________________
૧૦૧
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૯૬-૯૭ વૈરાગ્યની લતાના આશ્રયવાળી છાયા વર્તે છે. જ્યાં ચારિત્રના પરિણામ પ્રત્યે બદ્ધરાગવાળા સુશ્રાવકો વર્તે છે, આથી સાધુઓના ચિત્તમાં જગતના સર્વ ભાવો પ્રત્યે જેવો વિરક્ત ભાવ છે, તેવો વિરક્ત ભાવ શ્રાવકોના ચિત્તમાં નથી તોપણ વૈરાગ્યની લતાના આશ્રયવાળી છાયા શ્રાવકના ચિત્તમાં વર્તે છે, આથી શ્રાવકો જ્યારે જ્યારે ભગવાનની પૂજા કરે છે ત્યારે ત્યારે મહાસંવેગના પરિણામને સ્પર્શે છે. તે વખતે તેઓના ચિત્તમાં ચારિત્રરાજાના યોદ્ધાઓ સ્થાન જમાવે છે. અર્થાતું ચારિત્રના શક્તિસંચય અર્થે ઉચિત વિચારણાઓનો પ્રવાહ શ્રાવકના ચિત્તમાં વર્તે છે, અને તે પરિણામ આગંતુક એવા મોહના ઉપદ્રવના વારણ માટે શ્રાવકને સદા સાવધાન કરે છે, તેથી વિવેકસંપન્ન શ્રાવકો સંસારમાં હોવા છતાં મોહના ઉપદ્રવથી રક્ષણ પામેલા છે અને પ્રતિદિન પ્રવર્ધમાન એવી ચારિત્રની શક્તિનો સંચય કરનારા બને છે. IIકા શ્લોક :
छिन्दन्ति वासांश्च विषद्रुमांस्ते, पापात्मनां भावमहारिपूणाम् ।। ते भग्नवासा विषमेषु नंष्ट्वा,
व्रजन्ति विच्छेदनगान्तरेषु ।।९७।। શ્લોકાર્ચ -
તેઓ=ચારિકનૃપના યોદ્ધાઓ, પાપાત્મા એવા ભાવમહાશત્રુઓનાં વિષવૃક્ષરૂપ નિવાસ્થાનોને છેદી નાખે છે અને ભગ્નવાસવાળા તેઓ= ભાવશત્રુઓ, નાસીને વિચ્છેદનગાજરવાળાં એવાં વિષમસ્થાનોમાં જાય છે. II૯૭ના ભાવાર્થ - ભગવાનની તસ્વકાયઅવસ્થાના વારંવાર અરણથી વૈરાગ્યભાવની પુષ્ટિ થવાથી ચિત્તવૃત્તિમાં રહેલા ભાવશત્રુઓ નષ્ટપ્રાયઃ
શ્રાવકો સ્વશક્તિ અનુસાર ભગવાનની ત્રિકાળ પૂજા કરે છે, તેથી તેઓનું ચિત્ત વીતરાગતા આદિ ગુણોથી અત્યંત વાસિત થાય છે. ભગવાનની
