Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namo nimmaladaMsaNassa bAla brahmacArI zrI neminAthAya namaH pUjya Ananda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara-gurUbhyo namaH | Agama- 13 | rAjaprakSIya AgamasUtra gujarAtI bhAvAnuvAda anuvAdaka ane saMpAdaka Agama divAkara munidIparatnasAgarajI ' [ M.Com. M.Ed. Ph.D. zruta maharSi ] Agama gujarAtI anuvAda zreNI puSpa-13
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA namo namo nimmaladaMsaNassa bAla brahmacArI zrI neminAthAya nama: pUjya Ananda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara-gurUbhyo nama: [ (13) rAjapraznIya AgamasUtra gujarAtI bhAvAnuvAda A prakAzana tArIkha 30/03/2020 somavAra tithI- 2074, caitra suda-6 anuvAdaka ane saMpAdaka Agama divAkara muni dIparatnasAgarajI [M.Com. M.Ed. Ph.D. zrata maharSi 00: saMparka :00 jainamuni Do. dIparatnasAgara [M.Com., M.Ed., Ph.D., zratamaharSi Email: - jainmunideepratnasagar@gmail.com Mob M obile: - 09825967397 Web address:- (1) , (2) Deepratnasagar.in -: TAIpa seTiMga :AsutoSa prinTarsa, 09925146223 -: prinTarsa :navaprabhAta prinTIMga presa 09825598855 muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 2
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA 45 Agama vargIkaraNa sUtra bha - AgamanuM nAma AgamanuM nAma sUtra / 01 AcAra 02 | sUtrakRt 03 sthAna 25 / AturapratyAkhyAna 26 / mahApratyAkhyAna 27 bhaktaparijJA 28 taMdulavaicArika payannAsUtra-2 payannAsUtra-3 payannAsUtra-4 payannAsUtra-5 payannAsUtra-6 samavAya saMstAraka bhagavatI jJAtAdharmakathA payannAsUtra-7 07 upAsakadazA aMgasUtra-1 aMgasUtra-2 aMgasUtra-3 aMgasUtra-4 aMgasUtra-5 aMgasUtra-6 aMgasUtra-7 aMgasUtra-8 aMgasUtra-9 aMgasUtra-10 aMgasUtra-11 upAMgasUtra-1 upAMgasUtra-2 upAMgasUtra-3 08 | aMtakRt dazA 09 anuttaropapAtikadazA | praznavyAkaraNadazA vipAkazruta 12 aupapAtika 30.1 gacchAcAra 30.2 candravedhyaka 31 gaNividyA devendrastava 33 / | vIrastava 34 | nizItha 10 11 35 bRhatkalpa rAjaprazriya vyavahAra 14 jIvAjIvAbhigama 37 upAgasUtra-4 15 prajJApanA | sUryaprajJapti candraprajJapti jaMbUdvIpaprajJapti payannAsUtra-7 payannAsUtra-8 payannAsUtra-9 payannAsUtra-10 chedasUtra-1 chedasUtra-2 chedasUtra-3 chedasUtra-4 chedasUtra-5 chedasUtra-6 mUlasUtra-1 mUlasUtra-2 mUlasUtra-2 mUlasUtra-3 mUlasUtra-4 cUlikAsUtra-1 cUlikAsUtra-2 dazAzrutaskandha 38 / jItakalpa 39 mahAnizItha 40 / Avazyaka 41.1 oghaniyukti 41.2 | piMDaniyukti 42 dazavaikAlika upAMgasUtra-5 upAMgasUtra-6 18 upAgasUtra-7 19 nirayAvalikA upAMgasUtra-8 20 kalpavataMsikA upAMgasUtra-9 21 upAMgasUtra-10 43 uttarAdhyayana 44 - nandI puSpikA puSpacUlikA vRSNidazA 24 / catu:zaraNa upAMgasUtra-11 upAMgasUtra-12 payannAsUtra-1 45 anuyogadvAra muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 3
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA AgamasUla- 13 'rAjapraznIya' upAMgasUtra- 2 gujarAtI bhAvAnuvAda kyAM zuM jozo? pRSTha kramAM krama viSaya viSaya. pas0 1 | suryAbhadeva vivaraNa 03 || 2 | pradeza rAjA vivaraNa 37 muni dIparatnasAgara kRta "(AjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 4
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ buksa 09 1. 02 04 03. 10 06 02 [11 01. 01 AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA muni dIparatnasAgarajInuM A pUrvenuM sAhitya-sarjana AgamasAhitya AgamasAhitya kramA sAhitya nAma buksa | krama sAhitya nAma mUla Agama sAhitya: 147 | 5 | mAmi manuma sAhitya:| -1- sAmALi-mUne print [49]. -1- Agama viSayAnukrama- mULa) -2- bALamajuttALa-mUi Net [45] -2-mAma viSayAnubrama sadIva). -3- gAmamanUSA mUna prata) [53]. -3- Agama sUtra-gAthA anukrama Agama anuvAda sAhitya: 165 Agama anya sAhitya:-1- AgamasUtra gujarAtI anuvAda -1- Agama kathAnuyoga -2- mAmasUtra hindI anuvAduNet [47] -2- mAma saMvaMthI sAhitya -3- Aagam Sootra English Trans. -3-RSibhASita sUtrANi -4- AgamasUtra saTIka gujarAtI anuvAda [48] . -4- kAmiya sUmlvatI -5- mAmasUtra hindI anuvAH print [12] Agama sAhitya-kula pustaka Agama vivecana sAhitya: Agama sivAyanuM anya sAhitya -1- sAmasUtra sIvaM [46] | 1 tattvAbhyAsa sAhitya-2- gAma mUtra parva vRtti -1 [51] | 2 | sutrAbhyAsa sAhitya-3- mA!Ama mUlaM vaM vRtti -2 [09] | 3 | vyAkaraNa sAhitya| -4- kAma pUrNa sAhitya [09] [ 4 vyAkhyAna sAhitya| -5- savRtti bAmasUtrA-1. [40] | 5 | jinabhakti sAhitya| -6- savRtti bApAmasUtrApa-2 [08] [ 6 vidhi sAhitya|-7-scuurnnik AgamasuttANi | [08] | 1 | ArAdhanA sAhitya Agama koSa sAhitya: 16 | 8 | paricaya sAhitya| -1- mAyAma dvono [04] | 9 | pUjana sAhitya-2- gAma vaEIvono [01] | 10 | tIrthakara saMkSipta darzana -3- nAma-sAra-vAreSa: [05] | 11 | prakIrNa sAhitya-4- mAmazadhvansiMpradA-saM-) [04] | 12 | dIparatnasAgaranA laghuzodhanibaMdha -5- sAma gRhanAma vakoSa: [02]. Agama sivAyanuM sAhitya kUla pustaka 518 171 13 06 05 04 09 04 STR 05 05 35 1-Agama sAhitya kula pustaka) 2-Agametara sAhitya kula pustaka) dIparatnasAgarajInuM kula sAhitya 518 085 603 muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 5
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA [13] rAjapakSIya upAMgasUtra-2- gujarAtI bhAvAnuvAda sUtra-1, 2 1. te kALe, te samaye AmalakalpA nAme nagarI hatI. te Rddha-stimita-samRddha yAvatu prAsAdIya, darzanIya, 2. AmalakalpA nagarI bahAra IzAna khUNAmAM AmrazAlavana nAme caitya hatuM. te prAcIna yAvat pratirUpa hatuM sUtra-3 zreSTha azokavRkSa ane pRthvIzilApaTTakanI vaktavyatA vivAI sUtranA AlAvA anusAra jANavI. sUtra-4 AmalakalpAmAM zveta nAme rAjA hatA, dhAriNI nAme rANI hatA. bhagavaMta mahAvIra svAmI padhAryA, parSadA vaMdanArthe nIkaLI yAvat rAjA bhagavaMta mahAvIranI paryupAsanA kare che. sUtra-5 adhUruM. te kALe, te samaye sUryAbhadeva saudharmakalpamAM sUryAbhavimAnamAM sudharmAsabhAmAM sUryAbha siMhAsana upara 4000 sAmAniko, saparivAra cAra agramahiSIo, traNa parSadA, sAta sainya, sAta sainyAdhipati, 16,000 AtmarakSaka devo, bIjA paNa ghaNA sUryAbhavimAnavAsI vaimAnika devo-devIo sAthe saMparIvarIne moTethI vagADatA vAdya, nRtya, gIta, vAjiMtra, taMtrI, tala-tAla, truTita, ghanamRdaMganA pravAdita ravathI divya bhogone bhogavato hato. A saMpUrNa jaMbUdvIpa dvIpane vipula avadhijJAna vaDe avalokato avalokato jue che. sUtra-5 adhUrethI... tyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIrane jaMbUdvIpanA bharatakSetramAM AmalakalpA nagarI bahAra AmrazAlavana caityamAM yathApratirUpa avagraha avagrahIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvatA jue che. joIne hRSTa-tuSTa-AnaMdita cittanaMdita-prItimanAvALA-parama saumanasTika-harSanA vazathI vikasita hRdayavALA, vikasita zreSTha kamala jevA nayanavALA, apAra harSanA kAraNe paherelA zreSTha kaTaka, truTita, keyUra, mugaTa, kuMDala caMcaLa thayA, hArathI zobhatA. vakSaHsthaLavALA, nIce sudhI laTakatA, kaMpAyamAna ane paraspara athaDAtA AbhUSaNadhArI te sUryAbhadeva,bhagavaMtane jotA ja saMbhrama(utsukatA) sAthe, tvarita ane capaLatApUrvaka siMhAsanethI uThyo, uThIne pAdapIThathI nIce Utaryo. ekazATika uttarAsaMga karyuM . te sAta-ATha pagalAM tIrthaMkara abhimukha jAya che, jaIne DAbo jAnu UMco rAkhyo, jamaNo jAnu dharaNItale rAkhIne traNa vakhata mastakane dharaNItale rAkhe che. pachI kaMIka namIne be hAtha joDI, daza nakha bhegA karI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karIne kahyuM - siddhigati nAmaka sthAnnaprApta thayelA arihaMta bhagavaMtone mArA namaskAra thAo. arahaMta, bhagavaMta, Adikara, tIrthaMkara, svayaMsaMbuddha, puruSottama, puruSasiMha, puruSavarapuMDarIka, puruSavaragaMdhahastI, lokottama, lokanAtha, lokahitakArI, lokapradIpa, lokapradyotakara, abhaya-cakSu-mArga-jIva-zaraNa ane bodhi dAtA, dharmadAtA, dharmadezaka, dharmanAyaka, dharmasArathI, dharmavara cAturaMta cakravartI, apratihata zreSTha jJAna-darzanadhara, vivRtta chadma, jina-jApaka, tirNa-tAraka, buddha-bodhaka, mukta-mocaka, sarvajJa-sarvadarzI, ziva-acala-aruja-anaMta-akSaya muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 6
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA avyAbAdha-apunarAvarta siddhigatinAmadheya sthAnane saMprAptane namaskAra thAo namaskAra thAo - zramaNa bhagavaMta mahAvIrane yAvat saMprAptinI kAmanA karanAra, tyAM rahela bhagavaMtane ahIM rahela evo huM vAMdu chuM. tyAM rahela bhagavad ahIM rahela mane jue. ema karI vaMdana-namana kare che, karIne uttama siMhAsane pUrvAbhimukha beThA. sUtra-6 adhUruM... tyAre te sUryAbhadevane A AvA svarUpano AdhyAtmika, ciMtita, prArthita, manogata saMkalpa samutpanna thayo. sUtra-6 adhUrathI... e pramANe mAre zreyaskara che ke- zramaNa bhagavana mahAvIra jaMbUdvIpanA bharatakSetramAM AmalakalpA nagarInI bahAra AmrapAlavana caityamAM yathApratirUpa avagraha avagrahIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA vicare che, tevA svarUpanA bhagavaMtanuM nAma-gotra zravaNa paNa mahAphaLadAyI che, to abhigamana-vaMdana-namana-pratipRcchA ane paryupAsanAnuM to kahevuM ja zuM ? eka ja Arya dhArmika suvacananA zravaNanuM mahAphaLa che, to vipula arthagrahaNano keTalo lAbha ? to huM jauM, zramaNa bhagavanuM mahAvIrane vaMdana-namana-satkAra-sanmAna karuM, kalyANa-maMgala-caitya-devarUpa temanI paryupAsanA karuM. A. mane AgAmI bhava mATe hitakArI, sukha-sema-niHzreyasa-AnugAmikapaNe thaze. A pramANe vicAryuM, vicArIne Abhiyogika devone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM - sUtra-7 adhUruM... he devAnupriya! nizca zramaNa bhagavaMta mahAvIra jaMbudvIpamAM bharatakSetramAM AmalakalpA nagarI bahAra AmrapAlavana caityamAM yathApratirUpa avagraha avagrahI saMyama-tapathI AtmAne bhAvatA rahyA che. sUtra-7 adhUrathI.. he devAnupriya ! tuM jA, jaMbudvIpanA bharatakSetramAM AmalakalpA nagarImAM AmrapAlavana caityamAM zramaNa bhagavad mahAvIrane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA kara. karIne vaMdana-namaskAra kara. pachI pota-potAnA nAma gotra kaho. kahIne bhagavaMtanI cotarapha yojana parimaMDalamAM je kaMI tRNa-patra-kASTha-kAMkarA-azuci-malina-saDela-durabhigaMdha, te badhAne ekaThuM karI-karIne ekAMtamAM pheMko, pheMkIne-ati jaLa nahIM-ati mATI nahIM te rIte pravirala varSAthI raja- dhULano nAza karI, divya sugaMdhI gaMdhodaka varSA varasAvIne te sthAna nihataraja, nakharaja, bhraSTaraja, upazAMta raja, prazAMta raja karo, karIne tyAM sarvatra eka hAtha UMcAI pramANa camakatA jalaja ane sthalaja paMcavarNI sugaMdhI puSponI pracUra rimANamAM vRta nIce-pAkhaDI upara rahe tema varSA karo. pachI kALo agaru, pravara kuMTuruSka, turuSpa, dhUpanA maghamaghATathI gaMdha uvekhI abhirAma, sugaMdhavara gaMdhita gaMdhavartIbhUta, divya suravara abhigamana yogya karo, karAvo, jaladIthI mArI AjJA pAchI soMpo. sUtra-8 tyAre te Abhiyogika devone sUryAbhadeve A pramANe kahetA ati harSita saMtuSTa yAvat prasanna hRdayI thaI, be hAtha joDI, daza nakha bhegA karI, mastake Avarta karI, mastake aMjali joDI, tahatti' kahI AjJA vacanane vinayathI svIkAre che. e pramANe svIkArIne IzAna khUNAmAM jAya che, jaIne vaikriya samudhdhAtathI samavahata thAya che, samavahata thaIne saMkhyAta yojanano daMDa kADhe che te A pramANe - ratna, vaja, vaiDUrya, lohItAkSa, masAragallA haMsagarbha, pagala, saugaMdhika jyotirasa, aMjanapulaka aMjana-ratna-jAtyarUpa, aMka sphaTika riSTa ratnonA yathA bAdara pudgala alaga kare che, yathAsUkSma pudgalo ekaThA kare che. karIne pharI paNa vaikriya samughAtathI samavahata thaIne uttara muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 7
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA vaikriya rUpane vikRrve che. vipharvIna te utkRSTa-prazasta-tvarita-capala-caMDa-jaya karanArI zIghra-tIvra vegavALI-divya devagatithI asaMkhyAtA ticha dvIpasamadranI vaccovaccathI jatAM-jatAM jaMbadvIpanA bharatakSetramAM AmalakalpAnagarInA AmrazAla -vana caityamAM zramaNa bhagavad mahAvIra pAse AvIne bhagavaMtane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA kare che, karIne vaMdana-namana kare che, karIne kahe che - he bhagavaname sUryAbhadevanA Abhiyogika devo Apane vaMdana-namana-satkAra-sanmAna karIe chIe. kalyANa-maMgala-caitya-daivata evA ApanI paryupAsanA karIe chIe. sUtra-9 devo ! ema AmaMtrIne zramaNa bhagavaMta mahAvIre devone Ama kahyuM - he devo ! A purAtana che, jItAcAra che, karyAM che, karaNIya che, AzIrNa che, anyanujJAta che. je bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka vaimAnika devo arahaMta bhagavaMtane vAMde che, name che, vAMdI-namIne pachI pota-potAnA nAma-gotrane kahe che. he devo ! A purAtana che yAvat he devo ! A anujJAta che. sUtra-10 tyArapachI te Abhiyogika devo, zramaNa bhagavaMta mahAvIre Ama kahetA harSita, saMtuSTa yAvat prasannahRdayI thaIne bhagavaMtane vAMde che, name che, vAMdI-namIne IzAnakhUNAmAM gayA, jaIne vaikriya samudyAtathI samavahata thayA, thaIne saMkhyAta yojanano daMDa kADhe che. te A rIte - ratno yAvat riSTa, yathAbAdara pudgalone choDe che ane pachI bIjI vakhata vaikriya samuhvAtathI samavahata thAya che. pachI saMvarnavAyu vipharve che. - jema koI mRtyadAraka(nokara), te taruNa, yugavAna(kALa prabhAvathI rahita yuvAna), balavA, roga rahita, sthira saMghayaNa, sthira aMgrahastavALo, pratipUrNa hAtha-paga-pRSThAMtara-jaMghA saMghAta pariNata, ghana-niyita-vRtta-valita skaMdhavALA, cAmaDAnA cAbakhA, muhnara ane mukkAnA mArathI saghana-puSTa-sugaThita zarIravALA, Atmazakti saMpanna, tAlavRkSa yugala samAna sIdhI, lAMbI, puSTa bhUjAvALA, oLaMgavA-kUdavA-vegathI gamana ane mardanamAM samartha, chekadakSa-paTu-kuzala-medhAvI- kAryamAM nipuNa... eka mahAna ghAsanI saLIno sAvaraNo, daMDavALo sAvaraNo, vAMsanI saLIvALo sAvaraNo laIne rAjAnuM prAMgaNa, aMtaHpura, devakuLa, sabhA, prapA, ArAma, udyAnamAM atvarita, acala, asaMbhrAMta niraMtara sunipuNatAthI cotaraphathI pramArjita kare che. e pramANe ja sUryAbhadevanA Abhiyogika devo saMvarNavAyu vipharve che. saMvarNavAyu vipharvIne, zramaNa bhagavaMta mahAvIranI cotarapha yojana parimaMDalamAM je kaMI vraNa, patrAdi badhAne bhegA karI-karIne ekAMtamAM pheMke che, pheMkIne jaladIthI nivRtta thAya che. pachI bIjI tarapha vaikriya samuhvAtathI samavahata thAya che, samavahata thaIne abhravAdaLa viku che. vikrvIna jema koI bhratyakAraka hoya je taruNa yAvat zilpopaka hoya, eka moTA pANInA ghaDA-thALA-kaLaza-kuMbhane laIne ArAma yAvat prapAne atvarita yAvat cotaraphathI sIMce. e pramANe te sUryAbhadevanA Abhiyogika devo abhra vAdaLone vipharve che, vikrvIne jaladIthI garajanArA, vIjaLI camakAvatA vAdaLo vaDe zramaNa bhagavaMta mahAvIranI cotarapha yojana parimaMDalamAM ati jaLa ke mATI na thAya tema pravirala sparzana raja-reNunAzaka divya surabhigaMdha-jaLa varSA varasAvIne nihataraja, nakharaja, bhraSTaraja, upazAMtaraja, prazAMtaraja kare che. karIne jaladIthI nivRtta thAya che. tyArapachI trIjI vakhata vaikriya samudyAtathI samavahata thAya che, thaIne puSpanA vAdaLa vikaryuM che. jema koI mALIno putra taruNa yAvat zilpopaga hoya, eka mahAna puSpanuM paTala-caMgerI-chAdikA laIne rAjAnA prAMgaNamAM muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 8
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA yAvat cotarapha kacagrahavat phUlone hAthamAM laIne choDela paMcavarNI pupapuMjone vikherIne mukta puSpa puMjopacAra kare, te rIte sUryAbhadevanA Abhiyogika devo puSpavAdaLa vipharve che, vikrvIne jaladIthI garajatA hoya tema karIne yAvat yojanA parimaMDala jalaja-sthalaja-camakatA evA, vRtasthAyI paMcavarSI puSpone jAnu UMcAI pramANa adhivAsa varasAvyA. varasAvIne - kALo agaru, pravara kuMTuruSka, turuSka dhUpathI madhamadhatA, gaMdha udbhatathI ramya sugaMdha vara gaMdhika, gaMdhavartibhUta ane divya suravara abhigamana yogya kare che, karAve che. pachI jaladI nivRtta thAya che. pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse jaIne bhagavaMtane traNa vakhata yAvat vaMdana-namaskAra karIne, bhagavaMta pAsethI, AmrapAlavana caityathI nIkaLe che, nIkaLIne tevI utkRSTa gatithI yAvat cAlatA-cAlatA saudharma kalpa sUryAbha vimAne sudharmAsabhAmAM sUryAbhadeva AvyA, AvIne sUryAbhadevane be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karI jaya-vijaya vaDe vadhAve che, vadhAvIne temanI AjJA pAchI soMpe che. sUtra-11 tyAre te sUryAbhadeva, te Abhiyogika devonI pAse A vRttAMta sAMbhaLI, avadhArI, hRSTa-tuSTa yAvat prasanna hRdayI thaIne padAnika adhipati devane bolAvyo, bolAvIne kahyuM - jaladIthI, o devAnupriya ! sUryAbha vimAnanI sudharmAsabhAmAM meghasamUha jevI gaMbhIra zabda karanArI, yojanA parimaMDala susvara ghaMTAne traNa vakhata vagADI vagADI moTA-moTA zabdothI udghoSaNA karatA-karatA Ama kaho - he sUryAbha vimAnavAsI devo ! sUryAbhadeva AjJA kare che ke - jaMbudvIpanA bharatakSetramAM AmalakalpA nagarInA AmrazAlavana caityamAM zramaNa bhagavad mahAvIrane vaMdanA karavA sUryAbhadeva jAya che, tethI he devAnupriyo ! tame paNa sarvaRddhithI yAvat nAdita rava sAthe nijaka-parivAra sAthe parivRtta thaIne pota-potAnA vimAnamAM ArUDha thaI kALanA vilaMba vinA sUryAbha devanI pAse upasthita thAo. sUtra-12 tyAre te padAnikAdhipati deva, sUryAbhadeve Ama kahetA hRSTa-tuSTa yAvat hRdayI thaI, he deva ! tahatti' kahI vinayathI AjJAvacano svIkArIne sUryAbhavimAnamAM sudharmAsabhAmAM meghanA samUha jevA gaMbhIra madhura zabdo karatI, yojana parimaMDala susvarA ghaMTA pAse Ave che, AvIne traNa vakhata te susvarA ghaMTAne vagADe che. tyAre te meghanA samUha jevA gaMbhIra-madhura zabdo vALI ghaMTA vagADatA sUryAbhavimAnanA prAsAda vimAnAdithI laIne khUNA-khUNA 2 ekAMta zAMta sthAna lAkho pratidhvaniothI guMjI uThyA. tyAre te sUryAbhavimAnavAsI ghaNA vaimAnika devo ane devIo ekAMta rati-prasakta, nitya pramatta, viSaya sukhamAM mUcchita susvara ghaMTAravanA vipula bolathI tvarita, capaLa, jAgRta thaIne ghoSaNAnA kutUhalathI kAna ane manane ekAgracitta karyu tathA upayukta mAnasa thayA. te padAti sainyAdhipati deve te ghaMTArava zAMta-prazAMta thatA moTA-moTA zabdothI udghoSaNA karatA-karatA kahyuM - he sUryAbhavAsI aneka vaimAnika deva-devIo ! sUryAbhavimAna adhipatinA hitaprada-sukhaprada AjJA vacanone sAMbhaLo. sUryAbhadeve AjJA karI che ke- he devAnupriyo ! sUryAbhadeva jaMbUdvIpanA bharatakSetranI AmalakalpA nagarInA AmrazAlavana caityamAM zramaNa bhagavad mahAvIrane vaMdanA karavA jAya che, to tamo- sUryAbhanA devo sarva RddhithI, kALano vilaMba karyA vinA sUryAbhadevanI. pAse AvI jAo. sUtra-13, 14 13. tyAre te sUryAbha vimAnavAsI ghaNA vaimAnika devo ane devIo padAti sainyAdhipati devanI pAse A muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya) AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 9
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA artha sAMbhaLI, samajI, hRSTa-tuSTa yAvat prasanna hRdayI thaIne keTalAka vaMdana nimitte, keTalAka pUjana nimitte, keTalAka satkAra nimitte, keTalAka sanmAna-nimitte, keTalAka kutUhala nimitte, keTalAka na sAMbhaLeluM sAMbhaLavAne, keTalAka sAMbhaLelano artha-hetu-prazno-kAraNo-uttaro pUchavAne, keTalAka sUryAbhadevanA vacananA pAlanane mATe, ekabIjAnA anukaraNa karavAne, jinabhaktinA rAgathI, dharma samajIne, jItAcAra samajIne, sarva Rddhi sAthe yAvat vinA vilaMbe sUryAbhadevanI pAse AvyA. 14. tyAre te sUryAbhadeva, te sUryAbha vimAnavAsI ghaNA vaimAnika devo ane devIone vinA vilaMbe samIpe AvelA joyA. joIne hRSTa-tuSTa yAvat prasanna hRdayI thaI Abhiyogika devane bolAve che. bolAvIne kahyuM - o devAnupriya ! aneka staMbha saMniviSTa lIlA karatI zAlabhaMjikA yukta, ihA-mRga-vRSabha-turaga-naramagara-vihaga-vyAlaka-kiMmara-ruru-sarabha-amara-kuMjara-vanalatA-padmalatA AdinA citrothI citrita, staMbha upara banelI vajavedikA yukta hovAthI ramya, vidyAdhara yamalayugala yaMtrayukta samAna, hajAro kiraNa rUpakothI yukta, tethI dedIpyamAna, jotA ja AMkha coMTI rahe, sukhasparza hoya, sazrIkarUpa, ghaMTAvalinA calanathI madhuramanohara svarayukta, zubha-kAMta-darzanIya, nipula zilpI dvArA nirmita, dedIpyamAna maNi ane ratnonA ghuMgharuthI vyApta, eka lAkha yojana vistIrNa, divya gamanasajja, zidhragatika divya yAna vimAna vipharva. vikrvIne jaladI A AjJA mane pAchI soMpo. sUtra-15 adhUruM... tyAre te Abhiyogika deva, sUryAbhadeve Ama kahetA harSita, saMtuSTa yAvat prasanna hRdhyI thaI, be hAtha joDI yAvat AjJA svIkArIne IzAna koNamAM jAya che, jaIne vaikriya samuddhAtathI samavahata thaIne saMkhyAta yojana yAvat yathAbAdara pudgalo choDIne ane yathAsUkSma pudgala grahaNa kare che. bIjI vakhata paNa vaikriya samuhvAtathI samavahatA thaIne aneka zata staMbha saMniviSTa yAvat divya vimAna vikurvita karavAne pravRtta thayA. tyArapachI Abhiyogika devoe te divya yAna vimAnanI traNa dizAmAM traNa TisopAna pratirUpaka vikuLaM. te A rIte pUrvamAM, dakSiNamAM ane uttaramAM. te sitropAna pratirUpaka A AvA svarUpe varNavALA kahyA che - vajamaya nema, riSTamaya pratiSThAna, vaiDUryamaya staMbha, suvarNa-rUpyamaya phalaka, lohitAkSamayI zUcikA, vajamayI saMdhI, vividha maNimaya avalaMbana ane avalaMbana bAhA hatI. te prAsAdIya yAvat pratirUpa hatA. te trisopAna pratirUpakanI AgaLa toraNa vipharve che. te toraNa vividha maNimaya staMbhomAM sArI rIte nizcala rUpe bAMdhela. vacce vividha prakAranA motIthI nirmita rUpakothI upazobhita hatA. vividha tArArUpa upacita hatA. ihA-mRga-vRSabha-turaga-nara-magara-vihaga yAvat padmalatAthI citrita, staMbhodgata vajavedikA yukta ramya, vidyAdhara yamala-yugala-yaMtra-yukta samAna, hajAro kiraNoyukta, hajAro rUpayukta, dIpyamAna-dedIpyamAna, jotA ja AMkho coMTI jAya tevA zubha sparzavALA, zrIkarUpa yukta, prAsAdiya Adi hatA. sUtra-15 adhUrathI... te toraNonI upara ATha-ATha maMgalo hatA, te A - svastika, zrIvatsa, naMdyAvarta, vardhamAnaka, bhadrAsana, kaLaza, malya ane darpaNa. te toraNonI upara ghaNA kRSNa yAvat zveta cAmara dhvaja hatA, je svaccha, zlaNa, rUpyapaTTa, vajamaya daMDavALA. kamaLa jevA amala gaMdhita, suramya, prAsAdIya, darzanIya, abhirUpa, pratirUpa vipharvelA hatA. te toraNonI upara ghaNA chatrAtichatra, ghaMTAyugala, patAkA-atipatAkA, utpala-kumuda-nalina-subhagasaugaMdhika-puMDarIka-mahApuMDarIka-zatapatra-sahasrapatranA jhumakhAM je sarve ratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa vikuLaM. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 10
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA tyAre te Abhiyogika deva te divya yAna vimAnanI aMdara bahusama ramaNIya bhUmibhAga vikaryo. sUtra-15 adhUrethI... jema koI AliMgapuSkara, mRdaMgapuSkara, sarovaranuM taLa, hatheLI, caMdramaMDala, sUryamaMDala, darpaNamaMDala, moTA-moTA khIlA ThokI ane kheMcIne cotaraphathI sama karela, gheTA-sUvara-siMha-vAgha-mRga-citAnA cAmaDA samAna ramaNIya, vividha paMcavarNI maNi vaDe upazobhita, Avarta-pratyAvarta-zreNi-prazreNi, svastika-puSyamANaka-varlDamAnakamasyAMDa-makarAMDaka jAra, mAra Adi zubhalakSaNo, padmapatra-sAgarataraMga-vasaMtalatA-padmalatA AdithI citrita, chAyA-prabhA-kiraNa-udyota sahita, vividha paMcavarNI maNithI upazobhita hato, te A - kRSNa, nIla, lohita, hAlidra, zukla. temAM je kALA maNi, te maNinuM A AvuM varNana kahyuM che - jema koI meghaghaTA, aMjana, khaMjana, kAjaLa, gavala, gavalagulikA, bhramara, bhramarAvali, bhramarapataMgasAra, jAMbuphaLa, arIThA athavA kAgaDAnA baccA, hAthI, madanIyA, kALo sarpa, kALuM kesara, AkAza thignala, kALuM azoka-kRSNavIra-baMdhujIvaka. zuM te A badhA jevuM hatuM ? A artha saMgata nathI. he AyuSyamAn zramaNo ! te kALA maNi AnAthI iSTa-kAMta-maNAma-manojJataraka varNathI kahyA che. temAM je nIlAmaNI, tenuM A AvuM varNana kahyuM che - jema koI bhUMga-bhaMga patra, zuka-zukapiccha, cAsacAsapiccha, nIlI-nIlIbheda-nIlIgulikA, sAMvA, ucaMtaka, vanarAji, baLadevanA vastra, moranI Doka, atasikusuma, bANakusuma, aMjana-kezikA kusuma, nIlotpala, nIlAzoka, nIlabaMdhujIva, nIlakarNavIra. A badhA jevo varNana hato ? A artha saMgata nathI. te nIlamaNI AnAthI iSTataraka yAvat varNathI kahela che. temAM je lAla maNI hatA, te maNInuM AvA prakAranuM varNana kahyuM che - jema koI gheTA-sasalA-manuSya-varAha ke mahiSanuM lohI, bAla indragopa, bAla sUrya, saMdhyAno raMga, caNoThInA ardhabhAgano rAga, japAkusuma, kiMzukakusuma, parijAta kusuma, jAtahiMgaloka, zilApravAla, pravAla aMkura, lohitAkSamaNi, lAkSArasa, kRmirAga kaMbala, caNAno loTa, raktotpala, raktAzoka, raktakarNavIra, raktabaMdhujIvaka. Avo varNa hato ? A artha saMgata nathI. te lAla maNi AthI paNa ISTatarakAdi yAvatu hato. temAM je pILA maNi, tenuM AvA svarUpanuM varNana hatuM. jema koI caMpA-caMpAnI chAla-caMpAno aMdarano bhAga, haLadara-haLadarano aMdarano bhAga, haLadaranI guTikA, haritAlikA,-haritAlano aMdarano bhAga, haritAlanI guTIkA, cikura, cikura nA raMgathI rakta vastra, zuddha suvarNa, zuddha suvarNanI kasoTI paranI rekhA, suvarNa-zilpaka, vAsudevanA vastra, alakI-caMpA-kuhaMDikA-taDavaDA-ghoseDika-suvarNa-suhiraNya-kusuma, koraMTa vara mAlya dAma, bIjakusuma, pILo azoka, priyakarNavIra, priyabaMdhujIvaka. A badhA jevo varNa che ? A artha saMgata nathI. te pILA maNi, AnAthI iSTatara yAvat varNathI kahela che. temAM je zveta maNi che, te maNinuM AvuM varNana che - jema koI aMka, zaMkha, caMda, kuMda, dAMta athavA kumuda, pANInA kaNa, ghana, dahIM, gAyanuM dUdha athavA haMsa-krauMca-hAra-caMdranI zreNI, zaradIya megha, tapAvela-dhoyela rUpyapaTTa, cokhAno loTa, phuda puSparAzi, kumudarAzi, zukIphalI, piccha-miMjikA, bhisa, mRNAla, gajadaMta, lavaMgadala, puMDarikadala, zvetAzoka, zveta karNavIra, zveta baMdhujIvaka. A badhA jevo zveta che ? A artha saMgata nathI, te sapheda maNi, AnAthI ISTataraka yAvat varNathI kahyo che sUtra-15 adhUrethI... te yAna-vimAnanA samabhUmi bhAgamAM jaDelA maNionI AvA prakAranI gaMdha kahI che. jema koI - koSTha, muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 11
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA tagara, elacI, coya, caMpA, damaNa, kuMkuma, caMdana, khasa, mavo, jAI, jUhI, mallikA, snAna mallikA, ketakI, pADala, navamAlikA, agaru lavaMga, kapUra, vAsa A badhAnA puTa puDAne anukuLa vAyumAM kholavAthI, kuTavAthI, toDavAthI, utkIrNa karavAthI, vikheravAthI, upabhoga karavAthI, bIjAne devAthI, eka pAtrathI bIjA pAtramAM rAkhavAthI udAramanojJa-manahara-dmANa ane manane zAMtidAyaka gaMdha sarve dizAmAM madhamadhAtI phelAya che. zuM te gaMdha AvI hatI ? A artha saMgata nathI. te maNi AnAthI paNa iSTataraka yAvat gaMdhathI kahelI che. sUtra-15 adhUrathI... te maNino AvA svarUpano sparza kahyo che. jema koI Ajinaka(mRgacarma), ru, bUra(vanaspati vizeSa), navanIta, haMsagarbha nAmaka rU nI taLAI, ziriSaphasumano samUha, navajAta kamaLapatranA DhagalA jevo komaLa sparza che? A artha saMgata nathI. te maNi AthI paNa iSTatara yAvat sparzathI kahyA che. sUtra-15 adhUrathI... tyAre te Abhiyogika devo te divya yAna vimAnanI aMdara, bahumadhya dezabhAgamAM eka moTuM prekSAgRha maMDapa vipharve che. te anekazata staMbha upara raheluM hatuM, UMcI ane suracita vedikAo, toraNo tathA suMdara pUtaLIothI sajAvela hatA. te maMDapa suvyavasthita, vilakSaNa, ghATIlA, saMsthita, prazasta, vaiDUryamaNithI nirmita hato, vimala staMbho vaDe zobhita hato. te maMDapano samabhUmibhAga vividha maNi kanaka-ratna khacita, ujjavala, ghaNo sama ane suvibhakta hato. te maMDapa ihA, mRga, vRSabha, turaga, manuSya, makara, pakSI, vyAlaka, kinnara, ruru, sarabha, amara, kuMjara, vanalatA, padmalatAthI citrita hato.te maMDapa ratnonA hajAro kiraNothI sUrya samAna jhagArA mArato hato. te maMDapa dedIpyamAna, anukuLa sparza ane manohara rUpathI suzobhita hovAthI adabhUta lAgato hato. temAM aneka suvarNamaya ane ratnamaya stUpo ubhA karelA hatA. vividha paMcavarNa ghaTA-patAkAthI parimaMDita agrazikharo hatA, cAre tarapha phelAtA kiraNo kaMpatA hoya tema lAgatA hatA.te maMDapanI aMdara bahAra gobarAdi lepanA karela hatuM, cUnA vaDe pocheluM hatuM, gozISa rakta caMdana-dardara caMdananA pAMca AMgaLIo sahitanA thApA bhIMte mArela hatA. caMdana carcita kaLaza rAkhelA hatA. pratyeka dvAra toraNa ane caMdana kaLazothI zobhita hatA. dIvAlo upara UMcethI nIce sudhI sugaMdhI goLa mALAo laTakatI hatI. sarasa sugaMdhI paMcavarNA puSponA maMDapa banelA hatA. kALo agaru, pravara kuMTuruSka, turuSpa, dhUpanA madhamadhATathI gaMdhuddhayathI ramya hatuM. sugaMdhavara gaMdhika gaMdhavartIbhUta, divya vAdyAdi zabdothI saMpanna, apsarA gaNa saMghathI vyApta, prAsAdIya-darzanIya yAvat pratirUpa hatuM. te Abhiyogika devo te prekSAgRha maMDapanA bahusama ramaNIya bhUmibhAgane vipharve che.te bhUmibhAgamAM vividha raMganA maNIo jaDelA hatA. te prekSAgRha maMDapa upara caMdaravo vipharve che, te caMdaravo padmazatAdi citrothI ci latAdi citrothI citrita yAvat pratirUpa hato. te bahusama ramaNIya bhUmibhAganA bahumadhya dezabhAge eka moTo vajamaya akhADo vidurve che. te akhADAnA bahumadhya dezabhAgamAM eka moTI maNipIThikA viku che, te laMbAI-pahoLAIthI ATha yojana ane bAhalyathI cAra yojana, sarva maNimaya, svaccha-zlaSNa yAvat pratirUpa hato. te maNipIThikA upara eka moTuM siMhAsana vika che. te siMhAsananuM AvA svarUpanuM varNana kahyuM che - te siMhAsanamAM sonAnA cakalA, ratnamaya siMhaAkRtIvALA hAthA, sonAnA pAyA, vividha maNimaya pAdazIrSaka, jAMbUnada suvarNamaya gAtra, vajamaya saMdhi, vividha maNimaya madhyabhAga banAvelo hato. te siMhAsanamAM ihA-mRga-vRSabha-turaga-manuSya-magara-pakSI-bAlaka-kiMmara, ruru, sarabha, amara, kuMjara, vanalatA, padmalatA. AdinA citro banelA hatA. sAra-sAropacita maNiratnanI pAdapITha hatI, te pAdapITha upara paga rAkhavA mATe CII. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 12
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA bichAvela masUraka, navatRNa, kuzAgra ane kezara taMtuo jevA atyaMta sukomala, suMdara AstArakathI ramya hato. te suviracita rajastrANa, upacita kSaumadukula paTTathI praticchAdita hato. raktAMzu vastra suramya AjInaka, rU, bUra, navanIta, tUla samAna sparzayukta, mRdu ane prAsAdIyAdi lAgatuM hatuM. sUtra-15 adhUrethI...) te siMhAsananI upara eka moTuM vijayadUSya vikuvyuM. te zaMkha, kuMda, udaka, raja, mathelA dahIMnA phINanA puMja jevuM, zveta, sarva ratnamaya, svaccha, zlaSNa, prAsAdIya, darzanIya, abhirUpa, pratirUpa hatuM. te siMhAsananI upara vijayadUSyanA bahumadhya dezabhAge eka moTuM vajamaya aMkuza vidurve che. te vajamaya aMkuzamAM kuMbha pramANa muktAdAma vidurve che. te kuMbhapramANa muktAdAma bIjA cAra ardhakuMbhika muktAdAmathI ane cAre dizAmAM tenA parimANanA aDadhA bIjA cAra muktAdAmothI cotaraphathI pariveSTita hatuM. te dAmo-tapanIya suvarNanA laMbUsako, vividha prakAranA maNi, ratnonA vividha hAra, addhahAra vaDe zobhita hatuM. pAse pAse TAMgela hovAthI jyAre pUrva-pazcima-dakSiNa-uttarane maMdamaMda pavana vAya tyAre halatA-DUlatA, ekabIjA sAthe TakarAvAthI viziSTa, manohara, manojJa tathA kAna ane manane zAMti pradAyaka, dhvanithI samIpavartI pradezane vyApta karatA evA pota-potAnI zobhAthI ati-ati zobhAyamAna thaI rahela hatA. tyAre te Abhiyogika deve te siMhAsananA vAyavya ane IzAna khUNAmAM sUryAbhadevanA 4000 sAmAnikanA 4000 bhadrAsano vikuLaM. te siMhAsananI pUrvamAM sUryAbhadevanI saparivAra cAra agramahiSIonA cAra bhadrAsano vikuLaM. te siMhAsananA agni khUNAmAM sUryAbhadevanI atyaMtara parSadAnA 8000 devo mATe, 8000 bhadrAsano vikuLaM. e pramANe dakSiNamAM madhyama parSadAnA 10,000 devonA 10,000 bhadrAsano, naiRtyamAM bAhya parSadAnA 12,000 devonA 12,000 bhadrAsano, pazcimamAM sAta sainyAdhipatinA sAta bhadrAsana vikuLaM. te siMhAsananI cAre dizAmAM sUryAbhadevanA 16,000 AtmarakSaka devonA 16,000 bhadrAsano vikuLaM, te A rIte - pUrva-dakSiNa-pazcima-uttara cAremAM cAra-cAra hajAra. te divya vimAnanuM AvA prakAranuM varNana kahyuM che - jema koI tatkALano Ugelo hemaMtaRtuno bAlasUrya, kheranA aMgArA je rAtrimAM prajvalita hoya, japAkusuma ke kiMzuka ke pArijAta varNanA cotaraphathI saMkusumita hoya. zuM Avo varNa hato ? A artha samartha nathI. te divya yAnavimAnano varNa AthI paNa ISTataraka kahyo che. gaMdha ane sparza maNi samAna jANavA. A rIte Abhiyogika deve divya yAna-vimAna vikuvyuM. vikrvIne sUryAbhadeva pAse Avyo. AvIne sUryAbhadevane be hAtha joDI yAvatu AjJA pAchI soMpI. sUtra-16 tyAre te sUryAbhadeva, Abhiyogika devanI pAse A arthane sAMbhaLI, samajIharSita, saMtuSTa thai yAvat prasanna hRdayI thaI, divya jinendranA abhigamana mATe yogya evA uttaravaikriya rUpane vidurve che, vikrvIne saparivAra cAra agramahiSI ane be anIko - gaMdharvonIka, nRtyAnIkanI sAthe saMparivRtta thaI te divya yAnavimAnanI pradakSiNA karatA-karatA pUrva dizAnA TisopAna pratirUpakathI Arohe che, ArohIne jyAM siMhAsana che, tyAM AvIne uttama siMhAsane pUrvAbhimukha rahIne beThA. tyArapachI te suryAbhadeva nA 4000 sAmAniko te divya yAnavimAnane anupradakSiNA karatA uttaranA trisopAna pratirUpakane Arohe che, ArohIne pratyeka-pratyeka pUrve rAkhela bhadrAsane beThA. bAkInA devo ane devIo te divya yAnavimAna yAvat dakSiNI trisopAnaka pratirUpakane Arohe che, ArohIne pratyeka pUrve rAkhela bhadrAsane beThA. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 13
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA tyArapachI te sUryAbhadeva te divya yAnavimAnamAM beThA pachI AgaLa ATha-ATha maMgalo anukrame cAlyA. te A -svastika, zrIvatsa yAvat darpaNa. tyArapachI pUrNakaLaza, bhaMgAra, cAmara sahita divya chatra, patAkA, gaganatalane sparzatI ati suMdara, Aloka darzanIya ane vAyuthI pharapharatI eka ghaNI UMcI vijaya-vaijayaMti patAkA anukrame AgaLa cAlI. tyArapachI vaiDUryaratnanA dIpatA nirmaNa daMDavALo, laTakatA koraMTa puSpanI mAlAthI suzobhita, caMdramaMDala samAna, UMcA vimala Atapatra ane aneka kiMkara devo dvArA vahana karAI rahyuM hatuM. maNiratnothI banela velAthI zobhita, be pAdukA yukta pAdapITha sahita uttama siMhAsana anukrame AgaLa cAlyuM. tyArapachI vajaratna nirmita vartuLAkAra, manojJa, saMsthita, suzliSTa,ghasIne suMvALA karelA, mAMjIne svaccha karelA, supratiSThita, viziSTa ane bIjI ghaNI manorama, nAnI-moTI aneka prakAranI raMgaberaMgI paMcavarNI dhvajAothI parimaMDita, vAyuvegathI pharakatI vijaya vaijayaMti patAkA, chatrAtichatrathI yukta, AkAza maMDalane sparzato, 1000 yojana UMco, moTo indradhvaja anukrame cAlyo. tyArapachI surUpa vezabhUSA karIne susajjita, sarvAlaMkAra bhUSita, mahAna subhaTa samudAyone sAthe laIne pAMca senApatio anukrame AgaLa cAlyA. tyArapachI ghaNA Abhiyogika devo-devIo pota-potAnI yogya, viziSTa vezabhUSA ane vizeSatAdarzaka pota-potAnA cihnothI sajja thaIne pota-potAnA parIkara, nejAdithI AgaLa anukrame cAlyA. tyAra pachI sUryAbha vimAnavAsI ghaNA vaimAnika devo ane devIo sarva Rddhi yAvat rUpathI sUryAbhadevanI AgaLa, pAchaLa, baMne bAjue anusare che. sUtra-17 thI 19 17. tyAre te sUryAbhadeva te pAMca anikAdhipati vaDe parirakSita vajaratnamayI goLa, manojJa saMsthAnavALA. yAvat 1000 yojana lAMbA, atyaMta UMcA mahendradhvajane AgaLa karIne te sUryAbhadeva 4000 sAmAnika yAvat. 16,000 AtmarakSaka devo ane bIjA ghaNA sUryAbhavimAnavAsI vaimAnika devo ane devIo sAthe saMparivRtta thaI, sarvaRddhi yAvat ravathI saudharmakalpanA madhyethI te divya devaddhi, divya devaghuti, divya devAnubhAva dekhADatAdekhADatA, avalokana karatA-karatA, je saudharmakalpanA uttaranA nirmANamArga pAse AvyA. tyAM AvIne eka lAkha yojana vegavALI yAvatu utkRSTa divya devagatithI tirjA asaMkhyAta dvIpasamudranI madhyethI jatA-jatA je naMdIzvara dvIpamAM je dakSiNa-pUrvIya ratikara parvata pAse AvyA, AvIne te divya devaRddhi yAvat divya devAnubhAvane saMharatA-saMharatA, saMkSepatA-saMkSepatA je jaMbudviIpamAM jyAM bharatakSetramAM jyAM AmalakalpA nagarI, jyAM AmrapAlavana caityamAM, jyAM zramaNa bhagavan mahAvIra hatA tyAM AvyA. AvIne bhagavaMta mahAvIrane te divya yAna-vimAnathI traNa vakhata AdakSiNa pradakSiNA karI. pachI zramaNa bhagavanuM mahAvIranA IzAna dizAmAM te divya yAnavimAnane kaMIka cAra aMgula dharaNItalathI upara sthApe che, sthApIne saparivAra cAra agramahiSIo, be anikAdhipatio-gaMdharvAnika ane nRtyAnIkathI parIvarIne te divya yAnavimAnanA pUrva dizAnA TisopAna pratirUpakathI nIce UtaryA. tyAre te sUryAbhadevanA 4000 sAmAniko, te divya yAnavimAnanA uttarIya TisopAna pratirUpakathI nIce UtaryA, bAkInA devo ane devIo, tenA dakSiNI trisopAnakathI nIce UtaryA. tyAre te sUryAbhadeva cAra agramahiSI yAvat soLa hajAra AtmarakSako tathA bIjA ghaNA sUryAbha vimAnavAsI vaimAnika devo ane devI sAthe saMparivRtta thaIne yAvat nAdita ravathI zramaNa bhagavanuM mahAvIra pAse AvyA. AvIne zramaNa bhagavad mahAvIrane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA kare che. karIne vAMde che, name che. vAMdI muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya) AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 14
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA namIne A pramANe kahyuM - he bhagavan! huM sUryAbhadeva ApazrIne vAMdu chuM. namuM , yAvat paryupAsanA karuM chuM. 18. sUryAbhane AmaMtrIne zramaNa bhagavanuM mahAvIre sUryAbhadevane Ama kahyuM - he sUryAbha ! A purAtana(devo dvArA Acarita prAcIna paddhati che, A jItAcAra(paraMparAgata AcAra) che, he sUryAbha ! A kRtya(devonuM kartavya) che - karaNIya(karavA yogya) che. he sUryAbha ! A Acarita che(pUrva devoe tenuM AcaraNa kareluM che), he sUryAbha A abhyanujJAta che ke bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka, vaimAnika devo arahaMta bhagavaMtane vAMde che. name che, vAMdI-namIne pachI pota-potAnA nAma-gotrone kahe che. he sUryAbha! te purAtana yAvat abhyanujJAta che. 19. tyAre sUryAbhadeva, zramaNa bhagavana mahAvIra vaDe Ama kahetA, harSita thaI yAvatu zramaNa bhagavana mahAvIrane vaMdana-namana kare che, vAMdI-namIne ati nikaTa nahIM - ati dUra nahIM evA sthAne rahIne namana karato evo, abhimukha vinayathI aMjali joDIne seve che. sUtra-20 thI 23 20. tyAre zramaNa bhagavana mahAvIre sUryAbhadevane ane te mahA-vizALa parSadAne dharma kahyo yAvat parSadA pAchI pharI. 21. tyAre te sUryAbhadeve zramaNa bhagavanuM mahAvIra pAse dharma sAMbhaLI-samajIne, harSita-saMtuSTa yAvat prasanna hRdayI thaI utthAna vaDe UThe che, UThIne zramaNa bhagavad mahAvIrane vAMde che - name che, vAMdI-namIne Ama kahyuM - he bhagavanhuM sUryAbhadeva bhavasiddhika chuM ke abhavasiddhika ? samyak daSTi chuM ke mithyAdRSTi?, paritta saMsArI chuM ke anaMta saMsArI ? sulabhabodhi chuM ke durlabhabodhi ? ArAdhaka chuM ke virAdhaka ? carama chuM ke acarama ? zramaNa bhagavad mahAvIre sUryAbhadevane AmaMtrIne kahyuM - he sUryAbha ! tuM bhavasiddhika che, abhavasiddhika nathI yAvat carima che - acarima nathI. 22. tyAre sUryAbhadeva, zramaNa bhagavad mahAvIre Ama kahetA harSita-saMtuSTa, AnaMdicitta, paramasaumanasTika thaIne zramaNa bhagavad mahAvIrane vAMde che - name che, vAMdI-namIne Ama kahyuM - he bhagavan! Apa badhuM jANo cho, badhuM juo cho, sarva kALane jANo cho, sarva kALane juo cho, sarve bhAvane jANo cho - sarva bhAvane juo cho. tethI he devAnupriya ! pahelAM ke pachI, mArI A svarUpanI divya devaddhi, divya devaghuti, divya devAnubhAga kaI rIte labdha-prApta-abhisanmukha thayo, tene jANo cho. to he devAnupriya ! huM ApanI bhaktipUrvaka gautamAdi zramaNa nircanthone divya devaRddhi, divya devaghuti, divya devAnubhAva, batrIza prakAre nRtyavidhine dekhADavA icchuM chuM. 23. tyAre zramaNa bhagavad mahAvIra, sUryAbhadeve Ama kahetA, sUryAbhadevanI A vAtano na Adara karyo, nA jANI, paNa maunapUrvaka rahyA, tyAre te sUryAbhadeve zramaNa bhagavad mahAvIrane bIjI vakhata paNa Ama kahyuM - bhagavad ! Apa badhuM jANo cho yAvat nRtyavidhi dekhADavA icchuM chuM. ema karI zramaNa bhagavad mahAvIrane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karI, vaMdana-namana karI, izAna dizAmAM gayo, jaIne vaikriya samadughAtathI samavahata thayo. thaIne saMkhyAta yojana daMDa kADhe che, : pudgala choDIne, yathAsUkSmane grahaNa karIne, bIjI vakhata vaikriya samuhnAta karIne yAvat bahusama ramaNIya bhUmibhAgane muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 15
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA vidurve che. te bhUmibhAga AliMgapuSkara yAvat maNinA sparza jevo hato. te bahusama ramaNIya bhUmibhAganA bahumadhyA dezabhAge prekSAghara maMDapa vikurve che. aneka zata staMbha saMniviSTAdi hato. te bahusama ramaNIya bhUmibhAgane vikurtIne caMdaravo, aphATaka, maNipIThikAne vipharve che. te maNipIThikAnI upara siMhAsana, saparivArane yAvat muktAdAmothI. zobhita thaI raheluM hatuM. tyAre te sUryAbhadeva zramaNa bhagavanuM mahAvIrane joIne praNAma kare che, karIne "bhagavan! mane AjJA Apo.' ema kahI zreSTha siMhAsane jaIne tIrtharAbhimukha sukhapUrvaka beTho. tyArapachI te sUryAbhadeve prathama vividha maNi-kanaka-ratnano vimala-mahAI-nipuNa zilpIthI nirmita, camakatA, racita, mahA AbharaNa, kaTaka, truTita, zreSTha ujjavala AbhUSaNa, pIvara pralaMba dakSiNa bhUjAne pasAre che. tyArapachI te phelAvelI jamaNI bhujAmAMthI samAna zarIravALA, samAna tvacAvALA, samAna vayayukta, samAnA lAvaNya-rUpa-yauvana-guNothI yukta, eka jevA AbharaNa-vastra-nATyopakaraNathI susajjita, skaMdha ane baMne tarapha laTakatA pavALA uttarIya vastrane dhAraNa karela, zarIra upara vividha raMgI kaMcUka vastra paherela, havAnA jhokAthI. vinirgata pheNa jevI pratIta jhAlarayukta vicitra, dedIpyamAna laTakatA adhovastrone dhAraNa karela, ekAvalI AdithI. zobhatA kaMTha ane vakSa:sthaLa vALA tathA nRtya karavA tatpara evA 108 devakumArone bhUjAmAMthI bahAra kADhe che. tyArapachI vividha maNi yAvat pIvara pralaMba DAbI bhUjA pasAre che. te phelAvelI DAbI bhujAmAMthI samAna zarIravALA, samAna tvacAvALA, samAna vayayukta, samAna lAvaNyarUpa-yauvana-guNothI yukta, eka jevA AbharaNa, vastra, gRhita niyoga, lalATa upara tilaka, mastaka upara Amalaka, gaLAmAM raiveyaka ane kaMcukI dhAraNa karela, vividha maNi-ratnonA AbhUSaNothI virAjita aMga-pratyaMgo vALI, caMdra jevA mukhavALI, caMdrAddha samAna lalATavALI, caMdrathI adhika saumya darzanavALI, ulkAvata udyotIta, zRMgAranA gRha jevI, suMdara vezavALI, hasita-bhaNita-ceSTita-vilAsa-salalita saMlApa-nipuNa yuktopacAra kuzaLa-gRhIta Ayoga nRtya sajja 108 devakumArikAo nIkaLI. tyArapachI te sUryAbhadeve 108 zaMkha ane 108 zaMkhavAdako vipharcA. 108 zRMga-108 zRMgavAdako, 108 zaMkhikA-108 zaMkhikA vAdako, 108-kharamukhI, 108-kharamukhI vAdako, 108 peyo, 108 peyavAdako, 108 pIrapIrikA vipharvI. e pramANe 49 prakAranA vAdyo ane 49 prakAranA vAdako vipharcA.. tyArapachI te ghaNA devakumAro ane devakumArIo sUryAbhadeve bolAvatA harSita, saMtuSTa yAvat prasanna hRdayI thai sUryAbhadeva pAse AvyA, AvIne sUryAbhadevane be hAtha joDIne yAvat vadhAvIne Ama kahyuM - he devAnupriya ! amAre je karavA yogya che, tenI AjJA karo. tyAre sUryAbhadeve te ghaNA devakumAro ane devakumArIone Ama kahyuM - he devAnupriyo ! tame jAo. zramaNa bhagavana mahAvIrane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karo, karIne vaMdananamaskAra karo, vAMdI-namIne gautamAdi zramaNa nircanthone te divya devaRddhi-divya devaghuti, divya devAnubhAva, divya batrIza baddha nRtyavidhi dekhADo. dekhADIne jaladIthI mArI A AjJA pAchI soMpo. tyAre te ghaNA devakumAro ane devakumArIo sUryAbhadeve A pramANe kahetA harSita saMtuSTa yAvat prasanna hRdayI. thai yAvat be hAtha joDI yAvatu AjJAno svIkAra kare che. svIkArIne zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse Ave che, AvIne zramaNa bhagavana mahAvIrane yAvat namIne gautamAdi zramaNa nircantho pAse Ave che. tyArapachI te ghaNA devakumAro ane devakumArIo paMktibaddha thaIne ekasAthe ekaThA thayA, thaIne ekasAthe muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya) AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 16
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA paMktibaddha thayA, paMktibaddha thaIne ekasAthe namyA, namIne ekasAthe potAnA mastaka upara karI sIdhA UbhA rahyA. A krame ja pharI badhA ekasAthe maLIne nIce name ane pharI mastaka UMcA karI sIdhA UbhA rahyA. pachI kaMIka nIcA namyA ane pharI UbhA thayA. pachI alaga-alaga phelAI gayA ane pachI yathAyogya nRtya-gIta AdinA upakaraNo laIne eka sAthe vagADavA lAgyA, gAvA ane nRtya karavA lAgyA. temanuM saMgIta AvA prakAranuM hatuM. urathI maMda, zirathI tAra, kaMThathI vitAra, traNa prakAre trisamaya recakathI racita hatuM. saMgItanA guMjAravathI samasta prekSAgRha guMjavA lAgyuM. geya rAga-rAgaNIne anurUpa hatuM. tristhAna-trikaraNathI. zuddha hatuM. guMjatI evI baMsarI ane vINAnA svarothI ekarUpe maLela hatuM. eka-bIjAnI vAgatI hatheLInA svara anusaraNa karatI hatI. muraja ane kaMzikAdi vAdyonI jhaMkAra tathA nartakonA pAdakSepa sAthe meLa khAto hato. vINA Adi vAdya-dhUnonuM anukaraNa karanArA hatA. koyalanI kuhUka jevo madhura tathA sarva prakAre sama, salalita, manohara, mRdu, ribhita, padasaMcAra yukta, zrotAone ratikara, zreSTha cAru rUpa, divya nRtyasa, geya pragIta hatuM. devakumAronA te vAjiMtro kevA hatA ? uddhamaMta zaMkha, zRMga, zaMkhikA, kharamukhI, peyA, parapirikA hatI. praNava ane paTaha(Dhola ane nagArA)nI AhatA karatA hatA. bhaMbhA ane horaMbha upara AsphAlana karatA hatA, vINA ane vipaMcI vagADatA hatA, bherI, jhallarI ane duMdubhIne tADita karatA hatA, muraja-mRdaMga-naMdI ane mRdaMgano AlApa karatA hatA, AliMga-kusuMba-gomukhI-ane mAdalane uttADana karatA hatA, vINA-vikhaMcI ane vallakIne mUcchita karatA hatA, mahatI vINA-kacchapI anecitra vINAne kUTatA, baddhIsa, sughoSA ane naMdIghoSAnuM sAraNa karatA hatA ...tathA... bhrAmarI, SaDyAmarI ane parivAdanI vINAnuM sphoTana karatA hatA, tUNa ane tuMbavINAno sparza karatA hatA, AmoTa, jhAMjhakuMbha ane nakulane khaNa khaNAvatA hatA, mRdaMga, huDukka ane vicikkI dhImethI sparzatA hatA, karaDa, DiMDima, kiNita ane kaDaMbane vagADatA hatA. dardaraka, dardarikA, kustaMburu, kalazikA ane maDDane jorajorathI tADita karatA hatA. tala, tAla ane kAMsyatAlane dhImethI tADita karatA hatA, rigirisikA, lattikA, makarikA ane zizumArikAnuM ghaTTana karatA hatA, vaMzI, veNu, vAlI, parilI ane baddhakone phUMkatA hatA. e rIte badhA pota-potAnA vAdya vagADatA hatA. tyArapachI te divya gIta, divya nRtya, divya vAjiMtra tathA adbhuta zRMgAra, udAra, manojJa, manahara gIta, manahara nRtya, manahara vAdya, e badhuM cittane AkSepaka, kahakaharUpa, divya devaramaNamAM pravRtta hatA. tyArapachI ghaNA devakumAro ane devakumArIoe zramaNa bhagavaMta mahAvIra samakSa svastika, zrIvatsa, naMdyAvarta, vaddhamAnaka, bhadrAsana, kalaza, matsya, darpaNa. A ATha maMgala dravyonA AkAra nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. sUtra-24, 25 24. tyArapachI te ghaNA devakumAro, devakumArIo ekasAthe ekaThA thayA, tyAMthI divya devaramaNamAM pravRtta thayA sudhInuM sarva kathana kahevuM. tyArapachI te aneka devakumAro ane devakumArIo zramaNa bhagavad mahAvIra sanmukha Avarta, pratyAvarta, zreNi, prazreNi, svastika, sauvastika, pUSyamAnaka, matyaMDa, makaraMDaka, jAra, mAra, puSpAvali, padmapatra, sAgara-taraMga, vAsaMtIlatA, padmalatAnA AkAranI racanA rUpa divya nATyavidhino abhinaya karI batAvyo. A rIte eka-eka nATyavidhimAM ekaThA thayA yAvat divya devakrIDAmAM pravRtta thayA, tyAM sudhInI vaktavyatA pUrvavat kahevuM. tyArapachI ghaNA devakumAra-devakumArIo zramaNa bhagavan mahAvIra sanmukha ihA-mRga-vRSabha-turaga-nara muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 17
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA magara-vihaga-vyAlaka-kiMmara-ruru-surabha-amara-kuMjara-vanalatA-padmalatAnA AkAranI racanA rUpa divya nATyavidhino abhinaya karI batAvyo. - pachI - tyArapachI cotuM divya nATaka batAvatA teoe eka dizAmAM dhanuSAkAra zreNI banAvIne ekato vakra, e rIte dvidhA vakra, ekato cakravAla, dvidhA cakravAla, cakrAddha cakravAla nAmaka divya nRtyavidhi dekhADe che - tyArapachI pAMcamuM divya nRtya batAvatA - caMdrAvali, valitAvali, haMsAvali, sUrAvali, ekAvali, tArAvali, muktAvali, kanakAvali, ratnAvali pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI chaThuM divya nRtya batAvatA- caMdra ane sUrya udgamana pravibhakti, udgama-anudgamana pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI sAtamuM divya nRtya batAvatA- caMdrAgamana pravibhakti, sUryAgamana pravibhakti, AgamanAgamana pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI AThamuM divya nRtya batAvatA- caMdrAvaraNa(caMdragrahaNa) pravibhakti, sUryAvaraNa(sUryagrahaNa) pravibhakti, AvaranAvaraNa nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI navamuM divya nRtya batAvatA- caMdra astamana vidhi ane sUrya astamana vidhi, astamanAstamAnA pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI dazamuM divya nRtya batAvatA- caMdramaMDala pravibhakti, sUryamaMDala pravibhakti, nAga-yakSa-bhUtarAkSasa-mahoraga-gaMdharva maMDala pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI agiyAramuM divya nRtya batAvatA-vRSabha ane sIhanI lalitagati, hAthI ane ghoDAnI vilaMbita gati, matta hAthI-ghoDAnI vilasita gati ane druta vilaMbita nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI bAramuM divya nRtya batAvatA te devakumAroe sAgara pravibhakti, nAgara pravibhakti, sAgaranAgara pravibhakti nAme nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI teramuM divya nRtya batAvatA- teoe naMdA pravibhakti, caMpA pravibhakti, naMdAcaMpA pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI, tyArapachI caudamuM divya nRtya batAvatA- marcaMDa pravibhakti, makaraMDa pravibhakti, jArAmArA pravibhakti ane macaMDa-makaraMDa-jArA-mArA pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI paMdaramuM divya nRtya batAvatA- ka AkAra pravibhakti, kha AkAra pravibhakti, ga AkAra pravibhakti, gha AkAra pravibhakti, Da AkAra pravibhakti ane ka-kha-ga-dha-Da AkAra pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI soLamuM divya nRtya batAvatA- teoe cakAra varga, ca-cha-ja-jha-ba AkAra, pAMca prakAranI pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI e ja rIte sattara-aDhAra-ogaNIsamuM divya nRtya batAvatA- teoe TakAra varga (Ta-6-Da-DhaNa e pAMca prakAre) pravibhakti; pachI takAra varga(ta-tha-da-dha-na e pAMca prakAre) pravibhakti, pachI pakAra varga(papha-ba-bha-ma e pAMca prakAre) pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI vIsamuM divya nRtya batAvatA- teoe azoka-Amra-jaMbU-kosaMbapallava pratyekanI tathA pallava pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI ekavIsamuM divya nRtya batAvatA- teoe padmalatA, nAgalatA, caMpakalatA, azoklatA, muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 18
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA vanalatA, vAsaMtilatA, atimuktakalatA, kuMdalatA, zyAmalatA ane latA pravibhakti nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI tyArapachI teoe bAvIsathI covIzamAM divya nRtyane batAvatA- 22.kruta, 23.vilaMbita, 24. drutavilaMbita nAmaka nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI teoe pacIzamAMthI satAvIzamAM divya nRtyane batAvatA- 26.aMcita, 27.ribhita, 28. aMcitaribhita nAmaka nRtyavidhi dekhADI tyArapachI teoe aThThAvIzamAMthI trIzamAM divya nRtyane batAvatA- 28.AraDa, 29bhasola, 30.ArabhaDa bhasola nAmaka nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI ekatrIzamAM divya nRtyane batAvatA utpAta, nipAta, pravRtta, saMkucita, prasArita, racAracita, bhrAMta anesaMbhrAMta nAmaka divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI te ghaNA devakumAro ane devakumArIo, eka sthAne eka sAthe ekatrita thayA yAvat divyA devaramaNamAM pravRtta thayA. tyArapachI te devakumAro ane devakumArIoe zramaNa bhagavad mahAvIranA pUrvabhava caritra nibaddha, devaloka caritra nibaddha, cyavana-saMharaNa-janma-abhiSeka-bAlyabhAva-yauvana-kAmabhoga-niSkramaNa-tapazcaraNa jJAnano utpAda-tIrtha pravartana-parinirvANa ane carama A badhA caritra nibaddha divya nRtyavidhi dekhADI. tyArapachI batrIzamI nRtyavidhi dekhADatA, te devakumAro ane devakumArIoe te ghaNA devakumAro ane devakumArIo cAra prakAranA vAjiMtro vagADe che. te A - tata, vitata, dhana, sira. tyArapachI ghaNA devakumAro ane devakumArIo cAra prakAranA gIta gAyA. te A - uslipta, pAdAMta, maMdaka, rocitAvasAna. tyArapachI te ghaNA devakumAro ane devakumArIoe cAra prakAranI nRtyavidhi dekhADI. te A - aMcita, ribhita, ArabhaDa bhasola. tyArapachI te ghaNA devakumAro ane devakumArIoe cAra prakArano abhinaya karyo. dArrAntika, prAtyaMtika, sAmaMtopanipAtika, aMtarmadhyAvasAnika. tyArapachI te ghaNA devakumAro-devakumArIe gautamAdi zramaNa nircanthone divya devaRddhi, divya devaghuti, divya devAnubhAva, divya batrIza baddha nATaka dekhADI, zramaNa bhagavad mahAvIrane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA kare che. karIne vaMdana-namana kare che. vAMdI-namIne sUryAbhadeva pAse AvyA. AvIne sUryAbhadevane be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karI, jaya-vijaya vaDe vadhAve che, vadhAvIne temanI AjJA pAchI soMpe che. 25. tyArapachI te sUryAbhadeve, te divya devaddhi, divya devaghuti, divya devAnubhAvane paDisaMhare che, saMtarIne kSaNa vAramAM ekalo ekabhUta thaI gayo. tyArapachI te sUryAbhadeve zramaNa bhagavan mahAvIrane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karI, vaMdana-namaskAra karyA, vAMdI-namIne potAnA parivAra sAthe parIvarIne te ja divya yAnavimAnamAM beTho. besIne je dizAthI Avyo hato, te ja dizAmAM pAcho gayo. sUtra26 bhagavanane AmaMtrIne gautamasvAmIe zramaNa bhagavanuM mahAvIrane vaMdana-namaskAra karyA. karIne kahyuM - he bhagavan ! sUryAbhadevane A divya devaRddhi, divya devaghuti, divya devAnubhAva kyAM gayo ? kyAM pravezyo ? muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 19
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA gautama ! zarIramAM gaI, zarIramAM pravezI. bhagavan! ema kema kaho cho ke zarIramAM gaI, zarIramAM pravezI ? gautama! jema koI kUTAgAra zALA hoya, baMne bAjuthI lipta, baMne bAjuthI gupta, gupta dvAravALI, nirvAta, nirvAta gaMbhIra hoya, te kUTAgAra zALAnI kaMIka samIpe eka moTo janasamUha hoya. tyAre te janasamUha eka moTA meghanA vAdaLa ke varasatA vAdaLa ke mahAvAtane vAto joIne te kUTAgAra zALAnI aMdara pravezIne rahe che. tema he gautama! ema kahyuM ke zarIramAM pravezI. sUtra-27 bhagavan! sUryAbhadevanuM sUryAbha nAmaka vimAna kyAM che ? gautama ! jaMbudvIpa dvIpamAM meru parvatanI dakSiNe, A ratnaprabhA pRthvInA bahusama ramaNIya bhUmibhAgathI UMce caMdra-sUrya-grahagaNa-nakSatra-tArA e badhAthI ghaNA yojano, ghaNA seMkaDo yojano, ghaNA hajAro yojano, ghaNA lAkho yojano, ghaNA karoDo yojano, ghaNA hajAra karoDo yojano UMce dUra gayA pachI saudharmakalpa nAme kalpa kahyo che. te pUrva-pazcima lAMbo ane uttara-dakSiNa pahoLo che, addha caMdra saMsthAna saMsthita che. sUrya kiraNonI mAphaka pramANa tenI paridhi che. e saudharmakalpamAM batrIsa lAkha vimAna kahelA che. ukta vimAno sarva ratnamaya, svaccha yAvatu pratirUpa che. te vimAnonA bahumadhya dezabhAge pAMca vartAsaka kahyA che. te A - azokAvataMsaka, saptaparNAvataMsaka, caMpakAvataMsaka, yUyagAvataMsaka ane madhyamAM saudharmAvalaMsaka che. te avataMsako ratnamaya yAvat pratirUpa che. te saudharmAvalaMsaka mahAvimAnanI pUrvamAM tirthI asaMkhyAta hajAro yojana gayA pachI A sUryAbhadevanuM sUryAbha nAme vimAna kahyuM che. te vimAnanI sADA bAra lAkha yojana laMbAI-pahoLAI che. tenI paridhi 39,52,848 yojana che. te eka prAkAra vaDe cotaraphathI parivRtta che. te prAkAra 300 yojana UMco, mULamAM 100 yojana vikhaMbha, madhyamAM 50 yojanA ane upara 25 yojana che. A rIte te prAkAra mULamAM vistRta, madhyamAM saMkSipta ane upara pAtaLo evA gopuccha saMsthAne saMsthita, sarva suvarNamaya, svaccha yAvatu pratirUpa che. te prAkAra vividha paMcavarNI kapizIrSakathI zobhe che. te AvA - kRSNa, nIla, lAla, pILo, zveta, kapizIrSakothI. te kapizIrSako eka yojana lAMbA, addha yojana pahoLA, dezona yojana urdhva UMcAIthI che. sarva maNiratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. sUryAbha vimAnanI eka eka bAjumAM eka eka hajAra dvAra hoya che, tema kahyuM che. te dvAra 500 yojana udgha uccatvathI, 250 yojana vikhaMbhathI, teTaluM ja tenuM pravezana che. A badhA dvAra zvetavarNI, zreSTha suvarNa skUpikAyukta che. tenA upara ihA-mRga-vRSabha-ghoDA-manuSya-magara-vihaga-sarpa-kinnararuru-sarabha-hAthI, vanalatA, padmalatA AdinA citro citrita che. staMbho upara banela vajaratnonI vedikAyukta hovAthI ramaNIya dekhAya che. samazreNi sthita vidyAdhara yugala yaMtra dvArA cAlatA dekhAya che. te dvArA hajAro kiraNothI vyApta, hajAro rUpako vaDe yukta hovAthI dIpyamAna ane ati dIpyamAna che. jotAM ja jonAranI AMkho tyAM coMTI jAya che. sukha, sparza ane rUpa zobhAsaMpanna che. te dvAronA nema vajamaya, pratiSThAna riSTamaya, staMbha vaiDUryamaya, talabhAga svarNajaDita paMcaraMgI maNiratnono banela che. tenI dahelI haMsagarbha ratnonI, indranIla gomeda ratnanI, dvArazAkhA lohItApha ratnonI, uttaraMga jyotirasa muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 20
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA ratnono, saMdhi kilikA lohItApha ratnanI, saMdhi vajaratnathI pUrelI, samudgaka vividha maNionA che. te dvAranI argalAo, argalA pAsAo vaja ratnonI che. Avartana pIThikA cAMdInI che. uttara-pArzvaka aMtaratnonA, temAM lAgelA kamADa eTalA phITa-saghana che ke baMdha karyA pachI thoDuM paNa aMtara rahetuM nathI. pratyeka dvAranI baMne bAjuonI bhIMtomAM 168 bhittigulikAo che. eTalI ja gomAnasikAo che. pratyeka dvAra upara aneka prakAranA maNiratnamaya vyAla rUponI pUtaLIo che. vajaratnamaya kuTTa, ratnamaya utsadha, tapanIya svarNamaya ulloca, vividha maNiratnamaya jALapaMjara, maNimaya vaMzaka, lohitAkSa prativaMzaka, rajatamaya bhUmi, pAMkha ane pAMkha bAhA aMka-ratnonI che. jyotirasa ratnamayI vAMsa-vallI che. pATiyA cAMdInA che. jAtya rUpyamayI avaghATaNIo, uparI proMchanIo vajaratnonI tathA nIcenA AcchAdana sarvathA zveta-dhavala-rajatamaya che. tenA zikhara aMtaratnonA che. tenA upara suvarNanI stupikA che. A dvAra zaMkha samAna vimala, dadhi ghana gokSIrapheNa -rajatasamUha samAna, tilaka-ratna-advaicaMdra citrAkAra che. vividha maNidAmathI alaMkRta, aMdara-bahAra zlaNa, suvarNavAlukA prastaTa, sukhasparzI sazrIka rUpavALA, prAsAdIya-darzanIya-abhirUpa-pratirUpa che. sUtra-28 te dvAronI baMne paDakhe niSidhikAomAM 16-16 caMdana kaLazonI paMktio kahI che. te caMdana kaLazo uttama kaLazo upara pratiSThita che. uttama sugaMdhI jaLathI bharela, caMdana lepathI carcita, kaMThamAM raktasUtra bAMdhala, pamotpalathI DhAMkela mukhavALA hatA. A badhA kaLazo sarvaratnamaya, nirmaLa yAvat bRhat indrakuMbha jevA vizALa ane atiramaNIya hatA. te dvAronA ubhaya pArzvavartI baMne niSidhikAomAM soLa-soLa nAgadaMta paMktio kahI che. A nAgadaMta motI ane sonAnI mALAmAM laTakatI gavAkSAkAra ghuMgharuothI yukta, nAnI-nAnI ghaMTikAthI pariveSTita che. teno agrabhAgA upara tarapha uThela dIvAlathI bahAra nIkaLato che ane pAchaLano bhAga aMdara dIvAlamAM sArI rIte ghUselo che. AkAra sarpanA adhobhAga jevo che. agrabhAga sarpArdha samAna che, vajaratnono banela che. moTA-moTA gajadaMto jevA A nAgadaMta svaccha yAvatu pratirUpa che. te nAgadaMtomAM ghaNA kALA sUtrathI baddha, vartuLAkAra, vagdhArita mAlya dAmayukta, nIla-lohita-hAlidrazuklanA paNa mAlyAdAma laTakatA hatA. te mALA tapanIya suvarNanA laMbUsaka, suvarNanA patrothI maMDita yAvatu karNamanane sukhakara zabdothI te pradezamAM cotarapha ApUrita karatA-karatA zrI vaDe ati-ati zobhatA evA rahelA hatA. te nAgadaMto upara bIjI soLa-soLa nAgadaMtonI paMktio kahI che. te nAgadaMto pUrvavat yAvat moTA-moTA gajadaMta samAna kahelA che. he AyuSyamAn zramaNo ! te nAgadaMtomAM ghaNA rajatamaya sikkA kahela che. te rajatamaya sikkAomAM ghaNI vaiDUryamaya dhUpaghaDIo kahI che. te dhUpaghaDI kALo agaru, pravara phaMduruSka, turuSpa, dhUpathI madhamadhatA gaMdhokrUta ramya, sugaMdha vara gaMdhikAthI gaMdhavartIbhUta udAra, manojJa, manahara, dhrANa ane manane sukhakara gaMdha vaDe te pradeza cotarapha phelAI yAvat rahe che. te dvAronA baMne paDakhe niSidhikAomAM soLa-soLa pUtaLInI paMktio kahI che. te pUtaLIo lIlA karatI, supratiSTha, sualaMkRta, vividharaMgI vastro, vividha mALA dhAraNa karelI, muThThI pramANa kaTibhAgavALI, mastake UMco aMboDo bAMdhela, samazreNi sthita che, te sahavartI, abyunnata, paripuSTa, kaThora, bharAvadAra, dhULa, goLAkAra stanovALI, rakta-zarIrI DAbA hAthamAM gRhIta agra zAkhAvALI, kaMIka ardha mIMcela kaTAkSa ceSTA vaDe manane haraNa karatI evI, AMkhomAM vasI jAya tevI, paraspara khedakhinna thatI, pRthvI pariNAmI, zAzvata bhAvopagata, caMdramukhI, caMdra vilAsinI, caMdrAddha sama lalATavALI, caMdrathI adhika saumyadarzana vALI, ulkA jevI camakatI vidyuta dhana, sUryanA kiraNothI dIpta muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 21
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA tejathI adhikatara prakAzavALI, zRMgAranA gRha samAna suMdara vezavALI, prAsAdIya Adi rahelI hatI. sUtra-29 te dvAranA baMne paDakhe niSidhikAomAM soLa-soLa jALa-kaTakanI paMkti che. te jAlakaTaka sarvaratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te dvAronA baMne paDakhe niSidhikAomAM soLa-soLa ghaMTAnI paMktio kahI che. te ghaMTAnuM varNana A pramANe che - jAMbunadamayI ghaMTA, vajamaya lolaka, vividha maNimaya ghaMTApAsA, tapanIyamaya sAMkaLo, rajatamaya doraDAo che. te ghaMTAo oghasvarA, meghasvarA, siMhasvarA, duMdubhisvarA, krauMcasvarA, naMdisvarA, naMdighoSA, maMjusvarA, maMjughoSA, susvarA, susvara nirdoSavALI, udAra-manojJa-manahara-karNa, manane sukhakArI zabdothI te pradezane cotaraphathI ApUritA karatA rahe che. te dvAronI baMne paDakhe niSidhiyAmAM soLa-soLa vanamALA paMktio kahI che. te vanamALAo vividha maNimaya hRmalatA kizalaya pallavathI samAkula, bhramaro dvArA paribhogita thatA zobhe che, sazrIka ane prAsAdIyAdi che. te dvAronI baMne paDakhe niSidhiyAmAM soLa-soLa prakaMThaka kahela che. te prakaMThako 250 yojana laMbAI- pahoLAIthI, 125-yojana jADAIthI, sarva vajamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te prakaMThakonI upara pratyekamAM prAsAdAvataMsaka kahyA che. te prAsAdAvataMsaka 250 yojana udgha uccatvathI che, 125 -yojana vikhaMbhathI che. re dizAmAM vyApta potAnI prabhAthI hasatA evA lAge che. vividha prakAranA maNi-ratnothI temAM citra-vicitra racanAo banI hatI. vAyuthI pharakatI, vijaya sUcita karanArI vaijayaMti patAkA ane chatrAtichatrathI alaMkRta che. atyaMta UMcI hovAthI tenA zikhara AkAzatala ullaMghatA jaNAya che. viziSTa zobhA mATe jALI-jharokhAmAM ratno jaDelA hatA. te ratno tatkALa paTArAmAMthI nIkaLelA hoya tevA camakatA hatA. maNi ane suvarNathI tenI skUpikA nirmita che. vikasita zatapatra puMDarIka, tilaka ratnothI racita ardhacaMdra, vivika maNimALAthI alaMkRta hatA. aMdara-bahArathI slaNa, suvarNanI retInA prastaTa, sukhasparza vALA, sazrIkarUpa, prAsAdIya, darzanIya yAvat mALAthI zobhita prakaMThaka-dhvajA-chatrAtichatra upara che. te dvAranI baMne paDakhe soLa-soLa toraNo kahyA che. te toraNo vividha maNimaya, vividha maNionA nirmita staMbhonI upara sArI rIte bAMdhela hatA yAvat padmanA gucchothI zobhita che. te toraNo AgaLa babbe zAlabhaMjikA kahI che. tenuM varNana pUrvavat. te toraNo AgaLa nAgadaMto kahyA che, tenuM varNana pUrvavat yAvat muktAdAma paryanta kahevuM. te toraNo AgaLa babbe azva, hAthI, manuSya, kiMmara, liMpuruSa, mahoraga, gaMdharva ane vRSabha yugala che. A badhA ratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. A pramANe vIthI paMkti ane yugalo sthita che. te toraNonI AgaLa babbe padmalatA yAvat zyAmalatA che, te nitya kusumita, sarvaratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te toraNonI AgaLa babbe akSata dizA-sauvastika kahyA che. te sarvaratnamaya, svaccha yAvatu pratirUpa che. te toraNonI AgaLa babbe caMdana kaLazo kahyA che. te caMdana kaLazo zreSTha kamaLa upara pratiSThita hatA. te toraNonI AgaLa babbe bhaMgAra kahyA che. te bhaMgAro zreSTha kamaLa upara pratiSThita yAvat he AyuSyamAn muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 22
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA zramaNo ! moTA unmatta gajarAjanI mukhAkRti samAna vizALa AkAravALA che. te toraNothI AgaLa babbe darpaNo kahyA che. te darpaNonuM AvuM varNana kahyuM che - suvarNamaya, prakaMThaka, vaiDUryamayA cokaThA, vajamaya pAchaLano bhAga, vividha maNimaya maMDala, ghaselA na hovA chatAM potAnI nirmaLa prabhAthI yukta, caMdramaMDalavatu nirmaLa, kAyAddha samAna moTA hatA. te toraNonI AgaLa babbe vajanAbha thALa kahyA che, A badhA thALa svaccha, traNavAra chaDela, zodhela, nirmaLa tAMdulathI paripUrNa bharela evA rahelA hatA. badhA jAMbunadamaya yAvat pratirUpa ane moTA moTA rathanA cakra samAna che AyuSyamAn zramaNa ! kahelA che. te toraNonI AgaLa babbe pAtrIo che. te pAtrIo svaccha jaLathI bharelI, vividha paMcavarNI maNi jevA tAjA phaLothI ghaNI bharelI evI che, sarvaratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te moTA gokaliMjara samAna che AyuSyamAn zramaNo ! kahelI che. te toraNo AgaLa babbe supratiSThaka che. vividha bhAMDa viracita samAna rahela che, sarve ratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te toraNo AgaLa babbe manogulikAo che, temAM aneka sonA-cAMdInA pATIyA che. te phalako-pATIyAmAM ghaNA vajamaya nAgadaMtakA che. te vajamaya nAgadaMtakomAM ghaNA vajamaya sikkA che. te vajamaya sikkAmAM kALA-lIlA-lAla-pILA-sapheda sUtaranA vastrathI DhAMkela vAtakaraka vaiDUryanA yAvat pratirUpa che. te toraNonI AgaLa babbe citra ratnakaraMDaka che. jema cAturaMta cakravartI rAjAnA vaiDUryamaya ane sphaTika maNi paTalathI AcchAdita addabhUta ratnakaraMDaka potAnI prabhAthI te pradezane pUrNatayA prakAzita, tApita, udyotita, prabhAsita kare che, te ja prakAre ratnakaraMDaka potAnI prabhAthI potAnA nikaTavartI pradezane sarvAtmanA : udyotita, prabhAsita kare che. te toraNonI AgaLa babbe akSakaMTha, gajakaMTha, narakaMTha, kinnarakaMTha, jhiMpuruSakaMTha, gaMdharvakaMTha, RSabhakaMTha che, te sarva-ratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te azva yAvatu RSabhakaMThakamAM babbe puSpamAlya-cUrNa-gaMdha-vastra-AbharaNa-siddhArtha-lomahastanI caMgerIo kahI che. te badhI sarvaratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te puSpagaMgerIo yAvatu lomahastacaMgerImAM banne puSpa paTalaka yAvatuM lomahasta paTalaka, sarve ratnamaya, svaccha, pratirUpa che. te toraNonI AgaLa babbe siMhAsano kahyA che. tenuM varNana yAvatuM muktAdAma pUrvavatu kahevuM. te toraNo AgaLa babbe rUpAnA chatro kahyA che. te chatro vaiDUrya vimala daMDa, jAMbUnadamaya karNikA, vajanI saMdhi, muktAjAla parigata 8000 sonAnI zalAkAmaya che. dara caMdananI sugaMdha, sarvaRtuka surabhI, zItala chAyA, maMgalA citrothI yukta, caMdramaMDala vat goLa che. te toraNonI AgaLa babbe cAmaro kahI che. te cAmaro caMdraprabha vaiDUrya zreSTha vividha maNiratna khacita AzcaryakArI daMDavALI che. vividha maNi-suvarNaratna-vimala-yathAuM-tapanIya-ujjavala vicitra DaMDikA yukta che. zaMkha, aMka, kuMda, jalakaNa, mathita kSIrodadhinA phINano puMja, temanA samAna zveta pAtaLA lAMbA vALa che. A badhI cAmara sarva ratnamaya, nirmaLa yAvat pratirUpa che. te toraNonI AgaLa babbe telasamagaka koSThasamudugaka patrasamadugaka copagasamudugaka tagarasamagaka ra samudgaka, haritAla-hiMgula-manazIla-aMjana samuka che. te sarvaratnamaya yAvat pratirUpa che. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 23
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjaprazrIya sUtra-30 sUryAbha vimAnanA pratyeka dvAre cakranA cihnavALI 108 dhajAo che. e ja rIte, mRganA cihnavALI, garuDanA cihnavALI, chatranA cihnavALI, picchanA cihnavALI, zakuninA cihnavALI, siMhanA cihnavALI, vRSabhanA cihnavALI, cAra dAMtavALA zvata hAthInA cihnavALI ane uttama nAganA cihnavALI 108-108dhajAo pharake che. A pramANe badhI maLIne sUryAbha vimAnanA pratyeka dvAre 1080 dhvajA tyAM kahI che. tyAM sUryAbha vimAnamAM 65-65 bhavana batAvelA che. te bhavananA bhUmibhAga ane caMdaravA vagerenuM varNana vimAnanA bhUmibhAga ane caMdaravA mujaba kahevuM. te bhavananA bahumadhya dezabhAge eka-eka siMhAsana che, siMhAsananuM varNana saparivAra pUrvavat kahevuM. bAkInA bhavanamAM bhadrAsana rAkhela che. te dvAronA uttaramAgAra soLa prakAranA ratnothI suzobhita che. te A rIte - ratno yAvatu rijharatna vaDe. te dvAronI upara ATha-ATha maMgalaka, dhvaja sahita yAvat chatrAtichatrathI zobhita che. A pramANe badhA maLIne 4000 dvAro sUryAbha vimAnamAM hoya che, tema kahyuM che. te saryAbha vimAnamAM azokavana, saptaparNavana, caMpakavana, cUtakavana cAre dizAmAM 500-500 yojananA aMtare che. A vanakhaMDa A rIte che - pUrvamAM azokavana che, dakSiNamAM saptaparNa vana che, pazcimamAM caMpakavana che, uttaramAM cUtakavana che. te vanakhaMDo sAtireka sADA bAra yojanathI adhika lAMbA, 500 yojana pahoLA che. pratyeke pratyeka prAkArathI pariveSTita, kALA-kALI AbhAvALA che. sUtra-31, 32 31. te vanakhaMDomAM bahusama ramaNIya bhUmibhAga che. jema koI AliMga puSkara(DholakanA cAmaDAthI maDhelA bhAga)jevuM sapATa che. yAvat te bhUmitala vividha paMcavarNI maNi ane tRNo vaDe zobhita che. tenA gaMdha ane sparza yathAkrame pUrva sUtramAM varNavyA anusAra jANavA. bhagavante tRNa ane maNio pUrva-pazcima-dakSiNa-uttaranA vAyunA sparzathI maMda-maMda dhrUjatA, vizeSa dhrUjatA, kAMpatA, cAlatA, spaMdana pAmatA, ghaphita, zobhita, prerita thatA kevA zabdo thAya che? gautama ! jema koI zibikA, caMdamAnikA, athavA ratha, je chatra-dhvajA-ghaMTA-patAkA ane uttama toraNothI suzobhita, naMdighoSa sahitaraNakAra karatA ghuMgharu ane suvarNajALathI parikSipta, himAlayamAM ugelA tinizanA uttama kASThamAMthI nirmita hoya, kanakakASTha vaDe nirmita hoya , suvyavasthita lagADelA cakramaMDala ane dhUrAthI sakrita hoya, loDhAnA paTTothI surakSita paTTivALA, zubhalakSaNa ane guNothI yukta kulIna azvo jemAM joDelA hoya... tathA ratha saMcAlanamAM kuzaLa, dakSa sArathI dvArA saMcAlita hoya, so-so bANavALA batrIza tUNIrothI parimaMDita hoya, kavaca AcchAdita agrabhAgavALA hoya, dhanuSa-bANa-praharaNa-kavacAdi yuddhopakaraNathI bharela hoya, yuddha tatpara yoddhA mATe sajAvela hoya, evo ratha maNi ane ratnothI banAvelA bhUmivALA rAja AMgaNa, rAja-aMtaHpura, ramya pradezamAM AvAgamanA kare tyAre badhI dizA-vidizAmAM cotarapha uttama, manojJa, manohara, kAna ane manane AnaMdakArI madhura zabda phelAya che. zuM te dhvani A rathAdinA dhvani jevo che ? nA, te artha samartha nathI. jema koI rAtrimAM vAdana kuzaLa manuSya dvArA khoLAmAM laIne caMdananA sArabhAgathI racita koNanA sparzathI uttara-maMda mUrchAnAvALI vINAne maMda-maMda tADita, kaMpita, prakaMpita, calita, gharSita, subhita ane udIti karAtA muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 24
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIya badhI dizA ane vidizAmAM cotarapha udAra, suMdara, manojJa, manohara, karNapriya ane manamohaka dhvani guMje tevo A svara che ? nA, te artha samartha nathI. jema koI kiMmara, liMpuruSa, mahoraga ke gaMdharva bhadrazAla-naMdana-somanasa ke pAMDuka vanamAM, himavaMta-malaya ke merunI guphAmAM gayela ane eka sthAne ekaThA thaI AvIne beThA hoya ane pota-potAnA samUha sAthe upasthita, harSollAsapUrvaka krIDA karatA, saMgIta-nRtya-hAsya-parihAsa priya kinnarAdinA geya, padya, kathanIya, geyapadabaddha, pAtrabaddha, ukSipta, pAdAMta, maMdamaMda dholanAtmaka, rocitAvasAna, sapta svarothI samanvita, SadoSathI rahita, agiyAra alaMkAra ane ATha guNothI yukta, guMjArava vaDe dUra-dUranA kSetrone vyApta karanAra rAga-rAgiNI yukta traNa sthAnatraNa karaNathI zuddha gItonA madhura bola, AvA prakArano teno svara hoya che ? hA, evo madhura svara te maNi-tRNathI nIkaLe che. 32. te vanakhaMDanA te-te sthAne, te-te dezamAM aneka nAnI-nAnI vAvo, puSkariNIo, dIrghikA, guMjAlikA, sara-paMkti, bila-paMktio svaccha, zlaSNa, rajatamaya kAMThAo, ati sama che. A jaLAzayo vajamaya pASANanA, tapanIya taLavALA, suvarNa-zubha-rajata vAlukAnA, vaiDUrya maNi-sphaTika paTalanA banelA che. sukhAkArI utaravA-caDavAnA sthAna che, vividha maNi subaddha catuSkoNa vAva anukrame sujAta, gaMbhIra, zItaLa jaLayukta, kamalapatra - bIsamRNAlathI DhAMkela, ghaNA utpala, kumuda, nalina, subhaga, saugaMdhika, puMDarIka, zatapatra, sahasrapatra kamaLothI suzobhita che. tenA upara parAgane mATe bhramarasamUha guMjI rahyo che. svaccha-nirmaLa jaLa vaDe bharela che. kallola karatA magaramaccha-kAcabA Adi temAM ahIM-tahIM pharI rahyA che ane te vivadha pakSIonA gamanAgamanathI vyApta che. A jaLAzayomAM keTalAka Asavodaka, keTalAka vAruNodaka, keTalAka dhRtodaka, keTalAka kSIrodaka, keTalAka kSArodaka, keTalAka udakarasa vaDe yukta kahyA che. te prAsAdIya, darzanIya, abhirUpa, pratirUpa che. te vAva yAvat kUpapaMktinI cAre dizAmAM traNa-traNa suMdara sopAna banela che. te trisopAna pratirUpakonI nemo vaja-ratnonI che, toraNa-dhvaja-chatrAtichatra pUrvavatuM jANavA. te nAnI-nAnI vAva yAvatu bilapaMktiomAM te-te dezamAM ghaNA utpAda parvato, jagatI parvato che. keTalAka dakamaMDapa, dakanAlaka, dakamaMcako che, je UMcA-nIcA ane nAnA-moTA aMdolaka, prakSAMdolaka che. te badhAM ratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te utpAda parvata yAvat prakSAMdolakamAM ghaNA haMsAsana, krauMcAsana, garuDAsana, unnatAsana, praNatAsana, dIrSAsana, pakSAsana, bhadrAsana, vRSabhAsana, siMhAsana, padmAsana, dizAsauvastikAdi sarve ratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te vanakhaMDomAM tyAM-tyAM te-te dezamAM ghaNA AligRha, mAligRha, kadaligRha, latAgRha, AsanagRha, prekSaNagRha, maMDanagRha, prasAdhanagRha, garbhagRha, mohanagRha, zAlagRha, jAlagRha, cittagRha, kusumagRha, gaMdhagRha, AdarzagRha. sarve ratnamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te AligRha yAvat AdarzagRhamAM ghaNA haMsAsana yAvat dizA sauvastika Asana sarve ratnamaya yAvat pratirUpa che. te vanakhaMDomAM te-te dezamAM tyAM-tyAM ghaNA jAI-jUInavamAlikA-vAsaMtI-sUramallikA-dadhivAsukataMbolI-mudrikA-nAgalatA-atimuktalatA ane Askovaka mAlukAnA maMDapo che. te badhA svaccha, sarvaratnamaya muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 25
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA yAvat pratirUpa che. te jAI maMDapa yAvat mAlUkA maMDapamAM ghaNA pRthvImaya zilApaTTaka ke haMsAsananA AkAre rahela che yAvat dizAsauvastikAsananA AkAre rahela che. he AyuSyamAn zramaNo ! tyAM bIjA paNa ghaNA mAMsala, dhRSTa, viziSTa saMsthAna saMsthita pRthvI zilApaTTako, rahela che, tema kahyuM che. te Ajinaka, rUta, bUra, navanIta, tUla sparzavALA, sarve ratnamaya, nirmaLa yAvat pratirUpa che. tyAM ghaNA vaimAnika deva-devIo bese che, sUve che, Ubhe che, vizrAma kare che, paDakhAM badale che, hase che, rame che, lIlA-krIDA-kiTTa-mohana kare che. e rIte pUrve jUnA saMcita karelA, supratikrAMta, zubha, karelA karmonA kalyANamaya, zubha phalaprada vipAka anubhave che. sUtra-33 te vanakhaMDanA bahumadhya dezabhAge pratyekamAM prAsAdAvataMsaka(zreSTha mahela) kahyA che. te prAsAdAvAMsako 500 yojana udgha uccatvathI, 250 yojana vidhvaMbhathI, potAnI ujjavaLa prabhAthI jANe hasatA hoya evA pratIta thatA hatA. teno bhUmibhAga bahusama ane ramaNIya hato. tenA caMdaravA, saparivAra siMhAsana Adi varNana pUrvavat jANavuM. tyAM cAra maharphika devo yAvat palyopama sthitika rahe che. te A pramANe - azoka, saptaparNa, caMpaka, cUta. te sUryAbhadeva vimAnanI madhye bahusama ramaNIya bhUmibhAga kahyo che. te A - vanamaMDa sivAya yAvatu da vaimAnika devo ane devIo bese che yAvat vicare che. te bahusama ramaNIya bhUmibhAganA bahumadhya dezabhAgamAM eka moTuM urikA-layana kahyuM che. te eka lAkha yojana laMbAI-pahoLAIthI 3,16,227 yojana, traNa koza, 28 dhanuSa, 13NA aMgulathI kaMIka vizeSa nyUna paridhi che. eka yojana jADAI che, sarva jAMbUnada suvarNamaya, svaccha yAvat pratirUpa che. sUra-34 - te upariyAlayana badhI dizA-vidizAomAM cotaraphathI eka pAvaravedikA ane eka vanakhaMDathI gherAyela che. te padmavaravedikA ardha yojana udgha uccatvathI, 500 dhanuSa vikhaMbhathI, 500 dhanuSa pahoLI ane upanikAlayanA jeTalI tenI paridhi che. te padmavara vedikAnuM varNana - te vedikA, vajamaya nema, rijharatnamaya pratiSThAna, vaiDUryamaya staMbha, sonArUpAmaya phalaka, lohitAkSamaya sUcio, vividha maNimaya kaDevara, vividha maNimaya rUpa ane rUpa saMghATaka, aMkamaya pakSa bAhA, jyoti rasamaya vaMza ane vaMzakaveluka, rajatamaya paTTIkA, jAtarUpyamaya avaghATanI, vajamayI uparanI prIMchanI, sarvaratnamaya AcchAdana che. te padmavaravedikA cAre dizA-vidizAmAM eka eka hemajAla, gavAkSajAla, ghaMTikAjAla, ghaMTAjAla, muktAjAla, maNijAla, kanakajAla, ratnajAla, padmajAla vaDe saMparivRtta che. te mALAo suvarNa laMbUsakathI yAvat rahelI che. te padmavaravedikAnA te-te dezamAM, tyAM-tyAM ghaNA azvasaMghATaka yAvat vRSabha saMghATaka zobhI rahyA che. sarve ratnamaya, nirmaLa yAvatu pratirUpa che, prAsAdIyAdi che. te ja rIte te vedikA para ratnamaya vIthio, paMktio, mithunako, ane latAo zobhI rahela che. bhagavan! ema kema kahyuM ke padmavara vedikA, padmavara vedikA che? gautama ! padmavaravedikAnA te-te dezamAM tyAM-tyAM vedikAmAM, vedikAbApAmAM, vedikAphalakomAM, vedikAnA aMtarAlomAM. staMbha-staMbhabAhA-staMbhazIrSa-staMbhanAM aMtarAlomAM, zuci(khIlA)-zucimukho-zuciphalaka-zucinA aMtarAlomAM, pakSa(paDakhA)-pakSabAhA- pakSaperaMta(paDakhAnA prAMtabhAgomAM)-pakSanA aMtarAlamAM ghaNA utpala, padma, muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 26
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA kumuda, nalIna, subhaga, saugaMdhika, puMDarIka, mahApuMDarIka, zatapatra, sahasrapatro che. he AyuSyamAn zramaNo ! te badhA sarva ratnamaya, nirmaLa, pratirUpa, mahA varasAdathI bacavAmAM chatra samAna che. tethI A kAraNe he gautama ! padmavaravedikA, padmavaravedikA kahevAya che. bhagavan! padmavaravedikA zuM zAzvata che? gautama ! te kathaMcit zAzvata che, kathaMcita azAzvata che. bhagavana ema kema kaho cho ? he gautama ! dravyArthapaNe zAzvata che ane varNa-gaMdha-rasa-sparza paryAyothI azAzvata che. tethI Ama kahyuM. bhagavan! te padmavaravedikA kALathI keTalo kALa raheze ? gautama ! te padmavaravedikA kadI na hatI tema nathI, kadI nathI tema nahIM, kadI nahIM haze tema nahIM, te vedikA hatI, che ane raheze. te dhruva, nitya, zAzvata, akSaya, avyaya, avasthita, nitya che. te padmavaravedikA cotarapha eka vanakhaMDathI gherAyela hatI. te vanakhaMDa dezona be yojana cakravAla vidhvaMbhathI, uparikAlayana sama parikSepathI che, vanakhaMDa varNana pUrvavata yAvat vicare che, sudhI kahevuM. te uparikAlayananI cAre dizAmAM cAra TisopAna pratirUpaka kahyA che. toraNa-dhvaja-chatrAtichatra varNavavA. te uparikAlayananI upara bahusama ramaNIya bhUmibhAga che , tenuM varNana maNi jevA sparza paryanta kahevuM. sUtra-35 te bahusama ramaNIya bhUmibhAganA bahumadhyadeze eka moTuM prAsAdAvataMsaka kahyuM che. te prAsAdAvataMsaka 500 yojana urdhva uccatvathI, 250 yojana vikhaMbhathI tathA potAnI phelAI rahela prabhAthI hasatuM evuM pratIta thAya che. caMdaravo ane parivAra siMhAsana kahevA. aSTa aSTamaMgala, dhvaja, chatrAtichatra kahevA. te mULa prAsAdAvataMsaka bIjA cAra prAsAdAvataMsako tenAthI ardha uccatva pramANa mAtrathI cotarapha parivatta che. te prAsAdAvAMsako 250 yojana udgha uccatvathI, 125-yojana vikhaMbhathI che. te prAsAdAvAMsako bIjA cAra prAsAdAvataMsakothI gherAyela che, te aDadhA uccatva pramANathI che. te prAsAdAvataMsako pacIza yojana UMcA ane sADA bAsaTha yojana pahoLA, ekatrIza yojanA ane eka koza vidhvaMbhathI che. ulloka, saparivAra siMhAsana, prAsAda upara ATha-ATha maMgalo, dhvajo ane chatrAtichatro che. sUtra-36 te mUla prAsAdAvataMsakanI pUrve ahIM sudharmAsabhA kahI che. te 100 yojana lAMbI, 50 yojana pahoLI, 72 yojana UMcI, anekazata staMbha saMniviSTa che, abhyargata sukRta vaja vedikA ane toraNa, vara racita zAlabhaMjikA thAvat apsarAgaNa saMghathI vyApta, prAsAdIya Adi che. te sudharmAsabhAmAM traNa dizAmAM traNa dvAro kahyA che. te A - pUrvamAM, dakSiNamAM, uttaramAM. A dvArA 16-yojana uccatvathI, ATha yojana vikhaMbhathI, teTalA ja pravezabhAgamAM che. te dvAra zveta ane zreSTha suvarNanI skUpikAo tathA vanamALAthI alaMkRta che. te dvAronI upara ATha-ATha maMgalo, dhvajA, chatrAtichatro che. te dvAronI AgaLa pratyeka-pratyeka mukhamaMDapa kahyA che. te mukhamaMDapo 100 yojana laMbAIthI, 50 yojanA vidhvaMbhathI, sAtireka 16 yojana uMcAIthI che. sudharmasabhA samAna varNana kahevuM. te mukhamaMDapanI traNa dizAmAM traNa dvArA kahyA che. te A - pUrvamAM, dakSiNamAM, uttaramAM. te dvAro 16 yojanA UMcA, ATha yojana pahoLA, ATha yojana pravezathI che. A dvArA zveta, zreSTha suvarNa skUpikA yAvat vanamALAothI alaMkRta che. te mukhamaMDapanA bhUmibhAga, ulloka, tenI uparanA ATha maMgala, chatrAdi kahevA. te mukhamaMDapanI AgaLa pratyeka-pratyeka prekSAgRha maMDapa kahela che. dvAra, bhUmibhAga, ulloka paryanta mukhamaMDapa muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 27
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA samAna A prekSAgRhamaMDapa kahevo. te prekSAgRha maMDapanA bahusama ramaNIya bhUmibhAganA bahumadhya dezabhAgamAM pratyeka-pratyekamAM eka eka vajamaya akSATaka(akhADo) kahyA che. te vajamaya aphATaka nA bahumadhya dezabhAgamAM pratyeka-pratyeka maNipIThikA kahI che. te maNipIThikA ATha yojana AyAma-vikhaMbhathI, cAra yojana bAhalyathI, sarvamaNimaya, svaccha yAvat pratirUpa che. te maNipIThikA upara pratyeka-pratyeka stUpa kahyA che. te stUpa 16-yojana laMbAI-pahoLAIthI, sAtireka 16 yojana udgha uccatvathI, zaMkha-aMka-kuMda-dakaraja-amRta mathita pheNapuMja sadaza zveta che tathA sarvaratnamaya, nirmaLa yAvat pratirUpa che. te stUponI upara ATha-ATha maMgalo, dhvaja, chatrAtichatra che. te stUponI cAre dizAmAM pratyeka-pratyekane maNipIThikA kahI che, te maNipIThikAo ATha yojana AyAmavidhvaMbhathI, cAra yojana bAhalyathI sarve maNimaya, nirmaLa yAvatu pratirUpa che. te maNipIThikA upara cAra jina (arihaMta paramAtmA)nI pratimA che, te jinotsadha pramANa(jina-arihaMtanI. avagAhanA jevaDI pramANa mAtra), te pratimAM padmAsane birAjamAna ane stUpAbhimukha rahelI che. te pratimAnA nAma A rIte che- RSabha, vardhamAna, caMdrAnana, vAriSaNa. vRttikAra maharSi zrI malayagirijI mahArAja jaNAve che ke-ahIM A cAre zAzvata jina (arihaMta)pratimA 500 dhanuSanI ja saMbhave che. te stUponI AgaLa pratyeka-pratyekane maNipIThikAo kahI che. te maNipIThikA soLa yojana laMbAI pahoLAIthI, ATha yojana bAhalyathI, sarve maNimayI yAvat pratirUpa che. te maNipIThikAnI upara pratyeka-pratyeka caityavRkSa kahela che. te caityavRkSa ATha yojana urdhva UMcA, addha yojana udvedhathI, be yojana skaMdha, ardha yojanA vidhvaMbha, cha yojanamAM phelAyela zAkhA, bahumadhya dezabhAgamAM ATha yojana AyAma-vikhaMbhathI, sAtireka ATha yojana sarva parimANa che. te caityavRkSanuM AvA prakAranuM varNana kahyuM che - vajamaya mULa, rajatanA supratiSThita viDimA(zAkhA), riSTamaya vipula kaMda, vaiDUrya rucira skaMdha, sujAta zreSTha jAtarUpa prathama vizALa zAkhA, vividha maNimaya ratnanI vividha zAkhAprazAkhA, vaiDUrya patra, tapanIya biMTa, jaMbUnada rakta mRdu sukumAla pravAlathI zobhita uttama kurAgra zikharo, vicitra maNiratna surabhei kusuma phaLathI bharela namelI zAkhA adhika mana-nayanane sukhakara che, amRtarasa samAna rasavALA phaLo. yukta vRkSa chAyA-prabhA-zobhA ane udyota sahita ane prAsAdIyAdi che. te caityavRkSonI upara ATha-ATha maMgalo, dhvaja, chatrAtichatra che. te caityavRkSonI AgaLa pratyeka-pratyeka maNipIThikA kahI che. te maNipIThikA ATha yojana laMbAI-pahoLAIthI che, cAra yojana bAhalyathI che, sarve maNimaya, nirmaLa yAvat pratirUpa che. te maNipIThikAnI upara pratyeka-pratyeka mahendradhvaja kahyo che. te mahendradhvaja 60 yojana udgha uccatvathI che. ardha yojana udvedhathI, ardha yojana viSkalathI che, te vajamaya, vRtta-lakha-suziliSTa-parivRSTa-sRSTasupratiSThita, viziSTa aneka paMcavarNI hajAro kuDabhithI parimaMDita ane abhirAma vAtochUta vijaya-vaijayaMti patAkA, chatrAtichatrayukta, UMcI, gaganatalane sparzatA prAsAdIyAdi che. tenI upara ATha-ATha maMgalo, dhvajA, chatrAtichatrA te mahendradhvaja AgaLa eka-eka naMdA puSkariNIo che. te puSkariNIo 100 yojana laMbAI 50 yojanA pahoLAI, 10 yojana udvedhathI ane nirmaLa che yAvat varNana karavuM ke eka dikarasa yukta kahI che. te eka-eka padmavara-vedikAthI parivRtta che. eka-eka vanakhaMDathI parivRtta che. te naMdA puSkariNInI traNa dizAmAM TisopAnA muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 28
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 pI. AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA pratirUpaka kahyA che. trisopAna pratirUpakanuM varNana karavuM. toraNa-dhvaja-chatrAtichatra kahevA. sudharmAsabhAmAM 48,000 manogulikAo che. te A rIte - pUrvamAM 16,000, pazcimamAM 16,000, dakSiNamAM 8000, uttaramAM 8,000. te manogulikAmAM ghaNA suvarNa-rUpyamaya phalako kahyA che. te suvarNa-rUpyamaya phalakomAM ghaNA vajamaya nAgadaMto kahyA che. te vajamaya nAgadaMtomAM kALA sUtranA banela goLa lAMbI-lAMbI mALAo laTake che. sudharmAsabhAmAM 48,000 gomanasikAo che. nAgadaMtaka paryanta manogulikA samAna kahevuM. te nAgadaMtakomAM ghaNA rajatamaya sikkA kahyA che. te rajatamaya sikkAmAM ghaNI vaiDUryamaya dhUpaghaTikAo kahI che. te dhUpaghaTikAmAM kAlo agara yAvat che. sudharmAsabhAmAM bahusama ramaNIya bhUmibhAga kahyo che, yAvat maNi vaDe zobhita, maNisparza ane ulloka che. te bahusama ramaNIya bhUmibhAganA bahumadhya dezabhAgamAM eka moTI maNipIThikA kahI che. te 16 yojana laMbAIpahoLAIthI, ATha yojana bAhalyathI che ane sarva maNimayI yAvat pratirUpa che. te maNipIThikAnI upara ahIM mANavaka caityastaMbha kahyo che. te 60 yojana urdhva uccatvathI, udvedhathI eka yojana ane vikhaMbhathI eka yojana che. te 48 dvAro, 48 AyAmovALA che. zeSa varNana mAhendradhvaja samAna jANavuM. te mANavaka caityastaMbha upara bAra yojana ane nIce paNa bAra yojana choDI, madhyanA 36-yojanamAM ahIM ghaNA suvarNa-rUpyamaya phalako che. te phalakomAM ghaNA vajamaya nAgadaMto che, te vajamaya nAgadaMtomAM ghaNA rajatamaya sikkA che. te sikkAmAM ghaNA vaktamaya goLa-goLa samudgako kahyA che. te samudgakomAM ghaNA jinasakithao surakSita che. te asthio sUryAbhadevane ane anya ghaNA devo ane devIone arcanIya yAvatu paryApAsanIya che. te mANavaka caitya staMbhanI upara ATha-ATha maMgalo, chatrAtichatro che. sUtra-37 te mANavaka caityastaMbhanI pUrve eka moTI maNipIThikA kahI che. te ATha yojana laMbAI-pahoLAIthI, cAra yojana bAhalyathI, sarva maNimaya, nirmaLa yAvat pratirUpa che. tenI upara eka moTuM siMhAsana che, saparivAra tenuM varNanA karavuM. te staMbhanI pazcime eka moTI maNipIThikA kahI che. te ATha yojana lAMbI-pahoLI, cAra yojana bAhalyathI che, sarve maNimayI, nirmaLa yAvat pratirUpa che. te maNipIThikAnI upara eka moTuM devazayanIya kahyuM che. te devazayanIyanuM varNana A pramANe che - vividha maNimaya, svarNanA pratipAda che. te vividha maNimaya pAdazIrSako, jAMbUnadamaya gAtrako, vividha maNimaya sAMdhA, rajatamaya tUlI, tapanIyamaya gaMDopadhAnikA, lohitAkSamaya ozikA che. te zayanIyanI baMne bAju ozikA, baMne tarapha unnata, madhyamAM gaMbhIra, zAliMgaNa vartita gaMgApulina vAlukA sama, suviracita rajastrANa, upasthita kSaumadu-kulapaTTa praticchAdana, raktAMzu saMvRtta, suramya, Ajinaka, ruya, bUra, navanItatula sparza-mRdu che. sUtra-38 te devazayanIyanI pUrvamAM eka moTI maNipIThikA kahI che. te ATha yojana lAMbI-pahoLI, cAra yojanA bAhalyathI, sarva maNimaya yAvat pratirUpa che te maNipIThikAnI upara eka moTo kSullaka mahendradhvaja kahyo che. te 60 yojana UMco, eka yojana vikhaMbhathI, vajamaya-vRtta-laSTa-saMsthita-suzliSTa yAvatu pratirUpa che. upara ATha-ATha maMgala, dhvaja, chatrAtichatra che. te kSullaka mahendra dhvajanI pazcime ahIM sUryAbhadevano cokhvAla nAme praharaNakoza kahyo che, sarva vajamaya, nirmaLa yAvatu pratirUpa che. te sUryAbhadevanuM paridharatna, khaga, gadA, dhanuSa pramukha ghaNA praharaNa ratno rAkhelA che. te zastro ujjavala, nizita, sutIkSNa dhAravALA, prAsAdIyAdi che. sudharmAsabhAnI upara ATha-ATha maMgalaka, dhvaja, chatrAtichatro che. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 29
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjaprazrIya sUtra-39 | sudharmAsabhAnI IzAne eka moTuM siddhAyatana-jinAlaya kahyuM che. te 100 yojana lAMbu, 50 yojana pahoLuM, 72 yojana UMcuM che. tenuM gomAnasikA paryanta tathA bhUmibhAga, caMdaravAnuM varNana pUrvavat kahevuM. te siddhAyatananA bahumadhya dezabhAgamAM eka moTI maNipIThikA kahI che. te 16 yojana laMbAI-pahoLAIthI ane ATha yojana bAhalyathI che. te maNipIThikA upara eka moTo devachaMdaka che. 16 yojana lAMbo-pahoLo, sAtireka soLa yojana udgha uccatvathI che. te sarvaratnamaya yAvat pratirUpa che. ahIM 108 jinapratimA, jinotsadha pramANa (500 dhanuSa pramANe padmAsane rahela) birAjamAna che. te jinapratimAnuM varNana A pramANe - tapanIya suvarNamaya, hatheLI ane pAdatala, aMkamaya nakho - madhyamAM lohitAkSa rekhA, suvarNamayI jaMghA, kanakamaya jAnU, kanakamaya Uru, tapanIyamaya gAtralaSTI, tapanIyamaya nAbhi, rimaya romarAjI, tapanIyamaya cucuka, tapanIyamaya zrIvatsa, zilapravAla-maya hoTha, sphaTikamaya dAMta, tapanIyamaya jIbha ane tANa, kanakamathI nAsikA - madhyamAM lohitAkSa pratiseka, aMkamaya AMkho - madhyamAM lohitAkSa pratisevaka, riSTamaya tArA-kIkI, rimaya akSipatra-palaka ane bhramara, kanakamaya kapALa, kAna ane niDAla-lalATa, vajamaya zIrSaghaTI, tapanIyamaya kezAMta-keza bhUmi, riSTharatnamaya keza che. te jinapratimAnI pratyekanI pAchaLa eka-eka chatradhArakanI pratimA kahI che. te hima-rajata-kuMda-caMdra samAna, koraMTa puSpamALA yukta dhavala chatrone lIlApUrvaka dhAraNa karIne UbhI che. te jinapratimAnI baMne paDakhe eka-eka cAmaradhArI pratimA kahI che. te pratimA vividha vimala ane mahAI maNi-kanaka-ratnathI racita yAvat lIlA sahita dhAraNa karatI UbhI che. te jinapratimAnI AgaLa babbe nAga pratimA, bhUta pratimA, yakSa pratimA, kuMDadhAra pratimA che, je sarvaratnamaya, nirmaLa thAvat UbhI che. te jinapratimA AgaLa 108-108 ghaMTa, kaLaza, bhaMgAra, Adarza, thALA, pAtrI, supratiSThaka, manogulikA, vAtakaraga, citrakara, ratnakaraMDaka, azvakaMTha yAvat vRSabhakaMTha, puSpagaMgerI yAvat romahasta caMgerI, puSpapaTala, tela samudgaka yAvat aMjana samudgaka ane dhUpa kaDucchaka rahela che. siddhAyatana upara ATha aSTamaMgala, dhvaja, chatrAtichatra che. sUtra-40 te siddhAyatananI IzAnamAM ahIM eka moTI upapAtasabhA kahI che. sudharmAsabhA samAna pipAtasabhAnuM varNanA karavuM yAvatu maNipIThikA ATha yojana, devazayanIyavat zayanIyanuM varNana, ATha-ATha maMgala, dhvaja, chatrAtichatro che. te uparAta sabhAnuM pUrve eka moTuM draha che. te 100 yojana lAMbu, 50 yojana pahoLu, 10 yojana UMDu che. te drahanI IzAnamAM ahIM eka moTI abhiSeka sabhA kahI che. sudharmAsabhAnA gamaka mujaba yAvat gomAnasikA, maNipIThikA, saparivAra siMhAsana yAvat muktAdAma che. tyAM sUryAbhadevanA ghaNA abhiSeka bhAMDa rahelA che. ATha-ATha maMgala pUrvavat. te abhiSeka sabhAnI IzAnamAM ahIM eka AlaMkArika sabhA kahI che. sudharmAsabhA mujaba ATha yojana maNipIThikA, saparivAra siMhAsana sudhI kahevuM. tyAM sUryAbhadevanA ghaNAM ja alaMkAra bhAMDa che, bAkI pUrvavat. te alaMkArika sabhAnI IzAnamAM eka moTI vyavasAya sabhA kahI che. uparAta sabhA samAna saparivAra siMhAsana, maNipIThikA, ATha ATha maMgalo Adi kahevA. tyAM sUryAbhadevanuM eka mahAna pustakaratna raheluM che. te pustakaratnanuM varNana A pramANe - ratnamaya patraka, riSTha ratnamaya kaMbikA, tapela suvarNamaya dorA, vividha maNimaya gAMTha, vaiDUryamaya lipyAsana, riSTharatnamaya DhAMkaNa, tapelA suvarNamaya sAMkaLa, riSTharatnamaya zAhI, vajaratnamaya lekhaNI, rijharatnamaya akSarothI dhArmika zAstra lakhela che. vyavasAyasabhA upara ATha-ATha maMgalo che. te vyavasAya sabhAnI IzAna dizAmAM naMdA puSkariNI kahI che. te draha saMdaza che. te naMdA puSkariNInI IzAnamAM eka moTI balipITha kahI che. sarvaratnamaya, nirmaLa yAvatu pratirUpa che. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 30
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA sUtra-41, 42 41. te kALe te samaye sUryAbhadeva tatkALa utpanna thaIne pAMca prakAranI paryAptio pUrNa karI, te A - AhAra, zarIra, indriya, AnaprANa,bhASAmana paryApti. tyAre te sUryAbhadevane paMcavidha paryAptithI paryAptabhAva pAmIne AvA svarUpano abhyarthita, ciMtita, prArthita, manogata saMkalpa utpanna thayo - mAre pahelA zuM karavuM joIe ? pachI zuM karavuM joIe ? mane pahelAM zuM zreya che ? pachI zuM zreya che ? mAre pahelAM paNa-pachI paNa hita, sukha, zema, niHzreyasa, AnugAmika-paNe thaze ? tyAre te sUryAbhadevanA sAmAnika parSadAmAM utpanna deva sUryAbhadevanA AvA abhyarthita yAvatu samutpannane samyaka rIte jANI sUryAbhadeva pAse AvyA. sUryAbhadevane be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karI, jaya-vijayathI vadhAvIne Ama kahyuM - he devAnupriya ! sUryAbha vimAnamAM siddhAyatanamAM jina utsadha pramANa 108 jinapratimA birAjamAna che. sudharmA sabhAmAM mANavaka caityamAM staMbhamAM vajamaya goLa-vRtta samugakomAM ghaNA jina asthi rahelA che. te Apane ane bIjA ghaNA vaimAnika devo ane devIone arcanIya yAvat paryApAsanIya che. tethI Apane te pahelA karaNIya che - pachI karaNIya che, Apane pahelA zreyarUpa che - pachI zreyarUpa che. Apane pahelA paNa ane pachI paNa hita-sukhakSema-niHzreyasa ane AnugAmikapaNe thaze. 42. tyAre te sUryAbhadeve te sAmAnika parSadA utpanna devo pAse A artha sAMbhaLI, samajI, hRSTa-tuSTa yAvat prasanna hRdayI thaI, zayanIyathI Ubho thayo, thaIne upapAtasabhAnA pUrvIya dvArathI nIkaLyo, jyAM draha hatuM tyAM Avyo. AvIne drahane anupradakSiNA karato-karato pUrvIya toraNathI pravezyo, pravezIne pUrvIya TisopAnaka pratirUpakathI nIce Utaryo, UtarIne pANImAM gayo, pANIthI snAna karyuM. karIne jalakrIDA karI, karIne jalAbhiSeka karyo, karIne AcamanA karI, cokakho thaI, parama zucibhUta thaI, drahathI bahAra nIkaLyo. tyArapachI jyAM abhiSeka sabhA che, tyAM Ave che, AvIne abhiSeka sabhAne anupradakSiNA karato karato pUrvanA dvArethI praveze che. pravezIne siMhAsane Ave che. AvIne zreSTha siMhAsane pUrvAbhimukha beTho. tyAre sUryAbhadevanA sAmAnika parSadAmAM utpanna devo abhiyogika devone bolAve che, bolAvIne Ama kahyuM - he devAnupriyo ! jaladIthI sUryAbhadevanA mahArtha, mahAdha, mahAI, vipula indrAbhiSekanI sAmagrI lAvo. tyAre te Abhiyogika devo, sAmAnika parSadAnA devo vaDe Ama kahevAtA harSita, saMtuSTa yAvat prasannahRdayI thaI, be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karI, 'tahatti' kahI, vinayapUrvaka AjJA vacanone svIkAre che. svIkArIne IzAna dizAmAM jAya che. jaIne vaikriya samudyAtathI samavahata thaIne saMkhyAta yojanano yAvat bIjI vakhata paNa vaikriyasamudyAta vaDe samavahata thaIne - 1008-1008 rUpAnA kaLazo, sonAnA kaLazo, maNimaya kaLazo, sonArUpAnA kaLazo, sonA-maNinA kaLazo, rUpAmaNinA kaLazo, sonA-rUpA-maNinA kaLazo, mATInA kaLazo. e pramANe bhaMgAra, darpaNa, thALI, pAtrI, supratiSThaka, ratnakaraMDaka, puSpagaMgerI yAvat romahasta caMgerI, puSpa-paTalaka yAvat romahastapaTalaka, chatra, cAmara, tela samudgaka yAvat aMjana samudgaka, 1008 dhUpakaDachA vidurve che. vipharvIna te svAbhAvika ane vaikriya kaLazo yAvat dhUpakaDachAone grahaNa kare che. karIne sUryAbha vimAnathI bahAra nIkaLyA. nIkaLIne tevI utkRSTa, capala yAvat tirjA asaMkhyAta yojana jatA-jatA kSIrodaka samudra Ave che. AvIne kSIrodaka le che. je tyAM utpalo che, te le che. yAvat zata-sahasrapatro le che. laIne puSkaroda samudra Ave che. AvIne puSkarodaka laIne tyAMnA utpala yAvat zata-sahasrapatro le che. laIne manuSyakSetramAM bharata-airavata kSetro che, temAM mAgadha-varadAma-prabhAsa tIrtho che, tyAM Ave che. AvIne tIrthodaka ane tIrthamATI le che. pachI gaMgA, siMdhu, muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 31
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA raktA, raktavatI mahAnadIo pAse Ave che, AvIne salilodaka le che. pachI baMne kAMThAnI mATI le che. laIne laghuhimavaMta, zikharI varSadhara parvate Ave che, AvIne jaLa le che, sarva tuvara, sarva puSpa, sarva gaMdha, sarva mAlya, sarvoSadhi siddhArthaka le che. laIne pachI... padma puMDarIka drahe jAya che. jaIne drahanuM jaLa le che, laIne tyAMnA utpala yAvat sahamrapatro le che. laIne hemavata-airAvata varSakSetronI rohitA, rohitAzA, suvarNakUlA, rUpyakUlA mahAnadIo che, tyAM Ave che. salilodaka le che. laIne baMne kAMThethI mATI le che. laIne zabdApAtI, vikaTApAtI vRtta vaitADhya parvata che, tyAM Ave che, AvIne sarvaRtukAdi pUrvavat pachI mahAhimavaMta, rukima varSadhara parvate Ave che. AvIne mahApadma ane mahApuMDarIka dro Ave che. AvIne drahanuM jaLa le che ityAdi. pachI harivAsa, ramyapha vAsa kSetramAM harimaMtA, nAriyaMtA mahAnadI che, tyAM Ave che, ityAdi pUrvavatu. pachI gaMdhApAtI, mAlyavaMta vRttavaitADhya parvate Ave che Adi pUrvavatu. pachI niSaDha, nIlavaMta varSadhara parva pUrvavat. pachI tigicchi, kesarI Dhahe jAya che, pUrvavat . pachI mahAvideha varSakSetre sItA, sItodA mahAnadIe jAya che, pUrvavat. pachI cakravartI vijayomAM badhA mAgadha, varadAma, prabhAsa tIrthomAM jAya che, tyAM tIrthodaka le che, laIne sarve aMtanadIonA sarve vakSaskAra parvatoe jaIne pUrvavat puSpa, phaLAdi le che. pachI meru parvate bhadrazAla vanamAM jAya che. tyAM sarva Rtuka puSpa, mALA, sarvoSadhi siddhArthaka le che. pachI naMdanavanamAM jAya che, tyAM sarvaRtuka yAvat sarvoSadhi siddhArthaka, sarasa gozISacaMdana le che. laIne somanasa vanamAM jAya che, tyAM sarvaRtuka yAvat siddhArthaka ane sarasa gozISacaMdana, divya puSpamALA, daddhara malaya sugaMdhI gaMdhane grahaNa kare che, pachI A badhuM laI te devo eka sthAne bhegA thayA. pachI tevI utkRSTa yAvat gatithI saudharmakalpamAM sUryAbhavimAnamAM abhiSekasabhAmAM sUryAbhadeva pAse AvIne temane be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karI, jaya-vijaya vaDe vadhAve che. vadhAvIne te mahArtha, mahAI, mahAI, vipula indrAbhiSeka nI sAmagrI upasthApita karI. te sUryAbhadeva 4000 sAmAniko, saparivAra agramahiSIo, traNa parSadA, sAta sainyAdhipati yAvat bIjA ghaNAM sUryAbhavimAnavAsI devo ane devIoe te svAbhAvika tathA vaikriyika zreSTha kamale pratiSThApita, sugaMdhIta zreSTha jaLathI bharela, caMdanakRta carcita, kaMTha guNothI baddha, padmotpalathI DhAMkela, sukumAla komaLa hAtha vaDe parigRhIta 1008 suvarNa kaLaza yAvat 1008 mATInA kaLazo sarve jaLathI - mATIthI - puSpAdithI yAvat siddhArthako vaDe bharIne sarva RddhithI yAvat vAdya ghoSa saha ati mahAna indrAbhiSekathI abhisiMcita kare che. tyAre te sUryAbhadevano atimahAna indrAbhiSeka vartato hato tyAre keTalAMka devo sUryAbha vimAnane ati jaLA ke mATI nahIM paNa pravirala varSanI, raja-reNu vinAzaka, divya surabhi gaMdhodakanI varSA varasAve che. keTalAMka devo. vimAnane hataraja -naSTaraja -bhraSTaraja -upazAMtaraja -prazAMtaraja kare che. keTalAMka devo vimAnane siMcana-saMmArjanaupalipta, zuci saMgRSTa racyAMtara ApaNa-vIhine kare che. keTalAMka maMcAtimaMca yukta kare che. keTalAMka vividha raMganI dhvajA, patAkAtipatAkAthI maMDita kare che. keTalAMka lIMpaNa-gupaNa kare che. gozIrSa-sarasa-raktacaMdana-dardUrapaMcAMgulitala kare che. keTalAMka devo sUryAbha vimAnanA dvArone caMdana carcita kaLazothI banela toraNothI sajAve che. keTalAMka uparathI nIce sudhI laTakatI lAMbI lAMbI goLa mALAthI vibhUSita kare che. keTalAMka paMcavarNI sugaMdhI puSpo vikherI suzobhita kare che. keTalAMka kAlAgaru pravara kuMdaruSka turuSka dhUpathI madhamadhatI sugaMdhathI abhirAma kare che. keTalAMka sugaMdha gaMdhIka gaMdhavartIbhUta kare che. keTalAke hiraNya, suvarNa, rajata, vaja, puSpa, phaLa, mALA, gaMdha, cUrNa, AbharaNanI varSA kare che. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 32
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjakazrIya keTalAMke suvarNa ke yAvat AbharaNanI ekabIjAne bheTa Ape che. keTalAMka tata, vitata, ghana, kRsira e caturvidhA vAjiMtrane vagADe che. keTalAMka devo ukSipta, pAdAMta, maMda, rocitAvasAna e caturvidha gIto gAya che. keTalAMka devoe drata ke vilaMbita ke dvatavilaMbita nATyavidhi dekhADI, keTalAke aMcita nRtyavidhi dekhADI. keTalAka devoe ArabhaDa, bhasola ke ArabhaTabhasola nRtyavidhi dekhADI, keTalAke utpAta-nipAta pravRtta, to keTalAMke saMkucita-prasArita-ritArita, to keTalAMke bhrAMta-saMbhrAMta divya nRtyavidhi dekhADI. keTalAMka devoe caturvidha abhinaya karyo. te A - dAntika, prAtyAMtika, sAmaMtopanipAtika, lokAMtamadhyAvasAnika. keTalAMka devo bukkAra kare che, keTalAMka zarIra phUlAve che, keTalAMka nAce che, keTalAMka hakkAra kare che, keTalAMka lAMbI lAMbI doDa doDe che, keTalAMka gaNagaNe che ane AsphoTana kare che. keTalAMka AsphoTana karI gaNagaNe che, keTalAMka tripadI doDe che, keTalAMka ghoDAnI jema haNahaNe che - hAthIvat gulagula kare che - rathanI jema dhaNadhaNe che - keTalAMka A traNe kare che. keTalAMka uchaLe che, vizeSa uchaLe che. keTalAMka harSadhvani kare che. keTalAMka A traNe kare che. keTalAMka upara - keTalAMka nIce-keTalAMka lAMbu kUdyA, keTalAMke A traNe karyuM, koI siMhanAda kare che - koIe bIjAne raMgyA - koIe bhUmi thapathapAvI, koIe A traNe karyuM. koI garaje che - koI camake che - koI varSA kare che, koI traNa kare che. koI baLe che - koI tape che - koI pratApe che - koI traNe kare che. koI hakkAre che - zukkAre che - dhakkAre che. koI pota-potAnA nAma kahe che, koI cAre paNa kare che. keTalAMka devo devasannipAta kare che, koI devodyota kare che, koI devotkalita kare che, koI kahakahaka kare che, koI duhaduhaka kare che, koI vastrokSepa kare che. koI devasannipAta yAvatuM vastroblepa kare che. keTalAMka hAthamAM utpala yAvatu sahasrapatra kamaLa lIdhA, koIe hAthamAM kaLaza yAvat dhUpakaDachA lIdhA, hRSTa-tuSTa yAvat hRdayI thaI cAre tarapha ahIMtahIM doDe che - vizeSa doDe che. tyAre te sUryAbhadevane, 4000 sAmAniko yAvat 16,000 AtmarakSaka devo, bIjA paNa ghaNA sUryAbha rAjadhAnI vAstavyA devo ane devIoe ati mahAna indrAbhiSeka vaDe abhisiMcita kare che, karIne eke eka be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karIne kahyuM - he naMda ! tamAro jaya thAo, he bhadra ! tamAro jaya thAo. tamAruM kalyANa thAo. na jitelAne jIto, jitelane pALo, jitela madhye vaso. devomAM indravat, tArAmAM caMdravatuM, asuromAM camaravat, nAgomAM dharaNavat, manuSyomAM bharatavat, ghaNA palyopama - ghaNA sAgaropama - ghaNA palyopamAM sAgaropama sudhI) 4000 sAmAnika yAvat 16,000 AtmarakSaka devo, sUryAbha vimAnanA bIjA ghaNA sUryAbhavimAnavAsI devo ane devIonuM Adhipatya yAvatuM mahattarakatva karatA, pAlana karatA vicaro ema kahIne jayajaya zabda kare che. tyAre te sUryAbhadeva, mahAn indrAbhiSekathI abhiSikta thaIne, abhiSeka sabhAnA pUrva dhArathI nIkaLe che. ne alaMkArika sabhAe Ave che, AvIne alaMkArika sabhAne anupradakSiNA karatA, alaMkArika sabhAnA pUrva dvArethI praveze che, pravezIne siMhAsana pAse Ave che. te zreSTha siMhAsana upara pUrvAbhimukha karIne beTho. tyAre te sUryAbhadevanA sAmAnika parSadAnA devoe temanI samakSa alaMkArika bhAMDa upasthita karyA. tyAre te sUryAbhadeve sarvaprathama romayukta sukumAla surabhi gaMdha kASAyikathI gAtro lUchaDyA, lUchIne sarasa gozISa caMdanathI gAtrone analiMpita kare che, karIne nAkanA zvAsathI UDI jAya tevA cakSahara varNa-sparza yukta, ghoDAnI lALathI paNa adhika sukomaLa, dhavala, suvarNathI khacita karmayukta, AkAza ane sphaTika jevI prabhAvALA, divya devadUSya yugalane muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 33
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA dhAraNa karyuM karIne hAra-ardhahAra-ekAvalI-muktAvalI-ratnAvalIne dhAraNa karyA. karIne aMgada, keyura, kaDaga, truTita, kaTisUtraka, daza vIMTIo, vakSasUtra, muravi, prAlaMba, phaMDala, cUDAmaNI, mugaTane dhAraNa karyA. pachI graMthima-veSTimapUrima-saMghAtima cAra prakAranI mALA vaDe kalpavRkSanI samAna potAne alaMkRta-vibhUSita kare che. dardara-malayasugaMdhanI gaMdha gAtro upara chAMTI, divya sumanadAma dhAraNa kare che. sUtra-43, jja 43. tyAre te sUryAbhadeva kezAlaMkAra, mAlyAlaMkAra, AbharaNAlaMkAra, vastrAlaMkAra e caturvidha alaMkAra vaDe alaMkRta ane vibhUSita thaIne - pratipUrNAlaMkAra thaIne siMhAsanathI UbhA thAya che, thaIne alaMkAra sabhAnA pUrvanA dvArathI nIkaLe che. nIkaLIne vyavasAya sabhAe jAya che. vyavasAya sabhAne anupradakSiNA karatA-karatA pUrvanA dvArethI. praveza kare che. uttama siMhAsane yAvat bese che. tyAre te sUryAbhadevanA sAmAnika parSadAnA devo pustakaratna lAve che. tyArapachI sUryAbhadeva pustakaratnane grahaNa kare che. laIne mUke che. pustakaratnane ughADe che, ughADIne vAMce che. vAMcIne dhArmika kArya karavAno nirNaya kare che, pachI pustakaratnane pAchuM mUke che. siMhAsanathI Ubho thAya che, thaIne vyavasAyasabhAnA pUrvanA dvArethI nIkaLe che. nIkaLIne naMdA puSkariNIe Ave che. AvIne tenA pUrvanA toraNathI pUrvanA trisopAna pratirUpakathI temAM Utare che, UtarIne hAtha-paga dhue che. dhoIne Acamana karI, cokakho thaI. paramazucibhUta thaI. eka ma rajatamaya vimala salilapUrNa matta gajamukha AkRti kuMbha samAna mUMgArane grahaNa kare che. tyAMnA je utpala yAvat zatasahasrapatrone grahaNa karIne naMdA puSkariNIthI bahAra nIkaLe che. nIkaLI jyAM siddhAyatana che, tyAM javA taiyAra thayo. 4. tyAre te sUryAbhadevanA 4000 sAmAniko yAvat 16,000 AtmarakSaka devo, bIjA paNa ghaNA sUryAbhavimAnavAsI devo ane devIomAM keTalAMka hAthamAM utpala yAvat zata-sahasra patro laIne sUryAbhadevanI pAchaLapAchaLa cAlyA. tyArapachI sUryAbhadevanA ghaNA Abhiyogika devo ane devIomAM keTalAka hAthamAM kaLazo yAvat keTalAka hAthamAM dhUpakaDachA laI ati harSita thaI sUryAbhadevanI pAchaLa cAlyA. tyArapachI sUryAbhadevanA 4000 sAmAnika devo yAvat bIjA ghaNA sUryAbhavimAnanA devo-devIothI saMparivRtta thaIne sarvaRddhithI yAvat vAdyonI dhvanipUrvaka siddhAyatana hatuM tyAM AvyA. pachI siddhAcatananA pUrvanA dvArethI pravezyA, pravezIne jyAM devachaMdaka che, jyAM jinapratimAo che, tyAM Ave che. AvIne jina pratimAne jotAM ja praNAma kare che. karIne lomahastakane grahaNa kare che, karIne jinapratimAne lomahastakathI pramArje che. pramArjIne jinapratimAne sugaMdhI gaMdhodakathI navaDAve che. navaDAvIne sarasa gozISacaMdanathI gAtrone lape che. lIMpIne sugaMdhI gaMdha kASAyikathI gAtrone lUche che, lUchIne jinapratimAne ahata devadUSya yugala paherAve che. paherAvIne puSpamALA-gaMdha-cUrNavarNa-vastra-AbharaNa caDhAve che. pachI nIce sudhI laTakatI lAMbI-lAMbI goLa mALA paherAvI. paherAvIne paMcavarNA puSpaguMjo hAthamAM laIne tenI varSA karI ane mAMDavo karIne te sthAnane suzobhita karyuM. pachI te jinapratimAnI AgaLa svaccha, zlaSNa, rajatamaya, akSata taMdula vaDe ATha-ATha maMgalanuM Alekhana karyuM. te A pramANe - svastika cAvat darpaNa. pachI caMprabha-ratna-va-vaiDUrya vimala daMDa, svarNa-maNi-ratna vaDe citrita, kALo agaru, pravara kuduruSka, turuSpa, dhUpanA madhamadhATathI uttama gaMdha vaDe vyApta ane dhUpavartI choDatA vaiDUryamaya kaDachAne grahaNa karIne dhUpakSepa karIne jinavarane 108 vizuddha granthayukta - arthayukta - apunarukta mahimAzALI chaMdothI stuti karI, pachI sAta-ATha pagalA pAchaLa khasyo, khasIne DAbo ghUMTaNa UMco karyo. karIne jamaNo ghUMTaNa bhUmitale sthApI, traNa vakhata mastakane bhUmitale lagADyuM, lagADIne kaMIka name che. namIne be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karIne A pramANe kahyuM namaskAra thAo - arihaMtone yAvat saMprAptane. pachI vaMde che, name che, namIne jyAM devachaMdaka che, jyAM muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya) AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 34
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA siddhAyatanano bahumadhya dezabhAga che, tyAM jAya che. jaIne lomahastaka(morapiMchI)ne uThAve che. pachI siddhAyatananA bahumadhya dezabhAgane lomahastaka thI pramArje che. divya udakadhArAthI sIMce che. sarasa gozISacaMdanathI paMcAMgulitala maMDalane Alekhe che. AlekhIne, hAthamAM laIne yAvat paMjopacAra yukta kare che. karIne dhUpa de che. pachI siddhAyatananA dakSiNa dvAre Ave che. tyAM lomahastaka laIne pachI dvAraceTI ane zAlabhaMjikAo tathA vAlarUpane lomahastakathI pramArje che. pramArjIne divya udakadhArAthI sIMce che. sIMcIne sarasa gozISacaMdana vaDe carcita kare che. karIne puSpArohaNa, mAlya yAvat AbharaNa ArohaNa kare che, karIne lAMbI laTakatI mALA yAvat dhUpakSepa kare che. karIne jyAM dakSiNanA dvAre mukhamaMDapa che, jyAM te mukha-maMDapano bahumadhya dezabhAga che, tyAM Ave che. AvIne lomahastaka le che. laIne bahumadhya dezabhAgane lomahastakane pramArje che. pramArjIne divya udakadhArAthI sIMce che, sIMcIne sarasa gozISacaMdanathI paMcAMgulitala maMDapane Alekhe che. AlekhIne, grahita puSpo vIkherI yAvat dhUpa de che. pachI je dakSiNanA mukhamaMDapanA pazcimI dvAre jAya che, jaIne lomahastaka hAthamAM le che, laIne dvAra zAkhA, zAla-bhaMjikA, vAlarUpone lomahastakathI pramArje che. pramArjIne divya jaLadhArAthI sIMce che. sarasa gozISacaMdanathI carcita kare che. puSpa yAvat AbharaNa caDAve che. lAMbI mALA - puSpo vikheravA - dhUpa Apavo. A badhuM karIne dakSiNanA mukhamaMDapanA uttaranI taMbha paMkti pAse Ave che. AvIne lomahastaka hAthamAM le che. staMbha, zAlabhaMjikA ane vAlarUpane lomahastaka thI pramArje che. pazcimanA dvAravat yAvat dhUpa de che. tyArapachI dakSiNI mukha maMDapanA pUrva dvAre Ave che. AvIne lomahastaka hAthamAM laIne dvAra zAkhA ityAdi pUrvavat kahevuM. pachI dakSiNanA mukhamaMDapanA dakSiNa dvAre Ave che, AvIne dvAra zAkhA ityAdi pUrvavat kahevuM. pachI dakSiNanA prekSAgRha maMDapamAM jyAM prekSAgRhamaMDapano bahumadhya dezabhAga che, temAM vajamaya alapATaka che. maNipIThikA che, jyAM siMhAsana che, tyAM Ave che. AvIne lomahastaka hAthamAM le che. laIne akSapATakane, maNipIThikAne, siMhAsanane loma hastakathI pramArje che. pramArjIne te divya udakadhArAthI sIMcI, sarasa gozISacaMdana vaDe carcita kare che. puSpa caDAve che, lAMbI laTakatI mALA caDAvI, dhUpa Ape che. ApIne dakSiNanA prekSAgRha maMDapanA pazcimanA dvAre Ave che. uttaranA dvAre badhuM pUrvanA dvAra mAphaka kahevuM. dakSiNanA dvAre paNa pUrvavat ja kahevuM. pachI dakSiNanA caityastUpe Ave che. tyAM AvIne stUpa ane maNipIThikAne divya jaLadhArA vaDe sIMce che, sarasa gozISacaMdanathI carcita kare che. puSpa caDAve che. yAvat dhUpakSepa kare che. pazcimanI maNipIThikAe jyAM pazcimamAM jinapratimA che, tyAM Ave che. zeSa pUrvavat. uttaranI jinapratimAmAM paNa badhuM temaja kahevuM. pachI pUrvanI maNipIThikA che, jyAM pUrvIya dizAnI jinapratimA che, tyAM Ave che, zeSa pUrvavatuM. dakSiNanI maNipIThikAe dakSiNanI jinapratimAe Ave che. zeSa pUrvavat. jyAM dakSiNanuM caityavRkSa che, tyAM Ave che. zeSa pUrvavat. jyAM mahendradhvaja che, jyAM dakSiNanI naMdApuSkariNI che, tyAM Ave che. lomahastaka hAthamAM le che, toraNa, TisopAna pratirUpaka, zAlabhaMjikA ane vAlarUpone lomahastaka vaDe pramArjI, divya udakadhArAthI sIMcI, sarasa gozISa caMdanathI carcita karI, puSpamALA caDAvI, lAMbI mALA laTakAvI, dhUpakSepa kare che. siddhAyatananI anupradakSiNA karatA, jyAM uttaranI naMdA puSkariNI che, tyAM Ave che. zeSa pUrvavatuM. jyAM uttaranuM caityavRkSa che, tyAM Ave che, uttaranA caityastUpe Ave che. zeSa pUrvavatu. jyAM pazcimanI pIThikA che, pazcimanI jina pratimA che, zeSa pUrvavat. uttaranA prekSAgRha maMDape Ave che. AvIne dakSiNanI vaktavyatA che, te badhI kahevI, pUrvanA dvAre, dakSiNanI staMbha paMkti, te badhuM pUrvavat. jyAM uttarano mukha maMDapa che, jyAM uttaranA mukhamaMDapano bahumadhya dezabhAga che, te badhuM muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 35
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA pUrvavat kahevuM. pazcimanA dvAre temaja uttaranA dvAre dakSiNanI taMbha paMkti Adi bAkInuM badhuM pUrvavat. jyAM siddhAyatananuM uttaranuM dvAra, pUrvavatu. je siddhAyatananuM pUrvanuM dvAra che tyAM jAya che. te pUrvavatu. je pUrvano mukha-maMDapa che, jyAM mukhamaMDapano bahumadhya dezabhAga che, tyAM Ave che. zeSa pUrvavat. pUrvanuM mukhamaMDapanA dakSiNanA dvAre pazcimanI staMbha paMkti, uttaranA dvAre te pUrvavat, jyAM pUrvanuM prekSAgRha maMDapa che, stUpa che, jinapratimA- caityavRkSa-mahendra dhvaja-naMdA puSkariNI badhuM pUrvavat yAvat dhUpa de che. pachI sudharmAsabhAe Ave che. AvIne sudharmAsabhAnA pUrvanA dvArethI praveze che, pravezIne mANavaka caityastaMbha che, jyAM vajamaya goLa-vRtta-samudgaka che, tyAM Ave che. AvIne lomahastaka hAthamAM le che. laIne vajamaya goLa-vRtta samudgakane lomahastakathI pramArje che. pramArjIne samudgakane khole che. kholIne jina asthine lomahastakathI pramArje che. pramArjIne surabhi gaMdhodakathI prakSAle che. prakSAlIne sarvottama zreSTha gaMdha ane mALAthI arcita karI, dhUpa de che. daIne jina asthine vajamaya goLa-vRtta samudgakamAM mUke che. mANavaka caityastaMbhane lomahastakanI pramArje che. divya jaLadhArA-sarasa gozISa caMdanathI carcita karI, puSpArohaNa yAvat dhUpa de che. siMhAsanamAM pUrvavatu, devazayanIye pUrvavat. laghu mahendra dhvajamAM paNa temaja jANavuM. je praharaNa koza coppAlaka che tyAM Ave che, AvIne te lomahastaka hAthamAM le che. laIne coppAla praharaNa kozane lomahastakathI pramArje che. pramArjIne divya udakadhArA - sarasa gozISacaMdanathI carcita-puSpa caDAvavA - lAMbI laTakatI mALA yAvat dhUpa Ape che. jyAM sudharmA sabhAno bahumadhya dezabhAga, jyAM maNipIThikA, jyAM devazayanIya tyAM Ave che, AvIne lomahastaka hAthamAM laI devazayanIya ane maNipIThikAne lomahastakathI pramArje che yAvat dhUpa de che. pachI jyAM upapAta sabhAnuM dakSiNanuM dvAra che tyAM pUrvavatu. abhiSeka sabhA sadaza yAvatu pUrvanI naMdA puSkariNI, jyAM draha che tyAM Ave che, AvIne toraNa, TisopAnaka, zAlabhaMjikA, vAlarUpa pUrvavat. jyAM abhiSeka sabhA che, tyAM Ave che. AvIne pUrvavatuM. siMhAsana ane maNipIThikA, bAkI pUrvavat. Ayatana sadaza yAvat pUrvanI naMdA puSkariNI. jyAM alaMkArika sabhA che, tyAM jAya che. jaIne tyAM abhiSeka sabhA. mujaba badhuM kahevuM. pachI vyavasAya sabhAe jAya che. jaIne pUrvavat, lomahastaka hAthamAM laI pustakaratnane lomahastaka vaDe pramArje che. pramAjIne divya jaLadhArAthI sIMcI, sarvottama gaMdha ane mALA vaDe arcA kare che. karIne maNipIThikA ane siMhAsanane bAkI pUrvavatu. pUrvanI naMdA puSkariNImAM jyAM draha che, tyAM jAya che. jaIne te toraNa, TisopAnaka, zAlabhaMjikA, bAlarUpa pUrvavat. jyAM balipITha che, tyAM jAya che. tyAM bali visarjana kare che. Abhiyogika devane bolAve che. bolAvIne Ama kahyuM o devAnupriyo ! jaladI sUryAbhavimAnamAM zRMgATaka, trika, catuSka, catvara, caturmukha, mahApatha, prAkAra, aTTAlaka, carikA, dvAra, gopura, toraNa, ArAma, udyAna, vana, vanarAjI, kAnana ane vanakhaMDamAM arcanIya kare che. karIne jaladIthI AjJAne pAchI soMpo. tyAre te Abhiyogika devo, sUryAbhadeve Ama kahetA yAvat svIkArIne sUryAbha vimAnamAM zRMgATaka, trika yAvat vanakhaMDamAM arcanIya kare che, karIne jyAM sUryAbhadeva che yAvat AjJA soMpe che. tyArapachI sUryAbhadeva, jyAM naMdA puSkariNI che, tyAM Ave che. AvIne naMdA puSkariNIne pUrvanA TisopAna prati-rUpakathI utare che. utarIne hAtha-paga dhUve che, dhoIne naMdA puSkariNIthI bahAra nIkaLI, jyAM sudharmAsabhA che, tyAM javAne pravRtta thayo. muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 36
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA tyAre te sUryAbhadeva, 4000 sAmAnika yAvat 16,000 AtmarakSaka devo, bIjA ghaNA sUryAbhavimAnavAsI. vaimAnika deva-devI sAthe parIvarIne sarvaRddhithI yAvat nAdita ravathI sudharmAsabhAe Ave che. sudharmAsabhAnA pUrvanA. dvArethI praveze che. pravezIne siMhAsana pAse Ave che. AvIne zreSTha siMhAsane pUrvAbhimukha beTho. sUtra-45 pachI te sUryAbhadevanI pazcimottara ane uttarapUrva dizAmAM sthApita 4000 bhadrAsano upara 4000 sAmAnika devo beThA. pachI sUryAbhadevanI pUrva dizAmAM cAra agramahiSIo cAra bhadrAsanomAM beThI. pachI sUryAbhadevanI dakSiNa-pUrve atyaMtara parSadAnA 8000 devo, 8000 bhadrAsanomAM beThA. pachI sUryAbhadevanI dakSiNe madhyama parSadAnA 10,000 devo, 10,000 bhadrAsanomAM beThA. pachI sUryAbhadevanI dakSiNa-pazcime bAhyaparSadAnA 12,000 devo 12,000 bhadrAsanomAM beThA. pachI te sUryAbhadevanI pazcime sAta anikAdhipatio sAta bhadrAsanomAM beThA. tyArapachI te suryAbhadevanI cAre dizAmAM 16,000 AtmarakSaka devo 16,000 siMhAsanomAM beThA. te A rIte - pUrvamAM 4000, dakSiNamAM 4000, pazcimamAM 4000, uttaramAM 4000, te AtmarakSako sannaddha-baddha-varmita kavacavALA, zarAsana paTTikAyukta, raiveyaka paherelA, baddha-Aviddha vimalavara ciMdhapaTTavALA, gRhIta Ayudha-praharaNa, traNa sthAne namela, trisaMdhika, vajamaya koDI-dhanuSa laIne, paryApta kAMDa-kalApa, nIla-pIta-rakta prabhAvALA dhanuSacAru-carma-daMDa-khaga-pAzane hAthamAM laIne, nIla-pIna-rakta-cApa-cAru-carma-daMDa-khaga-pAza dhAraNa karela, AtmarakSaka, rakSA upagata, gupta-guptapAlita, yukta-yuktapAlita, dareke dareka vinayapUrvaka potAnI AcAramaryAdA mujaba sevaka thaIne rahyA che. sUtra-46, 47 46. bhagavad ! sUryAbhadevanI keTalA kALanI sthiti kahI che ? gautama ! cAra palyopama. bhagavad ! sUryAbhadevanA sAmAnika parSadAmAM utpanna devanI keTalA kALanI sthiti che ? gautama ! cAra palyopama te sUryAbhadeva mahARddhi, mahAti, mahAbala, mahAyaza, mahAsaukhya, mahAprabhAva vALo che. aho bhadaMta ! te sUryAbhadeva Avo mahARddhika yAvat mahAnubhAga che. 47. bhagavana ! sUryAbhadeve te divya devaRddhi, devaghuti, devAnubhAga kaI rIte labdha-prApta-abhimukha karI ? te pUrvabhave koNa hato ? zuM nAma ke zuM gotra hatuM ? kayA gAma yAvat saMnivezano hato ? zuM daIne ke khAIne, zuM karIne ke AcarIne ? kevA tathArUpa zramaNa ke brAhmaNanI pAse eka paNa Arya dhArmika suvacanane sAMbhaLIne ke avadhArIne sUryAbhadeve te divya devaddhi yAvat devAnubhAvane labdha-prApta ke abhisanmukha karI ? sUryAbhadeva prakaraNano muni dIparatnasAgare karela anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 37
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjaprazrIya sUtra-48 gautamane AmaMtrIne zramaNa bhagavAna mahAvIre gautama svAmIne A pramANe kahyuM - he gautama ! te kALe, te samaye A ja jaMbadvIpa dvIpanA bharatakSetramAM kaikayArpha nAme janapada Rddha-stimita-samRddha hatuM. te kaikayAA janapadamAM seyaviyA nAme Rddha-stimita-samRddha yAvatu pratirUpa nagarI hatI. te nagarInI bahAra IzAna dizAmAM eka mRgavanA nAme udyAna hatuM. te ramya, naMdanavana samAna, sarva Rtuka phaLathI samRddha, zubha-surabhi-zItala chAyAthI samanubaddha, prAsAdIya yAvat pratirUpa hatuM. te seyaviyA nagarImAM pravezI nAmaka rAjA hato. te mahAhimavaMta yAvat vicarato hato. te adhArmika, adharmISTha, adharmakhyAti, adharmAnuga, adharmapralokI, adharmaprajanaka, adharmazIla-samudAcAra, adharmathI ja vRtti karanAro, "haNa naMda" evI AjJA karato, caMDa-rudra-sudra-lohitapANI-sAhasika-utkaMcana vacana mAyA nikRti kUDa kapaTa sAti saMprayoga-bahula, niHzIla, nirvata, nirguNa, nirmaryAda, nipratyAkhyAna pauSadhopavAsa, ghaNA ja dvipadacatuSpada-mRga-pazu-pakSI-sarIsRponA ghAta-vadha-ucchedanamAM adharmaketu hato. Ubho thaIne guruno Adara na karato, vinaya na karato, janapadano prajAjanothI rAja kara laIne paNa tenuM samyapha pAlana na karanAra hato. sUtra-49, 50 49. te pradezI rAjAne sUryakAMtA nAme rANI hatI. te sukumAla hAtha-pagavALI hatI ityAdi dhAriNI samAnA varNana karavuM. teNI pradezI rAjAnI sAthe anurakta, avirata, iSTa zabdAdithI vicaratI hatI. 50. te pradezI rAjAno jyeSTha putra ane sUryakAMtA devIno Atmaja sUryakAMta nAme putra hato. te sukumAlA hAtha-pagavALo yAvat pratirUpa hato. te sUryakAMtakumAra yuvarAja thayo. te pradezIrAjAnA rAjya, rASTra, bala, vAhana, koza, koThAgAra, aMtaHpura, janapadane svayaM ja dekhabhALa karato vicarato hato. sUtra-pa1 te pradezI rAjAno moTo bhAI ane mitra samAna citta' nAme sArathI hato. te dhanADhya yAvat ghaNA lokothI aparibhUta hato. zAma-daMDa-bheda-upapradAna, arthazAstra-ihA mati vizArada, autpAtikI-vainayikI-karmajApAriNAmikI e caturvidha buddhithI yukta hato. pradezI rAjAnA ghaNA kAryo, kAraNo, kuTuMba, maMtra, guhya, rahasya, vyavahAra, nizcayamAM pUchavA yogya, meDhI, pramANa, AdhAra, AlaMbana, cakSu, meDhibhUta, pramANabhUta, AdhArabhUta, AlaMbanabhUta, sarve sthAna - sarva bhUmikAmAM labdhapratyaya, vidievicAra, rAyadhUrAciMtaka hato. sUtra-pa2 te kALe, te samaye kuNAlA nAme Rddha, svimita, samRddha janapada hatuM. te kuNAlA janapadamAM zrAvastI nAme nagarI hatI. te Rddha-simita-samRddha yAvat pratirUpa hatI. te zrAvatI nagarInI bahAra IzAna dizAbhAgamAM koSTaka nAme purAtana yAvat prAsAdIya caitya hatuM. te zrAvastI nagarImAM pradezI rAjAno AjJApAlaka jitazatru nAme rAjA hato. te mahA himavaMta yAvat vicarato hato. tyAre te pradezI rAjAe anya koI dine mahArtha, mahAI, mahAI, vipula, rAjAne yogya prAbhRta taiyAra karAvyuM. karAvIne citta sArathIne bolAvyo, bolAvIne Ama kahyuM - jA, he citta ! tuM zrAvastI nagarI jaI jitazatru rAjAne A mahArtha yAvat prAkRta bheMTa dhara. tenI sAthe rahIne svayaM tyAMnA rAjA kAryo, rAjakRtyo, rAjanIti ane rAjavyavahAra jo, sAMbhaLa ane anubhava karato vicara, ema kahI vidAya karyo. tyAre te cittasArathi, pradezI rAjAe Ama kahetA harSita thayo yAvatu AjJA svIkArI. te mahArtha yAvat prAbhRtA muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya) AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 38
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA le che. pradezI rAjA pAsethI yAvat nIkaLyo. nIkaLIne seyaviyA nagarInI vaccovaccathI, potAnA gherathI nIkaLyo, nIkaLIne te mahArtha yAvatu prAbhUta sthApe che. kauTuMbika puruSone bolAvIne A pramANe kahyuM - o devAnupriyo ! jaladIthI chatrasahita yAvat cAturghaTa azvaratha joDIne upasthita karo yAvat mArI AjJA pAchI soMpo. tyAre te kauTuMbika puruSo te pramANe AjJA svIkArI, jaladIthI chatrasahita yAvat yuddha sajja cAturdhaTa azvaratha joDIne upasthita karyo. tenI AjJA pAchI soMpI. tyAre te cittasArathI kauTuMbika puruSo pAse A vRttAMta sAMbhaLI yAvat vRttAMta sAMbhaLI yAvat vikasita hRdayI thaI, balikarma karyuM. kautuka-maMgala-prAyazcitta karyA. sannaddha-baddha-varmita kavaca thaI, zarAsana paTTikA bAMdhI, raiveyaka paheryuM. vimalavara ciMdhapaTTathI baddha Aviddha thayo. Ayudha praharaNa gRhIta karyA. te mahArtha yAvat prAbhRta lIdhuM. laIne je cAturghaTa azvaratha pAse Avyo, AvIne cAturghaTa azvarathe ArUDha thayo. ghaNA sannaddha puruSo sAthe yAvat Ayudha-praharaNa grahita sAthe saMparivRtta thaI koraMTa mAlyadAmathI yukta chatra dhAraNa karela, mahAna subhaTa caTakara pathakara vRMdathI parikSipta thaI potAnA gherathI nIkaLe che. seyaviyA nagarInI vaccovaccathI nIkaLe che. nIkaLIne sukhe vAsa karato, prAtaH rAzapUrvaka, ativikRSTa aMtare vAsamAM na vasato, kekaya ardha janapadathI vaccovaccathI kuNAlA janapadanI je zrAvastI nagarI che, tyAM Avyo. pachI zrAvastI nagaranI vaccovaccathI praveze che. pachI jitazatru rAjAnuM gRha, jyAM bAhya upasthAnazALA che, tyAM Ave che. AvIne ghoDAne roke che. rokIne rathane sthApe che. rathathI nIce Utare che. te mahArtha yAvat prAbhRta le che. laIne atyaMtara upasthAnazALAmAM jitazatru rAjA hato, tyA Ave che. AvIne jitazatru rAjAne be hAtha joDIne yAvat jaya-vijayathI vadhAvI te bheMTaNa Ape che. tyArapachI te jitazatru rAjA citta sArathInA te mahArtha yAvat prAbhRtane svIkAre che. pachI citta sArathIne satkAre-sanmAne che, pachI visarjita karI rAjamArgamAM avagADha AvAsa Ape che. tyAre te cittasArathI visarjita thaIne jitazatru rAjAnI pAsethI nIkaLe che. nIkaLIne je bAhya upasthAnA zALAmAM jyAM cAturghaTa azvaratha che, tyAM AvIne cAturdhaTa azva rathamAM ArUDha thaI, zrAvatI nagarInI vaccovaccathI rAjamArge avagADha AvAse pahoMce che. pachI ghoDAone roke che, rokIne rathane sthApe che. rathathI Utare che. snAna karI, balikarma karI, kautuka-maMgala-prAyazcitta karI, zuddha prAvezya maMgala pravara vastrone paheryA. alpa paNa mahAI AbharaNathI zarIra alaMkRta karyuM. bhojanAdi karIne trIjA prahare gaMdharvo, nartako, nATyakAronA saMgIta, nRtya, nATyA-bhinayone sAMbhaLatA-jotA, iSTa zabda-sparza-rasa-rUpa ane gaMdhamUlaka manuSya saMbaMdhI kAmabhogone bhogavato vicaravA lAgyo. sUtra-pa3 te kALe, te samaye pArthApatya kezI nAme kumArazramaNa, je jAti-kuLa-bala-rUpa-vinaya-jJAna-darzanacAritra-lajjA-lAghava ane lajjAlAghava saMpanna, ojasvI, tejasvI, varcasvI, yazasvI, krodha-mAna-mAyA-lobhanidrA-indriya ane parISaha ne jitela, jIvitAzA ane maraNabhayathI vimukta, vrata-guNa-karaNa-caraNa-nigrahaArjava-mArdava-lAghava-zAMti-mukti-brahma-naya-niyama-satya-zauca-jJAna-darzana ane cAritra pradhAna, cauda pUrvI, cAra jJAnopagata, 500 sAdhu sAthe parIvarIne pUrvAnupUrvI vicaratA, grAmAnugrAma jatA, sukha-sukhe vihAra karatA zrAvastI nagarInA koSTaka caitye AvyA. AvIne zrAvatI nagarInI bahAra koSThaka caityamAM yathApratirUpa avagrahane avagrahIne saMyama ane tapathI potAnA AtmAne bhAvita karatA vicare che. mAsa muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 39
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIya sUtra-pa4 tyAre zrAvastI nagarInA zRMgATaka, trika, catuSka catvara, caturmukha, mahApatha-pathomAM mahA janazabda, janavUha, jana kalakala, jana bola, janaurmi, janautkalika, jana saMnipAtika yAvat parSadA seve che. tyAre te cittasArathI, te mahA janazabda ane jana kalakala sAMbhaLIne ane joIne AvA prakArano saMkalpa yAvat utpanna thayo. zuM Aje zrAvatI nagarImAM indra-skaMda-rudra-mukuMda-nAga-bhUta-yakSa-stUpa-caitya-vRkSaparvata-dari-agaDa-nadI-sarovara ke sAgara mahotsava che ? jethI A ghaNA ugra, bhoga, rAjanya, isyAku, kSatriya, jJAta, kauravya yAvat ibhya-abhyaputro snAna karI, balikarma karI jema uvavAImAM kahyuM tema yAvatu koIka ghoDA upara, koIka hAthI upara, page cAlatA mahA vRMdAvRMdothI nIkaLe che. Ama vicArI kaMcUkI puruSane bolAvIne kahyuM ke - he devAnupriya ! zuM Aje zrAvastI nagarImAM indra yAvat sAgara mahotsava che, ke A ghaNA ugra, bhogAdi loko jaI rahyA che? tyAre te kaMcUkI puruSe kezIkumAra zramaNanA Agamanano nizcaya karIne, cittasArathIne be hAtha joDI yAvat vadhAvIne kahyuM - he devAnupriya ! Aje zrAvatI nagarImAM indra yAvat sAgara mahotsava nathI, jethI A badhAM jaI rahyA che. paNa he devAnupriya ! nizca pArthApatya kezI nAme kumAra zramaNa, jAtisaMpanna yAvat vicaratA ahIM Avela che, yAvat vicare che. tethI Aje zrAvatI nagarImAM ghaNA ugro yAvat ibhya-abhyaputromAM keTalAka vaMdana nimitte yAvat vRMdamAM nIkaLe che. tyAre te cittasArathI, kaMcUkI puruSa pAse A artha sAMbhaLI, samajI, ati harSita yAvatu hRdayI thaI, kauTuMbika puruSone bolAve che, bolAvIne kahyuM - devAnupriya ! jaladIthI cAturghaTa azvaratha joDIne lAvo yAvat chatrasahitA upasthita karo. tyAre cittasArathIe snAna karyuM. balikarma karyuM. kautuka-maMgala-prAyazcitta karyA. zuddha-prAvezya-maMgala-pravara vastro dhAraNa karyA. alpa-mahAI AbharaNathI zarIra alaMkRta karI, cAturghaTa azvaratha pAse AvyA. AvIne azvarathamAM beTho. koraMTa puSpanI mALA sahitanuM chatra dhAraNa karyuM. moTA bhaTTa-caTakara-vRMdathI parikSipta thaIne zrAvastI nagarInI vaccovaccethI nIkaLyo. nIkaLIne koSThaka caityamAM kezIkumAra zramaNa hatA, tyAM Avyo. AvIne kezIkumAra zramaNathI bahu dUra ke nikaTa nahIM, tevA sthAne azvone rokI, ratha sthApana karyo. pachI rathamAMthI UtarIne kezIkumAra zramaNa pAse Avyo, AvIne kezIkumArane traNa vakhata AdakSiNapradakSiNA karI, karIne vaMdana-namaskAra karyA. pachI bahu nikaTa ke dUra nahIM tevA sthAne zravaNanI icchAthI namana karavA. pUrvaka, abhimukha, aMjali karI rahyo. tyAre kezIkumAra zramaNe citta sArathI ane te mahA-moTI vizALa parSadAne caturyAma dharma kahyo - sarvathA prANAtipAta viramaNa, sarvathA mRSAvAda viramaNa, sarvathA adattAdAna viramaNa, sarvathA bahiddhAdAna viramaNa. tyAre te ati vizALa moTI pArSadAe kezIkumAra zramaNanI pAse dharma sAMbhaLI-samajIne je dizAthI AvelA te ja dizAmAM pAchA gayA. tyAre te citta sArathI kezIkumAra zramaNa pAse dharma sAMbhaLI, samajIne harSita yAvat hRdayI thaI, utthAna vaDe DIne kezIkumArane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA kare che. karIne vaMdana-namaskAra karyA. pachI Ama kahyuM - bhagavad ! nircanja pravacananI zraddhA karuM chuM, prIti karuM chuM, ruci karuM chuM. nircanja pravacana mATe abhyasthita thayo chuM. nircanja pravacana ema ja che, tema ja che, avitatha che, asaMdigdha che. A artha satya che, jema Apa kaho cho, ema kahI, muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 40
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA vAMdI-namIne Ama kahyuM - je rIte Apa devAnupriyanI pAse ghaNA ugro, bhogo yAvat ibhya-abhyaputro, hiraNya-suvarNa-dhana-dhAnyabala-vAhana-koza-koThAgAra-pura-aMtaHpurano tyAga karIne, vipula dhana-kanaka-ratna-mINa-motI-zaMkhazilA-pravAla-saMtasArarUpa dravyane vitarIta karI, vigopIta karI, dAna daIne, paribhAga karIne, muMDa thaIne, gharathI. nIkaLIne anagArika pravrajyA le che. huM tema karavA hiraNyAdino tyAga karI yAvat pravrajita thavAne mATe samartha nathI. huM Apa devAnupriyanI pAse pAMca aNuvratika ane sAta zikSAvratika rUpa bAra prakArano. gRhastha dharma svIkArIza. devAnupriya ! sukha upaje tema karo, pratibaMdha na karo. tyAre cittasArathI, kezIkumAra zramaNa pAse paMcANuvratika yAvat gRhIdharma svIkArIne vicare che. tyArapachI te cittasArathI kezIkumAra zramaNane vaMdana-namaskAra karIne jyAM cAturdhaTa azvaratha che, tyAM javA udyata thayo. cAturghaTa azvarathamAM besI, je dizAthI Avela tyAM pAcho gayo. sUtra-papa tyArapachI te cittasArathI zrAvaka thayo. te jIvAjIvano jJAtA, pApa-punyano bheda pAmela, Asava-saMvaranirjarA-kriyA-adhikaraNa-baMdha-mokSa svarUpamAM kuzaLa. bIjAnI sahAyatAno anicchuka, deva-asura-nAgasuvarNa-cakSa-rAkSasa-kiMmara-phiMpuruSa-garuDa-gaMdharva-mahoragAdi devagaNa vaDe nircanja pravacanathI anatikramaNIya (arthAta deva, asara Adi koI tene nigraMtha pravacanathI calAyamAna karavA samartha nathI), nircanja pravacanamAM niHzaMkita(zaMkArahita), niSkAMkSita(IcchArahita), -nirvicikitmika(dharmakriyAdinAM phaLanA saMdeharahita), labdhArtha, gRhItArtha, pucchitArtha, vinizcitArtha, abhigatArtha, asthimajjAmAM premAnurAgarakta hato. he AyuSyamAna ! A nircanja pravacana ja artha che, paramArtha che. zeSa anartha che. tenuM hRdaya sphaTika jevuM nirmaLa thai gayuM, bhikSu Adi mATe tenA gharanA dvAra sadA khullA rahevA lAgyA. aMtaHpuramAM teno niHzaMka praveza thai zakato, caudaza-AThama-amAsa-pUnamamAM pratipUrNa pauSadhane samyak pAlana karato, zramaNa nircanthane prAsuka-eSaNIya azana-pAna-khAdima-svAdima vaDe tathA pITha-phalaka-zacyA-saMsmAraka vaDe tathA vastra-pAtra-kaMbalapAdaprIMchana-auSadha-bhaiSajathI pratilAbhita karato, ghaNA zIla-vrata-guNa-veramaNa-paccakkhANa-pauSadhopavAsathI. AtmAne bhAvita karatA je tyAMnA rAjakAryo yAvatu rAja-vyavahArone jitazatru rAjA sAthe svayaM ja pratyuprekSaNa karato vicaravA lAgyo. sUtra-pa6 thI 61 56. tyAre te jitazatru rAjA anya koI divase mahArtha yAvat bheMTaNuM taiyAra kare che. karIne cittasArathIne bolAvIne kahyuM - he citta ! tuM seyaviyA nagarI jaI pradezI rAjAne A mahArtha yAvat bheMTaNu Apa. mArA taraphathI. vinayathI nivedana karaje ke Ape mArA mATe je saMdeza mokalyo che, te ja prakAre avitatha ane asaMdigdharUpe svIkAruM chuM. ema kahI citta sArathIne vidAya ApI. tyAre te cittasArathI, jitazatru vaDe visarjita karAtA, te mahArtha bheMTaNuM yAvat laIne yAvat jitazatru rAjA pAsethI nIkaLe che, nIkaLIne zrAvatI nagarInI vaccovacca thaI, rAjamArge avagADha AvAsamAM jAya che, tyAM mahArthI bheMTaNu yAvat sthApe che. snAna karI yAvat koraMTa puSpamALA yAvat mahat pAdacAra vihArathI(page cAlatA), mahat puruSa vAgarAthI parikSipta(vizAla jana samudAya sAthe), rAjamArge avagADha AvAsa(potAnA UtAre)thI nIkaLe che. zrAvatI nagarInI vaccovaccathI koSThaka caitye kezIkumAra zramaNa pAse Ave che. kezIkumAra zramaNa pAse dharma sAMbhaLI yAvat harSita thaI, usthita thaI yAvat kahe che - he bhagavan! nizca muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya) AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 41
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA jitazatru rAjAe pradezI rAjAne A mahArtha bheMTaNu yAvat ApavAnuM kahI mane vidAya ApI. he bhagavan! tethI huM seyaviyA nagarI jauM chuM. bhagavan! seyaviyA nagarI prAsAdIya che, darzanIya che, abhirUpa che, pratirUpa che. bhagavad ! Apa seyaviyA nagarI padhAro. tyAre te kezIkumAra zramaNe, cittasArathIne Ama kaheto sAMbhaLI cittasArathInA A kathanano Adara na karyo, jANyuM nahIM, paraMtu mauna thaIne rahyA. tyAre cittasArathIe kezIkumAra zramaNane bIjI-trIjI vakhata paNa A pramANe kahyuM - bhagavan! nize jitazatru rAjAe pradezI rAjAne A mahArtha yAvat visarjita karyo Adi pUrvavat yAvat he bhagavad ! Apa seyaviyA nagarIe padhAro. tyAre kezIkumAra zramaNa cittasArathIe bIjI-trIjI vakhata Ama kahetA, cittasArathIne kahyuM - he citta ! jema koI vanakhaMDa kRSNa-kRSNaprabhAvALu yAvat pratirUpa hoya. he citta ! te vanakhaMDa ghaNA dvipada-catuSpada-mRga-pazupakSI-sarIsRpone gamana yogya che ? tyAre citta sArathIe kahyuM ke hA tema che. he citta ! jo te vanakhaMDamAM ghaNA dvipada-catuSpada-mRga-pazu-pakSI-sarIsRpAdi prANInA lohI-mAMsane khAnArA bhIluMga nAmaka pApazakuna rahetA hoya to te vanakhaMDa te ghaNA dvipada yAvat sarIsRpone rahevA yogya thaI zake? nA, te artha samartha nathI. kezIkumAre pUchyuM - kema ? he bhagavan ! te upasargavALuM thAya che. e pramANe he citta ! tArI paNa seyaviyA nagarImAM pravezI nAme rAjA vase che. te adhArmika yAvatu prajAjano pAsethI rAjakara laIne paNa tenuM yogya pAlana karato nathI. tethI he citta ! huM seyaviyA nagarImAM kaI rIte AvI zakuM? tyAre te cittasArathIe kezIkumAra zramaNane Ama kahyuM - bhagavad ! Ape pradezI rAjAthI zuM prayojana che ? bhagavana ! seyaviyA nagarImAM bIjA ghaNA izvara, talavara yAvatu sArthavAha vagere che, je Apa devAnapriyane vaMdananamaskAra yAvat paryApAsanA karaze. vipula azana, pAna, khAdima, svAdimathI pratilAbhita karaze. prAtihArika pIThaphalaka-zacyA-saMstAraka vaDe upanimaMtrita karaze. tyAre kezIkumAre cittasArathIne kahyuM - he citta ! AmaMtraNane dhyAnamAM rAkhIza. pa7. tyArapachI te cittasArathIe kezIkumArane vaMdana-namana karyuM. temanI pAsethI koSTaka caityathI nIkaLyo. nIkaLIne zrAvastI nagarImAM rAjamArgamAM avagADha potAnA AvAse Avyo. kauTuMbika puruSone bolAvyA. bolAvIne kahyuM - o devAnupriya ! jaladIthI cAturdhaTa azvaratha joDIne lAvo. je rIte seyaviyA nagarIthI nIkaLela te ja rIte yAvat nivAsa karato karato kuNAlA janapadanI vaccovaccathI kekaya addha dezamAM seyaviyA nagarInA mRgavana udyAnamAM Avyo. AvIne udyAnapAlakane bolAvyo, bolAvIne kahyuM ke - he devAnupriya ! jyAre pArthApatya kezIkumAra zramaNa pUrvAnupUrvI vicaratA, grAmAnugrAma jatA, ahIM Ave, tyAre tuM temane vaMdana-namaskAra karaje. vAMdI-namIne yathApratirUpa avagrahanI anujJA Apaje, prAtihAraka pITha, phalakAdithI yAvat nimaMtraNA karaje. A AjJAne jaladI pALaje. tyAre te udyAnapAlaka, cittasArathIe Ama kahetA hRSTa-tuSTa yAvat prasanna hRdayI thaI, be hAtha joDI yAvatutahatti", kahIne vinayathI AjJAvacanane svIkAre che. 58. tyAre cittasArathI, seyaviyA nagarIe Avyo. AvIne seyaviyA nagarInI vaccovaccathI praveze che. pravezIne pradezI rAjAnA ghera, bAhya upasthAnazALAe Avyo. AvIne ghoDA rokyA, rathane Ubho rAkhyo. rathathI nIce Utaryo. UtarIne te mahArtha bheMTaNu yAvat lIdhuM. laIne pradezI rAjA pAse Avyo. AvIne pradezI rAjAne be hAtha joDI yAvat vadhAvIne te mahArtha bheMTaNu yAvat dharyu. muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 42
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA tyAre te pradezI rAjA, cittasArathInA te mahArtha bheMTaNAne yAvat svIkAre che, svIkArIne citta sArathIne satkAre che, sanmAne che, pachI visarjita kare che. tyAre te citta sArathI pradezI rAjA dvArA visarjita karAtA harSita yAvat prasanna hRdayI thaI pradezI rAjA pAsethI nIkaLe che. nIkaLIne cAturghaTa azvaratha pAse Ave che, rathamAM ArUDha thAya che. thaIne seyaviyA nagarInI vaccovaccathI potAnA ghera Ave che. AvIne ghoDAne roke che. ratha Ubho rAkhe che. rathathI Utare che. pachI snAna karI yAvat uparanA zreSTha prAsAde sphaTa karAtA mRdaMga mastaka ane batrIzabaddha nATaka sAthe zreSTha taruNI yukta nRtya karAtA, gIto gavAtA, lAlana karatA, iSTa zabda-sparza bhogavato yAvat vicare che. pa9. tyArapachI te kezIkumAra zramaNa anya koI dine prAtihAraka pITha-phalaka-zacyA-saMstArakane pAchA soMpI, zrAvastI nagarInA koSThaka caityathI nIkaLe che, nIkaLIne 500 sAdhu sAthe yAvat vicaratA kekayArdu janapadamAM seyaviyA nagarInA mRgavana udyAnamAM Ave che. AvIne yathApratirUpa avagraha avagrahIne saMyama ane tapathI potAnA AtmAne bhAvita karatA vicare che. tyAre seyaviyA nagarInA zRMgATake mahA janazabdathI yAvat parSadA nIkaLI. tyArapachI te udyAna pAlake A vRttAMta labdhArtha thatA hRSTa-tuSTa yAvat prasanna hRdayI thaI kezIkumAra zramaNa pAse Ave che. pachI kezIkumAra zramaNane vaMdana-namaskAra kare che. karIne yathApratirUpa avagrahanI anujJA Ape che. prAtihArika yAvat saMstAraka mATe upanimaMtrI, nAma-gotrane pUche che. pUchIne avadhAre che. pachI ekAMtamAM jaIne ekabIjAne A pramANe kahe che - devAnupriyo! cittasArathI jenA darzanane kAMkSe che, prArthe che, spRhA kare che, abhilASA kare che, jenA nAma zravaNathI hRSTa-tuSTa yAvatu hRdayI thAya che. te kezIkumAra zramaNa pUrvAnupUrvI vicaratA, eka gAmathI bIje gAma jatA ahIM AvyA che - saMprApta thayA che - padhAryA che, A ja seyaviyAnI bahAra mRgavana udyAnamAM yAvat vicare che. he devAnupriyo ! cAlo, cittasArathIne priya A arthanuM nivedana karIe, te temane priya thAo. ekabIjAnI pAse A vRttAMtane svIkAre che, svIkArIne seyaviyA nagarImAM cittasArathIne ghera, jyAM cittasArathI che, tyAM jAya che. jaIne cittasArathIne hAtha joDI yAvat vadhAve che, vadhAvIne Ama kahyuM - devAnupriya ! Apa jenA darzananI kAMkSA yAvat abhilASA karo cho, jemanA nAma-gotranA zravaNathI harSita yAvat thAo cho. te A kezIkumAra zramaNa pUrvAnupUrvI caratA padhAryA che tyAre te cittasArathI, te udyAnapAlaka pAse A artha sAMbhaLI, samajI, hRSTa-tuSTa thaI cAvatu AsanathI Ubho thaI, pAdapIThathI nIce Utare che, UtarIne pAdukA UtAre che. UtArIne ekazATika uttarAsaMga kare che. aMgrahastathI mukalita aMjali karI, kezIkumAra zramaNa abhimukha sAta-ATha pagalAM jAya che, jaIne be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karIne A pramANe kahe che - arahaMta yAvat nirvANa prApta bhagavaMtane namaskAra thAo. mArA dharmAcArya, dharmopadezaka kezIkumAra zramaNane namaskAra thAo. ahIM rahelo huM tyAM rahela bhagavaMtane vaMdu chuM. teo mane jue. ema kahI vaMdana-namaskAra karyA. te udyAnapAlakane vipula vastra-gaMdha-mALA-alaMkArathI satkArI, sanmAnI, vipula jIvita yogya prItidAna Ape che, ApIne visarjita karyo. tyArapachI kauTuMbika puruSone bolAvyA. bolAvIne kahyuM - o devAnupriyo ! jaladIthI cAturdhaTa azvaratha joDIne lAvo yAvat AjJA pAchI soMpo. tyAre te kauTuMbika puruSo yAvat jaladIthI chatra-dhvaja sahita yAvat azvaratha lAvIne temanI AjJA pAchI soMpI. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 43
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA tyAre cittasArathI, kauTuMbika puruSo pAse A vRttAMtane sAMbhaLI, samajIne, hRSTa-tuSTa yAvat prasannahRdayI thaI, snAna karI, balikarma karI yAvat alaMkRta zarIrI thaI cAtarghaTa yAvat besIne, sakoreMTa chatra AdithI yukta thai mahA subhaTa samUha sAthe pUrvavat paryupAse che. yAvat kezI kumAra zramaNe dharmakathA kahI. 60. tyArapachI te cittasArathI kezIkumAra zramaNanI pAse dharma sAMbhaLI, avadhArI, harSita-saMtuSTa thaI, pUrvavat uThIne Ama bolyo - he bhagavan! nize amAro pradezI rAjA adhArmika yAvat rAjakara laIne potAnA ja janapadanuM samyak pAlanA karato nathI. to he devAnupriya ! jo Apa pradezI rAjAne dharma kahezo to te pradezI rAjAne ane ghaNA dvipada-catuSpadamRga-pazu-pakSI-sarIsRpone nize ghaNu ja guNakArI thaze. tathA ghaNA zramaNa-brAhmaNa-bhikSane paNa lAbhakArI thaze. jo te pradezI rAjAne bahu guNavALu thaze to tenAthI janapadane paNa lAbha thaze. 61. tyAre kezIkumAra zramaNe citta sArathIne kahyuM - he citta ! cAra kAraNe jIva kevalI prajJAkha dharmanuM zravaNa pAmato. nathI. te A pramANe 1. ArAma ke udyAnamAM rahela zramaNa ke brAhmaNanI abhimukha na jAya, vaMdana-namana-satkAra ane sanmAna nA kare. kalyANa-maMgala-deva-caityarUpa temane seve nahIM, artha-hetu-prazna-kAraNa-uttara na pUche che. A kAraNe he citta ! jIvo kevalI prajJapta dharmane sAMbhaLI zakatA nathI. 2. upAzrayamAM sthita zramaNane ke brAhmaNanI abhimukha na jAya, vaMdana-namana-satkAra ane sanmAna na kare. kalyANa-maMgala-deva-caityarUpa temane seve nahIM, artha-hetu-prazna-kAraNa-uttara na pUche che.yAvat A kAraNe paNa jIvo, he citta ! kevalI prajJapta dharma sAMbhaLI na zake. 3. gaucarI gayela zramaNa ke brAhmaNane yAvat paryApAse nahIM, vipula azana-pAna-khAdima-svAdimathI. paDilAbha nahIM, artha Adi pUche nahIM, to A kAraNe he citta! kevalI prajJapta dharma sAMbhaLI na zake. 4. jo zramaNa ke brAhmaNano sAmethI yoga maLe tyAre paNa potAne hAtha-vastra-chatra vaDe AvarIne rAkhe, artha Adi na pUche, to he citta ! A kAraNe paNa jIvo kevaliprajJapta dharma sAMbhaLI zake nahIM. he citta ! ukta cAra kAraNe jIvo kevalIprajJapta dharma na pAme. he citta ! cAra kAraNe jIvo kevalIprajJapta dharma sAMbhaLavA pAme che - 1. ArAma ke udyAnasthita zramaNa ke brAhmaNane vAMde-name yAvat paryupAse, arthAdi yAvat pUche, to yAvat zravaNane pAme. 2. e rIte upAzraya sthita ke 3. gaucarIe gayela zramaNane paryApAse, vipula azanAdithI yAvat pratilAle, arthAdi yAvat pUche, to dharma zravaNa pAme. 4. jo koI zramaNano sAmethI saMyoga prApta thAya, tyAre potAne hAtha AdithI AvarIne na rahe, to he citta ! A kAraNe jIvo kevalI prajJapta dharmanuM zravaNa pAme che. he citta ! tAro pradezI rAjA ArAma ke udyAnamAM rahela zramaNAdi pAse jato nathI ityAdi pUrvavat badhuM kahevuM. te rAjA Avato-jato nathI, yAvat potAne AvarIne rahelo che, to he citta ! tene huM dharma kaI rIte kahI zakuM? tyAre te cittasArathIe kezIkumAra zramaNane Ama kahyuM - bhadanta ! nize anya koI dine kaMboja dezavAsIe cAra ghoDA bheTarUpe Apela che. meM tene pradezI rAjAne tyAM mokalI Apela hatA. he bhadanta ! A ghoDAne bahAne huM pradezI rAjAne Apa devAnupriyanI pAse jaladI lAvIza. tyAre he devAnupriya ! Apa pradezI rAjAne dharma kahetA lezamAtra glAni na karatA. bhadanta ! Apa aglAnabhAve pradezI rAjAne dharma kahejo. tyAre kezIkumAra zramaNe citta sArathIne Ama kahyuM- he citta ! avasara joIzuM. tyAre te cittasArathI, kezIkumAra zramaNane vaMdana-namana kare che, karIne cAturghaTa azvaratha pAse Avyo. AvIne muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 44
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA temAM ArUDha thayo. pachI je dizAthI Avyo hato, te ja dizAmAM pAcho cAlyo gayo. sUtra-62 thI 14 62. tyAre te cittasArathI bIjA divase savAre arthAta rAtri, prabhAtarUpa thaI, komaLa utpala kamala vikasita thayA, prabhAta sonerI thayuM tyAre niyama ane Avazyaka kAryothI nivRtta thaI, jAjavalyamAna teja sahita sahasrarazmi sUrya nIkaLyA pachI potAnA gherathI cittasArathI nIkaLyo. jyAM pradezI rAjAno mahela che ane jyAM pradezI rAjA che tyAM Avyo. AvIne pradezI rAjAne be hAtha joDI yAvat aMjali karI, jaya-vijayathI vadhAvIne kahyuM - he devAnupriya ! ni kaMboja dezavAsIoe cAra azvo lAvIne bheTa ApelA. te meM Apa devAnupriyane tyAM koI dine prazikSita karI dIdhA che. tethI he svAmI ! Aje ApaNe te ghoDAnuM nirIkSaNa karIe. tyAre pradezI rAjAe kahyuM - he citta ! tuM jA ane te cAra ghoDAne joDIne azvarathane ahIM lAva yAvat mArI AjJA pAchI soMpa. tyAre te citta sArathI, pradezI rAjAe Ama kahetA hRSTa-tuSTa yAvatu hRdayI thaI te azvone upasthita karIne A AjJA pAchI soMpI. tyAre te pradezI rAjA, cittasArathInI pAse A vRttAMta sAMbhaLI, samajI, harSita ane saMtuSTa thaI yAvat alpa paNa mUlyavAna AbharaNathI zarIra alaMkArI potAnA gherathI nIkaLyo, nIkaLIne cAturdhaTa azvaratha pAse Avyo, te rathamAM beTho. seyaviyA nagarInI vaccovacca thaIne nIkaLe che, tyAra pachI te cittasArathIe, te rathane aneka yojano sudhI doDAvyo. - tyArapachI te pradezI rAjA garamI, tarasa ane ratha cAlatA lAgatI havAthI parezAna-khinna thatA, cittasArathIne kahyuM - he citta ! mAruM zarIra kheda-khinna thayuM che. rathane pAcho vALa. tyAre cittasArathIe rathane pAcho vALyo. mRgavana udyAna hatuM tyAM AvIne pradezI rAjAne kahyuM - he svAmI ! A mRgavana udyAnamAM ghoDAno zrama ane ApaNo thAka dUra karI laIe. tyAre pradezI rAjAe cittane kahyuM - bhale tema karIe. tyArapachI te cittasArathI mRgavana udyAnamAM jyAM kezIkumAra zramaNa hatA, tethI bahu dUra nahIM ke nikaTa nahIM, te sthAne gayA. jaIne ghoDA rokyA, ratha Ubho rAkhyo, rathathI nIce UtaryA, UtarIne ghoDAne choDyA. choDIne pradezI rAjAne kahyuM - he svAmI ! ApaNe ahIM ghoDAno zrama ane ApaNo thAka dUra karIe. tyAre te pradezI rAjA rathathI nIce Utaryo. cittasArathI sAthe ghoDAno zrama ane potAno thAka dUra karatA, te tarapha joyuM. jyAM kezIkumAra zramaNa ativizALa parSadA madhye moTA-moTA zabdothI dharmopadeza karI rahyA hatA. te joIne rAjAne A AvA prakArano yAvat manogata saMkalpa utpanna thayo. nizca jaDa ja jaDanI upAsanA kare che. muMDa-muMDanI, mUDha-mUDhanI, apaMDito-apaMDitonI ane ajJAnI ja ajJAnInI upAsanA kare che. paNa A puruSa koNa che ? je jaDa, muMDa, mUDha, apaMDita ane ajJAnI hovA chatAM zrI-hI thI saMpanna che, zArIrika kAMtivALo che. A puruSa zeno AhAra kare che ? kaI rIte pariNamAve che ? zuM khAya che ? zuM pIe che ? zuM Ape che ? zuM bhAga pADe che? jethI AvI moTI manuSya parSadA madhye moTA-moTA zabdothI barADe che? Ama vicArIne cittasArathIne kahyuM - he citta ! nizca jaDa ja jaDane upAse che yAvatu A puruSa moTA moTA zabdothI barADe che? jethI ApaNI ja udyAna bhUmimAM ApaNe icchAnusAra pharI zakatA nathI. tyAre cittasArathIe pradezI rAjAne kahyuM - he svAmI ! A pArthApatya kezI nAme kumArazramaNa che. te jAtisaMpanna yAvat cAra jJAnayukta che. kaIka nyUna avadhijJAnathI saMpanna che ane jIva tathA zarIrane bhinna mAnanArA che. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 45
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA tyAre pradezIrAjAe cittane pUchyuM -zuM A puruSa kaIka nyUna avadhijJAnathI saMpanna che ane jIva tathA zarIrane bhinna mAnanArA che che tema tuM kahe che? hA, svAmI! huM tema kahuM chuM. he citta ! te pAse javA yogya che? hA, svAmI ! che. to he citta ! ApaNe tenI pAse jaIzuM ? hA, svAmI ! jaIe. 63. tyArapachI te pradezI rAjA, cittasArathI sAthe jyAM kezIkumAra zramaNa che, tyAM gayo. jaIne kezIkumAra zramaNathI kaMIka dUra yogya sthAne rahIne Ama pUchaDyuM - bhadanta ! tamo kaIka nyUna avadhijJAnathI saMpanna ane jIva tathA zarIrane bhinna mAnanArA cho? tyAre kezIkumAra zramaNe pradezI rAjAne kahyuM - he pradezI ! jema koI aMkavaNika, zaMkhavaNika, daMtavaNika rAjakara na devA mATe sIdho mArga pUchato nathI. tema che pradezI ! tane mane joIne A AvA prakArano manogata saMkalpa thayo ke nitye jaDa ja jaDanI upAsanA kare che, yAvat ame amArI ja bhUmimAM svecchA pUrvaka bhamI zakatA nathI. he pradezI ! zuM A vAta barAbara che? tyAre pradezIrAjAe kahyuM- hA, te vAta barAbara che. 64. tyAre pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane kahyuM - bhadanta ! tamane evuM kayuM jJAna ke darzana che, jethI tame mArA AvA svarUpanA manogata yAvat saMkalpa utpanna thayAne jANo cho - juo cho, tyAre kezIkumAra zramaNe pradezI rAjAne kahyuM - nize he pradezI ! amane zramaNa nirjhanthone paMcavidha jJAna kahyA. che - AbhinibodhikajJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna ane kevaLajJAna. te Abhinibodhika jJAna zuM che? Abhinibodhika jJAna cAra bhede kahyuM che - avagraha, ihA, apAya, dhAraNA. te avagraha zuM che ? avagraha be bhede kahyo che. e pramANe naMdIsUtra mujaba te A dhAraNA' tyAM sudhI badhuM kahevuM. te A Abhinibodhika jJAna che. te zrutajJAna zuM che ? zrutajJAna be bhede kahyuM che - aMgapraviSTa ane aMgabAhya. badhuM naMdIsUtra vat daSTivAda sudhI kahevuM. avadhijJAna bhavapratyayika ane kSAyopathamika che, naMdIsUtravat kahevuM. mana:paryavajJAna Rjumati ane vipulamati be bhede che, pUrvavat. kevaLajJAna, te pramANe badhuM ja kahevuM. temAM je Abhinibodhika jJAnathI mana:paryavajJAna che. te mAre che. kevaLajJAna mAre nathI, te arihaMta bhagavaMtone hoya che. A caturvidha chAdhyasthika jJAno dvArA he pradezI ! huM tArA AvA manogata yAvat saMkalpane jANuM chuM - jAuM chuM. sUtra-65, 66 - 65. tyAre te pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane Ama pUchyuM - bhadanta ! have huM ahIM besuM ? he pradezI ! A. udyAnabhUmi tArI potAnI che, mATe tuM jANa. tyAre te pradezI rAjA, cittasArathI sAthe kezIkumAra zramaNanI kaMIka samIpe beTho. kezIkumAra zramaNane kahyuM - bhadanta ! Apa zramaNa, nircanthone AvI saMjJA, AvI pratijJA, AvI daSTi, AvI rUci, Avo upadeza, Avo saMkalpa, AvI tulA, AvuM mAna, AvuM pramANa ke AvuM samosaraNa che ke - jIva anya che ane zarIra anya che, ane jIva e ja zarIra nathI ? tyAre kezIkumAre tene kahyuM - he pradezI ! amane zramaNa nircanthone AvI saMjJA yAvat Avo siddhAMta che ke jIva ane zarIra judA che, te baMne eka nathI. tyAre pradezIrAjAe kezIzramaNane kahyuM - bhadanta ! tamane zramaNa nircanthone jo AvI saMjJA yAvat siddhAMta che ke jIva ane zarIra baMne judA ja che, to mArA dAdA hatA, te A ja jaMbadvIpa dvIpanI seyaviyA nagarImAM adhArmika yAvat potAnA ja janapadanA samyak karabharavRttimAM pravartatA na hatA. te ApanI vaktavyatA mujaba ghaNAM ja pApakarmo muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 46
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA karI kalikaluSa samarjita karI, kALamAse kALa karIne koI eka narakamAM nairayikapaNe utpanna thAya. te dAdAno huM iSTa, kAMta, priya, manojJa, dhairya, vizvAsya, saMmata, bahumata, anumata, ratnakaraMDaka samAna jIvananA zvAsa sama, hRdayane AnaMda ApanAra, ubaranA puSpa samAna, nAma paNa zravaNa durlabha hoya to darzananuM kahevuM ja zuM ? evo putra hato. tethI jo mArA dAdA AvIne mane A pramANe kahe ke - he pautra ! huM tAro dAdA hato. A ja seyaviyA nagarImAM adhArmika yAvatu samyak karabharavRttithI pravartato nA hato. te kAraNe huM ati kaluSita pApakarmo karIne narakamAM utpanna thayo chuM. tethI he pautra ! tuM adhArmika na thato yAvat karabhara vRttimAM pramAda na karato, tuM AvA aneka pApakarmo na karato yAvatu narakamAM upajIza. to jo mArA dAdA ahIM AvIne mane kahe to huM ApanA kathananI zraddhA, pratItI, rUci karuM ke jIva anya che ane zarIra anya che, jIva e ja zarIra nathI. jyAM sudhI mArA dAdA AvIne Ama na kahe, tyAM sudhI AyuSyamAna zramaNa ! mArI pratijJA supratiSThita che. "jIva e ja zarIra che'. tyAre kezIkumAra zramaNe rAjAne kahyuM - he pradezI ! tAre sUryakAMtA nAme rANI che ? hA, che. he pradezI ! jo tuM sUryakAMtA rANIne snAna karI, balikarma karI, kautuka-maMgala-prAyazcitta karI, sarvAlaMkArathI vibhUSita thaI, koI puruSa ke je snAna karela yAvat sarvAlaMkAra vibhUSita hoya tenI sAthe iSTa zabda-sparza-rasa-rUpa-gaMdhayukta paMcavidha mAnuSI kAmabhoga anubhavato hoya te tuM joI le, to he pradezI ! tuM te puruSano zo daMDa nizcita kara ? bhadanta ! huM te puruSanA hAtha chedI nAMkhu, tene zULI upara caDhAvI dauM, zULathI bheduM, paga chedI nAMkhuM, eka ja ghA karIne tene jIvitathI rahita karI dauM. he pradezI ! have jo te puruSa tane kahe ke - he svAmI ! muhUrta mAtra rokAI jAo. tyAM sudhI mArA hAtha na chedazo yAvatu mArI na nAMkhazo. tyAM sudhImAM huM mArA mitra, jJAti, nijaka svajana, saMbaMdhI, parijanane ema kahyuM ke - devAnupriyo ! nizca pApakarmone AcarIne huM AvA prakAranI ApattimAM paDelo chuM to he devAnupriyo ! tame koI pApakarma Acarazo nahIM, jethI tamAre A prakAranI ApattinI prApti thAya, jevI mane thaI che. to he pradezI ! zuM kSaNa mAtra mATe paNa te puruSanI vAta tuM mAnIza ? nA, te artha samartha nathI. kema ke te puruSa aparAdhI che. e pramANe ja he pradezI ! tArA dAdA paNa che, jeo A ja seyaviyA nagarImAM adhArmika yAvat samyak karabhara vRtti pravartatA na hatA. te amArI vaktavyatA mujaba ghaNA pApa karIne yAvat narake upajyA che. tuM te dAdAno iSTa, kAMta yAvat durlabha pautra cho. jo ke te jaladI manuSya lokamAM AvavA icche che, paNa tyAMthI AvavAmAM samartha nathI. kema ke he pradezI ! tatkAla narakamAM nArakarUpe utpanna jIva zIdhra ja cAra kAraNothI manuSyalokamAM AvavA icche to paNa tyAMthI AvI zakatA nathI. 1. narakamAM tatkALa utpanna nairayika tyAMnI atyaMta tIvra vedanA vedatA hovAthI, 2. narakamAM tatkALa utpanna nairayika narakapAlo dvArA vAraMvAra tADita Adi karatA hovAthI, 3. narakamAM tatkALa utpanna nairayikanA narakavedanIya karma kSINa thayA na hoya, vedAyA na hoya ane nirbharelA nA hoya, te kAraNathI, 4. e rIte narakanuM AyuSa karma kSINa thayA na hoya, vedAyA na hoya ane nirbharelA na hovAthI, A cAra kAraNe, nArakI jIva manuSya lokamAM AvavAnI icchA rAkhavA chatAM AvI zakato nathI. he pradezI ! A kAraNe tuM zraddhA kara ke jIva anya che, zarIra anya che. paNa jIva e ja zarIra nathI. 66. tyAre te pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane Ama kahyuM - bhadanta ! A Ape Apela buddhi-upamA che ke muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 47
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA A kAraNe AvatA nathI. to have mAro bIjo prazna - bhadanta ! nizca mArA dAdI hatA, te dhArmika hatA yAvat dharmamaya jIvana pasAra karatA zrAvikA hatA, jIvAjIvanA jJAtA hatA. badhuM varNana karavuM yAvat AtmAne bhAvita karatA vicaratA hatA. te ApanI vaktavyatA mujaba ghaNu ja punya upArjI-saMcaya karI kALamAse kALa karI koI devalokamAM devapaNe utpanna thayA che. te dAdIne huM iSTa, kAMta yAvat durlabha pautra hato. tethI jo te dAdI ahIM AvIne mane kahe ke - he pautra ! nizke huM tArI dAdI, A ja seyaviyA nagarImAM dhArmika hatI yAvat dharmamaya jIvana pasAra karatI zrAvikA hatI yAvatu AtmAne bhAvita karatA vicaratI hatI. tyAre meM ghaNuM puNya saMcita karI - upArjIne yAvatu huM devalokamAM utpanna thaI to he pautra ! tuM paNa dhArmika thaIne yAvat vicara, to tuM paNa A ghaNA ja puNyanA saMcaya - upArjanathI yAvatu devalokamAM utpanna thaIza. to jyAre mArA dAdI AvIne mane kaheze, to huM zraddhA, prIti, rUci karIza ke jIva anya che - zarIra anya che. jIva e ja zarIra nathI, jo te mArI dAdI AvIne Ama nahIM kahe to jIva e ja zarIra che, paNa jIva ane zarIra judA nathI,' te mArI pratijJA yogya ja che. tyAre kezIkumAra zramaNe pradezI rAjAne Ama kahyuM - he pradezI ! jo tuM snAna, balikarma, kautukamaMgala prAyazcitta karI, bhInI dhotI paherI, hAthamAM bhaMgAra dhUpa kaDacho laIne devakuLamAM praveza karato ho, te samaye koI puruSa viSTAgRhamAM rahIne ema kahe ke - he svAmI ! muhUrta mAtra ahIM beso, Ubho, niSadyA karo, tvagu vartana karo to he pradezI ! tuM kSaNavAra mATe paNa A vRttAMta svIkArIza ? pradezIrAjAe kahyuM ke- nA, te na svIkAruM. kema ? bhadanta ! te sthAna azuci ane azuci vastuthI bharela che, A pramANe he pradezI ! tArI dAdI paNa A ja seyaviyA nagarImAM dhArmika hatA yAvat dharmamaya jIvana vitAvatA rahelA hatA. teNI amArI vaktavyatA mujaba yAvat svarge utpanna thAya. te dAdIno tuM pautra iSTa Adi pautrA cho. paraMtu te manuSyalokamAM jaladI AvavA icche to paNa na AvI zake. he pradezI ! cAra kAraNe turaMtano utpanna deva, devalokathI manuSyalokamAM AvavA icche, to paNa AvI na zake - 1. abhinava utpanna deva devalokamAM divya kAmabhogamAM mUcchita, vRddha, grathita, atyAsakta thaI teo mAnuSI bhogono Adara karatA nathI ke jANatA nathI tethI icchavA chatAM manuSyalokamAM AvI zakatA nathI. 2. abhinava utpanna deva devalokamAM divya kAmabhogamAM mUcchita yAvat atyAsakta thaI, tene mAnuSI prema naSTa thAya che. divya prema saMkrAMta thAya che. tethI yAvat ahIM AvI zakato nathI. 3. abhinava utpanna deva divya kAmabhogamAM mUcchita yAvatu atyAsakta hoya, tene ema thAya ke hamaNA jaIza, muhUrtamAM jaIza, teTalAmAM ahIM alpAyuSka manuSyo kALadharmane pAme che, tethI yAvat ahIM AvI zakato nathI. 4. abhinava utpanna deva divya kAmabhogamAM yAvat atyAsakta hoya, tene mAnuSI vizALa durgadha pratikULa ane pratiloma thAya che. UMce paNa 400-500 yojana azubha mAnuSI gaMdha uchaLatI hoya che, tethI te manuSyalokamAM AvavA icche to paNa AvI na zake. - A kAraNothI he pradezI ! abhinava utpanna deva devalokathI manuSyalokamAM jaladI AvavA icche, to paNa AvI zakatA nathI. tethI he pradezI! tuM zraddhA kara ke jIva anya che ane zarIra anya che. sUtra-67 thI 74 17. tyAre te pradezIrAjAe kezIkumAra zramaNane kahyuM ke - A buddhiupamA che ke A kAraNe AvatA nathI. he bhadanta ! huM anya koI dine bAhya upasthAnazALAmAM aneka gaNanAyaka, daMDanAyaka, izvara, talavAra, muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 48
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA mADuMbika, kauTuMbika ibhya, zreSThI, senApati, sArthavAha, maMtrI, mahAmaMtrI, gaNaka, dauvArIka, amAtya, ceTa, pIThamardaka, nagara nigama, dUta, saMdhipAla sAthe parIvarIne rahela hato. tyAre mArA nagararakSake muddAmAla-sAkSI sahita pakaDela tathA garadana ane pAchaLa baMne hAtha bAMdhIne eka corane lAvyA. tyAre meM te puruSane jIvato ja loha kuMbhImAM nAMkhyo, loDhAnA DhAMkaNathI tenuM mukha DhAMkI dIdhu. pachI garama loDhA ane zIzAno tenA upara lepa karI dIdho, dekharekha mATe vizvastha puruSo mUkyA. pachI koI dine huM lohakuMbhI pAse gayo. jaIne te lohakuMbhI kholAvI. kholAvIne meM pote joyuM ke te puruSa marI gayo hato. te lohakuMbhImAM koI chidra, vivara ke rAI jeTaluM paNa aMtara na hatuM ke jemAMthI te puruSano jIva bahAra nIkaLIne jAya. jo te lohaEbhImAM koI chidra yAvat darAra hota to he bhadanta ! huM mAnata ke aMdara baMdha puruSano jIva bahAra nIkaLela che. to huM zraddhA-pratIti-rUci karata ke jIva anya che ane zarIra anya che, jIva e ja zarIra nathI. paNa he bhadanta! te kuMbhImAM koI chidra Adi na hatuM ke yAvat jIva nIkaLe, tethI mArI prajJA supratiSThita che ke - jIva e ja zarIra che, te baMne judA nathI. tyAre kezIkumAra zramaNe pradezI rAjAne kahyuM - he pradezI ! jema koI kUTAgAra zALA hoya, baMne tarapha lipta hoya, gupta hoya, guptadvAra hoya, nirvAta ane gaMbhIra hoya, have koI puruSa bherI ane daMDa laIne kUTAgAra zALAnI aMdara praveze che, pravezIne te kUTAgAra zALAmAM cotaraphathI ghana-nicita-niraMtara-nichidra hoya, tenA dvAra Adine baMdha karI de. te kUTAgAra zALAnA bahumadhya dezabhAge rahIne te bherIne daMDa vaDe moTA-moTA zabdothI vagADe, he pradezI ! zuM te zabdo aMdarathI bahAra nIkaLe che ? hA, nIkaLe che. he pradezI ! te kUTAgAra zALAmAM koI chidra yAvat darAra che ke jyAMthI te zabdo aMdarathI bahAra nIkaLe che? nA, tema nathI. A pramANe he pradezI ! jIva paNa apratihatagati che, pRthvI-zilA ke parvatane bhedIne aMdarathI bahAra nIkaLI jAya che. tethI he pradezI ! tuM zraddhA kara ke jIva anya che ane zarIra anya che, baMne eka nathI. tyAre pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane Ama kahyuM - bhadanta ! A tamArI buddhiyukta upamA che, paNa A kAraNe yuktiyukta nathI. he bhadanta! nizca anya koI dine bAhya upasthAna zALAmAM yAvat rahyo hato. tyAre mArA nagararakSaka sAkSI. sahita yAvatu corane pakaDI lAvyA. tyAre meM te puruSane jIvitathI rahita karyo. karIne eka lohajbhImAM nAMkhyo. nAMkhIne loha DhAMkaNathI baMdha karyo yAvat vizvAsya puruSone rakSA karavA mUkyA. pachI koI dine te kuMbhI pAse gayo. te kuMbhI ughaDAvI, ughaDAvatA te lohakuMbhIne kRmikuMbhI samAna joI. te lohaEbhImAM koI chidra yAvat darAra na hatI, jemAMthI te jIvo bahArathI praveze. jo te kuMbhImAM koI chidrAdi hota yAvat jIvo pravezyA hota to huM zraddhA karata ke jIva anya che ane zarIra anya che. paNa je kAraNe te lohaEbhImAM koI chidra yAvat darAra na hatI, chatAM jIvo pravezyA, tethI mArI prajJA supratiSThita che ke jIva e ja zarIra che. tyAre kezIkumAra zramaNe pradezI rAjAne Ama kahyuM - he pradezI ! zuM te agnithI tapAvela loDhuM joyela che? hA, joyuM che. he pradezI! tapAvyA pachI zuM te loDhu pUrNapaNe agnirUpe pariNata thaI jAya che ? hA, thaI jAya che. he pradezI ! te loDhAmAM koI chidra Adi che, ke jenAthI agni bahArathI aMdara pravezyo. ? nA, tema nathI. e pramANe he pradezI ! jIva paNa apratihata gati che, pRthvI ke zIlAdi bhedIne bahArathI aMdara praveze che. mATe tuM zraddhA kara, jIva-zarIra bhinna che. 68 tyAre pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane kahyuM - bhadanta ! A tamArI buddhiyukta upamAM mAtra che, A muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya) AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 49
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA kAraNe te yuktiyukta nathI. bhadanta ! jema koI puruSa taruNa yAvat zilpa upagata hoya, te eka sAthe pAMca bANo pheMkavAmAM samartha che? hA, samartha che. bhadanta! jo te ja puruSa bALa yAvatu maMdavijJAna vALo hovA chatAM pAMca bANo eka sAthe pheMkavAmAM samartha hoya to he bhadanta ! huM zraddhAdi karI zakuM ke jIva anya che ane zarIra anya che. paNa te bAla, maMdavijJAnavALo puruSa pAMca bANa eka sAthe pheMkavAmAM samartha nathI, tethI he bhadanta ! mArI dhAraNA che ke jIva ane zarIra eka ja che te supratiSTha che. tyAre kezIkumAra zramaNe pradezI rAjAne kahyuM ke - jema koI puruSa taruNa yAvat zilpaupagata hoya, te navuM dhanuSa, navI jIvA, navuM bANa laI, ekasAthe pAMca bANo pheMkavAmAM samartha che? hA, che. paNa te taruNa yAvatu nipuNa zIlpa upagata puruSa jIrNa-zIrNa dhanuSa, jIrNa jIvA ane jIrNa bANathI eka sAthe pAMca bANo choDavAmAM samartha che? nA, te artha saMgata nathI. kayA kAraNe te samartha nathI ? bhadanta ! te puruSa pAse aparyApta upakaraNa che. A pramANe he pradezI ! te bAla yAvatu maMdavijJAna puruSa aparyApta upakaraNathI pAMca bANa pheMkavAmAM samartha nathI. tethI he pradezI ! tuM zraddhA kara ke jIva anya che ane zarIra anya che. 19 tyAre pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane kahyuM - bhadanta ! A tamArI buddhiyukta upamA mAtra che, paNa A kAraNe te yuktiyukta nathI. he bhadanta! jema koI puruSa taruNa yAvat zIlpa kuzaLa hoya, te eka moTA lohabhAraka, trapubhAraka, zIzAbhArakane vahana karavA samartha che?, hA che. he bhadanta ! te ja puruSa vRddha hoya, jarA jarjarIta dehavALo hoya, zithila-kaDacalI paDela ane azakta hoya, hAthamAM lAkaDI laI cAlato hoya, pravirala-parisaDita daMtazreNI hoya, rogI-kRza-tarasyo-durbaLa-kalAMta hoya to te moTA lohabhArakane yAvat vahana karavA samartha na thAya. bhadanta ! jo te ja puruSa jIrNa, jarA jarjarIta deha yAvat parikSAMta hovA chatAM moTA lohabhArane yAvat vahana karavA samartha thAya to huM zraddhAdi karuM ke zarIra ane jIva judA che. paNa jo te jIrNa yAvat klAMta puruSa moTA lohabhArakane yAvat vahana karavAne samartha nathI to mArI prajJA supratiSTha che ke jIva e ja zarIra che. tyAre kezIkumArazramaNe pradezIrAjAne kahyuM - jema koI puruSa taruNa yAvat zIlpakuzala hoya, navI kAvaDathI - navI rassIthI banela navA sikkAthI, navI TokarIthI eka moTA lohabhAratane yAvatuM vahana karavA samartha che? hA, che. he pradezI! te ja puruSa taruNa yAvatu zIlpakuzaLa hoya, te jIrNa-durbaLa-dhUNo khAdhela kAvaDathI, jIrNazIrNa-durbaLa-dhUNo khAdhela sikkA ke TokarA vaDe eka moTA lohabhAraka Adine laI javAmAM samartha che ? he bhadanta ! A artha saMgata nathI. kema saMgata nathI? bhadanta! te puruSanA upakaraNa jIrNa che. A pramANe he pradezI ! te puruSa jIrNa yAvat klAMta, upakaraNayukta hovAthI eka moTA lohabhArane yAvat. vahana karavAne samartha nathI. tethI he pradezI! tuM zraddhA kara ke jIva judo che ane zarIra juduM che. 70 tyAre pradezIe kezIzramaNane kahyuM - bhadanta ! tamArI buddhiyukta upamA mAtra che yAvat yuktiyukta nathI. bhadanta ! yAvat tyAre mAro nagararakSaka corane lAvyo. tyAre meM te puruSanuM jIvatA vajana karyuM, pachI zarIracheda karyA vinA ja tene mArI nAMkhyo, pachI pharI vajana karyuM. te puruSanuM jIvatA ke mRtyu pachInA vajanamAM kaMI aMtara nA dekhAyuM. na vajana vadhyuM ke na ghaTyu, na bhAre thayo ke na halako thayo. bhadanta ! jo te puruSanuM jIvatA ke maryA pachInuM vajana, kaMIka jUduM ke yAvat laghu thayuM hota to huM zraddhA karata ke jIva ane zarIra judA che. paNa tenA vajanamAM koI bheda ke muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 50
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA laghupaNu na joyuM, tethI mArI prajJA supratiSThita che ke - "jIva e ja zarIra che." tyAre kezIkumAra zramaNe pradezI rAjAne kahyuM -pradezI ! teM kadI basatImAM havA bharI ke bharAvI che ? hA. he pradezI ! te basatIne pUrNa ke apUrNanuM vajana karatA, kaMI juduM ke laghu jaNAyu ? nA, te artha saMgata nathI. e pramANe he pradezI ! jIvanA aguru-laghutvane AzrIne jIvatA vajana karo ke mRtyu pachI karo. temAM koI bheda ke laghutA thatI nathI. to pradezI ! tuM zraddhA kara - jIva ane zarIra judAM che. 71 tyAre pradezIe kezIzramaNane kahyuM - bhadanta ! A buddhiyukta tamArI prajJA mAtra che, svIkArya nathI. he bhadanta ! koI divase yAvat corane lAvyo. meM te puruSane cotaraphathI sArI rIte joyo, paNa temAM mane kyAMya jIva dekhAyo nahIM, pachI meM te puruSanA be TUkaDA karyA, karIne cotaraphathI avalokyo, paNa temAM mane kyAMya jIva nA dekhAyo. e rIte traNa-cAra-saMkhyAta phADIyA karyA, paNa temAM mane kyAMya jIva na dekhAyo. he bhadanta ! jo mane te puruSanA be-traNa-cAra-ke saMkhyAta phADIyA karatA jIva dekhAta, to huM zraddhA karata ke jIva ane zarIra judA che. paNa - mane temAM jIva na dekhAyo, tethI mArI prajJA supratiSThita che ke -jIva e ja zarIra che. tyAre kezIzramaNe pradezIne kahyuM - he pradezI ! tuM mane te tuccha kaThiyArAthI paNa adhika mUDha jaNAya che. bhadanta ! te dIna kaThiyAro koNa ? he pradezI ! jema koI vanamAM rahenAra, vanopajIvI, vana gaveSaNAthI Aga ane aMgIThI laIne lAkaDInA vanamAM pravezyo tyAre te puruSa te agrAmika yAvat koI pradeza anuprApta thatA eka puruSane kahyuM - he devAnupriya ! ApaNe kASTha aTavImAM jaIe chIe. tuM A aMgIThIthI Aga laIne amArA mATe bhojana banAvaje. jo aMgIThImAM Aga bujhAI jAya, to A lAkaDIthI Aga utpanna karIne bhojana banAvI leje. ema kahIne teo kASTha aTavImAM pravezyA. tyAre te puruSe muhartAtara pachI vicAryuM ke bhojana banAvuM. ema vicArI aMgIThI pAse Avyo. temAM Aga bujhAyela joI tethI te puruSa kASTha pAse gayo. te kASThane cotaraphathI avalokyuM. temAM agni na joyo. pachI te puruSe kamara kasI kuhADI lIdhI. te kASThanA be phADIyA karyA, cotaraphathI avalokyA, temAM kyAMya agni na joyo. e pramANe yAvat saMkhyAta phADIyA karIne cotaraphathI avalokatA paNa temAM kyAMya agni na joyo. tyAre te puruSe te kASThamAM kyAMya agni na jotA te zrAMta, kalAta, khinna, duHkhI thaI kuhADIne eka bAju rAkhI, kamara kholI manomana bolyo - huM te loko mATe kaI rIte bhojana banAvuM ? ema vicArI, te apahata mano saMkalpa, ciMtA-zoka-sAgara praviSTa, hatheLI upara mukha rAkhI, ArtadhyAna pAmI, bhUmi tarapha dRSTi rAkhI ciMtAmagna thaI gayo. tyArapachI te puruSo kASThane chedIne, te puruSa pAse AvyA, te puruSane apahata manosaMkalpa yAvat ciMtAmagna joIne kahyuM - tuM apahata mano saMkalpa yAvatu ciMtAmagna kema che ? tyAre te puruSe kahyuM - tame kASThanI aTavImAM pravezatA mane ema kahevuM muhUrta pachI bhojana taiyAra karaje yAvat pUrvavat huM ciMtAmAM chuM. tyAre te puruSomAM eka che, dakSa, prANArtha yAvat upadezalabdha puruSe potAnA sAthIone kahyuM - tame jAo, snAna ane balikarma karI yAvatuM jaladI pAchA Avo. tyAM sudhImAM huM bhojana taiyAra karuM. ema kahI kamara bAMdhI, kuhADI lIdhI, sara banAvyuM. sarathI araNI ghasIne Aga pragaTAvI, pachI tene saMdhukIne agni prajvalita karI, bhojanA banAvyuM. tyArapachI te puruSo snAna, balikarma yAvat prAyazcitta karI, te puruSa pAse AvyA. pachI te badhA puruSo uttama sukhAsane beThA, te puruSa vipula azanAdi lAvyo. tyAre te puruSo te vipula azanAdi AsvAdatA, visvAdatA yAvat vicare che. jamIne AcamanAdi karI, svaccha, zuddha thaIne potAnA pahelA sAthIne kahyuM - tuM jaDa, mUDha, apaMDita, nirvijJAna anupadeza labdha cho, jethI te kASTha TUkaDAmAM Aga jovAnI icchA karI. he pradezI ! tuM A pramANe te tuccha kaThiyArA muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 51
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA jevo mUDha che. 72. tyAre te pradezIe kezIzramaNane kahyuM - bhadanta ! te yukta che, Apa jevA cheka, dakSa, buddha, kuzala, mahAmatI, vinIta, vijJAna prApta, upadezalabdhanuM mane A ati vizALa parSadA madhye niSphara zabdono prayoga, bharsanA, pratitADana, dhamakAvavuM yogya che? tyAre kezIzramaNe, pradezI rAjAne Ama pUchyuM - he pradezI ! tuM jANe che ke parvadA keTalI che ? bhadanta ! cAra. te A - kSatriyaparSadA, gAthApatiparSadA, brAhmaNaparSadA, RSiparSadA. he pradezI ! tuM jANe che ke A cAra parSadAnA aparAdhI mATe zuM daMDanIti kahI che? hA, jANuM chuM. je kSatriyaparSadAno aparAdha kare che tenA hAtha, paga ke mAthu chedI naMkhAya che, zULIe caDAvAya che athavA eka ja prahArathI kacaLIne prANa rahita karI devAya che. je gAthApati parSadAno aparAdha kare che, tene tRNa, veDha, palAlathI vIMTIne agnikAyamAM nAMkhI devAya che. je brAhmaNa parSadAno aparAdha kare che, te aniSTa, akAMta yAvatu. amaNAma zabdo vaDe upAlaMbha daIne kuMDikA ke kUtarAnA cihnathI lAMchita karAya che ke dezanIkAlanI AjJA karAya che. je RSiparSadAno aparAdha kare che tene na ati aniSTa ke na ati amanojJa zabdothI upAlaMbha apAya che. A pramANe he pradezI ! tuM jANe che, to paNa tuM mArA prati viparIta, paritApajanaka pratikULa, viruddha Adi vyavahAra kare che ! tyAre pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane ema kahyuM - bhadanta ! ApanI sAthe prathama vArtAlApa thayo tyAre mArA manamAM Avo vicAra yAvatuM saMkalpa utpanna thayo ke jema jema huM A puruSanI viparIta yAvat sarvathA viparIta vyavahAra karIza, tema tema huM jJAna-jJAnalAbha, karaNa-karaNalAbha, darzana-darzanalAbha, jIva-jIvalAbhane prApta karIza. A kAraNe he devAnupriya ! huM ApanI viruddha vartato hato. tyAre kezIzramaNe pradezIne pUchyuM - he pradezI ! tuM jANe che ke vyavahArakartA keTalA prakAre che ? hA, jANu chuM. vyavahAra cAra bhede che - 1. dAna de paNa prItiyukta na bole, 2. saMtoSaprada bole paNa dAna na de, 3. dAna de ane prItiyukta paNa bole, 4. baMne na kare. he pradezI ! tuM jANe che ke A cAra puruSomAM koNa vyavahArI che ane koNa avyavahArI che ? hA, jANa chuM. je puruSa Ape che paNa saMbhASaNa karato nathI te vyavahArI che, e rIte bIjA ane trIjA prakAranA puruSa vyavahArI che, je cothA prakArano che, te avyavahArI che. A pramANe he pradezI! tuM vyavahArI che, avyavahArI nathI. 73. tyAre pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane kahyuM - bhadanta ! Apa, cheka cho, dakSa cho yAvat upadeza labdha cho. mane hatheLImAM AmaLA mAphaka zarIranI bahAra jIvane kADhIne dekhADavAmAM samartha cho ? te kALe, te samaye pradezI rAjAnI samIpe vAyu vaDe saMvRtta tRNa vanaspatikAya kaMpe che, vizeSa kaMpe che, cAle che, spaMdita thAya che, ghakRita, udIrita thAya che, te-te bhAve pariName che. tyAre kezIzramaNe pradezIne kahyuM - he pradezI ! tuM A tRNa vanaspatione kaMpatI yAvat te-te bhAve pariNamatI. uM chuM. he pradezI ! tuM jANe che ke tene koI deva, asara, nAga, kiMmara, liMpuruSa, mahoraga ke gaMdharva calita kare che ? hA, jANu chu. deva yAvat gaMdharva calita nathI karatA, vAyukAyathI calita thAya che. he pradezI ! zuM tuM te mUrta-kAma-rAga-moha-veda-lezyA ane zarIradhArI vAyunA rUpe jue che ? nA, te artha saMgata nathI. he pradezI ! jo, tuM A vAyukAyanA sarUpI yAvatu sazarIranA rUpane joto nathI, to pradezI ! huM tane hAthamAM AmaLA vat jIva kema dekhADuM? he pradezI ! daza sthAnone chadmastha manuSya sarvabhAvathI jANatA ane jotA nathI. te A - dharmAstikAya, muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya) AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 52
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA adharmAstikAya, AkAzAstikAya, azarIrabaddha jIva, paramANupudgala, zabda, gaMdha, vAyu, A jina thaze ke nahIM?, A sarve duHkhono aMta karaze ke nahIM? A badhuM utpanna jJAna-darzanadhara arahaMta jina kevalI sarvabhAvathI jANe che - jue che. te A - dharmAstikAya. yAvat aMta karaze ke nahIM. to he pradezI! tuM zraddhA kara ke jIva anya che ane zarIra anya che. ja. tyAre te pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane kahyuM - bhadanta! hAthI ane kuMthuno jIva samAna che ? hA, pradezI ! samAna che. bhadanta ! hAthIthI kuMthuo alpakarma, alpakriya, alpAzravI che ane te rIte AhAra, nihAra, zvAsocchavAsa, Rddhi, dhuti alpa che ane kuMthuAthI hAthI mahAkarmI, mahAkriyAvALo yAvatuM che ? hA, pradezI ! temaja che. bhadanta ! hAthI ane kuMthuno jIva samAna kaI rIte che ? pradezI ! jema koI kUTAgArazALA hoya yAvat gaMbhIra hoya. have koI puruSa agni ane dIvo laIne te kUTAgAra zALAmAM aMdara praveze. te zALAne cAre taraphathI ghana-nicita-niraMtara, chidro, dvAra Adi baMdha kare. te zALAnA bahumadhya dezabhAge te dIvo pragaTAve. tyAre te dIvo te kUTAgAra zALAne aMdara aMdara avabhAsita, udyotIta, tApita, prabhAsita kare che, paNa bahAra nahIM. have te puruSa te dIvAne piTArIthI DhAMkI de, tyAre te dIvo te piTArIne aMdarathI. avabhAse che, paNa piTArInI bahAranI kUTAgArazALAne nahIM. e rIte gokiliMja, gaMDamANikA, pacchipiMDaka, ADhaka, arvADhaka, prasthaka, addhaprasthaka, aSTabhAgikA, caturbhAgikA, SoDazikA, chatrizikA, causaThikA ke dIpacaMpakathI DhAMke to tyAre te dIvo dIpacaMpakanI aMdara avabhAsitAdi kare che, bahAra nahIM. e rIte causaThikA bahAra nahIM, kUTAgArazALA bahAra nahIM. e pramANe he pradezI ! jIva paNa jevA prakAre pUrvakarmabaddha zarIra pAmela hoya, temAM asaMkhyAta jIvapradezathI saMkocAIne ke vistAra karIne temAM samAI jAya che. to tuM zraddhA kara, he pradezI ! jIva anya che ane zarIra anya che. sUtra-75 thI 80 75. tyAre pradezI rAjAe kezIkumAra zramaNane kahyuM - bhadanta ! nizca, mArA dAdAnI A saMjJA yAvat siddhAMta hato ke jIva e ja zarIra che, jIva judo ane zarIra juduM nathI. tyArapachI mArA pitAnI paNa A saMjJA hatI, pachI mArI paNa A saMjJA ane siddhAMta hato. tethI huM ghaNA puruSa paraMparAgata kuLa nizrita daSTi choDIza nahIM. tyAre kezIzramaNe pradezIne kahyuM - he pradezI ! tuM te loha-vaNikanI jema pazcAmutApita(pachIthI pastAnAra) nA thaIza. bhadanta ! te lohavaNika koNa che? he pradezI ! te koI puruSa dhanano arthI, dhana gavesaka, dhanalubdhaka, dhanakAMkSita, dhanapIpAsu, dhananI gaveSaNArthe vipula praNita bhAMDamAtrathI ghaNA bhojana, pAna, pAtheya laIne eka moTA akAmita, chinnApAta, dIrvamArgI aTavImAM pravezyA. tyAre te puruSo te akAmita aTavInA koI dezane prApta karI eka moTI loha khANane jue che. te cotarapha loDhA vaDe AkIrNa, vistIrNa, sacchaDa, uvacchaDa, skUTa, gADha, avagADhane jue che, joIne harSita, saMtuSTa yAvat prasannahRdayI thaI ekabIjAne bolAvIne kahyuM - he devAnupriyo ! lohabhAMDa iSTa, kAMta yAvat maNAma che. to ApaNe zreyaskara che ke ApaNe lohabhAra bAMdhI laIe, ema kahI paraspara A vAta svIkArIne lohabhAra bAMdhIne anukrame AgaLa cAlyA. tyArapachI te puruSo akAmita yAvatu aTavImAM koI dezane pAmIne eka moTI zIzAnI khANane jue che, badhuM pUrvavat kahevuM. yAvat paraspara ekabIjAne bolAvIne kahyuM - he devAnupriyo ! zIzAnA bhAMDa iSTa yAvat praNAma che. alpa evA zIzAthI ghaNu loThuM meLavIzuM. ApaNe zreyaskara che ke lohabhAra choDIne zIzAno bhAro bAMdhIe. paraspara A vAta svIkArI lohabhArane choDe che ane zIzAno bhAro bAMdhe che. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya) AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 53
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA temAM eka puruSa lohabhAra choDIne zIzAno bhAro bAMdhavA samartha na thayo. tyAre te bIjA puruSo, te puruSane kahe che - zIzAnA bhAMDathI yAvat ghaNu loDhuM maLaze, to lohabhArata choDI de ane zIzAno bhAraka bAMdhI le. tyAre te puruSe kahyuM - A lohabhAra dUrAhata, cirAhata che. mAre A loTuM atigADha baMdhana baddha, asiliSTa baMdhanabaddha, ghaNIya baMdhanabaddha che, huM tene choDI zakato nathI. tyAre te bIjA puruSo, te puruSane ghaNI AghavaNA, prajJApanA vaDe kahevA-samajAvavA samartha na thayA, tyAre anukrame AgaLa cAlyA. e pramANe tAMbAnI, rUpAnI, sonAnI, ratnonI, vajanI khANo kahevI. pratyeka vakhate jema jema mUlyavAna vastuo prApta thatI gaI, tema tema alpa mUlyavALI vastuo choDIne mUlyavAna vastu grahaNa karatA gayA. tyArapachI te puruSo potAnA janapadamAM, potAnA nagaramAM AvyA, AvIne vajaratnano vikraya karIne ghaNA. dAsI, dAsa, gAya, bheMsa, gheTA lIdhA. laIne ATha mALa UMco prAsAda karAvI, snAna-balikarma karI uparanA prAsAdamAM phUTa thatA mRdaMgamastaka, batrIsa baddha nATaka, zreSTha taruNIyukta nRtyAdi karAtA ane iSTa zabda, sparzAdithI vicare che. tyAre pelo lohabhAraka puruSa phakta loDhuM laIne potAnA nagare Avyo. te loDhAno vepAra karIne te alpamUlyaka hovAthI tene thoDuM dhana maLyuM. teNe potAnA sAthIone uparanA zreSTha prAsAdamAM yAvat vicaratA joyA, joIne bolyo - aho ! huM adhanya, apunya, akRtArtha, akRtalakSaNa hI-zrI varjita, hInapunya caudazIyo, duraMta-prAMta lakSaNa chuM. jethI huM mitra, jJAtika nijakanI vAta mAnI hota to huM paNa uparI prAsAdamAM yAvatu vicara ema kahyuM ke- tuM pazcAmutApita thaIza, jema te lohabhAraka thayo. 76. A upadezathI te pradezIrAjA bodha pAmyo. teNe kezIzramaNane vaMdana karyuM yAvatuM Ama kahyuM - bhadanta ! huM pazcAnatApita nahIM thAuM, jema te lohabhAraka thayo. huM ApanI pAse kevalI prajJapta dharma sAMbhaLavA Ira he devAnupriya ! sukha upaje tema kara, pratibaMdha na kara. citra sArathInI jema dharmakathA sAMbhaLI, temaja gRhIdharma svIkAryo, svIkArIne jyAM seyaviyA nagarI che, tyAM javAne pravRtta thayo. 77. tyAre kezIzramaNe pradezIne kahyuM -pradezI ! tuM jANe che ke AcAryo keTalA prakAre che? hA, jANuM . AcAryo traNa prakAre che -kalAcArya, zilpAcArya, dharmAcArya. he pradezI ! tuM jANe che ke A traNe AcAryomAM konI kevI vinaya pratipatti karavI joIe ? hA, jANuM chuM. kalAcArya ane zilpAcAryane upalepana ke saMmArjana karavuM joIe. sAme puSpAdi mUkavA, majjanamaMDana-bhojana karAvavuM joIe. jIvita yogya vipula prItidAna devuM, putrAnuputrika vRtti ApavI joIe. jyAre dharmAcAryane jotA tyAM ja vaMdana-namana-satkAra-sanmAna karavA joIe, kalyANa-maMgala-deva-caityarUpa temane paryApAsavA, prAsuka, eSaNIya azana-pAna-khAdima-svAdimathI paDilAbhavA. prAtihArika pITha, phalaka, zayyA, saMstArakathI nimaMtraNA karavI. he pradezI ! tuM tyAre Ama jANe che, to paNa tuM mArA pratye pratikULa vyavahAra karato rahyo, tene mATe kSamA mAMgyA vinA ja seyaviyA nagarIe javAne pravRtta thaI rahyo che? tyAre pradezI rAjAe kezIzramaNane kahyuM - bhadanta ! nizca mane AvA svarUpano manogata saMkalpa utpanna thayo che ke - huM ApanA prati pratikULa yAvat varyo, to te zreyaskara che ke huM kAle rAtri vItyA pachI prabhAta thayA yAvat tejathI jAjvalyamAna sUrya thatA aMtaHpura, parivAra sAthe parIvarIne Apane vAMdu-namuM. A vRttAMtane mATe sArI rIte vinayapUrvaka khamAvuM. ema kahI jyAMthI Avela tyAM pAcho gayo. tyArapachI te pradezI rAjA bIjA divase, rAtri vItyA pachI prabhAta thatA yAvat tejathI jAjavalyamAna sUrya thatA harSita-saMtuSTa yAvat prasannahRdayI thaI koNika rAjAnI jema nIkaLyo. aMtaHpura, parivAra sAthe parIvarIne muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 54
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA paMcavidha abhigamathI vAMdI-namI, ukta artha mATe vAraMvAra khamAvyA. 78. tyAre kezIzramaNe pradezI rAjAne, sUryakAMtAdi rANIne ane ati vizALa parSadAne yAvat dharma kahyo. tyAre te pradezI rAjA dharma sAMbhaLI, avadhArIne utthAnathI uThe che. uThIne kezI zramaNane vaMdana-namana karIne seyaviyA nagarI javAne pravRtta thayo. tyAre kezIzramaNe pradezI rAjAne Ama kahyuM - he pradezI ! tuM te vanakhaMDa, nATyazALA, imuvADa ke khalavADanI jema pahelA ramaNIya thaI pachI aramaNIya banato nahIM. bhadanta ! te kaI rIte ? vanakhaMDa pAna, puSpa, phaLa, haritakathI ati sohAmaNuM ane zrI vaDe ati zobhatuM rahelA hoya che, te vanakhaMDa ramaNIya lAge che. jyAre vanakhaMDa patrita, pupita, phalita Adi vaDe zobhatuM hotuM nathI, tyAre jIrNa, jhaDela-saDela pAMDu patravALu, zuSka-rUkSanI jema plAna thaIne rahe che tyAre ramaNIya na lAge. ema nRtyazALA paNa jyAM sudhI gAjatI-vAgatI-nAcatI-hasatI-ramatI hoya che, tyAM sudhI ramaNIya lAge che. paNa jyAre nRtyazALA gAjatI yAvat ramatI hotI nathI tyAre aramaNIya lAge che. isuvADamAM zeraDI kapAtI, bhejAtI, sIjhatI, pIlAtI, apAtI hoya tyAre ramaNIya lAge che, paNa jyAre chedAtI Adi na hoya tyAre yAvat ramaNIya na lAge. khalavADamAM jyAre dhAnyanA DhagalA hoya, uDAvanI, mardana-khAdana-pIlaNa-leNadeNa thatI hoya tyAre te ramaNIya lAge che, jyAre khalavADamAM dhAnyAdi na hoya yAvat aramaNIya lAge. te kAraNe he pradezI ! ema kahyuM ke tuM pahelA ramaNIya thaI pachI aramaNIya thato nahIM, jema te vanakhaMDa Adi. tyAre pradezIe kezIzramaNane kahyuM - bhadanta ! huM te vanakhaMDa yAvat khalavADanI jema pahelA ramaNIya ane pachI aramaNIya thaIza nahIM, huM seyaviyA nagarI Adi 7000 gAmonA cAra vibhAga karIza, eka bhAga sainya ane vAhanane ApIza, eka bhAga koThAramAM rAkhIza, eka bhAga aMtaHpuramAM ApIza, eka bhAga vaDe ati vizALa kUTAgAra zALA karIza, tyAM ghaNA puruSone dainika mUlya ane bhojanathI rAkhI vipula azanAdi taiyAra karAvIza, ghaNA zramaNa-brAhmaNa-bhikSukapathika-pathitano bhAga karato ghaNA zIla, guNa, vrata, veramaNa, pratyAkhyAna, pauSadhavapavAsa karato yAvat vicarIza, ema kahIne jyAMthI Avela tyAM pAcho gayo. 79. tyAre te pradezI rAjA bIjA divase yAvat sUrya tejathI jAjavalyamAna thatA seyaviyA Adi 7000 gAmonA cAra bhAga kare che. eka bhAga sainya ane vAhanane Ape che. yAvat kUTAgAra zALA kare che. tyAM ghaNA puruSo vaDe yAvat taiyAra karAve che, khavaDAvatA ane ghaNA zramaNane yAvat bhAga karatA vicare che. 80. tyArapachI te pradezI rAjA zrAvaka thaI, jIvAjIvano jJAtA thaI vicare che. jyArathI pradezI rAjA zrAvaka thayo tyArathI rAjya, rASTra, sainya, vAhana, koza, koSThAgAra, pura, aMtaHpura ane janapadano anAdara karato yAvat vicare che. tyAre te sUryakAMtA rANIne AvA svarUpano manogata saMkalpa utpanna thayo ke, jyArathI pradezI rAjA zrAvaka thayo che, tyArathI rAjya, rASTra yAvat anAdara karato vicare che. to mArA mATe zreyaskara che ke pradezI rAjAne koIpaNa zastra-agni-maMtra-viSaprayogathI mArI nAMkhI sUryakAMta kumArane rAjyamAM sthApI, svayaM ja rAjyazrIne bhogavatI-pAlana karatI vicaruM, ema vicAra karyo, vicArIne sUryakAMta kumArane bolAvyo. bolAvIne kahyuM - jyArathI pradezI rAjA zrAvaka thayo che tyArathI rAjya yAvat aMtaHpura ane janapada tathA mAnuSI kAmabhoganI upekSA karato vicare che. te he putra ! zreyaskara che ke pradezI rAjAne koI zastrAdi prayoga mArI nAkhIne svayaM rAjyazrI karatA-pALatA vicarIe. muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 55
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA tyAre sUryakAMta kumAre sUryakAMtAdevIne Ama kahetA sAMbhaLI, teNInI A vAtano Adara na karyo, jANI nahIM, mauna thaIne rahyo. tyAre te sUryakAMtA rANIne AvA svarUpano manogata saMkalpa thayo ke sUryakAMta kumAra pradezI rAjAne A rahasya bheda na karI de, ema vicArI pradezI rAjAnA chidro, marmo, rahasyo, vivaro ane aMtarone zodhatI vicare che. pachI sUryakAMtA devI anya koI divase pradezI rAjAnA aMtarane jANIne azana yAvat khAdima tathA sarva vastra, gaMdha, mALA, alaMkArane viSaprayogathI yukta kare che. pradezI rAjA snAna karI yAvat prAyazcitta karI uttama sukhAsane jaIne te beTho. tene viSe saMyukta ghAtaka azana, vastra yAvat alaMkArothI sakrita karyo. tyAre te pradezI rAjA te viSasaMyukta azanAdino AhAra karatA zarIramAM ujjavala, vipula, pragADha, karkaza, caMDa, tIvra, duHkhada, vikaTa, dussaha vedanA utpanna thaI viSama pittajavarathI parigata zarIramAM dAha vyutkrAMta thaI gayo. sUtra-81, 82 ( 81. tyAre te pradezI rAjA, sUryakAMtA rANIne A utpAtamAM joDAyelI jANIne, sUryakAMtA devI prati manathI. paNa prazveSa na karato, pauSadhazALAmAM jAya che. pauSadhazALAne pramArje che, pramArjIne uccAra prasavaNa bhUmine paDilehe che. pachI darbhano saMthAro pAthare che, pAtharIne tenA upara ArUDha thAya che. thaIne pUrvAbhimukha palcakAsane beTho, be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karI bolyo - arahaMta yAvat nirvANaprApta bhagavaMtane mArA namaskAra thAo. namaskAra ho mArA dharmopadezaka, dharmAcArya kezIkumAra zramaNane. ahIM rahelo huM tyAM rahela bhagavaMtane vaMdu chuM. tyAM rahelA bhagavaMta ahIM rahelA evA mane jue. ema kahI vaMdana-namana kare che. pUrve paNa meM kezIkumAra pAse sthULa prANAtipAta yAvat sthULa parigrahanuM pratyAkhyAna karela che. hAla paNa te ja bhagavaMta pAse sarva prANAtipAta yAvat sarva parigrahanuM paccakhANa karuM chuM. sarva krodha cAvat mithyAdarzanazalyanuM pratyAkhyAna karuM chuM. akaraNIya yogane paccakakhuM chuM. sarve azanAdi caturvidha AhArane jAvajIvana mATe paccakakhuM chuM. je A mAruM zarIra ISTa che yAvat roga Adi paNa tene sparze nahIM te rIte tenuM meM rakSaNa karela che, tene paNa chellA zvAsocchavAse vosirAvuM chuM. A pramANe karI, AlocanA pratikramaNa karI, samAdhi pAmI kALamAse kALa karI saudharmakalpamAM sUryAbha vimAnamAM upapAta sabhAmAM yAvat utpanna thayo. tyAre te sUryAbhadeve tatkALa utpanna thaI paMcavidha paryAptibhAve paryAti pAme che. te A - AhAra, zarIra, indriya, AnaprANa, bhASAmana paryApti. A pramANe he gautama! A pramANe sUryAbhadeve te divya devaRddhi, devaghuti, devAnubhAva labdha-prApta ane abhisanmukha karela che. 82. bhagavana! sUryAbhadevanI keTalI kALa sthiti kahI che? gautama! cAra palyopama. te sUryAbhadeva, te devalokathI Ayu-bhava-sthitino kSaya thatA anaMtara cyavIne kyAM jaze, kyAM upajaze ? gautama ! mahAvideha kSetramAM je dhanADhya, dIpta, vipula kuTuMba parivAravALA, vistIrNa vipula bhavana zayanA Asana yAnavAhana yukta, ghaNA jana jAtyarUpa rajatAdi ane Ayoga-saMprayoga yukta, vicchardita pracUra bhojanapAna, ghaNA dAsI dAsa, gAya, bheMsa, gheTA Adi yukta evA kuLamAM tathA ghaNA lokothI parAbhava na thai zake evA koI eka kuLamAM putrapaNe utpanna thaze. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 56
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA jyAre te bALaka garbhamAM Avaze tyAre mAtApitA dharmamAM daDhapratijJa thaze. tyArapachI te bALakane nava mAsa bahu-pratipUrNa thaIne sADA sAta rAtri-dina vItyA pachI, sukumAla hAthapagavALA, ahIna pratipUrNa paMcendriya zarIrI, lakSaNa vyaMjana guNayukta, mAna umAna pramANa pratipUrNa sujAta sarvAga suMdarAMga, zazi saumyAkAra, kAMta, priyadarzana, surUpa bALakane janma Apaze. tyArapachI te bALakanA mAtApitA pahelA dine sthiti-patitA karaze, trIje dine caMdra-sUrya darzana karAvaze, chaTTa dine jAgarikAthI jAgaze, agiyAramo divasa vItyA pachI, bAramo divasa prApta thatA, azuci jAtakarma karaNathI. nivRtta thatA, pavitra thaI gharanuM saMmArjana-liMpaNa karIne vipula azana-pAna-khAdima-svAdima taiyAra karAvaze. pachI mitra, jJAti, nijaka, svajana, saMbaMdhI, parijanane AmaMtrIne pachI snAna karI, balikarma karI yAvatuM. alaMkRta thaI bhojanamaMDapamAM uttama sukhAsane besI te mitra, jJAti yAvat parijana sAthe vipula azanAdine AsvAdatA, visvAdatA, bhojana karatA, letA-detA e pramANe vicare che. jamI-bhojana karyA pachI, Acamana karI, cokakhA thaI, parama zUcibhUta thaI te mitra-jJAti yAvat parIjanane vipula vastra, gaMdha, mAlA, alaMkArathI satkAre che, sanmAne che, sanmAnIne te ja mitra yAvat parijananI AgaLa ema kaheze ke he devAnupriyo ! je kAraNe A bALaka garbhamAM AvatA ame dharmamAM daDha pratijJa thayA, tethI amArA A bALakanuM 'daDhapratijJa' nAma thAo. tyAre te bALakanA mAtApitAe tenuM nAma karyuM - 'dRDhapratijJa' pachI tenA mAtApitAe anukrame 1.sthitipatitA, 2.caMdra-sUrya darzana, 3.dharmajAgarikA, 4.nAmakaraNa, 5.annaprAzana, 6. prativaryApana(AzIrvAda ApanArane dravyAdi ApavA), 7. pracaMkramaNa(bALaka pahelI vAra Daga bhare), 8.karNavedhana, 9.saMvatsara paDilehaNa(prathama varSagAMTha), 10.cUDopanayana(bAla movALA utarAvavA) ane bIjA paNa ghaNA garbhAdhAnA ane janmAdi saMbaMdhI mahA Rddhi-satkAra-samudayathI karaze. sUtra-83 tyArapachI daDhapratijJa bALaka pAMca dhAtrIthI pAlana karAto - kSIradhAtrI, majjanadhAtrI, maMDanadhAtrI, aMkadhAtrI, krIDApanadhAtrI. bIjI paNa ghaNI cilAtikA, vAmanikA, vaDabhikA, barbarI, bAkuzikA, yonakI, palhavikA, isinikA, vAraNikA, lAsikA, lAphasikA, damilI, siMhalI, ArabI, pulindri, pakavaNI, bahalI, muDI, pArasI Adi vividhA deza-videzanI parimaMDita, svadeza nepathyagrahita veza vaDe, iMgita-yAcita-prArthitane jANanArI, nipuNa-kuzala, vinita ceTikA cakravAla taruNI chaMda parivArathI parivRtta, varSadhara, kaMcUkI, mahattara vRMda parIkSipta. eka hAthathI bIjA hAthamAM saMharAto, nacAvAto, eka godathI bIjI godamAM laI javAto, gIta vaDe gavAto, lAlita karAto, hAlaraDA saMbhaLAvAto, cuMbana karAto, ramya maNi koTTimatalonA prAMgaNamAM girikaMdaramAM sthita caMpakavRkSanI jema nircAghAtathI sukha-sukhe parivRddhi pAmaze. tyArapachI te daDhapratijJa bALakanA mAtA-pitA tene sAtireka ATha varSano thayo jANIne zobhana tithikaraNa nakSatra muhUrtamAM snAna karI, balikarma karI, kautukamaMgala prAyazcitta karI, sarvAlaMkArathI vibhUSita karIne mahARddhi satkAranA samudayathI kalAcArya pAse laI jaze. tyAre te kalAcArya te daDhapratijJane gaNita pradhAna lekha Adi zakunaruta paryantanI boMtera kaLA sUtrathI, arthathI. zIkhavADaze. siddha karAvaze. te boMtera kaLA A pramANe che - lekhana, gaNita, rUpa, nRtya, gIta, vAjiMtra, svaragata, puSkaragata, samatAla, ghuta, janapada, pAzaka, aSTApada, pArekAvya, dagamaTTika, annavidhi, pAnavidhi, vastravidhi, vilepanavidhi, zayanavidhi, AryA, prahelikA, mAgadhikA, muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 57
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA nidrAyikA, gAthA, gItika, zloka, hiraNyayukti, suvarNayukti, AbharaNavidhi, taruNapratikarma. (tathA) strIlakSaNa, puruSalakSaNa, azvalakSaNa, gajalakSaNa, pharkeTalakSaNa, chatralakSaNa, cakralakSaNa, daMDalakSaNa, asilakSaNa, maNilakSaNa, kAkaNilakSaNa, vAstuvidyA, nagaramAna, skaMdhAvAra, mAnavAra, praticAra, bRha, pratibRha, cakravyuha, garuDabRha, zakaTarvyUha, yuddha, niryuddha, yuddhayuddha, asthiyuddha, muSTi-yuddha, bAhuyuddha, latAyuddha, iSaastra, saMrupravAda, dhanurveda, hiraNyapAka, suvarNapAka, maNipAka, dhAtupAka, sUtrakheDa, vRttakheDa, nAlikAkheDa, patrachedya, kaDagachedya, sajIvanirjIva ane zakunaruta. tyAre te kalAcArya daDhapratijJa bALakane lekhAdi gaNitapradhAna, zakunaruta sudhInI boMtera kaLAone sUtrathI, arthathI, graMthathI, karaNathI zIkhavADI, siddha karAvI, mAtA-pitA pAse lAvyA. tyAre te daDhapratijJanA mAtA-pitAe te kalAcAryane vipula azana-pAna-khAdima-svAdimathI, vastra-gaMdha-mALA-alaMkArathI satkAraze, sanmAnita karaze, karIne vipula jIvita yogya prItidAna Apaze. prItidAna ApIne visarjita karaze. sUtra-84, 85 84. tyArapachI te daDhapratijJa, bAlyabhAva choDIne vijJAna pariNata mAtra, boMtera kalA paMDita, aDhAra bhede dezI prakAranI bhASAmAM vizArada, suptanavAMga jAgRta thayela, gItaratI, gaMdharva-nRtya kuzaLa, zRMgArAgAracAvezI, saMgata hasita bhaNita ceSTita vilAsa saMlApa nipuNa yuktopacAra kuzaLa, azva-hAthI-bAhuyodhI, bAhupramardI, paryApta bhoga samartha, sAhasika, vikAlacArI thaze. tyAre te daDhapratijJAnA mAtApitA tene bAlyabhAvathI unmukta yAvat vikAlacArI jANIne vipula annapAna-layana-vastra-zayana bhoga vaDe upanimaMtre che. tyArapachI daDhapratijJa te vipula anna yAvat zayana bhoga vaDe Asakta nahIM thAya, gRddha -mUcchita ke atyAsakta nahIM thAya. jema koI paznotpala, padma yAvat zatasahasa patra kamaLa kAdavamAM utpanna thAya che, jaLamAM vadhe che paNa te kAdavathI ke jaLarajathI lipta thatA nathI, tema daDhapratijJa kAmamAM jamyo, bhogamAM vRddhi pAmyo chatAM tenAthI levAze nahIM - mitra, jJAti-nijaka-svajana-saMbaMdhI-parijanathI paNa te daDhapratijJa, lepAze nahIM. te tathArUpa sthaviro pAse kevala bodhithI bodhita thaI, kevala muMDa thaIne, ghara choDIne aNagArika pravajyA leze. te iryAsamita yAvatu suhuta hutAzana samAna tejathI jAjavalyamAna aNagAra thaze. te bhagavaMta anuttara jJAna-darzana-cAritra-Alaya-vihAra-Arjava-mArdava-lAghava-zAMti-gupti-mukti ane anuttara sarva saMyama tapa sucarita phaLa nirvANamArgathI AtmAne bhAvita karatA anaMta anuttara saMpUrNa pratipUrNa nirAvaraNa nircAghAta kevalavara jJAna-darzanane utpanna karaze. tyAre te bhagavad arahaMta, jina, kevalI thaze. deva-manuSya-asuraloka sahitanA paryAyone jANaze. te A - Agati, gati, sthiti, cyavana, upapAta, tarka, kRta, manomAnasika, khAdita, bhakta, pratisevita, AvIkarma, rahokarma, arahasa, arahasya bhAgI, te te mana-vacana-kAyayogamAM vartamAna sarvaloka, sarva jIva, sarva bhAvane jANatAjotA vicaraze. tyAre te daDhapratijJa kevaLI AvA svarUpanA vihArathI vicaratA, ghaNA varSo kevalI paryAya pALIne potAnuM Ayu zeSa jANIne ghaNA bhojananuM paccakhANa karaze, karIne ghaNA bhaktone anazana vaDe chedaze. chedIne je kAraNe nagnabhAva, kezaloca, brahmacaryavAsa, asnAna, adaMtadhAvana, anuvahANa, bhUmizacyA, phalakazacyA, paragRhapraveza, labdhaalabdha, mAna-apamAna, bIjAnI hIlanA, khiMsaNA, gahaNA, Akroza, virUpa, bAvIza parISahopasarga, grAmakaMTakane adhyAsita karI, te arthane ArAdhaze. ArAdhIne chellA zvAsocchavAse siddha-mukta-parinivRtta-duHkhAMtakara thaze. muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 58
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA 85) bhagavana! te ema ja che, ema ja che. ema kahI gautamasvAmI, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana-namanA karIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA vicare che. bhayavijetA bhagavanane namaskAra, mRtadevatA bhagavatIne namaskAra, prajJapti bhagavatIne namaskAra, arahaMtabhagavad-pArzvane namaskAra, prazna suprazna pradarzakane namaskAra. upAMgasUtra-2 rAjapraznIyano muni dIparatnasAgare karela anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 59
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjaprazrIyA munizrI dIparatnasAgarajInA prakAzano-4 [603+DVD] 1,36,000 A prakAzana pUrvenA kula prakAzano- 603, tenA kula pRSTho 1,08,070 mUla Agama sAhitya mULa Agama 3 prakAzanomAM 147 pustakomAM nIce pramANe kula 97850 pRSThomAM 147 197850 [2] 165 2005) mAyAma sujJALa-mUi Printed. A saMpuTamAM amArA kula 49 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 3510 che mAma sujJALi-mUtaM Net. A saMpuTamAM amArA kula 45 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 2810 che mAma sujJALa-maMjUSA Net. A saMpuTamAM amArA kula 53 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 1530 che Agama anuvAda sAhitya Agama bhAvAnuvAda 5 prakAzanomAM165 pustakomAM nIce pramANe kula 20150 pRSThomAM che kAma sUtra-gunarAtI anuvA-mUjI Printed. A saMpuTamAM amArA kula 47 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 3400 che kAma sUtra-hindI anuvAH Net. A saMpuTamAM amArA kula 47 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 2800 che kAma sUtra-phaMtiza anuvAdri Net. A saMpuTamAM amArA kula 11 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 400 che mAma sUtra-punarAtI anuvAdra-saTI Printed. A saMpuTamAM amArA kula 48 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 10340 che kAma sUtra-hindI anuvAdri Printed. A saMpuTamAM amArA kula 12 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 3110 che Agama vivecana sAhitya Agama vivecana 7 prakAzanomAM 171 pustakomAM nIce pramANe kula 60900 pRSThomAM che. kAma sUtra-saTI Printed. A saMpuTamAM amArA kula 46 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 13800 che. kAma mUlaM vaM vRtti-1 Net. A saMpuTamAM amArA kula 51 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 17990 che kAma mUci parva vRtti-2 Net. A saMpuTamAM amArA kula 9 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 2560 che 171 | 60900 muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 60
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 05190 AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA munizrI dIparatnasAgarajInA prakAzano-4 [603+DVD] 1,36,000 A prakAzana pUrvenA kula prakAzano- 603, tenA kula pRSTho 1,08,070 kAma pU sAhitya Net. A saMpuTamAM amArA kula 9 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 2670 che savRtti sAma sUtrAMi-1 Printed. A saMpuTamAM amArA kula 40 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 18460 che savRtti sAma sUtrApa-2 Printed. A saMpuTamAM amArA kula 8 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 2660 che Hylda 31TH HEU Printed. A saMpuTamAM amArA kula 8 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 2760 che Agama koSa sAhitya 16 Agama koSa sAhitya 5 prakAzanomAM 16 pustakomAM nIce pramANe kula 5190 pRSThomAM che 3114 HEOTH Printed. A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 2100 che kAma nAma va vahA-eoso Printed. A saMpuTamAM amAru 1 prakAzana che, jenA kulA pAnA Azare 210 che kAma sAra els: Net. A saMpuTamAM amArA kula 5 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 1130 che. AVIma zatA isaMgraha[g0 saM0 | ] Printed. A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 1250 che mAma vRta nAma #oSa: [[, saM0 0 nAma paravA ] Printed. A saMpuTamAM amArA kula 2 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 500 che Agama anya sAhitya Agama anya sAhitya 3 prakAzanomAM 9 pustakomAM kula 1590 pRSThomAM che 31114 YTUT Printed. A saMpuTamAM amArA kula 6 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 2170 che 3111H HO Hilary Printed. A saMpuTamAM amArA kula 2 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 87% che #fua Half Printed. A saMpuTamAM amAru 1 prakAzana che, jenA kula pAnA Azare 80 che. 3Thu Higit Printed. A saMpuTamAM amAru 1 prakAzana che, jenA kula pAnA Azare 100 che [5] 03220 muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIca)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 61
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 01590 AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA munizrI dIparatnasAgarajInA prakAzano-4 [603+DVD] 1,36,000 A prakAzana pUrvenA kula prakAzano- 603, tenA kula pRSTho 1,08,070 Agama anukrama sAhitya [6] AgamaanukramasAhitya prakAzanomAM 9 pustakomAM nIce pramANe kula 1590 pRSThomAM che kAma viSayAnuruma-mUla Printed. A saMpuTamAM amArA kula 2 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 730 che. kAma viSayAnuma-saTI Net. A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 430 che kAma sUtra-thA anuH Net. A saMpuTamAM amArA kula 3 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 430 che | muni dIparatnasAgara likhita "Agama sivAyanuM anya sAhityamAM 85 | 09270 Agametara sAhitya 12 prakAzanomAM 84 pustakomAM nIce pramANe kula 927o pRSThomAM che tasvAbhyAsa sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 13 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 2090 che sUtrAbhyAsa sAhitya | A saMpuTamAM amArA kula 6 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 1480 che vyAkaraNa sAhitya A saMpuTamAM amArA kala 5 prakAzano che. jenA kalA pAnA Azare 1050 che. vyAkhyAna sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 1220 che | jinabhakti sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 9 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 1190 che vidhi sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 300 che ArAdhanA sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 3prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 430 che paricaya sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 220 che. pUjana sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 2 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 100 che muni dIparatnasAgara kRta "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 62
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 13, upAMgasUtra 2, rAjapraznIyA dIparatnasAgarajInA prakAzano-4 [603+DVD] 1,36,000 A prakAzana pUrvenA kula prakAzano- 603, tenA kula pRSTho 1,08,070 tIrthakara saMkSipta darzana 10 A saMpuTamAM amArA kula 25 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 680 che prakIrNa sAhitya. A saMpuTamAM amArA kula 5 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 290 che dIparatnasAgaranA laghuzodha nibaMdhA A saMpuTamAM amArA kula 5 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 220 che muni dIparatnasAgaranuM sAhitya | muni dIparatnasAgaranuM Agama sAhitya [kula pustaka 518] tenA kulA pAnA [98,800] | muni dIparatnasAgaranuM anya sAhitya [kula pustaka 85] tenA kula pAnA [09,270] muni dIparatnasAgara saMkalita 'tattvArthasUtra'nI viziSTa DVD tenA kula pAnA [27,930] amArA prakAzano kula 603 + viziSTa DVD kula pAnAM 1,36,000 amAruM badhuM ja sAhitya on-line paNa upalabdha che ane 5DVD mAM paNa maLI zake che veba sAITa:- 1. Imela eDresa:- jainmunideepratnasagar@gmail.com 2. deepratnasagar.in mobAila 09825967397 'saMparka:- munizrI dIparatnasAgarajI mahArAja sAheba "pArtha vihAra", jaina derAsarajI phoresTa resTa hAusa sAme, kAlAvaDa hAIve-Taca Post: ThebA, Dis:-jAmanagara, gujarAta, India. [Pin- 3611200 muni dIparatnasAgara kRt "(rAjapraznIya)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 63
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namo nimmaladaMsaNassa bAla brahmacArI zrI neminAthAya nama: pUjya Ananda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara-gurUbhyo nama: | Agama- 13 | rAjapakSIya AgamasUtra gujarAtI bhAvAnuvAda 'veba sAITa:- (1) wwwjainelibrary.org SG $21:- jainmunideepratnasagar@gmail.com (2) deepratnasagar.in mobAila 09825967397