________________
૧૧૨
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૧૦૯-૧૦૭ પછી ક્યારેય અંધકારનો નાશ કરવા માટે યત્ન કરતું નથી એમ નહીં, તેમ જ તેજસ્વી હોય તેણે શત્રુના નાશ માટે અવશ્ય ઉદ્યમ કરવો જોઈએ અને આત્મામાં મોહના સંસ્કારો અનાદિના દઢ થયેલા હોવાથી તેજસ્વી જેવા છે તોપણ અત્યારે શ્રાવકના ચિત્તમાં પરાભવને પામેલા છે, તેથી તેઓ અત્યારે વિચારે છે કે જેમ તેજસ્વી એવું તેજ પોતાના શત્રુભૂત અંધકારનો નાશ કરીને ફરી ઉદયને પામે છે, તેમ આપણે પણ ચારિત્રના સૈન્યનો નાશ કરીને ફરી પોતાનું સ્થાન મેળવવું જોઈએ, આથી જ શ્રાવકના ચિત્તમાં પ્રમાદનું નિમિત્ત પામીને મોહનું સામ્રાજ્ય ખળભળાટ કરી મૂકે છે. I૧૦૧ાા અવતરણિકા -
વળી, મોહનું સૈન્ય અર્થ શું વિચારે છે ? તે બતાવે છે – શ્લોક :
अस्माभिरोजस्विकुलप्रसूतैवैरस्य शुद्धिस्तदियं विधेया । गन्तुं च शक्यं विषये न तस्मिन्,
यत्र ध्रुवा सा पदशृङ्खला नः ।।१०७।। શ્લોકાર્ચ -
તે કારણથી અર્થાત્ શ્લોક-૧૦૬માં કહ્યું કે જે ફરી ઊઠીને શત્રુઓનો નાશ કરે છે તે તેજસ્વી જાતિમાં પ્રથમ છે તે કારણથી, ઓજસ્વી કુળમાં પ્રસ્ત એવા અમોએ વૈરની આ શુદ્ધિ કરવી જોઈએ=શત્રુઓએ જે આપણને પરાસ્ત કર્યા છે તેનો બદલો લેવો જોઈએ અને જ્યાં અમોને તે=ભગવાનની પૂજા, પદશૃંખલા ધ્રુવ છે તે દેશમાં જવું શક્ય નથી. II૧૦૭ી. ભાવાર્થ - મોહના સૈન્યની અન્ય વિચારણા :મોહનું સૈન્ય વિચારે છે કે આપણે ઓજસ્વી કુલમાં જન્મ્યા છીએ, આથી