________________
યહેલુ :
: ૩૧ :
ત્રણ મહાન્ તકા
બનાવવામાં આવે છે. વૈજ્ઞાનિક ઢબની કેળવણી આપવાના નામે કે ધર્મથી નિરપેક્ષ રાજ્યના નાગરિકા બનાવવાના નામે આજે શિક્ષણના ક્ષેત્રમાં જે છબરડાએ વળી રહ્યા છે અને જે વિકૃતિઓ દાખલ થઈ રહી છે, તે આપણી ધાર્મિક ભાવનાના સંતર સંહાર કરનારી છે અને આપણા નૈતિક ધારણને જડમૂળથી ઉખેડી નાખનારી છે.
આપણા દેશમાં સને ૧૮૫૦ પછી કહેવાતી વજ્ઞાનિક કેળવણી દાખલ થવા માંડી અને તેના ખરા પ્રચાર છેલ્લા પચાશ વર્ષમાં થયા. તેનું પરિણામ એકદર શું આવ્યું ? તે શિક્ષણ લેનારે આજના અધિકારી વર્ગ લાંચ-રૂશ્વત અને બેવફાઇના બેનમૂન પ્રદર્શના ભરી રહ્યો છે; તે શિક્ષણ લેનારા આજના વ્યાપારી વર્ગ કાળા બજારો કરીને નિષ્ઠુર સ્વાર્થ-સાધના કરી રહ્યો છે તથા રાજ્ય અને પ્રજાના હિતમાં થયેલા કાયદાઓ પગલે પગલે તેાડીને પેાતાની ધનલાલસાને સંતાષી રહ્યો છે. અને તે શિક્ષણ લેનારા આજના કારકુન કે કારીગર માલિકને વફાદાર રહીને ચેાગ્ય પરિશ્રમ કરવાને બદલે માત્ર પેાતાના સ્વાર્થના જ વિચાર કરી રહ્યો છે અને તેની સાધના માટે હડતાળ ’ ધાકધમકી • બેઠા મળવા ? અને તેવા કઈં કઈં ઉપાયેા કામમાં લાવી રહ્યો છે. આ શિક્ષિતાના પ્રમાણમાં અભણુ ગણાતી ગામડાની પ્રજા તથા ખીજા પણુ અશિક્ષિત લાકે વધારે પ્રમાણિક, વધારે વફાદાર અને વધારે નીતિવાળા જણાય છે, કારણ કે તેઓ ભારતની ધાર્મિક સંસ્કૃતિના અનેક અંશેને પોતાના રીતરિવાજમાં અને ચાલુ જીવનમાં જાળવી રહ્યા છે. તાત્પર્ય કે ધમ સંસ્કારાને ઇચ્છનાર મનુષ્યાએ
6
"