tathAbhUtavratasya pratipattaravasare sathAvidha upayoga evaM na bhavet , vidyamAnAnAM dArANAM maraNAdau tathAvidhe viziSTe'parasmin pareSAM dArANAM pariNayanaM parigraho vA kartavyo bhaviSyati, iti bhAviniyogena ca tasya tathAvidhaH saMyogaH samupasthito, yatra pareSAM dArANAM pariNayanaM jAtamAvazyaka, sa ca tadA tathA kurvan gRhItaniyamavacanamapekSya mutkalo'pi manasA tathAkaraNaM paritApakaraM manyetaM, tatazca syAdevAparavivAhakaraNamaticAra iti / apare tu sudhiyo'nyathApyenaM mithyAdRzAmapi mArgapravezAya syAd vratavitaraNaM, abhAvitAvastho vA zrAvakaH kathaJcid vratapratipattiyuto vA syAt , sa ca kanyAphalalipsayA'nyeSAM vivAhakarma kuryAda , tatazca tAdRzaM paravivAhakaraNamatrAticAratayA sammatamiti kathayanti / tattvaM tvAgamavido vidantIti / paJcamazcAtrAticAraH tIvrakAmAbhinivezAkhya iti kathyate / tatredaM tattvaM-jaino hi dharmaH saptatattvyAkhyAnAdirUpo'pi san pravRttinivRttikriyApekSayA''zravanirodhasaMvarAdAnarUpaH / tatrApi saMvarANAM siddhirAzravadvArANAmavarodhena, AzravadvAreSu ca yadyapIryApathasyApyastyAzravaH, paraM na hAtuM zakyo na vA taM tathA kartuM yatnaLezo'pi viduSAM, kintu yo'sau yatno yatyAdInAM sa sarvo'pi sAmparAyikANAmAzravANAM nirodhaM kartu, sAmparAyikANAM ca teSAM mUlaM 'sakaSAyAkaSAyayo ritivacanAt kaSAyA eva mUlaM / ata eva vadhAdInAM samAne'pi pApasthAnatve 'na taM viNA rAgadAMsehiti vacanAnmaithunamekAntena tyajanIyamucyate / atra ca paraiH ghoSyA''dRteraduSTateti durjananItimanuvartamAnaH 'Rtau bhAryAmupeyAdityAdikairmanmathaprayogapradhAnairvA vAkyalokAn vyudagrAhayadbhiH 'na madye na ca maithune' ityAdikaM pralapadbhiranyairaduSTaM maithunamityughuSTaM, paraM karmAgamanirodhanAzaniSNAtAnAM jainAnAM tvekAntenAsaktimUlatvAttadvaya'meva / tathA ca viSayANAmAsaktareva gRhavAsatyAge gRhmedhinaamshktiH| tathA ca nAsaktihInaM maithunaM, paraM svadArasantoSiNo naucitA'tyantAsaktirmahAkarmanibandhanamahArAgarUpatvAditi tIvAbhinivezasyAticArato // 34 // IMP.AC.Gunratnasuri M.S. . Jun Gun Aaradhak, Trust Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarkA vatAraH sutra // 35 // ktiryuktaiveti / yadyapi 'nAsaktyA sevanIyA hi, svadArA apyupAsakai ritivacanenAbhiyuktAH svadArANAmapyupasevanaM nAsaktibhAg bhavati shrmnnopaaskaanaamityupdishnti| paraM tatrAsaktizabdo na rAgAparaparyAyAyA AsaktervArakaH, tAmAsaktimantareNa maithunasyaivAbhAvAt / ata eva ca tnirpvaadN| na ca prANAtipAtAdivattatra dravyabhAvavikalpabhavA puruSANAM caturbhaGgI, kathazcanApi na nirdosstaa| ata eva cAtra kAmAbhilASasya nAticAratoktA kintu tIvakAmAbhinivezasya / zrUyate ca mahAvratAni pratipattumasamarthA dezaviratiM pratipadyamAnAH sveSAM kAmabhogAsaktatvaM zApayitvA tAM pratipadyante iti / 'ahaNNaM ahaNNaM akayapuNNe raje jAvaH aMteure mANussapasu ya kAmabhogesu munchie jAva ajhovavaNNe no saMcApami jAva pavvaittapatti zrIjJAtadharmakathAsu ekonaviMzatitame'dhyayane zrIpuNDarIkanRpavacanaM caitadeva jJApayati / evaM ca tyaktumazaktAnAM gRhavAso nA''saktAnAM dezaviratimatAmitivacaH pralApamAtra, azakterapi viSayAsaktimUlatvAdeveti yogyamevoktaM tIvakAmAbhiniveza iti / paJcamaM cANuvrataM yadyapyatra sthUlakaparigrahaviramaNamityuktaM, paraM vastuvRttyA dhanadhAnyAdInAM pagmiANasya karaNamityeva paJcamamaNuvataM mantavyaM, paraM yadatra viramaNazabdenocyate paJcamamaNuvrataM, tatra prathamaM tu 'hiMsAnRtasteyamaithunaparigrahebhyo virativrata'miti 'dezasarvato'NumahatI' iti tatvArthasUtraM 'savvAo pariggahAo veramaNamiti paJcamamahAvatapAThaM cAnukRtyocyate, paraM avidyamAnasyAprApyasya gatamAnasya vA lokAtiriktasya SaTkhaNDAdhikabhUmipatitvasyAdRSTAkalpitamya vA nivRtti vidhAya mAbhUta paJcamANuvratadhara iti| ata evAticAreSu na paramaNDalabhUmyAdyatikramAdyA aticArA uktAH / yadyapi samudAyena parigRhItasarvavastumUlyaM niyatIkRtya tadadhikaRddhidhiratimatAM naite'ticArA bhavanti pRthaktayA, paraM vivekinaH zramaNopAsakasya dhanadhAnyAdiAMvabhAgenaiva parigrahasya primaannniymnmucitN| tathaiva cAnandAdibhiH parigrahaparimANakaraNavate vibhajya svIkRtaM, parairapi / vivekibhistasya tathaiva svIkAryatvamiti dhanadhAnyAdayo'ticArAH sAmAnyato'tra sthUlaparigrahaviramaNatayoktasyANuvratasya nibaddhA iti| zrAvakaprajJaptyAdiSu zrAvakadharmapratiddheSu pranyeSu tu parigrahaparimANasyaivANuvratatoktA'stIti / yadyapi paJcame'Nuvrate dhanadhAnyAdInAM navavidhAnAM pRthak pRthak . parimANakaraNaM sUtreSvAdiSTaM, kRtasya ca parimANasyAtikrameNAticArabhAvAdaticArANAmapi navavidhataiva yuktA, paraM dhanyAdInAM keSAzcit dhanAdibhiH COOOOOOOOOO iti| zrAvakAzaptyAdiSu prAvadhAna pRthak pRthak parimANa . keSAJcit dhanAdimiH 35 // Ac Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 36 // saha melayitvA paJcavAticArA atra gnnitaaH| tatra kecit kovidAH prativratamaticArANAM paJcatvaniyama kAraNatayA''cakSate, gadanti ca yadutAta eva parigaNyamAneSvapyaticAreSu zrItattvArthakAraiH vatazIleSu paJca paJceti sUtra sUtritamiti / kecittvAhuH-dhanadhAnyAdInAM navavidhAnAM pRthak pRthaka parimANakaraNaM tu pRthak pRthak dhAyagrAhyatvAt aticAreSu dhanadhAnyAdInAmekatrIkaraNaM yattatredaM kAraNaM bhUriSu viSayeSu mUlyena dhAnyAdInAM vikrayasya sthAne parasparaM vastUnAM vikrayA, yathA'dhunApi prAmAdiSu zAkAdInAM dhAnyena vikrayaNaM, tatazca dhanasya dhAnyAdInAM parasparaM vikrayabhAvAd dvayoratikramo'ticAratayA dhndhaanyyoruktH| evaM kSetreSu vAstUnAM karaNaM dRzyate bahuSu dezeSu, tathA pratikSetraM yathocitavAstukaraNasyAvazyakatvAt kSetravAstuparimANAtikrama. ekatra suvarNarUSyayostuparasparamardhakaraNaM spaSTameva, dvipadacatuSpadAnAmekatrIkaraNaM dAyAdiSu saha dAnAdAnavyavahArAt, yadvA rAjakIyaniyamAnAM tathA tathaikatrIbhAvena bhaavaaditi| itiAgamoddhAraka-AcAryapravarazrIAnandasAgarasUripuGgavasaMhabdhaH pnycsuutrtrkaavtaarH|| pRthaka pRthaka pAtattvArthakAraiH vA paJcatvaniyama diSu zAkAdInAM viSayeSu mUlyana ra pRthaka dhAryA --05 - paJcasUtrI (2) (saMskRtapadyamayI chAyA) namaH zrIvItarAgebhyaH, sarvazebhyo namaH sdaa| devendrapUjitAMhibhyo. vAdibhyaH sthitavamtUnAm // 1 // namastraiH lokyanAthebhyo'rhadbhyo bhagavadbhaya ime| ya AkhyAntIha khalvAtmA. 'nAdirasya bhavo'pi ca // 2 // anAdikarmasaMyoganivRtto duHkharUpabhAk / duHkhaM phaLe'nubandhe'syArUpI chAsthito yataH // 3 // zuddhadharmAt chidA tasya, pApakarmalayAttu sH| tathAbhavyatvabhAvAdeH, seme tasya vipAcakAH // 4 // caturNA zaraNaM gaccheda , garteta duSkRtaM nij| sukRta sevayeditya, nityaM kArya mumukSubhiH // 5 // bhavyaiH praNidhAnamidaM, saMkleze tatpunaH punH| asaMkleze'pyavazyaM triH, dRSTiH zuddhA bhavedataH // 6 // .. yAvajjIvaM bhgvnto'iinttrilokbaandhvaaH| zreSThapuNyabharAH kSINa-rAgadveSamukhArayaH // 7 // acintyacintAmaNayaH, potA iva bhavodadhau / zaraNyAH sarvathA santu, zaraNaM mama sarvadA // 8 // hInajanmajarAmRtyu IRPAC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paJca sUtrI // 37 // - bAdhA gtkrmpaaNsukaaH| niSpIDAH kevalajJAna-darzanAH siddhipUrgatAH // 9 // ananyasukhasaMyuktAH, kRtakRtyAzca | srvthaa| zAzvatAH santu siddhA me, zaraNyAH zaraNaM sadA // 10 // zAntagambhIracetaskA, viratAH pApataH sdaa| AcArapazcakoyuktA, upakAre ratAH sadA // 11 // panAdivatsuvRttAntA, dhyaanaadhyynsNgtaaH| vizuddhyamAnasadbhAvAH, sAdhavaH zaraNaM mama // 12 // surAsuranaraiH pUjyo, mohAndhatimirezumAn / rAgadveSaviSe mantraH, sarvakalyANasAdhanam // 13 // vibhAvasuH karmavane, siddhabhAvasya saadhkH| yaH kevalibhiH prajJapto, dharmo'stu zaraNaM mama // 14 // sthitaH zaraNa eteSAM, jgtrityshaasinaam| ananyazaraNArhANAM, nindAmi nijaduSkRtam // 15 // mAnyeSu pUjanIyeSu, dharmasthAneSu keSvapi / mAtRpitRsakhibandhu - dhUpakAryeSu vA punaH // 16 // mArgastheSu tathA'nyeSu, pustakAdiSu yat punaH / AcIrNa vitathaM kiJcit, pApaM pApAnubandhi ca // 17 // sUkSma vA bAdaraM ceto, vAkAyaiH kAritaM kRtN| zaMsitaM rogadviimoha-ratrAmutra bhave'pi vA ||18||gii duSTaM projjhanIyaM, jJAtametanmayA sme| kalyANamitrabhagavadukteH zraddhAya rocitam // 19 // siddhArhatsAkSika gaheM projjhanIyaM ca duSkRtam / mithyA me duSkRtaM bhUyA-datra tridhA punaH punaH // 20 // bhUyAd gardA sadaiSA me, samyak tadakRtau paNaH / vAJchAmyanuzAstimaha-mahatAM bhagatAjuSAm // 21 // kalyANamitrasAdhUnAmebhirmelaH sadA'stu me| bahumAno'tra me bhUyAn mokSabIjamito'stu ca // 22 // prApteSveteSu sevAha, AzAhaH pricaarkH| pArago'naticAraH syA, zaktyA sukRtamAdriye // 23 // sarveSAmarhatAM manye, AIntyaM siddhabhAvatAM / siddhAnAM sUrINAM zaMsAmyAcArANAM pravartanam // 24 // vAcakAnAM sUtradAnaM, sAdhUnAM mokSaceSTitaM / mokSasAdhanayoga ca, zrAvakANAM divaukasAm // 2 // jIvAnAM moktukAmAnAM, kalyANAzayinAM sdaa| mArgasAdhanayogo'stu, mamaiSA'stvanumodanA // 26 // samyagavidhiyutA zuddhA-zayA prvRttisNyutaa| guNayuktA'natIcArA, sAmarthyAdaIdAdikAt // 27 // acintyazaktiyuktAste, bhagavanto gtdvissH| sarvajJAH pUrNakalyANAH, sattvAnAM siddhihetavaH // 28 // mUDhaH pApo'nAdimoha-vAsito'jho hitAhite / syAM zo'hitAnivRttaH san , pravRtto hitavamani // 29 // ucitapratipattyA syA-mArAdhakaH samAtmasu / icchAmi sukRtaM samyaka, paThataH zRNvatastvidam // 30 // bhAvayataH zlathA bagdhA, azubhA nirgtaastteH| viSa mantrAdyupahata-miva sAmarthyavaJcitAH // 31 // alpaphalAH svapaneyA, apunarbhAvinaH punH| AkSipyante satkRtAni, poSyante pUrtimiyati COOCOOOOOOOOOOO // 37 // HIP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrI // 38 // // 32 // sAnubandhAni cAtaH syurvarANi shresstthbhaavtH| phaLenniyamataH samyak, prayuktamiva cauSadham // 32 // puNyaM zubhaphalaM ca syAdato hitvA nidAnakam / etatkArya nirodho'taH, zubhAnAM bIjamuttamam // 34 // praNidhAnaM sadA pAThyaM, zrotavyaM bhAvyameva c| namo natanatebhyo'haMdvItarAgebhya AItAH // 35 // zeSebhyo namanIyebhyo, jIyAt sarvajJazAsanaM / parabodhyA same santu, jIvAH saukhyayujo'nizam // 36 // evaM pApapratIghAto. guNAdhAnaM ca jaayte| jAtAyAM dharmasampatteH, zraddhAyAM tadguNAn smaret // 37 // prakRtyA sundaraH pretya-phalaH paropakArakaH / paramArthakaro dharmoM, duHsevyoma nadAruNaH // 38 // mahAmohakaro bhUyo, durlabhastena zaktitaH / vidhAnenocitenAzu, pratipadyata taM sudhIH // 39 // nirAgasA prasAnAM yA, nirapekSaM buddhipUrvikA / hiMsA'syA virati kanyA-dyalIkAnAM ca varjanama // 40 // cauraMkArakaro'nyasvA-pahAro lobhatastyajet / bhavet svadArasantuSTo'nyadArAn vA vivarjayet // 41 // parigraha mitaM kuryAdevaM saptavatI praaN| svIkRtya pAlayed yatnAt , sadA''jhAgrAhako bhavet // 42 // AvAyA bhAvakastasyA, adhInaH sA hi kAmadhuk / AzA mohaviSe mantrI roSAdijvalane jalam // 43 // karmavyAdhicikitsA, kalpadruH zivasAdhane / tyajedadharmamitrANAM yoga, dhyAyed navAn guNAn // 44 // pApe udagrasahakRt : pApo lokadvayApaha / anItau vartanAdyogo'zubho'smAdanubandhayuka // 45 // tyajellokaviruddhAni, syAjanAnAM kRpaaprH| na jAtu nindayeda dharma svasyAbodhiphalaM vidan // 46 // pareSAM durlabho bodhi-rato'nyeSAM vibAdhanaM / itthamAlocayennAto'paro'noM bhavodadhau // 47 // saMsAravipine'ndhatvaM, durvaaraapaaykaarnnN| dAruNaM ca svarUpeNAzubhAnubandhasaMyutam // 48 // seveta vidhinA dharmacittAnandha ivezakAn / vaidyAn rugNo niHsva IzAn, bhItazca nAyakaM yathA // 49 // nAto'nyatsu. ndaratara-mityantaH prItiyugbhavet / AzAyAH kAsako grAhI, avirAddhA ca kArakaH // 50 // pratipannaguNAIH syAdAcAre tu gRhocite / zuddhaM kuryAdanuSThAna, mano vacazva zuddhikRta // 51 // upaghAtakara jahyAd . gadya kliSTamanAyati / saramma cinnayanAnya-pIDAM jalpena dInatAm // 52 // na syAd dhRSTo na sevetA-bhinivezaM zubhodayaM / manaH pravarttayemithyA, na bhASeta na paizunam // 53 // paruSaM nAnibaddhaM ca, hitmitvaagvdhojjhitH| na gRhaNIyAdadattaM svaM, nekSeta parayoSitaH // 54 // anarthadaNDavirataH, shubhkaayprvrtkH| dAne bhoge parivAre, nidhAne lAbhamAnataH // 55 // abAdhakaH kuTumbasya, guNakRttasya shktitH| bhAvena nirmamaH sAzced dhamoM jJAtipAlane // 56 // sarve jIvA pRthak BOOOOOOOOOOOO nayA, na bhASeta na paizunam zubhakAyapravartakaH / dAne bhAgAlane // 56 // sarve jI // 38 // NTPAG, GunratnasuriM.S... Jun Gun Aaradhak Trust Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrI // 39 // bandha-kAraNaM mamatAMhasAM / samAcAreSu sarveSu, syAt smRtyA saMyato gRhI // 57 // amuko'haM kulaM me'daH, ziSyo'muSyAzrito vRSa / amuM virAdhanAmA'syArambho'syAmA'stu me kadA // 58 // vardhatAmatra sAro'yaM, dharma Atmopamo mama / dharmo hito'paraM tucchaM. vizeSeNAvidhigrahAt // 59 // evamAha trilokIzaH, karuNAkara aaptraaii| svayaMsaMbuddho bhagavAn , ahastrilokabAndhavaH // 60 // evamAlocya dharmeNAviruddha vartate sudhIH / bhAvamaGgalametadyaniSpattiH sukatAvaLe // 6 // jAgareddharmajAgaryA, kaH kAlo'sya kSamaM kimu / asArA viSayA ete, gantukA virasAntakAH // 62 // sarvAbhAvakaro mRtyuISaNo'jJAtasaGgamaH / bhUyo'nubandhyavAryo'yaM, dharma etasya bheSajam // 63 // siddhazciraMjI: vitAyA, daanaadaarynissevitH| sarvasatvahitoyukto'naghaH siddhisukhAvahaH // 64 // namo'stvasmai sudharmAya, tabhRdbhayazca namo namaH / namastatkhyApakebhyastatsvIkartRbhyo namo namaH // 65 // icchAmyahamamuM dharma, pratipattuM tridhA tridhaa| mamaitadastu kalyANaM, jinAnAmanubhAvataH // 66 // prabaM punaH punAyeta , praNidhAnaM shubhodym| patadharmajuSAM sevA-kRtsyAn mohabhidA tataH // 67 // evaM vizuddhabhAvena, karmApagamato. vrajet / yogyatA syAJca saMvigno'mamo'nyAnutApakaH // 6 // vizuddhaH zudhyamAnAntaH-karaNI munidhrmdhiiH| yathoditaguNe sAdhodharme'sminU paribhAvite // 69 // yatetainaM grahItuM drAka, samyaganyAnutApahRt / vinaM tatpratipattau sa, nopAyo'syAstu: bAdhanam // 7 // hito nAkuzalArambho, nAgneH paGkajasambhavaH / mAtApitA na buddhau ceda. bodhayettau kathaJcana // 79 // dharmiNaH satphalAH prANA, lokadvayahitodurAH samudAyakRtaM karma, samudAyaphalaM dhruvam // 72 // zive'smAkaM sadA yogo'traikavRkSasthapakSivat / yamazcaNDo'niza pAveM, durlabho mAnuSo bhavaH // 73 // sAgare patitaM ratnaM, yathAptuM duSkaraM tathA / bahavo'nye bhavA asmAt, bahuduHkhaphalAdhamAH / / 74 // mohAndhAH pApabandhAcyA, ayogyAH shuddhstkRtau| yogyaM nRtvaM potabhUtaM bhavAbdhau yojayed hite // 75 // chidraM saMvRNute zAna-karNadhAra tapaHplavat / sarvakAryopamAtItaH kSaNo'tra durlabho yataH // 76 siddhisAdhakasaddharmasAdhako nrjnmnH| upAdeyaiSA'sumatA, siddhirnAsyAM yato januH // 77 // na jarA na mRtineSTa-viyogo na kSudhA tRssaa| nAnyo'syAM ko'pi doSo'sti, jIvAvasthAnamanimam // 7 // nAzubhA. atra rAgAvAH, sthAnaM zAnta zivaM sukhaM / saMsAro viparIto'to, bhAvAH sarve'tra caJcalAH // 79 // sukhyapi syAnmahAduHkhI, sadasatsvapnavat sm| tadalaM pratibandhena, kuruta. mayyanugraham // 80 // udyacchat samucchittyai, bhavasya duHkhkpinnH| bhavatoranumatyA'haM, avara Bee9C90 // 39 // MP.AC. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 4 // sAdhayAmyetadapyalam // 81 // niviNNo janmamRtyubhyAM, vAJchitaM me samRdhyati / sadgurUNAM prasAdena, zeSAnapi ca bodhayet // 8 // samamemistato dharma, zrayet kuryAcca sarvadA / nirAzaMsaH karaNIya, yogyaM tanmunizAsanam // 83 // | pateSvabudhyamAneSu. karmaNAmaparikSayAt / AyopAyavizuddha tadu-pakAra sudhIH sRjet // 84 // eSA kRtajJatA dharmajananI karuNA jane / kRtvaivaM tadanujJAtaH, samyagdharma prasAdhayet // 85 // anyathA'nupadho mAyI, syAdyaddharmo hitaH sdaa| tatthAtathyairasau sAdhyo- svIkRtau sarvathA tyajet // 86 // asthAnaglAnabhaiSajyArthatyAgajJAtato ythaa| kazcinnA vipine mAtA-pitRyuktastadAzritaH // 87 // gacchettayorAzudhAtI, nRmAtrAsAdhya udbhavet / saMbhavadbhaSajo rogastatra tatprativandhataH // 88 // evamAlocayet kazcid . nUnaM bhaissjmntraa| jIviSyata imau prApte'gade saMzaya Izyate // 89 // etau kAlasahau jJAtvA, saMsthApyAgadahetave / vRttyai svasya tyajan sAdhustyAgazcAtyAga eva ca // 90 // atyAgastu bhavettyAgaH, pradhAnaM viduSAM phlN| dhIrAH phalaM vilokante, sambhavAdagadAzrayAt // 91 // jIvayetto satAmetaducitaM tadvadatra c| mAtApitRyutaH zukla-pAkSikaH puruSottamaH // 12 // bhavakAntArapatito, vihareda dharmasaGgataH / tayovinAzakastatrAprAptabIjAdyasAdhyakaH // 93 // sambhavatsamyaktvAdi-bhaiSajo mrnnaadidH| kamarogaH samudbhavet // 94 // dharmasya pratibandhena, zuklapakSaH pumaaNsttH| evamAlocayedeto. samyaktvAdyagadaM vinA // 15 // dhruvaM vinaMkSyataH prAptau, vikalpaH tasya vidyate / etau kAlasahI jJAtvA, saMsthApyahikacintayA // 26 // samyaktvAdyagadArtha sgurvaadyogbhaavtH| kRtyakaraNena svAM vRtti, kartuM saMyamamAzrayan // 17 // tyajan siddhyaM bhavet sAdhustyAgo'tyAgazca tattvataH / mithyAbhAvanayA'tyAgo, tyAgo'tra phalamuttamam // 98 // tatvanaitadRzo dhIrA, jIve dRssttgdiyogtH| AtyantikaM bIjameta-davandhyaM maraNojjhitau // 99 // sadbhAvAdyogyametannurapratikArau janiH pitaa| dharma eSa satAmatra, zAtaM pitrostyajan zucam // 100 // vIro'kuzalasambaddhAM, proptaapvrjitH| sarvathA suguroH pA'bhyarcya bhagavajinezvarAn // 10 // sAdhUMzca yathA vibhavaM, santoSya kRpaNAdikAn / prayuktAvazyakaH zuddhanimitto hyadhivAsataH // 102 // vizudhyamAnau mahatA, pramodena parivrajet / ujjhitvA laukikAH saJjA, mArga lokottaraM zrayet // 103 // etadrUpaM hi dIkSAyAH kalyANAkSA jineshituH| na virAdhyA budheneSA'narthabhIteH zivepsunA / 104 // virAddhA''kSA bhavAyaiva, syAdArAddhA shivaaptye| kriyAphalena yujyeta, muvidhiHkSitaH sa // 105 // IMP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust bA. ke. sA. koSA // 40 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 // 41 // sAttvikaH zuddhacaraNo, na viparyayameti yat / na cedviparyayaH siddhirabhipretasya nizcitA // 106 // sadupAye prvRtttvaannaanupaaye'vipryyH| upeyasAdhako'vazya, syAdupAyapravRttimAn // 107 // tasya saMsArataH krontistAttvikItarathA vRthaa| nizcayena mataM hyetadanyathA'pItarAzrayAt // 108 // sa leSTusvarNayoH zatru-mitrayoH smbhaavbhaa| anAgrahaH zame raktaH, samyak zikSA guroH zrayet // 109 // vAsI gurukuLe sUrau, pratibaddhaH sadarthadRk / vinItI manyate nAto, hitamanyaditi sthiraH // 10 // shushruussaadigunnairyuktstttvevbhiniveshvaan| vidhau paraH paThet sUtraM, paro maMtra iti smRteH // 111 // baddhalakSo hyanAzaMsa, AyatArthI labheta taM / samyak pravartate sAdhurdhArANAM zAsanaM hyadaH // 112 // aniyogo'nyathA'vidhinA gRhIto ythaa| dhruvaM ca tadanArambhAn , na kiJcicced virAdhanA // 113 // dezanAyAmatra duHkhaM, mArgasya tvvdhiirnnaa| syAccAsyApratipattistannAdhItaM hyarthavarjitam // 114 // mArgAnusAriNAM naiSA, heturarthasya viplve| sUtrArambhAd bhuvaM mArgadezane'bhinivezayuk // 115 // sAmAnyena kriyArambhaH, pratipattistadA phalaM / zenAvagamo bIja-yukto'yaM mArgagAminaH // 116 // ApAte'pAyabahulo, nirapAyaH zrutoktakRt / samitaH paJcabhirguptastribhistA aSTamAtaraH // 117 // pravacanasya tttyaago'vyktsyaanrthvnmtH| jananyA viyuto bAlo, yathA'narthapadaM tathA // 118 // vyakto'tra kevalI sAmya-phalabhUta iti sudhiiH| parizayA dvividhayA, samyagetadvilokayet // 119 // dIpaM dvIpaM ca syandanta-masthiraM projhya shktitH| yatetAsyandanasthemArthamabhrAntamanutsukaH // 120 // aticArarasaMsaktaM, yogamArAdhayettataH / siddharuttarayogAnA, mucyate pApakarmabhiH // 121 // AbhavaM zudhyamAnaH sannArohati zubhAM kriyAM / zamasaukhyaM labheta drAgapIDastu tpoymaiH||12|| | vyAdhipratikriyAnyAyAnna vyathA'sya manaH zrayet / parISahopasargANA, bhavarogapramAthinI // 123 // mahAvyAdhiyutaH kazcidvedanAtaH svarUpavit / niviNNastatvatastasmAtsuvaidyavacanena tam // 12 // avagamya vidhAnena, pratipadyata tatkriyAM / vRttiM yAdRcchikI ruddhvA, tucchaM pathyaM ca khAdati // 125 // sa vyAdhinA mucyamAno, nivQmaanvednH| labdhvArogyaM vardhamAna tadbhAvo lAbhanivRtaH // 126 / / bodhAvyAdhizamArogye, sirAvedhe'pi niy'thH| anAkulo'bhISTasiddhaH, kriyAyAmupayogabhAk // 127 // yame tapasyagaNayan , pIDAmupasarjane'vyathaH / vartata zubhaLezyAyAM, vaidya ca bahumanyate // 128 // yathA tathA karmavyAdhi-yuto janmAdivedanaH / zAtaduHsvasvarUpatvAn , nirviNNastattvatastataH // 129 // guruktakriyayA karma-vyAdhiM buddhvA vidhaantH| prapannaH sakriyAM dIkSA, pramAdAcArarodhakaH // 13 // nyA // 41 // H Ac. Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sazirasaphalaM duHkhA-nubandhI tATA-vatheSTA garhitA vi bhagavadvahumAnataH / tadA guru ca bahu manyate / niya asArazuddhabhojI san , krmvyaadhimupdrvn| dhyAnaM hInaM tanUkurvezvaraNArogyamAnayan // 131 // vardhamAno'madhe / bhAve, tallAme jaatnirvRtiH| sarikrayApratibandhena, parISahopasargayoH // 132 // bhAve'pi tatvasaMvittaH, kuzalAzaya- TI.. vRddhiyuka / sthirAzayasvena dharmopayogAta stimitaH sadA // 13 // vardhate zubhaLezyAsu, guruM ca bahu manyate / nisargabhAvato'saGga-pravRttamahatI kriyA // 134 // bhAvasArA vizeSeNa, bhgvdbhumaantH| tadAzA.manyate yo mAM, sa gurUM bahu manyate // 135 // anyathA puMzcalIceSTA-vaceSTA garhitA vidAM / viSAnatRptiphalavanna yogo'sya phalena vai // 136 // saMsArastatphalaM duHkhA-nubandhI tadguruM zrayet / avandhyakAraNatvena, gurubhaktirmahodayA // 137 // ataH paramasaMvegastataH siddhirsNshyaa| zubhAdeyaH prakRSTo'sAveSA tadanubandhinI // 138 // cikitsaivaM-bhavavyAdherna sundaramita. prN| na vidyate'tropamAna-mevaM prajJA ca bhAvanA // 139 // pariNAmena yastvevamapAtinA vivardhayan / mAsadizabhiH sarvadevaLezyA vyativrajet // 140 // evaM jinezvarAH prAhuH, sarvazuklayutastataH / karmAnubandhabhit prAyo, lokasajhAvinAzakaH // 141 // pratizroto gamaH zazvatsukhayogaH sa yogirAT / zrAmaNyasyArAdhako'sau, pratijJApUrvRSopamaH // 142 / / evaM sarvopadhAzuddhaH, sandhatte zubhabhAvanAM / nirvANasAdhanI samyak, surUpAdiratau yathA // 143 // prAduSpatyavikalasva-bhA.. vAda kliSTarUpataH / ananutApibhASAca, saundaryamanubandhataH // 144 // tattattvakhaNDanAnnAnyA, pravrajyA puurnntaanvitaa|ptjjnyaanmiti proktaM, zubho'smin yoga AzritaH // 145 // pratipattipradhAno'tra (sattA arUpiNI) yogyo bhAvaHpravartakaH / prAyo vighnaM bhavennAtrAzubha yannAnubandhayuk // 146 // bhAvArAdhanayA''kSiptA, yogAH sarve shivaavhaaH| tataH pravartate samyagniSpAdayatyanAkulaH // 147 // ekAntaniSkaladaivaM, kriyA shuddhaarthsaadhnii| uttarottarayogAnA, siddhyA sadanubandhinI // 148 // parArtha sAdhayetso'taH, paraM tatkuzalassadA / sAnubandha prakArestai/javIjAdiropaNAt // 149 // kriyAvIryAdiyukto'sAvavandhyasukhaceSTitaH / samantabhadraH ,saddhyAna-heturmohatamoraviH // 150 // rAgaro-. gAgadaGkAro, dvessaanlmhoddhiH| saMvegasiddhikRzcintA-maNikalpo'yamiSTakRt // 151 // parArthasAdhakassaiva, tathA kAruNyabhAvataH / prabhUteSu bhaveSu nAga ghiyujyan pApakarmataH // 152 // vrdhmaanaanekshuddh-bhaavairaaraadhnaa'nghaa| prApyate'nena carame, bhave'caramajanmabhUH // 153 / / pUrNaparArthanimittaM, tatrAdhAya samAM. kriyAM / rajo malaM ca mi--ya, kSAyikaM zAnamAzritaH // 15 // sidhyeda khudhyeta nirvAyAtsarvaklezAntakRdbhavet / evaM dIkSA prapAlyAsau, siddho brahma 42 paraM dadhas // 155 // kSINajanmajarAmRtyu-duHkhazca maGgalAlayaH / jhINAnubandhazaktiH sa, sampUrNAtmasvarUpabhAk // 156 // . IN Jun Gun Aaradhak Irusel Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 43 // akriyaH svIyabhAvastho nirAkAro nirnyjnH| anantajJAnak zuddho, na zabdo na raso gandho // 157 // na rUpaM sparzabhAga na ca, sattvA arUpiNo'nitthasthasthAnAH niSThitAH sadA // 158 // anannazaktibhAjaste, sarvAbAdhAvivarjitAH / sarvathA nirapekSAste, prazAntAH stimitA ghanAH // 159 // eSo'saMyogiko modo, mato'taH paramo budhaiH| apramodaH parApekSA, saMyogo virahAntimaH // 160 // phalametasya na phalaM, vinipAtaparaM hi tt| mohAdbahumataM mugdhaiH,sukha saMyogajaM bhave // 161 // tato'narthA aparyantA,patad bhAvaripuH prH| nAto bhagavatA prokta, AkAzenAsya saGgamaH // 162 // svasvarUpe sthitaH siddho, nAnyatrAkAzasaGgamaH / na sat sadantaraM yAyAt , tattvaM kevali." veditam ||16shaaniyen mataM yasmAt , tatra yogo viyogavAn / naiSa yoga ito bhinnalakSaNo necchayA yutaH // 16 // svabhAva eSa siddhaanaa-mnntaanndsnggtH| upamA vidyate nAtra, gamyate'nubhavena tat // 165 // AkSeSA jinacandrANAM, sarvajJAnAM ythaarthikaa| ekAntena yato neSu, kAraNa vitathoditeH // 166 // nAnimittaM ca kArya syAt , paraM dRSTAntamAtrataH / sarvazatrakSaye kazcit , sarvavyAdhiviyogavAn // 16.7 // sarvAbhISTArthasaMyogAtpUrNeccho'nubhavet sukhaM / tator3a-. nantaguNa siddhau, rAgAdiripunAzataH // 168 // rAgAdyA ripano bhAvAdAtaMkAH krmvednaaH| jJAnadRSTagadikAH sveSTA, kRtArthatvAdanIpsatA // 169 // evaM sukhamayAH siddhA, na gamyA itarairjanaH / yathA zamasukhaM kruddho, rogIvArogyasambhavam // 170 // sukhaM na vindate'cintyamata etat svruuptH| sAdhanantamapekSyaka, pravAhe'nAdyanamtakam // 17 // tathAbhavyatvabhAvAde-bhagavantaH siddhimAsthitAH / citraM tatphala medena, nAnyathA sahakRdbhidA ||17saa tathAbhavyatvapAko hi, sahakAriNa AzritaH / ityanekAntavAdo'sau, tatvavAdazca : lvayam // 173 // mithyAtvaM parathaikAnto, vyavasthA nAtra sambhavet / siddhatvaM saMsaratAM yattannAI. karmayogataH // 174 // abaddhasya ca kA mukti-stcchbdaarthvinaakRtaa| atItakAlavadvandho'nAdimAn sa pravAhataH // 175 // apaddhabandhane'muktiH, sadA bndhprsnggtH| nAbaddhamuktayormedaH, kAJcanopalamedavat // 17 // viyogaH karmaNo'nAdeH, ndikssendriyvinaa| dikSAtmani nAdRSTe, narte tAM vinivartanam // 177 // nAnivRttau zivaprApti-na tsyaastivipryyH| tulyA bhavyairna sayuktyA, kevalAtmamayo na ca // 18 // bhAviyogAnapekSyeha, kevalavAna saamytaa| sadA vizeSato'satyaM, tathAbhAvatvakalpanam // 179 // kalpitatve ca doSo'yaM, cedAtmA pariNAmavAn / bhavettadA bhavedvandho, nayaiH sarvastu sammataH // 180 // nAropo bhavabhAvena, na karmAtmasvarUpakaM / na hyetatkalpitaM naivaM, bhavamo. HAPP.AC.Gunratnasuri M.S. Jun Gun Aaradhak Trust OOOOOOOOOOOO bA. ke. sA. kocA. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yacA 44 // zAdibhinnatA // 181 // bhavAbhAvamayA siddhi-na nocchede ca janmitA // sAmaJjasyaM na tvAnAdi-bhattAhetuH phalaM / cana // 18 // svabhAvakalpanA'yuktA-nirAdhAro'nvayaH kutaH / jIvasyaiva tathAbhAve, sarva yujyeta tatkhalu // 18 // sUkSmamarthapada vikSaretazcintya manISayA / aparyantaM zive saukhyaM yattato'daH paraM padam // 14 // sarvathA'nutsukatvena, mA nAbhAvaH siddhimIyuSAM / lokAntavAsinaH siddhA, anantA ekasaMsthitau // 185 // akarmaNAM gatiH pUrva-prayogAviSuvata tthaa| karmapavinAzenA-saGgAdalAbuvatpunaH // 186 // nAsadaspRzadatyA, gamanaM lokamUrdhani / sA'pyutkavizeSeNo-cchedo bhavyAGginA nahi // 187 // ye siddhAH setsyanti te'mI, nigodaanntbhaaggaaH|| alaiNyA golakA loke, goLe'saMkhyAvagAhanAH // 188 // ekAvagAhane'saMkhyA, nigodA aNshmedtH|| ekakasmin nigodevAsavo'nantA jinaH smRtAH // 189 // bhavyatvaM yogyatArUpa, yogyAH sarve ne kAryagAH / mUrtayo'khiladAruNAMna kumbhAH sarvasanmRdAm // 190 // vyavahAranayenedaM, tattvAno'pyeSa vartane / vizuddhestadanekAnta-siddhinizcayato'malaH // 193 // AjhaSA sarvato bhadrA, sarvajJAnAM tu zAsane / AdyAntamadhyakalyANA, kapacchedAtaparyutA // 192 // parizuddhiH punabandhA-bhAvAdibhyo'sti yogyatA / liGkametapriyatvAkhyaM, gamyaM yogyapravRttitaH // 193 // saMvegasAdhakaM nityaM, naiSAnyebhyo vitIryate / viskhaliGgato jJeyA-statastadanukampayA // 194 // adAnamAmakumbhoda-jhAtena hitakArakaM, nindayA durlabho bodhi-sveiSAmityanuprAhuH // 195|| AkSAvizuddhatekAntAt, phalaM, tadavirodhataH / mahodayaphalA zAstu-bahumAnAt zivapradA // 196 // pratleH pUrvadharojinAgamasudhAsindhoH samuddhatya yA, hubdhA saGghahitAvahA sukhakarI satpazcasUtrI shumaa| vyAkhyAtA haribhadrasUricaraNaiH saddhetuvAkyAlayA, sA paricitA''zu saMskRta girA bhavyabajAnavadA // 1 // mevAte zucimaNDaLe'naghanupe rAjya sadA zAsati, saddharmeNa phatehasiMhanRpatau zrIAdinAthAcake / prAme sAyarasadikSatetra makabhUnakaTyamAji prabhoH, prAsAdena pavitrite dvidazamAdhIzasya dRbdhA mudA // 2 // vahivasvaLUcandrAbdeSvatIteSu ca vikramAt / sukhabodhAya saMhabdhA, saMskRte paJcasUtrikA // 3 // pApaM hatvA guNAn dhRtvA , zrAmaNyaM paribhAvya ca 2 gRhItvA tat 3 prapAlyAlaM 4, mokSaM tatphalamAzrayet 5 // 4 // ityasyAM paJcasadhyA mo| adhikAsana nirIkSatAM / AtmanAzrayatAM samyak mahAnandaM yato'vatAm / // 5 // iti AgamoddhArakaAcAryapravara-zrIAnandasAgarasUripuGgavasaMdRdhA saMskRtapaJcasUtrI // PISOACSOKOOKONG Pau Co hA .ke.