________________ આગમસૂત્ર 13, ઉપાંગસૂત્ર 2, રાજપ્રશ્નીયા પૂર્વવત્ કહેવું. પશ્ચિમના દ્વારે તેમજ ઉત્તરના દ્વારે દક્ષિણની તંભ પંક્તિ આદિ બાકીનું બધું પૂર્વવત્. જ્યાં સિદ્ધાયતનનું ઉત્તરનું દ્વાર, પૂર્વવતુ. જે સિદ્ધાયતનનું પૂર્વનું દ્વાર છે ત્યાં જાય છે. તે પૂર્વવતુ. જે પૂર્વનો મુખ-મંડપ છે, જ્યાં મુખમંડપનો બહુમધ્ય દેશભાગ છે, ત્યાં આવે છે. શેષ પૂર્વવત્. પૂર્વનું મુખમંડપના દક્ષિણના દ્વારે પશ્ચિમની સ્તંભ પંક્તિ, ઉત્તરના દ્વારે તે પૂર્વવત્, જ્યાં પૂર્વનું પ્રેક્ષાગૃહ મંડપ છે, સ્તૂપ છે, જિનપ્રતિમા– ચૈત્યવૃક્ષ-મહેન્દ્ર ધ્વજ-નંદા પુષ્કરિણી બધું પૂર્વવત્ યાવત્ ધૂપ દે છે. પછી સુધર્માસભાએ આવે છે. આવીને સુધર્માસભાના પૂર્વના દ્વારેથી પ્રવેશે છે, પ્રવેશીને માણવક ચૈત્યસ્તંભ છે, જ્યાં વજમય ગોળ-વૃત્ત-સમુદ્ગક છે, ત્યાં આવે છે. આવીને લોમહસ્તક હાથમાં લે છે. લઈને વજમય ગોળ-વૃત્ત સમુદ્ગકને લોમહસ્તકથી પ્રમાર્જે છે. પ્રમાર્જીને સમુદ્ગકને ખોલે છે. ખોલીને જિન અસ્થિને લોમહસ્તકથી પ્રમાર્જે છે. પ્રમાર્જીને સુરભિ ગંધોદકથી પ્રક્ષાલે છે. પ્રક્ષાલીને સર્વોત્તમ શ્રેષ્ઠ ગંધ અને માળાથી અર્ચિત કરી, ધૂપ દે છે. દઈને જિન અસ્થિને વજમય ગોળ-વૃત્ત સમુદ્ગકમાં મૂકે છે. માણવક ચૈત્યસ્તંભને લોમહસ્તકની પ્રમાર્જે છે. દિવ્ય જળધારા-સરસ ગોશીષ ચંદનથી ચર્ચિત કરી, પુષ્પારોહણ યાવત્ ધૂપ દે છે. સિંહાસનમાં પૂર્વવતુ, દેવશયનીયે પૂર્વવત્. લઘુ મહેન્દ્ર ધ્વજમાં પણ તેમજ જાણવું. જે પ્રહરણ કોશ ચોપ્પાલક છે ત્યાં આવે છે, આવીને તે લોમહસ્તક હાથમાં લે છે. લઈને ચોપ્પાલ પ્રહરણ કોશને લોમહસ્તકથી પ્રમાર્જે છે. પ્રમાર્જીને દિવ્ય ઉદકધારા - સરસ ગોશીષચંદનથી ચર્ચિત-પુષ્પ ચડાવવા - લાંબી લટકતી માળા યાવત્ ધૂપ આપે છે. જ્યાં સુધર્મા સભાનો બહુમધ્ય દેશભાગ, જ્યાં મણિપીઠિકા, જ્યાં દેવશયનીય ત્યાં આવે છે, આવીને લોમહસ્તક હાથમાં લઈ દેવશયનીય અને મણિપીઠિકાને લોમહસ્તકથી પ્રમાર્જે છે યાવત્ ધૂપ દે છે. પછી જ્યાં ઉપપાત સભાનું દક્ષિણનું દ્વાર છે ત્યાં પૂર્વવતુ. અભિષેક સભા સદશ યાવતુ પૂર્વની નંદા પુષ્કરિણી, જ્યાં દ્રહ છે ત્યાં આવે છે, આવીને તોરણ, ટિસોપાનક, શાલભંજિકા, વાલરૂપ પૂર્વવત્. જ્યાં અભિષેક સભા છે, ત્યાં આવે છે. આવીને પૂર્વવતું. સિંહાસન અને મણિપીઠિકા, બાકી પૂર્વવત્. આયતન સદશ યાવત્ પૂર્વની નંદા પુષ્કરિણી. જ્યાં અલંકારિક સભા છે, ત્યાં જાય છે. જઈને ત્યાં અભિષેક સભા. મુજબ બધું કહેવું. પછી વ્યવસાય સભાએ જાય છે. જઈને પૂર્વવત્, લોમહસ્તક હાથમાં લઈ પુસ્તકરત્નને લોમહસ્તક વડે પ્રમાર્જે છે. પ્રમાજીને દિવ્ય જળધારાથી સીંચી, સર્વોત્તમ ગંધ અને માળા વડે અર્ચા કરે છે. કરીને મણિપીઠિકા અને સિંહાસનને બાકી પૂર્વવતુ. પૂર્વની નંદા પુષ્કરિણીમાં જ્યાં દ્રહ છે, ત્યાં જાય છે. જઈને તે તોરણ, ટિસોપાનક, શાલભંજિકા, બાલરૂપ પૂર્વવત્. જ્યાં બલિપીઠ છે, ત્યાં જાય છે. ત્યાં બલિ વિસર્જન કરે છે. આભિયોગિક દેવને બોલાવે છે. બોલાવીને આમ કહ્યું ઓ દેવાનુપ્રિયો ! જલદી સૂર્યાભવિમાનમાં શૃંગાટક, ત્રિક, ચતુષ્ક, ચત્વર, ચતુર્મુખ, મહાપથ, પ્રાકાર, અટ્ટાલક, ચરિકા, દ્વાર, ગોપુર, તોરણ, આરામ, ઉદ્યાન, વન, વનરાજી, કાનન અને વનખંડમાં અર્ચનીય કરે છે. કરીને જલદીથી આજ્ઞાને પાછી સોંપો. ત્યારે તે આભિયોગિક દેવો, સૂર્યાભદેવે આમ કહેતા યાવત્ સ્વીકારીને સૂર્યાભ વિમાનમાં શૃંગાટક, ત્રિક યાવત્ વનખંડમાં અર્ચનીય કરે છે, કરીને જ્યાં સૂર્યાભદેવ છે યાવત્ આજ્ઞા સોંપે છે. ત્યારપછી સૂર્યાભદેવ, જ્યાં નંદા પુષ્કરિણી છે, ત્યાં આવે છે. આવીને નંદા પુષ્કરિણીને પૂર્વના ટિસોપાન પ્રતિ-રૂપકથી ઉતરે છે. ઉતરીને હાથ-પગ ધૂવે છે, ધોઈને નંદા પુષ્કરિણીથી બહાર નીકળી, જ્યાં સુધર્માસભા છે, ત્યાં જવાને પ્રવૃત્ત થયો. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(રાજપ્રશ્નીય)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 36