________________
( ૧૪ )
વિશ્વરચના પ્રબંધ. તારાઓ હોય છે. મંગળ, બુધ, ગુરૂ, શુક્ર, શનિ, રાહુ, કેતુ,યુનસ, નેપચયુન વિગેરે ગ્રહો તે ૮૮ ગ્રહો માંહેના ગ્રહ છે. તે દરેક ગ્રહ પણ સૂર્ય-ચંદ્રની જેમ બેવડા છે, ને પોતપોતાની કક્ષામાં ગમન કર્યો છે. ફૂલહંત મહા સિઘઉં, નહિતો વિરવત્તા સિઘનતા, એમ તે ગ્રહ સૂર્યથી શીવ્ર ગતિવાળા છે. ગ્રહોની ગતિથી નક્ષત્રની ગતિ ઉતાવળી છે, અને તારાઓ તે નક્ષત્રની ગતિથી પણ અધિક વગવાળા છે.
| ચંદ્રના વિમાનથી ચાર જન ઉપર નક્ષત્રમાળા છે, તેને વણુ પંચવણું છે, તે ઉપર ચાર જન ઉંચે ગ્રહેમાળ છે. ગ્રહમાળની ઉપર ચાર યોજને બુધને તારા છે, તે હરિત રત્નમય છે, તેથી ૩ એજન ઉંચે રાફટીક રતનમય શુક્ર- ની તારો છે, તેથી ૩ એજન્મ ઉંચે લાલ વર્ણમય મંગળને વિવસ્ત્ર, ૭૬ વિશાળ, ૭૭ શાલ, ૭૮ સુવ્રત, ૩૯ અનિવૃત્તિ, ૮૦
એકજટી, ૮૧ દિજી; ૮૨ કર, ૮૩ કરક, ૮૪ રાજા, ૮૫ અર્ગલ, * ૮૬ પુષ્પ, ૮૭ ભાવ અને ૮૮ કેતુ.
: ૪ ૨૮ નક્ષત્રનાં નામે--અભિચું, શ્રવણ, ધનિષ્ઠા શતભિષા, પૂર્વાભાદ્રપદ, ઉત્તરાભાદ્રપદ, રેવતિ, અશ્વિની, ભરણી કૃત્તિકા, રહિણ, મૃગશર, આદ્ર, પુનર્વસુ, પુષ્ય, અશ્લેષા, મઘા, પૂર્વાફાલ્ગની, ઉત્તરાફાશૂની, હસ્ત, ચિત્રા, સ્વાતિ, વિશાખા, અનુરાધા, ઠા, મૂળ, પૂર્વાષાઢો અને ઉત્તરાષાઢા. આ દરેકનાં વિમાન હોય છે, જે રંગ દેખાય છે તે વિમાનના રંગ જાડ્યાં. - ૬ - - - ..કલ કેતુચારના અધિકારમાં નારદ ઋષિ બહુ રૂપવાળા એક, પારાસરજી એકસે એક, અને ગગ વિગેરે એક હજાર એક કેતુઓ માને છે. દેવલ, અસિત, ગર્ગ, પારાસર, અને નારદ ઋષિ કહે છે કે-કેટલાક કેતુ એકજ નામવાળા વિવિધરંગી ચેરસ, શીખા-દિજટા ઇત્યાદિ વિવિધ આકૃતિવાળા, પૂર્વાપર અગ્નિ, દક્ષિણઈશાન ઉત્તર દિશામાં ભમરા છે. જેમાનાં કેટલાકનાં નામે આ - પ્રમાણે છે-બ્રહ્મદંડ, વિસંપ, કનકે, વિકચ, તસ્કર, કૌકુમ, તામસ, ૨ કીલક, વિશ્વરૂપ, અરૂણાસ્ત્ર, (ચામર જેવા ) " ગણુક (ચતુર ) કંક, કબંધ, વસા, અસ્થિ, પાલ, રૌદ્ર, ચલક, શ્વેત, સમ, ધ્રુવ, કુમુદ, મણિ, જલ, ભવ, પદ્મ, આવર્તક સવતંક, . .
. ( હૃકકચતિવાર )
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
