________________
અહિત કરતાં
દિલ થી કરવાની અને
પહેલું:
: ૫૧ : - રણુ મહાન તકે કરવાની વૃત્તિ વિરામ પામવી અને સ્પર્શ, રસ, ગંધ, રૂપ અને શબ્દવડે અનુભવાતાં સુખ કાપનિક કે મિથ્યા જણાવાં.
“નિર્વેદ ગુણનો” વિકાસ થવે એટલે લખચોરાશીના ફેરા ફરી ફરવા ન પડે તેવી મનેભાવના મજબૂત થવી.
“અનુકંપા ગુણનો” વિકાસ થવો એટલે કેઈનું પણ અહિત કરતાં કે કેઈને પણ નુકશાન કરતાં હૃદયમાં અરેરાટી થવી, દુઃખીને જોઈ દિલ દ્રવી જવું અને મુશ્કેલીમાં મૂકાએલાઓને બને તેટલી મદદ કરવાની મનવૃત્તિ ઉત્પન્ન થવી.
આસ્તિય ગુણને વિકાસ થશે એટલે આત્માની અમરતામાં આસ્થા થવી, જડની જુદાઈની પ્રતીતિ થવી પુણ્ય, પાપ અને પરલેકમાં વિશ્વાસ થ તથા દેવ, ગુરુ અને ધર્મને તારક ત માનવાની અણડેલ–અફર મતેવૃત્તિ ઘડાવી.
જ્ઞાન આર્ય. ૨ જે મનુષ્ય જાણવા જેવા ઓછા કે વધુ પદાર્થોને બરાબર જાણે છે અને તેમાંના હેય એટલે છોડવા ગ્ય તથા ઉપાદેય એટલે આદરવા ચોગ્ય અંશને પ્રમાણે, હેતુ તથા દષ્ટાંતવડે યથાર્થ વિવેક કરી શકે છે તે જ્ઞાન–આર્ય. બીજી રીતે કહીએ તે જે મનુષ્ય જ્ઞાન પ્રત્યે અભિરુચિ ધરાવે છે, જ્ઞાન પ્રત્યે અંતરંગ પ્રેમ ધરાવે છે અને જ્ઞાન પ્રત્યે નિસીમ ભક્તિ ધરાવે છે તથા તેની ઉપાસના અનન્ય મનથી કરે છે તે જ્ઞાન આર્ય છે.
ચારિત્ર આર્ય. ૩ જે મનુષ્ય દેહને ધર્મનું સાધન માનીને તેને સંપૂર્ણ સદુપયોગ કરવાની પ્રવૃત્તિ કરે છે એટલે કે તેને સંયમ અને