________________
પહેલું :
ત્રણ મહાન તકે માતા ! મારા પિતા હવે કેમ કરીને જઈ શકશે ? મેં તેમને કાચા સુતરના તાંતણે બરાબર વીંટી લીધા છે.” આ શબ્દ સાંભળીને આદ્રકુમારનું મન પુત્રપ્રેમથી દ્રવિત થયું અને સંસાર છોડવાની હિમ્મત ચાલી નહિ. તેમણે સુતરના આંટા ગયા તો તેની સંખ્યા બારની થઈ. એ પરથી નિશ્ચય કર્યો કેબાર વર્ષ સુધી સંસારમાં રહીને પછી તેને ત્યાગ કરીશ. એ બાર વરસે પસાર થઈ જતાં આદ્રકકુમારે શ્રીમતીની રજા લઈને ફરી દીક્ષા ધારણ કરી અને સંયમનું પાલન સુંદર રીતે કરવા માંડ્યું. તેમણે તપશ્ચર્યા પણ ઘણું કરી અને એ રીતે દર્શન-આર્ય, જ્ઞાન–આર્ય તથા ચારિત્ર-આર્ય બની ગયા. પછી તેમણે રાજગૃહીમાં પ્રભુ મહાવીરનાં દર્શન કર્યા અને પિતાની જાતને કૃતકૃત્ય કરી. પ્રભુ મહાવીરે તેમના શુદ્ધ સંયમનાં વખાણ કર્યા. અહીં તેમને અભયકુમારને ભેટે પણ થઈ ગયે.
આદ્રકમુનિએ ગોશાલક તથા અન્ય ધર્મપ્રચારકો સાથે કરેલી વિશદ તત્ત્વચર્ચાની નેંધ શાસ્ત્રકારોએ સંઘરેલી છે, પરંતુ તેમની ખરી મહત્તા તે તેમણે સંયમમાર્ગમાં કરેલો પુરુષાર્થ હતો કે જેનાવડે તેઓ અનંત સુખના સાધનરૂપ નિર્વાણને તે જ ભવમાં પામી શક્યા.
ઉપસંહાર મનુષ્યભવની પ્રાપ્તિ થવી જેમ અત્યંત દુષ્કર છે, તેમ આય દેશમાં જન્મ થ એ પણ અત્યંત દુષ્કર છે. તેથી પ્રત્યેક સુજ્ઞ મનુષ્ય આર્ય પામીને આત્મકલ્યાણ કરવાની મહાન તકને ઝડપી લેવી ઘટે છે,