Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo arihaMtANe namo siddhANaM, namo AyariyANaM namo uvajajhAyANaM namo loe savva sAhUNaM eso paMca namukakAro savva pAvappaNAsaNo maMgalANaM ca savvasiM paDhamaM havaI maMgala
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ jinAgama prakAzana yojanA pa. pU. AcAryazrI ghAMsIlAlajI mahArAja sAheba kRta vyAkhyA sahita DVD No. 2 (Gujarati Edition) :: yojanAnA Ayojaka :: zrI caMdra pI. dozI - pIeca.DI. website : www.jainagam.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ DASHASHRUT Aahaleler SHRI HERBE SKANDH zrI dazAzruta skandha sUtra SUTRA
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ eeeeeeeee jainAcArya - jainadharmadivAkara pUjyazrI- ghAsIlAlajI - mahArAja viracitayA 'muniharSiNI' TIkayA samalaGkRtaM hindI gurjara bhASAnuvAdasahitam - dazAzruta skandha sUtram "DASHASHRUTSRANDHSUTRAM" niyojaka: saMskRta - prAkRtajJa - jainAgama niSNAta- priyavyAkhyAni - paNDitamuni - zrIkanhaiyAlAlajI - mahArAjaH prakAzakaH a0 bhA0 zve0 sthA0 jainazAstroddhAra samiti - pramukhaH zreSThi- zrIzAntilAla - maGgaladAsabhAI -mahodayaH mu0 rAjakoTa (saurASTra ) dvitIyA - AvRttiH prati 1000 IsvIsana 1960 vIra saMvat 2486 mUlyam rU. 19=00 vikramasaMvat 2016
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ : prApti sthAna : zriI a. bhA. . sthAnakavAsI jana zAstro ddhA ra sa mi ti grIna leja pAse, rAjakeTa. Publishe Shri Akhil Bharat S. S. Jain Shastroddhar Samiti. Garedia Kuva Road, RAJKOT. ( Saurashtra ) W. Ry. India. bIjI AvRtti: prata 1000 vIra saMvata : 2486 vikrama saMvata : 2016 IsvI sana : mudraka : ane mudraNasthAna : jayaMtilAla devacaMda mahetA ja ya bhA 2 ta presa, ga 2 DI A kuvA reDa zAka mArakeTa pAse, rAjakeTa, zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ svAdhyAya mATe khAsa sUcanA A sUtranA mUlapAThano svAdhyAya divasa ane rAtrinA prathama prahare tathA cothA prahare karAya che. (2) prAta:uSAkALa, sanyAkALa, madhyAhna, ane madhyarAtrimAM be-be ghaDI (48 miniTa) vaMcAya nahIM, sUryodayathI pahelAM 24 miniTa ane sUryodayathI pachI 24 miniTa ema be ghaDI sarvatra samajavuM. mAsika dharmavALAM strIthI vaMcAya nahIM temaja tenI sAme paNa vaMcAya nahIM. jyAM A strIo na hoya te oraDAmAM besIne vAMcI zakAya. (4) nIce lakhelA 32 asvAdhyAya prasaMge vaMcAya nahIM. (1) AkAza saMbaMdhI 10 asvAdhyAya kAla. (1) ulkApAta-moTA tArA khare tyAre 1 prahara (traNa kalAka svAdhyAya na thAya.) (2) digdAha-koI dizAmAM atizaya lAlavarNa hoya athavA koI dizAmAM moTI Aga lagI hoya to svAdhyAya na thAya. garjArava -vAdaLAMno bhayaMkara garjArava saMbhaLAya. gAjavIja ghaNI jaNAya to 2 prahara (cha kalAka) svAdhyAya na thAya. nirdhAta-AkAzamAM koI vyaMtarAdi devakRta ghoragarjanA thaI hoya, athavA vAdaLo sAthe vIjaLInA kaDAkA bole tyAre ATha prahara sudhI svAdhyAya nA thAya. (5) vidyuta--vijaLI camakavA para eka prahara svAdhyAya na thA. (6) cUpaka-zuklapakSanI ekama, bIja ane trIjanA divase saMdhyAnI prabhA ane caMdraprabhA maLe to tene cUpaka kahevAya. A pramANe cUpaka hoya tyAre rAtrimAM prathama 1 prahara svAdhyAya na karavo. (7) yakSAdIta-koI dizAmAM vIjaLI camakavA jevo je prakAza thAya tene yakSAdIpta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo. (8) ghumika kRSNa-kAratakathI mahA mAsa sudhI dhUmADAnA raMganI je sUkSma jala jevI dhUmmasa paDe che tene dhUmikAkRSNa kahevAya che. tevI dhUmmasa hoya tyAre svAdhyAya na karavo. (9) mahikAzveta-zItakALamAM zvetavarNavALI sUkSma jalarUpI je dhummasa paDe che. te mahikAzveta che tyAre svAdhyAya na karavo. (10) rajauddaghAta-cAre dizAmAM pavanathI bahu dhULa uDe. ane sUrya DhaMkAI jAya. te rajauddAta kahevAya. tyAre svAdhyAya na karavo.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) audArika zarIra saMbaMdhI 10 asvAdhyAya (11-12-13) hADakAM-mAMsa ane rUdhira A traNa vastu agnithI sarvathA baLI na jAya, pANIthI dhovAI na jAya ane sAme dekhAya to tyAre svAdhyAya na karavo. phUTeluM iMDu hoya to asvAdhyAya. (14) maLa-mUtra--sAme dekhAya, tenI durgandha Ave tyAM sudhI asvAdhyAya. (15) smazAna--A bhUminI cAre bAju 100/100 hAtha asvAdhyAya. (16) caMdragrahaNa--jyAre caMdragrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 8 muhUrta ane utkRSTathI 12 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (17) sUryagrahaNa--jyAre sUryagrahaNa thAya tyAre jaghanyathI 12 muhUrta ane utkRSTathI 16 muhUrta asvAdhyAya jANavo. (18) rAjavyudgata--najIkanI bhUmimAM rAjAonI paraspara laDAI thatI hoya tyAre, tathA laDAI zAnta thayA pachI 1 divasa-rAta sudhI svAdhyAya na karavo. (19) patana--koI moTA rAjAnuM athavA rASTrapuruSanuM mRtyu thAya to teno agnisaMskAra na thAya tyAM sudhI svAdhyAya karavo nahIM tathA navAnI nimaNuMka na thAya tyAM sudhI UMcA avAje svAdhyAya na karavo. (20) audArika zarIra--upAzrayanI aMdara athavA 100-100 hAtha sudhI bhUmi upara bahAra paMcendriyajIvanuM mRtazarIra paDyuM hoya to te nirjIva zarIra hoya tyAM sudhI svAdhyAya na karavo. (21thI 28) cAre mahotsava ane cAra pratipadA--ASADha pUrNimA, (bhUtamahotsava), Aso pUrNimA (indra mahotsava), kArtika pUrNimA (skaMdha mahotsava), caitra pUrNimA (yakSamahotsava, A cAra mahotsavanI pUrNimAo tathA te cAra pachInI kRSNapakSanI cAra pratipadA (ekama) ema ATha divasa svAdhyAya na karavo. (29thI 30) prAtaHkAle ane sandhyAkALe dizAo lAlakalaranI rahe tyAM sudhI arthAt sUryodaya ane sUryAstanI pUrve ane pachI eka-eka ghaDI svAdhyAya na karavo. (31thI 32) madhya divasa ane madhya rAtrie AgaLa-pAchaLa eka-eka ghaDI ema be ghaDI svAdhyAya na karavo. uparokta asvAdhyAya mATenA niyamo mUlapAThanA asvAdhyAya mATe che. gujarAtI Adi bhASAMtara mATe A niyamo nathI. vinaya e ja dharmanuM mUla che. tethI AvA AvA vikaTa prasaMgomAM gurunI athavA vaDIlanI icchAne AjJAne ja vadhAre anusaravAno bhAva rAkhavo.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ svAdhyAya ke pramukha niyama (1) (3) isa sUtra ke mUla pATha kA svAdhyAya dina aura rAtrI ke prathama prahara tathA cauthe prahara meM kiyA jAtA hai| prAta: USA-kAla, sandhyAkAla, madhyAhna aura madhya rAtrI meM do-do ghaDI (48 miniTa) svAdhyAya nahIM karanA cAhie, sUryodaya se pahale 24 miniTa aura sUryodaya ke bAda 24 miniTa, isa prakAra do ghar3I sabhI jagaha samajhanA caahie| mAsika dharmavAlI striyoM ko svAdhyAya nahIM karanA cAhie, isI prakAra unake sAmane baiThakara bhI svAdhyAya nahIM karanA cAhie, jahA~ ye striyA~ na hoM usa sthAna yA kakSa meM baiThakara svAdhyAya kiyA jA sakatA hai| nIce likhe hue 32 asvAdhyAya-prasaMgo meM vA~canA nahIM cAhie(1) AkAza sambandhI 10 asvAdhyAyakAla (1) ulkApAta-bar3A tArA TUTe usa samaya 1 prahara (tIna ghaNTe) taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (2) digdAha--kisI dizA meM adhika lAla raMga ho athavA kisI dizA meM Aga lagI ho to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / garjArava-bAdaloM kI bhayaMkara gaDagaDAhaTa kI AvAja sunAI detI ho, bijalI adhika hotI ho to 2 prahara (cha ghaNTe) taka svAdhyAya nahIM karanA caahie| nirghAta-AkAza meM koI vyantarAdi devakRta ghora garjanA huI ho athavA bAdaloM ke sAtha bijalI ke kaDAke kI AvAja ho taba ATha prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / vidyuta--bijalI camakane para eka prahara taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie yUpaka-zukla pakSa kI prathamA, dvitIyA aura tRtIyA ke dino meM sandhyA kI prabhA aura candraprabhA kA milAna ho to use yUpaka kahA jAtA hai| isa prakAra yUpaka ho usa samaya rAtrI meM prathamA 1 prahara svAdhyAya nahIM karanA cAhie (8) yakSAdIpta--yadi kisI dizA meM bijalI camakane jaisA prakAza ho to use yakSAdIpta kahate haiM, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / dhUmikA kRSNa-kArtika se mAgha mAsa taka dhuMe ke raMga kI taraha sUkSma jala ke jaisI dhUmasa (koharA) par3atA hai use dhUmikA kRSNa kahA jAtA hai isa prakAra kI dhUmasa ho usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie /
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) mahikAzveta--zItakAla meM zveta varNavAlI sUkSma jalarUpI jo dhUmasa par3atI hai vaha mahikAzveta kahalAtI hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (10) rajodghAta--cAroM dizAoM meM teja havA ke sAtha bahuta dhUla uDatI ho aura sUrya Dha~ka gayA ho to rajodghAta kahalAtA hai, usa samaya svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (9) aitihAsika zarIra sambandhI 10 asvAdhyAya -- (11,12,13) hADa-mAMsa aura rudhira ye tIna vastue~ jaba taka agni se sarvathA jala na jAe~, pAnI se dhula na jAe~ aura yadi sAmane dikhAI deM to svAdhyAya nahIM karanA cAhie / phUTA huA aNDA bhI ho to bhI asvAdhyAya hotA hai / (14) (15) (16) mala-mUtra - sAmane dikhAI hetA ho, usakI durgandha AtI ho taba-taka asvAdhyAya hotA hai / I zmazAna -- isa bhUmi ke cAroM tarapha 100 - 100 hAtha taka asvAdhyAya hotA hai / (19) candragrahaNa--jaba candragrahaNa hotA hai taba jaghanya se 8 muhUrta aura utkRSTa se 12 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie | (17) sUryagrahaNa - jaba sUryagrahaNa ho taba jaghanya se 12 muhUrta aura utkRSTa se 16 muhUrta taka asvAdhyAya samajhanA cAhie / (18) rAjavyudgata -- najadIka kI bhUmi para rAjAoM kI paraspara lar3AI calatI ho, usa samaya tathA lar3AI zAnta hone ke bAda eka dina-rAta taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / patana -- koI bar3e rAjA kA athavA rASTrapuruSa kA dehAnta huA ho to agnisaMskAra na ho taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie tathA usake sthAna para jaba taka dUsare vyakti kI naI niyukti na ho taba taka UMcI AvAja meM svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (20) audArika zarIra -- upAzraya ke andara athavA 100 - 100 hAtha taka bhUmi para upAzraya ke bAhara bhI paJcendriya jIva kA mRta zarIra par3A ho to jaba taka vaha nirjIva zarI vahA~ par3A rahe taba taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (21 se 28) cAra mahotsava aura cAra pratipadA - ASAr3hI pUrNimA ( bhUta mahotsava), Aso pUrNimA (indriya mahotsava), kArtika pUrNimA ( skandha mahotsava), caitra pUrNimA (yakSa mahotsava) ina cAra mahotsavoM kI pUrNimAoM tathA usase pIche kI cAra, kRSNa pakSa kI cAra pratipadA (aikama) isa prakAra ATha dinoM taka svAdhyAya nahIM karanA cAhie /
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ (29 se 30) prAtaHkAla aura sandhyAkAla meM dizAe~ lAla raMga kI dikhAI deM taba taka arthAt sUryodaya aura sUryAsta ke pahale aura bAda meM eka-eka ghar3I svAdhyAya nahIM karanA cAhie / (31 se 32) madhya divasa aura madhya rAtrI ke Age-pIche eka-eka ghar3I isa prakAra do ghar3I svAdhyAya nahIM karanA caahie| uparokta asvAdhyAya sambandhI niyama mUla pATha ke asvAdhyAya hetu haiM, gujarAtI Adi bhASAntara hetu ye niyama nahIM hai / vinaya hI dharma kA mUla hai tathA aise vikaTa prasaMgoM meM gurU kI athavA bar3oM kI icchA evaM AjJAoM kA adhika pAlana karane kA bhAva rakhanA cAhie /
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI dazAzrutaskaMdha sUtrakI viSaya sUci viSayAnukramaNikA pAnA naM. 1 1 7 1 @ (o = \ \ 2 1 1 6 O N 25 N 32. 35 38 anu. viSaya maMgalAcaraNa jakhkhasvAmI ke prati sudharma svAmInA upadeza bhagazabdakA artha dazAzrutaskandhakA zabdArtha asamAdhisthAna kA varNana zabaladoSakA varNana AzAtanAo kA varNana gaNisampadA kA varNana gaNisampadArge cAra prakAra, vinayakA varNana 10 gaNitampAmeM vinayapratipatikA varNana 11 citasamAdhisthAnakA varNana 12 upAsaka pratimAkA varNana 13 nAstikavAdiyoMkA varNana 14 AstikavAdiyoMkA varNana 15 upAsaka pratimAkA varNana 16 sAtavAM adhyayanakI avataraNikA aura bhikSupratimAkA varNana 17 bhikSupratimApArIke kartavyakA varNana 18 bhikSupratimApArIke bhikSAvidhikA varNana bhikSupratimApArIke gocarakAlakA varNana ra0 bhikSupratimApArIkI gocaracaryAkA varNana bhikSupratimApArIkI nivAsavidhi bhikSupratimApArIkI upAzrayakI vidhi bhikSupratimApArIkI saMtArakavidhi 24 bhikSupratimApArIkA kalpavarNana ra5 bhikSupratimAkA varNana ra6 bhikSapratimA nahIM pAlane vAlake doSIkA varNana 53 69 71 73 74 78 zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 83 83 ( (/ 93 38 84 anu. viSaya pAnA naM. 27 bhikSupratimA paripAlanake guNakA varNana AMThavA adhyayanakI avataraNikA aura paMcakalyANakakA varNana 80 ra9 navama adhyayanakI avataraNikA aura bhagavAnane samavaraLakA varNana 82 30 bhagavAnane upadaMzakA varNana 31 (30) mahAmohanIya sthAnoMkA varNana 3ra mohanIya sthAnake tyAgakA upadeza mohanIya zA. 33 dazavA adhyayana pAraMbha zreNIka rAjAkA varNana 34 rAjapuSake prati zreNika rAjAkI AjJA 35 bhagavAnake AgamanakA varNana bhagavAnake AgamanakA zreNika rAjAko nivedana 37 zreNika rAjakA bhagavAnako vandana karane ke liye jAnA nagara sammArjana siMcana dhArmikaratha sarjakaraNAdi varNana 39 bhagavAnako vandana karaneke liye zreNika rAjakA gamana bhagavAnako vandanA karaneke liye sajjata huicallaNakA varNana bhagavAnakA upadeza 42 nirjhanthake manobhAvakA varNana nirgunzIke manobhAvakA varNana 44 nircantha aura nirjhanthiyoke saMkalpaka viSayameM bhagavAnakA pUchanA 98 45 bhagavAnakA upadeza aura nirjhantha nirjhanthiyanA varNana striyoMke nidAnakarmakA varNana 47 nirjhenthiyoke strisambandhI nidAna karmakA varNana 103 48 nirjhanthiyoke purUSasambandhI nidAnakA varNana 105 49 devabhAvakA nidAna aura devIbhogasabandhIdevIbhavanidAna kA varNana 107 50 zrAvakabhavanidAnakA varNana 112 pa1 sAdhusambandhI nidAnakA varNana 113 para nidAnarahitasaMyama phalakA varNana 115 pa3 bhagavAnake upadezakI saphalatAkAvarNana aura upasaMhAra 116 54 saMkSepase sarvanidAnakAvarNana aura gRnthasamApti 117 papa zAstra prazasti S $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ $ 40 41 0) 46 102 118 zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMgalAcaraNa dazAzrutarkandhasUtranI muniharSiNI TIkAnA gujarAtI anuvAda. maMgalAcaraNa, zAstranI nirvighna samAptine mATe maMgaLAcaraNa kare che:'vardhamAna'- mitti-- nira Mtara siddhigatimAM virAjamAna, ananta kevalajJAnAdi guNAnA nidhAna (bhaDAra). zrutacAritra dharmanA upadezaka, tathA trilokanA vandvanIya zrI caramatIrthaMkara vardhamAna svAmIne huM(ghAsIlAla muni ) bhakitabhAvathI namaskAra karU chuM. (1) jambusvAmI ke pati sudharma svAmIkA upadeza 'tujJAnopeta'--miti- matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna tathA mana:pavajJAna, e cAreya jJAnathI yukta, tathA anupama-jemanI barAbara keAi nathI evA, tathA bhagavAnanA mukhadvArA ameghadhArAthI nIkaLelAM vacanAmRtane kaN puTathI (kAnethI) satata pIvAvALA, sadaguNenA bhaDAra, pApane nAza karavAvALA, tamAma bhavyajIvAne kalyANakAraka, guNIjanAmAM uttama evA gaNadhara gautama svAmIne namrabhAve namaskAra karIne (2) tathA 'vAye'-ti- SaTakAyajIvAnA rakSaka dayAdhanA upadezaka, tathA jemanuM mukhacandra vAyukAya Adi jIvAnI rakSAne mATe DhArAsahita mukhavakiAthI suAAbhita che-- arthAta jIvAnI catanA mATe mukhapara derAsahita sukhavastrikA dhAraNa karavAvALA che ane AthI jemanuM mukha zAMtarasathI pUrNa che, jemanA caraNanA nakhaneA teja-puja prANIonA mananA mithyAtvarUpI aMdhakAranA nAza kare che, evAM paMcamahAvratadhArI, ugnavihArI guruvaranuM dhyAna tathA namaskAra karIne (3) tathA 'nainI'--miti-jinabhagavAnanI vANIne namaskAra karIne huM (ghAsIlAla muni ) dazAzrutaskaMdhasUtranI alpabuddhivALAne bedha karAvavAvALI munihaSiNI nAmanI TIkA racu chuM. (4) : rUde ' * tti A sUtramAM paMcama gaNadhara sudharmA svAmI potAnA ziSya jammU svAmIne amRtatulya vacanAthI Ana Mdita karatA uttama rIte samAdhita karatAM kahe che L mukhyame ' ityAdi. ' ' gAyuSyana 'kRti- hai ciraMjIvI; saMyamI jIvanavALA hai jammU | 'AyuSmana ' evA sukeAmala zabdanuM sakhAdhana, ziSya jammUsvAmInI vinayazIlatA batAvavA mATe ApeluM che. 'AyuSmana zabdanA sakhAdhananuM bIjuM paNa tA e che ke-saMpUrNa zrutajJAnanA upadezanuM zravaNu karavuM, grahaNa karavuM. dhAraNa karavuM, jJAna- darzIna-cAritranuM ArAdhana karavuM, tathA meAkSa sAdhana mATe ceAgyatAnI prApti karavI e zrI dazAzruta skandha sUtra 6
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' samastathI yukta heAvAne kAraNe ' AyuSmana 'sAdhana che arthAt AyuSya vinA zAstrazravaNathI mAMDIne mekSa sudhInI siddhi koi paNa prApta karI zakatuM nathI. A vacananA prabhAvathIja jammUsvAmIe eja janmamAM mekSapadanI prApti karI. " meM sAkSAt bhagavAnanA zrI mukhathI sAMbhaLyuM che, paraMparAthI nahi. kemake, gaNudharAne sAkSAt bhagavAna dvArAja AgamanI prApti thAya che. arthAt gaNudharAne mATe anantarAgama ( sAkSAt Agama ) che. ' mA zrutam " A vAkayathI ziSyane gurusamIpa nivAsa karavA sUcita thAya che. gurunI samIpa na rahevAthI temanA caraNakamaLanA sparzIpUrNAMka va Mdana tathA temanA mukhakamalamAMthI nIkaLatAM vacanenuM zravaNu thaI zaktuM nathI. 'mAvatA' zabdamAM je mana zabda che tenA daza artha thAya che. jemake: " bhagazabdakA artha (1) jJAna-- jIvAdi padArthonA prakAza karavAvALA edha. (2) mAtmyaanupama mahimA. (3) pazu- aneka prakAranA anukULa temaja pratikUla pariSaddha upasane sahana karavAthI utpanna thayelI kIrti. (4) vairAgya--kAmabhoganI icchAneA sathA tyAga, athavA krodhAdiSAyane nigraha. (5) muti- samasta karmonA nAza svarUpa mekSa (6) - deva manuSyanA hRdayane haravAvALu, saudaryAM. (7) vIrya- antarAya karmAnA nAza thavAthI AtmAmAM utpanna thatuM ananta khaLa (8) zrI--ghanaghAti kanA nAza thavAthI prApta thayelI jJAna darzana sukha tathA vIsvarUpa anantacatuSTalakSamI. (9) dharma- zruta Adi rUpa, tathA yathAkhyAta cAritra svarUpa, ke je meAkSanAM dvAra khAlavAmAM sAdhana che. (10) pezvayaM- traNa leAkanuM svAmitva, A sa a jemAM maLe che te bhagavAna che. te tIrthaMkara bhagavAne AgaLa upara kahevAmAM AvanAra bhAvanuM nirUpaNa karyuM che. mATe ahIM tenA zabdathI tIkara artha levA joIe. kahyuM che ke:- atca mAsapha arihA muttuM yaMti gaLaphA rA' ityAdi, arthAta-arUpa Agama tIrthakara bhagavAna kahe che ane te ane mULa-Agama-rUpamAM gaNadharo gUMthe che. te bhagavAne te arthane dvAdazavadha pariSamAM vakSyamANu rIte kyo che. A artharUpa Agama sajJathI kahevAelA hAvAnA kAraNathI sarvathA satya che-- kAlpanika nathI. dravyArthika naya vaLI dRSTithI anAdi che. sarva gaNadharAnI e paripATI che ke te vinaya sAthe potapotAnA vinIta ziSyAnA pUchavAthI ' mukhya me" evuM vAkaya khele che, kahyu paNa che. zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazAzrutaskandhakA zabdArtha prabhAvazALI buddhimAn, pAtapAtAnA ziSyadvArA vinIta bhAvathI kAMipaNu pUchavAmAM AvatAM, dayAnA sAgara, jagaddha, SaDthavanikAyanA khaM, sarve gaNadhara deva potAnI kemaLa vANIthI 'mukhya me'ema pharamAve che. paraMtu 'huM kahuM chuM ema khelatA nathI. (1) > dazAzrutaskaMdha sUtrane zabdA A prakAre cheH-- daza adhyayananuM vivecana karavAvALAM zAstrane dazA kahe che. gurunI samIpamAM je sAMbhaLavAmAM Ave che tene zruta kahe che ke je sarvAMttama arthanuM pradipAdana kare che bhagavAnanAM mukhakamalathI nIkaLI, bhavya jIveAnA karNa --vivara (kAna) mAM praveza karI kSAyepamika bhAvane pragaTa karavAnA kAraNa svarUpa che teja vRkSanA skandha ( thaDa ke jyAMthI zAkhA Adi nIkaLe che) svarUpa che. tApaya e che ke:-- daza adhyayananuM pratipAdana karavAvALu A Agama che. athavA cheda sUtramAM AgavizeSanuM nAma dazazrutaskaMdha che. ane Ane dazAkalpa paNa kahe che. A AgamanAM daza adhyayana che. (1) prathama adhyayanamAM vIsa asamAdhionuM varNana che. (ra) dvitIya adhyayanamAM ekavIsa zabala aSAnuM, (3) tRtIya adhyayanamAM tetrIsa AzAtanAenuM, (4) caturthAMmAM ATha gaNisaspadAenuM, (5) paMcamamAM dazacittasamAdhinuM, (6) chaThThAmAM upAsakanI agIAra pratimAonuM, (7) sAtamAmAM khAra bhikSupratimAonuM, (8) AThamAmAM zrI vardhamAna svAmInAM pAMca kalyANAnuM, (9) navamAmAM trIsa mAhanIya karmAMnuM, tathA (10) dazamAmAM nava niAnAnuM varNana che. DAsU.1A asamAdhisthAna kA varNana 'taMtra' iti e daza adhyayanAmAM vIsa asamAdhisthAna nAmanA prathamaadhyayanane Arabha karavAmAM Ave che. temAM A adisUtra che:- 'pha vahu' ityAdi. paMcama gaNadhara zrI sudharmAsvAmI potAnA ziSya jammUsvAmIne kahe che kehai jammU ! A jinazAsamAM je tapasayamanA anuSThAnamAM sIdAtA (kheda karatA) tathA pramAda AdithI saMyama kriyAmAM pravRtti karatA nathI evA muniene A lAka tathA " sthavira paraleAka sa'khaMdhI aneka du:kheA dekhADI tapa sayamamAM sthira karavAvALA kahevAya che, bhagavAna-arthAt alaukika mahimAvALA, tathA vIryaMntarAyanA kSaya-upazamathI utpanna sakalajanagrAhya (badhAM mANaso svIkAre tevAM) vacana kahevAvALA 'zrutaDevala' kahevAya che. te vira bhagavAna zrutakeliee asamAdhinAM vIsa sthAna kahyAM che. ' zrI dazAzruta skandha sUtra 8
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyak mAkSamAga mAM sthita rahevuM, arthAt - saMyamamArgImAM pravRtti karavA rUpa AtmAnAM pariNAmane samAdhi kahe che. tenAthI bhinnane asamAdhi kahe che. jammUsvAmI pUche che ke--hai bhadanta ! sthavira bhagavAna zrutakevalIoe je vIsa prakAranAM asamAdhi sthAnAnuM varNana karyuM che te asamAdhisthAna kayAM kayAM che? sudharmAM svAmI kahe che-- 'rUmAni vastu' iti, he jammU ! te vIsa asamAdhisthAna A prakAranAM che-- ahIM prazna e thAya che ke jo bhagavAneja vIsa asamAdhisthAna kahyAM che tA vira bhagavAnAe vIsa asamAdhisthAna kahyAM che ema kema kahyuM che! kemake je je bhAvAnuM varNana tIrthaMkara bhagavAna kare che teja bhAvAne laIne ja sthavira bhagavAna paNa nirUpaNa kare che. AnuM samAdhAna e che ke-sthavira bhagavAna prAya: zrutakevalI hAya che, temanAM vacana bhagavAnanAM jevAMja hAya che. evI vAta sASita karavA mATe, tathA bhagavAne kahelA arthanI sAthe temanA kahelA viSayanI samAnatA dekhaDavA mATe e pramANe kahelu che. ahIM e vAta siddha thAya che ke zrutakevalI paNa bhagavAnanI jema samyakU khele che. viSaya-kaSAya-nidrA-vikathA Adi asamAdhisthAna vIsathI vadhAre pratIta thAya che chatAM e badhAMnA antarbhAva vIsamAMja thai jAya che, e hetuthI bhagavAne vIsanIja gaNanA karI che. ( sU0 2 ) have vIsa asamAdhi sthAna kaeNmapramANe kahe che:" vana ' ityAdi. devadava--- atizIghra cAlavAvALA sAdhu prathama asamAdhisthAnanA deSanA bhAgI thAya che. ati zIghra cAlavAthI irSyAsamitinA upayAga rahetA nathI. tethI prANivirAdhanA tathA AtmaviAdhanA thAya che. tathA saMyamavirAdhanA thAya che. tyArapachI kaDavAM phaLa devAvALAM karma bandha thAya che, tethI saMsAramAM paribhramaNa thAya che. A pramANe karmonA kSaya thatA nathI. vaLI tethI kevalajJAnanI prApti thatI nathI. kevaLajJAnanI aprAptithI kemernA kSaya thatA nathI, tethI meAkSanA abhAva rahe che. A mATe mumukSuee ' kharca var' evuM bhagavAnanuM vAkaya manamAM rAkhIne isamitinI ArAdhanAthI saMyamanI ArAdhanA karavI joie. A prakAre adhI jagAe yathAyeAgya cAjanA karavI ucita che. (1) ' traNamAnitannArI ' divasanA vakhate jyAM anekajIvA hAya evA sthAnamAM tathA rAtrie rohaNa vagerethI vALela na heAya evA sthAnamAM cAlavAvALA muni zrI dazAzruta skandha sUtra 9
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjA asamAdhisthAnarUpI doSanA bhAgI thAya che. (2) 66 duSmamanitArI " .--avidhithI tathA upayega vinA vALelA mArgomAM cAlavAnA jenA svabhAva che te trIjA asamAdhisthAna doSanA bhAgI thAya che. (3) " nA " zabdathI zayyA, saMstAraka, upakaraNa Adi viSayamAM paNa samajI levuM joie. kAraNa ke A traNe sthAna irSAMsamitisaMbaMdhI che. (3) 'gati' ityAdi, jenA para suvAya che te zayyA kahevAya che. tenI laMbAi zarIra jevaDI hAya che, tathA upalakSaNathI sastAraka (saMthArA)nuM paNa grahaNa karAya che. saMstAraka aDhI hAthanuM hAya che. jenA upara besavAmAM Ave che tene Asana kahe che. te AtApanA svAdhyAya AdinuM sthAna che, upalakSaNathI nivAsasthAna paNa temAM levAya che. maryAdAthI adhika zayyA tathA AsananA je upayega kare che te caturthAM asamAdhisthAna doSanA bhAgI thAya che. pramANathI vadhAre vastu grahaNa karavAthI tenuM pramAna tathA pratilekhana gya rIte thatuM nathI. AthI temAM aneka prakAranA trasa tathA sthAvara jIvAnI utpattinI saMbhAvanA che, tethI AvirAdhanA tathA sacamavirAdhanA avazya thAya che. ahIM eka dRSTAMta che: koi eka muni pramANathI adhika zayyA tathA saMstAraka Adi rAkhatA hatA. te zayyA tathA saMstAraka AdinuM yogya samaye niyamAnusAra pratilekhana karatA nahi. AthI tenI zayyA tathA sastArAdikamAM kunthuA Adi aneka jIvAnI utpatti thaI. gurujIe vAra vAra kahyuM chatAM paNa te pAtAnI zayyA AdinuM pramAna karatA (sApha karatA) nahi. eka samaya tenI zayyAmAM ( pathArImAM) kALA sapa` AvIne besI gye te pramAdI zayyAne pramAna ane pratilekhana karyAM vagara tenA upara suI gayA. te sa tene karaDayA, atizaya vedanA thavA lAgI jethI te peAtAnA pApanI AlecanA tathA pratikramaNa karI zakyA nahiM e kAraNathI te khAlamaraNathI marI gayA ane catuti saMsArane prApta karyAM. AthI munie mATe ucita che ke maryAdAthI adhika kAi upakaraNa na rAkhavuM ane je kaMi maryAdita upakaraNa hoya tenI pratilekhanAdi kriyA yathAyeAgya kare. (4) 'rALaC ' ityAdi. jJAnAdi ratnavALA rAtmika che. arthAt dIkSAmAM meATA rAtmika kahevAya che. je sAdhu paryAyajyeSThanI sAthe vivAda kare che te asamAdhi doSanA bhAgI thAya che.(5) 6 zero ' ityAdi. . virAne ghAta karavA mATe vicAra karavAvALA, upalakSaNathI samasta muninA zrI dazAzruta skandha sUtra 10
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ ghAta karavAno vicAra karavAvALA, (6) 'mUva ' ityAdi. prANI, bhUta, jIva, satva, AdinA ghAtane vicAra karavAvALA hiMsAdeSa parAyaNa asamAdhi sthAnanuM sevana kare che, kemake samasta prANionA prANanI rakSA karavI eja samAdhine hetu che. ethI bhUtapaghAtacintana munie vajita karavuM. (7) samAdhipratibandhaka kaSAyanuM varNana kare che saMgam" Iti. pratikSaNa kedha karavAvALA, cha pratyenA mitra bhAvane tyAga kare che. mitrabhAvanA abhAvathI asamAdhisthAna deSanA bhAgI thAya che. (8) "da" Iti. sva. tathA para ne saMtApa karavAvALA tIvrakaSAyI thAya che. ethI samAdhinI IcchA karavAvALAe kSamAzIla thavuM joIe (9) ukrimaNig" ItyAdi. vidimaNa na ravAnnA" bhagavAnanA A vAkyathI ahIM "pRSThi" zabdane artha pakSa (pAchaLa) tathA mAMsa zabdane artha bIjAnA doSane kahevA, e thAya che. tAtparya e che ke je pAchaLathI nindA karavAvALA che te nirdaka pitAnA guNone nAza kare che tathA te sarvanindanIya thaIne asamAdhisthAna dezanA bhAgI thAya che. (10). "vizva ItyAdi vAraMvAra nizcayakArI bhASA bolavAvALA asamAdhi dezanA bhAgI thAya che. dravya, kSetra, kAla tathA bhAvathI jyAM saMdeha thAya che, tyAM "A Amaja che evuM bAlavAthI mRSAvAda thaI jAya che, tenAthI samasta denI prApti thAya che ane pachI AtmasaMyamanI virAdhanA thAya che, AtmavirAdhanA tathA saMyamavirAdhanAthI saMsAramAM paribhramaNa karavuM paDe che. A mATe zaMkAyukata padArthonA viSayamAM vAraMvAra nizcayavAlAM vacana balavAM e munine mATe ahita karavAvALuM che. (11) 'navaghaNuM' ItyAdi. na hoya tyAM navIna jIA utpanna karavAvALA asamAdhideSanA bhAgI thAya che. A sUtramAM adhikaraNa zabdano artha "kalahake kijIA" thAya che, vijite jenA dvArA AtmA naraka nigoda Adi ananta janma maraNa rUpa duHkhanA khADAmAM nAkhavAmAM Ave che. tene adhikaraNa kahe che. kajIo pedA na thatuM hoya tyAM kajIo pedA karavAvALA muni asamAdhi deSanA bhAgI thAya che. navA kajIA utpanna karanAra muni, janma maraNa Adi aneka ananta du:khene nAza karavAvALI, saMsArabhramaNane choDavavALI ananta jJAna Adine devAvALI akSaya ane amara padane prApta karAvavAvALI vinayasamAdhi, zrutasamAdhi, tapa samAdhi,tathA AcArasamAdhinA vinAzaka bane che. paraMparAthI parasaMtApaka tathA AtmavirAdhI, saMyamavirAdhI thAya che, ane ema karatAM karatAM catugatisaMsAramAM anantakALasudhI paribhramaNa kare che ane tyAM ananta du:khene anubhava kare che. (12) zrI dazAzruta skandha sUtra 11
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ "rAjA" ItyAdi. kSamApana karAyelA junA zAnti pAmelA kalezane pAchA ughATana karavAvALA (ubhAravAvALA) muni asamAdhi deSanA bhAgI thAya che. zAMta phalene pAchA ubhAravAvALA atyanta kaluSita bhAvane utpanna kare che. AtmasvarUpanI virUddha thaIne mitra bhAvane tyAga kare che. samyak zraddhAnuM avalaMbana karAvavAvALI paramazAMtine dUra kare che. ratnatrayanI samAdhine tyAga kare che. dharmazukala dhyAnathI AtmAne nIce pADe che. (AtmAnuM patana kare che) A raudra sthAnanuM sevana kare che. naraka Adi kumati karAvavAvALAM bAlavIryanuM prakAzana kare che, tathA te paMDitavIryathI vaMcita thaI apAra saMsArasAgaranA Avarta (phe) mAM DUbI jAya che. (13) gA ityAdi zAstranI maryAdAmAM je kahevAmAM AvyuM che "paurUSyAdirUpa" samaya tene "kAla" kahe che. tenAthI virUddha te akAla kahevAya che, temAM svAdhyAya karavAvALA, hIna (adhuruM) ke vadhAre akSara uccAraNa karavAvALA asamAdhideSa bhAgI thAya che. asvAdhyayamAM svAdhyAya karavAthI zrutajJAnane avinaya, lokavirUddha vartAna, kSudra dethI utpanna upasarga Adi aneka deSanI saMbhAvanA thAya che. jemake sArI rIte pANI pAvA chatAM paNa vRkSa latA gulma Adi pitAnI RtumAM ja phaLa Ape che akAlamAM phila Ape te hAnikAraka hoya che. akAlamAM je meghanI vRSTi thAya te paNa hitakAraka thatI nathI, tathA akAle vAveluM bIja sArAM phala devAvALuM thaI zakatuM nathI. evI ja rIte A svAdhyAya paNa zAstravihita kAlamAM ja karavAmAM Ave te prazasta phala devAvALuM thAya che. A prasaMge asvAdhyAyanAM nAma kahe che, arthAt kayA kAlamAM svAdhyAya na kare. joIe te batAve che - (1) jyAre ulakApAta thAya-vArA khare tyAre eka prahara sudhI asvAdhyAya rAkhe; bhUkaMpane paNa amAMja antarbhAva che. (2) jyAM sudhI dizA lAla raMganI hoya tyAM sudhI. (3) meghagarjanA je thAya te eka prahara sudhI. (4) vIjaLI camake te eka prahara sudhI. (5) vIjaLI paDe te ATha, bAra ke soLa prahara sudhI. (6) yupakamAM arthAt saMdhyAne prakAza ane caMdranA prakAzano je samaye mizrabhAva thAya te samaye, tAtparya e che ke-suda pakSanI ekama tithI Adi traNa tithIomAM rAtrinA pahelA paheramAM asvAdhyAya rahe che, jene bAlacaMdranI asvAdhyAya kahe che. (7) yakSadIptakamAM arthAt yakSacihaAkAzamAM thoDI thoDI vAre vijaLI je prakAza ApatuM dekhAtuM hoya tyAre, jyAM sudhI zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ te cinha dekhAtu hoya tyAM sudhI. (8) pAMca varNa (raMga) nI dhrUvara jyAM sudhI paDe che tyAM sudhI. (9) mahikA--dhumADA jevI jhAkaLa jevIvALAmAMthI savAre sUkSma varSA thAya che te samayamAM (10) rajaudyAnamAM--pavanathI AkAzamAM sUkSma dhUlipudgala saghanarUpamAM UDatI hoya tyAre, jyAM sudhI te UDatI haiAya tyAM sudhI. A pramANe AkAzanimitta daza jAtanA asvAdhyAya che. ganA tathA vijaLInA asvAdhyAya ArdrAthI svAti nakSatra sudhInA samayamAM mAnavAmAM AvatuM nathI. (1) jyAMsudhI hADakuM jovAmAM Ave tyAM sudhI asvAdhyAya che. A prakAre jyAM sudhI (2) mAMsa (3) leAhI (4) apavitravastu (viSTA Adi) tathA (5) khaLatuM smazAna dekhAya tyAM sudhI asvAdhyAya jANavA joie. (6) candragrahaNa tathA sUrya grahaNanA ATha, khAra, athavA soLa prahara sudhInA asvAdhyAya thAya che. temAM e vivecana che ketheDA grAsanuM grahaNa thAya tA AThe prahara sudhI, tenAthI vadhAre grAsanuM thAya te khAra prahara sudhI ane khagrAsa (saMpUrNa grAsa) nuM thAya teA seALa prahara sudhI asvAdhyAya jANavA joie. (7) rAjAnuM mRtyu thayu hAya te jyAM sudhI bIjo rAjA siMhAsanapara ArUDha na thAya tyAM sudhI. (8) jepradezamAM jyAM sudhI rAjAnuM yuddha cAlatu hoya tyAM sudhI. (9) upAzrayamAM jyAM sudhI mRtakalevara paDelA hAya tyAM sudhI. (10) manuSyanA maDadAthI ekasA hAtha sudhInA pradezanI a Mdara, tathA gAya bheMsa Adi paMcendriyanA zakhathI sATha hAthanI aMdara svAdhyAya na karavA joie. asADa, bhAdaravA, AsA ane kArataka mAsanI puname 4, zrAvaNa, Ase kArataka ane mAgazara mAsanI vada ekame 8, caitrI pUname 9,vaizAkha vada ekame 10, e dRza tithioe divasa ke rAtre asvAdhyAya rahe che. A pramANe daza asvAdhyAya che. (1) aradha muhUrta sAMje, (ra) aradha muhUrta prAta:kALe, (3) madhyAhane eka muhUrta, (4) madhyarAtrie eka muhUta asvAdhyAya che. A sarvanA saravALA karatAM kula 34 cAtrIsa asvAdhyAya thAya che. kaye vakhate kayA AgamanA asvAdhyAya rAkhavA joie. te lakhe che:-- anuyogakAra vaivAhiza tathA nandrIsUtra nA svAdhyAya, asvAdhyAya kAlane choDIne bIjA sa kALe karI zakAya che. bhAvaya sUtrane te sa kALe svAdhyAya karI zakAya che. jJAAAMta Adi agiAra agAnA tathA gauSatija AdikhAra upAMgonA svAdhyAya rAtrie ane divasanA prathama ane chellA praharanA ardha muhUrta rUpa asvAdhyAya samaya cheADIne karavA joIe (s0 14) pRthvI kAyanI rakSAnA aneka prakArAmAMthI ekanuM varNana kare che: 4 sattaravava ' ityAdi jo citta rajathI hAtha paga kharaDAelA hAya te vakhate Asana AdinA upara bese te te asamAdhisthAnanA doSanA bhAgI thAya che. ahIM e zaMkA thAya che ke-upara lakhelI kriyAthI asamAdhi kevI rIte thAya che? javAba e che ke:- prANAtipAtasvarUpa jIvahiMsA, asamAdhinA rUpamAM pariNAma pAme che, A sUtramAM rajarUpa pRthvIkAyathI akAya Adi paMcakAya nuM paNa grahaNa samajI levuM joie. tethI SaTkAyanI rakSA e avazya ka`vya thavAthI te kAyAnI rakSA na thatAM jIvanikAyanI hiMsA thavAthI asamAdhisthAnanA doSa lAge che. mATe samAdhinI icchA karavAvALA munie cha prakAranA jIvAnI virAdhanAthI dUra rahevuM. (s0 15) zrI dazAzruta skandha sUtra 13
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'sadare' ityAdi rAtrinA prathama praharanI pachIthI laIne sUryAMya sudhI je bahu jorathI zabdoccAra karavAmAM Ave te te asamAdhiSanA bhAgI thAya che. Azaya e che ke vana ane vasatimAM dravya, kSetra,kAla tathA bhAvane jANIne zabdanuM uccAraNa karavuM joie. kemake-vasatImAM rUo Adi avasthAmAM manuSyanI nidrAnA bhaMga thaI javAthI, tathA vanamAM jorathI avAja saMbhaLAtAMja pakSI Adine bhaya thai javAthI svavirAdhanA tathA parivarAdhanAne sabhava rahe che. (16) 'cAre'- ityAdi jenAthI gaNanA athavA saMghanA bheda utpanna thAya tene jJA kahe che. te karavAvALA arthAta jhaMjhAvAkaya bolavAvALA muni asamAdhi doSanA bhAgI thAya che. evA zabda prayogathI caturvidha saMghamAM che bheda thai jAya che tathA tenAthI bhAre anartha thaI zake che, te mATe bhedanI utpatti karavA yeAgya zabda na khelatA joie. (17) '" ityAdi kahela zabdanA artha vAgayuddha che. krodhAdikane utpanna karanAra aprazasta bhAvane vaza thai kalaha pedA thAya evA zabda khelavAvALA asamAdhi sthAnanA DhASanA bhAgI thAya che. jemake-mATI khodavAthI khADA thAya e svAbhAvika che. ane te svaparane paDavA pADavAmAM kAraNa ane che. nAnuM rajakaNa jo AMkhamAM paDe te te dRSTividhAtaka ane che. nAnA paNa jherIlA kAMTA bhAre vedanA ane khahu du:kha de che. e rIte thADA paNa kalaha utpanna karavAvALA zabda keNikarAjanI mahArANI padmAvatInA zabdanI peThe mahAna anarthakArI nIvaDe che. eTalA mATe samAdhi prAptakaravAvALA munie sathA zAMntikAraka zabdAnu uccAraNa karavuM joIe zAMntijanaka zabda khelavAthI jema sU vAdaLanI gheraghaTAthI dUra hAvAthI prakAzita thAya che. tevIja rIte AtmaguNa prakaTa thai jAya che. (sU. 18) 4 sUr. ' ityAdi, sUryanA udayathI mAMDIne sUnA asta panta je muni bhAjanane vAraMvAra lai AvIne khAvApIvAnA vyavahAra kare che te asamAdhisthAnanA doSane bhAgIbaneche. tAtparya e che ke--pramANa vinAnuM leAjana karavAthI samAdhI maLatI nathI mATe anna pAna Adi AhAra nirdoSa hoya teA paNa pramANasara karavA joIe. pramAthI vadhAre AhAra karavAthI viSacikAdi (saMgrahaNI Adi ) rAganI vRddhi thAya che svAdhyAya Adi thai zakate nathI. tathA virAdhanA saMyamavirAdhanA rUpa asamAdhi sthAnanI prApti thAya che. (sU. 19) 'vaLA' ityAdi. eSaNAnA artha thAya che doSarahita bhikSA AdinI zeAdha. temAM amita asAvadhAna arthAt nirdeSi bhikSA Adi grahaNa karavAmAM pAMDitavIya rahita muni asamAdhi dveSanA bhAgI thAya che. tAtparya e che ke: sarve-AhAra, vastra, pAtra tathA upAzraya Adi vastunA svIkAra eSaNAthIja karavA joie nahiMtA aneSaNIya AhAra Adi vastunuM grahaNa karavAthI asamAdhi sthAna doSanA bhAgI thavuM paDe che. tathA eSaNAmitimAM saOthA tatpara na rahevAthI SanikAyanI anuka MpAmAM nyUnatA AvI jAya che. koi paNa muni jyAre phAI vastune levA mATe jAya che tyAre jo " A DhASavALI che ke nidoSa che" tevI ave zrI dazAzruta skandha sUtra 14
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ SaNA (tapAsa) na karatA hAya te eSaNAvinA padA grahaNa karavAthI SaDUjIvanikAyanA prati anukaMpAnA abhAva thai jAya che. jemake auSadha sevana karavAvALA pathyanuM pAlana grahaNa kare che te rogamukata thAya che, tevIja rIte muninIeSaNAthIja nirdoSa AhAradi karavAthI cAritrazuddhi thAya che. cAritrazuddhithI Atmazuddhi thAya che. AtmazuddhithI samAdhi prApta thAya che. tenAthI tapa saMyamanuM ArAdhana thAya che. tenAthI zukala dhyAna thAya che. tenAthI jJAna Adi ananta catuSTayanA udaya thAya che. tethI yathAkhyAta cAritra thAya che, tenAthI sakalakarmAMnA kSaya thAya che, tathA tenAthI meAkSa thAya che. e mATe munie eSaNAmAM prayatnazIla thavuM. (s0 20) ' adhyayanane upasa'hAra karatAM sudharmA svAmI kahe cheH- ' paNa ' ityAdi. huM ja! A upara kahelAM je vIsa asamAdhisthAna sthavira bhagavAne kahyAM che te huM tane kahu chuM. (21) muniharSiNI TIkAnA gujarAtI anuvAdamAM 'asamAdhisthAna' nAmanuM prathama adhyayana samApta thayuM. (1) AnuM vyAkhyAna prathama sUtranI jema samajI levuM. zakhalanA svarUpanuM nirUpaNa kare che je kriyAonA nimittathI cAritra zakhala-- kamura thAya che te kriyAene zakhala kahe che. * zakhala che jene ' evA arthamAM zamala zabdathI ze gati ? A sUtrathI jIr pratyaya karavAthI ' zakhalA:=zaala vAlA= cAritra kara karavAvALI kriyAo karavAvALA sAdhu' evo artha nIkaLe che. 4 zakhala dravya tathA bhAvanA bhethI e prakAranA thAya che. dravyazakhala gheADA tathA gAya AdimAM kara varNa (citravaNa) svarUpathI prasiddha che. bhAvazakhala munivratamAM atikrama, vyatikrama tathA aticAra rUpathI rahevAvALA doSivazeSa che. temAMthI atikrama zrI dazAzruta skandha sUtra 15
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ koI vyakitae sAdhune potAne ghera bhejana mATe nimantraNa ApyuM. A nimantraNane svIkAra kare te atikama deva kahevAya che. (1) vyatikrama - pAtrane laIne te mATe gayA. paNa jyAM sudhI grahaNa karatA nathI tyAM sudhI vyatikrama deSa kahevAya che. (2) aticAra-devAvALAne ghera jaIne azana Adi laIne pAchA pitAne sthAne AvyA bAda, jyAM sudhI te gaLAnI nIce nathI utaratuM tyAM sudhI aticAra deSa kahevAya che. (3) azana Adine bhegA kare e sarvathA bhaMgarUpa anAcAra deSa kahevAya che. jema darpaNane amuka bhAga malina thAya te teTalA malina bhAgane zuddha karavuM paDe che ane je AkhuM darpaNa malina thAya te AkhA darpaNane zuddha karavuM paDe che. kemake darpaNane amuka bhAga malina rahevAthI AkRti grahaNa barAbara karI zakAtI nathI. temaja AkhuMya darpaNa malina hoya te sarvathA grahaNa karI zakAtI nathI. evI ja rIte cAritradarpaNa paNa amuka dezamAM malina thavAthI athavA saMpUrNa malina thavAthI mekSa ApavAvALA thatA nathI. zabaladoSoM kA varNana have zabala deze kahe che-"thaH" ItyAdi. hastakriyA karavA vALA, bIjA pAse karAvavAvALA tathA bIjA je karatA hoya tene anumodana ApavAvALA zabala deSanA bhAgI bane che. (sU) 1) ppa" ItyAdi. A sUtrane artha sugama che. atikrama, vyatikama tathA aticAra dvArA karela mithuna, manuSya tiya sabaMdhI thatA zabala deSayukta thAya che. je anAcAra dvArA sevana karavAmAM Ave te sarvathA tratabhaMga kahevAya che. (sU) 2) rUma " ItyAdi. rAtribhejanaka ravAvALA zabala deSanA bhAgI thAya che. (sU03) vAhAma ItyAdi. sAdhunA nimitta-sAdhu mATe skAyanuM upamardana karI banAvavAmAM AvelAM AhAra Adine AdhAkarma kahe che. tenuM bhojana karavAvALA muni zabala deSanA bhAgI thAya che. AdhAkarma daSathI dUSita AhAranuM bhajana karavAvALA muni cAritrathI patita thAya che. pitAnA AtmAne narakanA tarapha laI jAya che. tethI AdhAkarmadeSa dUSita AhAra AdinuM sevana mATe doSa utpanna kare che. zrI jinavallabha sUrie paNa pitAnA saMghapaka granthamAM zika bhejana dvAranuM vyAkhyAna karatAM kahyuM che ke zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ SaTkAyAnupamadha nirdayamRSInAdhAya yatsAdhitaM / zAstreSu pratiSidhyate yadasakRniszatAdhAyi tat / / gomAMsAApamaM yadAhuratha yad bhuktvA yatiryAtyadha statko nAma jighitsatIha saghRNaH saMghAdibhaktaM vidan // 1 // muninA uddezathI SaTkayanI hiMsA karIne ke je zAstromAM aneka sthAne niSiddha batAvela che evAM gomAMsa Adiya bhajanane je kaMI yati khAya te tenuM adha:patana thAya che. evA AdhAkamI AhAra Adi, SakAyano pratipAlaka ke muni grahaNa kare ? arthAt keI nahi. (1) tAtparya e che ke-sAdhunA bhAvane manamAM lAvI pRthvI Adi SakAyanA AraMbhathI banAvelAM azana Adi cAra prakAranA AdhAkamI AhAranuM grahaNa karavuM e munine mATe zAstromAM vAraMvAra manA kareluM che. A AhArane, tIrthakara bhagavAnanuM nAma laIne svamAnya potAnA gurU jinavalabha surie gomAsatulya batAvyA che. te paNa tIrthakara bhagavAnanI AjJAnI bahAra vartanAra daMDI Adi sAdhu evA pitAne mATe banAvelAM azuddha azana Adi, tathA vihAramAM gRhasthIone sAthe rAkhI-rAkhIne pitAnA mATe banAvelAM azana Adi, tathA pANImAM rAkha nakhAvI te pANIne grahaNa karIne ghaNI khuzInI sAthe bhega karatA manamAM jarApaNa zaramAtA nathI. ahe! kevI temanI nirdayatA che? (sU.4) "ravi' ityAdi. senApati, purohita, zeTha, pradhAna tathA sArthavAha, e pAMcanI sAthe rAjyanuM pAlana karavAvALA, tathA rAjyAbhiSeka karAyelAne rAjA kahe che. tenA mATe banAvelA cAra prakAranA AhArane rAjapiMDa kahe che. te AhArane grahaNa karavAvALA muni zabala deSanA bhAgI thAya che. rAjAne mATe banAvelAM azana Adi atyanta baliSTa tathA vikArajanaka hoya che. e mATe sAdhuoe te grahaNa na karavAM joIe. evA AhAra karavAthI alpa baLavALA sAdhuone vicikA (hai) Adi roga thavAnI saMbhAvanA che. tathA brahmacarya samAdhine nAza thAya che. je rAjA, zramaNopAsaka hoya athavA samyagadraSTi hoya te paNa tenA mATe banAvelo AhAra grahaNa na karavo joIe. upalakSathI rAjabhavanamAMthI bahumUlya vastra Adi grahaNa na karavAM joIe. rAjAnA parivAra mATe banAvelA AhAra tathA zAstramAM kahelAM pramANayukta mUlyavALAM vastra grahaNa karavAmAM kaI deSa nathI. (5) * jaya ' ityAdi (1) krIyaM mUlya daIne lIdhelAM(2) pAmira=udhAra lIdhelA (3) garijhanaM= keI nirbaLanA hAthamAMthI baLapUrvaka jhuMTAvI lIdhelA (4) 'LamaTTI eka vastunA aneka mAlika hovAthI badhAnI saMmati vinA eka vyakti zrI dazAzruta skandha sUtra 17
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvArA apAyelA, tathA (5) mAdadurasAdhune mATe sAme lAvIne ApavAmAM AvanArA, evA pAMca prakAranA AhAranA bhoga karavAvALA zabaladeSanA bhAgI thAya che. (6) "ramivavA 2 ItyAdi, vAraMvAra pratyAkhyAna karIne padArthone bhegA karavAvALA zabala deSanA bhAgI thAya che tAtparya e che ke-je padArthane tyAga karI dIdho hoya te padArthane pharIne gahaNa karavAthI pratijJAnI hAni pariSaha-upasargasahanasAmarthya tathA vairya Adi guNone bhAga thAya che madhyastha muni AdinA manamAM sAdhupaNAnuM mahatva uThI jAya che. tathA munidharmane hRAsa thAya che. AvI rIte niyamarahita kArya karavAvALAnuM cAritra nindanIya thAya che. janatAmAM jAhera thaI jatAM janatAnA hRdayamAMthI tene vizvAsa uThI jAya che. te A lekamAM tathA paralokamAM ghera du:kha pAme che. e mATe ekavAra jenuM pratyAkhyAna karyuM hoya tevA padArthane pharIne grahaNa karavA na joIe, vAraMvAra pratyAkhyAna (paccakhANa ) teDavAM e sAtame zabala deSa che. (sU) 7) caMto chuM" ItyAdi. dIkSAnA divasathI mAMDIne cha mAsa sudhI eka gacchathI bIjA gacchamAM jAvAvALA muni zabala deSanA bhAgI thAya che. tAtparya e che ke- je jJAna darzana tathA cAritranI vRddhi mATe utkaTa IcchA hoya, ane pitAnA ga7mAM tenI vRddhi na thatI hoya te gurunI AjJAthI bIjA garachAmAM jaI zakAya che. parantu cha mAsanI aMdara bIjA gacchamAM javuM kalyANakAraka nathI. kemake-dhama-zraddhAnI vRddhine mATe tathA gurujananA paricaya puSTa hovAnA kAraNathI gurunI samIpa cha mAsa sudhI rahevuM atyanta jarUrI che. (sU) 8) "caMtA mAsa' ItyAdi. eka mAsamAM traNavAra udakalepa lagADa arthAt bIjo mArga na hoya te paNa mArgamAM AvelI nadI utaravAthI zabala deSa lAge che. tAtparya e che ke- cAturmAsa pachI AThamAsa sudhI dharmanA pracAra mATe sAdhuone vihAra saMmata che tethI tevA vihAramAM vicaratA sAdhuonA mArgamAM nadI Adi AvavAthI zAstravihita vidhithI pAra karI javuM joIe, parantu eka mAsanI aMdara be vakhata nadI Adi pAra karavI sUtrasaMmata che. tenAthI vadhAre trIjIvAra pAra karavAvALA muni avazya zabala deSane bhAgI thAya che. (sU0 9) "ciMto mANasa" ityAdi. eka mAsanI aMdara traNa mAyAsthAna karavAvALA muni zabala dezanA bhAgI thAya che. Azaya e che ke-sAdhuoe mAyAsevana kadI karavuM na joIe. pramAdanA kAraNathI je eka mAsamAM be vArathI vadhAre mAyAsevana thaI jAya te zabala devane bhAgI thAya che. mAyAvAlAnI AtmA-kodha, mAna, mAyA tathA lobha, e cAra kaSAya vAlI thAya che. paraMtu te sarvadA citana kare che ke- "huM kevI rIte A kaSAyathI mukata thaI jAu" ekavAra tenAthI mukta thaI ne je mehanA udayathI te pAche tenuM sevana kare zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ te tenA mATe niyama karI Apela che ke bethI vadhAre vAra mAyAsthAna sevanathI bhikSu zakhala doSanA bhAgI mane che. (sU. 10) 6 bhAvayitvika ' ityAdi. agAranA artha thAya che ghara. gharanI sAthe je rahe che te sAgAra kahevAya che arthAt sAgAranA atha thAya che gRhapati je sAdhuone mATe nivAsa karavAnuM sthAna Ape che. tenA saMbaMdhIpiMDa sAgArikarpiDa kahevAya che. arthAt sAgArikarpiDano artha zayyAtarapiMDa thAya che. evA cAra prakAranAM azananI tathA upalakSaNathI vastra pAtra AdinI sevanAthI zakhala doSa lAge che. Azaya e che ke-je upAzrayamAM athavA sthAnamAM sAdhu rahe che tenA svAmInA gherathI azana Adi tathA vajra Adi na levA joie. jo tenAja gherathI AhAra AdinI yAcanA karavAmAM Ave te sAdhune makAna devAthI paNa tenuM mana haTI jAya che, tathA vicAra kare che ke-sthAna ApyuM te AhAra paNa mAre devA paDaze. e prakAranA doSa joine bhagavAne zayyAtarapiMDanA niSedha karyA che. ahIM zaMkA thAya che ke--je manuSyamAM bhakitabhAva na hAya tenI pAsethI kAMi grahaNa na karavuM cegya che. paraMtu je bhakitabhAvapUrvaka sAdhuone Ape che tenI pAsethI levAmAM zu doSa che ? (8 samAdhAna e che ke koipaNa niyama sarvasAdhAraNa hAya che. AthI bhakitabhAvathI denAranA hAthathI grahaNa karavAthI bIjA manuSyanA hRdayamAM vaimanasya utpanna thAya che jema ke-kAi dhanikane ghera AvelA sAdhunA manamAM vicAra thAya ke A nika ane anna pAna deteA nathI huM ahIM kema AvyA " ityAdi aneka saMkalpavikalpathI dveSanI utpatti thAya che. tethI zayyAtaranA gherathI AhAra AdinuM grahaNa karavuM yeAgya nathI zakhyAtarane ghera pITha bAjoTha laka-pATa pATalA, zayyA sastAraka bhasma tathA vastrasahita ziSya Adine grahmaNa karavAmAM koi paNa hAni nathI. paraMtu kezajI canane mATe bhasma Adi tenA gharamAMthI na levuM joie lucana samayamAM bhasma meDhAmAM paDavAthI zayyAtarapiMDagrahaNanA doSa lAge che. A traNakALanA hitane jovAvALA vItarAganI AjJA che. (11) 6 AuTTiya e pANA OM ityAdi. 'huM A karU chu...' evuM jANI-bujhIne SaDjavanikAyanI hiMsA je kare che tene zakhala doSa thAya che. arthAt buddhipU ka prANAtipAta karavAthI zakhala doSanA bhAgI thAya che. (12) 'gATTiyALu musA. ' ityAdi. jANI joine mRSAvAda elavAthI zakhala doSa lAge che. Azaya e che ke- ahIM prANAtipAtanI rItathIja mRSAvAdanuM varNana karyuM che. jemake-buddhipUrNAMka asatya bhASaNa, sadehavALA viSayane sasadigdha kahevuM, tathA kIrtine mATe vRthA ADambara karavA, e badhAM zakhala deSa prApta karAve che. jo kei muni vyAkhyAnane upayeAgI zailIthI sUtrabyAkhyA karavAmAM ziSya AdinA lAbhavaza thane AkuTayA-jANI joine mRSAvAda bole che te paNa zakhala doSa lAge che. (sU. 13) bhATiyApa tinnA.' ityAdi. jANI joine adattAdAna levAthI zakhala 4 zrI dazAzruta skandha sUtra 19
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ doSa lAge che, arthAt devaadatta, gurUadatta, rAjAadatta, gAthApatiadatta tathA sAdhIadatta levAvALA zakhala deASanA bhAgI thAya che. (sU0 14) 4 gAudiyA, gaLata.' ityAdi. jANI joine sacitta pRthvI upara besavuM uThavuM tathA svAdhyAya kare che teA zakhala doSa lAge che, (s0 15) C 'E saLihAp" ityAdi. evI rIte Ardra (bhInI) jamIna upara tathA sacitta bhUmi upara besavA uDavA svAdhyAya karavA AdithI zakhala deoSa thAya che. agAunA sUtramAM sacitta pRthvI para sthAna tathA upavezananA niSedha karyAM che. tathA A sUtramAM acitta pRthvI para paNa ArdratA tathA sacitta rajanA rahevAthI tenA niSedha karyAM che. upalakSaNathI zayana Adine paNa niSedha jANavA joie. (sU0 16) have vittamaMtADu ' ityAdi. A prakAre sacitta zilApara athavA dvAranI nIce rAkhelAM lAkaDAM upara. pRthvI eTale mATInA DhephAM upara, ghuNavALAM lAkaDAM upara, jIvAtavALA sthAna upara, jIvAtavALAM lAkaDAM upara, kIDI vagerenAM iMDAMvALA, tathA e indriyavALAM prANijIvAtavALA, zAlI godhUma Adi khIvALAM, jemAM darbha Adi hAya evAM, jenA upara rAtrimAM esanuM pANI paDyu hAya evAM, jenA upara sacitta jaLa che evAM, jenA upara kIDI Adi rahe che tevAM-sthaLamAM sthAna tathA upavezana (eThaka) karavAvALA, tathA pana=phUlaNu ane daka=pANIvALI mATI upara, karALIAe (makaDIe) banAvelAM jALAM mAthe, ityAdi jyAM jIvavivirAdhanA thavAnI saMbhAvanA hAya evAM sthaLamAM svAdhyAya, dhyAnane mATe uThavuM, zayyA, nivAsa, naiSadhikI-beThaka Adi kriyA karavAthI zakhala doSa lAge che (s0 17) 6 bAdiyANa mUja.' ityAdi mUlanuM leAjana athavA kadanuM bhojana, pRthvImAM rahelAM vRkSanAM avayavakatttanI nIcenA bhAgane mUla kahe che. tathA mUlanI uparanA vRkSanA avayavane kanha kahe che, vaLI skandhabhAjana skandhanA a kandanI uparanA bhAga-jyAMthI zAkhAnA AraMbha thAya che evA vRkSavibhAgane skadha kahe che gleAjana-vRkSanI chAlanuM bhAjana, tathA pravAla--navInapatra, puSpa, khIja tathA haritakAyanuM bhAjana karavA vALA zamala doSanA bhAgI thAya che. pUrvAMta daza prakAranI sacitta vanaspatinA, athavA temAMthI koi paNa ekanA AhAra karavAvALA zamala doSavALA thAya che. (s0 18) 'aMtosaMvacchamma ' ityAdi eka varSamAM daza udakalepane lagADavA vALA muni zakhala doSanA bhAgI thAya che Azaya e che ke- ' gato mAmata 'A navamA sUtramAM eka mAsamAM be vAra ulepa thI zakhala dveSa nahi lAge kahyu che te pramANe va mAM 24 cAvIsavAra udakalepa hAvAthI paNa Akhala deSa na lAgavA joie. A zaMkAnuM nivAraNa karavA mATe A sUtramAM na eka varSamAM navavArathI vadhAre udakalepathI avazya deSa lAge che. (sU. 19) jene ' ema kahyu che. 'babatomavaimsa' ityAdi. eka varSamAM daza mAyAsthAnanA sevanathI zamala doSa lAge che. A sUtramAM paNa jANavuM joie ke-eka varSanI madhyamAM nava vArathI vadhAre mAyAsthAna sevana karavAthI zakhala doSa lAge che. (sU0 20) zrI dazAzruta skandha sUtra 20
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakriyAi sI ' ityAdi, jANI joIne sacitta pANIthI bhIMjAelA hAtha pAtra tathA kaDachI AdithI grahaNa karelAM azana, pAna, khAdya svAdya, e cAra prakAranA AhArane bhegA karavAvALA zabala dezanA bhAgI thAya che. (sU) 21) upasaMhAra karatAM kahe che- "ry ItyAdi. he jabU! A pUrvadati ekavIsa zabala sthavira bhagavAne je prakAre kahyAM che teja prakAre huM tane kahuM chuM. (sU) 22) muniharSiNa TIkAnA gujarAtI anuvAdamAM "rAvo " nAmanuM bI nuM a ya na samApta thayuM (2) zabaladoSoM kA varNana trIju adhyayana bIjA adhyayanamAM ekavIsa prakAranA zabala doSa kahyA che. te jema cAritrane dUSita kare che ane samAdhinA pratibaMdhaka che tevI ja rIte ratnatrayanA ArAdhaka AcArya athavA guruonI ke evA paryAyajayeSThonI AzAtanA karavAthI te AzAtanA paNa cAritrane malina karIne samAdhino nAza kare che, te AzAtanAonA parityAgathI samAdhimArga niSkaTaka thaI jAya che. AzAtanAno tyAga karavAmAM tenA jJAnanI AvazyakatA che. tethI prathama tathA dvitIya adhyayanano saMbaMdha jALavI rAkhatAM A AzAtanA nAmanuM trIjuM adhyayana kahe che. tenuM A prathama sUtra che-"che ItyAdi. he Ayumana ! ziSya ! meM bhagavAnanA mukhathI sAkSAt sAMbhaLyuM che. te bhagavAne have kahevAmAM Avaze te prakAre pratipAdana karyuM che. A tRtIya adhyayanamAM sthavira bhagavantae teMtrIsa AzAtanAonuM nirUpaNa karyuM che, jenA dvArA jJAnAdi guNa sarvathA naSTa thaI jAya che tene AzatinA kahe che. te A prakAre che. - (sU 1) te ? ityAdi je sUvapaThanarUpI grahaNa zikSA, tathA pratilekhanAdi sAdhunA AcArapAlana rUpI AsevanAzikSA bhaNe che, athavA zikSAne cagya hoya te zikSa-ziSya kahevAya che. jJAna darzana tathA cAritrarUpI traNa ratnavAlAne rAtvika kahe che. AcArya Adi gurU tathA zrI dazAzruta skandha sUtra 21
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ paryAyajyeSTha paNa rAtvika kahevAya che. ziSya ratnAdhikathI AgaLa jAya te ziSyane AzAtanA lAge che (1) ziSya jo guru Adi-guru tathA meTAnI sAtheAsAtha cAle te AzAtanA thAya che. (2) ziSya jo guru AdinI pAchaLa saMghaTTA karatA karatA cAle te AzAtanA thAya che (3)ziSya jo guru AdinI AgaLa ubhuM rahe te AzAtanA thAya che. (4) ziSya jo guru AdinI kharAkharamAM ubhe rahe te AzAtanA lAge che. (5) ziSya jo guru AdinI pAchaLa saMghaTTA karatA ubhA rahetA AzAtanA thAya che (6) ziSya jo AcAya AdinI AgaLa bese tA AzAtanA thAya che. (7) ziSya jo AcAya AdinI kharAkhara bese te AzAtanA thAya che, (8) ziSya AcAya Adi nI najIkamAM temanI pAchaLa saMghaTTA karatAM bese te AzAtanA thAya che. (9)sU025 sehe rAyaNiNaM ityAdi. ziSya gurunI sAthe vicArabhUmi-sthaMDilabhUmimAM gayelA gurunI pahelAM zauca kare tA AzAtanA thAya che (10) 5 sU. 3 5 'sadde" ityAdi. ziSya AcAryanI sAthe vicArabhUmi-sthaMDilabhUmi ke vihArabhUmi-svAdhyAyabhUmimAM sAthe gayA hoya ane tyAMthI pAche AvI jo ziSya gurunI pahelA ayyapathika pratikramaNa kare teA ziSyane AzAtanA thAya che. (11) sU. 4 5 'dUra ityAdi kai vyakita gurunI pAse tenI sAthe jo ziSya pahelAM ja vArtAlApa karavA lAge te ziSyane AzAtanA thAya che. (12) sU. pA " , 'sadde raLiyAma' ityAdi. gurue rAtre athavA vikAlamAM ziSyane melAvye ke-he AryAM ! kANu kANu sutA che ane keNa keNu jAge che ? te samaye jAgatA hAya paNa gurune uttara na Ape te ziSyane AzAtanA thAya che. (13) // sU. 6 mede ' ityAdi. ziSya azanAdi cAra prakAranA AhAra gRhasthane gherathI lAvIne pahelAM laghumuninI pAse AlecanA kare pachI gurunI pAse kare teA AzAtanA thAya che. (14) / / sU. 7 rA 6 'sadde" ityAdi. ziSya azana Adi cAra prakAranA AhArane lAvIne gurunI pahelAM ja laghumunine dekhADe ane pachI gurune dekhADe te ziSyane AzAtanA thAya che. (15) 5 sU 8 5 , 'sadde ' ityAdi. ziSya azana Adi cAra prakAranA AhAra lai AvIne jo laghumunine pahelAM ane gurune pachI Amandrita kare te ziSyane AzAtanA thAya che. (16) 5 su 9 5 4 'sedde rALAM ' ityAdi ziSya gurunI sAthe azana Adi lai AvIne gurune pUchyA vinA jaje jene jene cAhe tene pracura-vadhAre AhAra Ape te ziSyane AzAtanA thAya che. (17) !! sU 10 // 'saidde' ityAdi gurunI sAthe AhAra karatAM ziSya prazasta-prazasta=zarIrane sukhadAyI, UsaDha UsaDha-uttama-uttama arthAta tAjA-tAjA, siya -rasiya =sarasasarasa, machunna-maNunna=managamatA, mAma' maNAma=hRdayane AnaMda devAvALA, zuidhdhaNidhdha snigdha--sinagdha ghIthI cakacakti ghevara Adi, lukSma-lakSma=rUkSa-rUkSa pApaDa Adi, je je padArthoM manane anukULa DAya te jaldI-jaldI tathA vadhAre-vadhAre khAya zrI dazAzruta skandha sUtra 22
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ te AzAtanA thAya che. (18) | sU. 11 'de'ItyAdi. gurune bolAvavAthI ziSya je uttara Ape te tene AzAtanA lAge che. (19) sU. 12 je ityAdi. guru mahArAjanAM vacanane uttara temanI pAse na jatAM potAnAja Asana upara beThAM-beThAMja Ape te ziSyane AzAtanA thAya che. (20) e sU. 13 che ItyAdi. gurunA bolAvavAthI ziSya je temanI pAse na jatAM dUrathIja "zuM kahe che?" ema kahe te ziSyane azAtanA thAya che. (21) sU 14 che " ityAdi. ziSya gurune "tuM" ema tuMkArAthI bele ane "he bhadanta" ityAdi na kahe te ziSyane AzAtanA thAya che. kahyuM che ke zuM karoti cA ziSya-sarva vASSvA amAvataH | rUTSjamavAti, kuni jAbAri ? " tA. ziSya pramAdathI gurune tuMkAra zabdathI lAve te A lekamAM apakIrtine prApta kare che. tathA paralokamAM kunimAM janma le che. (1) 22 15 che je ItyAdi ziSya gurunI sAme prayojanathI vadhAre nirarthaka athavA kaThora vacana bole te ziSyane AzAtanA thAya che. (23) ne sU 16 che " ityAdi. plAna AdinI vaiyAvaca karavA mATe gurunA taraphathI prerAyelA ziSya je "Apaja kema karatA nathI" ema apamAnajanaka evuMja prativacana bele te ziSyane AzAtanA thAya che. (24) sU 17 ! " ItyAdi. gurunA vyAkhyAnasamayamAM gurune "Ama bolavuM joIe... rIte na bolavuM joIe ema kahe to ziSyane AzAtanA thAya che. (25) che sU 18 | "sa ItyAdi. gurunA vyAkhyAna samayamAM "tamane yAda AvatuM nathI ema kahe te AzAtanA lAge che. (26) e sU 19 sa" ItyAdi gurunA vyAkhyAnathI ziSya je prasanna na thAya te AzAtanA thAya che (27) sU 20 che " ItyAdi gurunA vyAkhyAnakAlamAM ziSya pariSadane chinna-bhinna kare te ziSyane AzAtanA thAya che. (28) e sU 21 che te ItyAdi gurunA vyAkhyAna samayamAM "have bhikSAne samaya thaI gayo " ityAdi belIne vikSepa kare te AzAtanA thAya che. (29) sU. 22 " ityAdi gurunA vyAkhyAnamAM ekatrita thayelI pariSadanA uThavA, chuTAM paDavA, vyavacchinna thayA ane vikherAya javA-pahelAM, sAMbhaLavA mATe sabhAjane utsuka thatA hoya te paNa je teja-gurujIe kahelI-kathAne be athavA traNa vAra kahe te ziSyane AzAtanA thAya che. (30) ne sU 23 ! "" ItyAdi ziSya gurunI zayA tathA saMsmArakane pramAdane vaza thaI zrI dazAzruta skandha sUtra 23
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ kadAca je pagathI saMghaTTa thaI jAya ane je hAtha joDIne kSamApana karyA vinA cAle jAya te ziSyane AzAtanA thAya che. (31) che sU 24 che te ItyAdi gurunA zA-saMstAraka upara je ziSya ubhuM rahe, bese ke zayana kare te tene AzAtanA thAya che. (32) sU. 25 "tere' ityAdi ziSya je guruthI uMcA Asana upara athavA gurunI barAbarInA Asana upara Ubhe haya, bese ke zayana kare to tene AzAtanA lAge che. (33) sU. 26 ! upasaMhAra kare che - "jAgo ItyAdi. sthavira bhagavoe AvI rIte tetrIsa AzAtanAonuM nirUpaNa karyuM che. sudharmAsvAmI kahe che. he jakhkha ! je pramANe bhagavAnanI pAse meM sAMbhaLyuM che te pramANe huM tane kahuM chuM | sU. 27 | dazAzrutaskandha sUtranI muniharSiNa TakAnA gujarAtI anuvAdamAM AzAtanA nAmanuM trIjuM adhyayana samApta thayuM (3) zrI dazAzruta skandha sUtra 24
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ gaNisampadA kA varNana ceAthuM adhyayana trIjA adhyayanamAM tetrIsa AzAtanAonuM varNana karyuM che. te AcAragata doSA hAvAthI tyAga karavA cegya che. A prakAre prathama bIjA tathA trIjA adhyayanAmAM anukrame vIsa asamAdhisthAna, ekavIsa zakhaladoSa tathA tetrIsa AzAtanA tyAga karavA yeAgya che. ema kahevAmAM Avyu che. e badhAMne parityAga karavAthI ziSya gaNipadane yogya thaI jAya che. tene alaukika ATha prakAranI gaNisaspadAe prApta thAya che. AthI e sabadhe Avela gaNisampadA nAmanA ceAthA adhyayananA Ara Mbha kare che. temAM A paheluM sUtra che.- 'mukhya OM' ityAdi. he AyuSman ziSya ! me' sAMbhanyuM che ke te bhagavAne ema kahyuM che ke-A cothA adhyayanamAM sthavira bhagavantAe ATha prakAranI gaNisampadAonuM nirUpaNa karyuM che. je jJAnAdi guNAnA dhAraka che, sAdhusamudAyanI sArA vAraNA karavAvALA tathA paramapratApI che te gaNI kahevAya che gaNI-AcAya temanI ratnAdidhananI peThe ATha prakAranI sampadAo che temanuM varNana karavAmAM Ave che: AyAmaMca' ityAdi. (1) AcArasampavA-AcAra-vItarAga bhagavAne kahelAM AcaraNane AcAra kahe che ? tathA maryAdAmAM cAlavuM, ra athavA maryAdA--kAla niyama Adi maryAdAthI je AcaraNa 3, athavA jJAna darzana cAritra tapa tathA vIrya lakSaNavALAM pAMca prakAranAM AcaraNa 4, tathA bhagavAne kahelI maryAdAthI vicaravuM 5, athavA mekSane mATe anuSThAnavizeSa 6, athavA jJAnAdi viSayanAM anuSThAna 7, athavA guNavRddhi arthAt DiyAtAM pariNAma mATe karavAmAM AvatAM AcaraNa arthAt sAdhujanAnAM AcaraNa 8, ziSTa-arthAt tI kara gaNadharAdinA AcArane anusarIne jJAnadasevanavidhi che haiM, te AcAra kahevAya che te AcAra ja dhanAdinI saspadA-samRddhinI peThe hAvAnA kAraNe AcArasaspadA kahevAya che. athavA AcAra-AcArAMgasUtra nAme prathama aga che. tenAM adhyayanathI jJAnAdi pAMca prakAranA AcAranuM jJAna thAya che. tethI e paNa AcAra kahevAya che, temAM vaNuna karelA viSayanAM AcaraNarUpa saspadA je sampattinI peThe hAya che tethI te paNa AcArasarpadA kahevAya che. (2) 'zrutasaphLavA' AgamarUpa samRddhi. (3) 'zarIrasavavA' zarIrarUpI samRddhi. sundara svarUpa-na mATuM na nAnuM, na pAtaLuM na jADuM, na rUkSa na kaza, evI zarIranI samRddhi zarIrasampadA kahevAya che. (4) 'vacanasampA'samasta vyavahAranuM kAraNa vANInA vyavahAra che tene vacanasampadA kahe che, vANI ke je Atreya grahaNa karavA ceAgya hAya, satya hAya, priya hAya, hitakAraka hAya ane parimita hAya tene vacanasampadA kahe che (5)canAsamparA gurunA mukhathI sAMbhaLelu spaSTatAthI khelavuM tene vAcanA kahe che ke je sAMbhaLavAmAM manehara hAya che tene vAcanAsa MpadA kahe che. (6) 'matisampUr' jaldIthI padArtha grahaNa karavA te mati kahevAya che. matisampadA--vastunA zrI dazAzruta skandha sUtra 25
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ haya upAdeyanA vivekamAM caturatA (7) "pravAsaghA' AtmasAthyane prayoga kahe che. dravya kSetra kALa tathA bhAvane jANuM laIne vAda AdinA karavArUpI sammadA ja prayogasammadA kahevAya che arthAt lakattara vAdanA sAmarthyaneja progapadA kahe che. (8) saMpradarijJA'-saMgrahane artha thAya che ekaThuM karavuM. ekaThuM karavuM be prakAre thAya che- dravyathI tathA bhAvathI vastra pAtra AdinuM ekatrIkaraNa karavuM te dravyata:saMgraha kahevAya che ane aneka zAstra tathA AptajanothI padArthanuM ekatrIkaraNa te bhAvatAsaMgraha kahevAya che. temAM vicakSaNatAne pariztA kahe che te AThamI sammadA che. (sU) 2) - have A ATha prakAranI sampadAomAMthI prathama AcArasabhyadAnuM varNana kare che- je kiM te gAyAra0" ItyAdi. he bhadanta! te AcAra sabhyadAnA keTalA bheda che? he jaNU! AcAra saMpadA cAra prakAranI che. (2) saMyamavarapuratA, (2) saMgItamatA (3) nivRttinA (4) vRddhatA . 2 saMyadhavA tA sAvadya vyApArathI alaga rahevuM tene saMyama kahevAya che athavA jenA dvArA AtmAne pApavyavahArathI maryAdAmAM rAkhavAmAM Ave che tene saMyama kahe che. athavA sama- sarvathA prakAre prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, tathA parigrahathI nivRtta rahevuM te yama che. jemAM te hoya evAM cAritrane saMyama kahe che. temAM athavA tenI sAthe AtmAne acala saMbaMdha "saMyamadhuvayega" che. tenAthI yukata hoya te saMcamadhuvayukata arthAt samAdhiupayogavALA thavuM te. 'va' zabda samuccaya arthamAM che. evI ja rIte AgaLa samajI levuM joIe. 2 masaMkalItAtmA- jeno AtmA ahaMkArarahita che te "asaMpragRhItAtmA' kahevAya che. "huM amuka jAtane chuM, huM AcArya chuM, huM gacchane adhipati chuM, huM bahuzrata chuM, huM tapasvI chuM" ItyAdi ahaMkArahita tathA jAti AdinA madathI rahita AtmA thavuM te rU nitanitAjene vihAra anizcita che. gAmamAM eka rAta tathA nagaramAM pAMca rAta evA pratibadha vinAno vihAra karavAvALA hovuM 4 dRzatA-ta tathA paryAya-dIkSAthI mahAnanA jevA zIla, saMyama, niyama, cAritrAdivALA arthAt zarIra-mAnasa-vikArarahita vRddhazIla kahevAya che. athavA vRddha ane glAnarogI AdinI vaiyAvaca (sevA) karavA karAvavAmAM utsuka rahe che. evA thavuM te vRddhazIlatA che. (sU0 3) je AcAravALA hoya che teja thatavALA hoya che tethI have zratasampadA kahe cheje taM paMca0" ItyAdi. zratasammadA keTalA prakAranI che? uttara de che ke-cAra prakAranI che. (2) vadutanA, (2) vikRtatA, (rU) vivitratA , (4) gho - vizuddhizAvatA A prakAre cAra prakAranI che. 2 thatatA- ghaNA Agamane jANavAvALA bahuzruta kahevAya che. zAstronA arthane pAra karavAvALA, je samaye jeTalA zAstro hoya te badhAne hetu tathA daSTAMtathI jANavA zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ vALA thavuM te pavitatatA-AgamonA marmajJa thavuM ane AganA sUtra tathA artha ane beunA kema-AdithI aMta sudhI, utkamatathI Adi sudhI dhArApravAhathI vAcavuM te 3 vivitrazrutatA jIva AdinAM sUkSama svarUpa prakAza karavAvALA aneka prakAranA AgamonA jANakAra thavuM. ane svasamaya, parasamaya, utsarga temaja apavAda Adi jANavAM. 4 ghoSanizuddhijIvatA- ghoSano artha zabda thAya che. tenI analaMkRtatva, asatyatva, apriyatva, ahitatva, amitava tathA aprAsaMgikatva Adi doSane dUra karIne alaMkRtatva satyapriyatva-hitatva- mitatva ane prAsaMgikatva AdiguNothI yukata kravArUpa vizuddhi karavI. A rIte zrutasampatnI vicAraNuM karI che. (sU) 2) zarIrasakhkhadAvALAja mutavAna hoya che. tethI zarIrasaspadA kahe che're siM saM sarIra0deg ItyAdi. (1) ArohapariNAhasampannatA (2) anavatrApyazarIratA (3) sthirsNhnanatA, (4) vadutapUyitA, e prakAre cAra jAtanI zarIrampat thAya che. 2 bAra paribAdaHjatA ucita laMbAI tathA pahoLAI ne Aroha-pariNaha kahe che tethI yukta hovuM te. 2 anavatrA tharArIratA aMgahIna, kurUpa, dhRNAjanaka ane hAsvakAraka zarIra jenuM hoya tene avatrAzarIra tathA tenAthI ulaTuM hoya te anavatrA zarIra kahevAya che. evuM hovuM arthAt suMdara AkRtivALA hAvuM. suMdara kRtivALA ja AcArya padane yogya hoya che. "patrAkRtitaMtra pukha vanita'' arthAta jyAM AkRti hoya tyAM guNa paNa rahe che ema nItizAstramAM kahyuM che. (3) ziraNaMdananatAzarIra vaja-trASabha nArAca AdithI dUtasaMghayaNavAluM hovuM. baLavAna zarIravALAja upadeza AdithI ga7no nirvAha karI zake che. e tAtparya . (4) vaMdutapUmvitA - zrotra Adi pAMceya indriyathI pUrNa hovuM. pUrNa IndriyevALA ja paramArthano sAdhaka hoI zake che. evI rIte zarIrasakhyat kahI che. (sU) 3) AcAra zrata ane zarIra samparAvALA vacanasampattizAlI hoya che te kAraNe vacanasammadA kahe che - sa vi taM vacana ItyAdi A sUtramAM praznana tathA uttara pUrvavatu samajavA joIe. (2) mA vavavatA (2) madhuravInatA (3) nizitAvanatA (4) avaMvidhavajanatA evI rIte cAra prakAranI vanaspadA che. (2) vavavanatAjenuM vacana zraddhAyukata hovAthI samasta manuSyane grahaNa karavAgya hoya te Adeyavacana kahevAya che, evA thavuM. (2) madharAvanA-kemalatA tathA mAdhurya yukata vacanavALA hovuM. tAtparya e che ke-samasta manuSyane sAMbhaLavAmAM AnaMda utpanna karavAvALA mAdhurya gaMbhIratA Adi guNayukata vacanamALA madhuravacananI kahevAya che. evA hovuM. (3) nizitAvanA - rAga dveSarahita sarvasAdhAraNanAM hitakAraka pakSapAta rahita vacanavALA hovuM (4) saMvidhAnanA-sAdhaka tathA bAdhaka pramANa na hovAthI aneka prakAranAM viSaya karavAvALuM jJAna saMzaya-saMdeha kahevAya che. e saMdeha jemAM na hoya te asaMdigdha kahevAya, tAtparya e che ke-sakala saMzaya Adi deSa-rahita vacanavALA hovuM evI rIte vacanasammadAnuM nirUpaNa karyuM che. (sU) 4). zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrvokata saspadAvALA vAcanAyAgya hoya che tethI vAcanAsaspadAnuM nirUpaNa kare che:setuM vAyaLA0 ityAdi, (2) vioiziAMta (2) viviA trApati (2) rinirvAvya vArakRtti (4) arthaniyavitA e rIte cAra prakAranI vAcanAsampadA che. (2) voiditi AnA kayA AgamamAM praveza thai zake che. e jANIne zIkhavavuM. (2) vivityA vApati ziSyanI dhAraNazakita tathA tenI yogyatA jANIne rahasyanI sAthe pramANu--naya-hetu-dRSTAnta-yukita AdithI sUtra atha tathA beunI vAcanA devI. (3) parinirvAvya vAti pari-sarva prakAre nirvApya- saMdeharahita prathama zIkhavela sUtrAnA AlApane smRtirUpathI ziSyanA manamAM besI gayA jANIne sUtreAnA a zIkhavavA. anyathA kAcA ghaDAmAM pANInI peThe aparipakava buddhivALA ziSyane zIkhavela sUtra artha naSTa thai jAya che. (4) nirvApA sUtramAM nirUpaNa karelA jIva ajIva Adi tattvAnA nirNayarUpa paramAne pUrvAparasa gatidvArA utsarga apavAda syAdvAda AdinAM rahasyanAM jJAnapUrvaka pote jANIne bIjAne zIkhavavuM te a-nirmAMpakatA che. (sU. 5) vAcanAsaspadAvALA heAvA chatAM paNa matisampadA vinA vAgvijayI thai zakAtuM nathI. AthI maMtipadA kahe che-'seviM tuM masaMyA ' ityAdi. padArthonA nirNaya karavAvALA manane vyApAravazeSa te mati kahevAya che. matirUpa sarpadA te matisampradA. (1) apapratisavvA (2) rUMdAtiHmbayA (2) ayAyatisamparA (4) dhALAmatisavavA e rIte cAra prakAranI matisampadA che. (1) savapratimA avagrahaNane avagraha kahe che; arthAt sAmAnya anuM jJAna hovuM te avagraha kahevAya che chatAM paNa vadhAre spaSTatAthI kahIe te ema kahI zakAya che ke sparzIna Adi indriyathI utpanna thatAM svarUpa nAma tathA jAti AdinI kalpanAthI rahita sAmAnyanA-jema ke 'A evAja che evI rIte anirdezyajeneA nirdeza nathI karavAmAM AvatA, evI vastunA nirNaya karavAvALuM jJAna avagraha kahevAya che. avyakata jJAna ja avagrahamatisampat kahevAya che. (2) rUMDhAmatisamparA ina ne ihA kahe che. ihAnA atha thAya che ceSTA, nizcayavizeSanI jIjJAsA, svarUpa, nAma, jAti Adi kalpanArahita sAmAnya padArthanA jJAnanI pachI vizeSa jJAnanI icchA. jema ke-atyanta andhakAramAM meTI AMkheA hAya chatAM paNa AMdhaLA jevA puruSanI spardhAna IndriyathI sparzasAmAnyanuM jJAna hovA chatAM zrI dazAzruta skandha sUtra 28
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa "A sparza ke che? kono che? zuM A kamalanAlane sparza che ? athavA sane che ?" evI jIjJAsA thAya che tene IhAmatisaspada kahe che. (3) gAyamatiSpA avAyane artha zuM che?, avAya-sAmAnya jJAna pachI vizeSane nizcaya karavA mATe vicAra pravRtta hovAnA samaye guNa tathA dezanI vicAraNAthI je nizcaya thAya che tene avAya kahe che. jema ke- "zu A kamalanAlane sparza che? athavA sarpane sparza che ? evI vicAraNAmAM A sparzate kamalanAlaneja che. kemake AmAM atyanta zItalatA Adi guNa che" eja pramANene nizcaya sarSa AdinA sparzanuM nirAkaraNa kare che. arthAt evo nizcaya avAya kahevAya che. eja avAyarUpI mati sabhyadA che. (4) dhAtawA nizcita karelA arthanI avizruti-vAsanA tathA smRtirUpa dhAraNane dhAraNA kahe che. evI dhAraNA daDha avasthAmAM rahela avAja che. nizcita arthanA upayogathI atikita (ulaTuM) na hovuM te avismRti kahevAya che. tenuM pramANa antamuhUrta sudhI ja che. avismRtithI thavAvALA saMskAra ne vAsanA kahe che. vAsanA amuka samaya sudhI athavA asaMkhya kALa sudhI rahe che. anantara bIje samaye koI paNa sthAnamAM evAja padArthane joIne saMskAranI jAgRti thaI AvatAM "A teja che ke je meM pUrvakAlamAM prApta karyuM hatuM" evI smRti thAya che. kahyuM paNa che ke tathavita tA -vizva nA 2 vAkAnono .. hiMtare ja naM kuLa, manusa dhAraTI nA 3 " iti arthAta anantara tenAthI utpannathayelA avicyavana tathA vAsanAga ane kAlAntaramAM tenuM puna:samaraNa, e badhAM dhAraNuM nAma kahevAya che. (1) kahyuM che ke - " avizruti vAsanA ane smRti, e badhAM dhAraNAlakSaNanA sAmAnya gavALAM hevAthI dhAraNA kahevAya che." dhAraNA ja matisampada che avagrahamatisampada cha prakAranI che. (2) sAmavaMAta (2) vahavaLAti (3) bahuvidhamavagRhNAti (4) dhruvamavagRhNAti (5) anizritamavagRhNAti (6) asandigdhamavagRhNAti, (7) sikamavAta tadAvaraNIya-kSa pazamanI adhikatAthI candana AdinA sparzane zIdhra pate potAnI meLe ja grahaNa kare che jANe che. (2) vahuvAti adhika vastuo judI judI jAtivALI hovA chatAM paNa pratyekane tenA svarUpathI jANI le che. jemake-sparzAvagraha koI manuSya candana Adi zrI dazAzruta skandha sUtra 29
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ aneka vastuonA sparza thatAM "A candanane saparza che "A rezamI kapaDAMno sparza che "A mAkhaNane sparza che ItyAdi rUpathI bhinna-bhinna jANI le che. (3) vavaSamagraNAti je arthamAM aneka prakAra che te bahuvidha kahevAya che, tene jANe che, jemake te candana Adi sparza eka eka zIta, cikaNe, mRdu, kaThaNa Adi rUpathI jANI le che jyAre aneka prakAranA sparzane zItalatA. nigdhatA mRdutA tathA kaThinatA Adi guNethI judA judA jANe che tyAre te jJAna "bahuvidhavagRhaNAti' kahevAya che. (8) yugamavagrahati dhuvane arthAta nitya, nizcala arthane judA rUpathI jANe che, manuSyane jyAre jyAre te candana AdinA sparza thAya che tyAre tyAre A candanane sparza che, A mAkhaNane sparza che, A rezamI vastrano sparza che e prakAre te te sparzane jANe che. (6)nizrAmagRti nizritano artha che hetubamita hetadvArA yathArtha rUpathI jANeluM. pUrvakAlamAM zIta-mRdu-snigdhatvarUpa hetuthI candana Adi sparzane anubhava karyo hoya ane kAlAntaramAM jyAre te maLI Ave tyAre "A candana Adine sparza che kemake- A zItala che, kemaLa che, cikANuM che ItyAdi. A prakAre zItatva Adi hetuthI anumita karela je candana Adine sparza te rUpa artha ja nizrita kahevAya che, tethI ulaTu anizrita kahevAya che, arthAta evA anumAnathI hetuthI jyAre te viSayanuM te jJAnanuM pariracheda na thAya (juduM na thAya) tyAre anizrita-ahetuka arthane avagraha thAya che." e vyavahAra thAya che. (6) vasaMvidhanavagrahari asaMdigdhane artha thAya che saMpUrNa saMzaya Adi dethI rahita, jemake- caMdana Adine sparza karatAM "A caMdanane ja sparza che. rezamI vastrane ja sparza che. A sparza mAkhaNane ja che." e rIte jyAre jJAna thAya che tyAre "asaMdigdhamavagRhuNAti" kahevAya che, A prakAre prathama karela kSipra Adi prakArathI IhAmati sapadA 2 apAyamatipadA 3 paNa samajavI joIe. jemake(2) ziyamIte (2) vahIhate (3) vaMduvidhamatte (4) dhuramIte () ganipritamIdate (6) viSamate e pramANe simeti ityAdi cha prakArane paNa jANI levA. dhAraNAmatinA keTalA prakAranI che ? uttaramAM kahyuM che ke- pAraNAmatisaMA cha prakAranI che - () vadu dharati (2) vaghuvirSa dhArayati (3) reta dhArayati (4) sudhare dhIrathati(pa) nizcitaM pApati (6) saMvigha dhArayati e prakAre cha bheda che. [8] vadu dhAti bahu-alaga jAtivAlI aneka vastuono te te rUpathI nirNaya karavA. avismRti-vAsanA-smRti-lakSaNavALI dhAraNA che. 2] vaghuvirSa dhArayati zItatva Adi guNethI judA judA sparza AdinI dhAraNa kare che. dhArayati atItakAlika vastunI dhAraNa kare che, jemake - "A munie zrI dazAzruta skandha sUtra 30
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ amuka varSa mAM. amuka mAsamAM, amuka pakSamAM, athavA amuka praharamAM, palamAM ke vipalamAM ke kSaNamAM dIkSA grahaNa karI jene sAdhAraNa manuSya bhUlI jAya che evA kAlanA jJAnanI dhAraNa kare che [4] dhArAri buddhinA ati parizramathI je dhAraNa karavAmAM Ave tene durdhara kahe che. kaThina bha gajALa guNazreNI samArehaNa Adi viSayane dhAraNa kare che. (9) nizrita dhAraNati ahetuka-keIpaNa hetu vinA au5ttikI Adi buddhi dvArA dhAraNa kare che. [6] saMvuiM dhArayati saMpUrNa saMzayathI rahita dhAraNa kare che. A dhAraNA matipadA che. (sU) 6) atisaMpadAvALA thayA pachI ja prayoga sabhyadAvALA thaI zakAya che. AthI pragasaMpadAnuM nirUpaNa kare che- "te jiM tuM poSa" ItyAdi kAsavA cAra prakAranI che. (1) AtmAne jANIne pachIthI prayoga kare che (2) paripat ne jANIne pachIthI prayoga kare che. (3) kSetrane jANIne pachIthI prayoga kare che. (4) vastune jANIne pachIthI prayoga kare che. sAcuM =gAWAna pitAnA AtmAne "huM pramANa, naya Adi svarUpanA jJAnamAM nipuNa chu ke nahi?" e samartha athavA asamartha jANIne pitAnA matanuM sthApana kare che. upalakSaNathI dharmanI kathA samAcArI Adine pravega karavAvALo hoya che. 2 "= (pariSa) A sabhA jJA=jANakAra che athavA jJA=ajANakAra che ke durvidagdha-aNaghaDa che, evuM jANIne, tathA A sabhA bauddha che. athavA sAMkhya ke kApAlika ke cArvAka nAstikamatAnuyAyI che, evuM jANIne vAda kare che. rU "vera kSetra A kSetramAM Aryaleka rahe che ke anAya loka? - athavA A nagaramAM rahevAvALA sulabhadhi che. durlabhAdhI ? e jANI laIne pachI prayogakare che, 4 "vahu' (vA) "vAdaviSaya kaThina che ke sahele che. ?" dravyAnuyoga AdirUpa che ke puNyapApanirUpaNarUpa che?" tene vastu kahe che. athavA vastu heya upAdeya ane upekSaNIya evA bhede karIne traNa prakAranI che. krodha Adi heya che. zAnti Adi upAdeya che ane paradeSa Adi upekSaNIya che, e jANIne pachI prayoga kare che. A rIte pragasabhyadAnuM nirUpaNa thayuM, tAtparya e che ke-Atmazakita Adine jANIne pachI te vAdaviSayamAM pravRtta hovuM joIe. ema karavAthI ja kAma saphala thAya che. jemake vaidya raMgane ane tenA nidAnane jANIne tenI nivRtti mATe panI sAthe auSadha Ape che tyAre tene saphaLatA maLe che. (sU0 7) pragasabhyadAvALA ja saMgraha parissAmAM nipuNatA prApta karI zake che. AthI saMgraha parijJAsaMpadA kahe che. te u saM saM pariNA ItyAdi. jabUsvAmI kahe che-he bhadanta ! saMgraha parijJAsammadA keTalA prakAranI che ? zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudharmAsvAmI kahe che-he jabU! saMgraha parijJAsaspada cAra prakAranI che. saMgrahane artha thAya che svIkAra athavA vastunuM avelekana. tenI parijJA= jJAna te saMgrahaparijJA kahevAya che. (1) bahujanaprAyogyatayA varSAvAseSu kSetra pratilekhayitA bhvtivarSAkAla nivAsane mATe munine yegya gAma athavA nagara Adine zAstramaryAdA anusAra gaSaNA karavAvALA thavuM te kSetrapratilekhanArUpa pahelI saMgrahaparijJAsabhyadA che. (2) bahujanaprAyogyatayA prAtihArikapIThaphalakazayyAsaMstArakamavagrahItA bhvtimunine yogya prAtihArika - paDihArA pITha - bAjoTha, phalaka - pATa, zamyA - zarIra pramANa, saMstAraka tRNa AdithI banAvela aDhI hAthanuM Asana, e badhAnA zAstravidhithI grahaNa karavAvALA hovuM te pIThaphalakAdisaMgraharUpa bIjI saMgrahaparijJA sabhyadA che. (2) pAna kArda samAnavatA mati -kAlane artha aneka prakAra che kAla arthAta saMkalana je padArthanA navIna paryAyane utpanna kare ane junI paryAyane nAza kare, athavA jenAthI samaya AdinI gaNatrI hoya tene kAla kahe che. athavA "A mAsika che. A vArSika che, A zarada Rtunu che ItyAdirUpathI jenA dvArA vastunuM jJAna thAya che tene kAla kahe che, jene jJAnI puruSa samayanA samudAyarUpa mAne che tene kAla kahe che, athavA jenA dvArA "A mahinAnuM che, A varSanuM che ityAdirUpa mApathI vastunuM jJAna thAya che tene kAla kahe che. A prakAre kAlane Azraya karIne, tathA kAlamAM-ucitakAlamAM pratikramaNa pratilekhana, svAdhyAya, iyAna AdinuM sanmAnayitA-yathAsamaya anuSThAna karavA karAvavAvALA thavuM te kAlasamAnarUpa trIjI saMgrahapariNA sampada che. (4) yathA saMpUratA pati-paryAyatheSTha munione vandana-vyavahAra AdithI sammAnayitA-sanmAna karavAvALA thavuM A yathAgurusamAnarUpa cothI saMgraha parijJAsapadA che A saMgrahapariNA nAmanI saMpadA thaI. (sU0 8) have gaNanuM kartavya kahe che- "gAya " ItyAdi. gaNisampadArge cAra prakAra, vinayakA varNana je pAMca prakAranA AcAra pite pALe che tathA bIjA pAse paLAve che te AcArya kahevAya che. te cAra prakAranI vinayapratipattidvArA ziSyane vinayazIla banAvIne jANamukata thAya che. ATha prakAranA karmakalezonAM nivAraNa karavAvALA vinaya che zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ tene atevAsI-ziSyane zikhavavuM te vinayapratipatti che. cAritranI ArAdhanA karavA mATe gurusamIpa nivAsa kare tene antavAsI kahe che. vinayapratipatti cAra prakAranI che. tAtparya e che ke ziSyane ga7ne bhAra vahana karavAmAM samartha banAvavAthI AcArya bANamukata-potAnA kartavyanuM pAlana karavAvALA thAya che. te vinaya cAra prakAranA che. (1) AcAravinaya (2) zratavinaya (3) vikSepaNavinaya (4) denizcaMtanavinaya. [] "gavAvinaya - AcAra-munione mokSane mATe je jJAnAcAra Adi anuSThAna, te zIkhavavuM. [2] "zrAvanA -zruta-Agama zikhavavuM. vikSepaLavanA"-jIvane mithyAtva Adi durgaNethI haTAvI samyakava Adi dharmamAM sthApana karavuM te vikSepaNavinaya che. te cAra prakAranA thAya che-(1) mithyASTine mithyAmArgamAMthI kADhI samyakUtamArganuM grahaNa karAvavuM, (2) samyagdaSTi gRhasthane gRhasthabhAvathI mukata karAvIne pravrajita karAvavA, (2) samyakatvathI tathA cAritrathI jenA bhAva patana thayelA hoya tene pharIthI sthira karavA. (4) jevI rIte cAritradharmanI vRddhi thAya tevI rIte azuddha azana Adine tyAga karI zuddha azana Adi grahaNa karavuM. (4) nitanavanA mithyAtva avirati kaSAya pramAda Adi dene vinAza karavAvALe vinayaSanirdhAtanavinaya kahevAya che, te zikhavavo. (sU0 9) have AcAravinayanuM varNana kare che -"je %i te mAtra ityAdi. kramAnuprApta AcAravinayanA keTalA bheda che? te praznanA uttaramAM kahe che-AcArano artha thAya che-jJAnAdirUpa pAMca prakAranA muninAM AcaraNa. te AcAraNarUpI vinaya ATha prakAranAM karmane vinAza karavAvALo AcAravinaya kahevAya che. AcAravinaya cAra prakAra che jema ke: [3] saMyamamAcArI [2] tapaNAmAcArI, [2] ja mavArI, [4] ekaakivihaarsaamaacaarii| [8] saMcamahAmAyAvI saMyamane artha thAya che samasta sAvadya vyApAranuM nivartana. te sattara prakAranuM thAya che. tenuM sabhya AcaraNa karavuM te saMyama kahevAya che. zrI dazAzruta skandha sUtra 33
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyama- sAmAcArI te che ke jemAM AcArya pite satkRSTa thaIne saMyama pALe che ane bIjA pAse paLAve che. je saMyamamAM sIdAya che. parISaha upasarga AvatAM kaleza thAya che tene sthira kare che. saMyamamArgamAM cAlavAvALAne pretsAhana de che. AvI rIte AgaLa tapa AdimAM paNa samajavuM joIe. [2] tapaNAnA ATha prakAranAM karmane nAza karavAvALA anazanaAdi bAra prakAranAM tapa, tenuM AcaraNa tapasamAcArI kahevAya che. [3] TwAsamAM eka vAcanAcArakriyAmAM rahenAra sAdhusamudAyane gaNa kahe che. tenI sAmAcArI-pratilekhana Adi kriyAomAM tathA bAla glAna AdinI vaiyAvRttiviyAvacamAM sIdAtA munine madhuravacana AdithI preraNuM karIne sevAmAM lagADavA, tathA pite paNa tene mATe dhyAna rAkhavuM te gaNasAmAcArI che. [] IjAvidAranAmAnArI ATha mahinA jinakalpI Adi avasthAmAM rahIne zAstranI AjJA anusAra ekalA vicavuM. A ATha guNavALA anagArane ja kalpa che bIjAno nahi A cAra prakAranA AcAravinaya che. (sU0 10) have kRtavinayanuM varNana kare che"jiM tuM muvinA" ItyAdi. zratavinayanuM zuM svarUpa che? tenA keTalA prakAra che? A prazranane uttara A rIte che-pRvinaya cAra prakAranA che. [2] sUtra vAvayati, [2] artha vAvati [3] dia vAti, [4] niHzeSa vAratA [] sUtra vAti agIyAra aMga bAra upAMga ziSyane bhaNAve. (2) mathe vAta zabdanA artha ziSyane bhaNAve. (2) dita vAvati ziSyanI buddhi AdinI parIkSA karI tene hitakara thAya tevuM bhaNAve. nahi te kAcA ghaDAmAM bharelA jalanI peThe ayogya ziSyane ApeluMzIkhaveluM zrata naSTa thaI jAya che. (4) nirouM vArAti saMpUrNapramANa ane naya yukta zikhave. A zratavinaya che. (sU. 11). have vikSepaNAvinayanuM kathana kare che- "te jiM visaravA ItyAdi. vikSepaNavinayanAM lakSaNa zuM che ? tathA tenA prakAra keTalA che ? e praznanA uttaramAM kahe che ke vikSepaNavinaya cAra prakAranA che. jevA ke- (2) madada dRSTapUrvakatayA vinetA bhavati, (2) dRSTapUrva sAdharmikatayA vinetA bhavati, (3) dharmAt cyutaM dharma sthApayitA bhavati (4) tasyaiva dharmasya hitAya sukhAya0 bhavati (2) gaIva daIpUrvakatA vinetA mati samyagradarzana Adi svarUpavALA dharmathI rahitane pUrva paricita svarUpathI zikhavavAvALA thavuM. tAtparya e che ke-mithyAtvamAM paDelAne tyAMthI kADhIne samyaga mAgamAM lAva. zrI dazAzruta skandha sUtra 34
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) dapUrva sAdharmitathA vijetA mati pUrvamAM-pUrva samayamAM dharmamAM pravRtta hovAthI paricita je hoya te daSTapUrva kahevAya che. tene sAdhamI samajIne zikhavavuM. arthAt samyakatva gRhasthane gRhastha dharmathI kADhIne saMyamI banAva. (3) dhata cuta gharaeN rathApitA mavati dharmathI patana pAmelAne dharmamAM sthira karavA samyakatva dharma thI athavA cAritradharmathI patita thayelA ziSyane pharIne samyakatvamAM athavA cAritramAM sthira karavA. (4) tasyaiva dharmasya hitAya sukhAya kSamAya niHzreyasAya aanugaamita aa kampadhAtA mata hitAva-beka lekamAM pitAnA hitane mATe sukhAyabeu lokamAM pitAnA sukhane mATe, kSamAya-beu lekanI prajanasiddhine mATe niA sAtha-pitAnA sarvathA kalyANane mATe te zrutacAritrarUpa dharmanA anuyAyI thaIne ArAdhaka thavuM arthAt pite potAnA hita Adine mATe eSaNayanA grahaNathI ane SaNIyanA parityAgathI samyapha cAritralakSaNa dharmanI je rIte vRddhi thAya te rIte tatpara thavuM A "vikSapaNAvinaya che (sU 12) have doSanirdhAtanavinayanuM nirUpaNa kare che- "je saM to ityAdi. gaNisammadAmeM vinayapratipatikA varNana jenAthI krodha Adi doSanuM nirdhAtana nivAraNa thAya te doSanirdhAtana vinaya che. tenA keTalA bheda che? cAra bheda che - jemake (1) kruddhasya krodhaM vinetA bhavati (2) duSTasya doSaM nigrahItA bhavati (3) kAGakSitasya kAkSAM chettA bhavati (4) AtmapraNihitazcApi bhavati. jIrA zodhe vijetA mavati ziSya vinayazIla hovA chatAM paNa koI nimittathI kedha thaI javA vakhate paNa tenA krodhanI mRdu vacana AdithI zAMti karavI; arthAt krodhane parityAga jenAthI thAya e AcAra zikhavavAvALA thavuM. (2) sukRLa to niNarItA mati duSTano artha thAya che viSaya-kaSAya pariNAmathI dUSita, athavA jAti AdinA madathI unmatta, tenA durgAne nigraha-dUra karavAvALA thavuM arthAta duSpariNAmarUpa deSathI thavAvALI naraka nigoda Adi durgatinA vipAka batAvI deSane rokavAvALA thavuM. (3) krAMtiya lakSAM chattA mavati parAyAnA pAkhaMDane ADambara joIne, zrI dazAzruta skandha sUtra 35
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ athavA bIjAnAM vastra pAtra bhojana adhyayana vihAra Adi joIne jene abhilASA thAya che te kAMkSita kahevAya che. egya upadeza AdithI tenI abhilASAnuM nivAraNa karavAvALA thavuM. (4) yAtmakumAdita samAhita cittavALA-pite pUrvokta deSanA parihArathI upadeza Adi parizramanA AvedanathI uttama jJAnavALA thavuM. khedayukata na thavuM. tathA zraddhAthI vicalita na thavuM. (sU0 13) pUrvamAM ziSyanA prati gaNI (AcAryanuM kartavya kahyuM. have AcAryaprati ziSyanuM kartavya kahe che- "ta " ItyAdi. pUrvokata ATha prakAranI sampAvALA gaNIne prati-ziSyanI cAra jAtanI vinaya pratipatti chete A prakAre che- (2) kALopAvanatA (2) sahAyatA (3) saMgaDhanatA (8) bhaarmtyvrohnntaa| ahIM vinayapratipattino artha thAya che gurubhakti (1) gujarAtanA tapa saMyamanA upakAraka hovAthI vastra pAtra Adine upakaraNa kahevAya che. tenI tapAsamAM rahIne prabandha kare (2) sAyamtA bAlaka, glAna (duHkhI) tathA roga AdithI pIDAtAo upara ni:svArtha upakAra kare. (3) vaLAMkavajhanatA jenuM varNana karI zakAya arthAt vacanathI jene prakAza karAya te varNa, tAtparya e che ke-gaccha guru tathA jinazAsananA guNa. tenuM prakAzana karavuM, arthAt gaNa athavA gaNI AdinA guNonuM gAna karavuM. (8) mArapacAroLatA kAryane nirvAha karavAno adhikAra athavA gaNInA uttarAdhikAra "bhAra kahevAya che. tene nirvAha kare athAt gurubhAranuM vahana karavuM. (sU0 14) have upakaraNotpAdanatAnA bheda kahe che "je jiM te kavara0" ItyAdi. upakaraNatpAdanatA nA keTalA bheda che ? uttara Ape che ke te cAra prakAranA che. jemake - (1) anutpannAni upakaraNAni utpAdayitA bhavati (2) purANAni upakaraNAni saMrakSitA saMgopitA bhavati (3) parItaM jJAtvA pratyudartA bhavati (4) pathavidhi saMvimaratA mati. | [3] anupamAni upaniSatpavitA mavati prathama prApta na hoya ane jenI apekSA hoya evAM upakaraNanuM eSaNu zuddhithI upArjana karavAvALA thavuM. (2) TETni 3 rine saMrakSatA pitA mata jIrNa upakarane sIvavAM Adi karIne rakSaNa karavuM. paNa "phATI gayuM che mATe pheMkI devuM joIe e vicAra na kare, tathA upakaraNanA beu vakhata pratilekhanadvArA sArI rIte rakSaNa karavAM, zrAvakanA gharamAM athavA upAzraya AdimAM rAkhI mUkavAM nahi. eka sthAnamAM rAkhavAthI yathAkAla pratilekhana thaI zakatuM nathI. tethI avazya utpatti thAya che, tethI saMyamanI virAdhanA ane mUchalakSaNa parigraha doSa thavAnI saMbhAvanA thAya che. zrI dazAzruta skandha sUtra 36
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ rU parIta jJAvA matyuddhartA matta parIta-upakaraNAnI nyUnatA jANIne pachI yAcanA karIne tenI pUrti karavI. athavA parIta alpa upAdhivALA bIjA dezathI AvelA munine athavA khIjA gaNanA samAna sAmAcArI vALA munine upakaraNa AdinI pUrti karavI. 4 yathAvidhi saMnimattA matti zAstrokata vidhithI saMvibhAga karavAvALA thavuM arthAt khALaka glAna Adine yathAyAgya vastu ApavI. Ane upakaraNAtpAdanatA kahe che. (sU0 15) have sahAyakatAvinaya kahe che- te tuM sATiyA ityAdi. sahAyakatA cAra prakAranI thAya che. (2) anujomAsahittaSi maryAta (2) anulomakAyakriyatA ( 3 ) pratirUpakAyasaMsparzanatA ( 4 ) sarvArtheSvapratilomatA anulomavAditatA gurunI grahaNa-AsevanI-zikSArUpI AjJAnu ' jevI ApanI AjJA' ema kahIne pAlana karavAvALA thavuM. 2 anulomAniyA gurunI AjJA anusAra sarvathA peAtAnA zarIrane vyApAra karavAvALA thavuM. ziSyanI samasta zarIrakriyA gurunI AjJAne AdhInaja hAya che; e tApaya che. rUmati pAyasaMsparzanA guru mahArAjanA mane nukUla zarIranA samyakspa karavA-guru mahArAjanA zarIrane samAdhi thAya e prakAranI vaiyAvaca karavI. tathA tela AdithI mAlIza karavI, 4 sarvArthejI-ga'tihomatA gurunA samasta kAryoMmAM RjIbhAvathI saCthA anukula AcaraNu karavAM tAtparya e che ke-ziSye madhura bAlavAvALA 1, gurumahArAjanI anukUla sevA karavAvALA 2, zarIranuM anukULa rUpe saMvAhana-vaiyAvaca karavAvALA 3, tathA sathA kapaTa rahita 4, thavuM joie. A sahAyakatA nAmanI zrIjI vinayapratipatti che (sU 16) have vaLela(janatA nuM varNana kare che "se ituM va0' ityAdi. he bhadanta ! vaNu saMjavalanatA keTalA prakAranI che ? vasaMjavalanatA cAra prakAranI che. (2) yathAtaththAnAM vaLavAI mati (2)avaLavAhni pratidantA mati (3) varNavAdinamanubaMhitA bhavati (4) AtmavRddhasevI ca bhavati. ? cAthAtaththAnAM vaLavArI mati je prakAre jina bhagavAnuM vacana che te rIte je vartana kare che te yAthAtathya kahevAya che. vItarAganA vacanamAM tatpara guru gaNI tathA gaNu AdinA guNNAnuM varNana karavAvALA thavuM. ravaLavAniMgatidantA mati AcArya AdinI nindA karavAvALAne yogya uttara ApIne nittara banAvavAvALA thavuM. rU vaLavAnimanuvRMditA mati guru AdinA guNAnuM gAna karavAvALA manuane dhanyavAda AdithI utsAha devAvALA thavuM. 4 bAhmavRddhattevI ca matti pAtAthI zrI dazAzruta skandha sUtra 37
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddha-paryAyapeThe ne athavA vRddhone pitAthI vAvRddhone Igita AkAra Adi jANI laIne temanA mananukula kArya karavAthI sevA karavAvALA thavuM. A varNasaMvalanatAnuM nirUpaNa thayuM. (sU. 17) have bhArapratyavAhaNatAnuM varNana kare che- je jiM tuM mArI ItyAdi. bhArapratyavarohaNatA keTalA prakAranI che ? bhArapratyavarehaNatA cAra prakAranI che jemake (1) asaMgRhItaM parijanaM saMgrahitA bhavati (2) zaikSamAcAragocaraM saMgrahayitA bhavati (3) sArmikasya glAyatA yathAsthAma vaiyAvRtye'bhyutthAtA bhavati (4) sAdharmikANAmadhikaraNe utpanne tatrAnizritopazrito'pakSagrAhI0abhyutthAtA bhavati (1) grasaMgRhItaM pajhinaM saMhitA mavati krodha Adi kAraNavazAt pitAnA gacchamAMthI nikaLelA ziSya Adine dravya, kSetra, kAla, tathA bhAva joIne komaLavacana AdithI pitAnA gaNamAM pharIne rAkho. (2) zaikSamAvAnAM saMzAyatA mavati navIna dIkSAvALA athavA abutpanna=sAdhAraNa buddhivALA ziSyane AcArajJAnAdi pAMca prakAranA AcAra tathA gocara bhikSAcaraNa AdinI vidhi zIkhADavI. (3) sAdhamikatha0 vaSNubhAtA mati rega AdithI glAnI jogavatA sAma=samAna sAmAcArI vALAnI vaiyAvacane mATe cAra prakAranA AhAra, auSadha, bhaSaya Adi laI AvavAmAM tathA zayyA saMskAraka AdinuM pratilekhana karavAmAM yathAzakita udyata rahevuM. (4) sAdhamikALAM DutyatA mati sAdhamikamAM paraspara kajIe utpanna thatAM madhyastha bhAvane dhAraNa karI nizrita=rAga, upAzrita=Sa, e beuthI rahita thaIne keIne pakSa na letA beunA hitamAM lAgyA rahevuM, zAstrokta vidhithI prayatna kare ane aparAdhanI kSamApanA karavAmAM sAvadhAna rahevuM, zAMtIne mATe sadA udyogazIla thavuM ane vicAra kara- 'daM ityAdikayA prakAre muni zAMta bane emanI aMdara-aMdaranI laDAI kevI rIte maTe? A loke paraspara bheda utpanna thAya tevA zabdo na bole zAMtibhaMga karavAvALA kalahathI haTI jAya. kaSAyano tyAga kare, paraspara tU tUkAra (TaMkArAnA) zabdane tyAga kare arthAt alpa aparAdha hatAM paNa eka bIjAne "teja aparAdha karyo che ane karyA ja kare che ItyAdi na bele saMyamabahula, saMvarabahala, samAdhi-bahala, tathA apramAdI thaIne saMyama tapathI AtmAne bhAvita karatAM vicare, evI bhAvanA karavI te bhArapratyavarehaNatAne ce bheda che. A prakAre A bhArapratyAvarohaNatAnuM nirUpaNa karyuM. (sU. 18) AcArya mahArAja prati ziSyanI vinayapratipatti kahI che. sthavira bhagavaMte e pUrvokata ATha prakAranI gaNisanmadA kahI che. zrI sudharmAsvAmI jakhkhasvAmIne kahe che ke--he jabU! bhagavAna pAsethI je pramANe meM sAMbhaLyuM che te ja pramANe huM tamane kahuM chuM. (4) dazAzrutaskaMdha sUtranI "muniharSiNa" TIkAnA gujarAtI anuvAdamAM "gaNisampa' nAmanuM ethuM adhyayana samApta thayuM (4) zrI dazAzruta skandha sUtra 38
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ citasamAdhisthAnakA varNana - pAMcamuM adhyayana cothA adhyayanamAM samidhinAM sAdhana, gaNisarpadAnuM nirUpaNa karyuM. tenAthI yukata hoya teja cittanI samAdhimAM adhikArI thAya che. have pAMcamAM adhyananamAM tenAM sAdhya cittasamAdhinuM nirUpaNa karAya che -"muvaM " ityAdi. jenAthI citta mokSanA mArgamAM athavA dharma dhyAna AdimAM sthira thAya che te cittasamAdhi kahevAya che. cittasamAdhi dravya tathA bhAvanA bhedathI be prakAranI che. dravyacittasamAdhi kaI manuSyane saMsAranA padArthanA upabheganI IcchA thAya jyAre tenI prApti thatAM cittanuM samAdhAna thAya che tyAre A dravya cittasamAdhi thaI kahevAya che. jJAna darzana tathA cAritramAM cittane rAkhIne upagapUrvaka jIvAdi padAthanA svarUpano anubhava kare te bhAvacittasamAdhi che. akuzala cittane rokavAthI kuzalacittanI udIraNA karatAM anAyAsa sahajamAMja samAdhi utpanna thAya che. ' zabda Adi viSayamAM samatA, dravyonI paraspara sAmyatAthI eka thaI javuM teneja dravyasamAdhi kahe che. jemake-je dUdhamAM sAkara ucita mAtrAthI meLavI devAya te te dUdha badhAne mATe rUcikara thAya che. A prakAre gya pramANathI paraspara maLI gayelAM dravyaja samAdhinA prati hetu che. anyathA nahIM. AvI rIte je kSetrane prApta karI citta samAdhimAM lIna thAya tene kSetramAdhi kahe che. je kAlamAM citta mAhita thAya che te kAlasamAdhi kahevAya che. bhAvasamAdhi-jJAna, darzana, cAritra, tapa tathA vIryasvarUpa bhAvasamAdhi che - jyAre jJAna Adi pAMcamAM citta ekAgravRttithI pravRtti kare che tyAre bhAvasamAdhinI utpatti thAya che. ahIM bhAvasamAdhine adhikAra che. tenuM A prathama sUtra che:-"zukyuM cheItyAdi. sudharmA svAmI kahe che-he Ayuzmana jakhU! meM gurunI samIpa rahIne temanI sevA karatAM karatAM vinaya sAthe sAMbhaLyuM che. traNa lokamAM prasiddha bhagavAna zrI vardhana mAna svAmIe vakSyamANa rIte kahyuM che-A pAMcamAM adhyayanamAM sthavira bhagavantae cittasamAdhinA daza sthAna nirUpaNa karyA che. aMtaHkaraNane citta kahe che. tenuM samAdhAna thavuM te cittasamAdhi che, arthAt prazastabhAvane samAdhi kahe che. (sU 1) jakhkhasvAmI pUche che- he bhadanta! te daza cittasamAdhisthAna kayA kayA che? zrIsudhamAM svAmI kahe che- he jakhU! je daza cittasamAdhisthAna vakSyamANa prakAre kahyAM che tene prasaMga AvI rIte che- "te sAI ItyAdi. te kAla te samaye arthAta cothA ArAmAM bhagavAna mahAvIra svAmInA vicaraNanA zrI dazAzruta skandha sUtra 30
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ samaye vANijyagrAma nAme eka nagara hatuM. ahIM nagaranuM varNana "risthimAma ityAdirUpathI aupapAtikasUtramAM kahela campAnagarIne samAna jANI levuM joIe te vANijagrAmanagaranI bahAra izAna koNamAM dUti palAzaka nAme eka prasiddha udyAna hatu. udyAnanuM varNana paNa aupapAtika sUtrathI jANI levuM joIe. te nagaramAM jitazatru nAme rAjA hatA. te rAjAne dhAriNe nAme rANI hatI. e badhAnuM varNana paNa aupapAtikasUtramAM che. te udyAnamAM siMhAsananA AkArano eka zilApaTTa hatuM. tyAM bhagavAna mahAvIra svAmI samavasRta thayA. bAda jitazatru Adi nagaranivAsI manuSyasamudAya pariSarUpe bhagavAnane vandanA karavA mATe pita-pitAnA sthAnathI samavasaraNamAM AvyA ane te pariSadamAM bhagavAne mRtacAritrarUpa dharmanuM nirUpaNa karyuM. dharmakathAnI pachI te pariSada pitA-pitAne sthAne gaI. (sU 2) je pahelAM kadI paNa utpanna na thayA hoya evAM daza prakAranAM cittasamAdhisthAna kone prApta thAya che? AnuM varNana bhagavAna zramaNa nircAne saMbodhana karIne kahe chemano ItyAdi. he A ! ema saMbodhana karIne zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI kahevA lAgyAmAryA-prazasta sarvottama traNa ratnonI maryAdAnuM pAlana karavAvALA Arya kahevAya che. zramaNa- je saMsAranA viSayethI khinna thaI jAya che tene zramaNa kahe che. ane tapa saMyamamAM parizrama karavAvALA paNa zramaNa kahevAya che. nigraMtha- bAhya tathA Abhyantara granthathI rahita grantha be prakAranA thAya che. dravyata: ane bhAvata: suvarNa AdirUpa dravyata: grantha kahevAya che. mithyAtvAdirUpa bhAvata: grantha kahevAya che temanAthI rahita evA sAdhuone, nigranthI:- bAhya ane Abhyantara grantharahita sAvione saMbodhana karIne A rIte kahevA lAgyA: che A A jinazAsanamAM vayamAvizeSaNaviziSTa zamaNuni ane nirgathIone pahelAM na utpanna thayA hoya evAM daza cittasamAdhi sthAna utpanna thAya che, te zramaNa nirgastha Adi kevA hoya che ? te kahe che (1) sumitAnA+-isya no artha thAya che gamana karavuM temAM samitA:= sAvadhAna jIvanI rakSAne mATe AgaLa yugRpramANa bhUmine joIne cAlavA vALA, (2) mANAminAnA-yukita ane ayukita, hita ane ahitanI vivecanA karIne sAvadya bhASAnA parityAgapUrvaka nirdoSa bhASAnA bolavA vALA. (3) upasamitAnAma-eSaNA= gaSaNa betAlIzadeSarahita zuddha azana AdinuM grahaNa karavAmAM pravRtti karavAvALA, (4) Adina ityAdi- bhAMDa upakaraNa AdinuM samyaka prakArathI pratilekhana ane pramA zrI dazAzruta skandha sUtra 40
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana karavAvALA tathA bhaDapakaraNane levAmAM tathA rAkhavAmAM yatanA vAlA. (5) uccAraprasavaNa ItyAdi- uccAra-meTInIta ane prasavaNa=ladhunIta, khela= thavuM, jala= pasInAne maLa, ziMghANa=nAkane maLa. e badhAMnA pariThApanamAM thaMDila Adi doSanA parihArapUrvaka pravRtti karavAvALA (6) mana:samitAnA-mananI zuddhimAM pravRtti karavAvALA. kuzala mananI udIraNA karavAvALA, (7) vAkSamatAnA-amRta kaTutva ane sAvadya Adi denA parihArapUrvaka vANInI pravRtti karavAvALA, (8) yamatAnA-prANapaghAtAdi doSaparityAgapUrvaka kAyAnI pravRtti karavAvALA. (9) manamunAnA-managupti vAlA managupti traNa prakAranI che - (1) AraudradhdhAnAnubaMdhI kalpanAsamUhathI vimukata thavuM te pahelI mAguti (2) zAstranA anusaraNa karavAvALI ane paralokanuM sAdhana karavAvALI madhyasthatAnA pariNAmasvarUpa bIjI mane gupti. (3) kuzala ane akuzala mananA nirodhathI cirakAla maneyeganA abhyAsathI prApta karelI avasthA vizeSathI utpannathavAvALA AtmasvarUpamAM ramaNarUpa trIjI ane gupti kahyuM che ke - " vimuktakalpanAjAlaM, samatve supratiSThitam / bAramAsAmaM manastakaoN-menoputAdatA che ? " Iti. "ka9panAthI sadAmukta samatAzAlI sarvadA ! AmAmAMhe mana rahe mane gupta che tadA " (10) vALAnAma-vacanaguptavALA (11) rAyaputAnAma-kAyAne-upasarga AdithI zAririka kriyAonuM gopana karavAvALA. A guptinA be bheda che -(1) ceSTAnivRttirUpa ane (2) Agama pramANe niyamita ceSTAmAM pravRtti karavArUpa. temAM pahelI parISaha sahanapUrvaka kAryotsargAdithI zarIrane nicala karavuM (2) bIjI-gurunI AjJA prApta karIne zarIra tathA sastArakanI pratilekhanA ane pramAjanA Adi samacita kriyAo karatAM zayana tathA Asana Adi karavuM. tAtparya e che ke-potAnI svataMtra ceSTAno tyAga karIne gurunI AjJAthI suvuM besavuM levuM devuM Adi saghaLI kriyAo karavI. "upasargaprasaMge'pi kAyotsargajuSo muneH / sthirIbhAvaH zarIrasya, kAyaguptirniMgadyate // 1 // zayanA''sananikSepA''dAnasaMkramaNeSu ca / thAney Rchaniyama, zAjaNa HTTY | 2 | kAyetsargamAM rahetAM muni upasarga AvatAM zarIrane sthira bhAvathI acala rAkhe, A pahelI kAyagupti che (1) zayanAsana Adi rAkhatI vakhate, grahaNa karavA vakhate, zrI dazAzruta skandha sUtra 41
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthaLAntara karavA vakhate tathA sthAne besatAM uThatAM kAya ceSTAnA niyama pALavA, e bIjI kAyamurti che. (2) (12) guctendriyALAma-IndriyanA nigraha karavAvALA (13) guNatrahmacAriNaguptane artha thAya che rakSita-cAvajIvana brahmacarya pALavAvALA (14) gAbhArthinaE AtmAnA mokSarUpI prajanavALA athavA "gAya" gAtArthanA-mekSAbhilASI (15) gAditAnA-jIvanikAyanA pratipAlaka(16)gAmathafmanA- AtmayogI arthAt mana, vacana ane kAyAne vaza karavAvALA. (17) gAmamALA-AtmabaLavALA (18) gifkSapopa samAdhigANAnA-pAkSika arthata pratyeka pakSamAM AvavAvALI aSTamI caturdazI, paNa mAsI, ane AmAvAsyA Adi parva tithiomAM karavAmAM AvatA upavAsa Adi vrata dharmanI puSTi karavAvALAM hevAthI piSadha kahevAya che. sava tathA prAtaH kAjhApu ! aSTamyAM paJcadazyAM ca, niyataH poSadhaM vaset // 1 // ema te (sAmAnya rIte te) badhAM parvomAM tapa karavuM prazasta che, chatAM paNa aSTamI tathA pUrNimAe te niyamathI piSadha karavuM joIe ahIM "a" zabdathI anukata pane saMgraha thAya che. eTale bIja pAMcama caudaza ane amAvAsyA divase paNa piauSadha-svAdhyAya dhyAna Adi dvArA samAdhi prApta karavI joIe. (19) dayArAma dharmadhyAna Adi karavAvALA evA zramaNa nigrantha Adine daza cittasamAdhisthAna prApta thAya che (sU. 3) have te daza cittasamAdhi sthAnane sUtrakAra kahe che-"vavaMtA ityAdi. prathama samAdhisthAnamAM dharmaciMtA-dhamanI vicAraNA utpanna thAya che. jeoe ATha prakAranI gaNisarpada prApta karI hoya evA munione, sarvajJa-praNIta saMpUrNa dhama-jIva-ajIva AdinuM svarUpa jANavA mATe prathama na anubhavele jIva-ajIva Adi dravyane anuyAga ane utpAda Adi svabhAvavALA dharmonuM cintana-"A nitya che? athavA anitya che? A rUpI che? athavA arUpI che? ItyAdi-svarUmacintana athavA" samasta dharmamAM jinadharma zreyaskara che kemake jinadharma nirdoSa che" ema cintana utpanna thAya che. (2) bIjA samAdhisthAnamAM svapnadarzana thAya che. svapna-supta zrI dazAzruta skandha sUtra 42.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ temaja jAgrat avasthAmAM thAya che. svapnane artha thAya che ke jeelA ane sAMbhaLelA koI paNa padArthane anubhava kare. tene vAstavika anubhava karavA mATe abhUtapUrvabhUtakALe kadI paNa na thayelAM evAM svapnadarzana utpanna thAya che. (3) trIjA samAdhisthAnamAM abhUtapUrva jAtismaraNa jJAna thAya che. potAnA pUrvabhavanuM smaraNa karavuM te jAtismaraNa che. tenAthI prANa pitAnA pUrvanA saMjJIpaMcendriya bhava ke je dhArApravAharUpe arthAt antararahita karyA che te utkRSTa [900] navase bhava sudhInuM smaraNa kare che. je bhUta, bhaviSya vartamAnane vicAra karI zake tathA deva guru dharmane jANI zake te arthAta viziSTasmRtirUpa manovijJAnasampana paMcendriyaprANa "saMjJI kahevAya che. (4) cothA samAdhisthAnamAM devadarzana thAya che. devenI vimAna ratna Adi divya riddhi tathA devanAM zarIra AbharaNa AdinI divya kAnti tathA devasaMbaMdhI divya vaibhava-zAsananuM prabhutva Adi jevAne mATe pUrvamAM anubhava na thayuM hoya evA devano sAkSAtkAra thAya che. (5) pAMcamA samAdhisthAnamAM avadhijJAna thAya che. je adizAnI vastuonA vistArathI jANe che te avadhijJAna che. athavA avadhijJAno artha che maryAdAthI jJAna arthAta je dravya kSetra kAla ane bhAvanI maryAdAne laIne mana ane indriyonI apekSA na rAkhatAM kevala rUpI dravyane ja jANe che te avadhijJAna che. kahyuM paNa che ke dravyANi mUrtimantyeva, viSayo yasya srvtH|| naivAhitaM jJAnaM, tarAdhakSama che ? | iti che jene viSaya sarva rUpI dravya che. ane niyatirahita arthAt adhodizAmAM vistArathI jANavAvALA che tene avadhijJAna kahe che. (6) chaThThA samAdhirathAnamAM avadhidarzana thAya che. avadhidarzana-no artha be prakArano che. vadhAre sanama, gavadhinA - na vA' avadhirUpI darzana athavA avadhithI darzana, ahIM prathama vigrahamAM avadhi- zabdano artha avadhi-dazanAvaraNaya karmanA kSapazamathI utpanna thatA rUpI dravyane sAmAnya rIte grahaNa karavAnA svabhAvavALAM darzana utpanna thAya che (7) sAtamA samAdhisthAnamAM mana:paryavajJAna thAya che. aDhIdvIparUpa manuSyakSetramAM arthAta jambudvIpa dhAtakIkhaMDa puSkarAddhamAM rahevAvALA mane labdhivALA paMcendriya manuSya AdinA manamAM rahelA bhAvane athavA ghaTa paTa Adi padArthane jANavA mATe pUrvamAM utpanna na thayuM hoya evuM mana:paryavajJAna- manamAM rahelI samastavastuviSayanuM jJAna ke je viziSTarUpathI thAya che tene sAmAnya jJAnanI sAthe abheda rahe che arthAta A jJAnamAM vastuno nirNaya vizeSa- rUpathIja thAya che. sAmAnyarUpathI nahi. tethI e tAtparya nikaLe che ke-manamAM rahelA padArthane viSaya karavAvALuM bodharUpa jJAna, jemake-nIlaghaTa paNa ghaTaja che. athavA-"naH zabdano artha lakSaNathI "manamAM rahelo padArtha e artha thAya che. mana=manovattI padArthane avati=viSaya kare che te mana:paryava che evA jJAnane mana:paryavajJAna kahevAya che. arthAtu manuSyakSetramAM rahevAvALA saMjJipaMcandriyanA magata padArthonA viSaya karavAvALuM jJAna mana:paryavajJAna che. athavA-"nA" zabdano artha mananuM samagU jJAna e thAya che. mana viSayanA samyak bedharUpa jJAna mana:paryavajJAna kahevAya che, te utpanna thAya che. (8) zrI dazAzruta skandha sUtra 43
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ AThamA samAdhisthAnamAM kevaLajJAna thAya che. emAM kevaLakalpa=saMpUrNa leAkAlekane jANavAvALu tathA pahelAM ii utpanna thayelu na heAya evuM kevaLajJAna utpanna thAya che. leAkAlAkanA akevaLajJAnathI je joi zakAya che te laika kahevAya che. te cauda raSNusvarUpa dharmAstikAya Adi dravyeAno AdhAra kamarapara hAtha rAkhIne nAcatA naTanA AkAravALA AkAzivazeSane leAka kahe che. tenAthI viparIta (ulaTuM) tene alAka kahe che. kaivalajJAnanI vyAkhyA- kevalanA artha thAya che indriya AdinI sahAyatAnI apekSA na karatAM samasta jJeya padArthane jANavAvALu -viSaya karavAvALu -sakala maLa ane AvaraNa nA vinAza pachI utpanna thayelu ananya jevuM je jJAna te kevaLajJAna utpanna thAya che. (9) navamA samAdhisthAnamAM kevaladarzana utpanna thAya che kevalakalpa leAkAleAkane jANavAvALu pUrvamAM kadI utpanna na thayeluM evuM kevaLadana-samasta vastutattvanuM grahaNa karavA vALu sAmAnyajJAnasvarUpa, indriya AdinI apekSA na rahevAthI asahAya je darzana, kevaladanAvaraNIyanA kSayathI utpanna thavAvALu alaukika sAmAnyavilAkanarUpa darzana te kevaladana che. (10) dazamA samAdhisthAnamAM kevalamaraNa thAya che. temAM samasta du:khAnA nAza karavAvALu pUrva kadI paNa utpanna na thayelu evuM kevalamaraNa. kevalajJAnanI sAthe zarIranA tyAga thAya che. tAtparya e che ke:- A sUtramAM badhI samAdhinuM mULa kAraNa jJAnasamAdhi che, ahIM sUtrakAra sauthI prathama vyavahAra nayanA Azrita bhAvasamAdhinuM varNana kare che. A anAdi ananta saMsArarUpI cakramAM dareka prANi janma maraNa rUpI saMsAra sAgaranA AvatamAM pherAmAM vAraMvAra ghUme che. jenA masthAnamAM strI, dhana, yaza, putra, AdinI niSphalacitArUpI sapiNIe Da Mkha mAryAM che ane jeene kalyANaprApti karelI nathI evA jIvAnuM pavitra mAnava-jIvana, ajalImAMthI jema jalanA pratikSaNe nAza thAya che tevIja rIte pratikSaNa nAza thAya che. tenuM mana dharmacintArUpI nAvane meLavI zakatu nathI AthI ahIM sUtrakAra pratipAdana kare che ke-pUrvamAM dharmAbhAvanA na hAvA chatAM paNa vartamAna kALamAM jo dhama mAM pravRtti karavAmAM Ave te dharmacintAthI zrutacAritrasvarUpa dharmonuM samyak jJAna thAya che jenAthI dharmAMnuM anuSThAna karIne sukhathI sasArasAgara tarI zakAya che. sauthI pahelAM pratyeka padArthonA utpAda vyaya ane prauvyarUpa dharmonuM jJAna meLavavuM joIe. pachI tene heya jJeya ane upAdeya rUpamAM piraNata karavu joie. tathA cittamAM anubhava karavA joie ke--sarvajJokata kathana pUrvASara avirUddha hovAthI padArthAMnuM sArI rIte khAdha devAvALu hAvAthI, tathA anupama hovAne kAraNe samAnya zrI dazAzruta skandha sUtra 44
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. jo A sabhAvAne dhyAnamAM rAkhIne dharmacintA karavAmAM Ave te AtmA avazyameva AtmasamAdhi prApta karaze. ane te sAtheja jIva ajIva padArthane ThIka ThIka jANI laIne upayegapUrvaka zrutadha dvArA potAnuM tathA bIjAnuM kalyANa karI zake che. dharmajJAnaja AtmasamAdhinuM kAraNa che. te dhacintA vinA prApta thai zakatu nathI mATe dharmacintAja AtmasamAdhinuM mULa che. yathArtha svapnanA darzanathI citta, samAdhinI prApti karI zake che parantu A svapnadarzana zramaNa bhagavAna mahAvIranAM daza svapnanI peThe je meAkSa devA vALAM che tevAM hAya tA bhAvasamAdhi AvI zake che, jo svapnadvArA sAMsArika padArthAMnI upalabdhi thaine cittane samAdhi prApta thAya te te bhAva-samAdhi nahi paNa dravyasamAdhija che. AthI dhacintAdvArAsutelAne yathArtha svapnadarzana paNacitta samAdhinuM eka mukhya kAraNa che.(sU.4) have daza samAdhisthAnAnuM gAthA dvArA kramathI varNana karatAM pahelAM (1) 'dharmacintA"nuM varNana kare che. 'boruM' ityAdi. muni dha cintAthI cittane rAgadveSarahita karIne tathA potAnA vazamAM rAkhIne antarmuhUrta mAtra ekAgracittAvasthAnarUpI dharmadhyAna prApta kare che. zrutacAritrarUpI dharmImAM athavA samyajJAnakriyArUpa dharmamAM sthiracitta jinavacanamAM za MkA Adi doSarahita, evA muni meAkSanI prApti kare che. (1) (2) jAtismaraNanA prabhAvanuM varNana kare che-- "E' ityAdi. muni evAM jAtismaraNa jJAnane prApta karIne saMsAramAM pharI-phrIne janma grahaNa karatA nathI, ane sa MjJIjJAna-jAtismaraNathI pete uttama saMyama niratizayAna darUpI mekSane pAmI le che. (ra) (3) yathA svapnanuM varNana kare che- 'gaddAtau' ityAdi. indriyanA damanadvArA asavanA nirodha thai jatAM tathA AtmA saMcata thaI jatAM cathA lavALAM svapnane jue che. jeNe svapnane yathAtathya joyAM che evA suni samasta saMsArapravAhane pAra kare che, zArIrika mAnasika eu jAtanAM du:khAthI mukata thaI jAya che. tAtparya e che ke jenI indriyA dAnta che evA mahAvIra svAmInI peThe te yathA svapna jue che, yathArtha svapnanAM darzanathI te AtmA bhavasindhune tarI jAya che ane ka bandhanathI mukata thaI jAya che (3) (4) devadarzananuM varNana kare che:--utArUM" ItyAdi, pAtramAM svAbhAvikarasarahita ekaThI karelI khATI chAsathI mizrita thayelA vAla tathA caNA AdithI khanAvelA doSarahita cAra prakAranAM AhAra karavAvALAne tathA zrI pazu paMDaka AdithI rahita ekAnta sthAnamAM zayyA saMstArakanuM sevana karavAvALAne, zrI dazAzruta skandha sUtra 45
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ tathA alpAhArI, Indriyane damana karavAvALA, SaTakAyanA rakSaka munine devadarzana-vaimAnika devenuM darzana thAya che, arthAt evA mahAtmAnI sAme deva pragaTa thAya che. (4) (5) avadhijJAnanuM varNana kare che- "sakhyama" IryAda. zabdAdi viSayathI virakata tathA zmazAnAdimAM pizAca AdinA atyanta bhayetpAdaka zabda sahana karavAvALA jitendriya tathA duzmara tapazcaryA karavAvALA munine avavijJAna prApta thAya che. (5) (6) avadhidarzananuM varNana karavAmAM Ave che-"tapa" ItyAdi. ATha prakAranAM kamane je bhasmIbhUta kare che te tapa kahevAya che. te tapa anazana Adi bAra prakAranAM che. tenAthI kRSNa, nIla, kApata, e traNa azubha lezyAone dUra karavAvALA muninuM avadhidarzana zuddha thAya che-arthAt malinatA dUra thaI javAthI te sphaTikanI jema athavA darpaNanI peThe nirmaLa thaI jAya che. eTale urvilaka, adholeka, tirdhaka loka, tyAM tirthaka asaMkheya dviIpasamudrarUpI lekane sAkSAtkAra kare che. tathA te tathA te jIvAdi bhAva athavA karma che, tene pariNAme je jIva jyAM jAya che. te sthAnane arthAt jevuM ja pariNAma thAya che te prakAre samasta pula pariNAmane sarva rIte sava dizAomAM jevA che tevAja jue che. (6) (7) have mana:paryavajJAna kahe che. - "kusamAhi10" ItyAdi susamAhitalezyAvAna arthAt teja, pA, zukala, e traNa prazasta vezyAyukata hovAthI jenI aMtaHkaraNavRtti zuddha thaI gaI che. jene kutarka nathI. jenI zraddhA nizcala che evA muni- ke je sarvathA sarva prakAre bAhyA ane Abhyantara viSayenA saMgathI vimukata che, arthAta dravya bhAva saMyogathI rahita che te AtmA paryAne jANe che, arthAt aDhI dvIpamAM rahelA saMjJI paMcendriya jIvonA managama bhAvane jANe che. (7) (8) have kevaLajJAnanuM varNana kare che-"nayA se' ItyAdi. je samaye muninAM samasta jJAnAvaraNa kSaya thAya che tyAre te ghAtikarma cataTayanA vijaya karavAvALAM kevaLajJAnasampanna kevalI thaIne caudarajajupramANa lekane ane anantAkAzarUpa alakane jANe che. jJAnAvara-jJAna arthAtu sAmAnya vizeSAtmaka padArthanA grahaNarUpa bedhamati zrata, avadhi, mana:paryava, kevala-lakSaNa, temanuM AvaraNa-jema netranI pATI tevI rIte bhAvathI AcchAdAna karavAvALuM che. (8) (9) have kevaladarzananuM varNana kare che-nayA' ityAdi. je kAle te muninAM samasta-sAmAnyAvabodharUpa darzanane AvaraNa karavAvALAM karma kSaya thaI jAya che te samaye jinasvarUpa kevalajJAnI thaI ne kAlekano sAkSAtkAra kare che. (9). prathama "jJAnAvaraNIyanA kSayathI kevalajJAnanI utpatti thAya che ema kahyuM. have kevalajJAnanI utpatti mehanIyanA kSayathI ja thAya che, A mATe mehanIya karmanA kSayane. zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAya kahe che-"rimANa ItyAdi. bAra prakAranI bhikSu-pratimA-pratijJAthI arthAt aneka prakAranA abhigraha karavArUpa, jIvanaparyata dorA sAthe mukhavastrikA ane rajoharaNane dhAraNa karavArUpa, athavA Aleka tathA palekanAM sukhanI IcchA na karavArUpa vizuddha pratijJAthI mehanIya kamane-upalakSathI jJAnAvaraNIya darzanAvaraNaya ane antarAya, e cAreya ghAtI karmone kSaya thaI jatAM AtmA susamAhita kevalajJAna kevaladarzana ane yathAkhyAtacAritrarUpa samAdhisampanna arthAt sarvajJa thaIne saMpUrNa kAlekane jue che. AtmAne mAnI peThe sArA temaja kharAbanA vivekathI rahita kare che mATe A mehanIya kahevAya che. (10) mohanIyano kSaya thaI jatAM sakala karmono kSaya thAya che tenuM dRSTAMtanI sAthe vivaraNa kare che- "vaphA" ityAdi. je prakAre tAlavRkSanA upara seyane ghA karavAthI-sAya khesavAthI te tAlavRkSa saMpUrNa naSTa thAya che, tevI rIte mehanIya karmano nAza thavAthI ja avaziSTa jJAnAvaraNIya-darzanAvaraNIya-antarAyasvarUpa traNa ghAtI karma paNa naSTa thaI jAya che. ahIM "jaLa sUcanta' e vAkayamAM karmaneja kartA mAne che jemake "tapura va nta cAvala svayaM pAke che, tevI rIte ahIM paNa samajI levuM joIe (11) bIjuM dRSTAMta Ape che-"senApanma ItyAdi. je prakAre senAnAyakano nAza thaI jatAM hAthI ghoDA pAyadala Adi senA naSTa thaI jAya che, te prakAre mehanIya karmane nAza thaI jatAM avaziSTa traNe karmo nAza pAme che. (12) bIjuM dRSTAMta Ape che-pRmaho ' ityAdi jema ghUmarahita baLataNa vinAnI agni naSTa thaI jAya che tema mohanIyanA nAza thI zeSa karma paNa nAza thAya che. (13) vaLI dRSTAMta Ape che-"khu ItyAdi. jema mULa sukAI javAthI vRkSane bhale khUba pANI pAIe te paNa temAM pallava aMkura Adi AvatAM nathI, tevI ja rIte mehanIyakarmane kSaya thavAthI zeSa karmonI utpatti nathI thatI (14) pharI daSTAMta kahe che-"na raddhA ItyAdi. jema baLelA bIje bhUmImAM vAvavAmAM Ave te paNa tenAthI aMkura utpanna zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ nahi thAya, evI ja rIte karmarUpa bIjanA dhayAnarUpa agnithI bhasmIbhUta thavAthI bhavarUpI aMkura thato nathI arthAta punarjanma thato nathI. (15) (16) have kevalamaraNa rUpI dazamI samAdhinuM varNana kare che-"vizA' ityAdi. kevaLajJAnI mAMsa asthi (hADakAM) ane snAyu (nasAjAla) thI baMdhAelAM audArika zarIrane choDIne nAmakama, gotrakama Ayukarma ane vedanIya, e cAra prakAranAM adhAti karmone dUra karIne kamarUpa rajathI rahita thaI jAya che. jema ja netra Adine DhAMkI de che tevIja rIte kama paNa jJAna Adine DhAMkI de che. AthI karmanI tathA rajanI samAnatA hovAthI karmane raja kahela che. (16) pUrvokata viSayane upasaMhAra karatAM kahe che " ityAdi. he Ayuman ! ziSya! A rIte saghaLuM jANI laIne ata:karaNane rAgadveSarahita banAvIne tathA kSapakazreNanI zuddhine meLavIne muni Atmazuddhi prApta kare che. (17) phata ghavAma- sudharmAsvAmI kahe che ke he ! jambu ! bhagavAna mahAvIranA mukhethI jevuM meM sAMbhaLyuM tevuMja tamane kahuM chuM. dazAzrutaskalpasUtranI "muniharSiNI" TakAnA gujarAtI anuvAdamAM vittasamAdhi nAmanuM paMcama adhyayana samApta thayuM (5) zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ upAsaka pratimAkA varNana chaThuM adhyayana pAMcamA adhyayanamAM daza samAdhirathAnanuM varNana karyuM che. tenuM avalambana karavuM sarvane mATe yogya che. temAM paNa saMyamioe saMyama dvArA tene lAbhale ghaNeja zreyaskara che paraMtu "saMyamavRttithIja sarve samAdhi prApta karavA gya hoya che e keI niyama nathI. kemake aneka manuSya muninA AcAra pALavAmAM asamartha hevAthI munivRttine grahaNa na paNa karI zake. A mATe munivRtti na rAkhI zake teoe zrAvakavRttimAM rahIne ja samAdhine lAbha karI levuM joIe. pAMcamA adhyayananI sAthe A chaThThA adhyayanane e saMbaMdha che ke-samAdhi prApta karavAnI IcchAvALA zrAvakone agIAra pratimAonuM ArAdhana karavuM te samAdhinuM pratyejaka che. mATe agIyAra pratimAonuM pratipAdana karavuM Avazyaka che. A pratimAne upAsakapratimA paNa kahevAya che. upAsakapratimAno zuM artha che? te batAve che -je sAdhuonI sevA kare che temane upAsaka=zrAvaka kahe che, athavA sAdhuonI samIpamAM dharmakathA sAMbhaLavA mATe bese che temane upavAsa kahevAya che. temanI pratimA-pratijJA abhigrahavizeSa te upAsakapratimAnA nAmathI prasiddha che. 1 dravya 2 tadartha 3 meha tathA 4 bhAvanA bhedathI upAsaka cAra prakAranA thAya che () dravyopAsa- jenuM zarIra upAsaka thavAne yogya hoya. jeNe upAsaka bhAvathI AyuSkarmane baMdha karyo hoya ane jenAM nAmagAtrAdI karma upAsaka bhAvanA sanmukha AvI gayAM hoya. (2) tathafiAsa-je koIpaNa padArtha meLavavAnI IcchA rAkhatA hoya. te padArthanI icchA sacitta-acitta tathA mizra padArthonA bhedathI traNa prakAranI hoya che. sacitta IcchA dvipada ane pratupada bhedathI be prakAranI hoya che. tAtparya e che ke-putra. mitra kalatra bhAryA ane dAsa, uparAMta dhana dhAnya Adi sAMsArika vastunI utkaTa IcchA rAkhavA chatAM unnati prAptine mATe upAsanA kare teone tadarthopAsaka kahe che. (3) morAraja- je pitAnI kAmavAsanAone tRpta karavA mATe zabdAdi viSayamAM Asakata thaIne mohane vaza thaI aneka prakAranA kArya karavAvALA hoya che. temane mehapAsaka kahevAya che. 363 traNa tresaTha pAkhaMDa matanuM avalambana karavAvALA mehapAsaka che. evA vyakita mehanIya karmanA udayathI satya padArthane te joIja zakatA nathI. tethI mithyAdarzanane ja pitAno siddhAnta banAvIne temAM tallIna thaI jAya che. teo pitAnA matane sarvasva mAnIne saMsAramAM bhramaNa kare che. zrI dazAzruta skandha sUtra 40
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) mAvopArA- je samyagadaSTi ane zubha pariNAmethI jJAna darzana ane cAritradhArI zramaNanI upAsanA kare che temane bhAvapAsaka kahe che zramaNanI upAsanA kevaLa guNone mATe ja karavAmAM Ave che. je prakAre gAyanI upAsanA dUdhane mATe thAya che tema bhApAsakane ja zramaNopAsaka tathA zrAvaka paNa kahe che. je dharmane sAMbhaLe che tathA saMbhaLAve che tene zrAvaka kahe che. " zroti vA kAvatarati cAva' e vyutpattithI pUrvokta beune samAna artha thAya che. ahIM Ave ane upasthita thAya che ke-sAMbhaLavAvALA athavA saMbhaLAvavAvALA zrAvaka kahevAya che tyAre gaNadhara Adi paNa zrAvaka kahevAze, kemake teo paNa bhagavAnanA mukhethI sAMbhaLavavAvALA hoya che. ane pitAnA ziSyone saMbhaLAvavAvALA hoya che. athavA "sAMbhaLavAvALA tathA saMbhaLAvavAvALA zrAvaka hoya che." evI vyutpattithI badhA zrAvaka thaI zake che. uttaramAM kahevAmAM Ave che ke kevala gArthane svIkAra kare tyAre upara kahela deSa thAya che. garUDha mAnavAthI keI hAnI nathI-jemake "" zabdane yaugika artha thAya che cAlavAvALA jyAre mAtra te artha laIne upaga karAya te cAlavAvALA manuSya paNa "jo' kahevAmAM Ave, mATe yogarUDha mAnavuM joIe vaLI paMkaja zabdanA viSayamAM paNa e rIte jANavuM joIe. zrAvaka zabdane cagarUDha mAnavAthI gaNadhara Adine zrAvaka na kahI zakAya parantu gRhastha ne ja zrAvaka kahevAya kemake "zrAva zabdano vyAvahAra zAstrakAroe gRhastho mATeja karyo che. ahIM eka prazna thAya che ke- zrAvaka ane upAsakamAM zuM bheda che? uttaramAM kahevAya che ke-zrAva zabdanA be artha che. atratisamyakdaSTi tathA dezavrati. tathA upAsaka zabdanA parivAramAM ja artha thAya che. e ja artha sUtrakAre prayukta karela che jemake upAsakadazAMgasUtranA Ananda Adi gRhasthonA adhikAramAM gRhasthane mATe bAra vrata dhAraNa karyA pachI kahyA che ke amArA gAtA zramaNopAsaka thayA. paraMtu zrAvaka zabdane jyAM praga che. tyAM "darzanazrAvaka" arthAt samyak darzana nane dhAraNa karavAvALA darzanazrAvaka thAya che Ama beu vacce paraspara bheda che. arthAta zramaNa (sAdhu) nI upAsanA karavAvALA upAsaka kahevAya che ane samyakadarzananane dhAraNa karavAvALAne zrAvaka kahevAya che. pratijJAvizeSane pratimA kahevAya che. AthI pratimAnuM pratipAdana karavAvALA A chaThThA adhyayananuM varNana karatAM kahe che ke-che? ItyAdi. he prazasta AyuvALA jakhkha ! meM sAMbhaLyuM che ke zrI bhagavAna mahAvIre kahyuM che ke-A chaThThA adhyayanamAM sthavira bhagavatee agIyAra upAsakapratimAo kahI che. sAdhuonI je upAsanA kare che te upAsaka kahevAya che. temanI pratimA-pratijJA-abhigrahaviseSa kahela che. te A pramANe-(sU0 1) zrI dazAzruta skandha sUtra pa0
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ darzanapratimAnuM varNana karatAM tenI daDhatAne mATe prathama akriyAvAdInuM svarUpa tathA tenAM phalanuM kathana kare che:-"virANA ItyAdi. kriyAnA abhAvanuM kathana karavAnA svabhAvavALA, "utpattinI pachI padArthanA vinAzazIla hovAnA kAraNe te pratikSaNa anavasthAyI=badalyA kare che. AthI tenI kriyA thaI zakatI nathI" ema bolanArA akriyAvAdI kahevAya che. kahyuM paNa che - lanA saM sthAnAM utara kriyA ! mUtirthas fkA jaiva, jAvaM siva vava .?" Iti, arthAtu-adhA saMskAra utpanna thatAMja naSTa thaI jAya che. te mATe te kSaNika che. AthI je padArthanI sattAja nathI temanI kriyA kevI rIte hoI zake? kemake temanI bhUti-utpattija kriyA che ane teja kArakatrakartA che arthAta te utpatti-rUpa kriyAnAja kartA thaI zake che. (1) athavA-"jIva Adi padArtha nathI" e pramANe bolAvAvALA akriyAvAdI che arthAt "mAtA nathI, pitA nathI ema belavAvALA, "yathAvasthita vastu anekAnAtmaka nathI, parantu ekAvanAtmaka che' ema bolavAvALA nAstika che. kiyAvAda, AstikavAda, samyagradarzana, e zabda paryAyavAcaka che. tenAthI ulaTa akiyAvAda-jIva ajIva Adi padArthonA apalApa nAstikavAda ane miyAdazana kahevAya che. nAstikavAdI no artha thAya che ke-"paraloka Adi nathI" evI jenI mati che te nAstika kahevAya che. tenA vAdane nAstikavAda kahe che. jene nAstikavAda hoya te vyaktine nAstikavAdI kahe che. athavA nAstika bolAvAne jene svabhAva che tene nAstikavAdI kahevAmAM Ave che. vaLI je nAstikaprajJa=nAstika buddhivALA, nAstikavAdI no samyakUvAdI yathAthavAdI hatA nathI. nityavAdI=padArthone nitya na mAnavAvALA arthAta kSaNika mAnavAvALA hoya che. ane A prakAre bole che-"nathI te A loka, nathI paraleka na mAtA che, na pitA che, na arihanta che. nathI cakravattI, nathI baladeva, nathI vAsudeva nathI, naraka nathI, nArakI nathI puNyanu phaLa ke nathI pApanuM, nathI, sArA karmanuM phaLa ke nathI burAMnuM, nathI maLatuM puNyanuM phaLa ke nathI maLatuM pApanunathI koI jIva marIne janmAktara-paralokamAM utpanna thatA, nathI naraka Adi cAra gati, nathI siddhi ke nathI mokSa" te akiyAvAdI AvA prakAre bAlanArA, A prakAranI buddhivALA, A prakAranI dRSTi=vicAra vALA ane A prakAranA abhiprAyanA rAgamAM ane avAja prakAranI pratimAM haThAgrahI hoya che, ahIM zaMkA thAya che ke pratimAnA adhikAranA prathama darzana pratimA che ahIM darzanano artha thAya che samakRtva, AthI pahelA samyakatvanuM nirUpaNa karavuM ja zrI dazAzruta skandha sUtra 51
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ yeAgya thAta paraMtu tene badale prathama mithyAtvanuM nirUpaNa kema karyu che ? uttara e che ke-mithyAtva samyagdarzananuM pratipakSI che. tenA pratipakSI hAvAthI prathama tenA jJAnathI samyagdarzanamAM dRDhatA thAya che. A mATe pahelA mithyAtvanuM nirUpaNa karyu che. athavA sarve prANione prathama mithyAtvaja hAya che. A kAraNathI prathama mithyAtvanuM nirUpaNa karyuM che. mithyAtva A grAhaka ane anAbhigrahikanA bhede karIne e prakAranuM thAya che. Abhigrahika kudananA AgrahasvarUpa che, jemakejIva cheja nahIM athavA jIva, anitya che, athavA paleAka chenahIM ' ityAdirUpa. anAbhigrahika mithyAtva asannIne tathA haiya upAdeyanA vivekarahita aphriyAvAdI bhavya tathA alavyane thAya che akriyAvAdamAM bhavya tathA alabhya beunA samAveza che, ane kriyAbAdamAM kevala bhavya AtmAja levAmAM Ave che. temAMthI kaI zukalapakSa paNa hAya che kemaketee utkRSTa deza-Unapudgala-parAvartamAMja siddhigatine prApta karaze. paraMtu evA jIva lAMkhA vakhata sa MsAramAM rahevAthI keTalAka vakhata sudhI akriyAvAdI banIne te peAtAnI nAstikatAne siddhAMta banAvI le che ane kahevA lAge che ke-'AtmA kAi padArtha che nahIM. paMcabhUtathI atirikata (judI) kAipaNa divya zakita che nahIM tethI A leAkanI athavA paraleAkanI sattA che nahIM ItyAdi ' teo 'puNya pApa che, AlAka palAka che* evI zraddhA rAkhatA nathI palAka che nahIM" evI mati rAkhavAvALA nAstika kahevAya che. A zabdavyutpa ttithI paNa upara lakhela artha pratIta thAya che, arthAt jenI mati paraleAkaviSayaka nathI hotI tene nAstika kahevAya che. teo meAkSanA paNa niSedha kare che temane mATe mAtA che nahi pitA che nahi. tee anta, cakravatI, baladeva, vAsudeva, naraka, nArakIya jIva, sukRta, duSkRta tathA tenA phaLane mAnatA nathI, kemake te temanuM mantavya che ke-paMcabhUtathI atirikata (jude) kei paNa padArtha nathI. te kartA bhAkatA koI paNa padArthanA svIkAra karatA nathI. tethI temanA mATe pApa athavA puNyanuM phUla che nahi. temaja temanA matathI puNya ke pApanA phUlanI prApti paNa thaI zakatI nathI. temanA siddhAntamAM tapa che nahi, sayama che nahi, brahmacarya Adi zubha karmAMnuM kAMi phUla che nahi ane hiMsA Adi kharAkha karmonuM kAipaNa azubha phala paNa mAnatA nathI. mRtyu pachI AtmA paraleAkamAM janma nathI letA. narakathI laIne meAkSa paryanta keAi paNa gati che nahi. zrI dazAzruta skandha sUtra 52
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAstikavAdiyoMkA varNana A nAstikavAdamAM pitAnI buddhine sthira rAkhIne pUrvokata pitAnA siddhAntamAM magna rahe che. teeja pUrNa kadAgrahI kahevAya che. (sU. 2) mithyAdaSTi pAMca asavamAM kevI rIte pravRtti kare che? tenuM varNana kare che- te mArU ityAdi. pUrvamAM jenuM varNana karavAmAM AvyuM che evA nAstika kahechaH-rAjya vibhava parivAra Adina ghaNI IcachA vALA hoya che mahAramaH-IcchAparimANanI maryAdArahita paMcendriya Adi nAM upamardana karavAvALA mahAraMbhI mahAgraha- dhana dhAnya dvipada catuSpada vAstu-ghara tathA kSetra AdinA mahA parigrahI dhAma-zruta cAritra dharmathI viparIta cAlavAvALA dharmAnura- sAvadya mArge cAlavAvALA dhamarevIputra kalatra AdinA mATe pAyanuM upamardana karavAvALA varSida mahA adhama gaNamAthAthI adharmanI parUpaNa karavAvALA dharmA-adharmamAMja anurAga (prIti) rAkhavAvALA. sadharmota-adharmane jovAvALA dhanavI- adhamathI jIvavAvALA gamekarana-adharmathI khuza thavAvALA gadha -adharma svabhAvavALA ane te mAtra adharmathI ja jIvikA sampAdana karatA vicare che. (sU. 3) have nAstikavAdInuM svarUpa kahe che-"La" ItyAdi. phaLa= jIvane mAre cha- chedana kare ane umaM= bhedana kare AvI rIte Adeza (AjJA) kare che. tathA vizag_pateja jIvene kApavAvALA thAya che ToyaTITItenA hAtha lehIthI kharaDAelA rahe che vaMha-pracaMDa krodhI hado- prANine bhaya upajAvavAvALA yudo - jIvane piDA utpanna karavAvALA grAmavivAravicAra vinA kAma karavAvALA arthAt "prANivadha ane hiMsAdvArA karma karavAthI mArI kevI dazA thaze" ene vicAra na karatAM kArya karavAvALA sAsago-vicAra karyA vagara jorathI pravRtti karavAvALA arthAt bhAvI arthanA vicArarahita pravRtti karavAvALA-akArya karavAvALA. 3ravA = keIne phUlI-phAMsI upara caDAvavA mATe utkaMThita, athavA lAMca- levAvALA vaMra vaMcanA karavAvALA-Thaga mA- mAyA-kapaTa karavAvALA nirAlI-prathama karAyelI mAyA (ThagabAjI) ne AcchAdana karavA (hupAvavA) mATe bIjI mAyA karavAvALA 9mA aneka prakAranI kriyAthI bIjAne ThagavAvALA arthAt bIjAne ThagavA mATe tulA (trAjavAM) AdithI ochuM devA, vadhAre levAnA svabhAvavALA sAphasaMjogavada bIjAne ThagavA mATe meMghA dravya (cIja) sAthe sastAM (halakAM) dravyane bheLavI devAvALA. tussIje-kharAba svabhAvavALA duSpariNa- ghaNA samaya sudhI zrI dazAzruta skandha sUtra 53
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ upakAra karyo hoya chatAM paNa DIja vAramAM kRtanatA karavAvALA dura=duSTa AcaraNa karavAvALA kurazuLav=duHkhathI kAbUmAM AvavAvALA ku = duSTa pratijJAvALA poNA -bIjAnA dukhamAM AnaMda mAnavAvALA athavA upakArInA upakAra na mAnatAM ulaTa tenA doSa kADhavAvALA arthAt keIe upakAra karyo hoya te paNa "sAme upakAra kare paDaze" evA bhayathI upakAramAM dezanI paraMparA utpanna karavAvALA nisTrI brahmacaryanI maryAdA rahita nivA-trataniyama rahita jigudarzanacAritra Adi guNethI rahita, athavA kSAnti Adi guNothI rahita - dharma niyamanI maryAdAthI rahita " aSTamI caturdazI Adi parvamAM zAstravihita pacakhANa pauSadha upavAsa Adi vrata rahita sAdu- samyagU darzana jJAna cAritrathI mokSane je sAdhe che te sAdhu kahevAya che, tenAthI viparIta (ulaTA) asAdhu kahevAya che. arthAta sarva pApamayI pravRtti karavAvALA hoya che. (sU. 4) pharI nAstikavAdInuM varNana kare che - vAgo ItyAdi. nAstikavAdI koI prakAranA prANAtipAtathI nivRtti karatA nathI (1) mAtAprANIonA vadha, vadha be prakAranA che skUla ane sUma, evA bheda che. thala-dvAddhiyathI laIne pacendriya sudhInA ane eka IndriyavALA pRthvI Adi sUkSama kahevAya che. sUma eTale sUkramanAmakarmodaya vALA ke je sarvakamAM vyApta che te artha ahIM grahaNa karela nathI, kemake temane vadha kare asaMbhava che. temanuM maraNa pitAnI meLe AyuSyane kSaya thatAM thAya che, sAdhuone pUrvokata prakAranA sthala tathA sUkama e be prakAranA prANAtipAtathI nivRtti thAya che pUla prANAtipAta be prakAranA che. (1) saMpanna ane (2) vAmana / saMvapana-"tene mArUM" evo manamAM vicAra kara gAramena-vaLa= khetara kheDavuM AdithI thavAvALA. te nAstikavAdI A SaDujavanikAyanI hiMsAthI jIvanaparyata kadI nivRtta thatuM nathI. ahIM rAvata zabdathI mRSAvAda, gAAna, tathA maithuna paNa samajI levuM joIe. (2) pRpAvAH-satyavastuno apalApa karavuM ane asatyanuM nirUpaNa karavuM te dravya guNa paryAyanA viSayamAM thAya che. (3) mattAvAra-deva guru AdinI AjJAvinA koI grahaNa karavuM je vastu sAdhuone grahaNa karavA ane dhAraNa karavA yogya hoya te vastumAtranuM ahIM AdAnagrahaNa samajI levuM joIe tenAthI bIjI vastunuM nahi A vAta bhagavAne " mate ityAdithI bhagavatIsUtra zataka 1 udeza 6 mAM kahI che. (4) maithuna- citra leya kAvaThakama AdinA rUpamAM tathA rUpanI sAthe strI AdinA viSayamAM thAya che. badhI vastumAM thatuM nathI. A vAta "pi mare bIvA" ItyAdi pAThamAM bhagavatIsUtra zataka 1 uddeza 6 mAM che. zrI dazAzruta skandha sUtra 54
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) dri- mUrchA-mamatva-bhAvathI vastu grahaNa karavI. te prANIone vadhAre leAbhathI thAya che. bAhya ane AbhyantaranA bhedathI be prakAranA parigraha thAya che. bAhya-saMyamanA sAdhana vasra ane pAtra ArdithI atirikata dhana tathA dhAnya AdithI bahu prakAranA Abhyantara-mithyAtva atiti kaSAya AdinA bhedathI aneka prakAranA che. te pagriha vAstavika anakAraka che. kahyu paNa che: " dveSasyA''yatanaM dhRterapacayaH kSAnteH pratISo vidhikSepasya suhRnmadasya bhavanaM dhyAnasya kaSTo ripuH / duHkhasya prabhavaH sukhasya nidhanaM pApasya vAso nijaH prAjJasyApi parigraho graha iva klezAya nAzAya ca ,, || iti. parigraha dveSanuM sthAna che dhairyanA nAza karavAvALA che. kSAntine zatru che. vyAkSepanA mitra che, arthAt dharmakAryoMmAM antarAya karavAvALA che. ahaMkAranuM ghara che. dhyAnane bhayaMkara zatru che. du:khanA utpAdaka che sukhaneA vinAzaka che. pApane rahevAnuM nijasthAna che. vidvAnane paNa A parigraha krUragrahanI peThe kaleza tathA nAzadazAne pamADe che (1) evA parigrahathI tathA krApathI (6) joSa-akSamArUpa pariNAmane kodha kahe che. krAdhamehanIyanA udayathI utpanna thavAvALA, kRta tathA akRtanA vivekathI rahita karavAvALA svaparane santApa pahoMcADanAra, aMtaramAM ane bahAra kampana utpanna karavAvALA jIvapariNAma-vizeSane ja dha kahevAya che A krApathI (7) mAna-abhimAna, ahaMkAra, e jAti ane kula AdithI utpanna thAya che. te sa anarthanuM mULa che. kahyuM paNa che: "ahaGkAragraho yAvad hRdayayoni vidyate / tAvamuravasamAdhInAM, naiva sTezo'pa vartate // ? ||" Iti | hRdayarUpI AkAzamAM jyAMsudhI ahaMkArarUpI graha rahe che tyAM sudhI AtmAne sukha ane samAdhine azamAtra paNa prApta thatA nathI (1) te mAnathI (8) macA bIjAne DhagalArUpa kapaTa (9) homa-lelupatA, (10) prema-gRhadArA AdinA sneha(11) dveSa-aprItirUpa jIvapariNAma. (12) -vacanayuddha (13) abhyAAna-asa deSanA Aropa (14) vaizunya=cADI karavI (15) parivA=aneka manuSyanI pAse bIjAnA doSanuM udghATana karavuM (16) ativRtti-mithyAtvameAhanIyanA udayathI dharmomAM rUcI na rahe tene ati kahe che, mehanIyanA uddayathI viSayamAM prema te rati kahevAya che. aratinI sAthe ratine aratiti kahe che. (17) mAyAmuvA-kapaTane mAyA kahe zrI dazAzruta skandha sUtra 55
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ che tenI sAthe mRSAvAda. tRtIya kaSAya ane dvitIya AzravanA saMcAgarUpa. (18) miyAvaganarAya= mithyAdarzana-kudeva, kuzurU, kudharmAM AdimAM sudeva, suguru, sudharmAMnI buddhi te mithyAdarzana che. te aneka prakAranAM du:kha utpanna karavAvALuM hovAthI rAjya (zarIramAM lAgelI tIranI tUTI gayelI aNI) nA jevuM che. A badhA pApathI nAstikavAdI yAjajIvana nivRtti karI zakatA nathI (sU. 5) nAstikavAdI pharI kaI kaI vastuthI nivRtti pAmI zakatA nathI? te kahe che'vanAmo sAca0' ityAdi. te nAstikavAdI tamAma prakAranA kaSAya AdithI nivRtti pAmI zakatA nathIarthAt kaSAya- pAMca jAtanA raMgathI raMgAelAM vastra AdithI, tathA daMtadhAvanakASTha, sacittajaLathI snAna karavuM. zarIranI zAlA mATe cantana Adine lepa karavA, anukUlavANI, zIta-uSNa Adi sparza, madhura Adi rasa, nIla Adi rUpa, kasturI AdinI sugandhi, i Adi puSpAnI mALA cUbhujabandha Adi bhUSaNa enAthIja jAvajIva nivRtti pAmatA nathI. tathA sarve zakaTa AdithI virati letA nathI. arthAt zakaTa=gADI, ratha, yAna-jala, sthala, AkAza AdimAM cAlavAvALAM naukA, havAIjahAja Adi, cukhya be puruSAdvArA upADavAmAM AvatAM vAhana, niz2i- puruSAnI khAMdhathI upADavAmAM AvatAM vAhana, DAlI, pAlakhI, ciddhi khaccara gADI vinA = pAlakhI svamAnijA=jemAM kevaLa ekaja puruSane besavAnI jagyA hAya che. e hAthanA mApanI jemAM ceArasa veddI hAya evI geAladezaprasiddha pAlakhIvizeSa racana= palaMga Adi gAmana= pITha laka Adi tathA yAna= sAmAnyarUpathI nAnI gADI Adi vAna= hAthI gheADA Adi, maunana= azana Adi vistara= kaLaza thALI lATA Adi upakaraNa tenA lAgeApabhAgathI jAvajIva=jIvanaparyanta nivRtta thatA nathI. (sU 6) pharIne ukata viSayanI vivecanA kare che--trAiMvavacArI' ityAdi. te nAstikavAdI, 'asIkSitArI= hu sAvadha karma karU chuM. tenAthI azubha pariNAma thAya che ane azubha pariNAmathI badhAelAM karmonuM bhaviSyamAM kevuM kaDavuM phaLa bhagavavuM paDaze? e vAtane vicAra na karatAM kAryAM karavAvALA te, gheADA, hAthI, gAya, bheMsa, khakarAM Adi tathA dAsa dAsI padAtinA samudAya e badhAMthI nivRtta thatA nathI. tathA peAtAnuM dravya ApIne bIjAnI vastunu grahaNa karavuM ke jene ' kaya'kahevAya che khIjAnuM dravya laIne peAtAnI cIja bIjAne havAle karavI tene vikraya kahevAya che. kracanA artha thAya che kharIda karavuM. vikrayanA artha thAya che vecavuM. pAMca zujAthI tALelAM mApane mASa kahevAya che tenA aA vibhAga-samAMza-mASA kahevAya che. evAM rajata mudrArUpa kAryAthI jIvanaparyanta nivRtta thatA nathI. tathA hiraNya-cAMdI-sAnuM dhana. dhana=Nima dharima meya ane paricchedya evA bhedathI cAra prakAranuM thAya che. (1) Nima=je vastu gaNatarIthI apAya che te jemake-nAriela, sopArI Adi- (2) dharima-je trAjavAMthI tALIne apAya che te. jemake-zAli Adi. (3) meca--je mApIne apAya che te jemake-dUdha ghI tela Adi, tathA vastrAdika. (4) paricchedya-kaseTI AdithI parIkSA karIne apAya che te. jemake maNi mukatA Adi. dhAnya=cokhA, kedarA, maga, zrI dazAzruta skandha sUtra 56
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ aDada, tala, ghauM, zAli ane java Adi. maNi= pRthvIkAyathI utpanna thavAvALAM. jemake-indranIla ratna, vaiDU, padmarAga, candrakAnta; mecaka= kRSNavarNa ratna, sphaTika Adi tathA muktAla, zaMkha, zilApravAla=viziSTa roMgavAlA mUMgA. A badhAMthI jIvanapanta nivRtta thatA nathI. tathA sarva prakAranA phUTatAla ( khATAMtAla ) ne phUTamApathI nivRtta thatA nathI. phUTatulA-khIjAne ThagavAmATe potAne anukUla thAya tevI rIte kapaTathI vastune ochI vadhatI tALavI. phUTamAna-kapaTathI vastunuM vadhAre echuM mApa karavuM. tenAthI te jIvana paryaMta nivRtta thato nathI. tathA AraMbha ane samAra MbhathI nivRtta thatA nathI. hiMsA Adi sAvadya vyApArane AraMbha kahe che. bIjAne pIDA utpanna karavArUpa uccATana Adi vyApArane samArambha che. te kAyika, vAcika, ane mAnasika evA bhedathI traNa prakAranA che. (1) kAyika samAraMbha mAravA mATe lAkaDI, muThI Adino vyApAra. (2) vAcika samArabha- prANAtipAta Adine mATe kSudravidyA AdinA prayAganA saMkalpasUcaka zabda(3) mAnasika samAra bha-bIjAne pIDA pahAcADavA mATe maMtra Adinu smaraNuM. enAthI te jIvanaparyanta nivRtta thatA nathI tathA AhAra AdinAM pacana pAcana, sarve prakAranA sAvadyakama karavAM karAvavAM paTTana=mugara AdithI pITavuM, kuTTana=muzala AdithI kuTavuM, tana=mastaka athavA AMgaLI Adine halAvIne are mUrkha'! tane khabara paDaze' ema tiraskArathI khelavuM. tADana=meTIke lapaDAka AdithI tADana karavuM, vadha=khaDga AdithI ghAta karavA, andhanaeDI AdimAM jakaDavuM, parikaleza=bhUkha tarasa AdithI du:kha devuM. A badhAMthI te jIvanaparyanta nivRtta thatA nathI. tathA evA prakAranAM khIjA paNa sAvadyakama ke je ameAdhijanaka che te badhAMthI jIvanaparyaMnta nivRtta pAmatA nathI ( sU 7 ) phrI te kevA prakAranI adhArmika kriyA kare che te dRSTAMtadvArA kahe che:'me nAnAnI ityAdi. kalama eka prakAranI zAli che kahyuM paNa che: - "kalama: kilavikhyAto, jAyate sa bRhadvane hAramI veza yojo, mahAtajugamA // // prati A kalama meTA vanamAM thAya che. jenA garbhamAM meTAmeTA taMDula rahe che ane kAzmIra dezamAMja thAya che. (1) jema keAI puruSa kalama, masura ke je mAlava Adi dezamAM utpanna thAya che. tala maga aDada nipAvavAaALa, kulattha, AlisidakacALA, javajava javAr Adi dhAnya ne ayatnazIla thaIne krUratAthI upamana karatA mithyAdaDanA prayoga kare che evI rIte nAstikavAdI tetara baTera lAvaka kabutara kuraja mRga pADA zukara makara geAha (dhA) kacchapa (kAcabA) sarpa, ityAdi niraparAdhI prANionI ayatnazIla thaI ne zrI dazAzruta skandha sUtra 57
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ krUratAthI arthAta "tenA vadhamAM kaI pApa nathI' evI buddhithI tenI hiMsA kare che. (sU 8). - vaLI paNa nAstikavAdInI kriyAnuM varNana kare che-"nAra ja te sAhithiyA' ItyAdi. te nAstikanI je bAhya pariSadu jevIke- dAsa-kiMkara, prakhya-dUta, bhUtaka-vetana eTale pagAra laI kAma karavAvALA, bhagika-bhAga levAvALA. kamakara--gharanuM kAma karavAvALA, bhegapuruSa anya-enuM - upArjita dhanane upabhega karavAvALA, teoe kaIpaNa prakAranI mAtra keDInI cAvIrUpa athavA jorathI bolavArUpa nAno paNa aparAdha karyo hoya te te bIjA koInI apekSA na rAkhatA pote ja temane bahabhAre daMDa Ape che. jemake- (sU) 9) bhAre daMDanA svarUpanuM varNana kare che-pha ItyAdi. nAstikavAdI pitAnA AjJAkArI puruSane kahe che ke-he puruSe ! A aparAdhI dAsa Adine daMDa (jurmAnA) kare, athavA kazA=cAbuka AdithI tene mAre mArI AjJAnuM ullaMghana karavAvALAonuM mAthuM muMDI nAkhe teneTTa= tene AMgaLI A dithI tarjana kare-dhamakA, tirasakAro tA= tene soTI lagA caMdu vaMdhAM tene hAthakaDathI jakaDI dIo niyavaMdhavi tene beDio nA vivaMdhatene kheDAmAM daI dIo. vAvaMdhaLe tene jelamAM nAkhe. niyagvastrasaMhicarci tene be paga bAMdhIne zarIranI pAchaLanA bhAgamAM maraDI dIo. evI ja rIte chie tenA hAtha kApI nAkhe. paga kApI nAkhe, kAna kApI nAkhe, nAka kApI nAkhe, hoTha kApI nAkhe, mAthuM kApI nAkhe, moTuM kApI nAkhe, puruSacika kApI nA hRdayane cIrI nAkhe, tathA eja prakAre tenAM netra, vRSaNa-aMDakoSa, dAMta, zarIra ane jIbhane kheMcI nAkhe. gaLAmAM rasI bAMdhIne kuvAmAM tathA vRkSa upara laTakA. zani= lAkaDInI peThe kaThaNa bhUmi upara tenA zarIrane ghaseDA ghojithe dahIMnI piDe tene valovI nAkhe, sUchAya zulI upara caDAvI dIe, sUAmitra tenA zarIrane trizUlathI bhedI nAkhe vAvAya zastrothI chedIne temAM mIThuM vagere khAra bharI dIe sumattitha tenA zarIramAM darbha Adi tINa ghAsa khase sApujIce siMhanI puMchaDI sAthe tene bAMdhI chuTe mukI dIo, evI ja rIte vasaMmachidaM baLadanI paMchaDIe bAMdhe tArAcaM-dAvAgnimAM bALI dI. nasavADuMghaM-tenA mAMsanI keDI jevA kaTakA karI kAgaDA, gIdha, kutara, ziyALa Adine khavarAvI dIo tene khavarAvavA pIvarAvavAnuM baMdha kare, tene jIvanabhara bAMdhI rAkho. tene koIpaNa prakAranA kamete mArI nAkho. (sU. 10) zrI dazAzruta skandha sUtra 58
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ have nAstikanA Abhyantara pariSatnI sAthenA vartAvanuM varNana kare che- nAra se hiMmatariyA' ityAdi. nAstikavAdInI je Abhantara pariSad hoya che, jemake -mAtA, pitA, bhAI, hena, strI putrI ane putravadha, temanA keI paNa nAnA jevA aparAdha thatAM paNa pite temane bhArI daMDa Ape che. jemake-(s 11) have daMDanu varNana kare che- "vo ' ityAdi. A nAstikavAdI zItaLatumAM atyanta ThaMDA pANIthI bharelA jaLAzayamAM temane DubADe che. temanA zarIra upara atyanta garama pANI chAMTe che. temanA zarIrane agnithI bALe che. nour-baLada Adine gADAmAM joDavAnA sAdhanane jotara kahe che. veja-netaranI chaDI ne-netaruM athavA dahIM valovavAnI derI seja cAmaDAno cAbuka, e badhAMthI mAre che. tathA chivAhI valaka vRkSanI phalIne chivADI kahe che, tene cIravAthI tenA beu bhAga taravAranI dhAra jevA tINa thaI jAya che tenAthI tathA trayANa ke vRkSanI latAthI zarIranA beu paDakhAnuM cAmaDuM ukheDI nAkhe che, tathA raMga lAkaDI didhA hADakAM ane mudina muThIe skuTM DhelA javAna ghaDAnAM ThIkarAM, enAthI zarIrane chedana bhedana kare che, AvI rIte ghaNA prakAranA daMDa ApIne mAtA pitA Adine bahu kaSTa utpanna kare che, jethI tevA manuSyanI samIpa rahevAthI mAtA pitA Adi duHkhI thAya che. evA manuSya jyAre bahAra jAya che tyAre mAtA pitA Adi badhAM khuzI rahe che. (sU 12) vaLI teja viSayanuM varNana kare che-"tAre' ityAdi. upara kahyA te prakAranA nAstikavAdI puruSa pANI mAtA pitAne mAravA mATe bagalamAM daMDa rAkhe che athavA haMmeza evA pAThanA artha e che ke-mAtA pitA Adine jarA sarakhe aparAdha thaI jatAM paNa sakhatamAM sakhata daMDa devAne vicAra karavAvALA dhaMdhukA- daMDagurukano artha thAya che ke- mArapITa karavAmAM guru jevA, athavA bhAre daMDa karavAvALA tathA jorathI mAravAvALA hRdagva-dha Adi A vatAM uzkerAI jaI daMDa-lAkaDIne ja AgaLa rAkhavAvALA ja gari che A lokamAM pitAnAja AtmAnA duzamana che tathA gi pazi paralekamAM paNa pitAnuM ahita kare che pharI te nAstika Tuvati- bIjAne vinA kAraNe duHkha de che. soyaMti zaka- cintA utpanna karAve che. gurati- duHkha pamADIne jharAve (rIbA) che. tibaMti revaDAve che. vidyuti- mudgala AdithI (vastrane dhetAM jema pITe che tema) pITe che. zrI dazAzruta skandha sUtra pa9
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ ttivaMta aneka prakAre saMtApa karAve che. A pramANe te duHkhana, zocana, guraNa, tepana piTTana paritApana, vadha. bandha, parikalezathI duHkha devuM, zoka karAvo durbala karI devuM, AMsu paDAvavAM, mugara AdithI pITavuM, paritApa pahoMcADa, ghAta kare eDI AdithI bAMdhavuM. e badhAMthI jIvanaparyanta nivRtta thatA nathI. arthAta e pApAmAM nirantara tatpara rahe che, (sU 13) have nAstikanI dazAnuM varNana kare che-"vAva ItyAdi. AvAja prakArathI nAstikavAdI strIkAmamAM muchiyA mUchita thAya che. niddhA lolupa thAya che. divA-Asakata thAya che. gasjJAvavaUT viSaya bhegamAM ja tallIna rahe che. cAra, pAMca, cha, ke daza varSa sudhI athavA tenAthI thaDA vadhAre ochA samaya sudhI kAmone bhegavate mukhyatve bhArI karmonI preraNAthI, jema leDhAne athavA paththarane goLa pANImAM pheMkatAM pANIne atikamaNa (pAra) karIne nIce bhUmine taLIe jaIne bese che tevI ja rIte pUrvokata pApI puruSa pravaca duhA atipApiSTaka pApathI bharelA athavA pannavadu-vaja jevA karmothI bhAre, dhULadu- kalezakArI karmothI bhAre, paMjavA- pAparUpI kIcaDathI bharelA jevaDu-ghaNA ane duHkhadAyI hovAthI vairabhAvavALA, saMmaniriNArU mahAdabbI mahAkapaTI ane mahAdhUrta gAsAyavidu- deva guru dharmanI AzAtanA karavAvALA, mariyavadu jIvane duHkha devAthI apratIti (avizvAsa) vALA manadu-pratiSiddha AcaraNathI apakIrtivALA, 3rasa-mukhyatve karIne trasaprANaghAtIprindriyAdi prANIonI hiMsA karavAvALA, te pApI puruSa maraNa samaye kAladharmane prApta karI pRthvItalane atikramaNa karI anArakadharaNItalamAM-tamastamAdi narakamAM jAya che. (sU, 14) - have narakanuM varNana kare che te i nA ItyAdi. te narakavAsa madhyamAM geLa che. bahAra catuSkoNa vALA che. nIce mura (astarA) nA jevA tIkSNa dhAravALA che bilakula aMdhakAmyukata che. jyAM graha, candra, sUrya, nakSatrane prakAza nathI. te narakavAsa vasA mAMsa rUdhira ane pIva (parU) vikRta rUdhiranA kIcaDathI yukata che. apavitra che, kathita=saDelAM mAMsa AdithI gaMdhavALA hovAthI jyAM atizaya dugabdha che ane dhanyamAna loDhAnI kALI agninI javAlAnA jevA varNavALA che vajana kAMTAvALA hovAthI jene sparza kaThora che tethI te du:sahya che, azubha che, ane tyA azubha ja vedanA che. narakanA jIvane nidrA nathI AvatI-teo jarApaNa sUI zakatA nathI. teo smRti, prema, ke buddhi prApta karatA nathI. teo nArakI narakamAM ujjavala vipula, pragADha, karkaza, kaTuka, caNDa, raudra, duHkhamaya, tIkSaNa, ane duHsaha vedanAnA anubhava karatA rahe che. (sU. 15) zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara kahelA viSayane dRSTAntadvArA dRDha kare che-'ne nAnAma' ityAdi. jema keAI vRkSa parvatanA zikhara upara utpanna thayu hoya tenuM mULa kapAI gayuM hAya eTale uparaneA bhAga bahuja bhAravALA hoya evuM vRkSa nIce duma viSama sthAnamAM paDI jAya che evI rIteja pUrvAMkata nAstikavAdI karmAMrUpa vAyuthI prerAela hAine narakarUpa khADAmAM paDI jAya che. pachI tyAMthI nIkaLIne eka garbhamAMthI khIjA garbhamAM, eka janmamAMthI bIjA janmamAM, eka maraNamAMthI bIjA maraNamAM ane eka du:khamAMthI khIjA du:khamAM prApta thAya che. e nAstikavAdI dakSiNagAmI naiyika arthAt narakAvAsamAM paNa dakSiNa dizAnAM narakasthAnAmAM utpanna thavAvALA, kRSNapAkSika=arthAta ardha pudagala parAva nathI adhika sasAra-cakramAM paribhramaNa karavAvALA thAya che. ane te janma-janmAntaramAM paNa du`bha - bAdhI thAya che, arthAt jinadharmInI prApti karI zakaze nahi. ( sU. 16 ) have AstikavAdInuM varNana kare che-"seriyAvA" ityAdi. AstikavAdiyoMkA varNana akriyAvAdInuM vivaraNa karyAM pachI kriyAvAdInuM varNana kare che-- te kriyAvAdI AvA prakAranA thAya che. jemake:-divAr3e - Astika-vAdI= AtmA che, paraleka che, ityAdi khelavAvALA cipanna-AstikaprajJa=Astika prajJAvALA, arthAt paralAka mAnavAnI buddhivALA maTTio -- Astika dRSTi-paraleAka AdinI dRSTi (zraddhA) vALA, 'sammAna phe'-samyavAdI=tatvArtha-zraddhAnarUpa samyagvAda olavAvALA, 'nitiyAvAra nityavAdI=traNakALamAM jenA nAza nathI evA meAkSane kahevAvALA, AMtirasroLavAr3e satparaleAkavAdI=paraleAkanI sattA mAnavAvALA hAya che. vaLI teo zu zu khele che? te kahe che- dha phonaiRtyAdi. manuSyAdibhavarUpa A lAka che. naraka Adi paralAka che. mAtA, pitA, arhanta, cakravatI, khaladeva, vAsudeva che. tathA sukRta ane duSkRta karyAMnAM phaLa sukha ane du:kha che. zulapariNAmathI karelAM karyAM zubha phUlavALAM thAya che. kharAma pariNAmathI AcaraNa karelAM karma-iprANaNAtapAta Adi, naraka nigeda Adi azubhaphala devAvALAM thAya che. puNya ane pAr, sukha ane du:kharUpI pariNAmavALAM thAya che. jIva palakamAM jAya che ane tyAMthI Ave paNa che. nAraka jIva che. ahI 'yAvat 'zabdathI tirthaMka ane manuSya paNa levAmAM Ave che. meAkSarUpI siddhi che. ityAdi vAtane mAnavAvALA Astika-kriyAvAdI kahevAya che. A zrI dazAzruta skandha sUtra 61
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAre nirmala buddhivALA, ukatarUpa dRSTivALA, ahIM daSTine artha tatvazraddhAnarUpa che. evA prakAranA abhiprAya-prema-ane buddhivALe thatAM paNa je te AstikavAdI rAjya vibhava parivAra AdinI mahAIcchAvALA ane mahAAraMbhavALe thAya te te mahAAraMbhI mahAparigrahI thaIne naraka suddhAmAM jAya che. tyAMthI nikaLIne eka janmathI bIjA janmamAM, ane eka mRtyuthI bIjA mRtyumAM, eka du:khathI bIjA du:khamAM jAya che. te narakamAM paNa uttaragAmI nairayika tathA zukalapAkSika thAya che. te deza--Una ardha pudgalaparAvartanathI avazya mokSane prApta kare che ane janmAntaramAM sulabhabedhi thAya che. arthAta jinadharmane prApta kare che. A prakAre kiyAvAdInuM varNana thayuM. (sU. 17) have zrAvakanI agIAra pratimAonuM varNana karatAM sUtrakAra prathama pratimAnuM varNana kare che-savamUha ItyAdi. upAsaka pratimAkA varNana pahelI upAsakapratimAmAM upAsakane kSAti Adi sarva dharmomAM prIti thAya che. ahIM "cakAra vAkayAlaMkAramAM che "api" zabdathI dharmamAM daDhatA ane saddaguNemAM rUcivAle artha thAya che, paraMtu te kriyAvAdI upAsakamAMnA ghaNA zIla, vrata, guNa, vimaraNa, pratyAkhyAna, poSadhopavAsa Adi grahaNa karelA hotA nathI. "zIla' zabda sAmAyika, dezAvakAzika, piSadha, atithisaMvibhAga e cAra mATe vaparAya che vratathI pAMca aNuvrata. "guNathI traNa guNavrata levAya che, viramaNathI mithyAtvathI nivRtti karavI, pratyAkhyAna parva divasamAM niSiddha vastuno tyAga kare. piSa pavAsa="nts ghare e vyutpattithI dhamanI vRddhine je kare che te piSadha kahevAya che. arthAta caturdazI, amAvAsyA, aSTamI, pUrNimA Adi parva divasamAM anuSThAna karavA yaMgya vratane piSadha kahevAya che. te AhAratyAga (1) zarIrasatkAratyAga (2) brahmacarya (3) ane vyApAra (4), evA bhedathI cAra prakAranA che. evA niyamarUpI piSadhamAM athavA piSadhanI sAthe je upavAsa thAya tene piSadhepavAsa kahevAya che. e badhAM temanAthI sarvathA thatAM nathI. A prakAre prathama pratimAdhArI darzanazrAvaka thAya che. samyakUzraddhAnarUpa A prathama upAsakapratimA eka mAsanI thAya che (sU 18). have bIjI upAsakapratimAnuM varNana kare che-trAva rokavA ItyAdi. bIjI upAsakapratimA-vatapratimAnuM nirUpaNa karavAmAM Ave che.-bIjI pratimAvALA zrAvakanI kSAnti Adi sarva dharmamAM rUci thAya che. ane te zIlavata Adine samyakarUpathI dhAraNa kare che. paraMtu te sAmAyika ane dezAvakAzikanuM samyapha zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAlana karatA nathI. sAmAyika=samastha gA=samA-sama-rAgadveSarahita, sarvabhUtone Atmavat jANavArUpa AtmapariNAma, teno Aya. vadhatI jatI zaradaRtunI candrakaLAnI peThe pratikSaNa vilakSaNa jJAnAdine lAbha, athavA samatAthI thavAvALI pratikSaNe apUrva 2 karmanirjarAnA kAraNarUpa zuddhine lAbha eja jenuM prayojana hoya tene sAmAyika kahevAya che, kahyuM paNa che - "sAmAyikaM guNAnA,-mAdhAraH khamisa sarvabhAvAnAm / nahi sAmAyikahInA,-caraNAdiguNAnvitA yena // 1 // tasmAjjagAda bhagavAn , sAmAyikameva nirupamopAyam / zArIramAnatAne kudaravanArAya mokSaya | 2 | Iti. artha :- sAmAyika sarve guNene AdhAra che. jema sarve bhAvano AdhAra AkAza che, tema sAmAyika vagaranAmAM cAritra Adi guNa hotA nathI (1) AthI bhagavAne samAyikane ja sarva du:khanuM vinAzaka mekSa nirUpama upAya kahyuM che. (2) sAmAyikanuM vivaraNa vistArathI upAsacadrazAM sUtranI prAthasiMganI TIkAthI jANI levuM. joke zrAvakane mATe bAra vratanuM samyagra ArAdhana karavuM Ava zyaka che chatAM paNa te sAmAyika vrata ane dezAvakAzika vratanuM samyapha-tayA (sArI rIte) zarIrathI ArAdhanA karI zakatA nathI. A khIjI pratimA-trata-pratimAnuM be mAsamAM saMpAdana thAya che. 2. (sU 19). have trIjI upAsakapratimAnuM varNana kare che.-kahAvarA tA' ityAdi. trIjI pratimAnuM have nirUpaNa kare che-tenI kSAtyAdi sarva dharmamAM rUci thAya che, ItyAdi agAunI peThe samajavuM joIe tene zIla vrata Adi dhAraNa karelAM hoya che. te sAmAyika vrata ane dezAvakAzika vratanuM sabhya pAlana kare che paraMtu caturdazI aSTamI amAvAsyA ane paumAsI, e tithiomAM piSadhepavAsanuM samyak pAlana karatA nathI. A traNamAsanI pratimA che 3, (sU 20). have cothI upAsakapratimAnuM varNana kare che-'bAhavA vALo" ItyAdi. trIjI pratimAnuM nirUpaNa karyA bAda have cothI upAsaka pratimAnuM nirUpaNa karavAmAM Ave che tenI kSAtyAdi sarva dharmamAM rUci hoya che. te sAmAyika vrata ane dezAvakAzika vratanuM sabhya pAlana kare che ane caturdazI aSTamI amAvAsyA tathA paNa mAsI tithiomAM pratipUrNa piSadhanuM samyak anupAlana kare che. paraMtu je divase upavAsa kare che te divase athavA rAtrimAM "varAtriI upAsakapratimAnuM samyakra ArAdhana karatA nathI. A cethI upAsakapratimA cAra mahInAnI che 4 (sU. 21) have pAMcamI upAsakapratimAnuM varNana kare che-gara mI" ItyAdi. zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ have pAMcamI pratimA kahe che. A pratimAvAlAnI kSAtyAdi sarvadharma viSayamAM rUci hoya che-teNe zIlaAdi vrata grahaNa karelAMja hoya che te sAmAyika tathA dezAvakAzika vratanI sArI rIte ArAdhanA kare che. caturdazI Adi parva divasamAM pauSadhavratanuM anuSThAna kare che. eka rAtrikI upAsakapratimAnuM paNa sArI rIte pAlana kare che. te snAna karatA nathI. rAtribhUjanano tyAga kare che. dhotIAnI eka lAMga (kAchaDI) khullI rAkhe che. divasamAM brahmacArI rahe che. ane rAtrimAM maithunanuM parimANa karavAvALA hoya che. A prakAre vicaratA teo ochAmAM ochA eka divasa be divasa athavA traNa divasathI laIne vadhAremAM vadhAre pAMca mAsa sudhI vicare che. AnuM e tAtparya che ke-A pratimAdhArI je kAladharma pAme athavA dIkSA lIe te pratimA pAlanabhaMgarUpa deSa tene lAgatuM nathI. ane je mAvajajIvana paNa A pratimAnuM pAlana kare te paNa doSa nathI. A pratimA pAMca mAsanI hoya che (sU 22) have chaThThI upAsakapratimAnuM nirUpaNa kare che pradAvara cha' ityAdi. have pAMcamI pratimA pachI chaThThI pratimAnuM nirUpaNa karavAmAM Ave che, jemake - je chaThThI pratimAnuM grahaNa kare che tenI sarvadharmaviSayaka rUci hoya che. "yAvat " zabdathI tenA AtmAthI aneka zIla, vrata, guNa, viramaNa, pratyAkhyAna, piSadhapavAsa, sArI rIte grahaNa karAelA hoya che. te sAmAyika vratanuM ane dezAvakAzika vratanuM samyaka anupAlana kare che. caturdazI Adi tithiomAM pratipUrNa piSadhanuM samyakuM anupAlana kare che tathA ekarAtrikI upAsakapratimAnuM pAlana kare che. snAna karatA nathI. rAtribhUjana karatA nathI. chetInI eka lAMga khullI rAkhe che. divasa ane rAtrimAM brahmacaryavratanuM pAlana kare che. te auSadha Adi sevananA tathA bIjA kAraNavaza saci. nnAhArane tyAga karatA nathI arthAt vinA kAraNe sacitta AhArano tyAga thAya che. te upAsaka A prakAranA niyamathI jaghanya eka divasa be divasa traNa divasa ane utkRSTa chamAsa sudhI rahe che. A chaThThI upAsakapratimA cha mahinAnI thAya che 6. (sU23) have sAtamI upAsakapratimAnuM varNana kare che.-Ava saramA ItyAdi. chaThThI pratimA pachI have sAtamI pratimAnuM nirUpaNa kare che jemake - tenI sarva dharmamAM rUci hoya che. zIla, vrata, guNa, Adi sarva pUrve kahyA pramANe jANavuM. rAcaparAtra-ahorAtra arthAt zate ane divase sadaiva brahmacArI rahe che. teNe azana pAna khAdya ane svAdya e cAra prakAranA sacitta AhArano tyAga karela hoya che. azanamAM caNa Adi tathA apakava ane duSpaka auSadhi Adi, pAnamAM (pIvAmAM) sacitta jala tathA tatkAlamAM nAkheluM sacitta mIThuM (namaka) AdithI mizrita, khAghamAM-kAkaDI tathA tarabUca cIbhaDAM Adi, svAdyamAM-dantadhAvana (dAtaNa) tAbUla, haraDe Adi AhAra sacitta AhAra kahevAya che te A badhAne parityAga kare che. tathA AraMbha-pacana pAcana Adi sAvadyavyApAra kara ke karAvavuM ane anumodanA Adine tyAga karatA nathI. teo A vRttithI ja dhanya eka divasa be divasa ke traNa divasa sudhI, utkarSathI (vadhAremAM vadhAre) sAta mahinA sudhI vicare che. A sAtamI upAsakapratimA sAta mAsanI thAya che 7 (sU. 24) zrI dazAzruta skandha sUtra 14
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ have AThamI upAsakapratimAnuM nirUpaNa kare che.-"mahAvarA mA' ItyAdi. AThamI pratimAnuM have prarUpaNa kare che. A pratimAne dhAraNa karavAvALAnI sarvadharmaviSayaka rUci hoya che te rAtri ane divasa beumAM brahmacaryavratanuM pAlana kare che. sacitta AhArane parityAga karI de che. te svayaM (pateja) AraMbha-kRSi vANijya Adi sAvaghavyApArano parityAga kare che paraMtu bIjA-bhUtya nekara AdithI AraMbha karAvavAno parityAga karatA nathI. upAsakanI AThamI pratimAmAM pote karelA AraMbhane ja tyAga thAya che. pregyAraMbhano=arthAt bIjA pAse AraMbha karAvavAne tyAga karAtuM nathI. pregyAraMbhamAM e vizeSatA jANavI joIe: pradhyAraMbha evA prakArano have joIe ke jemAM AtmAnuM tIvra pariNAma na hoya. te paNa jIvananirvAhane bIjo upAya na hovAnA kAraNe manda mandatara pariNAmathI apratyAkhyAta che. temAM paNa pitAne mATe ke bIjAne mATe AraMbhamAM pravRtta thaelA pregane preraNA kare paraMtu pitAne mATe no AraMbha na karAve. ahIM zaMkA thAya che ke-pate AraMbhamAtrathI nivRtta hovAthI zuM lAbha? kemake je doSa pite AraMbha karavAthI thAya che teja deSa prega-bRtya dAsa AdinI dvArA karAvavAthI paNa thaze. uttaramAM kahevAmAM Ave che ke je sarvadA saMpUrNa rUpe nirdaya kaThora, tIvrarUpa pariNAmanI dhArA pitAthI karavAmAM AvanAra AraMbhamAM thAya che tevI prakhyAraMbhamAM thatI nathI, jemake-ghaNA vegathI deDavAvALo puruSa ke patthara AdinI Thokara khAIne paDatAM manda gatithI pravRtti kare che tevI ja rIte AtmapariNAma paNa zreSyane saMbaMdha hovAthI manda thaI jAya che. ane vicAra karavA lAge che ke- "aho! A jIvanane nirvAha AraMbhamaya che. ane AraMbha durgatino hetu hovAthI sarvathA heya= tyAjya che. tyAre huM jIvananirvAha kevI rIte karUM?" ema vicAra karIne bRtya ne preraNA karatI vakhate ja pitAnAM AmapariNAma zithila thaI jAya che. koI kahe che ke - pite eka hovAthI ane vivekapUrvaka kArya karavAvALo hovAthI svayaMkRta AraMbha a9pa che ane ethadvArA karAvela mahA AraMbha che. kemake prakhya pitAnAthI jude hovAnA kAraNe samasta saMsAranA badhA prevenuM grahaNa thaI thaI jAya che. ane teo vivekapUrvaka kArya paNa karI zakatA nathI. je ema kahe che te ThIka nathI. kemake-temAM AraMbhanA prati kartAne vyApAra sAkSAt kAraNa hovAthI tIvratara pariNAma thAya che tethI kArita AdinI apekSAe svayaMkRta AraMbhaja mahA AraMbha che. kArita Adi AraMbha tenAthI vadhAre tIvra hotA nathI. svayaMkRta AraMbha mahAraMbha hovAnA kAraNeja trividha kAraNomAM bhagavAne tene prathama kahyAM che ane tenA phalane upabhoga paNa kArita AdinI apekSAe atyanta kaTu che. jemake taMDulamasya svayaMkaraNarUpa tIvra pariNAma mAtrathI ja saptamanarakagAmI zrI dazAzruta skandha sUtra 65
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ thAya che AthI sarvathI prathama tenuM ja pratyAkhyAna karavuM ucita che. e AzayathI bhagavAne sAmAyika pratijJAmAM A prakAre kahyuM che - "zani maMtte tAmAru ItyAdi. ahIM svayaMkRta sAvadya veganuM prathama pratyAkhyAna karavA mATe pahelA na roma" emaja kahyuM che. kintu na va na' ema kahyuM nathI tethI bhagavAne A sUtramAM AThamI pratimAnuM nirUpaNa karatI vakhate "gAme re furTE maru e vacanathI svayaMkRta AraMbhanuM ja pratyAkhyAna kahyuM che kintu preggAraMbhanuM nathI kahyuM. A kAraNathI tethI virUddha prarUpaNa karavAthI usUtraprarUpaNAne deSa lAgaze ane tethI ananta saMsAranI prApti thaze. te upAsaka ema karatAM karatAM jaghanya eka divasa be divasa athavA traNa divasa ane utkRSTa (vadhAremAM vadhAre ) ATha mAsa sudhI rahe che. A AThamI pratimA ATha mahInAnI thAya che. 8 (sU. 25) have navamI pratimAnuM nirUpaNa kare che-"hAvarA navamI' ItyAdi. AThamI pratimAnI pachI navamI pratimAnuM nirUpaNa kare che-e sarva dharmamAM rUcivAlA hoya che, rAtri tathA divasamAM brahmacarya pALe che. sacittAhAranuM pratyAkhyAna kare che. kRSi-vANijya Adi AraMbhane parityAga kare che. bhUtya Adi anya dvArA AraMbha karAvavAne parityAga kare che. parantu te udiSTabhakataetenA mATe banAvAyelA AhAra Adine parityAga karatA nathI. te AvI rIte jaghanya eka divasa be divasa athavA traNa divasa ane utkRSTa nava mahinA sudhI vicare che. A navamI pratimA nava mahinAnI thAya che. 9 (sU. 26) have dazamI pratimAnuM varNana kare che-prahAvA samA" ItyAdi. navamI pratimAnuM nirUpaNa karyA pachI have dazamI pratimAnuM nirUpaNa kare cheA sarva dharmamAM rUci rAkhe che. yAvat tene udiSTabhakata arthAta ukata pratibhAvALAne mATe banAvAyelA AhArano paNa parityAga hoya che. sura (astrAthI) muMDita thAya che athavA keza rAkhe che. A dazamI pratimApArIne keInA dvArA eka vAra athavA anekavAra puchavAmAM AvatAM be bhASA bolavI kalpa che, arthAta keInA puchavAthI te jANato hoya te "huM jANuM chuM" ema kahe agara na jANato hoya te "huM nathI jANate " ema kahe. A upAsaka AvI rItathI vicaratAM jaghanya eka divasa be divasa athavA traNa divasa sudhI ane utkRSTa daza mAsa sudhI tenuM ArAdhana kare A dazamI pratimA daza mahinAnI thAya che. 10 (sU0 27) have agIyAramI pratimAnuM nirUpaNa kare che- "bAhavAsama" ItyAdi. dazamI pratimAnuM nirUpaNa karyA pachI agIyAramI pratimAnuM nirUpaNa karavAmAM zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ave che--A sarvAdha viSayaka rUcivALA hoya che. vaLI dRiSTa bhakata (AhAra) nA parityAga kare che. astrAthI muMDana karAve che athavA kezanuM sucana kare che. te sAdhu jevA AcAra arthAt sAdhunA samAna AcAra ane veSa vastra pAtra ane cathAkalpa dvArAnI sAthe mukhavastikA, rajoharaNa ane pramAkiA, cadara cAlapaTTa, zayyA, sa MstAraka, Adine dhAraNa karIne zramaNa nitthAne mATe bhagavAne jevA dharma khatAvyA che tevA dharmanuM sabhyatA kAyathI spakaratA ane pAlana karatA cAlatI vakhate AgaLa yugyamAtrajhusarA pramANa bhUmine jotA dvIndriya Adi prANione joine pagane jIvanI rakSA mATe upADI letA cAle che. arthAt jIvanI rakSA mATe pagane saMkucita karIne cAle che, ane ADA avaLA thaine cAle che. kintu jIvavALA mArga para sIdhA cAlatA nathI. A vidhi khIjo mArga na hoya tyAre prayatnazIla thaIne kare, agara jIvahita khIje mA hAya tA iryAMsamitine anusarI khIjA mArgothI cAle arthAt je prakAre jIvarakSA thAya evI rIte cAlavuM joie. A pratimAdhArI zrAvaka zramaNabhUta-sAdhu jevA hAya che, kintu tene kevala jJAtithI premabandhananA vyavaccheda heAtA nathI, te svajJAtimAMja bhikSAvRttine mATe jAya che. ( 0 28 ) have pratimAdhArIne svajJAtimAM bhikSAvidhi kevA prakAre karavI joie te kahe che 'puNya nuM me' ityAdi. pratimAdhArI upAsaka svajJAtimAM gRhasthane ghera jyAre bhikSA levAne jAya tyAre upAsakanA tyAM gayA pahelAM gRhasthanA gharamAM cAkhA radhAi gayA hoya ane dALa upAsakanA AvyA pachI banAvAtI hoya te upAsake ema karavuM joie ke bhAtaja laI lIe, dALa nahIM agara gRhasthanA ghera upAsaka pahoMcyA pahelAM jo dALa radhAi gai hAya ane cAkhA upAsaka AvyA pachI raMdhAtA hoya tA mAtra dALaja levI joie, bhAta nahIM. kemake temAM adhyavapUraka (annoya) Adi doSanI sabhAvanA thAya che. ane pUrvIyukata (pratimAdhArI javA pahelAM raMdhAyela) levAya che temAM doSanI sa MbhAvanA nathI. jo tenA AvyA pahelAM beu dAla tathA cAkhA pUrvIyukata hAya arthAt pUrve 5kAvelAM hAya tA beu levAya che. ane jo pratimAdhArInA AvyA pachI eu khanAvyAM hAya tA beu na levAM joIe. temAM ma Adi deSanI saMbhAvanA rahe che. ahI eka vAta sArI rIte samajavI joie ke pratimAdhArInuM bhikSA mATe Agamana nakakI thayela hAya ane te nizcaya pachI jo dALa, bhAta athavA eu rAMdhyA hoya te te na levA joIe. ( sU0 29) have zramaNeApAsakanA bhikSA-yAcananA prakAra kahe che.-tarasa pAM' ityAdi. te upAsakane gRhasthanA gharamAM praveza karatAM A prakAre khelavuM ka2e-" he gRhapati ! pratimApratipanna zramaNApAsakane bhikSA Ape. " e prakAre pratimAnuM vahana karatA tene joine jo keAI pUche ke--' AyuSman ! tame keANa che ?' tyAre te kahe ke- ' he devAnupriya ! huM pratimAdhArI zrAvaka chuM. ' arthAt jo koi 'svAmInAtha' ema kahIne vandanA kare teA kahe ke'hu pratimAdhArI zrAvaka chu.' e prakAre pratimA vahana karatA thakA te jaghanya eka divasa e divasa ke traNa divasa ane utkRSTa agIyAra mAsa sudhI vicare che. A agIyAramI pratimA agIyAra mAsanI thAya che. 11 (s0 30) zrI dazAzruta skandha sUtra 67
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' co ' ityAdi. A pramANe sthavira bhagavantAe agIAra upAsakapratimAonuM pratipAdana karyuM* che. he jammU ! jevuM meM bhagavAnanA mukhathI sAMbhaLyuM che tevuMja huM tane kahuM chuM (s031) dazAzrutaskaMntha sUtranI muniharSiNI TIkAnA gujarAtI anuvAdamAM upasatimA nAmanuM chaThThuM adhyayana samApta thayuM (6) sAtavAM adhyayanakI avataraNikA aura bhikSupratimAkA varNana adhyayana sAtamu chaThThA adhyayanamAM zramaNeApAsakanI agIyAra pratimAonuM nirUpaNa karyuM che. je laghukamI vyakita sarva viratirUpa cAritrane dhAraNa karavAnI vAMcchA rAkhe tene bhikSupratimAnuM avazya avalambana karavuM joie. A saMbadhathI Avela A sAtamA adhyayanamAM bhikSupratimAnuM varNana kare che. 'mua me' ityAdi. joke bhikSupratimA aneka prakAranI che, jemake:- (1) samAdhipratimA, (2) vivekapratimA, (3) upadhAnapratimA, (4) pratisa'lInatApratimA, (5) ekAkivihAra pratimA, (6) yavamadhyapratimA, (7) candrapratimA, (8) vAmadhyapratimA Adi, te paNa te madhIne antarbhAva zrapratimA ane cAritrapratimAmAM thai jAya che. bhikSuoe pratimAnA bheda ane upabhedanI sAthe pratimAedvArAja peAtAnAM kAryanI siddhi karavI joie. arthAt A pratimAedvArA jJAnAvaraNIyAdi ATha prakAranAM karmAMne khapAvIne peAtAnAM abhISTa-nirvANapadane lakSya karavuM joie. A viSayane manamAM rAkhIne sAtamAM adhyayananA AraMbha kare che. 'mukhya me' ityAdi. .. he AyuSman ! meM sAMbhanyu che te bhagavAne A pramANe pratipAdana karyuM che. A jinazAsanamAM sthavira bhagavantoe khAra bhikSupratimAonuM varNana karyuM che. ahIM 'mikSu' zabdano artha thAya thAya che ke- je tapa ane sa MyamamAM vyavasthita thaIne kRta kArita ane anumedita rUpathI zuddha bhikSA dvArA peAtAnA jIvana nirvAha kare che. tene bhikSu kahevAya che, tenI pratimA te bhikSupratimA che. pratimA-pratijJA arthAtabhigrahavizeSane pratimA kahe che. (s 1) zrI dazAzruta skandha sUtra 68
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ have bAra bhikSa pratimAnAM anukrame nAma kahe che:-"mANiyA' ityAdi. mAsikI dvimAsika Adino artha spaSTa che. ahIM e samajavuM joIe ke-pahelI pratimAthI laIne sAtamI sudhI sAta bhikSupratimAo sAta mAsamAM pUrNa thAya che. temAM pratyeka pratimA eka-eka mAsanI thAya che. sArAMza e che ke pUrva pUrvanI pratimAne samaya sarakhAvatAM bIjI pratimA dvimAsikI, trIjI trimAsIkI Adi, e pramANe sAtamI saptamAsikI evI saMjJA hoya che. AThamI navamI ane dazamI, A traNa pratimAo pratyeka sAta-sAta ahorAtranI hovAthI A traNemAM ekavIsa divasa lAge che. agIyAramI pratimA eka aherAtranI ane bAramI eka rAtrinI hoya che. e prakAre bAra bhikSupratimAonAM ArAdhanamAM sAta mAsa trevIsa divasa lAge che. tyAra pachI avaziSTa bAkI rahelA divasomAM vihAra karIne comAsuM AvyA pahelAM mArAM mATe bIjA kSetramAM pahoMcI zake che. (sU 2) bhikSupratimApArIke kartavyanA varNana have prathama pratimAnuM varNana karavAmAM Ave che_*mAsighaM ' ityAdi. mAsika-eka mAsanI prathama pratimAne svIkAra karavAvALA anagArane je deva manuSya ane tiryaMca saMbaMdhI keI upasargasupadrava utpanna thAya te teNe te kAyane vIsarI-dehamamatA rahita thaIne samyapha prakAre je rIte karmanirjarA thAya te prakAre "ka" mukha AdithI vikAra na karatAM sahana kare "vamA dharahita thaI ame titivavI adIna bhAve sahana kare ane jIvananI AzA, maraNanA bhaya rahita thaIne nizcala bhAvathI sahana kare. athavA e paNa artha thAya che ke pahelI pratimApratipanna anagAranA kAryotsarga avasthA yukta mamatvarahita zarIramAM je manuSya tiryaMca saMbaMdhI upasarga upasthita thAya te teNe kedhAdibhAvarahita thaIne adIna manathI jIvanaAzA maraNabhaya rahita thaIne samyak prakAre sahana karavAM. (sU. 3) bhikSupratimApArIke bhikSAvidhikA varNana have sUtrakAra pharIne ukata viSayanuM ja varNana kare che -"mArAM " ItyAdi mAsikI bhikSupratimApratipanna anagArane eka mAsa sudhI pratidina eka datti annanI ane eka datti pANInI levI kape che. ahIM dattino artha e che ke - dAtAdvArA dava (kaDachI) athavA vATakA AdithI devAtA padArthanI dhArA na TuTe-akhaMDa cAlu rahe tyAM sudhI te dakti kahevAya che ajJAtoeM-ajJAta= sAdhune na jANavA zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ vALA kuLa pAsethI uche Du-thoDuM levuM. uMcha be prakAranA che. (1) dravyata: (2) bhAvataH (1) dUrathatA - pitAnA upabhogathI baceluM. (2) mAvataH kAra ane sanmAna vinA sAdhAraNa bhikSunI peThe ApeluM "buddha- udgama Adi doSarahita. 3padurta- bIjAne mATe rAMdheluM je bhajanasthAnamAM rAkhyuM hoya temAMthI thoDuMka grahaNa karavuM joIe, tathA ghaNu dAsI dAsa Adi dvipada, gAya bheMsa. Adi catuSpada, zAkya tApasa airika AjIvika Adi zramaNa, brAhmaNa-yAcaka, sAmAnya bhikSu Adi atithi, kRpaNa-daridra, tathA pitAnI duvyavasthAnAM pradarzana pUrvaka priya priya AlApa karIne bhikSA mAgavAvALA vanIpaka, e badhA laIne cAlyA jAya tyAre pratimAdhArI muni je vastune ekaja mAlika hAya-jenA mATe be traNa AdinI mAlikI na hoya evI bhikSA grahaNa kare, te paNa garbhavatInA tathA bAlavAtsA-nAnAM bacAvALInA hAthathI AhAra Adi na le, tathA temanA mATe banAvelA AhAra Adi paNa na le. garbhiNInA hAthathI bhejana Adi na levuM e jinakalpI munine kalpa che. vikalpI muni cha mAsanI pachI utthAna Adi kriyA karIne devAvALI gaNiInA hAthathI grahaNa karatA nathI. arthAt garbhavatI strI garbhanA cha mAsa thaI gayA pachI jyAre muni azana Adi levA mATe Ave tyAre te beThI hoya pachI ubhI thaine Ape tathA ubhI hoya pachI besIne Ape te tenA hAthanI munie bhikSA levI na joIe. je garbhiNI beThI-beThI ApatI hoya athavA ubhI rahIne ja detI hoya te levI joIe. je strInuM bALaka nAnuM hoya ane te bALakane dUdha pAtI hoya te bALakane dUra rAkhIne je azana Adi devAne mATe taiyAra thAya te tenA hAthathI bhikSA grahaNa na karavI joIe. je azana Adi devAvALInA beu paga (DelI) umarAnI aMdara ja hoya athavA beu paga DelInI bahAra hoya te azana Adi na levAM joIe. je eka paga DelInI aMdara ane eka paga DelInI bahAra rAkhIne arthAtu DelIne be paganI vacamAM rAkhIne bhikSA Ape teja pratimA dhArI bhikSA grahaNa karI zake che. ukata vidhithI na Ape tenI pAsethI bhikSA letA nathI. ahIM e vAta khUba yAda rAkhavI joIe ke-jinakalpI munine svaprajJAthI je garbhavatInA garbhanuM jJAna thAya te garbhagrahaNa kAlathIja tenA hAthathI ApavAmAM AvatI bhikSA levI joIe nahi. sthavirakalpI munie garbhavatInA garbhane sAtame mAsa AraMbha thAya tyAre tenA hAthathI apAtI bhikSA grahaNa na karavI joIe. (sU 4) zrI dazAzruta skandha sUtra 70
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhikSupratimApArIke gocarakAlakA varNana have gerInA kAlamAM abhigrahanuM varNana karatAM prathama bhikSupratimApratipanna anagAranA gocarIkAlanuM varNana kare che - "jAtiyaM " ItyAdi. gocara zabdano artha thAya che ke - jovi vara-javara jema gAya jyAM nAnAM nAnAM tRNa Adi jue che tyAM thoDuM-thoDuM grahaNa kare che, ane jyAM vadhAre tRNa jue che tyAM pUrvanI apekSAthI adhika grahaNa kare che, gadheDAnI peThe tRNa Adine mULathI ja ukheDI nAkhatI nathI, evI ja rIte muni paNa gRhasthane ghera yathAvasara ane yathAsAmagrI azana AdinuM grahaNa kare che te gocara kahevAya che tathA jevI rIte kaI strI parva AdimAM gogrAsa devA mATe aneka prakAranAM AbhUSaNa paherIne gAyanI pAse jAya che te gAya te strInAM AbhUSaNa Adine jotI nathI mAtra grAsanI tarapha ja jue che, tevI ja rIte sAdhu paNa, je gRhasthane ghera bhikSA mATe jAya che tyAM te strInA rUpa lAvaNya Adine nahi jotAM mAtra zuddhA-zuddhine mATe AhAra AdinI taraphaja jue che. gocaranA traNa kAla che. (1) Adi-arthAt divasanA traNa vibhAga karIne tene prathama bhAga (2) madhyama bhAga, (3) antima bhAga je divasanA prathama bhAgamAM bhikSA mATe jAya te madhya bhAgamAM na javuM joIe, temaja trIjA bhAgamAM paNa na javuM joIe. (2) je divasanA madhya bhAgamAM bhikSA mATe javAnuM hoya te prathama bhAgamAM ane aMtima bhAgamAM na jAya. (2) je aMtima bhAgamAM javAnuM hoya te prathama bhAgamAM ane madhya bhAgamAM na jAya. tAtparya e che ke - pratimadhArI anagAre ema karavuM joIe ke divasanA traNa vibhAga karIne prathama, bIjo ane trIje. evA bhAganA bhedathI keIpaNa eka bhAgamAM ja bhikSA grahaNa karavI anekavAra nahi. (sU 5). vaLI uta viSayanuM ja varNana kare che "" i' ityAdi. bhikSupratimApArIkI gocaracaryAnA varNana mAsika bhikSupratimApratipanna anagAranI cha prakAranI gocaravidhi kahI che jemake zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ jetA (2), gaDhaST (2), nokuttikA (rU), pAvAhiyA (4), saMyuklA (5) ane tapa vAyA (6). (2) hA-peTInA jema cAra khuNAvALI arthAt je bhikSAmAM catuSkoNa gamana karavAmAM Ave. (2) maDhaDA-aradhI peTI arthAta jemAM khuNAthI gamana karavAmAM Ave. kuriyA-gemUtranI peThe vAMkAcuMkA thaI bhikSA karAya. (4) pathAvidiA -pakSI je prakAre uThIne vacalA pradezane choDIne bese che evI ja rIte jemAM eka gherathI bhikSA laIne aniyamita ne kamarahita bIje ghera bhikSAne mATe javuM. (1) sapudA -jemAM zaMkhanI rekhAnI peThe golAkArathI pharIne bhikSA karAya te "rAbUvarta che. te be prakAranI thAya che. () mAtA -rAbUvarta (2) vAha-rAvUkAvate. jemAM kSetranA bahAranA bhAgathI zaMkhanA Avartana jevI gatithI pharatAM kSetranA madhyabhAgamAM avAya tene grAmyantarazakhUMvAvarta kahe che ane jyAM kSetranA madhyabhAgamAMthI bahAra avAya tene vAharAvRAvate kahe che (6) iAravAvA-jemAM mahilAnA cheDenA gharathI bhikSA karatAM-karatAM avAya ( sU. 6 ). have nivAsanA viSayamAM samayane nirNaya kahe che- "mAhiAM " ItyAdi. bhikSupratimApArIkI nivAsavidhi mAsikIbhikSupratimApratipanna anagArane jyAM keI oLakhatA hoya tyA te eka rAtri rahI zake che ane jyAM tene koI oLakhatA na hoya tyAM te eka ke be rAtri rahI zake che. kintu eka ke be rAtrithI vadhAre tyAM rahevuM ka5tuM nathI. AthI vadhAre je jeTalA divasa rahe tene teTalA divasanA cheda athavA tapanuM prAyazcitta Ave che. (sU) 7). have pratimApratipanna anagAranI bhASAnA viSayamAM kahe che: "mAlaya ' ityAdi. mAsikI bhikSupratimApratipana anagArane cAra bhASA belavI kape che. te A prakAre- () nAya, (2) gs, (2) gugraft, (4) kudaravALI . zrI dazAzruta skandha sUtra 72
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhikSupratimAdhArIkI upAzrayakI vidhi (2) nAyaLo--AhAra Adine mATe yAcanA karavArUpa. (2) puSkaLI-prayAjana hAtAM mA` AdinA viSayamAM pUchavArUpa. (3) anupAvaLI-sthAna AdimAM rahevA mATe AjJA levArUpa. (4) purusAgaLanA pUchAelA praznanA uttara devArUpa (sa. 8) have upAzrayanA viSayamAM kahe che:-mAsie ' ityAdi, mAsikIbhikSupratimApratipanna anagAra munine traNa prakAranA upAzrayanuM pratilekhana-gaveSaNa karavuM ka2e. tapa sayamanuM ArAdhana karavA mATe jene Azraya levAmAM Ave tene upAzraya kahe che. te A prakAre che. (?) JadhaArAmaLdde (2) badho viTTatayara (2) bau vrukSam / (1) badhabArAmad ArAma-udyAnarUSa upAzraya. (2) kovidyutax-cAra khAjuthI khullu tathA uparathI DhAMkeluM gRha. (rU) bau vrukSamajja-vaDa pIpaLA Adi vRkSanI nIce arthAt vRkSanA mUlarUpI dhara (sU. 9) pUrvokata viSayanuMja varNana karAya che:- 'mAptiya ' ityAdi-- bhikSupratimAdhArIkI saMstArakavidhi mAsikIbhikSupratimApratipanna anagArane traNa prakAranA upAzrayanIAjJA levI kalpe. (1) gayagArAmaLha (2) ao vidyutavRrtta, gayo vRkSampU A badhAM pUrva sUtramAM nirdiSTi karAi gayA che. mAsikIbhikSupratimApratipanna anAgArane traNa prakAranA upAzrayanA svIkAra karavA pe. (?) JadhArAmagRha (2) gayo vidyutadda (2) badhodazamugRha rUpa. ( sa 10 ) have saMstArakanA viSayamAM kahevAmAM Ave che 'mAsiya La' ityAdi. mAsikIbhIkSupratimApratipanna anagArane traNa prakAranA saMstAranI gaveSaNA karavI kalpe (2) pRthIzilA (2) hrAnDaziSThA (3) cathAvuMvRtta. yathAsa MskRta tene kahe che ke je kAi kAraNavazAt gRhasthe pAtAne mATe phalaka pATa AdirUpa bichAvela hAya te. je pratimAdhArI na hAya te paNa gRhasthadvArA sAdhune mATe bichAvela zayyAsastAraka kAmamAM letA nathI te pratimAdhArI muni kevI rIte kAmamAM le ? arthAt na lIe AvI rIte traNa prakAranA zayyAsa'stArakanI AjJA levA ane tene grahaNa karavAnuM ka2e. ( su 11 ) zrI dazAzruta skandha sUtra 73
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ | bhikSupratimApArIkA kalpavarNana je upAzrayamAM sI ane puruSa Ave to pratisAdhArIe zuM karavuM joIe ? te kahe che-"NizaM ' ityAdi. mAsikI bhakSupratimApratipanna anagAra-muninA upAzrayamAM strI ane puruSa maithunane mATe Ave te muni je bahAra hoya te aMdara na Ave ane jo andara hoya te bahAra na jAya. kintu madhyastha bhAvathI tyAMja pitAnAM tapa saMyamamAM talIna rahe. (sU 12). jyAre upAzrayamAM agnikAya prajavalita thAya tyAre zuM karavuM joIe? te kahe che-bhANiyuM of ityAdi. mAsikI bhikSupratimApratipanna muninA upAzrayane agnithI keI bALI de te te samaya pratimApratipanna bhikSu aMdara hoya te agninA bhayathI bahAra na nikaLe. je bahAra hoya to aMdara na Ave. te samaye je kaI tene hAtha pakaDIne tene kheMce te kheMcavAvALAne nAriyela ane tAlaphalanI peThe avalakhana tathA pralambana na kare. arthAt tenI bhujA Adine pakaDIne laTake nahi, kintu IryA-samitine anusarIne yugyamAtra-cAra hAtha sudhI bhUtalane jotAM nIkaLe. (sU 13) have pratimApratipannanA pagamAM je kAMTA Adi lAge te zuM karavuM joIe? te kahe che "jAti ni ItyAdi. mAsikIbhikSupratimApratipanna sAdhunA pagamAM je lAkaDInuM ThuMThuM, kAMTA, hIraka, ahIM hIrakano artha aNIvALuM kASTha samajavuM joIe, athavA kAMkarI praveza kare te te pratimApArIne kAMTA Adi kADhavA tathA tenuM vizodhana-upacAra karavA kalpa nahIM, kintu te IryA-samitine anusarI gamana kare (sU0 14) - have pratimA pratipanna muninA netramAM jantu athavA rajakaNa Adi paDI jAya te te zuM kare ? te kahe che_*mAsa ' ityAdi. mAsika bhikSupratimApratipana sAdhunI AMkhamAM je koI jIva, bIja ke dhULa paDI jAya te tene kADhavAnuM ke vizodhana-upacAra karavAnuM ka9pe nahIM. kintu I- samiti anusAra vihAra kare kalpa. jo macchara Adi prANa AMkhamAMthI jIvatuM nIkaLavAnI saMbhAvanA hoya te te jIvane kADhavAnuM kalpa (sU. 15) zrI dazAzruta skandha sUtra 74
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ have pratimApratipanane vihAra karatAM mArgamAM je sUrya asta thaI jAya te te zuM kare ? te kahe che-"mAviyaM " ItyAdi. mAsikIbhikSupratimApratipanna sAdhune jyAM sUrya asta thaI jAya tyAM rahevuM kape. cAhe tyAM jala-sarovara Adino taTa hAya, sthala hoya, durgama sthAna hAya, gambhIra sthAna hoya, nimna sthAna hoya, uMcuM-nIcuM sthAna hoya, khADe ke guphA hoya, te AkhI rAta tyAMja vyatIta karavI ka9pe. tyAMthI eka pagaluM paNa AgaLa vadhavuM kape nahIM. rAtamAM je dizA- pUrva, dakSiNa, pazcima athavA uttara koI paNa dizA tarapha mukha rAkhIne vyatIta karI hoya te prAta:kAle sUryodaya thayA pachI teja dizAnI tarapha Isamitine anusarIne vihAra kare (sU 16) vaLI pUrvokata viSayanuM varNana kare che-"mAsiye ' ityAdi mAsikIbhikSupratimApratipanna munine sacitta pRthvI para nidrA athavA pracalA nAmanI nidrAnuM sevana karavuM ka9pe nahIM, kemake-tene kevalI bhagavAne karmabandhanuM kAraNa kaheluM che, nidrA-sAmAnya nidrA pracalA-beThAM beThAM uMgha karavI te sacitta bhUmi para nidrA letAM athavA pracalAnAmaka nidrA letA muninA hAtha AdithI sacitta pRthivIne sparza avazya thavAthI te prANAtipAta Adi doSanA bhAgI thAya che. mATe teNe yathAvidhi zAstrAnasAra nirdoSa sthAna para ja rahevuM athavA vihAra karavo kape je tyAM munine uccAra-prasavaNu=moTInIta ke ladhunIta (jhADA pizAkha) nI bAdhA utpanna thAya te tene roke nahIM kinta koI pUrva pratilekhita sthAna para tene utsarga kare. ane pachI pitAnA sthAna para AvIne utsarga Ade kriyA kare. (sU) 17) have bhikSunuM gRhapatinA kulamAM bhikSA mATe javA AvavAnuM nirUpaNa kare che"mArAM " ItyAdi mAsikabhikSupratimApratipanna anagAra sacittarajayukta kAyathI gRhasthane ghera azana pAnane mATe nikaLavuM ke praveza karavo kalpa nahIM je te jANI jAya ke sacitta raja prasveda (pasInA) thI, zarIranA melathI arthAt hAtha AdithI sparza thavAthI utpanna thayela melathI viMdhvasta-acitta thaI gayela che, te tene gRhapatine ghera azana pAna mATe javA AvavAnuM kape che, anyathA nahIM. (sU. 18) have bhikSA mATe vinA kAraNa hastAdi dhevAne niSedha kahe chenAriye ityAdi. mAsikabhikSupratimApratipanna anagArane acitta-ThaMDA athavA garama pANIthI hAtha, paga, dAMta, AMkha ke mukha ekavAra athavA vAraMvAra dhovAnuM kalpa nahIM kintu je koI azuddha vastu ke anna AdithI mukha hAthe Adi zarIranA avayava lipta (kharaDAyA) hoya te tene te pANIthI zuddha karI zake che, anyathA nahIM (sU, 19) have gamanakiyAnI bAbatamAM kahe che bApa ' ityAdi. mAsikIbhikSupratimApratipana anagAranI sAme je madamasta hAthI, gheDA. zrI dazAzruta skandha sUtra 75
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ baLada, bheMsa, varAha (sUvara) kUtarA, vAgha Adi AvI jAya te tenAthI DarIne pratIkAra mATe eka pagaluM paNa pAchaLa ke AgaLa haTI javuM kalpe nahi. parantu dvIndriyAdi prANI ke je sAdhuthI Dare che te jo AvatAM heAya te tenA rakSaNane mATe cAra hAthanA mApathI AgaLa ke pAchaLa haTavuM ka2e (sU0 20) have parISahasahananI vidhi kahe che-mAsiya I' ityAdi. mAsikIbhikSupratimApratipanna sAdhune ThaMDInA divaseAmAM chAyAthI A zIta che' ema mAnIne uSNa sthAnamAM javuM temaja garamInA divaseAmAM tApathI patipta garamInA sthAnamAMthI zIta sthAnamAM javuM kalpe nahi, kintu te je samaye jayAM hAya te samaye tyAM ja zIta athavA uSNa parISaha sahana kare (sU 21) have upasaMhAra karatAM kahe che-ttva vadhu' ityAdi, A prakAre mAsikIbhikSuprapratimAnuM 'bApukhta' sUtranirdiSTa vidhinI anusAra. 'bALavRM' sthavira Adi kalpanI anusAra, addAmAM'jJAna, darzana, cAritrarUpI meAkSamA nI anusAra athavA kSAyeApazamika bhAvAnI anusAra bAtattva jinendrapratipAdita tattvanI anusAra, 'aAjJakSma' samabhAvathI je prakAre kanI nirA hAya te prakAranI bhAvanApUrvaka zarIrathI 'sitA' sparza karavAvALA 'vAhitA' vAraMvAra tenA upayegapUrvaka pAlana karavAvALA, 'sohitA' pAraNAne divasa guru AdinA dvArA apAyela avaziSTa azana AdinuM bhAjana karavAthI athavA aticAra pakanA dheAvAthI zAdhana karavAvALA 'tAritA' pratimAnI avadhi pUrNa thai jatAM paNa pAraNAne samaye thoDIvAra rokavAvALA, iikRtA'- pAraNAne divasa 'A divasanuM kRtya che te meM pUrUM karyuM' ema kahevAvALA, 'trAhitA' aticAra AdinuM varjana karIne ArAdhanA karavAvALA muni bhagavAnanI AjJAnA ArAdhaka thAya che. (su. 22) A pahelI bhikSupratimA thai (1) have khIjI pratimAthI laIne sAtamI pratimA sudhI vyavasthA kahe che'naisirca' ItyAdi. dvimAsikIbhikSupratimApratipanna anagAra haMmezA vyuhRSTAya parISaha upasa upasthita thatAM paNa kAyAnI mamatAnA tyAgI hAya che. te tamAma-prathama pratimAmAM kahelI savidhinuM ArAdhana karatAM khIjI pratimAmAM mAtra e vrutti AhAranI ane e dRtti pANInI grahaNa kare che. (2)A prakAre anna ane pAnanI ekaeka dattanI vRddhine laine trIjI pratimAthI sAtamI pratimA sudhI samajI levuM joie. (3)thI (7) ahI e tAtpa che ke--jeTalA mAsanI pratimA heAya che teTalIja anna ane pANInI vruttio pratimAdhArI bhikSune ka2e che. khIjI pratimAthI laIne sAtamI pratimA sudhI anya tamAma vidhi prathama pratimAnA jevI samajavI joie. (sa. 23) zrI dazAzruta skandha sUtra 76
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ have AThamI bhikSupratimAnuM varNana kare che-"u' ityAdi. traNa saptAheratra-saptAhamAMthI pahelA saptAha-ahorAtra-saptAhanI AThamI bhikSupatimApratipana anagara nitya yuTyaSTA " thaIne-zarIramamatAne tyAgIne sapUrNa parISaha ane upasargone sahana kare che, ne vArthamavata-vIhAra upavAsa kare che. gAmanI athavA rAjadhAnInI bahAra abhigrahavizeSathI traNa Asana kare che. uttAna cittA sUvuM 1, vAva-eka paDakhe suvuM 2, nidhivA-puta-beThaka jamIna para lagAvIne besavuM 3, A traNa AsanothI kAryotsargarUpamAM rahe tyAM deva, manuSya tiryaMcasaMbaMdhI upasarga je tene kAyetsargathI 'pAra na-calAyamAna kare, "vAhikajha" patita kare te te potAnA dhyAnathI calAyamAna na thAya tathA patita na thAya. je kAryotsarganA samaye mala-mUtranI bAdhA utpanna thAya te te roke nahi kintu pahelAM pratilekhana karAyelI bhUmi para tene utsarga tyAga karIne pachI yathAvidhi pitAnA Asana para AvIne kAyotsargamAM sthita rahe. A prakAre pratyeka sAta ahorAtra (divasa-rAta)nI traNa bhikSupratimAomAM A prathama sAta ahorAtra (saptAha)nI AThamIpratimA che. AnuM sUtrokta vidhithI ArAdhana karatAM yAvat bhagavAnanI AjJAna ArAdhaka thAya che. A pratimA cAra upavAsa ane traNa pAraNAthI thAya che. e prakAre navamI tathA dazamI pratimAmAM paNa jANavuM joIe. (sU. 24) have navamI ane dazamI bhikSupratimAnuM nirUpaNa kare che-"gvaM rokavA taravA" ityAdi. A prakAre bIjI-sAta ahorAtra (saptAha)nI bhikSupratimA paNa che. vizeSatA mAtra eTalI ja che ke AmAM bIjA prakAranAM traNa Asana kare che te A prakAranAM che. EArA daMDanA jevA lAMbA thaIne suvuM 1, athavA "TogzAthI? arthAta vAMkA lAkaDAnI jema kurja (kubaDA) thaIne mastaka tathA paganI eDI dvArA pRthvIne sparza karatAM pIThanA bhAgane pRthvIne aDADayA vagara rahevuM te 2, ane "3AAni arthAt bhUmipara puta (beThaka) na lagAvatAM paga upara besavuM te 3, bAkInI vidhi pahelAnI jema jANavI joIe. A pramANe A navamI pratimAnuM sUtrokata vidhithI ArAdhana karavAvALA muni bhagavAnanI AjJAnA ArAdhaka thAya che. (9) A prakAre trIjA sAta ahorAtra - saptAhanI dazamI bhikSapratimA paNa zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ thAya che. emAM bIjA prakAranAM traNa Asana karAya che te AvI rItanAM che. (1) goro hAsana,-(2) vIrAmana (2) bAmraLuMngAsana | coroAisana- jevIrIte paganAM taLIyAM UMcAM rAkhIne gAya dohavAne besAya che evI rIte besavuM. (2) vIrAsana jo kai mANasa siMhAsana upara beThA hoya ane bIjo AvIne tenI nIcethI siMhAsana upADe (haTAve) tyAre besavAvALA teja AkAra (sthiti)mAM avicalarUpathI sthita rahe te. A ati kaThina hAvAthI vIrAsana kahevAya che, kemake emAM bahu vIratA rAkhavI paDe che. (2) bAzrISnAHna-je prakAre AMkhAnuM phaLa vAMkA AkAranuM hoya te prakAre besavuM te. (3) A prakAre A dazamI pratimAnI sUtrokata vidhithI ArAdhanA karavAvALA muni bhagavAnanI AjJAnA ArAdhaka heAya che. 10 (sU. 25) bhikSupratimAkA varNana have agIyAramI bhikSupratimAnuM nirUpaNa kare che-nuM bo' ityAdi. eja prakAre agIyAramI eka ahArAtranI pratimAnA viSayamAM paNa jANavuM joie arthAt agIyAramI bhikSupratimA eka dinarAtathI sampanna thAya che. ahIM eTaluM vizeSa che ke - A cAvihAra SaSTha tapathI karavAmAM Ave che. emAM gAma ke rAjadhAnIthI khahAra jaIne beu pagane saMkucita karIne ane hAthane sAthaLa sudhI lAMkhA 2AkhIne kAryotsarga karavAmAM Ave che. bAkI vana pUrvavat che. A pratimAne zAstrokta vidhithI pALavAvALA muni bhagavAnanI AjJAnA ArAdhaka hAya che 11 (s0 26) have bAramI bhikSupratimAnuM nirUpaNa kare che-'TIE '- ityAdi. ekarAtrikI khAramI bhikSupratimApratipanna anagAra zarIranuM mamatva na rAkhatAM parISaha upasane sahana kare che. AmAM cAvihAra aSTama- bhakta sAthe gAma ke rAjadhAnInI bahAra jaine zarIrane jarAka AgaLanA bhAgamAM namAvIne eka pudgala para dRSTi rAkhatAM animeSa netrAvaDe, nizcala agAthI sa` indriyAne kAbUmAM rAkhIne eu pagane saMkucita karIne hAtha laMbAvIne kAyotsarga kare che. A khAramI pratimAmAM bhikSu, deva, manuSya ane tI`ca saMdhI jeTalA upasarga thAya te badhAne sahana kare che. jo tyAM mala-mUtranI khAdhA thai jAya tA tene zake nahIM paNa koI pUrvapratilekhita sthAnamAM teno tyAga karIne pAchA Asana para AvIne vidhipUrvaka kAryAtsargAdi kriyAmAM lAgI jAya. 12 (s0 27) zrI dazAzruta skandha sUtra 78
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhikSapratimA nahIM pAlane vArtAke doSokA varNana bAramI bhikSupratimAnuM samyaka prakAre pAlana na thavAthI je doSa utpanna thAya che tenuM varNana kare che-pujA ityAdi. ekarAtrikI bAramI bhikSupratimAnuM samyapha rIte pAlana na hovAthI anagArane A have pachI kahevAmAM AvatAM traNa sthAna ahita mATe, azubha mATe, akSamA mATe, akalyANa mATe tathA AgAmI kAlamAM du:khane mATe thAya che. te traNa sthAna A che(1) unmAdanI prApti thaI jAya. (2) dIrghakAlika regaAta kanI prApti thaI jAya ane (3) te kevalibhASita RtacAritrarUpa dharmathI patita thaI jAya (sU 28) | bhikSupratimA paripAlanake guNoMkA varNana have bAramI bhikSupratimAnA samyak pAlanamAM je guNa prApta thAya che tenuM nirUpaNa kare che-"ItyAdi ekarAtrikI bhikSupratimAnuM samyak rIte pAlana karatAM munine A vakSyamANahave kahevAmAM AvatAM traNa sthAna hita, zubha, kSamA, kalyANa tathA bhavaparaMparAnubadhI sukhane mATe thAya che. te sthAna A prakAranAM che-tene indriya tathA mananI apekSA na rAkhatA rUpI dravyamAtrane jANavAvALuM avadhijJAna utpanna thAya che. athavA manukhelakamAM rahetA saMkSipacendriya nA mane gata bhAvone baMdha karavAvALuM mana pUrve jJAna utpanna thAya che 2, athavA tene pUrvakAlamAM kadI na thayeluM evuM yathAvasthita samasta -bhUta, vartamAna ane bhaviSyanuM bhAnA svabhAvane prakAzana karavAvALuM vastrajJAna thAya che. 3. A prakAre A bAramI ekarAtrinI bhikSupratimAnuM sUtrokta vidhithI ka95-AcAra tathA jJAnAdimArga anusAra yathArtharUpe samabhAvapUrvaka kAryathI sparzana, pAlana, zodhana, pUraNa kIrtana ane ArAdhanA karavAvALA bhagavAnanI AjJAnA ArAdhaka hoya che. (sU) 29 ). zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ upasaMhAra kare che-"gargo - ItyAdi. A te bAra bhikSupratimAo che ke jenuM sthavira bhagavantae pratipAdana karyuM che. zrI sudharmA svAmI kahe che ke- jakhkha ! jevuM meM zrI bhagavAnanI pAsethI sAMbhaLyuM che te pramANeja tamane kahuM chuM. dazAzrutaskaMdha sUtranI "muniharSizuM TIkAnA gujarAtI anuvAdamAM bhikSupratimA nAmanuM sAtamuM adhyayana samApta thayuM (7) AMThavA adhyayanakI avataraNikA ora paMcakalyANakakA varNana adhyayana AThamuM. sAtamA adhyayanamA bhikSapratimAnuM varNana karyuM che. pratimA samApta karyA pachI varSAkAla Ave che. te vyatIta karavA mATe munine nivAsagya kSetranuM anveSaNa (tapAsa) karavI paDe che. grasthAna prApta thatAM saMpUrNa varSARtu tyAM vyatIta karavI paDe che. A varSAkAlamAM ga ofmANI rUpa caturmAsI prArambha karavAvALA pAkSika divasa pachI eka mAsa ane vIsa rAtri pachI saMvatsarI-Ave che. zukala pAMcamanuMja e parva hoya che. temAM eka saMvatsarI parvadina ane tenI pahelAMnA sAta divasa maLIne ATha divasa paryuSaNa parva kahevAya che. paryuSaNa parvanA ATha divasamAM muni gattaradazA sUtranuM vAcana kare che ane bhagavAna zrI mahAvIra svAmInuM jIvanacaritra paNa Aja divasomAM zravaNa karAve che. A rIte ane pUrvanI sAthe saMbaMdha che. A adhyayanamAM zrI zramaNa bhagavAna mahAvIranA vana Adi kalyANapaMcaka saMkSepathI kahyAM che. have A adhyayananuM prathama sUtra kahe che - "te zA ItyAdi. avasarpiNIkAlanA cothA ArAnA antamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInAM zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAMca kalyANa uttarANunI nakSatramAM thayAM. mUlamAM stotta1 zabda che. tene artha e thAya che ke hastathI upalakSita uttarA arthAt hasta nakSatranI pahelAM je uttarA nakSatra che tene dastattara-uttarabhunI nakSatra kahe che. ahIM prAkRta hovAthI saptamInA arthamAM tRtIyA vibhakti che vIsa sAgarepama devanI sthitine upabhega karI bhagavAna dazamAM prANatadevalokathI cyavIne uttarA/junI nakSatramAM garbha mAM AvyA. (1) uttarAnImAM deva dvArA eka garbhathI bIjA garbhamAM temanuM saMharaNa thayuM (2). caitra zukala terasa 3/ITnI nakSatramAM janma thaye (3). uttaraTEAnI nakSatramAM muMDita thaI agAramAMthI anAra banyA arthAt ghara cheDIne saMyama lIdhe (4) uttarAnomAM ananta, pradhAna, avinAzI, nirAvaraNa saMpUrNa kevalajJAna ane kevaladarzana prApta karyA, kevalajJAna ane kevaladarzana vaizAkha suda dazamIne divasa thayAM.(5) vAti nakSatra kArtika amAvAsyAmAM bhagavAne mokSane prApta karyo. "nA" zabdathI bhagavAnanA vihAra parISaha-sahana Adino gaNadharo dvArA punaH punaH upadeza karavAmAM AvyuM che. ahIM e vizeSa che: (1) garbhamAM AvavuM eTale garbhAdhAna Adi saMskAra samajavuM joIe. (2) janmathI janma mahimAnuM saMpUrNa vRttAnta samajavuM. (3) dakSAthI dIkSA sudhI jIvana vRttAnta jANavuM. (4) kevalajJAnathI samasta sAdhuonI vRtti tathA zrI bhagavAnanI vihAracaryA Adi samajavuM joIe (5) nirvANathI-kevalajJAnathI laIne nirvANapadaprApti sudhI AkhuM caritra samajavuM. A kahevAnuM tAtparya che ke paMcakalyANamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInuM jIvanacaritra sUtrarUpe kahevAmAM AvyuM che. (8) ttima zrI sudharmAsvAmI kahe che hai jabba ! bhagavAnanI pAse jevuM sAMbhaLyuM che tevuM ja huM tamane kahuM chuM. zrI dazAzrutaskaMdha sUtranI "muniharSi TIkAnA gujarAtI anuvAdamAM paryuSaNa nAmanuM AThamuM adhyayana samApta thayuM (8) zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ navama adhyayanakI avataraNikA aura bhagavAne samavaraLakA varNana adhyayana navamuM AThamA adhyayanamAM paryuSaNakapanuM varNana karavAmAM AvyuM che. pratyeka munie gya rIte paryuSaNAnI ArAdhanA karavI joIe. je e rIte AcaraNa nathI karatA te mahAmahanIyakarmanuM upArjana kare che. A adhyayanamAM je je kAraNothI mahAmahanIya karmanuM baMdhana thAya che tenuM varNana karavAmAM Ave che. te kAraNonAM svarUpane jANuM laIne temanAthI haMmezAM alaga rahevAne prayatna karavuM joIe. je AtmAne sat asat evA vivekathI rahita rAkhe che tene mehanIya kahevAya che. athavA mehane yegya madyanI peThe je che te mehanIya kahevAya che. je prakAre mAdaka dravyanA sevanathI AtmA ghaNuM karIne pitAnA viveka tathA cetanAne gumAvI bese che te prakAre ja mehanIya karmanA prabhAvathI paNa AtmA dhArmika kriyAothI rahita thaIne sat asanA vivekathI vikala thaI jAya che. kahyuM che ke "banne mahila" madhanA jevAM mehanIya karma che. athavA jenAthI prANI mohane prApta kare che te mehanIya karma kahevAya che. anitya dhana tathA strI AdimAM nityatva buddhithI "A mArUM che" evA jJAnathI AvRta thayelI (DhakAyelI) buddhirUpa mehanIya karmathIja dhArmikakiyArahita AtmA vivekazUnya thaIne cAra gativAlA saMsAramAM paribhramaNa kare che. A mohanIya karmanI sthiti jaghanya antarmuhUrta, utkRSTa (70) sittera kaDAkaDI sAgaropamanI che. A karma badhAthI mukhya che, tethI sarvee tenAthI dUra rahevA mATe prayatna kare joIe. A mehanIya karmathI bhavyanI rakSA karavAnI icchAvALA sUtrakAra navamA adhyayananuM nirUpaNa kare che- tef I ' ItyAdi. avasarpiNIkAlanA cothA ArAmAM caMpA nAmanI eka nagarI hatI. A nagarInuM varNana "ddhithamikanidrA" ItyAdi. aupapAtikasUtrathI jANI levuM. tyAM pUrNabhadra nAmanuM eka udyAna hatuM, e udyAnanu varNana paNa aupapAtikasUtrathI jANavuM. tyAM keNika nAme rAjA raheto hato tene dhAriNI nAmanI rANI hatI. zrI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI pitAnA ziSyagaNanI sAthe pUrNabhadra udyAnamAM samavastRta thayA-padhAryA nagarapariSat zrI bhagavAnanA mukhathI dharmakathA sAMbhaLavAnI icchAthI nagarImAMthI nIkaLIne bhagavAnanI pAse AvI. bhagavAne dharmakathA kahI pariSadu dharmakathA sAMbhaLIne bhagavAnanI pAsethI pitapatAne sthAne pAchI gaI. (sU0 1) zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnake upaEzakA varNana pariSanA cAlyA gayA pachI bhagavAne zuM kahyuM? sUtrakAra tenuM varNana kare che* annautti ' ityAdi. huM AryAM! e prakAre sabodhana karIne zrI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe ghaNA nintha tathA nigranthIone melAvIne kahyuM-meAkSanI IcchA rAkhavAvALA he AryAM ! trIsa prakAranAM mADunIyasthAna che. sAmAnyata: ATha prakAranAM karmAMnI tathA vizeSata: mehanIya nAmanAM cethA karmInI utpatti ane sthitimAM kAraNeAnuM sAmAnya athavA vizeSa rUpe srI ke puruSa pharI pharIne ( vAra MvAra ) Asevana karatAM mahunIyakama khAMdhe che. te trIsa mAhanIyasthAna A prakAre che (s 2 ) (30) mahAmohanIya sthAnoMkA varNana mADunIyakanA trIsa sthAnAnuM vana karatAM sUtrakAra mehanIyanAM prathama sthAnavuM varSoMna kare che- ne vairU ' ityAdi. je kAI vivekavikala hIndriya Adi trasa prANione pANImAM DubakIe khavarAvI pANImAM DubAvI mAre che te mahAmeAhanIya karmonuM upArjana kare che. mahAmehanuM varNana kahyuM paNa che: " agegammi ya Narage, gaccha jIvo aNegaso jeNa / so mAmoddo maLarU, santheai niyatriM ca || o || " arthAta je karmAMthI prANI eka eka narakamAM aneka vAra jAya che tene badhA jinavaree mahAmeha kahyuM che (1) have sUtrakAra bIjA mAhanIyasthAnanuM varNana kare che-'vaLiLA' ityAdi. je vyakita kAI prANInA vAsAsane rokIne ghara-ghera Adi anyakata zabda zrI dazAzruta skandha sUtra 83
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ karatA prANIne mAre che te mahAmehanIya kanuM upArjana kare che. (2) have trIjA mAhanIyasthAnanu varSoMna kare che--gAyateva' ityAdi. je prANIne agni athavA dhumADAthI mArI nAkhe che te mahAmehane prApta kare che. (3) have ceAthu mehanIyasthAna kahe che-"sIsazmi' ityAdi. je ' mastakanA vikAraNathI ( phADavAthI ) avazya mRtyu thaze ' eve duSTa vicAra karI mAthA upara prahAra karI mAthu kUMDI nAkhIne kaTake--kaTakA kare che te mahAmeAhane prApta kare che. (4) have pAMcamAM mehanIyasthAnanuM varNana kare che a' ityAdi. je kAi vyakita kAI trasa prANInA zira Adi aMgAne bhInAM cAmaDAthI khAMdhIne mAre che te A prakAranAM atyanta azubha AcaraNavALA mahAmahanIya ka prApta kare che. (5) , have chaThThA mehanIyasthAnanuM varNana kare che-- puNo puNo ityAdi khilAM Adi kaThaNu phaLathI athavA DaMDAthI kAi gAMDA athavA bheLA smAdine irAdApUrvaka vAravAra mArIne hase che te mahAmeha kamane khAMdhe che (6) have sAtamA asatyathI thavAvALA mehanIyasthAnamAM kahe che--'cUdAyArI' ityAdi. je pAtAnA doSAne chupAve che, mAyAne mAyAthI DhAMke che, jUThu khele che tathA kapaTathI sutrAnuM gepana kare che te mahAmeAha prApta kare che (7) have aSTama mehanIyasthAnanuM varNana kare che- haMse ' ityAdi. je vyakita, jeNe kharAkhakAma karyuM" na hoya tenA upara asatya AkSepathI ane pAte karelAM pApothIja kalaMkita kare che athavA 'teja evuM karyu? e prakAre bIjA upara doSArApaNa kare che te mahAmeAhanIya prApta kare che. (8) have navamA sthAnanuM varNana kare che-' nALamALo ? ityAdi. je sabhAmAM jANa karIne paNa satya tathA jUThThuM milAvIne arthAta mizrabhASA ele che. tathA sa Mdha ke gaNamAM cheda-bheda karavAvALA hoya te mahAmeAhanIya prApta kare che. (9) have dazamAsthAnanuM varNana kare che-' gaLAyaTH * ityAdi. anAyaka-nAyakaguNathI rahita, arthAt mAtra maMtrInA vizvAsa paraja rAjyazAsana calAvavALA rAjA, jo tenA ma MtrI pAtAnA svAmInI strIonu zIlabha Mga karatA hoya athavA sAmantA ( daraArIe ) AdimAM phATaphuTa karAve tathA peAtAnA rAjAne rAjyapada mATe aceAgya TharAve, tathA rAjapadanI icchA rAkhatA te rAjAne pratikULa vacane dvArA padathI bhraSTa karatAM tenA lA-goga-arthAta rAjyanA khajAne zrI dazAzruta skandha sUtra 84
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ rASTra, mitra, senA, Adi aMgethI thatAM samasta rAjasubene nAza kare che te mahAmaha upArjana kare che. (10) have agIyAramAM mahAmahasthAnanuM varNana kare che-"mAmU' ityAdi. je yathArthamAM bAlabradAcArI na hoya kintu pite pitAne bAlabrahmacArI kahe che, tathA strI AdinA bhegamAM Asakata rahe che te mahAmaha prApta kare che. (11) have bAramuM mehasthAna kahevAmAM Ave che-"camacArI" ityAdi. je brahmacArI nathI chatAM kahe che ke-"huM brahmacArI chuM." te gAyAnI vacamAM gadheDAnA jevA karNa kaThera zabda kare che, te pitAnA AtmAnuM ahita karavAvALA ajJAnI puruSa mAyApUrvaka mahAmRSAvAda belate thake strInA viSayasukhamAM lelapa rahe che, te mahAmaha prApta kare che. (12) have teramA mehanIyasthAnanuM varNana kare che-"vaMnirikSaNa ityAdi jenA Azrita thaIne pitAnI jIvikA prApta karI hoya ane jenA pratApathI tathA sevAthI AgaLa vadhyA hoya tenA dhana para lubdha thAya arthAt tenAja dhananuM apaharaNa karIne pitAnA svAmInI AjIvikAne nAza kare te mahAmahanIya kamane bAMdhe che. (13) have caudamA mehanIyasthAnanuM nirUpaNa kare che- " pa" ItyAdi. saMpattizAlI svAmIe athavA gAmanA lokoe anadhikArIne adhikArI banAvyuM hoya tathA temanI sahAyatAthI te saMpatti vagaranAnI pAse bahu sampatti thaI gaI hoya chatAM te bIjAne abhyadaya sahana na karatAM IrSALu banIne pitAnA mananI malInatAthI je pitAnA upakArInA lAbhamAM aMtarAya (vina) nAkhe te te mahAmoha prApta kare che. (14) have paMdaramuM mohanIyasthAna kahe che-"agI bahA' ityAdi. jema sarpiNa pitAnAM IDAne gaLI jAya che tevIja rIte barAbara strI pitAnA svAmIne, maMtrI rAjAne, senA senApatine, ziSya kalAcArya tathA dharmAcAryane mAre te mahAmahane prApta kare che. (15) seLamAM mehanIyasthAnanuM nirUpaNa kare che-"ne nAya' ityAdi. je rASTranA nAyakane athavA gAmanA svAmIne, yazasvI paropakArI zeThane mAre che te mahAmaha prApta kare che. arthAt eka dezanA svAmIne ghAta karavAvALA mahAmahanIya karmanA bhAgI bane che. (16) have sattaramuM mehanIyasthAna kahe che-"vaphaHLA " ItyAdi. je mandabuddhi, prabhUta (ba) janasamudAyanA nAyakane, tathA prANione mATe samudramAM dvIpasamAna ApatiothI rakSA karavAvALAne, athavA aMdhakAramAM paDelA zrI dazAzruta skandha sUtra 85
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ prANione dIpakasamAna jJAnarUpa prakAzathI sanmArge lAvanAra paropakArI puruSane mAre che te mahAmahane prApta kare che. arthAt dhaNA dezanA svAmInA ghAtaka mahAmeAhunIya karmAMte khAMdhe che. (17) have aDhAramAM mehanIyasthAnanuM vaMna kare che-"kriya" ityAdi. je dharma karavA mATe udyata thayA hAya. tathA saMsArathI virakata thaIne pratrayA grahaNa karavA mATe taiyAra thayeA hAya, tathA jeNe dIkSA grahaNa karI hoya, je saMyamI tathA anazana Adi tapa karavAvALA hoya tenA pariNAmane zrutacAritrarUpa dharmothI patita kare che te mahAmaha kane khAMdhe che. (18) have ogaNIsamA mehanIyasthAnanuM varNana kare che--tadevALata.' ityAdi. evIja rIte je mandabuddhi, jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya mehanIya tathA antarAya, e cAra dhAtI karmonA nAza thatAM utpanna thanAra kevaLajJAna kevaLadarzInanA dhAraka jinabhagavAnanA ava`vAda arthAt 'sajJa nathI ' ityAdi khele che te mahAmAha kamane prApta kare che. (19) ' have vIsamu mehasthAna kahe che-"neyArUcama" ityAdi. nyAyayukata samyagdarzana, samvajJAna, samyacAritrarUpa mokSamArgInA je dveSa kare che ane tenI niMdA kare che eTale ke bIjAnA AtmAne te viSaya sabaMdhe dveSa tathA niMdAthI yukata kare che te mAhanIya karmInI upAnA kare che. (20) have ekavIsamA mAhanIyasthAnanuM varNana kare che--'yayi.' ityAdi. je mandamati ziSye AcArya tathA upAdhyAyanI kRpAthI zruta tathA vInI zikSA prApta karI hoya, ahIM AcAryanA a thAya che ke zAstra anusAra je AcaraNa kare che. ane jenI pAse jaine zAstra zIkhI zakAya che tene upAdhyAya kahevAya che. zrutane| artha thAya che zrutajJAna. ane vinayaneA artha thAya che abhyutthAna, namana tathA caraNasevana adi gurune sa MteSa utpanna karavAvALI kriyA. evA AcArya tathA upAdhyAyanI je niMdA kare che te mahAmeAha prApta kare che. (21) have khAvIsamA mAhasthAnanuM varNana kare che-"Ayi0" ityAdi je AcAya tathA upAdhyAyanI sArI rIte sevA nahIM karavAvALA ane apratipUjakamoTerAMnA satkAra sanmAna nahIM karavAvALA ahIM kArI mahAmehanIya ka` bAMdhe che. (22) have tevIsamA mahAmehanIyasthAnanu varNana kare che.'vadurapura ' ityAdi. jo koi vAstavamAM abahuzruta hAya paNa leAkeAmAM pAte pAtAne bahuzruta kahevarAve ane kahe ke " huja zuddha pATha beAlu chu ane huja pravacananAM rahasyane samajI chuM.' te mahAmehanIya ka` upArjana kare che. (23) ' zrI dazAzruta skandha sUtra 86
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ have cAvIsamA meAhanIyasthAnanuM varNana kare che-'gatavarasI' ityAdi. je kAI atapasvI-vAstavamAM tapasvI na hoya ane leAkeAmAM pAte peAtAne tapasvI kahe te badhA leAkAmAM sauthI mATeA cAra che tethI mahAmeAhanIya karmInI upA4nA kare che. (24) have pacIsamA mAhanIyasthAnanuM varNana kare che-'sAhAraLadA' ityAdi. je koi muni, glAna rogagrasta muninI vaiyAvacca karavAmAM sama hoya chatAM paNa te 'A rogI dukha`la hovAthI mArA para pratyuSakAra karI zakaze nahi ' ema samajI sAdhAraNAthI rAgInA hita mATe tathA peAtAnI nirA mATe vaiyAvacarUpa pAtanuM kartavya karatA nathI te za--nirdayI, mAyAvI-kaluSapariNAmI peAtAnA AtmAnuM ahita karavAvALA mahAmeAhanIya karma khAMdhe che. (25) have chavIsamA mahAmehanIyasthAnanuM varNana kare che-'ne' ityAdi. 'sa" nA artha thAya che sarvajJa ane tIrthane artha thAya che jenAthI saMsArarUpI sAgara pAra karI javAya. arthAta dvAdazAMga sarvAMtI kahevAya che kintu AdhAra vagara Adheya rahI zakatu nathI tethI upalakSaNathI cAra prakAranA sa Mghaneja tI kahevAya che. temAM phATaphUTane mATe je manuSya adhikaraNa-kalahautpanna karavAvALI kathA vAraMvAra kare che te, arthAt sadhanA cheda-bheda karavAvALA mahAmeha kamane AMdhe che. (26) ve satyAvIsamA mahanIyasthAnanuM varNana kare che te ya ' ityAdi, je manuSya vazIkaraNa Adi adhArmika cega, peAtAnAM sanmAna tathA prasiddhi mATe, priya vyakitane khuza karavA mATe, vAravAra vidhipUrvaka kare che- arthAt taMtrazAsa anusAra prANionA vinAzanI sAthe saMbaMdha rAkhavAvALA vazIkaraNa Adi prayoga kare che te mahAmahane prApta thAya che. A prakAra mahAmehanIya karmI bandhananuM upArjana karatAM 'saMvar' mArgathI patita thaine 'mANava'mArgamAM pravRtti karavA lAgI jAya che. ukata upadeza karavAvALA game te kAraNathI upadeza kare chatAM te ukata karyAMnA khaMdhanamAM avazya Avaze. (27) have aDayAvIsamA me(hasthAnanuM nirUpaNa kare che ne ya' ityAdi je vyakita dhruva athavA manuSya saMbaMdhI kAmabhoganI atRptithI tIvra alilASA rAkhe che te mAhAmeha prApta kare che. (28) have egaNatrIsamA mahAmahanIyasthAnanuM vaNuna kare cheCI ' ityAdi. devAnI Rddhi, kAnti, yaza, gaura Adi varNa tathA zArIrika bala ane mAnasika vIya svayaMsiddha che. tenI je ajJAnI manuSya niMdA kare che te mahAmaha prApta kare che. (29) have trIsamA mahanIyasthAnanuM varNana kare che-"akSamALo" aMtyAdi, je ajJAnI 'jina bhagavAnanA samAna mAro paNa Adara satkAra thAya' evA zrI dazAzruta skandha sUtra 87
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ vicAravALA thaine deva yakSa guhyaka Adine na jotAM kahe che ke huM tene jouM chuM te mahAmeAha prApta kare che (30) A prakAre mahAmahanIya karmanAM trIsa sthAnAnu varNana karIne tene upasahAra karatAM pAMca gAthAthI sadupadezanuM varNana kare che-'ghara' ityAdi. ne te" A prathama mehanIyasthAnanuM pratipAdana karavAvALI gAthAthI AraMbha karIne 'asamALA' e trIsamA mohanIyasthAnapratipAdaka gAthA sudhI nirUpaNa karelAM mohanAM sAdhana mohanIya karma che. tIrthaMkaroe e mohajanaka guNu azubhaka rUpa phUlane devAvALA, hAvAthI jema ghI tathA samidha (baLataNu) thI agninI vRddhi thAya che tevIja rIte anta:karaNanI vRddhi karavAvALA, azubhabhAvanAthI Atmavimukha hovAthI cittamAM bhramaNA utpanna karavAvALA kahyA che. je bhikSu AtmAnI zeAdhamAM lAgelA hoya teoe tene cheDIne saMyama kriyAmAM pravRtti karavI ahI 'AptaveSa ' khevI chAyA karavAthI tenA bIne a paNa thAya che--AptanA artha thAya che tIrthaMkara, tenA gaveSaka arthAt tenA vacana-anusAra pravRtti karavAvALA munie te mahAmAhasthAnAne choDIne sacatra mArgomAM pravRtti karavI. (1) mohanIya sthAnoke tyAgakA upadeza vaLI paNa upadeza kare che-'vi nAkhe' ityAdi. A pratrayAkAlathI agAu je kAMi paNa potAnA karelA ajJAnamahula mRtyaavihitanA vidhAnane ane akRtya-pApAcaraNane jANI lye tyAre te badhAne hRdayanI bhAvanApUrNAMka samULa nAza karIne te AptavacanenuM pAlana kare ke jenA pALavAthI AtmA AcAravAna thAya (2) vaLI paNa kahe che. gAyanutto 'ityAdi je muni pAMca prakAranA AcAranA pALavAvALA athavA AcArathI surakSita eTaleja zuddhAtmA muni anuttara-sazreSTha dharmAMmAM-zrutacAritralakSaNa dharmAMmAM rahIne tyAra zrI dazAzruta skandha sUtra 88
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ pachI jema sa` sava jheranuM vamana kare che. temaja potAnA viSayakaSAyarUpI dASAnu vamana kare. (4 ukataguNasaMpanna sAdhu zuM zuM prApta kare che tenu varNana kare che yuvattole' ityAdi jeNe vivekathI ajJAna mithyAtva Adi doSone tyAga karyAM hAya evA eTale pApakRtyanA parityAgathI zuddha anta:karaNavALA, zrutacAritrarUpI dharmanuM anuSThAna karavAvALA, meAkSane samajavAvALA, A leAkamAM kIrti meLavIne bhavAntaramAM sugati tathA mukitanI prApti kare che (4) vaLI paNa kahe che 'va' ityAdi. A prakAre daSAnA parityAga karIne parISaha upasarga ne sahana karavAmAM sama tapa ane saMyamamAM parAkuma batAvanArA, meha Adi sakalakarmothI rahita thatAM janma ane maraNane pAra karavAvALA thai jAya che. arthAt janma macchu maTADI Ine acala, arUja, akSaya zivapadanI prApti kare che. (5) sudharmAvAmI jammUsvAmIne kahe che ke:-he jammU! bhagavAna mahAvIrasvAmInA mukhethI jevuM sAMbhanyuM tevuMja hu tamane kahuM chuM. zrI dazAzrutakanya sUtranI muniharSiNI TIkAnA gujarAtI anuvAdamAM navasu adhyayana samApta thayuM (9) zrI dazAzruta skandha sUtra 89
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ dazavA aghyayana pAraMbha zreNIka rAjAkA varNana adhyayana darasu navamA adhyayanamAM trIsa mahAmehanIyasthAnanuM nirUpaNa karyuM che. sAdhu kadAcitta mehanA vazavatI hoya tapa karatAM karatAM nidAna karma kare che meAhanA prabhAvathI kAmalegAnI icchA tenA cittamAM jAgRta thAya che. e icchAnI pUrti mATe tIvravAMcchAthI te 'niphAna' niyANA kare che. pariNAma e Ave che ke-tenI te IcchA 'jJAti' arthAt AgAmI kAla sudhI rahI jAya che jethI te pAche janma maraNanA bandhanamAM phasAi rahe che, tethI A adhyayanamAM nidAnakarmanuMja nirUpaNa kare che. Aja navamA adhyayananI sAthe dazamA adhyayananA sa MbaMdha che. A adhyayananuM nAma 'AryAta' che. je vyakita nidAnaka kare tene tenuM phaLa legavavA mATe avazyameva navA janma grahaNa karavA paDe che. 'pravRtti' zabdane yupatti dvArA e a thAya che ke- 'Ayanam -gAtaH ' arthAt lAbha, zenA lAbha ? tenA uttaramAM 'janma maraNanA lAbha' ema kahetAya che lAbhaja Ayati kahevAya che. A lAbha dravya tathA bhAva evA bhedathI be prakArane che dravyalAbha-cAraya gatirUpa hAya che. bhAvalAbha-jJAnAdinI prAptirUpa che. saMsAracakramAM paribhramaNa karata AtmA dravyalAbhanI prApti kare che, kiMtu jyAre te A saMsAra cakrathI virAma pAme che tyAre 'bhAvalAbha' jJAnAdinI prApti karI mekSapadane pAme che. A adhyayanamAM beu prakAranA lAbhAnuM varNana karavAmAM Avyu che, AnuM prathama sUtra A che:' tenuM jAheLa ' ityAdi. A avasarpiNI kAlanA cAthA ArAnA Antama bhAgamAM rAjagRha nAmanuM nagara hatu rAjagRha nagaranuM vana aupapAtika sUtramAM caMpAnagarInA samAna jANavuM joie. tenI bahAra guruzilaka nAmanuM eka udyAna hatuM. te rAjagRha nAmanA nagaramAM zreNika nAme eka rAjA raheteA hatA, rAjAnuM varNana paNa aupapAtika sUtramAM keNikanuM che tevuMja ahIM paNa jANI levuM joie. celaNA nAme tenI paTTarANI hatI tenuM varNana paNa aupAtikamAM kahelu dhAriNInA samAna jANavuM. zreNika rAjA te celaNA rANInI sAthe anurakata thaIne iSTa zabdAdi pAMca prakAranAM manuSyasa badhI kAmabheAgAne bhAgavatAM vicaratA hatA. pachI te keNika rAjAe koi samaye snAna karI kAgaDA Adine ali (annabhAga) ApyA. kapALamAM tilaka Adi karyuM ane du:svapnAnA doSanuM nivAraNa karavA mATe prAyazcitta-arthAt dahIM cAkhA candana tathA durvA Adi dhAraNa karyAM. DokamAM mALA zrI dazAzruta skandha sUtra 90
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAraNa karI vainIla za Mkha pravAla Adi miNaethI jaDelAM sAnAnAM AbhUSa paheryAM. athavA maNi AdithI jaDelAM ghareNAM ane seAnAnAM ghareNAM kAna hAtha AdimAM dhAraNa karyAM. aDhAra saraneA, nava sarane tathA traNa saravALe, evA hAra paheryAM jemAM jhumakhu laTakI rahyuM che, evuM kAMTasUtra kaDhorA paheryAM hAthamAM vIMTIe paherI DAkanAM ghareNAM dhAraNa karyAM. e prakAre te AbhUSAthI susajjita thai kalpavRkSanA samAna sundara thaI gayA. pachI te kAraTakavRkSanAM puSponI mALAvALuM chatra dhAraNa karI candramA sarakhA priyadarzInavALA rAjA jyAM bahAranI upasthAna zALA hatI, jyAM sihAsana hatu tyAM AvyA. AvIne te pUrvadizA tarapha mukha karI teNe zreSTha sihAsana 52 besIne rAjasevakAne bAlAvyA ane temane A prakAre kahevA lAgyA, (sU. 1) rAjapuSoke prati zreNika rAjAkI AjJA zreNika rAjAe rAjapuruSAne zuM kahyuM te kahe che- 'chavuM ' ityAdi. hai devAnupriye ! tame jAo ane rAjagRha nagaranI bahAra je e-AgaLa matAvavAmAM AvatA sthAna che jevAke-upavana, kalivana, zilpazALA, niNa yasthAna, dharmozAlA, devakuLa, sabhA, jalazALA, hATazALa, kruSya-kharAdavA yogya-vastuzALA, bhAjana zALA, vANijya-vyApAramaMDapa, lAkaDAMnAM kArakhAnAM ke kayalAnAM, jaMgalonI ane muja Adi dalernAM kArakhAnAM, cha prakAranAM thAya che. jemake:-kuza, kAza, vavaja, (eka prakAranuM ghAsa) tRNAmaza muja tathA zAla (1) te sthAnAnA adhyakSa svAmI ke AjJAkArI je tyAM rahe che temane jaine A prakAre kahA. (su 2) have zreNika rAjAnI AjJAnu varNana kare che tevuM vahu' ityAdi, zreNika rAjA bhabhasAra AjJA kare che ke-jyAre Adikara tIrthaMkara arthAt jenA dvArA saMsArasAgara pAra karAya tene tIrtha kahe che. te dvAdazAMgarUpa pravacana che, tenA AdhAra cAra prakAranA saMgha tenI sthApanA karavAvALA eNTale mokSagAmI zrI bhagavAna mahAvIrasvAmI anukrame sukhapUrvaka eka gAmathI khIje gAma pavihAra karatA saMcama tathA tapathI AtmAne bhAvita karatA ahIM padhAre te tamAre bhagavAna mahAvIrane sAdhune kalpanIya sthAna mATe AjJA devI ane keANika rAjA bha`bhasArane e priya samAcAra nivedana karavA. (sU 3) zrI dazAzruta skandha sUtra 91
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ keNika rAjAnA hakamanuM rAjapuruSoe kevI rIte pAlana karyuM te kahe che"tapa of " ItyAdi. tyAra pachI te kauTumbika puruSavarga rAjAnI AjJAne sAMbhaLI haSTa-tuSTa thayAharSita thayA. temanA cittamAM Ananda chavAye temanAM mana premathI bharAI gayAM mananI atyata prasannatAne kAraNe hRdayamAM pulAIne beu hAtha joDI mastaka upara aMjalipaTa rAkhIne kahevA lAgyA "he svAmIna ! ApanI AjJA anusAra ame karazuM? e prakAre rAjAnI AjJA zirodhArya karIne tyAMthI nIkaLyA ane rAjagRha nagaranI vAvarA thaIne nagaranI bahAranA upavana AdimAM jeTalA jeTalA AjJAkArI karmacArI hatA temane rAjAnI AjJA saMbhaLAvI ane kahyuM ke-e priya samAcAra zreNika rAjAne nivedana karavA. tamAruM priya thAo e prakAre be traNavAra kahIne te lokoe rAjA zreNika pAse AvI sUcita karyuM ane je dizAethI AvyA hatA teja dizAmAM pAchA cAlyA gayA. (2, 4) bhagavAnake AgamanakA varNana bhagavAnanuM Agamana kevI rIte thayuM te kahe che te jAja ItyAdi. te kAla te samayamAM dharmanA Adikara tIrthakara bhagavAna mahAvIrasvAmI eka gAmathI bIje gAma vicaratA thakA rAjagRha nagaranA guNazilaka udyAnamAM padhAryA ane saMyama tapathI AtmAne bhAvita karatAM tyAM nivAsa karyo. tyAre rAjagRha nagaranA zaMgATaka-trika=catuSka catvara Adi mArgomAM arthata nagaranA be mArgavALAM sthAne mAM, traNa mArgavALAM sthAnamAM cAra mArgavALAM sthAnamAM tathA aneka mArgavALAM saMgama sthAnamAM lekanA mukhethI bhagavAnanuM Agamana sAMbhaLI pariSadU dharmakathA sAMbhaLavA mATe bhagavAnanI pAse AvI ane zraddhA bhakita tathA vinayapUrvaka bhagavAnanI parya chesagA karavA lAgI (sU. 5) zrI dazAzruta skandha sUtra 82
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnake AgamanakA zreNika rAjAko nivedana uktaviSayanuM pharI varNana kare che-"tA te mAmA' ItyAdi. bhagavAnanA AvyA pachI zreNika rAjAnA udyAnapAlaka Adi je sthAnamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI birAjatA hatA tyAM AvyA ane temaNe bhagavAnanI traNavAra pradakSiNA karI temane vaMdanA namaskAra karyo, vaMdanA namaskAra pachI temanuM nAma gotra pUchyuM ane hRdayamAM dhAraNa karyuM tyAra pachI te badhA ekatrita thayA ane ekAntasthAnamAM jaIne paraspara kahelA lAgyA ke--he devAnupriye! jene darzana nanI zreNika rAjA bhaMbhasAra IcchA, spRhA, prArthanA tathA abhilASA kare che, tathA jenuM nAma tathA getra sAMbhaLIne zreNika rAjA harSita ane saMtuSTa thaI jAya che, te dharmanA pravartaka cAreya tIrthanuM pravartana karavAvALA kevaLajJAnathI sakala padArthane jANavAvALA, kevaladarzanathI samasta vastuone sAkSAtkAra karavAvALA, eka gAmathI bIje gAma vicaratA vicaratA sukhapUrvaka vihAra karatA karatA rAjagRha nagaramAM AvyA che ane nagaranI bahAra guNazilaka nAmanA udhAnamAM virAjamAna che. saMyama ane tapathI pitAnA AtmAne bhAvita karatA vicAre che te he devAnupriye! ApaNe jaIe ane zreNika rAjAne A priya vRttAnta nivedana karIe. "ApanuM kalyANa thAo " evAM maMgalamaya vacana bolatA bolatA eka bIjAnAM kathanane svIkAra kare che. tyAra pachI jyAM rAjagRha nagara che tyAM nagaranA madhyamAM thaIne jyAM zreNika rAjAne rAjamahela che jyAM zrI zreNika mahArAja virAjamAna hatA tyAM gayA. tyAM jaIne teoe hAtha joDIne zreNika mahArAjane jaya vijaya sAthe vadhAvIne kahevA lAgyA ke-he svAmin ! jenAM darzananI Apa IcchA kare che te ja mahAvIra svAmI nagaranI bahAra guNazilaka nAmanA udyAnamAM padhArI gayA che. te mATe temanAM AgamanarUpa priya vRttAnta ame Apane nivedana karIe chIe. ApanuM kalyANa thAo. (sU 6) zrI dazAzruta skandha sUtra 93
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreNika rAjAkA bhagavAnako vandana karaneke liye jAnA rAjapuruSonA nivedana karyA pachI zuM thayuM ? te kahe che-"ttA je virg' ItyAdi. pachI zreNika rAjA te puruSa pAsethI te vRttAMta sAMbhaLIne vicArapUrvaka hadayamAM avadhAraNa karIne hadayamAM harSita ane saMtuSTa thayA ane rAjasiMhAsanethI uThayA. uThIne temaNe vaMdanA-namaskAra karyA. jeNe bhagavAnanuM Agamana nivedita karyuM hatuM e rAjapuruSane satkAra tathA sanmAna karyuM eTale ke temane jIvananirvAhayogya prItidAna daIne vidAya karyA. tyAra pachI nagararakSakane bolAvyA ane temane kahyuM ke-he devAnupriye! rAjagRhane aMdara tathA bahAra sArI rIte pANI chAMTI ane samArjita karI chANa mATI AdithI lIMpAvI dIe. rAjAnI A AjJA maLatAM te nagararakSake te badhAM kArya kare dvArA karAvIne "he svAmina! ApanI AjJA pramANe nagara susajita che" ema rAjAne nivedana karyuM. (sU) 7) nagara sammArjana siMcana dhArmikaratha sarjIkaraNAdi varNana tyAra pachI zuM thayuM te sUtrakAra kahe che-"tae i ?ityAdi. nagaranu saMmArjana secana ane upalepana Adi thaI gayA pachI zreNika rAjAe senApatine bolAvyuM ane kahyuM ke-he devAnapriya ! tame jaladI jAo ratha, ghoDA, hAthI ane ddhAo sahita caturaMgiNI senAne taiyAra kare. zreNika rAjAnI AjJA thatAM badhI senA taiyAra karIne senAnAyake AvIne rAjAne nivedana karyuM (sU0 8) hajI paNa uktaviSayanuM pratipAdana kare che-"tA je se' ItyAdi. senA taiyAra thaI gayA pachI zreNika rAjAe yAnazAlikane lAvyuM ane A prakAre kahyuM he devAnupriya! jaladIthI dhArmika=dharmakriyAnA kAmamAM AvatA rathane ghoDA jeDAvI taiyAra karo mArI A AjJAnuM pAlana karI mane khabara Ape. tyAra pachI yAnazAlika zreNika rAjAne ukta Adeza sAMbhaLI hRdayamAM harSita ane saMtuSTa thatA jyAM yAnazALA hatI tyAM gayA ane yAna=rathane joI dhULa Adi khaMkherIne te sApha zrI dazAzruta skandha sUtra 94
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ karyAM. pachI nIce utArIne tenA upara je vastra DhAMkayuM hatu te haTAvyu' ane rathane yAnazAlAmAMthI bahAra kADhayA. tene dhvajapatAkA AdithI suthebhita karyAM ane mArgo mAM ubhA rAkhI dIdheA. rathane ubhe rAkhIne atra AdinI vAhanazAlAmAM praveza karIne vAhanane jue che. ane tenA uparanI dhULa dine kha kherIne kAmaLa hAthadvArA tene pretsAhita kare che. pachI tenI vAMsA upara hAtha pheravIne temane bahAra kADhyA. temanAM junA vastro dUra karI temane alaMkAro tathA uttama vastrothI vibhUSita karyAM. tyAra pachI temane rathamAM joDayA ane te rathane mArga para ubhe rAkhIne tenA para cAbuka dhAraNa karAvavALA puruSane eka sAthe besADIne rathane galI tathA rAja mA`thI ghumAvI pheravIne jayAM zreNika rAjA hatA tyAM AvyA ane hAtha joDIne vinayapUrNAMka kahevA lAgyA hai svAmin ApanI AjJAnusAra dhArmika ratha susajjita ubho che. Apanu kalyANa thAo. ratha para caDo. (sU. 9) bhagavAnako vandana karaneke liye zreNika rAjAkA gamana susajjita dhArmika ratha upasthita thatAM rAjA zu kare che te kahe che'vaghu UM' ityAdi. : ratha AvI jatAM bhabhasAra zreNika rAjA yAnazAlikanA mukhathI dhArmika ratha taiyAra che' e vRttAta sAMbhaLAne harSita tathA saMtuSTa thayA, ane snAnagharamAM pahoMcyA. tyAM snAna karI sArAM vastra tathA AbhUSaNa paheryAM tathA kalpavRkSa samAna suAAbhita thaine bahAra nIkaLyA pachI celA devInI pAse AvyA ane kahevA lAgyA ke he devAnupriye! dharmanI pravanA karavAvALA ane cAra tIrthAnI sthApanA karavAvALA bhagavAna mahAvIra svAmI eka gAmathI khIje gAma vihAra karatA guNazilaka udyAnamAM padhAryAM che. ane tapa sacamathI peAtAnA AtmAne bhAvita karatA virAje che. he devAnupriye! tathArUpa arthAt tapa saMyamathI yukata, kevaLajJAna daivaLadarzIna yukata anta bhagavAnanAM nAma gautra Adi sAMbhaLatAMja kani rUpa mahAkala thAya che. to temanuM abhigamana--temanI sAmA javuM, vaMdana-namaskAra karavA, prazna pUchavA tathA temanI paryuMpAsanA--sevA AdithI je phUla thAya che tenu teA kahevuMja zu? mATe huM devAnupriye ! ApaNe bhagavAnanI pAse jaie, ane zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdana-stuti karIe, namaskAra karIe, Adara karIe, sanmAnabhakitapUrvaka bahumAna karIe. zrI dazAzruta skandha sUtra 95
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnako vandanA karaneke liye sajjIta huicallaNakA varNana te bhagavAna yA=makSa devAvALA hevAthI kalyANasvarUpa che aMdhAruM= hitanI prApti karAvavAvALA hovAthI maMgalasvarUpa che. vaivataM bhavyane ArAdhanA karavA yogya havAthI devasvarUpa che. vairAM=samyaga bedha devAvALA hovAthI jJAnasvarUpa che. te lagavAnanI parya pAsanA-sevA karIe. bhagavAnanAM darzana Adi ApaNuM lekanAM A leka temaja paralakanAM hitane mATe, sukhane mATe, kSamA =bhavasAgara taravAmAM sAmarthya mATe mekSa mATe ane dareka bhavabhavamAM sukha mATe thaze. A prakAre calaNA rANI pitAnA pati rAjA zreNika pAsethI bhAgyane udaya karavAvALA bhagavAnanA AgamanarUpa vacana sAMbhaLIne harSita ane saMtuSTa thaI ane teNe rAjAnA vacanane svIkAra karyo. snAnagRhamAM jaI snAna karyuM. pazu kAgaDA Adine mATe annano bhAga devArUpa balikarma karyuM. mItilaka Adi karyA ane duHsvapna AdinA doSa nivAraNa karavA mATe maMgalakAraka sarSa (sarasava) dahIM cAkhA Adi dhAraNa karyA. pagamAM suMdara nupura paheryA. maNithI jaDela kaTisUtra (kaMda) dhAraNa karyo. AthI rANInuM zarIra puSTa dekhAvA lAgyuM kaDAM tathA vIMTIothI aMgane suzobhita karyA. kaMThamAM ekAvalI hAra, marata ratnothI jaDela traNa saravALA hAra ane uttama valaya=karabhUSaNa vizeSa, tathA hemasUtra- sonAnI sera, ItyAdi bhUSaNa dhAraNa karyA. tathA kAnamAM kuMDala paheryA jethI mukha dIpavA lAgyuM. ratnathI samasta aMgene vibhUSita karyA. cIna dezamAM banelAM rezamI vastra paheryA. dukUla nAme vRkSanI tvacA (chAla)nuM baneluM vastra ke je manahara uttarIya vastra hatuM te dhAraNa karyuM. badhI RtumAM thavAvALAM sugaMdhita puSpathI banelI mahara aneka varNanI mAlAe paherI kasturI. kesara, candana AdinuM zarIra upara lepana karyuM. uttama dhareNAMthI zarIrane zobhAyamAna karyuM. kRSNagurUnA dhUpathI zarIrane sugaMdhita karyuM. evI lakSmI jevA velavALI velaNAdevI aneka kuja dezanI tathA cilAta dezanI 'pAvata' zabdathI vAmanA (1), vaTabhA (2), barbarI (3), bakuzikA (4), yaunakA (5), pahalavikA (6), isinikA (7), vAsinikA (8), lasikA (9) lakusikA (10), drAviDI (11), siMhalI (12), ArabI (13), pakakaNI (14), bahulI (15), musaMDI (16), zabarI (17), pArasI (18) Adi aneka dezanI Igita cihnita ane prArthitane jANavAvALI dAsIo sAthe aMta:puranA mukhya purUSo dvArA veSTita gherAelI), jyAM bahAranI upasthAna zAlA che, jyAM zreNika rAjA che tyAM AvI, tyAre zreNika rAjA celadevInI sAthe mukhya dhArmika rathamAM caDayA. karaMTa pupinI mAlAthI yukata chatra dharAvelA te thAvat bhagavAna pAse gayA ane sevA karavA lAgyA. vizeSa varNana aupapAtika sUtrathI jANI levuM joIe e prakAre calaNadevI paNa badhA aMta:puranA sevakajanethI gherAelI jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI virAjatA hatA tyAM AvI. AvIne teNe bhagavAnanI stuti karI. namaskAra karyA tathA zreNika rAjAne AgaLa karI rAjAnI pAchaLa ubhI rahIne bhagavAnanI paryuM pAsanA karavA lAgI. (sU) 10) zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnanA upadeza have bhagavAnanA upadezanuM varNana kare che. tA je sama" ItyAdi caeNlaNAdevInI sAthe zreNika rAjA bhagavAnanI samIpamAM AvyA pachI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe zreNika rAjA bhabhasAra tathA celaNadevIne cAra prakAranI mahApariSadumAM arthAt RSipariSadu, muni pariSadu, manuSya pariSada, devapariSaduM, jemAM hajAre zrotAgaNa sAMbhaLavA mATe ekatrita thayA che evI pariSadanA madhyamAM virAjamAna thaIne "jIva je je prakAre karmothI baMdhAya che, mukata thAya che. ane kaleza pAme che 'ityAdi vicitra prakArathI zratayAritralakSaNa dharma ko dharmakathA sAMbhaLIne pariSad pitapatAne sthAne gaI ane zreNika rAjA paNa gayA (sU0 11). nirjhanthake manobhAvakA varNana pachI zuM thayuM ? te kahe che-"tArA ItyAdi. te pariSadamAM zreNika rAjA tathA elaNAdevIne joIne ghaNA nircantha tathA nigraMthIonA manamAM A prakAre AdhyAmika ane bhAva arthAt aMta:karaNa skaraNa eTale manamAM saMkalpa-vikalpa utpanna thayA. (sU0 12) have pahelAM nircanA vicAronuM svarUpa kahe che-pradaii saLag" ItyAdi. aho ! Azcarya che ke zreNika rAjA mahARddhi mahadIptizAlI ane mahAsukhanA anubhava karavAvALA che, jemaNe nAnA balika kautuka maMgala ane prAyazcitta karyuM che. samasta bhUSaNethI alaMkRta thaIne calaNadevInI sAthe uttama manuSya saMbaMdhI kAmabhAgane bhogavatA thakA vicare che. ame devalokamAM devane joyA nathI. ti Aja sAkSAta deva che je A tapa niyama ane brahmacaryaguptinI koI phalasiddhi heya arthAta anazana Adi tapa, abhigraha, lakSaNa, niyama, mithuna-nivRttirUpa brahmacaryaenA paripAlanamAM sucaritarUpathI AcaraNa karavAmAM je kaMI paNa phelanI prApti hoya te ame paNa bhaviSyat kAlamAM A prakAranA udAra kAmone bhogavatA thakA vicarIe, A munionA cintanarUpa nidAna che. (sU0 13) zrI dazAzruta skandha sUtra
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ nirjhanthIke manobhAvakA vargana have celaNAdevIne joIne nigranthionA manamAM utpanna thayelA vicAronuM vaNa na kare che--bado nuM chuLa' ityAdi. mahArANI celaNAdevIne joine sAdhvie vicAra kare che ke Azcarya che ke A celaNAdevI mahARddhi mahAdIptizAlI ane mahAsukhavALI che. te balika karI kautuka magala tathA prAyazcitta karI, ane badhA prakAranA alakArothI vibhUSita thaIne zreNika rAjAnI sAthe uttameAttama bhAgene bhAgavatI vicaraNa kare che. ame devalAkamAM devIe nathI joI paNa A sAkSAt devI che jo amArAM A sucarita tapa niyama ane brahmacaryanuM koi klyANakAraka vizeSa phala hAya tA ame paNa AgAmI kAlamAM A prakAranA uttama bhAgAne bhAgavatAM vicaraNa karIe. A sAthvinAM ciMtanarUpa nidAna che. ( sU0 14 ) nigrantha aura nigranthiyoke saMkalpake viSayameM bhagavAnakA pUchanA tyArapachI zu thayu te kahe che-'anna'tti' ityAdi, huM AryAM ! A prakArathI zramaNa bhagavAna mahAvIra te ghaNA sAdhu tathA sAviene sabAdhana karIne kahevA lAgyA ke-zrANaka rAjA ane celaNAdevIne joine tamo leAkeAnA manamAM e prakArane AdhyAtmika sakalpa thayA-Azcarya che--zreNika rAjA eTalA mahARddhi-mahAdvIztizAlI ane mahAsukhasaMpanna che ane manuSya sa MbaMdhI kAmalIgAne bhogavatA thakA vicare che to jo amArA A sucita tapa niyama ane brahmacarya pAlananuM suphala hAya te amane paNa bhavAntaramAM evA bhega maLe. sAdhvienA manamAM e prakAranA saMkalpa thayA ke--A celaNAdevI mahARddhizAlinI che. mahAsukhavALI che ane manuSyasabaMdhI kAmabhogAne bhogave che. jo amArAM sucarita tapa niyama brahmacarya pAlananu suphala hoya teA ame paNa bhavAntaramAM evA bhogAne prApta karIe. huM Aye! tame lokonA manamAM evA vicAra thayA. kema te kharU che ? teoe uttara ApyuM ke-he bhadanta ! jevuM Apa pharamAveA che tevuMja barAbara che (s0 15) zrI dazAzruta skandha sUtra 98
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnakA upadeza aura nirprantha ninthiyoMkA varNana pachI bhagavAne je kahyuM te kahe che-ra vahu' ityAdi. he AyuSmAna zramaNA ! A prakAre me zrutacAritra lakSaNa dharma pratipAdana karyuM che te nirjhIntha pravacana satya che arthAt carthA che. sarvopari vamAna che, sarvAM saMpanna che, advitIya che, samasta doSothI rahita che. nyAyukata che athavA meAkSanI taraph laI javAmAM samartha che. mAyA, nidAna, miccAdanarUpa traNa zalyane kApavAvALuM che. siddhinA mArga che. sakala karyAMnA kSayalakSaNa muktinA mAga che. mAkSanA mArga che. sakala du:khanI nivRttinA mArga che. yathArtha che. saMzaya viparSIya ane anavyavasAyarUpI traNa doSAthI rahita che. zArIrika mAnasika Adi asAtAnA vinAzanuM kAraNa che Ani ntha pravacanamAM rahetA jIva kRtakRtya thaIne siddha thaI jAya che. vimala kevala AleAkathI sakala leAkAleAkane jANe che. karma bandhanathI mukata thaI jAya che. samasta zArIrika Adi tamAma du:khAne nAza kare che (sa0 16) Aja viSayamAM vaLI paNa kahe che- nakSaI ' ityAdi. je dharmanI grahaNa AsevanarUpa zikSAne mATe upasthita thayelA ninya sAdhu bhUkha-tarasa, zIta-uSNa Adi nAnA prakAranA parISaheAne sahana kare che temanA cittamAM jo meAhakanA udayathI kAmivakAra utpanna thai jAya te paNa sAdhu sayama mArgomAM parAkrama kare. parAkrama karatA thakA te sAdhu e che ke A uttama mAtApitAnA vaMzamAM utpanna thayelA ugraputra jene RSNadeva bhagavAne kATapAlapaNe sthApita karyAM, tathA uttama mAtApitAnA vazamAM utpanna thayelA bhAgaputra jene RSabhadeva bhagavAne leAkAmAM gurupaNe sthApita karyAM, temAMthI azvaya sapanna koi ekane dAsadAsI AdinA ThAThamAThapUrvaka, AvatA jatA joine sAdhu nidAnakama kare che. have temanI Rddhi soMpattinuM varNana kare che-te ugraputra bhAgaputramAMthI koi ekanA AvavA javAnA samayamAM aneka dAsadAsI arthAt nAkara cAkara banne tarapha cAle che koi AgaLa jhArI laIne cAle che ane koi temanA zira para chatra jhAlI rAkhe che. tathA aneka padAti AgaLa cAlatA hoya che. (s017) vaLI kahe che-' tacALaMtara' ityAdi. temanI svArImAM AgaLa moTA moTA gheADA, meu mAjI mukhya hAthI, pAchaLa ratha tathA rathAnA samudAya cAle che. keTalAka te| temanA upara chatra rAkhI rahyA che. keTalAkanA hAthamAM suvarNanI jhArI che. kAi hAthamAM tAlavRntanA paMkhA laIne havA nAkhI rahyA che. kai zvetacAmara DhALe che. A prakAranA ThAThamAThathI vAravAra tA pAtAnA bhavanamAM praveza kare che tathA nIkaLe che. pachI te pUrvA=prAtta:kAle tathA zrI dazAzruta skandha sUtra 99
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ aparANuM=sAya kAle snAna balikarma mItilaka kautuka tathA dadhi akSata dava Adi dhAraNa karatAM maMgalamaya sarva alaMkArothI vibhUSita thaIne ativizAla kuTAkArazAlA parvatanA zikharanA AkAravALI unnatazAlAmAM arthAt meTAmeTA rAjabhavanamAM jyAM sarva prakAranI sajAvaTathI bichAvela ghaNA vistRta siMhAsana para besI AnaMdano anubhava kare che. jenA bhavanamAM AkhI rAta dIpamAlA athavA ratnanI ti jhagamagatI rahe che, nipuNapurudvArA vAgatAM vAjA tathA viNa karatAla meghadhvanivALA mRdaMganA madhuradhvaniyukata nATakane strI samudAya sAthe jotAM ane suMdara gIta sAMbhaLatAM, manuSyasaMbaMdhI uttama kAmabhogane bhogavatAM sukhamaya jIvana vyatIta kare che. (sU) 18) vaLI paNa kahe che-"tarata ja ityAdi. teo eka dAsane belAve tyAM cAra pAMca dAsa pitAnI meLe bolAvyA vinA hAjara thaI jAya che, ane kahe che ke svAmina! kaho ame zuM karIe ? ApanA mATe zuM lAvIe? tathA A vastuomAMthI kaI vastu Apane arpaNa karIe? Apane mATe kayuM (zuM bhejana banAvIe? ApanA hRdayamAM zuM icachA che? ApanA meDhe kaI vastu svAdiSTa lAge che? A prakAranAM sarve sukhane joIne ninya nidAnakarma kare che. (sU) 10 nircathanA nidAnakarmanA viSayamAM kahe che-"phUmakSa' ityAdi. je amAruM sArI rIte AcaraNa karelAM A tapa niyama ane brahmacaryanuM zubha phala hoya te AvA sukha amane paNa maLe. he AyumAna zramaNa ! A prakAre nircantha nidAnakarma karIne te pApasthAnanI AlocanA tathA pratikramaNa karyA vagara kAla avasare kAla karIne raiveyaka Adi koI eka devalekamA deva paNa mAM utpanna thAya che. tyAM mahAsaddhi mahAdIptizAlI uparAMta cira sthitivALA demA te mahaddhika ane cirasthitivALa deva thAya che. te pAche te devakathI devasaMbadhI Ayu bhava ane sthitine kSaya thaI gayA pachI te devazarIrane tyAga karI mahAmAtRka ugra tathA bhegakulemAMthI koI eka kulamAM putrarUpe utpanna thAya che. (sU0 20) sUtrakAra vaLI paNa varNana kare che te ja ItyAdi. te tyAM kAmala kara-caraNavAle sarvagasuMdara bAlaka thAya che. pachI te bAlabhAvane choDIne kalAnipuNatA tathA yauvana prApta karatAM pote pitAnI meLe pitRka (kulaparaMparAgata) saMpattine adhikArI banI jAya che vaLI pAchI pitAnA bhavanamAM praveza karatAM athavA bhavanamAMthI bahAra nIkaLavAnA samaye aneka dAsa dAsIo harasamaya pUche che ke ame Apane mATe zuM karIe ? kaI (zu ) vastu lAvIe ? A vastuomAMthI kaI vastu arpaNa karIe ? tathA Apane ka padArtha sAre lAge che ? ItyAdi. e prakAre che : nidAnanuM phaLa bhegave che. (sU0 21). zrI dazAzruta skandha sUtra 100
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ have nidAnakarmavAlA dharmane pAmI zake ke nahi? e viSayanuM varNana kare chesa ja ityAdi. gautamasvAmI bhagavAnane pUche che-he bhagavAna! e prakAranA nidAna karavAvALAne zuM kathArUpa-zuddha AcAravAna zramaNa athavA mAna prAta:kAle tathA sAyaMkAle sarvajJapraNIta zrecAritralakSaNa dharmane upadeza Ape che? bhagavAna kahe che-he gautama! teo tene avazya upadeza Ape che. he bhadanta ! zuM te mRtacAritralakSaNa dharmane sAMbhaLe che? bhagavAna kahe che-te ukata dharma sAMbhaLatuM nathI, te, te dharma sAMbhaLavAne agya hoya che kemake te mahAtRSNAvALe mahAAraMbhI ane mahAparigrahI hovAthI adharmanuM AcaraNa karavAvALe thAya che. adharmanI pAchaLa cAlanAra, adharmanuM sevana karanAra, adharmiSDa adharmanI prarUpaNa karavAvALo, adharmane anurAgI, adharmane jevAvALa, adharmajIvI adharmane utpanna karavAvALe, adharmaparAyaNa, tathA adharmathIja AjIvikA karavAvALo hoya che. AthI marI jatAM dakSiNagAmI nairayika thAya che. ane bIjA janmamAM durlabhabedhI thAya che arthAt tene jainadharmanI prApti thatI nathI. he AyuSmAna zramaNe! te nidAnakarmanuM A prakAre pAparUpa phala thAya che, jethI te kevalibhASita dharma sAMbhaLI zakatuM nathI. (sU0 22) Iti prathama nidAna (1) have nircathIone uddezIne bIjA nidAnanuM varNana kare che-"gvaM viSNu ItyAdi hiM AyuSmAna zramaNa ! A prakAre meM dharmanuM nirUpaNa karyuM che Aja nigraMnya pravacana satya che yAvat A dharmanA ArAdhaka jIve sarva duHkhone aMta lAve che. je dharmanI zikSAne mATe upasthita nircandhI tapa saMyamamAM vicaratI hoya che. kSudhA pipAsA Adi anukULa pratikULa parISahAne sahana karatI thakI ne mehakamanA udayathI kAmavAsanA jAgRta thAya te paNa te tapa sayamamAM parAkrama kare che. parAkrama karatI thakI nigranthI strI-guNothI yukata kaI strIne jue ke-je strI pitAnA patinI ekaja patnI hAya, jeNe ekaja jAtanAM vastra ane bhUSaNa paheryA hoya, je telanI kupInI peThe sArI rIte rakSAyelI hoya, vastranI peTInI jema sArI rIte Adara pAmatI hoya ane ratnanI peTInI peThe yatnapUrvaka surakSita hoya, tathA je bhavanathI bahAra nIkaLatAM tathA bhavanamAM AvatI vakhate aneka dAsa-dAsIo sevAmAM rahetI hoya tathA haravakhata prArthanA karatI hoya ke-he svAminI ! ApanI zuM AjJA che? Apane kevA padArtha sArA lAge che e prakAranA sukhano anubhava karatI te strIne joIne nirbandhI nidAna kare che. (sU0 23) have nigranthI kevA prakArathI nidAna kare che te kahe che-"karU ? ItyAdi. mArA A pavitra AcAra tapa niyama ane brahmacaryanuM je kAMI vizeSa phala hoya te huM parabhavamAM A prakAranAM sukhane anubhava karUM. A sAdhvInuM nidAnacintana che. (sa. 24) zrI dazAzruta skandha sUtra 101
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ have nidAna kamanuM phala kahe che-"gi rasu" ItyAdi. he AyuSmAna zramaNa ! A prakAre nigranthI nidAnakarma karIne tathA te pApanuM guru pAse Alocana, gurue batAveluM pApanuM prAyazcitta tathA pratikramaNa karyA vinA kAla avasare kola karIne greveyaka Adi devalokamAMthI keI eka devalokamAM devapaNAthI utpanna thAya che jeNe nidAnakarma karyuM hoya evI sAdhvI devalekamAM devatA thAya che arthAta strIbhAvano tyAga karIne devamAM purUSabhAvane prApta kare che. ane te devalokanAM. sukhane anubhava kare che. pachI te devakathI devasaMbaMdhI Ayu bhava ane sthitine kSaya thaI gayA pachI tyAMthI cavIne ugrakula AdimAM kanyArUpe utpanna thAya che. tyAM te sukumAra kara-caraNavALI rUpavatI bAlikA thAya che. (sU 25) striyake nidAnakarmakA varNana vaLI tenuM varNana kare che "tay i tai" ItyAdi. tyAra pachI yauvana avasthA prApta thatAM tenA mAtA pitA tene daheja daIne gya vara sAthe tene vivAha karI dIe che. tathA te dArikA pitAnA patinI ekamAtra patnI thAya che. arthAt tene sapatnI (seka) hotI nathI. tethI te patine paramapriya, manane haraNa karavAvALI eTalA kAraNe ratnonI peTInI peThe surakSita hoya che. je samaye te bhavanathI bahAra jAya che tathA bhavanamAM Ave che tyAre tenI sAthe aneka dAsa tathA dAsIo sevAmAM rahe che ane prArthanA kare che ke-he svAminI ame zuM karIe ? zuM lAvIe? zuM arpaNa karIe? tathA Apane karyo padArtha rUcikara che? ItyAdi rUpathI te sukhane anubhava kare che. (sU) 26). zrI dazAzruta skandha sUtra 102
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ ninthiyoke strisambandhI nidAna karmakA varNana have dharmanA viSayamAM nidAnanuM kula kahe che--tIseI' ityAdi. gautamasvAmI pUche che-he bhadanta ! nidAna karavAvALI strIne zramaNa athavA mAhna zuM kepritipAdita dharmanA upadeza ApI zake che? he gautama ! ApI zake che. he bhadanta ! te, te dhamane sAMbhaLI zake che ? he gatama ! nathI sAMbhaLI zakatI te dhama sAMbhaLavAne ceAmya nathI. kemake te mahecchA-mahAicchAvALI, mahAAra bhavALI, mahAparigrahavALI, adhArmika, adharmAMnI pAchaLa cAlavAvALI, adhamanuM sevana karavAvALI, adharmiSTha, adharmanI prarUpaNA karavAvALI, adharmImAM anurAga rAkhavAvALI, adharmane jovAvALI, adhama jIvI, adharma ne utpanna karavAvALI, adhama parAyaNa, ane adharmAMthI ja jIvananirvAha karavAvALI hoya che. eTale te marI jatAM dakSiNagAmI nayika thAya che. pachI te AgAmI janmamAM durlabha khAdhI thAya che. arthAt tene jainadharmanI prApti thatI nathI. hai AyuSmAna zramaNA ! nidAna karmanuM e pAparUpa phUla thAya che ke jethI te kelibhASita dha sAMbhaLI zakatI nathI. (sU0 27) A bInu nidAna che. (2) have trIjI nidAna kahe che- 'vahu" ityAdi. he AyuSmAn zramaNA ! e prakAre medhapratipAdana karyuM che. A nigrantha pravacana satya che tethI kharAkhara rIte tenI ArAdhanA karavAvALA jIva samasta du:khAnA aMta lAve che. je dharmanI zikSA prApta karavA mATe upasthita thaine vicaratA ninda kSudhA pipAsA Adi parISaheAne sahana karatAM ane tapa sacamamAM parAkrama karatAM mehakarmInA udayathI viSayavAsanAyukata thatA jue che ke-A strI ekalI peAtAnA gharanA azva nA upabhAga karyAM kare che, advitIya che arthAt tene sapatnI nathI, rUpa lAvaNyamAM sauthI zreSTha che ahIM yAvat zabdane e artha jANavA joie ke-uttama jAtanAM AbharaNa tathA vastrothI bhUSita, telanI kuppInI peThe surakSita rahe che, kapaDAMnI peTInI peThe sugupta ane ratnAnI peTInI peThe AdaraNIya che. tene AvatI jatI vakhate dAsa dAsIe hamezA sevAmAM rahe che. ane prAnA ka2e che ke-hai svAminI ApanI zu AjJA che ? ame zuM karIe Apane kayA padArtha rUcikara che ? ityAdi. e prakAre sukhAnA anubhava karatI te strIne joIne nigrantha nidAna kare che. (sU0 28) zrI dazAzruta skandha sUtra 103
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ have nidAnanA viSaya kahe che-' TukAva vaghu ' ityAdi. A sa'sAramAM puruSatva nizcayaja kaSTakAraka che. jo te mahAmAtRka ugraputra tathA bhAgaputra hoya te tene koine koi nAnA ke moTA mahAyuddhamAM aneka zasronA aneka prahAra potAnI chAtI para jhIlavA paDatA hoya che. tethI puruSa thavuM mahA du:khakAraka che strI thavuM uttama che. jo amArA A tapa niyama tathA brahmacarya vAsanuM kaiMka vizeSa la hAya tA ame paNa AgAmI kAlamAM A prakAranA khAsa strIAnA kAmabhegAne bhAgavatA thakA vicarIe. A ja zreSTha che. (s0 29 ) ukata viSayanuM ja varNana kare che-'a vahu' ityAdi. he AyuSyamAna zramaNA ! A prakAre nirprantha nidAna karIne nidAnarUpI pApanI gurunI samIpe AleAcanA karyAM vinA tathA guruthI apAyelA pApanAM prAyazcittarUpa pratikramaNa karyA vinA kAla avasare kAla karIne traiveyaka Adi devaleAkeAmAMnA koi eka devalAkamAM devarUpathI utpanna thAya che. te tyAM devAnI vacamAM azvazAlI devatA thaIne vicare che. devasaMbaMdhI Ayu bhava tathA sthitinA kSaya thatAM devabhavathI cavIne ugra Adi koi eka kulamAM kanyApaNAmAM utpanna thAya che. (s0 30) te kanyA kevI thAya che? te kahe che-'sA I' ityAdi. te ugraputra AdinA kuLamAM kanyA thAya che. te kAmaLa ka-caraNavALI ane atyanta surUpa thAya che. pachI tenA mAtA pitA tene cegya daheja sAthe kAi yogyakulanA saMpattizALI varane bhAryAMrUpe de che. te tenI eka sapatnIrahita bhAryAM thaI jAya che. bIju badhu vana agAunI jema jANavuM joie. jyAre te bhavanamAM Ave che athavA bhavananI bahAra jAya che tyAre tenI aneka dAsIe ane dAsa sevAmAM rahe che ane kahe che ke he svAminI ! ApanA mATe kaye ( chuM.) padArtha lAvIe? zu AjJA che? ane Apane kevA padArthInI rUcI che ? ityAdi rUpathI te sukhAnA anubhava karatI vicare che. ( sU. 31 ) A prakAre nidAnakarma karIne ninya strIbhavane pAme che tyAre te strI, dharmomAM kevI hoya che ? te kahe che-'jaise huM ityAdi. zrI dazAzruta skandha sUtra 104
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ gautama svAmI bhagavAnane pUche che-he bhadanta ! A prakAranI strIne, tathArUpazuddha AcAravAna zramaNa tathA mAhaNa kevalibhASita dharmane upadeza Ape che? bhagavAna kahe che- he gautama! upadeza Ape che. gautama-zuM te dharmane sAMbhaLI zake che? bhagavAna-he gautama! sAMbhaLI zakatI nathI. te dharma sAMbhaLavAne gya nathI kemake te mahAIcchA, mahAAraMbha ane mahAparigrahavALI hoya che. AthI marI gayA pachI te narakamAM dakSiNagAmI narayika thAya che ane janmAntaramAM durlabhAdhI thAya che. he AyuSmAna zramaNe! e AvA prakAranA nidAnakarmanA pAparUpa phala-vipAka che, jethI te kevalibhASita dharmane sAMbhaLI zakatI nathI. (sU0 32) iti tRtIya nidAna (3) nigraMnthiyoke purUSasambandhI nidAnakA varNana have cothA nidAnakarmanuM varNana kare che-"gvaM rava' ityAdi. he AyumAna zramaNa meM dharmanuM nirUpaNa karyuM che. A nircanya pravacanA satya che bAkInuM varNana pUrvavata jANavuM. AnuM ArAdhana karavAvALA jIva siddhi meLave che. tethI samasta duHkhene aMta kare che je dhamanI zikSAne mATe nircanthI upasthita thaIne vicare che, pahelAM bhUkha tarasa Adi parISahene sahana kare che, tene je mehakarmanA udayathI kAmavAsanA jAgRta thaI jAya te paNa te tapa saMyamamAM parAkrama kare che tathA parAkrama karatAM jue che ke-je A ugra ane bhegakulanA mahAmAtRka putra (vaMzaja) che temAMthI kaI ekane pitAnA bhuvanamAM AvatAM tathA bhuvanamAMthI bahAra jatI vakhate aneka nokara cAkara sevAmAM rahe che tathA temanI pAse rahIne teo dara samaya pUchatA rahe che ke-he svAmin ! ApanI zuM AjJA che ? zuM karIe ? zuM lAvIe ? kaI vastu Apane rUcikara che ? tenA evA ThAThamAThane joIne nircathI nidAna kare che. (sU) 33). zrI dazAzruta skandha sUtra 105
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ have A nidAnane prakAra kahe che-"hurva rava ItyAdi. strI hevAmAM duHkha che kemake te eka gAmathI bIje gAma ke nagara yAvat saMniveza (parA) AdimAM ekalI jaI zakatI nathI. ane daSTAMtathI spaSTa kare che- jevI rIte kerInI pezI (gIra) heya, ji-bijerAnI pezI hoya, athavA gAtI -kapItana, (kAMThA)e bADA nAmanAM svAdiSTa phalavizeSa tenI pezI hoya, athavA mAMsanI pezI heya, athavA rUku-zeraDI heya, athavA zAlmalInI phalI heya, e badhI vastuo jema sarvane mATe mAhyAvanI -svAda levA gya hoya che. prArthanA yAcanA karavA yogya hoya che, pRLIya-pRhA karavA gya hoya che, gamaLI abhilASA karavA gya hoya che, tevI ja rIte strI paNa ghaNA puruSane asvAdanIya Adi hoya che, arthAt strInI cAhanA sarvane hoya che te kAraNathI strIpaNAmAM bhAre duHkha che; mATe puruSazarIradhArI thavuM ja sAruM che. (sU0 34) nircathI vaLI zuM vicAra kare che? te kahe che- "rUma" ityAdi. je A tapa ane niyama AdinuM koI phalavizeSa hoya te ame paNa AgAmI janmamAM A prakAranA uttama puruSabhegene bhogavatI vicarIe e ja sAruM che. (sU0 35) have bhagavAna nidAnanA phalanuM varNana kare che- paM vahu ' ityAdi. he AyumAna zramaNe ! e prakAranAM nigranthI nidAnakarma karIne tenI gurunI pAse AlecanA tathA pratikramaNa karatI nathI ane te nidAnakarmasaMbaMdhI pApanuM prAyazcitta na levAthI kAlaavasare kola karIne greveyaka Adi devalokamAMthI kaI eka devalokamAM devapaNAmAM utpanna thAya che. te nircandhI te devalekamAM mahAddhi mahAdIpti ane mahAsukhavALA deva thAya che. pharIne te, te devalokamAM devasaMbaMdhI Ayu bhava ane sthitinA kSaya thayA bAda tyAMthI vadhIne ugra Adi keI uttama kuLamAM putrarUpe utpanna thAya che ane te mahARddhisaMpanna thaIne manuSya saMbaMdhI uttama sukhane bhagave che. te kevalibhASita dharma sAMbhaLavAne yogya hetA nathI, kemake te mahAIrachA, mahAAraMbha ane mahAparigraha vALA hoya che ane marI jatAM dakSiNagAmI narayika thAya che tathA bIjA bhavamAM te durlabhabadhI thAya che te AyuSmAn zramaNa ! A nidAnanuM evuM phila thAya che ke jethI te kevalipratipAdita dharmane sAMbhaLI zakatA nathI. 4 (sU0 36) iti catu nidAna (4) zrI dazAzruta skandha sUtra 106
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjAnI devI tathA pitAnI vikarvita devI tathA pitAnI devInA bhogasaMbaMdhI pAMcamA devabhavanidAnanuM nirUpaNa kare che-' parva raju " ityAdi. he AyumAna zramaNa ! A prakAre meM dharmanuM pratipAdana karyuM Aja ninya pravacana satya che tethI te tenuM ArAdhana karavAvALA jIva sarvadu:khane aMta kare che. je dharmanI zikSA mATe upasthita thaIne vicaratA nigraMtha ke nirgathI bhUkha tarasa Adi parISahAne sahana kare che, temane mehakarmanA udayathI kAmanI vAMchA utpanna thAya to paNa te saMyamamArgamAM parAkrama kare che ane manuSya saMbaMdhI kAmabhegamAM vairAgyane prApta kare che ane ciMtana kare che ke A manuSya saMbaMdhI kAmaga anitya che, kSaNika che, vikRta ane pANImAM mIThAnI peThe gaLI javAvALA tathA vinAza hevAnA svabhAvavALA che. e bhegene AdhAra je manuSya zarIra che te viSThA, mUtra, lema, maLa, vamana, pitta, zuka tathA zeNita (lehI)nAM pAtrarUpa che. te kutsita usa ane nizvAsathI yukata che. durgadhavALA maLa ane mUtrathI pUrNa che. te vamananuM dvAra che temAMthI pitta ane zlema dara samaya nIkaLatA rahe che. e kAmabhegane mRtyunI pachI athavA ghaDapaNanI pahelAM avazya cheDavAja paDe che. (sUo 37) devabhAvakA nidAna aura devIbhogasabandhIdevIbhavanidAna kA varNana manuSya saMbaMdhI bhegamAM arUci prApta karyA pachI zuM vicAra kare che te kahe che-pati 36 ' ityAdi. upara devalokamAM deva rahe che. te deve tyAM devalokamAM pitAthI judA bIjA devenI devIone vaza karIne temanAthI kAma kare che, tevI ja rIte pitAnI vaiThiyazakitathI devIonuM svarUpa banAvIne kAma kare che tathA pitAnI devIonI sAthe kAmakIDA kare che. te je A tapa niyama AdinuM kAMI phala hoya te ame paNa AgAmI kAlamAM A prakAranA devasaMbaMdhI bhegene bhegavatA vicarIe. A amAre vicAra sarvottama che e prakAre sAdhu tathA sAdhvI nidAna kare che. bAkI varNana pUrvavata jANavuM joIe. (38) zrI dazAzruta skandha sUtra 107
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ " have bhagavAna temanI avasthAnuM varNana kare che-' E vadhu ' ityAdi. huM AyuSmAna zramaNA ! A prakAre nidAnakama karIne nintha athavA nigranthI pUrvokata nidAnakarmonA pApanI AlocanA karyAM vinA tathA te pApasthAnanuM pratikramaNa karyA vinA kAla avasare kAla karIne traiveyaka Adi devaleAkeAmAMthI kAi eka devalAkamAM devarUpe utpanna thAya che. te deva mahARddhi mahAdIztizALI thAya che. te tyAM anya devAnI devIe sAthe tathA peAtAnI vikRti devIe sAthe tathA peAtAnI devIe sAthe kAmakrIDA karato vicare che. pachI te, te devalAkamAM Ayu bhava ane sthitine kSaya thayA pachI tyAMthI cavIne ugra Adi uttamakuLamAM pUrvAvat puruSarUpe utpanna thAya che tathA pUrvAMkata prakAre manuSyasaMbaMdhI samasta bhegAne prApta kare che. (sU0 39 ) have nidAnakarmInA prabhAvanuM varNana kare che ' tama nuM '- ityAdi. gautamasvAmI pUche che ke he bhadanta ! devalAkamAMthI AvelA ane puruSapaNAne prApta thayelA nidAna vALAne zramaNa athavA mAheNa ubhayakAla (sAyaM prAta:) kevalibhASita dharmanA upadeza Ape che ? bhagavAna kahe che-he gautama ! Ape che gautama-zu te e upadeza sAMbhaLI zake che? bhagavAna--hA, sAMbhaLI zake che ? gautama-he bhadanta ! teeA zramaNa mAhuNanA vAkayamAM zraddhA pratIti tathA rUci karI zake che ? bhagavAna--he gautama! nathI karI zakatA. kemake-nidAnakanA prabhAvathI temAM zraddhA Adi karavAnI yAgyatA hAtI nathI. te mahAtRSNAvALA, mahAArabhI ane mahAparimahI heAvAthI marIne dakSiNagAmI naiyika thAya che. tathA janmAntaramAM 4bhakhodhi thAya che. huM AyuSmAn zramaNa ! te nidAnakanuM evA prakAranuM pAparUpa phala thAya che ke jethI te kaivalI bhagavAnanA kahelA dharmamAM zraddhA pratIti ane rUci karI zakatA nathI. (5) (s0 40 ) Iti pAMcamu nidAna have svavikuvRita, svakIyadevIbhAgasaMbaMdhI chaThThA devabhavanadAnanuM varNana kare che'parva vahu' ityAdi. he AyuSmAn zramaNA ! meM A dharmanI prarUpaNA karI che. bAkInuM varNana pahelA sUtranA jevuMja che te nigrantha dhama mAM upasthita sAdhu athavA sAdaivI saMyama mArgomAM parAkrama kare che ane parAkrama karatAM manuSyasama dhI kAmabhogAmAM nivedavirakita pAme che ane vicAra kare che ke-A manuSyasa badhI kAmabhoga anitya ane vinAzI che tathA azucirUpa che, kintu upara devaleAkamAM je devatA che te anya devAnI devIenI sAthe kAmakrIDA karatA nathI, paNa peAtAnAja AtmAthI vaikriya zakitadvArA deva ane devIonAMrUpa banAvIne kAmakrIDA kare che. athavA pAtapAtAnI devIone vaza karIne temanI sAthe kAmakrIDA kare che. jo amArAM A tapa niyama AdinuM kAMi phUla hoya tA ame paNa deva banIne A prakAranA devasa badhI bhegA bhogavIe. (sU0 41). zrI dazAzruta skandha sUtra 108
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAna tenI avasthAnuM varNana kare che- vaM ravajI' ityAdi. he AyuSmAn zramaNeA ! A prakAre nidAnakama karIne nirjaMntha pUrNAMkata nidAnakarmanA pApanI AlAcanA karyAM vinA tathA te pApasthAnanAM pratikramaNa karyAM vinA marI jatAM caiveyaka Adi devaleAkeAmAMthI koi eka devaleAkamAM mahARddhi mahAdI ptizALI deva thAya che. ane tyAM bIjA devAnI devI sAthe kAmakrIDA karatA nathI, kiMtu svavikavita devI sAthe tathA potAnI nijI devIe sAthe kAmakrIDA karatA vicare che. pachI tyAMthI Ayu bhava ane sthitine kSaya thatAM cyavIne ahIM manuSyaleAkamAM ugra Adi keAi uttama kuLamAM janma le ane aneka dAsa dAsIe tenI sevAmAM rahe che. ane pUche che ke-he svAmin! ApanI zuM AjJA che ? ityAdi. A prakAre sukhAnA anubhava karatAM vicare che. (s0 42) have nidAnakanA prabhAvanuM varNana kare che.-tALa ityAdi. gautama svAmI pUche che-he bhadanta ! devaleAkathI AvelA ane puruSapaNAne prApta thayelA nidAnaka vALAne zramaNa athavA mAhaNa kelibhASita dharmanA upadeza Ape che ? bhagavAna--De gautama ! Ape che. gautama-zuM te, upadezane sAMbhaLI zake che? bhagavAna--hA, sAMbhaLI zake che. he bhadanta ! te kelibhASita dharmomAM zraddhA pratIti ane rUci karI zake che? he gautama! nathI karI zakatA. (sU. 43) ' pUrvakita nidAnakarma karavAvALAnI zraddhA kAi bIjA dharmamAM rahe che ke nahi? tenA uttara Ape che. "annatyaI" ityAdi te vItarAga dharmathI judA dharmImAM rUci rAkhe che. khIjA dharmanI bhAvanAthI te evA prakAranA thaI jAya che ke jevA araNyavAsI tApasa, paNa kuTiomAM rahevAvALA tApasa, gAmanI najIkamAM rahevAvALA tApasa, tathA camatkArane gupta rAkhavAvALA tApasa je 'no vadusaMga' bahu sayata nathI arthAt prANAtipAta AdimAM pUrI yatanA karavAvALA hAtA nathI, 'no vavidyA' bahu virata nathI arthAt nivRttibhAva purA na rAkhavAvALA hAya che tathA jeee sa` prANI, bhUta, jIva tathA satttAnI hiMsAthI saCthA nivRtti karI hAtI nathI ane pote potAnI meLe satyamRSA arthAt mizrabhASAnA prayAga kare che. jemake mane na mAro, khIjAne mArA, mArA mATe mAravAnA Adeza na karo, bIjAne mATe Adeza karo, mane pIDA na karo, bIjAne pIDA kare, mane na pakaDA khIjAne pakaDo, mane parezAna na kareA khIjAne parezAna karoherAna karo. A prakAranA prANAtipAta mRSAvAda ane adattAdAnamAM lAgelA (magna) rahe che. tathA tenI sAthe-sAthe srI saMbaMdhI kAmabhogamAM 'muzchivA Asakta rahe che. 'niSkA' lAlupa rahe che. 'paDhiyA' temAMja khadhAmela rahe che. bovavA a zrI dazAzruta skandha sUtra 109
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyaMta Asakata che. teo kAla avasare kola karIne keI eka asurakumAra athavA kibiSa denA sthAnamAM devapaNAmAM utpanna thAya che pachI teo tyAMthI cyavIne puna: punaH gheTAM bakarAMnA jevA muMgA banIne manuSyalekamAM utpanna thAya che te AyuSmAna zramaNa ! A nidAnakarmanA pAparUpa phala e thAya che ke-te nidAna karavAvALe kevalibhASita dharma sAMbhaLe che, kita te dharmamAM zraddhA pratIti ane rUcI karI zakto nathI. arthAt samyagU dharmamAM tenI zraddhA thatI nathI. (sU) 44) | iti kuM devanidAna (6) have svakIyadevabhegasaMbaMdhI sAtamA devabhavanidAna viSe kahe che-"va vastu ItyAdi. he AyumAna zramaNa ! A rIte meM dharma kahyo che. te pramANe manuSya mAtranA kAmaga anitya che. e rIte pUrvokata prakAre badhuM jANavuM joIe. ulve devalekamAM je deva che teo anya devenI devIo sAthe kAmakrIDA karatA nathI. pitAnA AtmAthI vivita karelI devIo sAthe paNa kAmakrIDA karatA nathI. paraMtu pitAnI ja devIo sAthe ja kAmakIDA kare che. je amArAM A tapa niyama AdinuM keI phaLa hoya te ame paNa devalekamAM amArI ja devIo sAthe kAmakrIDA karatA vicarIe. te pitAnA nidAna anusAra deva banI jAya che ityAdi badhI vAta pUrvavata jANavI joIe. he AyuSmAna zramaNa ! nircantha athavA nircanthI A prakAre nidAnakarma karIne te pApasthAnanI AlocanA tathA pratikamaNa karyA vinA marIne devalekamAM mahAaddhivALA deva thAya che. ane tyAM nidAna anusAra devasaMbaMdhI kAmabhega sevana karatA thakA vicare che. (sU0 45) te ke thAya che tenuM varNana kare che je " ityAdi. te devalokamAM nathI te bIjA devonI devIo sAthe kAmakrIDA karatA ke nathI karate pitAthI vikRtiMta devIo sAthe, paraMtu pitAnI ja devIo sAthe kAmakrIDA kare che. pachI te Ayu bhava ane sthitine kSaya thatAM devalokamAMthI svavIne ugra Adi kulemAM utpanna thAya che, ItyAdi badhuM varNana prakata nidAna karmonA jevuM ja che vizeSatA mAtra eTalI ja che ke te kevalibhASita dharmamAM zraddhA pratIti tathA rUci kare che. kiMtu te zIla, guNa, viramaNa, pratyAkhyAna ane piSadha upavAsa Adi vrate grahaNa zrI dazAzruta skandha sUtra 110
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI nathI zakate sAmAyika dezAvakAzika pASadha ane atithisa vibhAga, ane zIla kahe che. pAMca aNuvratAne vrata kahe che, traNa guNavratone guNa kahe che. mithyAtvathI nivRtti karavI te viramaNu kahevAya che. padinamAM tyAjya vastuonA tyAga e pratyAkhyAna kahevAya che. ' roSa nA artha thAya che ke dharmonI puSTi, dharmonI vRddhi tene patta" arthAt kare che tene pASadha kahe che. aSTamI caturdazI pUrNimA amAvAsyA Adi 5 dinemAM je 'vrata' karavAmAM Ave che tene auSadha kahevAya che. tenA cAra prakAra che. (1) AhAra tyAga--pASadha (2) zarIrasatkAratyAga-pASadha (3) brahmacarya - pASadha ane (4) avyApAra-pASadha, anazanane upavAsa kahevAya che. evAM zIla Adi trAne dhAraNa karatA nathI, te kaivala danazrAvaka thAya che. samyakRtvapradhAna zrAvaka darzanazrAvaka kahevAya che. (s0 46) 9 te zrAvaka kevA thAya che te kahe che- gamiya ' ityAdi. te jIva ane ajIvane jANe che. yAvat zabdathI puNya tathA pApane samaje che. Asava, savara, nirjarA kriyA-kAyikI Adi, adhikaraNa-gADI yaMtra Adi badha ane meAkSamAM kuzaLa arthAt e Asrava AdinA haiya tathA upAdeya svarUpane samajavAvALA hoya che. tenAM hADa tathA hADanI majjA-mijI (hADamAM rahelI dhAtu) sana pravacananI prItithI raMgAI gayAM hAya che. te tadrupa thaine putra Adi parivArane kahe che ke-"he AyuSmAn! A nirthe pravacanaja sa dharmAMmAM zreSTha hovAthI arthIsAra che tathA eja bhavamAMdhanathI mukata karavAvALu hAvAthI paramA che. khAkI badhu ana` che kemake-tenAthI bhavabhramaNa karavuM paDe che. e prakAre vicaratA te ghaNAM varSo sudhI zramaNopAsakanI paryAMya arthAt samatinuM pAlana kare che. te kAla avasare kAla karIne traiveyaka Adi devaleAkeAmAMthI kAI eka devalAkamAM RddhizAlI deva thAya che. he AyuSmAn zramaNA! te nidAna kanuM evAM prakAranuM pAparUpa phUla thAya che ke jethI te karavAvALA vyakita zIlavrata guNavrata, viramaNa, pratyAkhyAna tathA pauSadha-upavAsa Adine dhAraNa karI zakatA nathI. arthAt tenAthI kei prakAranAM vrata pratyAkhyAna thatAM nathI--te avratI zrAvaka rahe che. (s0 47) iti sAtamu nidAna (7) zrI dazAzruta skandha sUtra 111
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvakabhavanidAnakA varNana have AThamA zrAvakabhAvasaMbaMdhI nidAnakarmanuM varNana kare che-purva raju ItyAdi. he AyuSmAna zramaNa ! A prakAre meM dharma pratipAdana karyo. bAkI varNana pUkata prakAre jANavuM joIe, A dharmamAM parAkrama karatA nigraMthane deva athavA manuSyasaMbaMdhI kAmabhegomAM vairAgya utpanna thAya che. AnuM ja spaSTIkaraNa kare chemanuSyanA kAmaga anitya che evI ja rIte denA paNa kAmaga anitya che. aniyata ane anizcita che tathA calAcala dharmavALA arthAta asthira ane punarAgamanIya eTale vAraMvAra janma maraNamAM lAvavAvALA hoya che, te mRtyu thayA pachI athavA mRtyu pahelAM dezamAM ke ghaDapaNamAM avazya tyAga karavA yogya che. je A tapa ane niyamanuM kAMI phavizeSa hoya te AgAmI kAlamAM te je mahAmAtRka ugra putrAdi ugra Adi uttama kulemAM puruSarUpe utpanna thAya che temAMthI koI eka kuLamAM huM paNa utpanna thAuM ane zramaNopAsaka banuM. pachI huM barAbara jIva-ajIva, puNya-pApane sArI rIte samajatAM acitta tathA nirdoSa azana, pAna, khAdya, svAdya, e cAra prakAranA AhArathI munione pratilAbha thake arthAta dAna dete thake vicaruM, e mAre vicAra ThIka che. (sU0 48) AThamA nidAnakarmanA kartA pravrujita thAya che ke nahi te saMbaMdhe kahe che - 'rva rava ItyAdi. ahiM " thI laIne "mAsaksa saM' sudhInI vyAkhyA prathama nidAnanA jevI jANavI joIe. (sU0 49). pUrvokata prakAre nidAna karavAvALA puruSanA dharma viSayamAM kahe che-tarasa ' ityAdi. gotama svAmI bhagavAnane pUche che- he bhadanta ! A prakAranuM nidAna karavAvALA puruSane je kaI zramaNa ke mAhaNa dharmakathA saMbhaLAve te zuM te sAMbhaLe che ? hA, gautama! te sAMbhaLe che tathA zraddhA pratIti ane rUci kare che tathA te zIlavrata Adi temaja pauSadhapavAsa Adi vratane aMgIkAra kare che. arthAt vratadhArI zrAvaka thAya che paraMtu te muMDita thaIne pravRjita thaI zakate nathI. (sU0 50 ) zrI dazAzruta skandha sUtra 112
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaLI eja vAtanuM vizeSarUpe varNana kare che- ' ityAdi. te zrAvaka, jIva ajIva Adi tane jJAtA thAya che. vaLI zramaNa tathA nigranthane prAsuka eSaNIya AhAra pANI AdithI pratilAbhita karate vicAre che. e prakAre vicarate te ghaNAM varSo sudhI zramaNe pAsakaparyAyanuM pAlana kare che. rega Adi utpanna thatAM ke na thatAM paNa anazana dvArA ghaNA bhakatanuM chedana arthAt bahu divasa sudhI AhA2 pANInA tyAgarUpa saMthArA kare che. ane aticAra AdinI AlocanA tathA pratikramaNa karI samAdhiyukta te zrAvaka, kAla avasare kAla karIne greveyaka Adi devalekemAMnA keI eka devalokamAM devarUpathI utpanna thAya che. A prakAre, he AyuSmAna zamaNe! te nidAnanuM e rItanuM pAparUpa phala evuM thAya che ke jethI A nidAna karavAvALA te gRhasthabhAvane tyAga karIne pravrajita thaI zakatA nathI. arthAta nidAnakarmanA prabhAvathI te sAdhuvRtti laI zakatA nathI. (sU0 51) A AThamuM nidAna thayuM (8) sAdhusambandhI nidAnakA varNana have navamA sAdhusaMbaMdhI nidAnakarmanuM nirUpaNa kare che-" va ItyAdi. he AyuSmAna zramaNe! meM dharmanuM prarUpaNa karyuM "yAvat " zabdathI jea nai kavana ItyAdi pUrvamAM (agAu) vyAkhyA karyA pramANe padane saMgraha samaje. te nainya dharmamAM parAkrama karatA deva tathA manuSya saMbaMdhI kAmabhoganA viSayamAM vairAgya prApta kare che. ane vicAra kare che ke-manuSyanA kAmaga adhava ane azAzvata arthAt anitya che. tethI kayAreka ne kyAreka tene choDavAja paDaze. denA kAmaga evIja rIte anitya tathA vAraMvAra janma maraNanA kAraNabhUta hoya che. je A tapa ane niyamanuM kAI phula heAya te huM AgAmI bhavamAM annakula-kavyabhAvathI nAnuM-garIba kaSaka Adi kula. athavA prAkula-dravyabhAvathI sArarahita arthAta dhana tathA buddhi AdimAM sAmAnya kula, athavA tucchakula-a5kuTuMbavALAM kula athavA daridrakula=janmathI nirdhanakula athavA kRpaNakula arthAt dhana hovA chatAM paNa dhanarahitanA jevA svabhAvavALAM kula, athavA yAcakula, e badhAM kulemAMthI kaI eka kuLamAM puruSane janma grahaNa karUM. jethI karIne mAre A AtmA saMyamaparyAyane mATe sukhapUrvaka nIkaLI zakaze. arthAt e kulemAM mane saMyama letI vakhate kaI rokaze nahIM ane huM sukhapUrvaka saMyama grahaNa karI zakIza, eja ThIka che. (sUTa para) zrI dazAzruta skandha sUtra 113
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ A viSayamAM vaLI bhagavAna kahe che-gvaM vasu" ItyAdi. he AyuSmAna zramaNa ! A prakAre nircantha athavA nircathI nidAnakarma karIne te pApAnanI AlecanA ane pratikramaNa karyA vinA marI jatAM te anya prAnta Adi kulomAMthI keI eka kulamAM janma le che. gautama svAmI pUche che-he bhadanta ! zuM te muMDita thaIne pratrajita thaI zake che? bhagavAna uttara Ape che ke-hA gautama! te avazya pravrajita thaI zake che. he bhadanta ! zuM te teja janmamAM siddha buddha tathA karmothI mukta thaIne sarve duHkhane aMta karI zake che? bhagavAna kahe che-he gautama!te teja bhavamAM mekSa prApta karI zakatuM nathI. () 53) tyAre te ke thAya che? te kahe che-"se ne ? ityAdi. te aNagAra thAya che. kevA prakArane thAya che? te kahe che- je anagAra bhagavanta IsamitivALA arthAta yugyaparimitabhUminirIkSaNapUrvaka gamana karavAvALA, bhASAsamitivALA hitakArI parimita niravadya bhASA bolavAvALA, yAvat zabdathI A dAnabhAMDAmAtranikSepaNasamitivALA, uccAraprasavaNaleSmasiMghANa jala pariSThopanikAsamitivALA, mane gupta, vAknagupta, kAyagupta, guptendriya tathA guptabrahmacArI thAya che. temanA je te anagAra thaI jAya che. e prakAre vicarate te bahu varSo sudhI zramaNaparyAyanuM pAlana karIne vyAdhi utpanna thatAM ke vyAdhi na hoya tyAre paNa barAbara saMthAra karIne bahabhakata-bahu divasa sudhI caturvidha AhArane tyAga karI bahabhakatanuM anazana dvArA chedana karI AcanA ane pratikramaNadvArA samAdhine prApta kare che pachI kAla avasare kAla karIne preveyaka Adi devalemAMthI koI eka devalokamAM mahAddhizALI devapaNAmAM utpanna thAya che te AyuSmAna zramaNa ! A prakAre te nidAnakarmanuM pAparUpa evuM phala thAya che ke jethI te karavAvALA A janmamAM siddha buddha ane mukata thaIne sarva duHkhene aMta karI zakatA nathI. (sU) 5) navamuM nidAna sapUrNa (9) nidAnakarma saMpUrNa zrI dazAzruta skandha sUtra 114
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ nidAnarahitasaMyama phalakA varNana have nidAnarahita saMyamaphalane kahe cheva vasuityAdi he AyuSmAna zramaNa ! A prakAre meM dharma pratipAdana karyo che. A nircantha pravacana satya che ItyAdi. barAbara A pravacananuM ArAdhana karavAvALA jIva siddha buddha mukata thaI sarva duHkhano aMta kare che te muni thaIne saMyamamArgamAM parAkrama kare che. samasta viSayavAsanAthI rahita thAya che. saMsArarAgathI nivRtta thAya che. dhana dhAnya Adi sarva parigrahano tyAga kare che. putra pautra kalatra AdinA sneha baMdhanathI rahita thAya che. ane sarvacAritraparivRddha arthAta yathAkhyAta cAritrathI paripuSTa thAya che. (sU0 55) vaLI yathAkhyAta cAritravALA anagArane zuM thAya che ? te kahe che- tajja " ityAdi. anupama jJAna anupama darzana ane sarvotkRSTa parinirvANamArga arthAta kavAyarUpa agnine zAMta karavAvALA mArgathI AtmAne bhAvita karatA thakA te sarvakAmaviraktapaNuM Adi-sarvaguNavALA vItarAga saMyamI anagAra bhagavAnane ananta-antarahita ane ttara-sarvotkRSTa nivyaghAta-pratirodharahita, nirAvaraNa-AvaraNarahita kRtna-sakala padArthane grahaNa karavAvALA pratipUrNa-sarvA zasa pUrNa, evA zreSTha kevalajJAna tathA kevaladarzana utpanna thAya che. (sU) 6) kevalajJAna ane kevaladarzana utpanna thatAM te kevA thAya che? te kahe cheavaziSTa Ayune kevalajJAnadhI jANIne covihAra saMthArA kare che anazana dvArA aneka bhakatanAM chedana karIne (upavAsa karIne) antima usa-niHzvAsa sAthe siddha, buddha, mukta thaIne sarve duHkhane aMta kare che. arthAt meSagatine prApta kare che. (sU57) prastuta viSayane upasaMhAra karatAM kahe che-"gve hu ityAdi. he AyuSmAna zramaNa ! A evuM nidAnarahita kriyAnuM kalyANarUpa phala thAya che. ke jenAthI te teja bhavagrahaNathI arthAta teja janmamAM siddha thaI jAya che. (sU) 58). zrI dazAzruta skandha sUtra 115
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAnane upadezakI saphalatAkA varNana aura upasaMhAra have sUtrakAra bhagavAnanA upadezanI saphaLatAnuM varNana kare che-tae of ItyAdi. nidAnakama tathA tenAM phalanuM nirUpaNa karyA pachI nidAnakarmanA vicAravALA ghaNA nirca ane nircanthIo zrI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI pAsethI e pUrvokta ane sAMbhaLIne hRdayamAM dhAraNa karIne zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIne vaMdana ane namaskAra kare che ane pachI te ja samaye te nidAnarUpa pApasthAnanI AlocanA kare che arthAt bhagavAnanI pAse taddaviSayaka pApanuM prakAzana kare che ane pratikramaNa kare che. nidAnakarmathI vimukha (mukata) thAya chearthAt nidAnakamane vesarAve che ane yathAgya taparUpa prAyazcittane svIkAra kare che. (sU0 59) have sUtrakAra prastuta viSayano upasaMhAra kare che. temAM jeof ItyAdi. te kAla te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra rAjagRha nagaranA guNazilaka nAmanA caityamAM aneka zramaNa, zramaNa, zrAvaka, zrAvikA, deva tathA devIone udezIne deva, manuSya tathA asuranI sabhAnI vacamAM virAjamAna thaIne A prakAre "garavA udAharaNa pUrvaka pratipAdana kare che. A prakAre "mAsarU-- vizeSarUpathI kahe che. A prakAre 'nA' phala tathA aphalane batAve che. A prakAre karI prarUpaNa kare che. zrI sudharmAsavAmI jabUsvAmIne kahe che ke-he jabU! AyatisthAna arthAta je nidAnane uttara janmamAM pariNAma Ave che tene AthatisthAna kahe che. te arthanuM nirUpaNa karavAvALA adhyayana, AyatisthAna arthAt nidAnakarma nAmanA dazamA adhyayanane prajana, hetu, kAraNa, sUtra, artha tathA tadubhayane beu sahita tathA "raMvAra praznApraznanA nirUpaNusahita bhagavAne punaH punaH upadeza karyo che. jevuM bhagavAnanA mukhethI meM sAMbhaLyuM tevuMja he jamba! huM tamane kahuM chuM. (sU) 60) 1- prathama nidAna-mahAsamRddhivAlA ane mahAsukhavAlA rAjA Adine joIne muni manuSyabhava- saMbaMdhI nidAna kare che. te deva thAya che. tyAMthI ravIne ugra Adi kuLamAM janma laIne jinapraNIta dharmane sAMbhaLI zakatA nathI te nidAnaphalane bhegavIne narayika thAya che. ane bhaviSya, kAlamAM durlabhabodhI thAya che. (1) 2- bIju nidAna-strI, strIsaMbaMdhI nidAna kare che. (2) zrI dazAzruta skandha sUtra 116
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMkSepase sarvanidAnakA varNana aura gRnthasamApti 3-trIjuM nidAna-puruSa strI saMbaMdhI nidAna kare che (3) 4- cothuM nidAna-strI, puruSasaMbaMdhI nidAna kare che. (4) pa-pAMcamuM nidAna-manuSya, devasaMbaMdhI nidAna kare che. te deva thaIne parAI devInI sAthe svavivita devI sAthe ane pitAnI devI sAthe kAmaganuM sevana kare che. (5) 6-chaThuM nidAna-manuSya, devasaMbadhI nidAna karIne deva thAya che. tyAM svavikavita devI sAthe ane pitAnI devI sAthe kAma kare che. parAI devI sAthe nahIM. pachI tyAMthI cavIne manuSyalekamAM jinabhASita dharmathI judA dharmamAM rUci rAkhe che. araNyamAM vAsa kare che. kaMda mULa Adine AhAra kare che. strInI kAmanAmAM mUchita thaIne marI gayA pachI asura kumAremAM kilibaSikadeva thaIne janma pAme che. tyAMthI cavIne pAcho manuSya lAkamAM muMge thaIne janma le che. ane durlabhadhi thAya che. (6) 7-sAtamuM nidAna-manuSya devasaMbadhI nidAna kare che. te pAi devInI sAthe tathA svavikRvaMta devInI sAthe kAmaga bhegavatA nathI. kintu pitAnIja devInI sAthe kAmaga bhegave che. pachI tyAMthI vIna manuSya thaIne kevalibhASita dharmamAM zraddhA khe che kintu zIla vrata Adine aMgIkAra karatA nathI te darzanazrAvaka thAya che. (7) 8-AThamuM nidAna-manuSya zrAvakasaMbaMdhI nidAna kare che. te deva thAya che tyAMthI cavIne ugrakula AdimAM zramaNe pAsaka thAya che. tyAM kevalibhASita dharmamAM zraddhA rAkhe che zIlavata Adine svIkAra kare che. prAsuka eSaNIya azana pAna AdithI zramaNa nircanthane pratilAbhita karate thake te vicAre che paraMtu pravrajita thatuM nathI (8) 9-navamuM nidAna-manuSya, sAdhupaNAnuM nidAna kare che. te deva thaIne pachI tyAMthI AvIne anta prAnta Adi kulamAM janma le che jethI tene pravajayA grahaNa ka vAmAM vidana upasthita thatuM nathI. te prajita thAya che kintu teja janmamA siddhi meLavI zakatA nathI.(9) have anidAnanuM phala kahe che je sAdhu nidAna karato nathI, zuddha cAritravALe heya che te AvaraNano kSaya thatAM ana jina, kevalI, sarvajJa ane sarvadazI thaIne Aja bhavamAM siddhine prApta kare che. iti zrI dazAzrutaskandha sUtranI muniharSizuM TIkAnA gujarAtI anuvAdamAM AyatisthAna-nidAnakarmanAmanuM dazamuM adhyayana samApta (10) zrI dazAzruta skandha sUtra 117.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ zAstra prazasti zAstra prazastino gujarAtI bhASAnuvAda kAThiyAvADa (saurASTra) dezamAM hAlAra nAme prAMta che. te prAMtamAM moTAM meTAM vizAla bhavanothI zobhAyamAna eka morabI nAme purI che. (1) A nagarImAM huM cha sAdhuo sAthe gAme-gAma vihAra karate karate saMcamayAtrAnA nirvAha mATe cAturmAsa nimitte AvyuM. (2) A morabI nagarImAM meM (ghAsIlAla muni zrI dazAzrutaskaMdhasUtranI dunirSio nAmanI TIkA alpabuddhivALAonA upakAra mATe vizuddha bhAvathI banAvI che. (3) A TIkA vi. saM. be hajAra traNa 2003 nA kArtika sudi 13 terasa gurUvArane divase saMpUrNa thaI. (4) prajApara prema rAkhavAvALA rAjAomAM zreSTha vIra zrI pa lakhadhIrasiMhajI sAheba morabInareza A sUtranI TIkAnA samApti samaye bhagavAna jinendra devaprarUpita prazasta dharmanuM zravaNa karavA mATe padhAryA (5) rAjavaMzarUpI kamalane vikasAvavAmAM sUrya sarakhA, mukhyataH sarva yAcakanI yAcanAne pUrNa karavAvALA, prasannahadaya marabInareza zrImAna lakhadhIrasiMhajI sAheba jIvadayAnA kAryamAM hamezAM saMlagna rahe che. teoe A sAhitya dvAra rUpI zubhakAryamAM bhakitapUrNa nirmala hRdayathI beDajAra (2000) rUpiyA arpaNa karyA. (6) ahIMne zrI jaina saMgha sarva mATe hitakArI che, kRpALuM che, paraspara premathI maLIne kArya karavAvALe che, dIna-du:khIonI rakSA mATe sarvadA tatpara rahe che. zuddha sthAnavAsI dharmamAM saMlagna rahe che ratnatraya (jJAna, darzana, cAritra) thI suzobhita che. zubha antaHkaraNathI yukta che. e pramANe kalyANakArI jinapravacanamAM daDha zraddhAvAna che. A A zrI saMgha potAnA guNothI sarvatra prasiddha che. (7) A morabI nagarImAM ghera ghera deva gurU ane dharmamAM sadAya zraddhA rUci rAkhavAvALAM tathA sadAcArayukata evAM dharmaparAyaNa zrAvaka tathA zrAvikAe vidyamAna che. (8) che iti zAstraprazastine gujarAtI bhASAnuvAda saMpUrNa che |iti zrI dazAzrutaskandha sUtranI "muniharSizuM ? TIkAne gujarAtI anuvAda saMpUrNa che zrI dazAzruta skandha sUtra 118